KLASA IV KATECHIZM: WYMAGANIA PROGRAMOWE RELIGIA klasy IV-VI ROK SZKOLNY 2013/2014 Znak krzyża, Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży, Chwała Ojcu, Przykazanie miłości, Nowe przykazanie, Dziesięć przykazań Bożych, Pięć przykazań kościelnych, Skład Apostolski, Sakramenty Święte, Akt wiary, nadziei, miłości i żalu, Główne prawdy wiary, Siedem grzechów głównych, Trzy cnoty boskie, Spowiedź powszechna, Chwała na wysokości Bogu, Pod Twoją obronę, Części sakramentu pokuty i pojednania, Cztery cnoty główne, Czyny pokutne, Modlitwa przed nauką, Modlitwa po nauce. TREŚCI: Dział I: Czy przyjaźnie się z panem Jezusem? Eucharystia: Eucharystia jako wyraz przyjaźni z Jezusem, Jezus mówi o przyjaźni, sens i wartość przyjaźni z Jezusem, przykazania wyrazem troski Boga o człowieka, dekalog i jego podział, sposoby umacniania przyjaźni z Jezusem, na czym polega pełny i czynny udział we Mszy Świętej. Wspólnota: znaczenie modlitwy, liturgii i sakramentów Kościoła, istota pierwszych piątków miesiąca, motywy częstego korzystania z sakramentu pokuty i pojednania, znaczenie liturgii roku kościelnego. Dział II: Kiedy poznaję Pana Boga Poznanie Boga: nazwy wybranych ksiąg Pisma Świętego, ich autorów, związek historii zbawienia z obchodami roku liturgicznego, znajomość pojęć: Liturgia Słowa, objawienie Boże, natchnienie biblijne, Stary i Nowy Testament, Ewangelia. Słuchanie Boga: czym jest wiara religijna, Ewangelia jako Dobra Nowina o zbawieniu w Jezusie Chrystusie, dlaczego są cztery Ewangelie, miejsce Starego i Nowego Testamentu w Liturgii Słowa. Odpowiadanie Bogu: znaczenie wiary w życiu człowieka, możliwości poznania, rozwijania i umacniania wiary. Dział III: Dlaczego mam kochać Pana Boga i ludzi? Bóg obdarowuje: związek Biblii z życiem człowieka, chrześcijański wymiar kultury, Syn Boży składa ofiarę: dlaczego miłość Boga jest najważniejszą wartością w życiu człowieka, znaczenie ofiary Jezusa i jej uobecnienie podczas Mszy Świętej, znaczenie uczynków miłosiernych w codziennym życiu, Syn Boży daje siebie za pokarm: znaczenie przekazywanego podczas Mszy Świętej znaku pokoju, znaczenie indywidualnego i wspólnotowego dziękczynienia po Komunii Świętej. Dział IV: Dokąd zmierzam idąc za Panem Jezusem? 1
Jezus zaprasza do przebywania z Nim: dlaczego wiara jest warunkiem osiągnięcia nieba, znaczenie czynów miłości w osiągnięciu ostatecznego celu człowieka, znajomość pojęć: niebo, dom Boga Ojca, życie wieczne, zbawienie, Pan Bóg opiekuje się światem: w jaki sposób Bóg roztacza swą opiekę nad światem i ludźmi, co znaczy, że Jezus jest przewodnikiem w drodze do Boga Ojca, znajomość pojęć: Opatrzność Boża, błogosławieństwo, Pan Bóg posyła: w czym wyraża się wartość wybrania na ucznia Jezusa, co znaczy być posłanym, sens mszalnego błogosławieństwa, dlaczego konieczne jest korzystanie z sakramentu pokuty i pojednania. Znajomość treści i znaczenia tekstów biblijnych: teksty odnoszące się do omawianych postaci i sytuacji biblijnych oraz wszystkie teksty biblijne znajdujące sie lub wspominane w podręczniku. Uwaga: Uczeń samodzielnie odszukuje teksty w księdze Pisma Świętego. (J 15, 12-17; Łk 6,19-23; Hbr 1, 1-3; Łk 4,42-43; Rdz 1,1-2,3; Łk 9,12-17; Dz 2,14-42; J 14,1-12; Mt 28,16-20) KLASA V KATECHIZM Znak krzyża, Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży, Chwała Ojcu, Przykazanie miłości, Nowe przykazanie, Dziesięć przykazań Bożych, Pięć przykazań kościelnych, Skład Apostolski, Sakramenty Święte, Akt