Standardy nauczania na kierunku studiów: położnictwo STUDIA MAGISTERSKIE

I WYMAGANIA OGÓLNE Standardy nauczania na kierunku studiów: położnictwo STUDIA MAGISTERSKIE Załącznik nr 6 Studia magisterskie na kierunku położnictwo trwają nie mniej niż 5 lat (10 semestrów) Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi 6100 W standardzie określono 6100 godzin, z których 2960 przeznaczono na kształcenie praktyczne (zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe) W ramach kształcenia teoretycznego uczelnia może, organizować samokształcenie w wymiarze nie większym niż 760 godzin II SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent studiów magisterskich na kierunku położnictwo otrzymuje tytuł zawodowy magistra położnictwa Absolwent powinien być przygotowany do samodzielnego pełnienia roli zawodowej i powinien posiadać: wiedzę w zakresie nauk medycznych, w szczególności medycyny perinatalnej, neonatologii, ginekologii, pielęgniarstwa, nauk humanistycznych i społecznych, wiedzę w zakresie filozofii i teorii dotyczącej profesjonalnej działalności położnej, umiejętność wykonywania świadczeń zdrowotnych wobec kobiety i jej rodziny, kobiety ciężarnej, rodzącej, położnicy i noworodka w zakresie promocji zdrowia, profilaktyki, profesjonalnej opieki położniczo - ginekologicznej: przedkoncepcyjnej, prenatalnej, perinatalnej, w okresie przekwitania i senium, umiejętność współdziałania w zespole interdyscyplinarnym w zakresie profilaktyki oraz w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji w odniesieniu do wymienionych grup pacjentów, umiejętność rozpoznawania i monitorowania ciąży prawidłowej, samodzielnego przyjęcia porodu siłami natury oraz wykrywania stanów odbiegających od normy u matki i jej dziecka w okresie ciąży, porodu i połogu, umiejętność prowadzenia edukacji na temat rozrodu i metod planowania rodziny, w okresie dojrzewania, przedkoncepcyjnym, w aspekcie biologicznym, wychowawczym i społecznym oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa, umiejętność inicjowania i wspierania działań kobiety i jej rodziny na rzecz promowania zdrowia i podnoszenia poziomu zdrowotności społeczeństwa, umiejętność podejmowania działań ratowniczych w sytuacjach nagłych, dokonywania wyboru właściwych form udzielania pierwszej pomocy położniczej, mieszczących się w zakresie kwalifikacji i kompetencji zawodowych położnej, umiejętność działania zgodnie z zasadami etyki ogólnej i zawodowej oraz holistycznego podejścia do pacjenta z poszanowaniem i respektowaniem jego praw, umiejętność prowadzenia badań naukowych w zakresie swojej specjalności oraz upowszechniania ich wyników, umiejętność nauczania i zarządzania w opiece położniczej III GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180

B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 760 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 4400 w tym: - zajęcia teoretyczne 1440 - zajęcia praktyczne 1520 - praktyki zawodowe 1440 D SAMOKSZTAŁCENIE 1 760 RAZEM: 6100 IV ZAJĘCIA PRAKTYCZNE I PRAKTYKI ZAWODOWE Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach nauczania i wychowania i obejmują kształcenie i doskonalenie umiejętności niezbędnych do uzyskania kwalifikacji zawodowych Miejscem praktyk powinny być szczególnie: sala porodowa, oddziały położnicze, noworodkowe (położniczo-noworodkowe), patologii ciąży, ginekologii, internistyczne, pediatryczne (niemowlęcy, patologii noworodka) w szpitalach klinicznych, jednostkach badawczo-rozwojowych lub wieloprofilowych szpitalach o zasięgu regionalnym oraz ośrodkach położniczej i pielęgniarskiej opieki domowej, środowiskowej i szkołach rodzenia W ramach praktyk zapewnia się studentowi realizację zajęć obejmujących: poradnictwo dla kobiet ciężarnych, łącznie z przeprowadzeniem co najmniej 100 badań prenatalnych, sprawowanie nadzoru i opieki nad co najmniej 40 rodzącymi, przyjęcie 40 porodów, a w przypadku gdy liczba rodzących jest mniejsza - co najmniej 30 porodów pod warunkiem aktywnego udziału w 20 innych porodach, aktywny udział w porodzie z położenia miednicowego, a w przypadku gdy jest to niemożliwe asystowanie w warunkach symulowanych, wykonanie nacięcia krocza i zakładanie szwów, kontrolę i opiekę nad 40 kobietami u których mogą wystąpić powikłania w trakcie ciąży, porodu i połogu, sprawowanie nadzoru i opieki nad co najmniej 40 ciężarnymi, sprawowanie nadzoru i opieki włącznie z przeprowadzeniem badań nad 100 położnicami i zdrowymi noworodkami, prowadzenie obserwacji i sprawowanie opieki nad noworodkami niedonoszonymi, przenoszonymi, z niską masą urodzeniową oraz chorymi, sprawowanie opieki nad kobietami z objawami patologicznymi - ginekologicznymi i położniczymi V PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 1 Wychowanie fizyczne 60 2 Język obcy 120 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 760

1 Anatomia 60 2 Fizjologia 60 3 Embriologia i rozwój człowieka 30 4 Genetyka i embriopatie 30 5 Biochemia z biofizyką 30 6 Patologia 45 7 Mikrobiologia z podstawami parazytologii 8 Zdrowie publiczne 75 9 Farmakologia 45 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Psychologia 45 Psychologia zdrowia 30 Psychoterapia 30 Socjologia 30 Socjologia zdrowia 30 Pedagogika 45 Zagadnienia prawne 30 Antropologia 30 Andragogika 40 Radiologia 15 Badanie fizykalne 30 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 4400 1 Filozofia i etyka zawodu położnej 30 zajęcia teoretyczne (liczba godzin) zajęcia praktyczne (liczba godzin) praktyki zawodowe (godziny / tygodnie) 45 - - 2 Podstawy opieki położniczej 370 440 280/7

3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna 4 Podstawowa opieka zdrowotna 5 Diagnostyka w położnictwie i ginekologii 6 Położnictwo i pielęgniarstwo położnicze 30 40 40/1 45 80 120/3 40 40 40/1 105 160 200/5 7 Ginekologia i pielęgniarstwo ginekologiczne 75 160 160/4 8 Planowanie rodziny i seksuologia 15 40 40/1 9 Neonatologia i pielęgniarstwo neonatologiczne 60 120 80/2 10 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne 45 80 80/2 11 Podstawy interny 30 40 40/1 12 Podstawy chirurgii 30 40 40/1 13 Podstawy psychiatrii 15 40 40/1 14 15 Anestezjologia i intensywna terapia w opiece położniczej 45 40 80/2 Rehabilitacja w położnictwie, neonatologii i ginekologii 15 40 40/1 16 Choroby zakaźne w położnictwie 15 - - 17 Dietetyka 15 - - 18 Medycyna ratunkowa 15 - - 19 Przepisy prawne dla zawodu położnej i 60 - -

