WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-VII.9514.1.52.2012 Kraków, 6 maja 2013 roku Szanowna Pani Ewa Guziak HEMAG H. Guziak Spółka Jawna, Kraków, ul. Konecznego 8 Wystąpienie pokontrolne W dniach 28-30 listopada 2012 roku przeprowadzono kontrolę okresową w prowadzonym przez Panią zakładzie HEMAG H. Guziak Spółka Jawna, posiadającym status zakładu pracy chronionej. Kontrola odbyła się na podstawie art. 30 ust. 3b ustawy z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2011 roku Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) oraz 1 i 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14 marca 2008 roku w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 53, poz. 323). Zakres kontroli obejmował spełnianie warunków i obowiązków określonych w art. 28 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zwanej dalej ustawą, w okresie od 1 stycznia 2010 roku do dnia kontroli. Wyniki kontroli zostały zawarte w protokole, podpisanym przez Panią bez zastrzeżeń 4 kwietnia 2013 roku. Na podstawie powyższych, spełnianie warunków i obowiązków określonych w art. 28 ustawy oceniam pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości. W trakcie kontroli ustalono, co następuje: 1. W wybranych do kontroli miesiącach w zakładzie zatrudniano nie mniej niż 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, a wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wyniósł co najmniej 50%, w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowiły osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Oznacza to, że warunki określone w art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy (w jego brzmieniu zarówno przed zmianą przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 29 października 2010 roku Dz. U. Nr 226, poz. 1475, jak i po niej) zostały spełnione. 2. Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy, obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy chronionej powinny: a) odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
- 2 - b) uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniać wymagania dostępności do nich. Okoliczności te stwierdza na wniosek pracodawcy Państwowa Inspekcja Pracy (art. 28 ust. 2 ustawy). Zgodnie z aktualną na dzień kontroli decyzją o spełnianiu warunków określonych dla zakładu pracy chronionej, kontrolowany zakład posiada siedzibę w Krakowie, ul. Konecznego 8. W stosunku do użytkowanych obiektów i pomieszczeń pracodawca posiada decyzję Państwowej Inspekcji Pracy Inspektora Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Krakowie z 20 maja 2005 roku Nr rej. 1P-077-K041-5121-30/05 stwierdzającą, iż obiekty i pomieszczenia odpowiadają przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higienicznosanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich. 3. Pracodawca zapewnia doraźną, specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne poprzez: 1. Zatrudnianie w siedzibie zakładu pracownika w okresie od 10 kwietnia 2006 roku do nadal (w wymiarze pełnego etatu) na stanowisku pielęgniarki. 2. Umowę z 1 czerwca 1999 roku (aneksowaną zmiany weszły w życie 31 grudnia 2000 roku oraz 1 stycznia 2010 roku) zawartą ze Spółdzielnią Inwalidów Chałupnik z siedzibą w Krakowie przy ul. Wygoda 9 (podmiot był wpisany pod numerem 000000005688 do prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą), na czas nieokreślony. Z analizy księgi rejestrowej oraz informacji będących w posiadaniu Wojewody Małopolskiego wynika, iż w ramach struktury organizacyjnej Przychodni Medycyny Pracy oraz w ramach podpisanych przez Spółdzielnię umów z innymi podmiotami wykonującymi działalność leczniczą, Zleceniobiorca miał w kontrolowanym okresie możliwość zapewnienia pracownikom Zleceniodawcy specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych. Zleceniobiorca zobowiązał się do zapewnienia podstawowej i specjalistycznej opieki medycznej oraz świadczenia poradnictwa i usług rehabilitacyjnych dla pracowników zakładu. W ramach umowy pracownicy mogli korzystać m.in. z porad i leczenia u lekarzy specjalistów (internista, neurolog, reumatolog, okulista, laryngolog, ginekolog) oraz usług w zakresie rehabilitacji leczniczej (fizykoterapii). Należy jednocześnie zauważyć, że przesłany do tutejszego Urzędu (data wpływu: 5 marca 2013 roku) aneks z 14 lutego 2013 roku do umowy o świadczenie usług z 1 czerwca 1999 roku, zawartej między HEMAG H. Guziak Spółka Jawna a Spółdzielnią Inwalidów Chałupnik" z siedzibą w Krakowie, ul. Wygoda 9, został podpisany przez podmiot nie będący następcą prawnym podmiotu wykonującego działalność leczniczą pod nazwą Spółdzielnia Inwalidów Chałupnik" (podmiot ten zakończył działalność leczniczą 13 lutego 2013 roku). 3. Umowę z 28 lipca 2009 roku (aneksowaną 30 lipca 2009 roku) ze Specjalistycznym Gabinetem Lekarskim lek. med. Leopolda Glejzera z siedzibą w Skarżysku-Kamiennej przy ul. Spacerowej 11 (podmiot wpisany do Rejestru Praktyk Zawodowych prowadzonego przez Świętokrzyską Izbę Lekarską w Kielcach numer księgi rejestrowej 000000053695). Zleceniobiorca zobowiązał się do pełnienia opieki doraźnej (zapewnionej w miejscu i czasie pracy osób niepełnosprawnych) i specjalistycznej oraz poradnictwa i usług rehabilitacyjnych. 4. Umowę z 2 czerwca 2009 roku (aneksowaną 30 lipca 2009 roku) ze Specjalistycznym Gabinetem Lekarskim dr Wiesława Mieckowskiego z siedzibą w Nowym Sączu przy ul. Tarnowskiej 47 (podmiot wpisany do Rejestru Praktyk Zawodowych prowadzonego przez Okręgową Izbę Lekarską w Krakowie numer księgi rejestrowej 000000059983).
