Załącznik nr 5 do Oferty Ramowej Z A Ł Ą C Z N I K T E C H N I C Z N Y DO OFERTY OKREŚLAJĄCEJ RAMOWE WARUNKI UMÓW O DOSTĘPIE DO LOKALNEJ PĘTLI ABONENCKIEJ I ZWIĄZANYCH Z NIM UDOGODNIEŃ W ZAKRESIE DOSTĘPU PEŁNEGO I WSPÓŁDZIELONEGO
Spis treści Wstęp... 3 1. Objaśnienia terminów i skrótów... 3 2. Zasady ogólne... 4 2.1. Metodologia określania formy kolokacji... 4 2.2. Rezerwacja miejsca dla szaf Operatorów... 5 2.3. Budowa i rozbudowa przełącznic... 7 2.4. Rezerwacja zasobów zasilania... 8 2.5. Okablowanie sygnałowe... 8 2.5.1. Dostęp Pełny... 9 2.5.2. Dostęp Współdzielony... 10 3. Charakterystyka poszczególnych form kolokacji... 11 3.1. Powierzchnia Dedykowana... 11 3.2. Sala Kolokacyjna... 12 3.3. Lokalizacja Wyniesiona... 13 3.4. Kolokacja Wirtualna... 14 4. Zasady określania i wydawania Warunków Technicznych... 14 2
Wstęp Celem niniejszego Załącznika jest nakreślenie szczegółowych warunków technicznych regulujących, w jakich okolicznościach powinny być stosowane poszczególne formy kolokacji: I. Powierzchnia Dedykowana (PD), II. Sala Kolokacyjna (SK), III. Lokalizacja Wyniesiona (LW), IV. Kolokacja Wirtualna (KW), a także sprecyzowanie sposobów ich realizacji. Przy opracowywaniu dokumentu uwzględniono zalecenia wynikające z obowiązujących światowych, jak i krajowych regulacji prawnych, jak np.: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 października 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie (Dz.U. 2005 nr 219 poz. 1864), Rozporządzenie Ministra Łączności z 21 kwietnia 1995 r. w sprawie warunków technicznych zasilania energią elektryczną obiektów budowlanych łączności (Dz. U. 1995 nr 50 poz. 271), Wzięto również pod uwagę: zalecenia i wyniki konsultacji publicznych wypracowane przez inne europejskie urzędy regulacyjne, doświadczenia wypracowane przez operatorów telekomunikacyjnych z innych krajów, zalecenia producentów sprzętu oraz normy PN-EN. 1. Objaśnienia terminów i skrótów Użyta w niniejszym dokumencie terminologia jest tożsama z zastosowaną w Ofercie. Dodatkowe określenia zostały objaśnione poniżej. Łączówki Pośredniczące Operatora (ŁPO) łączówki zamontowane po stronie stacyjnej PG, do których podłączane są urządzenia dostępowe Operatora za pośrednictwem budowanego przez TP na zlecenie Operatora Kabla Korespondencyjnego (KK) do Powierzchni Dedykowanej, lub Sali Kolokacyjnej. Obszar szafkowy zbiór przyłączy abonenckich zasilanych z jednej szafy kablowej magistralnej. W obręb danego obszaru szafkowego wchodzą: słupki kablowe, budynkowe szafki kablowe i inne punkty rozgałęźne w sieci rozdzielczej. 3
Operator przedsiębiorca telekomunikacyjny, świadczący usługi na uwolnionych LPA. PCO Przełącznica Cyfrowa Operatora. PMO Przełącznica Miedziana Operatora. Sala teletechniczna pomieszczenie, w którym zainstalowane są urządzenia komutacyjne, teleinformatyczne i/lub teletransmisyjne (bez urządzeń zasilających). Terminal abonencki zakończenie sieci TP lub Operatora, stanowiące ostatni punkt sieci, za którego utrzymanie odpowiada TP, lub Operator. W przypadku analogowych usług głosowych POTS, terminalem abonenckim jest gniazdo abonenckie, a dla usług cyfrowych: ISDN oaz Internet, odpowiednio: terminal NT1 oraz modem. TP Telekomunikacja Polska S.A. 2. Zasady ogólne Zważywszy na dużą różnorodność lokalizacji, zarówno będących, jak i niebędących własnością TP, część zaleceń ma charakter ogólny, nakreślający jedynie ramowe zasady postępowania w określonych warunkach i przy stanie istniejącej infrastruktury. Podstawowym