OCENA ROCZNA, KLASYFIKACJA STREF, OBSZARY PRZEKROCZEŃ NA DOLNYM ŚLĄSKU W 2015 ROKU

Podobne dokumenty
UMWD, IRT Konferencja: Razem dla czystego powietrza na Dolnym Śląsku Wrocław, 26 lipca 2016 r.

JAKOŚĆ POWIETRZA NA DOLNYM ŚLĄSKU

JAKOŚĆ POWIETRZA W REJONIE WAŁBRZYCHA

JAKOŚĆ POWIETRZA W REJONIE BOLESŁAWCA

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM ZA ROK 2014

Monitoring i ocena jakości powietrza w województwie podkarpackim. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM ZA ROK 2014

Roczne oceny jakości powietrza w woj. mazowieckim Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie

Dane o jakości powietrza w Katowicach. Spotkanie informacyjno-szkoleniowe r.

Danuta Krysiak Nowy Tomyśl, wrzesień 2016

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA ROK 2011

Danuta Krysiak Poznań 2016

JAKOŚĆ POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W LATACH

Monitoring jakości powietrza realizowany przez WIOŚ we Wrocławiu współfinansowany jest przez:

Ocena roczna jakości powietrza w województwie pomorskim - stan w 2014 roku

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM

ANALIZA STANU JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM NA TLE KRAJU WG OCENY JAKOŚCI POWIETRZA ZA 2015 ROK

JAKOŚĆ POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM W 2013 ROKU Z UWZGLĘDNIENIEM POWIATU KROŚNIEŃSKIEGO

Druga pięcioletnia ocena jakości powietrza z określeniem wymagań w zakresie systemu ocen rocznych dla SO 2, NO 2, NO x, PM10, Pb, CO, C 6 H 6 i O 3

Monitoring powietrza w Szczecinie

Monitoring jakości powietrza realizowany przez WIOŚ we Wrocławiu współfinansowany jest przez:

Czym oddychamy? Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska

ZADANIA INSPEKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA W ZAKRESIE MONITOROWANIA JAKOŚCI POWITRZA

Czym oddychamy? Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska

Jakość powietrza na obszarze podkarpackich uzdrowisk w 2016 roku w zakresie SO 2, NO 2, PM10, PM2,5, b(a)p i ozonu SPIS TREŚCI WPROWADZENIE...

Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2013

Załącznik nr 9 do Regulaminu Konkursu

TARGI POL-ECO-SYSTEM 2015 strefa ograniczania niskiej emisji października 2015 r., Poznań

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie

Jakość powietrza w województwie zachodniopomorskim

Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2014

Miesięczna analiza ryzyka przekroczeń poziomów substancji w powietrzu

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU

Jakość powietrza w Polsce na tle Europy

Miesięczna analiza ryzyka przekroczeń poziomów substancji w powietrzu

WOJEWÓDZKI PROGRAM MONITORINGU ŚRODOWISKA NA ROK 2008

JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM LATA

Jakość powietrza w Lublinie i regionie

Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie PROCEDURY WDRAŻANIA STANÓW ALARMOWYCH W SYTUACJI PRZEKROCZENIA STANDARDÓW JAKOŚCI POWIETRZA

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA ROK 2017

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA ROK 2016

OCENA ROCZNA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO MAZURSKIM ZA ROK 2011

Ocena jakości powietrza w Polsce dziś i jutro

Spis treści 1. Wstęp Podstawy prawne wykonania oceny jakości powietrza Wartości kryterialne obowiązujące w ocenie jakości

JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W SZCZECINIE

Państwowy Monitoring Środowiska. System Monitoringu Jakości Powietrza w Polsce

Aktualny stan jakości powietrza w Warszawie

Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2014

Spis treści 1.WSTĘP INFORMACJE OGÓLNE O WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO-MAZURSKIM 2 3. OGÓLNE ZASADY I KRYTERIA PIĘCIOLETNIEJ OCENY JAKOŚCI

Pomiary jakości powietrza w Mielcu

5.3. Wyniki klasyfikacji stref na potrzeby ustalenia sposobu oceny jakości powietrza dla kryterium ochrony roślin R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1 R1

JAKOŚĆ POWIETRZA W WIELKOPOLSCE NA PODSTAWIE DANYCH WIOŚ W POZNANIU

WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W POZNANIU

Sprawozdanie z realizacji Programu ochrony powietrza dla strefy miasto Łomża (powiat grodzki łomżyński)

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie INFORMACJA O WYNIKACH BADAŃ PMŚ ZREALIZOWANYCH NA TERENIE MIASTA MIELCA W 2016 R

System pomiarów jakości powietrza w Polsce

JAKOŚĆ POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W LATACH

Sytuacja z 21/22 września 2016 r. Płock, październik 2016 r.