wymogi europejskie 20 Dydaktyka medyczna 60 40 160 /4 21 Organizacja i zarządzanie w położnictwie 60 40-22 23 Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa specjalistycznego 110 80 - Metodologia badań naukowych i seminarium magisterskie 140 - - Razem 1440 1520 1440/36 D SAMOKSZTAŁCENIE 760 VI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1 Anatomia Budowa ciała ludzkiego Budowa i rola kości Budowa miednicy kostnej Budowa kanału rodnego Budowa i mechanika mięśni Narządy bierne i czynne ruchu Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała Anatomia układu nerwowego: ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego Narządy zmysłów Układ krążenia - serce, krążenie duże i małe, krążenie wrotne, krążenie matczynopłodowe Układ chłonny Układ oddechowy - drogi oddechowe, płuca, opłucna Układ trawienny Układ dokrewny Otrzewna Przestrzeń zaotrzewnowa Nadnercza Układ moczowo-płciowy Narządy płciowe męskie i żeńskie Budowa gruczołu piersiowego 2 Fizjologia Podstawowe wiadomości w zakresie funkcji życiowych Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych Podstawy elektrofizjologii Charakterystyka mięśni szkieletowych, gładkich, mięśnia sercowego Czynność skurczowa macicy Czucie, ruch, percepcja Aktywacja mózgu, sen, czuwanie Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego Fizjologia wrażeń zmysłowych Fizjologia układu dokrewnego Fizjologia serca Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania Krążenie płucne i wymiana gazowa Krążenie matczyno-płodowe Fizjologia układu krwiotwórczego Układ trawienny - czynności motoryczne i wydzielnicze Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych Przemiana materii Fizjologia nerek Układ renina-angiotensyna Regulacja równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Fizjologia narządów płciowych Fizjologia rozrodu Fizjologia laktacji 3 Embriologia i rozwój człowieka Spermatogeneza i spermiogeneza Owogeneza Zaplemnienie i zapłodnienie Wczesne stadia rozwoju człowieka Rozwój poszczególnych układów i narządów Rozwój, budowa i funkcja łożyska 4 Genetyka i embriopatie Podstawy teorii chromosomowej dziedziczenia i cytogenetyki Budowa i funkcja komórki Kariotyp człowieka Aberracje chromosomów płciowych i autosomalnych oraz ich powstawanie Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią Poradnictwo genetyczne Czynniki mutagenne Diagnostyka dysmorfologiczna Podstawowe techniki stosowane w badaniach genetycznych i

immunologicznych 5 Biochemia z biofizyką Biologiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego Budowa i funkcje związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim 6 Patologia Podstawowe pojęcia z zakresu patomorfologii ogólnej Patomorfologia ogólna nowotworów Patologia narządów płciowych żeńskich i gruczołu piersiowego Patologia płodu i popłodu Podstawowe pojęcia z zakresu patofizjologii Stres Głód tlenowy Wstrząs Zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej Zaburzenia termoregulacji Zaburzenia procesu krzepnięcia Starzenie się organizmu, śmierć 7 Mikrobiologia z podstawami parazytologii Podstawy wirusologii, bakteriologii i parazytologii Grzyby chorobotwórcze Charakterystyka drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów Epidemiologia, chorobotwórczość, mechanizm zakażenia oraz drogi szerzenia się zakażeń w ustroju Mikroflora ciała ludzkiego i otoczenia Organizm i środowisko Badania mikrobiologiczne 8 Zdrowie publiczne Higiena człowieka i środowiska Zanieczyszczenia biosfery i metody ich ograniczenia Higiena żywności i żywienia Higiena nauki i pracy Zdrowie publiczne - kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby Podstawowe pojęcia epidemiologiczne Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Polityka społeczno - zdrowotna państwa Systemy opieki zdrowotnej - struktura organizacyjna, cele i zadania Rynek usług zdrowotnych Źródła finansowania opieki zdrowotnej Choroby społeczne Profilaktyka, prewencja chorób - cele, zadania, formy Programowe działania na rzecz zdrowia w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym Struktura i zasoby pielęgniarstwa i położnictwa System kształcenia i doskonalenia zawodowego położnych Stanowisko pracy Obciążenie fizyczne i psychiczne w pracy - stres organizacyjny Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy Położna jako świadczeniodawca usług, koszty usług 9 Farmakologia Podstawy farmakologii ogólnej Mechanizmy działania leków Losy leków w organizmie i ich biotransformacja Farmakologia poszczególnych układów Krew i środki krwiozastępcze Podstawy chemioterapii i radioterapii Środki dezynfekcyjne Farmakoterapia i fitoterapia w położnictwie, neonatologii i ginekologii Teratogenne i embriotoksyczne działanie leków Przenikanie leków przez barierę łożyskową Leki oksytotyczne i tokolityki Hormony gonadotropowe i płciowe Antykoncepcja Farmakoterapia niepłodności Hormonalna terapia zastępcza 10 Psychologia Determinanty i mechanizmy regulacyjne zachowań człowieka Procesy poznawcze człowieka Osobowość Stres a zdrowie Choroba i hospitalizacja jako sytuacje trudne Pomoc psychologiczna Psychologia postaw i zachowań prokreacyjnych Psychospołeczne aspekty pokwitania, menstruacji, ciąży, połogu i karmienia piersią, planowania rodziny, menopauzy i senium Psychospołeczne aspekty wychowania seksualnego i prorodzinnego, problematyki HIV/AIDS Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej Przekazywanie i przyjmowanie informacji Sytuacje jatrogenne w relacji położna-pacjent Specyficzne problemy komunikowania się w okresie dojrzewania, ciąży, narodzin, klimakterium i senium Techniki redukowania lęku, metody relaksacyjne Zespół wypalenia zawodowego 11 Psychologia zdrowia Orientacja salutogenna w podejściu do zdrowia i choroby - model Antonowsky ego Psychologiczne czynniki i mechanizmy sprzyjające utrzymaniu zdrowia: zasoby osobiste, wsparcie społeczne, style życia Psychologiczne mechanizmy kształcenia zachowań zdrowotnych