wiary, nadziei, miłości i żalu, Główne prawdy wiary, Siedem grzechów głównych, Trzy cnoty boskie, Spowiedź powszechna, Chwała na wysokości Bogu, Pod Twoją obronę, Części sakramentu pokuty i pojednania, Cztery cnoty główne, Czyny pokutne, Modlitwa przed nauką, Modlitwa po nauce, Dary Ducha Świętego. TREŚCI Dział I - Komu wierze i ufam? Wiara definicja, wiara naturalna i wiara nadprzyrodzona, cechy wiary religijnej, podstawy wiary religijnej, i wiara, Konieczność wiary nadprzyrodzonej do uznania Boga osobowego, autorytet osoby, Bóg jako Osoba, dlaczego Boga nazywamy Osobą, Bóg jako Ojciec wszystkich ludzi, na czym powinna polegać relacja między Bogiem i człowiekiem, w czym objawia się troska Boga Ojca o człowieka, Wiara religijna jako istotna możliwość w wyjaśnianiu egzystencjalnych pytań człowieka, co pomaga człowiekowi w znajdywaniu odpowiedzi na ważne życiowe pytania, wiara nadprzyrodzona pomaga w zrozumieniu życiowych spraw, pojęcia wiara i rozum, potrzeba zdobywania wiedzy religijnej. Dział II Co to znaczy, że Pan Bóg mnie kocha? 2
Przejawy miłości Boga do ludzi, przykłady działania Boga wobec człowieka świadczące o Jego miłości, w jaki sposób człowiek odpowiadał na okazaną mu przez Boga miłość; Bóg jako Stwórca wszechświata, biblijne opowiadania o stworzeniu, cele tych opowiadań, kim są aniołowie, odpowiedzialność człowieka za stworzony świat; Szczególne miejsce człowieka w dziele stworzenia, prawdy o człowieku zawarte w opisach stworzenia, godność człowieka, szacunek do człowieka, człowiek stworzony jako mężczyzna i kobieta; Istota grzechu pierworodnego i jego skutków, skutki grzechu pierworodnego, biblijne opowiadanie o grzechu pierworodnym, dlaczego istnieje zło na świecie, grzechy główne - cnoty przeciwne grzechom głównym; Protoewangelia, treść, znaczenie w historii zbawienia, przykłady jak Bóg wspomaga człowieka w walce ze złem. Dział III Dlaczego wierzę i ufam Panu Bogu? Historia Noego, religijne znaczenie opowiadania o potopie, przyczyny i sens biblijnego potopu, chrzest jako przymierze człowieka z Bogiem; Historia Abrahama, religijne znaczenie opowiadania o Abrahamie, Abraham ojcem wiary, obietnice dane Abrahamowi przez Boga i ich spełnianie się, chrzest jako uczestnictwo w obietnicach Boga danych Abrahamowi; Historia Jakuba, religijne znaczenie biblijnego opowiadania o Jakubie, znaczenie obrazów (drabina, aniołowie) występujących w opowiadaniach o Jakubie, jak Bóg spełnia obietnice zbawienia w osobie Jezusa; Historia Józefa Egipskiego, znaczenie religijne biblijnego opowiadania o Józefie, obraz Boga w opowiadaniu o Józefie, Boża Opatrzność w opowiadaniu o Józefie, człowiek wobec niezrozumiałego działania Boga, cele słów i czynów Jezusa, których ludzie nie rozumieli; Przymierze pod górą Synaj jako zapowiedź Nowego Przymierza, prawdy o Bogu w biblijnym opowiadaniu o Mojżeszu, pojęcia: Stare Przymierze, Nowe Przymierze, związek między barankiem paschalnym a Barankiem Jezusem, chrzest jako uczestnictwa człowieka w Przymierzu z Bogiem; Pascha Izraelitów jako zapowiedź Paschy Nowego Przymierza, związek Paschy Izraelitów z Paschą Jezusa, związek sakramentów z Paschą Jezusa; Dział IV Jak okażę Panu Bogu, że go kocham? Dekalog jako wyraz miłości Boga do ludzi, przykazania regulujące relacje człowieka z Bogiem i z człowiekiem; Sumienie, jak rozwijać postawę wierności złożonym obietnicom, czerpiąc wzór z wierności Boga, niewierność Izraelitów i Boże przebaczenie a życie ludzi, przykazania jako wyraz miłości i troski Boga o człowieka; 3
