Wykończenie powierzchni blach nierdzewnych
Takie pojęcia jak: szlifowanie, szczotkowanie lub polerowanie są często wymieniane w wymaganiach technicznych dla wykończeń powierzchni wyrobów ze stali nierdzewnej. W celu zapewnienia, że zamierzenia projektantów w zakresie wykończeń zostały osiągnięte, kontrahenci, producenci, dostawcy i finalni odbiorcy muszą mieć pełne zrozumienie tych pojęć i sposobu w jaki dane wykończenie może zostać uzyskane.
Normy regulujące wykończenie powierzchni Jak odczytywać indeksy? Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Możliwe implikacje
Normy regulujące wykończenie powierzchni Norma EN 10088-2 Rodzaj walcowania oznaczony cyfrą 1 lub 2 Wygląd powierzchni oznaczony literą Norma ASTM A240/ A 480-12/ F1048 Brak wyraźnej metodyki np. NO.1, 2B, BA, NO.8
Normy regulujące wykończenie powierzchni Jak odczytywać indeksy? Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Możliwe implikacje
Jak odczytywać indeksy? Elementarne odróżnienie 1 Blacha walcowana na gorąco wg EN 2 Blacha walcowana na zimno wg EN
Indeks EN 1U Jak odczytywać indeksy? Gorącowalcowane macierzyste powierzchnie hutnicze Charakterystyka Walcowane na gorąco, bez obróbki cieplnej, bez usuwania zgorzeliny. Indeks ASTM NO.0 1C Walcowana na gorąco, z obróbką cieplną, bez usuwania zgorzeliny. NO.0 1E Walcowana na gorąco, z obróbką cieplną i mechanicznym usunięciem zgorzeliny. NO.1 1D Walcowana na gorąco, z obróbką cieplną, wytrawiana, Ra 4,0 7,0. NO.1
Indeks EN 2C Jak odczytywać indeksy? Zimnowalcowane macierzyste powierzchnie hutnicze Charakterystyka Walcowanie na zimno, z obróbką cieplną, bez usuwania zgorzeliny, Ra 0,1-0,5 µm. Indeks ASTM 2E Walcowanie na zimno, z obróbką cieplną i mechanicznym usunięciem zgorzeliny. Wykończenie szorstkie i matowe. 2D Walcowanie na zimno, z obróbką cieplną, wytrawione, Ra 0,4 1,0 µm. 2D 2B Walcowanie na zimno, z obróbką cieplną, wytrawianie, przepust wykańczający, Ra 0,1-0,5 µm. 2B
Jak odczytywać indeksy? Wykończenie powierzchni 2B
Indeks EN 2R Jak odczytywać indeksy? Zimnowalcowane macierzyste powierzchnie hutnicze Charakterystyka Walcowanie na zimno, wyżarzanie jasne, Może być z przepustem wykańczającym, Ra 0,05 0,1 µm. Indeks ASTM BA 2Q Walcowanie na zimno, hartowanie i odpuszczanie, wolne od zgorzeliny. Wykorzystywane do obróbki martenzytów. 2H Walcowane na zimno, utwardzane przez walcowanie, powierzchnia zbliżona do 2B. TR
Jak odczytywać indeksy? Wykończenie powierzchni 2R/BA
Indeks EN 1G/2G Jak odczytywać indeksy? Specjalne wykończenie powierzchni Charakterystyka Jednostronnie szlifowane, Ra 0,4 0,6 µm zwykle ziarno 80-150. Indeks ASTM NO.3 1J/2J Jednostronnie szczotkowane lub polerowane na matowo Ra 0,2-1,0 µm. NO.4 1K/2K Jednostronnie szlifowane na satynę, Ra <0,5µm, zazwyczaj ziarno 180 400. NO.6 1P/2P Polerowane mechanicznie na lustro, Ra <0,1 µm. NO.8
Jak odczytywać indeksy? Wykończenie powierzchni 2J techniką SB
Indeks EN 1P/2P Jak odczytywać indeksy? Specjalne wykończenie powierzchni Charakterystyka Polerowane mechanicznie na lustro, Ra <0,1 µm. Indeks ASTM NO.8 2F Walcowanie na zimno, obróbka cieplna, przepust wykańczający, na szorstkich walcach, mat. 2D
Indeks EN 1M/2M Jak odczytywać indeksy? Specjalne wykończenie powierzchni Charakterystyka Powierzchnia wzorzysta jednostronna, walcowana lub trawiona, architektoniczna, np. żeberkowa. Indeks ASTM 2W Powierzchnia faliste, przetłaczana, obustronna. 2L Powierzchnia barwiona. 1S/2S Powierzchnia powlekana ogniowo innymi metalami.
