O Internecie R. Robert Gajewski omklnx.il.pw.edu.pl/~rgajewski s-rg@siwy.il.pw.edu.pl
Internet Internet to sieć komputerowa obejmująca zasięgiem cały świat. W tej sieci jest podłączonych około 4mln komputerów. Przyjmując, że z jednego komputera korzysta średnio 10 osób to sieć Internet łączy ze sobą 40 mln. ludzi na całym świecie. Szacuje się, że liczba komputerów podłączonych do sieci co roku podwaja się. 2
Historia Internetu 3 Początkowo (1969) Internet miał być eksperymentalną siecią pakietową rządu USA pod nazwą ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network). ARPA - główna agencja Departamentu Obrony, która później przekształciła się w DARPA stworzyła pierwsze projekty połączenia ze sobą sieci lokalnych, w jedną dużą rozległą ogólnokrajową. Dziś globalna sieć komputerowa może zostać porównana do oplatających świat pajęczyny.
Protokół TCP-IP Standardowym protokołem tej sieci jest TCP-IP stworzony przez DARPA. Dla przeciętnego użytkownika, korzystającego z Internetu sprawa zastosowania protokołu jest nieistotna, gdyż nie wpływa ona bezpośrednio na wykonywaną przez niego pracę. Koncepcją Internetu jest to, by wszystkie skomplikowane detale związane z pracą i działaniem sieci były niewidoczne dla łączących się osób. 4
Sieć (1) Komputery w sieci są połączone ze sobą na wiele sposobów: zwykłe linie telefonicznych lub szybkie linie dedykowane, Ethernet ( kabel antenowy ) i łącza światłowodowe. radiolinie i satelity Dostęp do Internetu jest możliwy jest poprzez połączenie tymczasowe - telefoniczne (tzw. komutowane ang. diall-up) z wykorzystaniem modemu (modulator-demodulator) i linii telefonicznej. 5
Sieć (2) 6 Każdy host podłączony do sieci Internet ma przypisany jednoznaczny i unikalny numer identyfikacyjny na który składają się cztery liczby ( np. 148.81.15.10). Każda zawiera się w przedziale 0.. 255. Liczby są oddzielone od siebie kropkami. Struktura numeru odpowiada strukturze sieci. Ostatnia (tutaj 10) identyfikuje pojedynczy komputer, kolejna (15) dotyczy podsieci większej sieci lokalnej, a następne dwie (148.81) odnoszą się do jeszcze większej struktury sieci.
Adresy symboliczne 7 Przeanalizujmy nazwę komputera omk.il.pw.edu.pl, którego numer jest następujący 148.81.70.6. Jest to komputer znajdujący się w Polsce (pl), w jednostce edukacyjnym (edu), na Politechnice Warszawskiej (pw), na Wydziale Inżynierii Lądowej (il), w Ośrodku Metod Komputerowych (omk). Pomimo, że względnej prostoty sposób kodowania nazwy podlega ściśle określonym regułom. Powszechnie przyjętym zwyczajem jest, by końcowy człon mówił o rodzaju działalności.
Skróty (1) Najczęściej używane skróty występujące w końcówce adresu to: edu (edukacja) com (organizacje komercyjne) gov (administracja rządowa) net (komputery organizujące sieć) mil (oddziały wojskowe) org (pozostałe organizacje) 8
Skróty (2) 9 Inną również powszechną umową jest to, by ostatni człon odnosił się do państwa w jakim dany komputer jest umieszczony. Oto przykładowe skróty: pl (Polska) fj (Fidzi) de (Niemcy) fr (Francja) USA mają końcówkę.us, ale jako jedyne państwo nie mają obowiązku używania ich w ogóle (i zazwyczaj tego nie robią) np. www.mtv.com, czy www.nasa.gov są adresami komputerów znajdujących się w USA.
Cechy Internetu Wszystkie komputery są równe. Nie ma wyróżnionych, uprzywilejowanych komputerów. Protokół TCP/IP uniezależnia Internet od producenta sprzętu Nikt nie jest właścicielem Internetu Internet jest oazą wolności - można poznawać nowych ludzi, mieć szybki dostęp do wiadomości. 10
E-mail (1) 11 Poczta elektroniczna jest to sposób przesyłania informacji tekstowych pomiędzy użytkownikami komputerów. Nadawca listu elektronicznego musi znać elektroniczny adres adresata. Adres ten składa się z identyfikatora adresata i nazwy komputera, na którym zwykle pracuje. Po zredagowaniu listu możemy nakazać komputerowi wysłanie go. Następnie serwer poczty przesyła list przez Internet do komputera Twojego adresata.
E-mail (2) 12 Serwer poczty na komputerze Twojego partnera umieszcza Twój list w pliku zwanym skrzynką pocztową. Tam list czeka na odebranie. Poczta elektroniczna - oprócz indywidualnych kontaktów - ułatwia rozpowszechnianie informacji pomiędzy grupami użytkowników sieci. Jest to podstawa działania list dyskusyjnych. Wiadomość przesłana przez jednego z subskrybentów listy dostarczana jest wszystkim pozostałym jej członkom poprzez program dystrybucyjny (listserv)
ftp 13 Przesyłanie plików - ftp (File Transfer Protocol) służy do przenoszenia plików pomiędzy komputerami za pomocą protokołu FTP. Posługując się klientem FTP nawiązywane jest połączenie z serwerem FTP na innym komputerze, którego nazwę Interetową należy znać. FTP umożliwia również przesłanie plików z komputera do pamięci serwera. Przesyłanie poleceń oraz plików odbywa się przez Internet. Na każdym serwerze znajduje się zazwyczaj znajduje się konto anonimowe anonymous.
telnet 14 Praca na odległych komputerach telnet - Praca na odległych komputerach możliwa jest za pomocą usługi zwanej telnet. Klient telnet na komputerze i serwer telnet na komputerze gdzieś w Internecie współdziałają w taki sposób, że monitor i klawiatura naszego komputera stają się monitorem i klawiaturą komputera odległego Oczywiście trzeba znać adres odległego komputera oraz posiadać na nim identyfikator i hasło.
news (1) Nowinki Usenetu (Usenet News, news) to system umożliwiający szybkie przesłanie komunikatów przez Internet. Klient Usenetu przesyła komunikat do najbliższego serwera News. Serwer zapamiętuje komunikat w pamięci dyskowej i natychmiast przesyła go do kolejnego serwera. Komunikat wędruje przez Internet, a po drodze serwery Usenetu zapamiętują go na pewien czas. 15
news (2) 16 Każdy użytkownik Internetu może za pomocą klienta Usenet News uzyskać dostęp do zapamiętanych w najbliższym serwerze komunikatów. Można je czytać, odpowiadać, lub dorzucać swoje 3 grosze. Istnieje spora liczba grup news owych, w których wszelkie dyskusje prowadzi się w języku polskim. Grupy te swoje nazwy rozpoczynają od pl. np. pl.rec.muzyka (muzyka w postaci binarnej), pl.soc.sex (wszystko o seksie), pl.comp.sys.novell (wszystko Novell u)
gopher System informacyjny gopher System ten służy do udostępniania i korzystania z informacji. Składa się z połączonych ze sobą serwerów. W bazie danych serwera mogą być przechowywane dowolne pliki(tekst, programy, obrazy, dźwięk, wideo). Gopher jest starszy niż WWW i nie ma możliwości używania hiperłączników w dokumentach. 17
WWW 18 Multimedialny system informacyjny WWW (Word Wide Web) to Światowa Pajęczyna Informacyjna. Przeznaczony jest on do udostępniania i korzystania z informacji multimedialnych. Rozsiane po całym świecie, połączone ze sobą za pomocą hiperłączników serwery WWW udostępniają pliki, które mogą zawierać teksty, programy, obrazy, dźwięki i sekwencje wideo. Klienci WWW mogą przeglądać informacje umieszczone w bazach danych serwerów.
WAIS System informacyjny WAIS (Wide Area Information System) służy do wyszukiwania i pobierania dokumentów tekstowych lub multimedialnych. Serwer WAIS przeszukuje na polecenie klienta indeks dokumentów i przesyła listę dokumentów zawierających poszukiwane słowa kluczowe. Klient WAIS może wtedy wysłać żądanie przesłania kopii jakiegokolwiek znalezionego dokumentu. 19
IRC 20 IRC (Internet Relay Chat) - jest to odpowiednik CB-Radio w Internecie. Posługując się klientem IRC można uzyskać połączenie z dowolnie wybranym serwerem IRC, a następnie przyłączyć się do któregoś z wielu kanałów. Możesz czytać przesyłane przez serwer komunikaty, które nadają inni użytkownicy, a także je nadawać biorąc udział w toczącej się w tym kanale dyskusji. Stwórca kanału może usuwać użytkowników.
Elementy etyki (1) 21 kontroluj pocztę jak najczęściej (najlepiej codziennie), gdyż zajmujesz miejsce na dysku usuwaj niezwłocznie niepotrzebne przesyłki nigdy nie wysyłaj i nie przechowuj niczego, czego nie chciałbyś zobaczyć utrzymuj zawartość katalogu roboczego na poziomie niezbędnego minimum - pliki powinny być kopiowane na dysk lokalny Twojego komputera nie korzystaj z jakiejś usługi przez długi czas. bądź przyłączony do innego systemu tylko na czas niezbędny dla uzyskania żądanej informacji.
Elementy etyki (2) nadawaj przesyłki krótkie i na temat w jednej przesyłce koncentruj się na jednym temacie bądź oszczędny w słowach (przesyłki e-mail łatwo jest rozpowszechniać) pisz krótkimi liniami i unikaj znaków sterujących nie używaj sieci akademickiej do celów handlowych i prywatnych używaj w miarę możliwości skrótów 22
23
24