Dekalog jako droga wierności Bogu, na czym polega świętość, w jaki sposób święci dochowywali wierności Bogu, chrzest jako wezwanie do świętości; Boże obietnice wypełniają się w Jezusie, zawarcie Nowego Przymierza, znaczenie Adwentu, paruzji, znaki i symbole adwentowe; Dział V Dlaczego Pan Bóg posyła swojego Syna? Biblijne obietnice mesjańskie, prorocy zapowiadający Mesjasza, związek obietnic mesjańskich z sakramentami Kościoła; nawrócenie jako warunek przyjęcia Mesjasza, misja Jana Chrzciciela, pojecie nawrócenia; Wcielenie Syna Bożego, życie codzienne w Palestynie za czasów Jezusa, rola Maryi w historii zbawienia, definicja historii zbawienia; nawiedzenie św. Elżbiety, miejscowości znaczące dla naszej wiary; Historyczne świadectwa o Jezusie, postać Jezusa w Ewangeliach i w pismach pozachrześcijańskich, Świadectwo wiary, ofiarowanie Jezusa w świątyni; Posłuszeństwo Bogu jako droga do szczęścia, co znaczy być w sprawach Ojca, odnalezienie w świątyni, Bóg Ojciec zaświadcza o Jezusie, znaki potwierdzające mesjańską godność Jezusa, chrzest w Jordanie; Dział VI Jak przyjmować Pana Jezusa? Królestwo Boże, przypowieść o ziarnie, zasady życia w królestwie Bożym, błogosławieństwa, ubóstwo ewangeliczne, przypowieść o bogaczu, koniec świata, zwycięstwo dobra nad złem, ufność Bogu, współpraca człowieka z Bogiem w walce ze złem, przypowieść o chwaście; Pokora, błogosławieni cisi, przypowieść o zasiewie, sprawiedliwość, przypowieść o ziarnie gorczycy, miłosierdzie, przypowieść o miłosiernym Samarytaninie, prawość, przypowieść o świetle, moc słowa Bożego, przypowieść o zaczynie, pokój, przypowieść o skarbie i perle; Modlitwa Pańska a królestwo Boże, wezwania Modlitwy Pańskiej, błogosławieństwa prawem Królestwa Bożego; Dział VII Co znaczy wierzyć i ufać Panu Jezusowi? Słowa i czyny Jezusa, odpuszczanie grzechów, znaczenie słowa amen w sakramencie pokuty, Jezus daje życie wieczne, religijne pojecie głodu i pragnienia, Jezus ratuje człowieka, wydarzenia życia codziennego a moja relacja z Jezusem, wzmacnianie wiary, sakramenty umacniające wiarę, Jezus obdarza człowieka życiem wiecznym, wskrzeszenie a zmartwychwstanie, wiara w zmartwychwstanie, męka, śmierć i zmartwychwstanie jako nowe i ostateczne przymierze, znaki towarzyszące śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa; Kościół dzieli się wiarą w Jezusa Zmartwychwstałego, Msza Święta jako uobecnienie męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa, aklamacja po przeistoczeniu; Dział VIII Dlaczego Pan Jezus posyła Ducha świętego? 4
Wniebowstąpienie Jezusa, wyjaśnić zasiadł po prawicy Ojca, kiedy obchodzimy Wniebowstąpieni i dlaczego; Rola Ducha świętego w rozwoju życia duchowego, uroczystość Zesłania Ducha świętego, Pięćdziesiątnica spełnia obietnice Jezusa, rola Ducha Świętego w Kościele, wspólnota pierwotnego Kościoła, znaki działania Ducha Świętego w Kościele pierwotnym i współcześnie, powtórne przyjście Jezusa na świat, paruzja, Duch Święty a zbawienie,; wiara jako udział w ostatecznym zwycięstwie Boga nad grzechem i śmiercią, udział osób Trójcy Świętej w dziele zbawienia. Znajomość treści i znaczenia tekstów biblijnych: teksty odnoszące się do omawianych postaci i sytuacji biblijnych oraz wszystkie teksty biblijne znajdujące sie lub wspominane w podręczniku: Rdz 1-2; 3,1-15; 6,9-9,17; 12,1-13,18; 15,1-21; 16,1-16; 21,1-21; 28,1-22; 45,3-8; Wj 3,7-10;12,27; 14,18; Pwt 5,2-3; 2Mch 7, 22-28; Ps 103, 8-14; Mk 4,21-25.30-32; Mt 1,1-2. 18-24; 4,26-29; 6,25-33; 8,28-33, 9,18-25; 12,1-8; 13,24-30.33-35.44-46; Łk 1,28-38; 10,30-37; 12,16-21; 22,7-13; 23,33-46; J 13,1-20, Uwaga: Uczeń samodzielnie odszukuje teksty w księdze Pisma Świętego. KLASA VI KATECHIZM Znak krzyża, Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Aniele Boży, Chwała Ojcu, Przykazanie miłości, Nowe przykazanie, Dziesięć przykazań Bożych, Pięć przykazań kościelnych, Skład Apostolski, Sakramenty Święte, Tajemnice różańca św., Akt wiary, nadziei, miłości i żalu, Główne prawdy wiary, Siedem grzechów głównych, Trzy cnoty boskie, Spowiedź powszechna, Chwała na wysokości Bogu, Pod Twoją obronę, Części sakramentu pokuty i pojednania, Cztery cnoty główne, Czyny pokutne, Modlitwa przed nauką, Modlitwa po nauce, Dary Ducha Świętego, Uczynki miłosierne względem ciała, Uczynki miłosierne względem duszy, Osiem błogosławieństw, Anioł Pański. TREŚCI - historia Kościoła pierwotnego: założenie Kościoła, Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, sommaria z Dz, rozwój chrześcijaństwa w pierwszych wiekach (do edyktu mediolańskiego) - kultura chrześcijańska: definicja kultury i kultury chrześcijańskiej, działy kultury, świadectwa, kultura chrześcijańska w Polsce, - historia kościoła w Polsce: chrzest Polski (przyczyny, okoliczności, skutki), rozwój chrześcijaństwa w Polsce, Maryja w dziejach Kościoła w Polsce, tytuły Maryjne (Królowa Polski), - postaci z NT: św. Piotr, św. Paweł, Maryja (wydarzenia z życia, chronologia, znaczenie dla wspólnoty Kościoła ówczesnej i obecnej) 5
- treści teologiczne: cnoty boskie, posłuszeństwo Bogu, Kościół pośrednikiem zbawienia, rola Ducha Św. w Kościele, dary Ducha Św., Duch Św. w sakramentach, Duch Św. we wspólnocie, Duch Św. w życiu każdego chrześcijanina, rola rodziny w przekazywaniu wiary, na czym polega Zycie chrześcijańskie, uczestniczenie w życiu Kościoła, męczennicy, przekazywanie depozytu wiary tradycja, kościół misyjny, eklezjologia św. Pawła (Ciało Chrystusa), cechy wspólnoty Kościoła, pięć przykazań Kościelnych, działalność dobroczynna Kościoła, struktura organizacyjna Kościoła i Kościoła w Polsce archidiecezje - diecezje parafie, synody biskupów, sobory, lokalna struktura organizacyjna Kościoła miejscowy biskup i biskupi pomocniczy, miejscowy proboszcz i wikarzy, tutejsza parafia - działalność, kościół parafialny, dążenie kościoła do jedności, dialogu, solidarność z pokrzywdzonymi i uciśnionymi, krzywda wina przebaczenie, ból i cierpienie w optyce chrześcijańskiej, Dekalog, Credo, symbol Nicejsko-Konstantynopolitański, - liturgia: Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, wyznanie wiary, części Mszy św., nabożeństwa i święta Maryjne, Boże Ciało, - teksty biblijne: Lb 12,6-8; Pwt 6,4-9; 2Krl 3,15; Jdt 13; Mt 5,38-39.43-45; 6,14; 10,17-18.21-22; 18, 21-22; 28,19-20; Mk 12,29-31; 16,15; Łk 1,26-49; 3,21-22; 6,12-13.31-33; 9,10-17.28-29; 22,41-44; 23,33-34; J 2,1-11; 6,3; 15,4-10.12-15; 19,25-27; 20,21; Dz 1, 8-11.12-14; 2,1-16.22-24.32-34.36-39.41-42; 4,5-24; 6,8-15; 7,51-60; 8,1-13.28-38; 11,11-21; 13,14-15.42-44; 20, 18-21.28-31; 22,1-21; Rz 8,9-11; 12,1.14-21; 1Kor 11,27-29; 12,4-27; Kol 1,12-16; Ga 5,22-252Tm 1,3-9; 4,2; Hbr 1,1-2; Jk 2,14-17; Ap 11,19; 12,3-6.10; Uwaga: Uczeń samodzielnie odszukuje teksty w księdze Pisma Świętego. - KKK: 299, 300, 309, 751-752, 789-791, 797-801, 964, 965, 967, 968, 969, 971, 1118, 1267-1270, 1405, 1817, 1818, 1939, 1941, 2041, 2226, 2444, 2447-2448, 6