Innowacje i interwencje społeczne.

1 Innowacje i interwencje społeczne. Specjalność drugiego stopnia na kierunku socjologia rok akademicki 2014/2015 Autorzy: Ewa Migaczewska, Łukasz Krzyżowski, Seweryn Rudnicki, Jacek Gądecki

2 ZAŁOŻENIA SPECJALNOŚCI Wprowadzenie Nowe możliwości technologiczne i gospodarcze wywierają nieustanny wpływ na zmiany społeczne. Tworzą jednocześnie zapotrzebowanie na innowacyjne odpowiedzi na takie zjawiska i procesy jak: zmieniające się modele biznesowe, rosnąca obecność technologii w życiu codziennym, godzenie życia zawodowego i rodzinnego, czy przemiany społeczności i miast. W ostatnich latach teoria innowacji i praktyczne zastosowanie innowacji społecznych stają się coraz bardziej istotne i to na różnych poziomach: od lokalnego aż po międzynarodowy, przekraczając tradycyjne podziały na sektory i łącząc działalność biznesową z misją społeczną. Innowator społeczny staje się profilem zawodowym, pozwalającym na poszukiwanie trwałych rozwiązań dla przyszłości w wielu dziedzinach życia społecznego. Propozycja Wydział Humanistyczny AGH prezentuje nową specjalność II stopnia - Innowacje i interwencje społeczne (IiIS). Dwuletni program studiów magisterskich skierowany jest do osób, które chcą projektować i rozwijać innowacje w różnych dziedzinach życia społecznego. Absolwenci i absolwentki naszej specjalności mogą podjąć prace na stanowiskach związanych z konsultowaniem, planowaniem oraz realizacją procesów zmian społecznych w organizacjach o charakterze biznesowym, publicznym i pozarządowym, działając na rzecz konkretnych grup i społecznościach lokalnych.

3 PROGRAM SPECJALNOŚCI Celem tego programu jest zapewnienie Studentom i Studentkom naszej specjalności wiedzy i umiejętności w zakresie: stymulowania, rozwijania oraz zarządzania, innowacjami społecznymi, kształcąc innowatorów i innowatorki społeczne zdolnych współtworzyć zmiany gospodarcze i technologiczne w skali lokalnej i regionalnej. Absolwenci i absolwentki mogą skutecznie wykorzystywać swoją wiedzę w zakresie opracowywania, planowania i realizacji procesów innowacji społecznych dzięki: modułom wprowadzającym do zagadnień innowacji oraz innowacji społecznej (sem. I), całosemestralnym modułom projektowym (smart community, diversity menagement), realizowanym w II oraz w III semestrze oraz praktycznym i kompleksowym modułom: metodologicznemu (kursy metod i technik badawczych i analizy danych, w tym. m.in. analityka internetowa) oraz komunikacyjnemu (komunikacja w zespole, relacje z klientami, komunikowanie zmiany) Struktura i założenia specjalności Program studiów zorganizowany jest wokół sześciu modułów: 1. kanonicznego (obejmującego kursy socjologiczne sprofilowane na potrzeby specjalności), 2. wprowadzającego do innowacji oraz innowacji społecznej (w tym zagadnienia design thinking, technologii i innowacji, etc.) 3. metodologicznego (obejmującego m.in. badania w działaniu, warsztaty analiz danych, web-mining, FGI, analizy jakościowe, analityki google, etc.), 4. komunikacyjnego (obejmującego m.in. komunikowanie zmiany, relacje z klientami czy komunikowanie w zespole), oraz dwóch modułów projektowych obejmujących całosemestralne projekty z zakresu: 5. smart community, sem. II, 6. zarządzania różnorodnością (diversity management), sem III. pyt. o Marylę N. Poza tym studenci i studentki zostaną przeszkoleni w zakresie tworzenia modeli biznesowych, doradztwie, a tym samym staną się wartościowymi pracownikami dla przedsiębiorstw, instytucji publicznych czy organizacji non for profit. Studenci i Studentki: działają w grupach zadaniowych nad złożonymi projektami realizowanymi w odpowiedzi na realne potrzeby dla prawdziwych klientów, pracują nad projektami innowacji społecznej w ramach dwóch, całosemestralnych modułów obejmujących: kurs wprowadzający, warsztaty metodologiczne i bloki poświęcone komunikowaniu,

4 uczestniczą w warsztatach uzupełniające trzy, dwudniowe warsztaty prowadzone z ekspertami zewnętrznymi (w tym m.in. ze spec. z innych wydziałów AGH) zgodnie z potrzebami grup realizujących projekty. Każdy semestr kończy się prezentacją finałową (wystawa, konferencja).

5 OPIS MODUŁÓW I. MODUŁ KANONICZNY Celem modułu jest dostarczenie wiedzy z zakresu socjologii, zmiany społecznej i zróżnicowania społecznego niezbędnej do krytycznego myślenia, analizowania rzeczywistości społeczno-kulturowej oraz poszukiwania społecznych i kulturowych aspektów innowacji, technologii i zmiany. II. INNOWACJE I INNOWACJE SPOŁECZNE Celem modułu jest wyposażenie studentów w kompetencje związane z projektowaniem i wdrażaniem innowacji, ze szczególnym uwzględnieniem tych rozwiązań, które mają na celu osiąganie pożądanych skutków społecznych. We współczesnych społeczeństwach społeczny wymiar innowacji (tj. ich społeczne uwarunkowania i konsekwencje) ma szczególnie istotne znaczenie, również w przypadku innowacji technologicznych lub biznesowych, dlatego uczestnicy i uczestniczki zajęć nie tylko zdobędą wiedzę na temat procesu powstawania i rozwoju różnego rodzaju innowacji, ale poznają także rolę społecznych czynników na różnych etapach tego procesu. Studenci i Studentki zdobędą również aktualną wiedzę na temat złożonych relacji między społeczeństwem i technologią, a także nauczą się wykorzystywać wiedzę z zakresu nauk społecznych do projektowania nowych i praktycznych rozwiązań (biznesowych i społecznych). III. MODUŁ KOMUNIKACYJNY Zasadniczym celem modułu jest rozwinięcie kompetencji komunikacyjnych Studentów i Studentek niezbędnych do realizacji zadań związanych z projektowaniem i wdrażaniem innowacji (informowaniem, budową wizerunku, negocjacjom,, zarządzaniu relacjami z klientem, a także budowania relacji w zespole). Program modułu komunikacyjnego konstytuują zatem zajęcia praktyczne, osadzone w adekwatnym kontekście teoretycznym związanym z kluczowymi procesami charakterystycznymi dla współczesnego zmediatyzowanego społeczeństwa, w którym kompetencje komunikacyjne stanowią podstawę skutecznych innowacji we wszystkich sferach życia społecznego i gospodarczego. IV. MODUŁ METODOLOGICZNY Celem modułu jest dostarczenie umiejętności badawczych przydatnych dla projektowania i badania efektywności innowacyjnych rozwiązań i prowadzenia interwencji społecznych. Wprowadzanie zmiany wymaga ciągłego monitoringu w postaci realizacji wysokiej jakości badań oraz umiejętności znajdowania u wykorzystywania dostępnych informacji. Przedmioty składające się na moduł metodologiczny to przede wszystkim zaawansowane metody analizy danych ilościowych i jakościowych uzupełnionych o nowoczesne techniki i narzędzia analityczne, m.in. badania w działaniu (action research), badania internetowe, laboratorium procesów grupowych, analitykę cyfrową.

6 V. MODUŁ PROJEKTOWY: SMART COMMUNITY Koncepcja smart city wskazuje na konieczność budowania mądrych (smart) wspólnot lokalnych, w których zarówno władze, przedsiębiorcy jak i mieszkańcy rozumieją potencjał technologii informacyjnych i świadomie decydują o ich zastosowaniu do zmian w swoim otoczeniu. Moduł projektowy Smart Community koncentruje się na budowaniu świadomych i uzgodnionych decyzji w sprawie wykorzystania technologii jako katalizatora do rozwiązywania swoich potrzeb społecznych i gospodarczych w skali lokalnej. W trakcie wykładów, zajęć projektowych i warsztatów Studenci i Studentki będą konstruować rozwiązania na realne problemy określonych wspólnot (w skal dzielnic, gmin). Poszukując rozwiązań będą koncentrtować się na istocie zmiany, a element technologiczny stanowić będzie środek do tworzenia rozwiązań dla wspólnot. W celu wypracowania jak najlepszych rozwiązań, grupy warsztatowe będą wspierane serią konsultacji z zakresu strategii komunikacyjnych oraz metodologii, bowiem analiza potrzeb oraz przygotowanie instytucjonalne i zarządzania wspólnotą są niezbędne dla sukcesu inicjatywy inteligentnych społeczności. Prezentacja rezultatów prac nad projektem semestralnym odbędzie się z udziałem zaproszonych partnerów biznesowych. VI. MODUŁ PROJEKTOWY: ZARZĄDZANIE RÓŻNORODNOŚCIĄ (DIVERSITY MANAGEMENT) Zarządzanie różnorodnością to jedno z kluczowych wyzwań stojących przed współczesnymi korporacjami, organizacjami. Obecnie cechuje je nie tylko umiędzynarodowienie, swobodny przepływ ludzi i kapitałów, lecz również wewnętrzne zróżnicowanie ze względu na przykład na wiek (generacje X i Y), płeć, niepełnosprawność, orientację seksualną, czy też umiejętność posługiwania się nowymi technologiami. Zarządzanie różnorodnością wynika zatem nie tylko z dbałości o wizerunek firmy, czy instytucji, lecz przede wszystkim z realnych zmian społeczno-kulturowych, demograficznych i technologicznych. Różnorodność w miejscu pracy wymaga jednak zastosowania odpowiednich strategii i polityk wspierających pojawienie się konkretnych korzyści związanych z różnorodnością. Moduł diversity management oparty jest na szeregu zajęć warsztatowych, których celem jest praktyczne wykorzystanie wiedzy socjologicznej w rozwiązaniu realnych związanych z różnorodnością - problemów firm, instytucji. W tym celu w ramach projektu semestralnego Studenci i Studentki otrzymają zestaw studiów przypadków z realnymi problemami do rozwiązania. Zostaną one zdefiniowane przez partnerów biznesowych specjalności oraz instytucje partnerskie Wydziału Humanistycznego. W celu wypracowania jak najlepszych rozwiązań, grupy warsztatowe będą wspierane serią konsultacji z zakresu strategii komunikacyjnych oraz metodologii.prezentacja rezultatów prac nad projektem semestralnym odbędzie się z udziałem zaproszonych partnerów biznesowych. Przykładowe warsztaty realizowane w formie intensywnych 2 dniowych sesji: Design Thinking, Rozwijanie modeli biznesowych,

7 Living Lab - nauki społeczne w kreowaniu innowacji, CSR i innowacje społeczne, Assistive technologies, Silver Economy;

8 SYLWETKA ABSOLWENTA I ABSOLWENTKI Możliwości zawodowe Innowatorzy społeczni tworzą innowacje, które zaspokajają realne potrzeby społeczne, tworząc jednocześnie nowe relacje społeczne i nowe rodzaje współpracy. W ten sposób przyczyniają się do budowy lepszych relacji społecznych i powstania nowych sposobów działania w różnych sferach życia. Sektor publiczny Umiejętności i doświadczenie innowatora społecznego przydają się w doradztwie, działach analitycznych i komórkach związanych z planowaniem i projektowaniem, nie tylko w sektorze gospodarczym, ale i w sektorze publicznym, na poziomie w administracji lokalnej lub regionalnej. Dotyczy to m.in. tworzenia środowiska społecznego i socjalnego, poprawy zdrowia publicznego, instytucji edukacyjnych, działań publicznych służb zatrudnienia. Sektor prywatny W prywatnym sektorze gospodarki polem innowacji jest zarządzanie zasobami ludzkimi (HR Management) służące znalezieniu nowych rozwiązań dla polepszenia warunków pracy pracowników w każdym wieku i ze wszystkich środowisk kulturowych, tworząc środowisko pracy niezbędne do zachowania zdrowej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, nowych możliwości dalszej edukacji i rozwoju zrównoważonych rozwiązań biznesowych, jak również oceny innowacji społecznych w przedsiębiorstwach i firmach, działach zajmujących się CSR. Sektor non for profit Innowatorzy/ki społeczni poszukiwani są w sektorze non for profit w skali lokalnej i międzynarodowej tworząc lepsze warunki i rozwiązania dla społeczności żyjących ubóstwie, zmieniając życie osób starszych lub niepełnosprawnych, konstruując efektywne formy pomocy i integracji w instytucjach i społecznościach.

9 SEMESTR I nazwa przedmiotu wykłady warszt./ ćwicz razem forma zaliczenia ECTS prowadzący/a MODUŁ KANONICZNY 90 15 Filozofia współczesna 15 15 30 egz. 5 Fiut Action research - badania społecznie zaangażowane 15 15 30 egz. 5 Gądecki Wychowanie fizyczne - 30 30 zal. 5 - MODUŁ INNOWACJA SPOŁ" 90 15 Projektowanie innowacje społeczne i biznesowe STS (Science Technology Society) 15 30 45 zal. z oceną 5 Rudnicki 15 15 30 zal. z oceną 5 Gądecki Laboratorium społeczne 0 15 15 projekt 5 Rudnicki MODUŁ KOMUNIKACJA 30 5 Projektowanie strategii komunikacji i komunikowanie zmiany WARSZTATY UZUPEŁNIAJĄCE 10 20 30 projekt 5 Migaczewska 48 3 Design thinking - 16 16 projekt 1 spec. zew. Tworzenie modeli biznesowych - 16 16 projekt 1 spec. zew. Creative writing - 16 16 projekt 1 Migaczewska W SUMIE W SEM. 258 38

10 Semestr 2. nazwa przedmiotu wykłady warszt. / ćwicz razem MODUŁ KANONICZNY 105 10 forma zaliczenia ECTS prowadzący/a E-demokracja. Społeczność lokalna i technologie. 30-30 - 5 Gąciarz Wykład fakultatywny 30-30 zal. z 2 - Język obcy - 30 30 oceną zal. z 3 - Proseminarium - 15 15 oceną zal. 0 - MODUŁ KOMUNIKACJA 30 5 Zarządzanie relacjami z klientem 10 20 30-5 Migaczewska MODUŁ METODOLOGICZNY 105 14 Zaawansowane metody analizy danych - - 30 projekt 5 Masłyk Badania internetowe - - 15 projekt 2 Krzyżowski Analityka google - - 15 projekt 2 Kowalik Etnografia w organizacji - - 15 projekt 2 Gądecki Warsztaty data & web mining, - - 10 projekt 1 Tyrała Warsztaty MaxQda - - 10 projekt 1 Krzyżowski Warsztaty badań fokusowych - - 10 projekt 1 Mamak-Zdanecka MODUŁ SMART COMMUNITY 60 12 Smart city (kurs wprowadzający) Smart Community (proj, semestralny) Smart Community ( warsztaty strat. komunikacyjnej) Smart Community, (warsztaty metodologiczne) 15 15 30 wykład 5 Gądecki - 15 15 projekt 5 Gądecki - 5 5-1 Migaczewska - 10 10-1 Krzyżowski WARSZTATY UZUPEŁNIAJĄCE 48 3 smart city & big data - 16 16-1 spec. zew. Zarządzanie komunikacją w zespole Living Lab - rola przestrzeni w innowacji - 16 16-1 spec. zew. - 16 16-1 spec. zew. W SUMIE W SEM. 348 44

11 Semestr 3. nazwa przedmiotu wykłady warszt. / ćwicz. razem forma zaliczenia ECTS prowadzący/a MODUŁ KANONICZNY 105 12 Antropologia współczesna 15 15 30 egzamin 5 Mucha Typy zróżnicowania społecznego 15 15 30 egzamin 5 Szmeja WYKŁAD FAKULTAT\YWNY: 1. Płeć w organizacji 2. NIiepełnosprawność i inkluzja społ. 3. Zarządzanie wiekiem 15-15 zal. z oceną 2 Leszczyńska, Gąciarz, Krzyżowski Seminarium dyplomowe 30 30 zal. 0 - MODUŁ KOMUNIKACJA 40 5 Media relations 10 30 40 projekt 5 Migaczewska MODUŁ ZARZĄDZANIE RÓŹNORODNOŚCIĄ" 60 12 Zarządzanie różnorodnością (kurs wprowadzający) Zarządzanie różnorodnością (projekt semestralny) Zarządzanie różnorodnością (warsztaty strategii komunikacyjnej) Zarządzanie różnorodnością (warsztaty metodologiczne) 15 15 30 wykład 5 Krzyżowski - 15 15 projekt 5 Krzyżowski - 5 5-1 Migaczewska - 10 10-1 Masłyk Warsztaty uzupełniające 48 3 Grywalizacja w zarządzaniu - 16 16-1 spec. zew. Gender mainstreaming - 16 16-1 spec. zew. Zarządzanie relacjami z klientem (nawiązywanie relacji, negocjacje i rozwiązywanie konf.) - 16 16-1 spec. zew. W SUMIE W SEM. 253 32

12 Semestr 3. nazwa przedmiotu wykład y warszt. / ćwicz. razem forma zaliczenia ECTS prowadzący/a MODUŁ KANONICZNY 30 Praktyka - - 4 tyg. zal. z oceną 4 Seminarium dyplomowe - 30 30 zal. 26 W SUMIE W SEM. 90 30