wymaganiem jest, aby miejsce pod instalację sprzętu Operatorów było wyznaczane z zachowaniem aktualnego przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń dla typów urządzeń. Od strony eksploatacyjnej istotne jest także stosowanie tego samego typu łączówek. W przypadku braku takiej możliwości (np. niedostępność na rynku), rodzaj łączówek powinien zostać określony przez TP w Warunkach Technicznych (WT). Zastosowanie klimatyzatorów uzależnione jest od zaleceń producentów urządzeń aktywnych, jakie mają być zainstalowane w PDK. Jeżeli dane pomieszczenie jest wentylowane (obieg grawitacyjny, lub wymuszony), a generowana moc cieplna nie powoduje wzrostu temperatury otoczenia urządzeń powyżej dopuszczalnych dla nich poziomów, instalacja klimatyzacji nie jest niezbędna. 2.1. Metodologia określania formy kolokacji Podstawowym kryterium, warunkującym wydanie pozytywnych warunków technicznych, jest możliwość montażu ŁPO na PG. W przypadku braku takiej możliwości w danej lokalizacji oraz niedostatecznego miejsca na rozbudowę PG (dostawienie dodatkowej konstrukcji), Operator powinien zająć stanowisko w sprawie ewentualnego uruchomienia mniejszej liczby Łączy Abonenckich. W przypadku braku jego zgody, kolokacja nie będzie zrealizowana. Zależnie od zasobów, jakimi w danej lokalizacji dysponuje TP, prowadzone inwestycje oraz w oparciu o złożone dotychczas przez Operatorów Zamówienia na kolokację, należy 4
w pierwszej kolejności zbadać możliwości wyznaczenia PD pod instalację nowych urządzeń w salach teletechnicznych, gdzie TP ma zainstalowany własny sprzęt. Przy określaniu dostępnego miejsca należy uwzględnić niezbędne odległości dla szaf (Rys. 2.2.1.), a także przestrzeń na PMO i PCO oraz rozdzielnię elektryczną (Rys. 3.2.1.). W przypadku braku dostatecznej ilości miejsca w sali teletechnicznej oraz gdy istnieje uzasadnienie biznesowe i ekonomiczne, należy wybudować salę kolokacyjną. Jej sugerowane parametry oraz sposób realizacji opisano w Rozdziale 3.2. W lokalizacjach 1-2- pomieszczeniowych, oraz większych, w których nie można wygospodarować oddzielnej SK, należy zweryfikować dostępność miejsca w pomieszczeniu PG (opis w Rozdziale 3.1.) W sytuacji braku możliwości wydzielenia PD oraz wybudowania SK, a także niedostatecznego miejsca na instalację urządzeń przy PG, należy rozważyć instalację sprzętu Operatora (Operatorów) w lokalizacji wyniesionej. Rozwiązanie to zależne jest jednak od dostępności miejsca na PG pod montaż ŁPO, lub możliwości rozbudowy jej konstrukcji nośnej pod bloki łączówek (i ewentualnie splitterów), w celu rozszycia KKLW. Szczegóły dotyczące metodologii określania Warunków Technicznych opisano w Rozdziale 4. Proces określania i wydawania WT, z uwzględnieniem poszczególnych form kolokacji przedstawiono na Rys. 4.1. 2.2. Rezerwacja miejsca dla szaf Operatorów Dla każdej szafy należy zarezerwować miejsce, odpowiednie do jej konstrukcji oraz zgodne ze specyfikacją producenta koncentratorów szerokopasmowych, które mają w niej pracować. Poniżej podano minimalne pola powierzchni dla różnych rodzajów szaf: 600 x 600 mm 1,5 m 2, 800 x 600 mm (głęb. x szer.) 1,5 m 2, 800 x 800 mm 2,2 m 2, 1 000 x 1 000 mm 3,5 m 2. Powyższe wielkości powierzchni uwzględniają: pole podstawy szafy, przestrzeń na pełne otwarcie (kąt min. 90 ) drzwi przednich szafy (szerokość otwartych drzwi + 10 cm), przestrzeń na pełne otwarcie (kąt min. 90 ) drzwi tylnych (ścianki tylnej) szafy (szerokość otwartych drzwi + 10 cm). Do wszystkich powyższych rodzajów szaf należy zapewnić dostęp dwustronny (od przodu i z tyłu). Dostęp jednostronny można dopuścić jedynie w przypadku konstrukcji mniejszych, 5