Starostwo Powiatowe w Wołominie ul. Prądzyńskiego Wołomin tel JAKOŚĆ POWIETRZA W POWIECIE WOŁOMIŃSKIM

OCENA ROCZNA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO MAZURSKIM ZA ROK 2010

OCENA ROCZNA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO MAZURSKIM ZA ROK 2012

SPIS TREŚCI 1.WSTĘP 2.PODSTAWY PRAWNE PRZEPROWADZANIA OCENY 3.INFORMACJE OGÓLNE O WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO MAZURSKIM 4.

Działania Zespołu ds. jakości powietrza na Dolnym Śląsku rekomendacje.

P o m i a r y z a n i e c z y s z c z e n i a p o w i e t r z a

DRUGA PIĘCIOLETNIA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM ZA LATA

Opracował: Beata Michalak Wydział Monitoringu Środowiska. Renata Jaroń-Warszyńska Naczelnik Wydziału Monitoringu Środowiska

Projekty uchwał w sprawie ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw dla województwa dolnośląskiego

Walory klimatyczne Kościerzyny i powiatu kościerskiego na tle uwarunkowań prawnych dotyczących gmin uzdrowiskowych

Spis treści 1. Wstęp Podstawy prawne wykonania oceny jakości powietrza Wartości kryterialne obowiązujące w ocenie jakości

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza

I. STAN ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W opracowaniu przedstawiono stan jakości powietrza w województwie

Tabela 9.1. Klasyfikacja stref z uwzględnieniem parametrów kryterialnych określonych dla SO 2, pod kątem ochrony zdrowia

Zielona Góra, październik 2015r. Streszczenie Programu ochrony powietrza dla strefy miasto Zielona - arsen w pyle PM10 1

ROCZNA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM RAPORT ZA ROK 2012

ROCZNA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM RAPORT ZA ROK 2011

Monitoring jakości powietrza. Włodarczyk Natalia

OCENA POZIOMÓW SUBSTANCJI W POWIETRZU ORAZ WYNIKI KLASYFIKACJI STREF WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO ZA 2013 ROK

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA ROK 2014

OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ZA ROK 2013

2. Informacje ogólne o województwie lubelskim

2. Podstawy prawne wykonania oceny jakości powietrza

Rozdział 9 stanowi podsumowanie pracy oraz zawiera wnioski końcowe z przeprowadzonej oceny jakości powietrza w regionie. W 10 rozdziale zestawiono

Rozdział 9 stanowi podsumowanie pracy oraz zawiera wnioski końcowe z przeprowadzonej oceny jakości powietrza w regionie. W 10 rozdziale zestawiono

SPIS TREŚCI Zbiorcze zestawienie klas stref dla poszczególnych zanieczyszczeń - ochrona zdrowia... 19

CZYM ODDYCHAMY? Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Adam Ludwikowski. Warszawa kwiecień 2012 r.

Wstępna ocena jakości powietrza pod kątem As, Cd, Ni i B(a)P w PM10 w woj. pomorskim

SPIS TREŚCI WPROWADZENIE JAKOŚĆ POWIETRZA NA TERENIE UZDROWISKA HORYNIEC-ZDRÓJ... 4

ROCZNA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM RAPORT ZA ROK 2017

ROCZNA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM RAPORT ZA ROK 2016

Jakość powietrza w Polsce - ze szczególnym uwzględnieniem województw śląskiego, dolnośląskiego i opolskiego

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Tarnobrzegu STAN ŚRODOWISKA W POWIECIE KOLBUSZOWSKIM W 2011 ROKU.

INDEKSOWANIE JAKOŚCI POWIETRZA

WYNIKI POMIARÓW UZYSKANYCH W 2016 ROKU NA STACJACH MONITORINGU JAKOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM

GIS w analizie jakości powietrza

POWIETRZE. 1. Presja POWIETRZE

Jednym z narzędzi jaki posiada samorząd województwa w walce o czyste powietrze jest podejmowanie przez sejmik programów ochrony powietrza.

POWIETRZE INFORMACJA O STANIE ŚRODOWISKA W MIEŚCIE STALOWA WOLA. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Delegatura w Tarnobrzegu

Transkrypt:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu OCENA ROCZNA, KLASYFIKACJA STREF, OBSZARY PRZEKROCZEŃ NA DOLNYM ŚLĄSKU W 2015 ROKU na podstawie Państwowego Monitoringu Środowiska Ocena 2015 r. Wrocław, 30 kwietnia 2016 r.

Zakres prezentacji Podstawy i cele oceny rocznej Podział województwa na strefy Wyniki klasyfikacji stref Obszary przekroczeń Przyczyny przekroczeń Zmiany obszarów przekroczeń w ostatnich latach Ocena dostępna na stronie internetowej WIOŚ Wrocław: http://www.wroclaw.pios.gov.pl/pliki/powietrze/ocena_roczna_2015.pdf Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 2

Podstawy oceny rocznej Zgodnie z art. 89 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska wojewódzki inspektor ochrony środowiska dokonuje oceny poziomów substancji w powietrzu w danej strefie za rok poprzedni, a następnie dokonuje klasyfikacji stref, dla każdej substancji odrębnie, według określonych kryteriów. Wyniki ocen dla danego województwa są przekazywane zarządowi województwa w celu opracowania lub aktualizacji programów ochrony powietrza i prowadzenia działań w zakresie ochrony powietrza oraz Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska, który na ich podstawie dokonuje zbiorczej oceny jakości powietrza w skali kraju. Art. 89. [Dokonywanie oceny poziomów substancji w powietrzu w danej strefie oraz klasyfikacja stref] 1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku, dokonuje oceny poziomów substancji w powietrzu w danej strefie za rok poprzedni oraz odrębnie dla każdej substancji dokonuje klasyfikacji stref, w których poziom odpowiednio: 1) przekracza poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji; 2) mieści się pomiędzy poziomem dopuszczalnym a poziomem dopuszczalnym powiększonym o margines tolerancji; 3) nie przekracza poziomu dopuszczalnego; 4) przekracza poziom docelowy; 5) nie przekracza poziomu docelowego; 6) przekracza poziom celu długoterminowego; 7) nie przekracza poziomu celu długoterminowego. 1a. Wyniki oceny oraz klasyfikację stref, o których mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska niezwłocznie przekazuje zarządowi województwa. 1b. W przypadku udokumentowania wpływu zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł naturalnych lub solenia i piaskowania dróg w okresie zimowym na poziom substancji w powietrzu, wojewódzki inspektor ochrony środowiska może, kierując się stopniem wpływu zanieczyszczeń pochodzących z tych źródeł na przekroczenia poziomów dopuszczalnych, uwzględnić w ocenie poziomów substancji w powietrzu wpływ tych zanieczyszczeń. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 3

Cele oceny rocznej Celem prowadzenia corocznej oceny jakości powietrza jest uzyskanie informacji o stężeniach zanieczyszczeń na obszarze poszczególnych stref, w tym aglomeracji, w zakresie umożliwiającym: Dokonanie klasyfikacji stref na podstawie poziomów substancji w powietrzu: dopuszczalnych, docelowych i celów długoterminowych, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. (Dz.U.2012.1031) oraz w Dyrektywach 2008/50/WE i 2004/107/WE. Klasyfikacja jest podstawą do określenia potrzeby podjęcia i prowadzenia określonych działań na rzecz poprawy jakości powietrza w danej strefie (w tym opracowywania programów ochrony powietrza POP). Uzyskanie informacji o przestrzennych rozkładach zanieczyszczeń na obszarze strefy, w zakresie umożliwiającym wskazanie obszarów przekroczeń wartości kryterialnych oraz określenie poziomów stężeń występujących na tych obszarach. Informacje te są niezbędne do określenia obszarów wymagających podjęcia działań na rzecz poprawy jakości powietrza (redukcji stężeń zanieczyszczeń) lub w przypadku uznania wymaganych informacji za niewystarczające do przeprowadzenia dodatkowych badań we wskazanych rejonach. Wskazanie prawdopodobnych przyczyn przekroczeń stężeń zanieczyszczeń w określonych rejonach (w zakresie możliwym do uzyskania na podstawie posiadanych informacji). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 4

Podział województwa na strefy dolnośląskiego na strefy Monitoring jakości powietrza, prowadzony jest przez Inspekcję Ochrony Środowiska (IOŚ) / Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska (WIOŚ) w 46 strefach w Polsce: 12 aglomeracjach > 250 tys. mieszkańców 18 miastach powyżej 100 tys. mieszkańców 16 obszarach nie wchodzących w skład aglomeracji i miast powyżej 100 tys. mieszkańców Strefy w województwie dolnośląskim: aglomeracja wrocławska miasto Legnica miasto Wałbrzych strefa dolnośląska pozostały obszar województwa Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 5

Państwowy Monitoring Środowiska Dolny Śląsk Ocena jakości powietrza na Dolnym Śląsku PMŚ: POMIARY+MODELOWANIE = ROCZNA OCENA JAKOŚCI POWIETRZA PRZEKROCZENIA NORM JAKOŚCI POWIETRZA PROGRAM OCHRONY POWIETRZA = DZIAŁANIA NAPRAWCZE Podstawa ocen jakości powietrza w woj. dolnośląskim: pomiary: ciągłe pomiary automatyczne, pomiary manualne prowadzone codziennie (łącznie 27 stacji pomiarowych w 2015 r.), w tym 2 stacje przewoźne (zmiana lokalizacji co roku) modelowanie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w atmosferze na podstawie danych o emisjach z zakładów przemysłowych, transporcie samochodowym, niskiej emisji, rolnictwie, napływie zanieczyszczeń spoza województwa, danych geograficznych oraz danych meteorologicznych Do oceny są brane wyłącznie serie i dane pomiarowe spełniające wymagania dotyczące jakości pomiarów. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 6

Ocena jakości powietrza: normy, mierzone zanieczyszczenia Normy określone dla kryterium ochrony zdrowia ludzi: Poziom alarmowy Poziom informowania o ryzyku wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego Poziom dopuszczalny standard jakości powietrza Poziom docelowy ma być osiągnięty w określonym czasie za pomocą ekonomicznie i technologicznie uzasadnionych działań 1 godzinny: SO 2, NO 2, O 3, 1 godzinny: O 3, 24 godzinny: PM10 24 godzinny: PM10 1 godzinny: SO 2, NO 2, 8 godzinny: CO 24 godzinny: PM10, SO 2 średnioroczny: NO 2, benzen, PM10, PM2.5, Pb 8 godzinny: O 3 średnioroczny: Cd, Ni, As, B(a)P Plan Działań Krótkoterminowych: INFORMOWANIE SPOŁECZEŃSTWA Uwzględnione w ocenie rocznej Program Ochrony Powietrza: DZIAŁANIA NAPRAWCZE Poziom celów długoterminowych 8 godzinny: O 3 Program Ochrony Środowiska: CEL DO OSIĄGNIĘCIA Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 7

Klasy stref i wymagane działania wynikające z oceny Klasy stref dla substancji, dla których obowiązują poziomy dopuszczalne (SO 2, NO 2, NO x, CO, C 6 H 6, pył PM10, pył PM2.5, Pb w pyle PM10) Klasa strefy A C Poziom stężeń zanieczyszczeń nie przekraczający poziomu dopuszczalnego powyżej poziomu dopuszczalnego Wymagane działania utrzymanie stężeń zanieczyszczenia poniżej poziomu dopuszczalnego oraz dążenie do utrzymania najlepszej jakości powietrza zgodnej ze zrównoważonym rozwojem określenie obszarów przekroczeń poziomów dopuszczalnych opracowanie lub aktualizacja programu ochrony powietrza POP w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu kontrolowanie stężeń zanieczyszczenia na obszarach przekroczeń i prowadzenie działań mających na celu obniżenie stężeń przynajmniej do poziomów dopuszczalnych Klasy stref dla substancji, dla których obowiązują poziomy docelowe (O 3 oraz As, Cd, Ni, BaP w pyle PM10) Klasa strefy Poziom stężeń zanieczyszczeń Wymagane działania A nie przekraczający poziomu docelowego brak dążenie do osiągnięcia poziomu docelowego substancji w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych C powyżej poziomu docelowego opracowanie lub aktualizacja programu ochrony powietrza, w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów docelowych w powietrzu Klasy stref dla ozonu w odniesieniu do poziomu celu długoterminowego Klasa strefy Poziom stężeń zanieczyszczeń Wymagane działania D1 nie przekraczający poziomu celu długoterminowego brak D2 powyżej poziomu celu długoterminowego dążenie do osiągnięcia poziomu celu długoterminowego do roku 2020 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 8