Psychologiczne problemy związane z rodzajem choroby lub niepełnosprawności Psychologiczne problemy personelu medycznego 12 Psychoterapia Psychoterapia specjalistyczna, kwalifikowana a podstawowa Modele pomocy psychologicznej Czynniki terapeutyczne Podstawowe interwencje terapeutyczne Relacja terapeutyczna w opiece pielęgniarskiej - cechy i funkcje relacji terapeutycznej, problem przeniesienia i przeciwprzeniesienia w relacji terapeutycznej Zasady zapobiegania jatrogenii Indywidualne uwarunkowania relacji - analiza własnych doświadczeń 13 Socjologia Socjologia instytucji i zawodów medycznych Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby Społeczne konsekwencje choroby, bezdzietności, ciąży niepożądanej Struktura i dynamika rodziny Modele i funkcje rodziny Społeczne problemy młodocianych i samotnych matek Niepełnosprawność jako problem społeczny Odchylenia od normy 14 Socjologia zdrowia Kultura - wartości i normy społeczne Procesy i przemiany życia społecznego Rodzina w wybranych teoriach socjologicznych Zachowania w zdrowiu i w chorobie Naznaczenie społeczne choroby i zjawiska społecznie piętnowane Społeczne konsekwencje choroby Społeczne problemy osób niepełnosprawnych 15 Pedagogika Wychowanie jako zjawisko społeczne Środowisko wychowawcze Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych Strategie wychowawcze Teorie, formy i metody wychowania Trudności wychowawcze Kształtowanie środowiska wychowawczego Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w wybranych zakładach opieki 16 Zagadnienia prawne Podstawy zagadnień prawnych: system prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna Prawo o zakładach opieki zdrowotnej Prawo ubezpieczeń zdrowotnych Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej, o samorządzie zawodowym Prawa pacjenta Odpowiedzialność w zawodach medycznych - odpowiedzialność cywilna, karna, pracownicza, zawodowa Podstawy prawa pracy 17 Antropologia Antropologia filozoficzna i jej nurty Fenomenologia człowieka Duchowość i cielesność człowieka Świadomość i samoświadomość człowieka Metafizyka człowieka Właściwości i struktura ludzkiej osoby Indywidualna osoba w kręgu społecznej wspólnoty Humanizm a personalizm 18 Andragogika Pedagogika dorosłych - zarys pojęcia Rozwój ludzi dorosłych Dorosłość i dojrzałość w kontekście zdrowia i dbałości o nie Potrzeby i możliwości wychowania ludzi dorosłych Cele i zadania wychowania ludzi dorosłych Wychowawcze funkcje zakładów ochrony zdrowia Samowychowanie Współczesne problemy wychowania dorosłych a promocja zdrowia 19 Radiologia Diagnostyka radiologiczna Przygotowanie chorego do badań radiologicznych Radioterapia: rodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią 20 Badanie fizykalne Badanie przedmiotowe noworodków, niemowląt oraz osób dorosłych: stan psychiczny, stan ogólny, skóra, oczy, uszy, jama ustna, gardło i szyja, klatka piersiowa i płuca, gruczoły piersiowe, układ sercowo-naczyniowy, brzuch, męskie narządy płciowe, żeńskie narządy płciowe, obwodowy układ krążenia, układ mięśniowo-szkieletowy, układ nerwowy Dokumentacja kliniczna pacjenta

C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1 Filozofia i etyka zawodu położnej Przedmiot i kierunki filozofii i ich charakterystyka Podstawowe założenia epistemologii Ewolucja podstawowych zagadnień filozoficznych Antropologia filozoficzna jako źródło refleksji nad człowiekiem Przedmiot i podmiot etyki Kodeks etyki położnej Wartości, normy i oceny moralne Rodowód ideowo-historyczny etyki położnictwa Dylematy etyczne w pracy położnej i we współczesnym położnictwie Odpowiedzialność moralna położnej Uwarunkowania historyczne i kierunki rozwoju zawodu położnej 2 Podstawy opieki położniczej Podstawowe pojęcia i definicje Historia i kierunki rozwoju opieki zdrowotnej nad kobietą i dzieckiem w Polsce i na świecie Współczesne kierunki rozwoju opieki perinatalnej Zasady trójpoziomowej organizacji opieki perinatalnej Rola społeczno-zawodowa położnej Modele organizowania opieki położniczej i pracy położnej Standardy i procedury postępowania - jakość opieki położniczej Metody, sposoby, zasady, techniki i procedury stosowane w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą i jej dzieckiem oraz nad kobietą chorą ginekologicznie Udział i odpowiedzialność położnej w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji Rola położnej w zespole interdyscyplinarnym Proces pielęgnowania jako metoda pracy położnej; etapy, formułowanie diagnoz, planowanie i ocena opieki, dokumentacja Charakterystyka wybranych modeli pielęgnowania Badanie położnicze zewnętrzne i wewnętrzne Usytuowanie płodu w macicy, ocena sytuacji położniczej, mechanizm i sposoby prowadzenia porodu fizjologicznego i patologicznego, obroty położnicze, zasady postępowania w porodach operacyjnych Postępowanie w krwotokach w położnictwie Diagnostyka śródporodowa Zasady opieki położniczej podczas porodu Psychoprofilaktyka porodu, problem bólu porodowego; metody łagodzenia, pozycje i udogodnienia porodowe, bezpieczne macierzyństwo, oczekiwania kobiety i rodziny Poród rodzinny, naturalny Prowadzenie porodu z uwzględnieniem aktualnych wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia i Konsultanta Krajowego w Dziedzinie Położnictwa i Ginekologii 3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Paradygmaty zdrowia Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia Ocena stanu zdrowia Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej Metody kształtowania zachowań zdrowotnych Modele promocji zdrowia Programy promocji zdrowia Organizacja i funkcjonowanie szkoły rodzenia 4 Podstawowa opieka zdrowotna Rozwój, organizacja i zadania podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce Rola położnej środowiskowej, rodzinnej w zespole podstawowej opieki zdrowotnej Kompetencje położnej rodzinnej Specyfika opieki nad kobietą i jej rodziną w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Opieka położniczo - ginekologiczna, diagnoza środowiskowa i dokumentowanie działań Rodzina jako podmiot opieki, działania położnej w sytuacji kryzysu rodziny Udział położnej w realizacji zadań wynikających z programów polityki zdrowotnej 5 Diagnostyka w położnictwie i ginekologii Badanie kliniczne Metody pobierania i sposoby postępowania z materiałem do badań Interpretacja wyników Badanie ekosystemu pochwy Cytodiagnostyka, kolposkopia, badanie patomorfologiczne Ultrasonografia Kardiotokografia Diagnostyka endokrynologiczna, badania biochemiczne Badania serologiczne Laparoskopia, histeroskopia, histerosalpingografia, amnioskopia, fetoskopia Amniocenteza, kordocenteza Densytometria Samobadanie piersi, mammografia, sonomammografia Diagnostyka radiologiczna Podstawy fizyczne i techniczne, artefakty badań ultrasonograficznych Ultrasonografia jamy brzusznej Ultrasonografia śródoperacyjna Ultrasonografia wykonywana poprzez krocze i przedsionek pochwy Ultrasonografia przezpochwowa Przezpochwowa ultrasongrafia dopplerowska (techniki: kolorowego Dopplera oraz fali pulsacyjnej) Trójwymiarowa ultrasonografia przezpochwowa Ultrasonografia przezodbytnicza Ultrasonografia w opiece przedporodowej