np. 300 x 600 mm. Rozmiary instalowanych szaf Operatorów powinny być dostosowane do wymiarów rzędów, w których mają być instalowane w danym obiekcie. Większa dowolność typów szaf dopuszczalna jest w przypadku ich instalacji w SK. Najistotniejsze jest tu zapewnienie odległości pomiędzy rzędami szaf w sposób umożliwiający otwarcie drzwi każdej szafy z zapasem 10 cm do kolejnego rzędu, lub ściany. Z uwagi na fakt, iż środek ciężkości zamontowanych urządzeń dostępowych przesunięty jest zwykle do przodu szafy, należy również zadbać o odpowiednie jej wyważenie i/lub przymocowanie do podłoża (lub ściany, czy innych szaf w przypadku sali z podłogą techniczną), aby zapobiec jej przewróceniu (np. po otwarciu drzwi). Zasadę rezerwacji miejsca dla poszczególnych rodzajów szaf przedstawia Rys. 2.2.1. Rys. 2.2.1. Rezerwacja miejsca dla poszczególnych wielkości szaf 6
W przypadku braku możliwości wydzielenia PD w sali teletechnicznej, a także braku możliwości wybudowania SK, należy sprawdzić dostępne miejsce w pomieszczeniu PG. Obowiązują wówczas te same zasady instalacji urządzeń, co dla PD (Rozdział 3.1.). Z uwagi na niewielkie odległości, można w tym przypadku rozszyć porty abonenckie, wyprowadzone na półce koncentratora szerokopasmowego Operatora, bezpośrednio na ŁPO, zamontowanych po stronie stacyjnej PG. Warunkiem jest tu jednak dostępność miejsca na PG w ilości wystarczającej do rozszycia półki Operatora, odpowiadającej jej bieżącemu zapotrzebowaniu oraz ewentualnej rezerwacji na okres kolejnych 3 miesięcy. W każdym przypadku wykorzystania PDK, Operatorzy powinni mieć możliwość wyboru pomiędzy instalacją własnej szafy, a korzystaniem z szaf instalowanych przez TP. Zwłaszcza w mniejszych lokalizacjach może okazać się nieekonomiczne opłacanie przez Operatora miesięcznych kosztów podnajmu miejsca w szafie, posadowionej przez TP. W przypadku braku miejsca na posadowienie kilku szaf Operatorów, o pierwszeństwie instalacji decyduje kolejność złożonych Zamówień na Kolokację. W przypadku, gdy o uwolnienie pętli w danej lokalizacji ubiega się jednocześnie dwóch, lub więcej operatorów, a na ich instalację nie ma miejsca na PD, należy rozważyć budowę sali kolokacyjnej (Rozdział 3.2.). 2.3. Budowa i rozbudowa przełącznic Produkowane obecnie systemy dostępowe wyposażane są w karty xdsl o wysokiej koncentracji (kilkadziesiąt portów na karcie). Dzięki temu, w pełni wyposażona Szafa o wysokości 42 45U może obsłużyć nawet ponad 3 tys. linii abonenckich. Wielkość miejsca rezerwowanego na potrzeby PMO powinna uwzględniać docelowe pojemności Szaf Operatorów, którzy potwierdzili gotowość instalacji w danym obiekcie poprzez złożenie wiążących zamówień. Jednocześnie rezerwację tę należy dostosować do dostępnej w danej lokalizacji przestrzeni. Do maksymalnego możliwego wyposażenia szafy powinno się dostosować samą konstrukcję stojaka. Nie oznacza to jednak konieczności montażu łączówek na PMO dla pełnej liczby portów. PMO i PCO montowane są na konstrukcjach nośnych (mocowanych do ścian, lub wolnostojących), możliwie najbliżej urządzeń Operatora. Wielkość miejsca na PMO i PCO powinna stanowić iloczyn: portów abonenckich obsługiwanych przez jedną półkę oraz maksymalnej liczby półek w szafie Operatora plus 20%. Zaleca się, aby każda pracująca w szafie półka była rozszyta w całości na PMO. Łączówki na PMO łączą się z ŁPO na PG 7
poprzez KK. Jego pojemność ustala się na 100 par. Ilość Kabli Korespondencyjnych zależy od liczby zamawianych przez operatora portów i należy ją określić biorąc pod uwagę: bieżące zapotrzebowanie Operatora na uwalniane LPA, prognozy Operatora na kolejne 3-6 miesięcy, miejsce oraz przepustowość otworów do poprowadzenia KK od PD, lub SK do PG. Ilość ŁPO zamontowanych na PG musi odpowiadać możliwości rozszycia całego KK, bez względu na liczbę obsługiwanych przez Operatora łączy abonenckich. W przypadku braku wolnych łączówek na PG należy sprawdzić wolne miejsce pod ich instalację. Jeżeli brak jest wolnego miejsca na konstrukcji nośnej PG, należy rozważyć możliwość jej rozbudowy poprzez dostawienie odpowiednich elementów i na nich zamontować ŁPO (oraz ewentualnie splittery dla dostępu współdzielonego). 2.4. Rezerwacja zasobów zasilania Standardowo TP zapewnia gwarantowane zasilanie stałoprądowe 48V (niezawodność jak dla urządzeń TP) oraz odpowiednie punkty uziemienia i zerowania. W przypadku, gdy urządzenia Operatora znajdują się na odgrodzonej powierzchni dedykowanej i chłodzone są oddzielnym klimatyzatorem, do tego celu TP może zapewnić zasilanie zmiennoprądowe 230V. Na formularzu Zamówienia na kolokację Operator powinien zaznaczyć, czy ma to być zasilanie gwarantowane. Wielkość rezerwy zasilania równa się sumie maksymalnego zapotrzebowania na moc, niezbędną dla w pełni wyposażonych szaf. Sposób ułożenia kabli zasilających powinien odpowiadać metodzie okablowania przyjętej w danym obiekcie. O ułożeniu okablowania zasilającego w szafie decyduje Operator. W przypadku planowanych dużych przekrojów kabli zasilających (zwłaszcza stałoprądowych) wskazane jest przeprowadzenie ich pod podłogą techniczną (jeżeli jest dostępna). Każda szafa musi być podłączona do oddzielnego obwodu zasilającego z osobnym bezpiecznikiem. Jeżeli w szafie zainstalowane są urządzenia więcej niż jednego Operatora, urządzenia każdego z nich powinny posiadać oddzielny obwód zasilający z bezpiecznikiem. 2.5. Okablowanie sygnałowe Wszelkie kable sygnałowe (teletransmisyjne i korespondencyjne), wychodzące z urządzeń Operatora muszą być zakończone na odpowiednich przełącznicach: trakty teletransmisyjne na PCO (przełącznica miedziana, lub światłowodowa), kable korespondencyjne na PMO. 8
Przeprowadzenie okablowania sygnałowego powinno być zgodne ze sposobem przyjętym w danej sali teletechnicznej. Zalecane jest przeprowadzenie kabli sygnałowych od PMO podwieszanymi drabinkami i wprowadzenie ich do szafy od góry. W przypadku jednak, gdy w sali teletechnicznej znajduje się podłoga techniczna i pod nią doprowadzone są kable do istniejących szaf, a jednocześnie brak jest drabinek oraz istnieją trudności w ich zamontowaniu (np. podwieszany sufit), zaleca się przeciągnięcie kabli sygnałowych pod podłogą techniczną i wprowadzenie ich od dołu szafy. W przypadku współdzielenia szafy przez kilku Operatorów, urządzenia każdego z nich powinny być wyraźnie oznakowane firmą Operatora oraz muszą być okablowane (kable sygnałowe i zasilające) oddzielnie. Operatorom przydziela się oddzielne piony na PMO. Analogicznie, każdy z Operatorów połączony jest oddzielnym KK do swoich ŁPO na PG. Dotyczy to zarówno przypadku PD, jak i SK. Podobnie ma się sytuacja dzierżawy przez Operatora miejsca w szafie innego podmiotu. Odstęp pomiędzy poszczególnymi urządzeniami (tego samego Operatora, lub różnych Operatorów) powinien wynosić min. 2 U. 2.5.1. Dostęp pełny Dostęp pełny do łącza abonenckiego umożliwia Operatorowi świadczenie na rzecz Użytkownika podstawowej usługi telefonicznej POTS oraz transmisji danych, z wykorzystaniem technologii xdsl. Sposób realizacji dostępu pełnego pokazuje Rys. 2.5.1.1. 9
Rys. 2.5.1.1. Sposób dostarczania usług w trybie dostępu pełnego Pętla abonencka użytkownika, który zamówił u Operatora usługi w trybie dostępu pełnego, jest na PG łączona z portem na ŁPO. Stamtąd, poprzez KK, przedłużana jest do PMO (na PD, w SK, lub LW), gdzie wykonane jest kolejne połączenie z odpowiednim portem xdsl w koncentratorze szerokopasmowym Operatora. 2.5.2. Dostęp współdzielony Dostęp współdzielony do łącza abonenckiego umożliwia Operatorowi świadczenie na rzecz Użytkownika usługi transmisji danych w technologii xdsl w paśmie niegłosowym (ponadakustycznym), podczas gdy usługę POTS świadczy nadal TP. Sposób realizacji dostępu współdzielonego przedstawiono na Rys. 2.5.2.1. 10
Rys. 2.5.2.1. Sposób realizacji usług w trybie dostępu współdzielonego Pętla abonencka użytkownika, który zamówił u Operatora usługi transmisji danych jest na PG łączona z portem w bloku splitterów (bloki o wielkości ustalonej przez TP). Z drugiej strony splittera przyłączone są pary z: portu analogowego w centrali TP oraz z portu na ŁPO, połączonego dalej poprzez KK oraz PMO z portem xdsl (na PD, w SK, lub LW) w koncentratorze szerokopasmowym Operatora. 3. Charakterystyka poszczególnych form kolokacji 3.1. Powierzchnia dedykowana PD jest formą kolokacji, gdzie urządzenia dostępowe Operatorów zainstalowane są w salach teletechnicznych. Niemniej jednak, w lokalizacjach niewielkich, gdzie wszystkie urządzenia (komutacyjne, teleinformatyczne, teletransmisyjne i zasilające) zainstalowane są w jednym pomieszczeniu, dopuszcza się również instalację szaf Operatora (ów). Poza ww. przypadkami sprzęt Operatorów nie może być montowany w pomieszczeniach przeznaczonych przez TP 11
wyłącznie dla urządzeń zasilających (siłownie, baterie akumulatorów). Nie zaleca się fizycznego separowania PD (np. ścianą działową) od pozostałej części sali w przypadku instalacji tylko jednego Operatora oraz gdy istniejące urządzenia klimatyzacyjne / wentylacyjne nawiewają powietrze po powierzchni podłogi (sala bez podłogi technicznej). W niewielkich obiektach TP (a także dzierżawionych od innych podmiotów), w przypadku braku możliwości utworzenia PD, lub budowy SK, dopuszcza się możliwość montażu Szafy w pomieszczeniu PG. Schemat podłączenia urządzeń Operatora dla przypadku dostępu pełnego pokazano na Rys. 3.1.1. Dostęp współdzielony realizowany jest analogicznie do sposobu przedstawionego w Rozdziale 2.5.2. Rys. 3.1.1. Włączenie urządzeń Operatora posadowionych w pomieszczeniu PG do infrastruktury TP Zależnie od planowanej do włączenia przez Operatora liczby LPA oraz w przypadku pojemności PG rzędu 3 4 tys. NN, zamiast szafy należy rozważyć instalację urządzeń dostępowych Operatora w szafce wiszącej. Nie można wykonywać bezpośrednich połączeń pomiędzy urządzeniami dostępowymi różnych Operatorów, ani innych podmiotów, których urządzenia pracują w danej lokalizacji. Wszelkie podłączenia urządzeń Operatorów muszą być wykonane za zgodą TP i przechodzić przez jej przełącznice. Włączenie urządzeń Operatora oraz infrastruktury kablowej do eksploatacji możliwa jest po odbiorze przez TP. Poza dostępnością miejsca na posadowienie szafy Operatora (lub Operatorów, w przypadku zgłoszeń równoczesnych), istotne jest również skalkulowanie ewentualnych zmian bilansu cieplnego pomieszczenia, gdzie wydzielono PD. TP może wydać zgodę na instalację urządzeń Operatora, jeżeli generowana przez nie moc cieplna (wyliczona z uwzględnieniem wartości podanych przez Operatora, dla docelowej ilości urządzeń), nie spowoduje podniesienia 12
temperatury otoczenia, powyżej poziomu zalecanego przez producentów pracującego aktualnie sprzętu. W przeciwnym razie niezbędne będzie rozważenie (pod względem technicznym i ekonomicznym) jednego z poniższych rozwiązań: instalacji klimatyzatora (jeżeli obecnie nie ma), zwiększenia mocy chłodniczej klimatyzatora (rozbudowa istniejącego systemu), W przypadku braku możliwości technicznych, lub uzasadnienia ekonomicznego dla powyższej inwestycji, należy rozważyć zainstalowanie urządzeń Operatora w wydzielonej dla niego SK, lub w LW. Powyższa procedura ma zastosowanie dla każdego kolejnego Operatora, składającego Zamówienie na Kolokację. 3.2. Sala kolokacyjna W przypadku braku fizycznego miejsca na wydzielenie PD, należy rozważyć budowę SK. Do tego celu wykorzystuje się oddzielne pomieszczenie, znajdujące się w możliwie najbliższej odległości od PG, a przede wszystkim od urządzeń zasilających. Pozwoli to na zminimalizowanie kosztów kabli energetycznych o dużych przekrojach oraz korespondencyjnych, o łącznej pojemności od kilkuset do kilku tysięcy par miedzianych. O budowie SK może również zadecydować fakt złożenia przez Operatora zamówienia z wymaganiami np. dedykowanej dla niego klimatyzacji. Operatorzy powinni mieć możliwość wyboru pomiędzy instalacją własnych szaf, a korzystaniem z szaf instalowanych przez TP. Zwłaszcza w mniejszych lokalizacjach może okazać się nieekonomiczne opłacanie przez Operatora miesięcznych kosztów dzierżawy miejsca w szafie TP. Zagospodarowanie SK musi być zgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi w zakresie BHP i PPOŻ. Podobnie, jak w przypadku PD, w SK nie można wykonywać bezpośrednich połączeń pomiędzy urządzeniami dostępowymi różnych Operatorów. Wszelkie podłączenia urządzeń Operatorów muszą być wykonane za zgodą TP i przechodzić przez jej przełącznice. Przykładowe zagospodarowanie miejsca w SK przedstawia Rysunek 3.2.1. 13
Rys. 3.2.1. Przykładowe zagospodarowanie Sali Kolokacyjnej dla szaf 800 x 800 Włączenie urządzeń Operatora oraz infrastruktury kablowej do eksploatacji możliwe jest po dokonaniu odbioru przez TP. W przypadku instalacji sprzętu tylko jednego Operatora, oraz gdy kubatura pomieszczenia umożliwia posadowienie kilku kolejnych szaf, Operator podejmuje decyzję o ewentualnej instalacji klimatyzatora. Jeżeli w SK ma instalować sprzęt więcej niż jeden Operator (bez względu na kolejność złożonych Zamówień na Kolokację), klimatyzacja musi być zainstalowana, gdy co najmniej jeden Operator o nią zawnioskuje. Koszty instalacji oraz eksploatacji ponoszą wszyscy Operatorzy, proporcjonalnie do ilości swoich szaf z urządzeniami aktywnymi. Typ, rodzaj i sposób montażu klimatyzatora musi być uzgodniony z TP. Jeżeli instalacja klimatyzacji zostaje zlecona TP przez Operatora, jej model (dla danego pomieszczenia i planowanych urządzeń aktywnych), zależny będzie od aktualnie obowiązujących umów ramowych TP z jej dostawcami. Typ oraz moc chłodnicza projektowanego klimatyzatora uzależniona będzie od: kubatury SK i czynników, wynikających z jej usytuowania w budynku, zaleceń producentów i całkowitej mocy cieplnej planowanych do instalacji urządzeń. Odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych (bieżące utrzymanie, naprawy) obciąża podmiot, którego są własnością. 14
3.3. Lokalizacja wyniesiona Lokalizacją wyniesioną może być budynek, lub pomieszczenie stanowiące, bądź niestanowiące własności TP. Dla tej formy kolokacji obowiązują te same zasady rezerwacji zasobów, instalacji urządzeń i okablowania, co dla PD oraz SK. Istotną cechą różniącą tę formę kolokacji od PD, czy SK jest długość KK, łączącego sprzęt w LW z PG w lokalizacji bezpośrednio obsługującej sieć magistralną i obszary szafkowe. Ponieważ w przypadku świadczenia usług transmisji danych istotną rolę odgrywają parametry par miedzianych (przede wszystkim długość), podjęcie decyzji o zastosowaniu tej formy kolokacji winno być poprzedzone analizą wielkości potencjalnego, możliwego do obsłużenia obszaru, wziąwszy pod uwagę możliwości techniczne urządzeń. Wszystkie pętle abonenckie zostaną wydłużone o długość KKLW (do kilkuset metrów). W rezultacie może to znacznie utrudnić, lub uniemożliwić świadczenie usług (zwłaszcza dostępu do Internetu) użytkownikom znajdującym się najdalej (w odległości kablowej) od centrali. Warunkiem niezbędnym, pozwalającym na wybór tej formy kolokacji, jest dostępność drożnej kanalizacji teletechnicznej, z co najmniej jednym wolnym otworem na przeciągnięcie KKLW do budynku z PG. Podobnie jak w przypadku PD i SK, TP wykonuje instalację KKLW oraz rozszywa go na ŁPO w pomieszczeniu PG, a z drugiej strony na PMO w LW. Zagospodarowanie pomieszczeń w Lokalizacji Wyniesionej musi być zgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi w zakresie BHP i PPOŻ. Włączenie urządzeń Operatora oraz okablowania do eksploatacji następuje po dokonaniu odbioru przez TP. 3.4. Kolokacja wirtualna Kolokacja wirtualna (KW) jest świadczeniem przez TP usług bieżącego utrzymania urządzeń Operatora w okresie ich eksploatacji. Usługi w ramach KW mogą być realizowane zarówno, gdy Operator zainstalował swoje urządzenia na PD, w SK, lub też w LW. Niezbędne jest przeszkolenie przez Operatora pracowników TP, zatrudnionych do obsługi sprzętu TP w lokalizacji, objętej usługami w ramach Kolokacji Wirtualnej. Szkolenie powinno obejmować czynności związane z pracami eksploatacyjnymi: sprawdzenie połączeń optycznych i miedzianych do koncentratora szerokopasmowego, usuwanie ewentualnych zabrudzeń i nadmiaru kurzu, mogącego np. ograniczać dostateczną cyrkulację powietrza, chłodzącego pracujące urządzenia aktywne, ręczne resetowanie poszczególnych kart z portami abonenckimi oraz całej półki koncentratora, wymianę uszkodzonych elementów koncentratorów szerokopasmowych (kart, półek), 15
diagnozowanie nieprawidłowości pracy sprzętu i raportowanie wyników podjętych działań naprawczych, procedury wykonywane wspólnie ze służbami Operatora. 4. Zasady określania i wydawania Warunków Technicznych TP wydaje Warunki Techniczne (WT) w odpowiedzi na złożone przez Operatora Zamówienie na kolokację. Operator definiuje w Zamówieniu: rodzaj i ilość urządzeń (półki, karty), liczbę planowanych do włączenia portów abonenckich (oddzielnie dla dostępu współdzielonego i/lub pełnego), pobór mocy poszczególnych elementów systemu, moc cieplną urządzeń, rodzaj interfejsu do własnej sieci, wymiary szafy, ewentualne dodatkowe wymagania na usługi, czy inne udogodnienia. Pierwszym krokiem w ocenie możliwości uwolnienia LPA na rzecz Operatora jest sprawdzenie dostępnego miejsca na PG, lub w przypadku jego braku, rozważenie jej rozbudowy. Jeżeli w pomieszczeniu PG jest wolne miejsce (obok, lub na PG), może być ona rozbudowana poprzez dostawienie gotowej, lub odpowiednio zaprojektowanej konstrukcji, przymocowanej na stałe do istniejącej przełącznicy. Rozbudowa konstrukcji PG nie może być wykonana w sposób uniemożliwiający służbom TP swobodnego dostępu do niej od strony stacyjnej oraz liniowej. Dostępność miejsca na PG (istniejącego, lub utworzonego) pod instalację ŁPO (i ewentualnie splitterów, w przypadku dostępu współdzielonego) warunkuje kolejne kroki, zmierzające do ustalenia formy kolokacji. TP podejmuje decyzję w zakresie wyboru kolokacji (PD, SK lub LW), biorąc pod uwagę Zamówienia na kolokację, otrzymane od wszystkich Operatorów, ubiegających się o wstęp do danej lokalizacji oraz własne uruchomione inwestycje w postaci zadania, lub projektu (z zatwierdzonym ZZI oraz budżetem), obejmującego daną lokalizację. W przypadku ograniczonych możliwości wydzielenia PDK w postaci PD lub SK, o wydaniu pozytywnych WT dla danego Operatora decyduje kolejność złożenia Zamówień na kolokację oraz własne, uruchomione inwestycje. Dla wybranej formy kolokacji TP wyznaczy Operatorowi wymagania w zakresie instalacji sprzętu i okablowania w sposób dopasowany do architektury oraz wyposażenia w danej lokalizacji. Dotyczy to w szczególności: wielkości szaf Operatora, 16
rodzaju łączówek na PMO, PG (tu opcjonalnie splitterów) i PCO oraz typów złączy, jeżeli PCO jest przełącznicą światłowodową, sposobu prowadzenia okablowania i przybliżonych długości KK, lub KKLW oraz kabli do punktu styku z siecią szkieletową Operatora, kosztów związanych z budową KK, montażem łączówek, doprowadzeniem zasilania oraz ewentualnie dodatkowych adaptacji, niezbędnych do uruchomienia urządzeń Operatora na PDK. TP określi ponadto realny harmonogram wykonania niezbędnych adaptacji i realizacji Zamówienia na kolokację Operatora. Przystosowanie PD lub SK przez TP nie może przekroczyć 3 miesięcy od akceptacji przez Operatora WT. Dotyczy to jednak prac, które nie wymagają projektów technicznych, związanych z uzyskaniem zezwoleń administracyjnych oraz dokonaniem ewentualnych innych uzgodnień, a czas realizacji tych czynności nie jest zależny od TP. W przypadku prac niewymagających opracowywania skomplikowanych projektów oraz realizacji nietypowych dostaw (zwłaszcza, gdy TP ma na dany zakres podpisane umowy ramowe), niezbędne adaptacje muszą być zakończone w okresie do 2 miesięcy. Operator ma możliwość wglądu do danej lokalizacji, którego celem będzie zapoznanie z infrastrukturą TP, weryfikacja przedłożonych przez TP WT oraz wykonanie obmiarów, pozwalających na przeprowadzenie własnych wyliczeń kosztów inwestycji i opracowanie projektu instalacji urządzeń. Proces określania WT dla danej lokalizacji przedstawiono na Rys. 4.1. Instalacja urządzeń i okablowania Operatora może być wykonana wyłącznie na podstawie zaakceptowanego przez TP projektu technicznego, który powinien zawierać: rysunek pomieszczenia z zaznaczeniem uzgodnionego z TP miejsca posadowienia szafy (szaf) oraz swojej części PMO i PCO, przebiegi kablowe (sygnałowe oraz zasilające z podaniem rozdzielnicy i bezpiecznika) wraz z pojemnościami / przekrojami kabli, widok frontu szafy z zainstalowanymi półkami, ilość rozszytych portów i okablowanych półek, dane dotyczące poboru mocy przez urządzenia oraz wielkości oddawanego ciepła. Operatorzy współkorzystający z szafy przedkładają do TP jeden wspólny projekt, celem uzyskania akceptacji. 17
Rys. 4.1. Proces określania i wydawania WT 18