- 3 - Zleceniobiorca zobowiązał się do pełnienia opieki doraźnej (zapewnionej w miejscu i czasie pracy osób niepełnosprawnych) i specjalistycznej oraz poradnictwa i usług rehabilitacyjnych. 5. Umowę z 10 września 2012 roku z Medycznym Centrum Specjalistycznym POLIMED Spółka z o.o. z siedzibą w Katowicach przy ul. Sandomierskiej 4 (wpisanym do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonego przez Wojewodę Śląskiego pod numerem 000000012543). Aneksem z 26 listopada 2012 roku zleceniobiorca zobowiązał się do sprawowania opieki medycznej nad pracownikami w zakresie m.in. konsultacji specjalistycznych, diagnostyki medycznej i rehabilitacji. Analiza księgi rejestrowej wykazała brak możliwości zapewnienia usług rehabilitacyjnych w ramach własnej struktury organizacyjnej. Do dnia kontroli Wojewoda Małopolski nie został powiadomiony o zawarciu powyższej umowy. 6. Umowę z 6 grudnia 2012 roku z NZOZ Specjalistycznym Centrum Medycznym lek. med. Dariusz Wojciech Konior z siedzibą w Bielsku-Białej przy ul. Pszennej 11 (wpisanym do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonego przez Wojewodę Śląskiego pod numerem 000000012917), zawartą na czas określony do 31 marca 2013 roku. Zgodnie z zapisami punktu drugiego umowy zleceniobiorca udostępnia dla pracowników zleceniodawcy opiekę medyczną sprawowaną przez jednostkę Poradnie Medycyny Pracy w godzinach jej pracy. Zakres opieki zdrowotnej obejmuje m.in. opiekę doraźną oraz badania i konsultacje specjalistyczne. Zgodnie z zapisami punktu piątego umowy niektóre świadczenia diagnostyczne i specjalistyczne konsultacje lekarskie mogą być przez wykonawcę umowy zlecane innym zakładom opieki zdrowotnej lub podmiotom uprawnionym do wykonywania świadczeń. Zgodnie z oświadczeniem pracodawcy opieka doraźna, usługi specjalistyczne, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne w kontrolowanym okresie były zapewnione w Krakowie i w województwie małopolskim wszystkim pracownikom niepełnosprawnym na podstawie umowy ze Spółdzielnią Inwalidów Chałupnik z siedzibą w Krakowie. Osobom niepełnosprawnym spoza Małopolski są zwracane w pełnej wysokości koszty poniesionej opieki doraźnej, usług specjalistycznych, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych na wniosek pracownika. Ponadto zostały zawarte umowy ze Specjalistycznym Gabinetem Lekarskim z siedzibą w Nowym Sączu, Specjalistycznym Gabinetem Lekarskim z siedzibą w Skarżysku- Kamiennej oraz z Medycznym Centrum Specjalistycznym POLIMED Spółka z o.o. z siedzibą w Katowicach. Podany powyżej sposób rozliczania kosztów udzielonych świadczeń medycznych pracownikom niepełnosprawnych spoza Małopolski, zwłaszcza w zakresie doraźnej opieki medycznej, nie stanowi zapewnienia przez zakład pracy chronionej opieki medycznej powinna ona być zapewniona każdej osobie niepełnosprawnej w zakładzie, bez względu na jej sytuację ekonomiczną. Tymczasem pracownik niepełnosprawny, który nie dysponuje środkami na wstępne pokrycie kosztów tej opieki, nie będzie mógł z niej korzystać. Zgodnie z oświadczeniem pracodawcy, w latach 2010-2012 zakład świadczył usługi m.in. na terenie: 1) województwa małopolskiego powiat bocheński (Bochnia, Nowy Wiśnicz), powiat chrzanowski (Chrzanów, Libiąż), powiat gorlicki (Gorlice, Biecz), powiat krakowski (Krzeszowice), powiat limanowski (Limanowa, Mszana Dolna), powiat myślenicki (Myślenice, Dobczyce), powiat nowosądecki (Stary Sącz, Grybów, Muszyna, Piwniczna Zdrój), powiat nowotarski (Nowy Targ, Krościenko, Czarny Dunajec, Piekielnik, Podwilk, Rabka Zdrój), powiat olkuski (Olkusz, Klucze), powiat oświęcimski (Oświęcim, Kęty), powiat suski (Sucha Beskidzka, Jordanów Maków Podhalański, Koszówka, Juszczyn, Osielec), powiat tarnowski (Żabno, Tuchów),