6 Położnictwo i pielęgniarstwo położnicze Rozpoznanie i przebieg ciąży prawidłowej Udział położnej w monitorowaniu stanu ogólnego i położniczego ciężarnej w przebiegu ciąży fizjologicznej Patologia ciąży Ocena ryzyka położniczego Poród patologiczny Udział położnej w profilaktyce i czynnościach diagnostycznoleczniczych w przypadku powikłanego przebiegu ciąży i porodu, chorób wynikających z reakcji organizmu kobiety na ciążę i chorób niepołożniczych Połóg prawidłowy Patologia połogu Karmienie piersią Opieka nad położnicą i jej dzieckiem w fizjologicznym przebiegu połogu, w patologicznym przebiegu połogu i w przypadku współistnienia chorób matki Standardy postępowania w położnictwie Dokumentacja medyczna Najnowsze osiągnięcia w zakresie psychoprofilaktyki położniczej Program edukacji społeczeństwa na temat czynników ryzyka perinatalnego Zasady opieki nad rodzicami w okresie prokreacji Współczesne tendencje w prowadzeniu porodu Psychologiczne problemy macierzyństwa Promocja karmienia naturalnego Współczesne metody regulacji urodzeń Poradnictwo genetyczne Zagrożenia dla ciężarnej i jej dziecka wynikające z powikłań w przebiegu ciąży Diagnostyka i terapia wewnątrzmaciczna płodu Monitorowanie i opieka nad kobietą po zapłodnieniu in vitro Psychologiczne problemy macierzyństwa Promocja karmienia naturalnego Współczesne metody regulacji poczęć Poradnictwo genetyczne Zagrożenia dla ciężarnej i jej dziecka wynikające z powikłań w przebiegu ciąży Diagnostyka i terapia wewnątrzmaciczna płodu Opieka nad kobietą ciężarną niepełnosprawną Banki komórek macierzystych - zasady funkcjonowania 7 Ginekologia i pielęgniarstwo ginekologiczne Ginekologia wieku rozwojowego Nieprawidłowości budowy i wady rozwojowe narządów płciowych, ciała obce w narządzie rodnym, stany zapalne zewnętrznych narządów płciowych Okres dojrzałości płciowej Przygotowanie kobiet do samoobserwacji i samoopieki Udział położnej w przygotowaniu rodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej Niepłodność kobieca Niepłodność męska Wybrane elementy andrologii Współudział położnej w diagnozowaniu i leczeniu niepłodności małżeńskiej Specyfika pielęgnowania w schorzeniach ginekologicznych Choroby przenoszone drogą płciową Endometrioza Klimakterium i senium Rola i zadania położnej w opiece nad kobietą w różnych okresach życia Zaburzenia statyki narządu rodnego Wysiłkowe nietrzymanie moczu Rola i zadania położnej w przygotowaniu psychofizycznym pacjentki do badań i zabiegów diagnostycznych, operacyjnych Metody operacyjne wykorzystywane w ginekologii Epidemiologia i etiopatogeneza chorób nowotworowych narządów płciowych żeńskich i sutka Udział położnej w profilaktyce, diagnostyce i terapii nowotworów narządów płciowych żeńskich i sutka Opieka nad kobietą z nowotworem narządów płciowych z uwzględnieniem specyfiki pielęgnowania przed i po terapii Mastektomia - pielęgnowanie przed i po operacji Grupy wsparcia Opieka nad chorą w terminalnej fazie choroby nowotworowej Udział położnej w terapii bólu Współczesne trendy w hormonalnej terapii zastępczej Opieka ginekologiczna nad kobietą zarażoną wirusem HIV i chorą na AIDS Opieka nad kobietą po zabiegach ginekologicznych Współczesne trendy w leczeniu niepłodności 8 Planowanie rodziny i seksuologia Przygotowanie do pełnienia funkcji prokreacyjnej i rodzicielstwa Etapy planowania rodziny Niepowodzenia w prokreacji Planowanie poczęć: naturalne metody sterowania płodnością, hormonalne środki antykoncepcyjne, wkładki domaciczne, mechaniczne i chemiczne środki antykoncepcyjne Płodność po porodzie i po odstawieniu antykoncepcji Skuteczność, zalety i wady różnych metod sterowania płodnością Mechanizmy regulujące funkcje seksualne Granice norm i patologii seksualnych Modele seksualności człowieka Aktywność seksualna w różnych okresach życia Zaburzenia i patologie seksualne Przemoc seksualna 9 Neonatologia i pielęgniarstwo neonatologiczne Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój prenatalny i postnatalny Specyfika opieki pielęgniarskiej nad noworodkiem Charakterystyka noworodków uwzględniająca wiek płodowy i urodzeniową masę ciała Stany przejściowe okresu noworodkowego Szczepienia w okresie

noworodkowym Noworodek niedojrzały Metoda kangura Noworodek z hipotrofią Patologia okresu noworodkowego Postępowanie z noworodkiem z urazem okołoporodowym Monitorowanie stanu noworodka Transport noworodka Epidemiologia i etiologia zakażeń w oddziałach noworodkowych Zapobieganie zakażeniom w oddziałach noworodkowych Badania i zabiegi diagnostyczne oraz terapeutyczne u noworodków Normy badań stosowanych w neonatologii Intensywny nadzór nad noworodkiem Farmakoterapia okresu noworodkowego Opieka nad noworodkiem w domu Diagnostyka zaburzeń słuchu u dzieci oraz nowoczesne standardy postępowania terapeutycznego Jakość opieki w neonatologii Opieka nad noworodkiem z ciąży ryzyka i porodu patologicznego 10 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Specyfika opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem Udział położnej w wybranych działaniach profilaktycznych Ostre i przewlekłe zaburzenia w odżywianiu Stany niedoborowe Pielęgnowanie dzieci z wadami wrodzonymi Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych Opieka nad dzieckiem chorym w wybranych schorzeniach Problemy pielęgnacyjne i psychospołeczne dzieci z porażeniem mózgowym Problemy dziecka hospitalizowanego Pielęgnowanie dzieci z wadami wrodzonymi Opieka nad dzieckiem z chorobami alergicznymi i zaburzeniami odporności Psychospołeczne problemy dziecka z chorobą przewlekłą i niepełnosprawnego 11 Podstawy interny Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny, metody diagnostyki i terapii Pielęgnowanie chorych w schorzeniach układu oddechowego, pokarmowego, moczowego, sercowo-naczyniowego, krwiotwórczego i dokrewnego oraz z chorobami metabolicznymi i narządu ruchu 12 Podstawy chirurgii Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym oraz w chirurgii ambulatoryjnej Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym Zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym Zapobieganie zakażeniom w chirurgii Choroby żył Kamica dróg moczowych i żółciowych Pielęgnowanie chorych po przebytym urazie Zabiegi operacyjne w ciąży 13 Podstawy psychiatrii Ustawodawstwo dotyczące ochrony zdrowia psychicznego Zaburzenia psychiczne związane ze sferą prokreacji Zaburzenia i choroby psychiczne w okresie ciąży Depresje poporodowe Psychozy poporodowe Zespoły lękowe Zaburzenia psychiczne w okresie klimakterium i senium 14 Anestezjologia i intensywna terapia w opiece położniczej Podstawowe zabiegi resuscytacyjne Rodzaje znieczulenia Znieczulenie ciężarnej i rodzącej Łagodzenie bólu w położnictwie i ginekologii Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia: nagłe zatrzymanie krążenia, wstrząs, krwotok, ostra niewydolność oddechowa, ostre zatrucia, ostra niewydolność nerek Intensywna terapia noworodka Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy Udział położnej w intensywnym nadzorze Opieka nad ciążą wysokiego ryzyka - cukrzyca, wady serca, nadczynność tarczycy Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne Pielęgnacja dostępów naczyniowych (żylnych i tętniczych) Odżywianie enteralne i parenteralne w intensywnej terapii Nagłe stany w położnictwie i ginekologii - rozpoznanie, postępowanie 15 Rehabilitacja w położnictwie, neonatologii i ginekologii Cele i zadania rehabilitacji kompleksowej Rola i zadania położnej w realizacji procesu rehabilitacji Fizjoterapia w ciąży, porodzie i połogu Fizjoterapia w okresie noworodkowym Kinezystymulacja w połogu fizjologicznym i po cięciu cesarskim Fizjoprofilaktyka w ginekologii Rehabilitacja po operacjach ginekologicznych Rehabilitacja po mastektomii i operacjach odtwórczych 16 Choroby zakaźne w położnictwie Mechanizmy zakażenia płodu Choroby bakteryjne: listerioza, bruceloza, zakażenia pochwowe - rzeżączka Choroby pasożytnicze: kiła, toksoplazmoza Choroby wirusowe: różyczka, opryszczka, grypa, cytomegalia, ospa, półpasiec AIDS Wirusowe zapalenie wątroby

17 Dietetyka Podstawy żywienia dietetycznego, rodzaje diet Zróżnicowanie diet u dzieci i dorosłych Żywienie człowieka w zdrowiu i chorobie Dieta kobiety ciężarnej, karmiącej Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem 18 Medycyna ratunkowa Standardy postępowania przedszpitalnego w medycynie ratunkowej Pomoc przedszpitalna w obrażeniach głowy, szyi, klatki piersiowej i brzucha Swoiste zespoły chorobowe 19 Przepisy prawne dla zawodu położnej i wymogi europejskie Zawód położnej w świetle przepisów Unii Europejskiej Współczesne kierunki opieki położniczej System opieki położniczej w wybranych krajach europejskich System opieki położniczej w Stanach Zjednoczonych System i stan badań w opiece położniczej i ginekologicznej System podstawowego i wyższego kształcenia położnych w wybranych krajach Europy Zachodniej i Stanach Zjednoczonych Międzynarodowe standardy kształcenia położnych Międzynarodowe Stowarzyszenie Położnych (ICM) - konstytucja, struktura, rola, zadania Polskie Towarzystwo Położnych - statut, rola, zadania 20 Dydaktyka medyczna Realizacjia zamierzeń nauczyciela w procesie dydaktycznym Konstruowanie strategii nauczaniauczenia się Zasady nauczania Struktura programu Cele nauczania Taksonomia celów Projektowanie celów nauczania Teorie doboru treści nauczania Dobór treści nauczania Pomiar dydaktyczny, pomoce dydaktyczne Przegląd metod i technik nauczania - uczenia się i wychowania zdrowotnego Jednostka dydaktyczna, pojęcie, struktura, typologia Hospitacja - pojęcie, cele, organizacja Proces kontroli i oceny Tradycyjne i nowoczesne formy kontroli nauczania i zasady ich stosowania Egzamin z przygotowania zawodowego Metoda kooperatywnego uczenia się jako źródło tworzenia nowych relacji nauczyciel-student Twórczość w pracy nauczyciela Projektowanie nauczania pielęgniarstwa Zajęcia dydaktyczne w ramach różnych przedmiotów nauczania w zakresie pielęgniarstwa i opieki położniczej Zasady edukacji zdrowotnej Konstruowanie strategii kształcenia i edukacji zdrowotnej Przegląd metod i technik edukacji zdrowotnej Szkoły promujące zdrowie Ewaluacja i pomiar w edukacji zdrowotnej Środki masowego przekazu Warsztat edukacji zdrowotnej 21 Organizacja i zarządzanie w położnictwie Zarządzanie - nauka i praktyka Szkoła prakseologiczna, systemowa, sytuacyjna Funkcje kierownicze Proces decyzyjny Style zarządzania Doskonalenie organizacji: strategia, zmiana, konflikt Modele finansowania opieki zdrowotnej Planowanie, finansowanie i monitoring usług zdrowotnych Wybrane analizy finansowe i ekonomiczne Marketing usług zdrowotnych Znaczenie zasobów ludzkich w organizacji Szacowanie zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską i położniczą oraz liczbę kadr pielęgniarskich i położniczych na poziomie oddziału szpitalnego i podstawowej opieki zdrowotnej Nabór, dobór pracowników Programowanie adaptacji społecznozawodowej Rozwój pracowników, doskonalenie, kariera zawodowa Motywowanie, ocena pracy Ergonomiczna analiza pracy Usprawnianie metod pracy w ochronie zdrowia Zarządzanie jakością Zakres działania współczesnej ochrony zdrowia Organizacja systemów opieki zdrowotnej w wybranych krajach świata Podstawy organizacji narodowego systemu opieki zdrowotnej System opieki zdrowotnej w Polsce Opieka zdrowotna w Polsce Instytucja lekarza rodzinnego w warunkach rynkowych i pozarynkowych źródeł finansowania ochrony zdrowia 22 Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa specjalistycznego Opieka nad chorą z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi, chorobami układu krążenia i naczyń, układu oddechowego, nerwowego i zaburzeniami psychicznymi Opieka paliatywna 23 Metodologia badań naukowych i seminarium magisterskie Przedmiot i cel badań Metody i techniki badań Zasady interpretacji danych empirycznych Konstrukcja opracowań i projektów Etapy postępowania badawczego Etyka w badaniach

naukowych D SAMOKSZTAŁCENIE I WYMAGANIA OGÓLNE STUDIA ZAWODOWE Studia zawodowe na kierunku położnictwo trwają nie mniej niż 3 lata (6 semestrów) Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi 4780, w tym 4600 godzin kształcenia zawodowego, tj 2300 godzin kształcenia praktycznego i 2300 godzin kształcenia teoretycznego W ramach kształcenia teoretycznego uczelnia może organizować samokształcenie w wymiarze nie większym niż 760 godzin II SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent powinien być przygotowany do samodzielnego pełnienia roli zawodowej i powinien posiadać: wiedzę w zakresie nauk medycznych, w szczególności medycyny perinatalnej, neonatologii, ginekologii i pielęgniarstwa, nauk humanistycznych i społecznych, umiejętność wykonywania świadczeń zdrowotnych wobec kobiety i jej rodziny, kobiety ciężarnej, rodzącej, położnicy i noworodka w zakresie promocji zdrowia, profilaktyki, profesjonalnej opieki położniczo-ginekologicznej: przedkoncepcyjnej, prenatalnej, perinatalnej, w okresie przekwitania i senium, umiejętność współdziałania w zespole interdyscyplinarnym w zakresie profilaktyki oraz w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji w odniesieniu do wymienionych grup pacjentów, umiejętność rozpoznawania i monitorowania ciąży prawidłowej, samodzielnego przyjęcia porodu siłami natury oraz wykrywania stanów odbiegających od normy u matki i jej dziecka w okresie ciąży, porodu i połogu, umiejętność prowadzenia edukacji na temat rozrodu i metod planowania rodziny, w okresie dojrzewania, przedkoncepcyjnym, w aspekcie biologicznym, wychowawczym i społecznym oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa, umiejętność inicjowania i wspierania działań kobiety i jej rodziny na rzecz promowania zdrowia i podnoszenia poziomu zdrowotności społeczeństwa, umiejętność podejmowania działań ratowniczych w sytuacjach nagłych, dokonywania wyboru właściwych form udzielania pierwszej pomocy położniczej, mieszczących się w zakresie kwalifikacji i kompetencji zawodowych, umiejętność działania zgodnie z zasadami etyki ogólnej i zawodowej oraz holistycznego podejścia do pacjenta z poszanowaniem i respektowaniem jego praw III GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 600 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 3240 w tym: - zajęcia teoretyczne 940 - zajęcia praktyczne 1180 - praktyki zawodowe 1120