Normy regulujące wykończenie powierzchni Jak odczytywać indeksy? Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Możliwe implikacje
Powierzchnie szlifowane i szczotkowane 1G, 2G, NO.3, 3N, 3NT Szlif G Ra 0,4 0,6 µm w praktyce oznacza użycie ziarna 80 150. Szlify służą głównie obróbce technologicznej, przygotowującej powierzchnię pod dalsze operacje technologiczne np. malowanie lub klejenie. Czasem stanowią spełnienie wizji projektanta. Szlifuje się zarówno blachygorąco -(1) - jak i zimno-walcowane (2).
Powierzchnie szlifowane i szczotkowane 1J, 2J, NO.4, DP, SB Szlif J Ra 0,2-1,0 µm. Można ustalić klasę ścierniwa lub taśmy polerującej albo szorstkość powierzchni. Szczotkowanie służy nadaniu powierzchni wyglądu dekoracyjnego ale i obróbce technologicznej. Jednokierunkowa tekstura szczotki jest bardziej odblaskowa niż szlifów G i K. Szlifuje się zarówno blachygorąco -(1) - jak i zimno-walcowane (2).
Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Wykończenie powierzchni JK240 na sucho
Powierzchnie szlifowane i szczotkowane 1K, 2K, 4N, NO.4, 4NT, 4TK Szlif K Ra <0,5 µm w praktyce oznacza użycie ziarna 180 400. Szlify ze względu na walory estetyczne i higieniczne wykorzystywane są jako powierzchnie dekoracyjne. Głównie blachyz/w (2K), ale metoda nie wyklucza obróbki balch g/w (1K).
Normy regulujące wykończenie powierzchni Jak odczytywać indeksy? Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Możliwe implikacje
Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Efekt WOW! W Wyzwanie Nowoczesne aplikacje wymagają aby materiały zastosowane w urządzeniach oraz ich powierzchnie robocze nie tylko dobrze wyglądały, ale również odpowiadały wysokim standardom wytrzymałości i higieny. Stal nierdzewna nie tylko odpowiada na te wyzwania ale jest też łatwa do przetworzenia. Osiągnięcie Wartość Osiągnięcie optymalnych własności eksploatacyjnych i trwałości wyrobów ze stali nierdzewnej wymaga specjalnej dbałości w zakresie operacji wykończeniowych, takich jak szlifowanie, polerowanie i szczotkowanie. Ta część procesu wytwarzania mogłaby w rzeczywistości zostać określona jako etykieta jakości danego producenta i jeśli była przeprowadzona właściwie, dostarcza doskonałej okazji do zademonstrowania korzyści płynących ze stosowania stali nierdzewnej.
Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Dobór czynników Identyfikacja wielkości ziarna materiału szlifierskiego. Próbnik wzoru z porównawczym wykończeniem powierzchni. Pisemne opisy (jakościowe) albo numeryczne (ilościowe). Poprawny wybór gatunku stali. Gatunki zawierające tytan. Dobór powierzchni wejściowej.
Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Czynniki wpływające na efekt końcowy Mechanicznie wykańczanych wyrobów ze stali nierdzewnej uzależniona jest od kilku czynników, w tym: typu ścierniwa: materiału podkładu, wielkości ziarna, kształtu i elastyczności oraz stopnia jego zużycia ilości operacji wykończeniowych szybkości powierzchniowej i zastosowanego nacisku szybkości liniowej obrabianego materiału uzyskanej temperatury
Normy regulujące wykończenie powierzchni Jak odczytywać indeksy? Powierzchnie szlifowane i szczotkowane Technologia a uzyskiwanie właściwej optyki Możliwe implikacje
Możliwe implikacje Finalnym wykończeniem powierzchni dekoracyjnych jest folia, która uniemożliwia optyczną ocenę rezultatów pracy. Deformacje naprężenia w warstwie powierzchniowej. Brak umownej tolerancji dopuszczalnego zużycie ścierniwa. Niedoskonałości systemów podawania emulsji chłodzącej. Wady ukryte materiału będące efektem wcześniejszych operacji.
Możliwe implikacje Wada powierzchniowa na etapie walcowania na gorąco
Dziękuję za uwagę! PODZIĘKOWANIA: Panu dr inż. Zbigniewowi Brytanowi za konsultację oraz życzliwą merytoryczną pomoc. Koledze Marcinowi Knopowi za ilustracje oraz graficzne uporządkowanie prezentacji. p.kiepel@investa.pl +48 600 068 331