- 4 - powiat tatrzański (Zakopane, Kościelisko), powiat wadowicki (Wadowice, Andrychów, Kalwaria Zebrzydowska), Brzesko, Miechów, Proszowice, Kraków, Nowy Sącz, Tarnów; 2) województwa śląskiego Bielsko-Biała; 3) województwa świętokrzyskiego powiat staszowski (Staszów, Połaniec), Busko- Zdrój, Jędrzejów, Kielce, Końskie, Ostrowiec Świętokrzyski, Pińczów, Sandomierz, Skarżysko-Kamienna, Starachowice, Włoszczowa. Zauważyć należy, iż z powodu znacznych odległości dzielących ww. miejscowości (gdzie znajdują się obiekty, w których świadczą pracę osoby niepełnosprawne), od podmiotów, które zapewniają doraźną opiekę medyczną, sposób zapewnienia opieki doraźnej przez pracodawcę prowadzącego zakład pracy chronionej nie wyczerpuje definicji zawartej w uzasadnieniu wyroku z 7 maja 2008 roku, znak VI SA/Wa 2276/07, w którym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zwrócił uwagę, że doraźna opieka medyczna polega na zapewnieniu udzielenia w każdej chwili osobie niepełnosprawnej pierwszej pomocy, a w sytuacjach tego wymagających na wezwaniu lekarza lub pogotowia. Również dostępność specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych może być utrudniona z powodu dużych odległości dzielących miejsca pracy/zamieszkania pracowników niepełnosprawnych, a miejscami gdzie zgodnie z podpisanymi przez pracodawcę umowami świadczone są usługi z ww. zakresu. Przedstawiając ustalenia opisane w protokole kontroli, na podstawie 18 ust. 1, 3 i 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2008 roku w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 53, poz. 323), celem usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości wnoszę o: Zapewnienie pracownikom niepełnosprawnym, w momencie objęcia stanowiska pracy, doraźnej opieki medycznej polegającej na zapewnieniu udzielenia w każdej chwili osobie niepełnosprawnej pierwszej pomocy, a w sytuacjach tego wymagających na wezwaniu lekarza lub pogotowia. Ponadto wnoszę o podjęcie działań, których efektem będzie przedstawienie dowodów zapewnienia opieki doraźnej, zgodnie z ww. definicją, w przypadku pracowników oddelegowanych do ochrony obiektów położonych poza terenem działania podmiotów wykonujących działalność leczniczą, z którymi prowadzący zakład pracy chronionej ma podpisane umowy o świadczenie doraźnej opieki medycznej (w zakresie zgodnym z podaną definicją) proszę o realizację tego zalecenia poprzez przesłanie do tutejszego Urzędu wykazu miejscowości, w których świadczą pracę osoby niepełnosprawne, wraz z załącznikami w postaci np. kopii podpisanych umów. Należy jednocześnie zwrócić uwagę, iż sposób zapewnienia opieki doraźnej na podstawie umowy z 6 grudnia 2012 roku z NZOZ Specjalistycznym Centrum Medycznym lek. med. Dariusz Wojciech Konior z siedzibą w Bielsku-Białej przy ul. Pszennej 11 nie wyczerpuje podanej w niniejszym wystąpieniu definicji opieki doraźnej ze względu na zapisy punktu drugiego umowy, w których zleceniobiorca deklaruje udostępnienie dla pracowników zleceniodawcy opieki medycznej sprawowanej przez jednostkę Poradnia Medycyny Pracy w godzinach jej pracy; Zapewnienie, w momencie objęcia stanowiska pracy, potencjalnie zainteresowanym pracownikom niepełnosprawnym specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych w sposób adekwatny do ich potrzeb i/lub możliwości poprzez zawieranie umów z jednostkami służby zdrowia, które oferują ww. świadczenia (odpowiadające rodzajom niepełnosprawności i potrzebom zatrudnionych
- 5 - pracowników), a położone są w pobliżu miejsc pracy i/lub miejsc zamieszkania pracowników niepełnosprawnych, zaś w przypadku braku takiej możliwości zapewnienia dowozu pracowników do miejsc udzielania ww. świadczeń, jeżeli położone są one w dalszej odległości od miejsc pracy i/lub miejsc zamieszkania pracowników. Terminową i każdorazową realizację obowiązku, o którym mowa w art. 30 ust. 4 pkt 1 ustawy, tj. informowanie w terminie 14 dni wojewody o każdej zaistniałej zmianie dotyczącej spełnienia warunków i realizacji obowiązków, o których mowa w art. 28 i 33 ust. 1 i 3 ustawy. W ciągu 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia, proszę o zawiadomienie o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych oraz wykorzystania uwagi dotyczącej zapewnienia opieki doraźnej dla pracowników niepełnosprawnych. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr inż. Małgorzata Lechowicz Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej