18 MART 2013 MEÇHUL ASKER ANITI-11:00 18 MARCA 2013-GRÓB NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA-11:00

GALİÇYA CEPHESİ TÜRK ŞEHİTLERİNİ ANMA TÖRENİ UROCZYSTOŚĆ UPAMIĘTNIAJĄCA TURECKICH ŻOŁNIERZY POLEGŁYCH NA FRONCIE GALICYJSKIM THE FALLEN TURKISH SOLDIERS OF THE GALICIAN FRONT REMEMBRANCE CEREMONY 18 MART 2013 MEÇHUL ASKER ANITI-11:00 18 MARCA 2013-GRÓB NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA-11:00 18 MARCH 2013-TOMB OF THE UNKNOWN SOLDIER-11:00

1 KORKMA, SÖNMEZ BU ŞAFAKLARDA YÜZEN AL SANCAK 2 Nie obawiajcie się i nie bądźcie posępni, purpurowa flaga nigdy nie wypłowieje Fear not! For the crimson flag that proudly waves in these dawns, shall never fade BİZ YAŞADIĞIMIZ SÜRECE POLONYA HEP VAR OLACAK 3 Jeszcze Polska nie zginela, Kiedy my zyjemy Poland has not yet perished, So long as we still live 1 Türkiye ve Polonya amblemleri içeren Sultan Kazaklarının sancağıdır (Aslı, Varşova Polonya Ordu Müzesi'nde bulunmaktadır.). Sztandar Kozakóww Sułtańskich z godłami Turcji i Polski (Oryginał w muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.). Banner of the Sultan s Cossacks including Turkish and Polish emblems (The original artefact is in the Polish Army Museum in Warsaw.). 2 Türk Milli Marşının ilk satırıdır. / Pierwszy werset Hymnu Narodowego Turcji. / The fist line of the Turkish National Anthem./ Pierwszy werset Hymnu Narodowego Turcji. 3 Polonya Milli Marşının ilk satırıdır./ Pierwszy werset Hymnu Narodowego Polski. / The fist line of the Polish National Anthem.

Galiçya Cephesi Türk Şehitlerini Anma Tören Programı 18 Mart 2013 Uroczystość upamiętniająca Tureckich żołnierzy poległych na froncie galicyjskim 18 Marca 2013 The Fallen Turkish Soldiers of the Galician Front Rememberance Ceremony 18 March 2013 10.45 Misafirlerin Gelişi ve Düzenin Alınması Przybycie gości i zajęcie wyznaczonych miejsc Arrival of guests and taking their places according to the ceremonial order 11.00 Türk Milli Marşı ve Polonya Milli Marşlarının Çalınması Odegranie hymnów narodowych Turcji i Polski Playing of the Turkish and Polish National Anthems 11.05 Törensel Nöbet Değişimi Zmiana posterunku honorowego Changing of the Guard 11.10 Türkiye Büyükelçisi Sayın Yusuf Ziya ÖZCAN Tarafından Günün Anlamı Hakkında Bir Konuşma Yapılması Przemowa okolicznościowa wygłoszona przez Pana Yusufa Ziyę ÖZCANA, Ambasadora Republiki Tureckiej. Commemorative speech given by H.E. Yusuf Ziya ÖZCAN, Ambassador of the Republic of Turkey 11.20 Şehitler İçin Bir Dakikalık Saygı Duruşu Oddanie hołdu poległym żołnierzom Paying homage to martyrs 11.21 Meçhul Asker Anıtına Çelenk Koyma Złożenie wieńca na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza Wreath laying at the Tomb of the Unknown Soldier 11.32 Törenin Bitişi Zakończenie uroczystości End of the ceromony

Galiçya Cephesi Türk Şehitleri Birinci Dünya Savaşı sırasında, Avusturya Macaristan İmparatorluğunun bir eyaleti durumunda bulunan Galiçya da, 1916 1917 yıllarında, Almanya, Avusturya Macaristan İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu birliklerince Ruslara karşı çetin muharebeler verilmiştir. Ana muharebelerin yapıldığı yer, Polonyanın taksimi öncesinde onun toprakları içinde bulunmasına rağmen, İkinci Dünya Savaşından sonra yapılan sınır düzenlemeleri ile bugünkü Ukrayna topraklarında kalmıştır. Türk 15 inci Kolordusu, 22 Temmuz 1916 tarihinden başlayarak bir aylık bir sürede Uzunköprü ve Alpullu dan hareketle Galiçya Cephesine intikal ederek, bölgede görev yapan Avusturya Macaristan ve Alman birliklerinden görevi devralmıştır. Yaklaşık bir yıl süre ile esas olarak Dinyester nehrinin kuzeyden güneye uzanan bır kolu olan Zilota Lipa nehri vadi ekseni üzerinde çarpışan Türk 15 inci Kolordusunun, kendisine verilen görevi, büyük zorluklara rağmen en iyi şekilde ve fedakarca yaptığı tarihi kayıtların ortak kanaatidir. Türk 15 inci kolordusu Galiçya Cephesinde birçok bölgede 1050 den fazla şehit vermiş ve savaş sırasında 13 ayrı yerde Türk şehitlik ve abidesi yapılmıştır. Krakow, Rakowiçki Mezarlığındaki Türk Şehitliğinde de "Üsteğmen Mehmet İsmail Hakkı" ve kahraman 10 arkadaşı yatmaktadır. Ayrıca, Avusturya Macaristan imparatorluğu ordusunda savaşan Bosna-Hersek Alayına mensup Müslüman askerler olduğu tahmin edilen ve Türk kökenli isime sahip 40 kadar da Müslüman mezarı da Krakow Rakowiçki Mezarlığında bulunmaktadır. Ukraynalı kahin Wernyhora nın söylediği gibi Türk askeri Vistüla da atlarını sularsa Polonya bağımsızlığa kavuşur. Türkler, hem atlarını Vistüla nehrinde sulamış, hem de Polonya nın 1918 de yeniden bağımsızlığına kavuşmasında, bu topraklarda, canlarını vererek şehit olmuşlardır. Ruhları şad olsun.

Tureccy żołnierze polegli na froncie galicyjskim Podczas I wojny światowej, w Galicji, będącej wówczas częścią Cesarstwa Austro-Węgier, w latach 1916-1917 doszło do ciężkich walk toczonych przez jednostki armii Niemiec, Austro- Węgier i Imperium Osmańskiego przeciw wojskom rosyjskim. Zmagania te rozgrywały się na przedrozbiorowych ziemiach Polski, które po II wojnie światowej, w wyniku wytyczenia nowych granic znalazły się w obrębie dzisiejszej Ukrainy. Turecki XV Korpus, 22 lipca 1916 wyruszył w drogę z Uzunköprü i Alpullu w Turcji, by w przeciągu miesiąca dotrzeć na front galicyjski, gdzie zastąpił walczące tam jednostki austrowęgierskie i niemieckie. Turecki XV Korpus przez około rok walczył w dolinie rzeki Złota Lipa, będącej północnym dopływem Dniestru. Źródła historyczne są zgodne co do tego, że zadania, które powierzono Korpusowi, mimo ich dużej trudności, wypełnione zostały przezeń niezwykle ofiarnie. Podczas walk na różnych odcinkach galicyjskiego frontu zginęło ponad 1050 żołnierzy tego Korpusu. Jeszcze podczas trwania działań wojennych w 13 różnych miejscach utworzono dla nich cmentarze i pomniki. Także na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie spoczywa porucznik Mehmet İsmail Hakkı oraz jego dziesięciu bohaterskich towarzyszy broni. Oprócz nich pochowanych jest na tym cmentarzu około 40 muzułmanów, przypuszczalnie o korzeniach Tureckich, którzy walczyli w Bośniacko- Hercegowińskim Pułku armii Cesarstwa Austro-Węgier. Ukraiński wieszcz Wernyhora powiedział niegdyś, że "Polska odrodzi się po tym, jak Turek napoi konia w Wiśle". Turcy nie tylko napoili swe konie w Wiśle, ale także oddali życie za odzyskaną w 1918 roku niepodległość Polski. Niech spoczywają w pokoju.

The Fallen Turkish Soldiers of the Galician Front During the World War I, between 1916 1917, heavy battles were fought by military units of Germany, the Austro-Hungarian Empire and the Ottoman Empire against Russia in Galicia, which at that time was a part of the Austro-Hungarian Empire. Battles took place on soil that belonged to Poland before its partition, however after the Second World War the new demarcation lines were drawn and these lands were incorporated into territory of today s Ukraine. On 22 July 1916 Turkish 15th Corps departed from Uzunköprü and Alpullu in Turkey and within a month reached the Galician front, where it took over the tasks of the Austro- Hungarian and German units. For a period of about a year the 15th Turkish Corps fought in the valley of Zlota Lipa, which is a northern tributary of the Dniester river. According to the common opinion of the historical sources, the 15th Turkish Corps, despite difficulties, performed its duties with great dedication in the best way possible. During the fights on the Galician Front more than 1050 soldiers of the 15th Turkish Corps lost their lives. There are 13 separate martyrdoms where these war heroes are buried. In the place of burial of Turkish soldiers in Rakowicki Cemetery rest "Lieutenant Mehmet İsmail Hakkı" and his ten heroic comrades in arms. Moreover, about 40 other Muslims are buried in this cemetery too. They were presumably of Turkish descent and fought in Bosnian-Herzegovinian Regiment, which operated within the Austro-Hungarian Army. As Ukrainian soothsayer Wernyhora said, Poland would regain its independence when the Turk gives water to his horse from the Vistula river. Not only Turkish horses drank water from the Vistula river, but also Turkish soldiers became martyrs on Polish soil in fights for Poland s independence, which was regained in 1918. May God bless their souls.

4 4 Birinci Dünya Harbi, VII nci, Cilt Avrupa Cepheleri, 1 inci Kısım (Galiçya Cephesi), Gnkur. Basımevi, Ankara, 1967, s.22. den uyarlanılmıştır.

Galiçya Cephesindeki Türk Askerlerinin Fotoğrafları 5 Zdjęcia żołnierzy Tureckich zrobione na froncie galicyjskim The photos of the Turkish soldiers taken on the Galician Front 5 Ali Fuat BİLKAN, Ömer ÇAKIR, Harp Mecmuası, Kaynak Kitaplığı, İstanbul, 2005.

Galiçya Cephesindeki Türk Askerlerinin Fotoğrafları 6 Zdjęcia żołnierzy Tureckich zrobione na froncie galicyjskim The photos of the Turkish soldiers taken on the Galician Front 6 Ali Fuat BİLKAN, Ömer ÇAKIR, Harp Mecmuası, Kaynak Kitaplığı, İstanbul, 2005.

Galiçya Cephesindeki Türk Askerlerinin Fotoğrafları 7 Zdjęcia żołnierzy Tureckich zrobione na froncie galicyjskim The photos of the Turkish soldiers taken on the Galician Front 7 Ali Fuat BİLKAN, Ömer ÇAKIR, Harp Mecmuası, Kaynak Kitaplığı, İstanbul, 2005.

Galiçya Cephesi Türk 15 inci Kolordusu Madalyonu Medalion 15. Korpusu Tureckiego walczącego na froncie Galicyjskim. Medallion of the 15 th Turkish Corps fighting on the Galician Front.