D SAMOKSZTAŁCENIE 1) 760 RAZEM: 4780 IV ZAJĘCIA PRAKTYCZNE I PRAKTYKI ZAWODOWE Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach nauczania i wychowania i obejmują kształcenie i doskonalenie umiejętności niezbędnych do uzyskania kwalifikacji zawodowych Miejscem praktyk powinny być szczególnie: sala porodowa, oddziały położnicze, noworodkowe (położniczo-noworodkowe), patologii ciąży, ginekologii, internistyczne, pediatryczne (niemowlęcy, patologii noworodka) w szpitalach klinicznych, jednostkach badawczo-rozwojowych lub wieloprofilowych szpitalach o zasięgu regionalnym oraz ośrodkach położniczej i pielęgniarskiej opieki domowej, środowiskowej i szkołach rodzenia W ramach praktyk zapewnia się studentowi realizację zajęć obejmujących: poradnictwo dla kobiet ciężarnych, łącznie z przeprowadzeniem co najmniej 100 badań prenatalnych, sprawowanie nadzoru i opieki nad co najmniej 40 rodzącymi, przyjęcie 40 porodów, a w przypadku gdy liczba rodzących jest mniejsza - co najmniej 30 porodów pod warunkiem aktywnego udziału w 20 innych porodach, aktywny udział w porodzie z położenia miednicowego, a w przypadku gdy jest to niemożliwe asystowanie w warunkach symulowanych, wykonanie nacięcia krocza i zakładanie szwów, kontrolę i opiekę nad 40 kobietami u których mogą wystąpić powikłania w trakcie ciąży, porodu i połogu, sprawowanie nadzoru i opieki nad co najmniej 40 ciężarnymi, sprawowanie nadzoru i opieki włącznie z przeprowadzeniem badań nad 100 położnicami i zdrowymi noworodkami, prowadzenie obserwacji i sprawowanie opieki nad noworodkami niedonoszonymi, przenoszonymi, z niską masą urodzeniową oraz chorymi, sprawowanie opieki nad kobietami z objawami patologicznymi - ginekologicznymi i położniczymi V PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIE GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 1 Wychowanie fizyczne 60 2 Język obcy 120 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 600 1 Anatomia 60 2 Fizjologia 60 3 Embriologia i rozwój człowieka 30 4 Genetyka i embriopatie 30 5 Biochemia z biofizyką 30 6 Patologia 45

7 Mikrobiologia z podstawami parazytologii 8 Zdrowie publiczne 75 9 Farmakologia 45 10 Psychologia 45 11 Socjologia 30 12 Pedagogika 45 13 Zagadnienia prawne 30 14 Badanie fizykalne 30 15 Radiologia 15 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 3240 30 zajęcia teoretyczne (liczba godzin) zajęcia praktyczne (liczba godzin) praktyki zawodowe (godziny / tygodnie) 1 Filozofia i etyka zawodu położnej 45 - - 2 Podstawy opieki położniczej 370 440 280/ 7 3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna 30 40 40/1 4 Podstawowa opieka zdrowotna 30 80 120/3 5 Diagnostyka w położnictwie i ginekologii 20 20-6 Położnictwo i pielęgniarstwo położnicze 90 120 160/ 4 7 Ginekologia i pielęgniarstwo ginekologiczne 60 120 120/ 3 8 Planowanie rodziny i seksuologia 15 40 40/1 9 Neonatologia i pielęgniarstwo neonatologiczne 45 80 80/2 10 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne 30 40 80/2 11 Podstawy interny 30 40 40/1 12 Podstawy chirurgii 30 40 40/1 13 Podstawy psychiatrii 15 40 40/1 14 Anestezjologia i Intensywna terapia w opiece położniczej 15 Rehabilitacja w położnictwie i ginekologii 15 40 40/1 15 40 40/1 16Choroby zakaźne w położnictwie 15 - - 17 Dietetyka 15 - - 18 Metodologia badań naukowych i seminarium licencjackie 70 - - Razem 940 1180 1120/28

D SAMOKSZTAŁCENIE 760 VI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1 Anatomia Budowa ciała ludzkiego Budowa i rola kości Budowa miednicy kostnej Budowa kanału rodnego Budowa i mechanika mięśni Narządy bierne i czynne ruchu Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała Anatomia układu nerwowego: ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego Narządy zmysłów Układ krążenia: serce, krążenie duże i małe, krążenie wrotne, krążenie matczynopłodowe Układ chłonny Układ oddechowy: drogi oddechowe, płuca, opłucna Układ trawienny Układ dokrewny Otrzewna Przestrzeń zaotrzewnowa Nadnercza Układ moczowo-płciowy Narządy płciowe męskie i żeńskie Budowa gruczołu piersiowego 2 Fizjologia Podstawowe wiadomości w zakresie funkcji życiowych Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych Podstawy elektrofizjologii Charakterystyka mięśni szkieletowych, gładkich, mięśnia sercowego Czynność skurczowa macicy Czucie, ruch, percepcja Aktywacja mózgu, sen, czuwanie Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego Fizjologia wrażeń zmysłowych Fizjologia układu dokrewnego Fizjologia serca Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania Krążenie płucne i wymiana gazowa Krążenie matczyno-płodowe Fizjologia układu krwiotwórczego Układ trawienny - czynności motoryczne i wydzielnicze Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych Przemiana materii Fizjologia nerek Układ renina-angiotensyna Regulacja równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Fizjologia narządów płciowych Fizjologia rozrodu Fizjologia laktacji 3 Embriologia i rozwój człowieka Spermatogeneza i spermiogeneza Owogeneza Zaplemnienie i zapłodnienie Wczesne stadia rozwoju człowieka Rozwój poszczególnych układów i narządów Rozwój, budowa i funkcja łożyska 4 Genetyka i embriopatie Podstawy teorii chromosomowej dziedziczenia i cytogenetyki Budowa i funkcja komórki Kariotyp człowieka Aberracje chromosomów płciowych i autosomalnych oraz ich powstawanie Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią Poradnictwo genetyczne Czynniki mutagenne Diagnostyka dysmorfologiczna Podstawowe techniki stosowane w badaniach genetycznych i immunologicznych 5 Biochemia z biofizyką Biologiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego Budowa i funkcje związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim 6 Patologia Podstawowe pojęcia z zakresu patomorfologii ogólnej Patomorfologia ogólna nowotworów Patologia narządów płciowych żeńskich i gruczołu piersiowego Patologia płodu i popłodu Podstawowe pojęcia z zakresu patofizjologii Stres Głód tlenowy Wstrząs Zaburzenia równowagi kwasowo - zasadowej Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej Zaburzenia termoregulacji Zaburzenia procesu krzepnięcia Starzenie się organizmu, śmierć 7 Mikrobiologia z podstawami parazytologii Podstawy wirusologii, bakteriologii i parazytologii Grzyby chorobotwórcze Charakterystyka drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów Epidemiologia, chorobotwórczość, mechanizm zakażenia oraz drogi szerzenia się zakażeń w ustroju Mikroflora ciała ludzkiego i otoczenia Organizm i środowisko Badania mikrobiologiczne 8 Zdrowie publiczne

Higiena człowieka i środowiska Zanieczyszczenia biosfery i metody ich ograniczenia Higiena żywności i żywienia Higiena nauki i pracy Zdrowie publiczne - kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby Podstawowe pojęcia epidemiologiczne Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Polityka społeczno - zdrowotna państwa Systemy opieki zdrowotnej - struktura organizacyjna, cele i zadania Rynek usług zdrowotnych Źródła finansowania opieki zdrowotnej Choroby społeczne Profilaktyka, prewencja chorób - cele, zadania, formy Programowe działania na rzecz zdrowia w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym Struktura i zasoby pielęgniarstwa i położnictwa System kształcenia i doskonalenia zawodowego położnych Stanowisko pracy Obciążenie fizyczne i psychiczne w pracy - stres organizacyjny Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy Położna jako świadczeniodawca usług, koszty usług 9 Farmakologia Podstawy farmakologii ogólnej Mechanizmy działania leków Losy leków w organizmie i ich biotransformacja Farmakologia poszczególnych układów Krew i środki krwiozastępcze Podstawy chemioterapii i radioterapii Środki dezynfekcyjne Farmakoterapia i fitoterapia w położnictwie, neonatologii i ginekologii Teratogenne i embriotoksyczne działanie leków Przenikanie leków przez barierę łożyskową Leki oksytotyczne i tokolityki Hormony gonadotropowe i płciowe Antykoncepcja Farmakoterapia niepłodności Hormonalna terapia zastępcza 10 Psychologia Determinanty i mechanizmy regulacyjne zachowań człowieka Procesy poznawcze człowieka Osobowość Stres a zdrowie Choroba i hospitalizacja jako sytuacje trudne Pomoc psychologiczna Psychologia postaw i zachowań prokreacyjnych Psychospołeczne aspekty pokwitania, menstruacji, ciąży, połogu i karmienia piersią, planowania rodziny, menopauzy i senium Psychospołeczne aspekty wychowania seksualnego i prorodzinnego Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej Przekazywanie i przyjmowanie informacji Sytuacje jatrogenne w relacji położnapacjent Specyficzne problemy komunikowania się w okresie dojrzewania, ciąży, narodzin, klimakterium i senium Techniki redukowania lęku, metody relaksacyjne Zespół wypalenia zawodowego 11 Socjologia Socjologia instytucji i zawodów medycznych Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby Społeczne konsekwencje choroby, bezdzietności, ciąży niepożądanej Struktura i dynamika rodziny Modele i funkcje rodziny Społeczne problemy młodocianych i samotnych matek Niepełnosprawność jako problem społeczny Dewiacje społeczne 12 Pedagogika Wychowanie jako zjawisko społeczne Środowisko wychowawcze Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych Strategie wychowawcze Teorie, formy i metody wychowania Trudności wychowawcze Kształtowanie środowiska wychowawczego Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w wybranych zakładach opieki 13 Zagadnienia prawne Podstawy zagadnień prawnych: system prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna Prawo o zakładach opieki zdrowotnej Prawo ubezpieczeń zdrowotnych Ustawodawstwo zawodowe Prawa pacjenta Odpowiedzialność w zawodach medycznych: odpowiedzialność cywilna, karna, pracownicza, zawodowa Podstawy prawa pracy 14 Badanie fizykalne Badanie przedmiotowe noworodków, niemowląt oraz osób dorosłych: stan psychiczny, stan ogólny, skóra, oczy, uszy, jama ustna, gardło i szyja, klatka piersiowa i płuca, gruczoły piersiowe, układ sercowo-naczyniowy, brzuch, męskie narządy płciowe, żeńskie narządy płciowe, obwodowy układ krążenia, układ mięśniowo-szkieletowy, układ nerwowy Dokumentacja kliniczna pacjenta

15 Radiologia Diagnostyka radiologiczna Przygotowanie chorego do badań radiologicznych Radioterapia: rodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią Chemioterapia nowotworów C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1 Filozofia i etyka zawodu położnej Przedmiot i kierunki filozofii i ich charakterystyka Podstawowe założenia epistemologii Ewolucja podstawowych zagadnień filozoficznych Antropologia filozoficzna jako źródło refleksji nad człowiekiem Przedmiot i podmiot etyki Kodeks etyki położnej Wartości, normy i oceny moralne Rodowód ideowo-historyczny etyki położnictwa Dylematy etyczne w pracy położnej i we współczesnym położnictwie Odpowiedzialność moralna położnej Uwarunkowania historyczne i kierunki rozwoju zawodu położnej 2 Podstawy opieki położniczej Podstawowe pojęcia i definicje Historia i kierunki rozwoju opieki zdrowotnej nad kobietą i dzieckiem w Polsce i na świecie Współczesne kierunki rozwoju opieki perinatalnej Zasady trójpoziomowej organizacji opieki perinatalnej Rola społeczno-zawodowa położnej Modele organizowania opieki położniczej i pracy położnej Standardy i procedury postępowania - jakość opieki położniczej Metody, sposoby, zasady, techniki i procedury stosowane w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą i jej dzieckiem oraz nad kobietą chorą ginekologicznie Udział i odpowiedzialność położnej w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji Rola położnej w zespole interdyscyplinarnym Proces pielęgnowania jako metoda pracy położnej; etapy, formułowanie diagnoz, planowanie i ocena opieki, dokumentacja Charakterystyka wybranych modeli pielęgnowania Badanie położnicze zewnętrzne i wewnętrzne Usytuowanie płodu w macicy, ocena sytuacji położniczej, mechanizm i sposoby prowadzenia porodu fizjologicznego i patologicznego, obroty położnicze, zasady postępowania w porodach operacyjnych Postępowanie w krwotokach w położnictwie Diagnostyka śródporodowa Zasady opieki położniczej podczas porodu Psychoprofilaktyka porodu, problem bólu porodowego; metody łagodzenia, pozycje i udogodnienia porodowe, bezpieczne macierzyństwo, oczekiwania kobiety i rodziny Poród rodzinny, naturalny Prowadzenie porodu z uwzględnieniem aktualnych wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia i Konsultanta Krajowego w Dziedzinie Położnictwa i Ginekologii 3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Paradygmaty zdrowia Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia Ocena stanu zdrowia Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej Metody kształtowania zachowań zdrowotnych Modele promocji zdrowia Programy promocji zdrowia Organizacja i funkcjonowanie szkoły rodzenia 4 Podstawowa opieka zdrowotna Rozwój, organizacja i zadania podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce Rola położnej środowiskowej, rodzinnej w zespole podstawowej opieki zdrowotnej Kompetencje położnej środowiskowej, rodzinnej Specyfika opieki nad kobietą i jej rodziną w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Opieka położniczo - ginekologiczna, diagnoza środowiskowa i dokumentowanie działań Rodzina jako podmiot opieki, działania położnej w sytuacji kryzysu rodziny Udział położnej w realizacji zadań wynikających z programów polityki zdrowotnej 5 Diagnostyka w położnictwie i ginekologii Badanie kliniczne Metody pobierania i sposoby postępowania z materiałem do badań Interpretacja wyników Badanie ekosystemu pochwy Cytodiagnostyka, kolposkopia, badanie patomorfologiczne Ultrasonografia Kardiotokografia Diagnostyka endokrynologiczna, badania biochemiczne Badania serologiczne Laparoskopia, histeroskopia, histerosalpingografia, amnioskopia, fetoskopia Amniocenteza, kordocenteza Densytometria Samobadanie piersi, mammografia, sonomammografia Diagnostyka radiologiczna 6 Położnictwo i pielęgniarstwo położnicze

Rozpoznanie i przebieg ciąży prawidłowej Udział położnej w monitorowaniu stanu ogólnego i położniczego ciężarnej w przebiegu ciąży fizjologicznej Patologia ciąży Ocena ryzyka położniczego Poród patologiczny Poród zabiegowy Udział położnej w profilaktyce i czynnościach diagnostyczno-leczniczych w przypadku powikłanego przebiegu ciąży i porodu, chorób wynikających z reakcji organizmu kobiety na ciążę i chorób niepołożniczych Połóg prawidłowy Patologia połogu Karmienie piersią Opieka nad położnicą i jej dzieckiem w fizjologicznym przebiegu połogu, w patologicznym przebiegu połogu i w przypadku współistnienia chorób matki Standardy postępowania w położnictwie Dokumentacja medyczna 7 Ginekologia i pielęgniarstwo ginekologiczne Ginekologia wieku rozwojowego Nieprawidłowości budowy i wady rozwojowe narządów płciowych, ciała obce w narządzie rodnym, stany zapalne zewnętrznych narządów płciowych Okres dojrzałości płciowej Przygotowanie kobiet do samoobserwacji i samoopieki Udział położnej w przygotowaniu rodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej Niepłodność kobieca Niepłodność męska Wybrane elementy andrologii Współudział położnej w diagnozowaniu i leczeniu niepłodności małżeńskiej Specyfika pielęgnowania w schorzeniach ginekologicznych Profilaktyka, leczenie, pielęgnowanie, prewencja - stany zapalne narządów płciowych, choroby przenoszone drogą płciową Endometrioza Klimakterium i senium Rola i zadania położnej w opiece nad kobietą w różnych okresach życia Zaburzenia statyki narządu rodnego Wysiłkowe nietrzymanie moczu Nowotwory łagodne narządów płciowych oraz sutka Rola i zadania położnej w przygotowaniu psychofizycznym pacjentki do badań i zabiegów diagnostycznych, operacyjnych i pielęgnacja po operacjach ginekologicznych Metody operacyjne wykorzystywane w ginekologii Epidemiologia i etiopatogeneza chorób nowotworowych narządów płciowych żeńskich i sutka Udział położnej w profilaktyce, diagnostyce i terapii nowotworów narządów płciowych żeńskich i sutka Opieka nad kobietą z nowotworem narządów płciowych z uwzględnieniem specyfiki pielęgnowania przed i po terapii Radioterapia - rodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią Mastektomia - pielęgnowanie przed i po operacji Grupy wsparcia Opieka nad chorą w terminalnej fazie choroby nowotworowej Udział położnej w terapii bólu 8 Planowanie rodziny i seksuologia Przygotowanie do pełnienia funkcji prokreacyjnej i rodzicielstwa Etapy planowania rodziny Niepowodzenia w prokreacji Planowanie urodzeń: naturalne metody sterowania płodnością, hormonalne środki antykoncepcyjne, wkładki domaciczne, mechaniczne i chemiczne środki antykoncepcyjne Płodność po porodzie i po odstawieniu antykoncepcji Skuteczność, zalety i wady różnych metod sterowania płodnością Mechanizmy regulujące funkcje seksualne Granice norm i patologii seksualnych 9 Neonatologia i pielęgniarstwo neonatologiczne Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój prenatalny i postnatalny Specyfika opieki pielęgniarskiej nad noworodkiem Charakterystyka noworodków uwzględniająca wiek płodowy i urodzeniową masę ciała Stany przejściowe okresu noworodkowego Szczepienia w okresie noworodkowym Noworodek niedojrzały Metoda kangura Noworodek z hipotrofią Patologia okresu noworodkowego Postępowanie z noworodkiem z urazem okołoporodowym Monitorowanie stanu noworodka Transport noworodka Epidemiologia i etiologia zakażeń w oddziałach noworodkowych Zapobieganie zakażeniom w oddziałach noworodkowych 10 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Specyfika opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem Udział położnej w wybranych działaniach profilaktycznych Ostre i przewlekłe zaburzenia w odżywianiu Stany niedoborowe Pielęgnowanie dzieci z wadami wrodzonymi Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych Opieka nad dzieckiem chorym w wybranych chorobach, oparzeniach Problemy pielęgnacyjne i psychospołeczne dzieci z porażeniem mózgowym Problemy dziecka hospitalizowanego 11 Podstawy interny Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny, metody diagnostyki i terapii, pielęgnowanie chorych w

schorzeniach układu oddechowego, pokarmowego, moczowego, sercowo-naczyniowego, krwiotwórczego i dokrewnego oraz z chorobami metabolicznymi i narządu ruchu 12 Podstawy chirurgii Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym oraz w chirurgii ambulatoryjnej Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym Zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym Zapobieganie zakażeniom w chirurgii Choroby żył Kamica dróg moczowych i żółciowych Pielęgnowanie chorych po przebytym urazie Zabiegi operacyjne w ciąży 13 Podstawy psychiatrii Ustawodawstwo dotyczące ochrony zdrowia psychicznego Zaburzenia psychiczne związane ze sferą prokreacji Zaburzenia i choroby psychiczne w okresie ciąży Depresje poporodowe Psychozy poporodowe Zespoły lękowe Zaburzenia psychiczne w okresie klimakterium i senium 14 Anestezjologia i intensywna terapia w opiece położniczej Podstawowe pojęcia Pomoc doraźna Rodzaje znieczulenia Analgezja dożylna i domięśniowa Analgezja wziewna Znieczulenie przewodowe Znieczulenie ciężarnej i rodzącej Ból porodowy Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia: nagłe zatrzymanie krążenia, wstrząs, krwotok, ostra niewydolność oddechowa, ostre zatrucia, ostra niewydolność nerek Intensywna terapia noworodka Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy Udział położnej w intensywnym nadzorze Opieka nad ciążą wysokiego ryzyka - cukrzyca, wady serca, nadczynność tarczycy 15 Rehabilitacja w położnictwie, neonatologii i ginekologii Cele i zadania rehabilitacji kompleksowej Rola i zadania położnej w realizacji procesu rehabilitacji Fizjoterapia w ciąży, porodzie i połogu Fizjoterapia w okresie noworodkowym Kinezystymulacja w połogu fizjologicznym i po cięciu cesarskim Fizjoprofilaktyka w ginekologii Rehabilitacja po operacjach ginekologicznych Rehabilitacja po mastektomii i operacjach odtwórczych 16 Choroby zakaźne w położnictwie Mechanizmy zakażenia płodu Choroby bakteryjne: listerioza, bruceloza, zakażenia pochwowe - rzeżączka Choroby pasożytnicze: kiła, toksoplazmoza Choroby wirusowe: różyczka, opryszczka, grypa, cytomegalia, ospa, półpasiec AIDS Wirusowe zapalenie wątroby 17 Dietetyka Podstawy żywienia dietetycznego, rodzaje diet Zróżnicowanie diet u dzieci i dorosłych Żywienie człowieka w zdrowiu i chorobie Dieta kobiety ciężarnej, karmiącej Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem 18 Metodologia badań naukowych i seminarium licencjackie Przedmiot i cel badań Metody i techniki badań Zasady interpretacji danych empirycznych Konstrukcja opracowań i projektów Prawa autorskie Etapy postępowania badawczego D SAMOKSZTAŁCENIE VII ZALECENIA Egzamin dyplomowy kończący studia zawodowe powinien składać się z części teoretycznej, w tym obrony pracy licencjackiej i części praktycznej 1) Samokształcenie rozumiane jako nauka własna studenta pod nadzorem uczelni