Zasady klasyfikacji stref Klasyfikacji stref dokonuje się oddzielnie dla dwóch grup kryteriów: określonych w celu ochrony zdrowia ludzi (wszystkie strefy), określonych w celu ochrony roślin (z wyłączeniem stref aglomeracji oraz stref miast powyżej 100 tys. mieszkańców). Zaliczenie strefy do określonej klasy zależy od stężeń zanieczyszczeń występujących na jej obszarze i wiąże się z określonymi wymaganiami w zakresie działań na rzecz poprawy jakości powietrza (w przypadku, gdy nie są spełnione odpowiednie kryteria) lub na rzecz utrzymania tej jakości (jeżeli spełnia ona przyjęte standardy). Klasyfikacji stref dokonuje się dla każdego zanieczyszczenia oddzielnie, na podstawie najwyższych stężeń (tzn. występujących w najbardziej zanieczyszczonych rejonach) na obszarze każdej strefy. Zaliczenie strefy do gorszej klasy (klasa C) nie oznacza, że jakość powietrza na terenie całej strefy nie spełnia określonych kryteriów. Przypisanie strefie klasy C nie oznacza także konieczności prowadzenia intensywnych działań na rzecz poprawy jakości powietrza na obszarze całej strefy. Oznacza natomiast potrzebę podjęcia odpowiednich działań w odniesieniu do wybranych obszarów w strefie (z reguły o ograniczonym zasięgu) i dla określonych zanieczyszczeń włączając konieczność opracowania programu ochrony powietrza POP, o ile program taki nie został opracowany wcześniej dla danego zanieczyszczenia i obszaru. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 9

Klasyfikacja stref województwa dolnośląskiego za 2015 rok Ochrona zdrowia ludzi Nazwa strefy Kod strefy Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń SO 2 NO 2 CO C 6 H 6 O 3 \1 O 3 \2 PM10 PM2.5 \3 Pb As Cd Ni BaP agl. wrocławska PL0201 A C A A A D2 C C A A A A C miasto Legnica PL0202 A A A A A D2 C C A C A A C miasto Wałbrzych PL0203 A A A A A D2 C A A A A A C strefa dolnośląska PL0204 A A A A C D2 C C A C A A C 1/ wg poziomu docelowego 2/ wg poziomu celu długoterminowego 3/ klasyfikacja podstawowa wg poziomu dopuszczalnego (faza I: 25 µg/m 3 ) Ochrona roślin Nazwa strefy Kod strefy Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń SO 2 NO x O 3 \1 O 3 \2 strefa dolnośląska PL0204 A A C D2 1/ wg poziomu docelowego 2/ wg poziomu celu długoterminowego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 10

Ocena jakości powietrza w województwie dolnośląskim W odniesieniu do kryterium ochrony zdrowia ludzi w 2015 r. stwierdzono: niskie stężenia dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu, ołowiu, kadmu i niklu wysoki ponadnormatywny poziom zanieczyszczenia powietrza: pyłem zawieszonym PM10 przekroczenia na ok. 80% stanowisk pomiarowych (wszystkie strefy w klasie C) pyłem zawieszonym PM2.5 we Wrocławiu, Legnicy, Jeleniej Górze, Kłodzku i Bogatyni (klasa C w aglomeracji wrocławskiej, mieście Legnica i strefie dolnośląskiej) benzo(a)pirenem przekroczenia na wszystkich stanowiskach (wszystkie strefy w klasie C) arsenem przekroczenia w Legnicy i Głogowie (klasa C w m. Legnica i w strefie dolnośląskiej) dwutlenkiem azotu w stacji komunikacyjnej we Wrocławiu (klasa C w aglomeracji wrocławskiej) przekroczenia poziomów normatywnych ozonu w okresie letnim (klasa C w strefie dolnośląskiej) W odniesieniu do kryterium ochrony roślin stwierdzono: wysoki poziom ozonu w okresie wegetacyjnym na Śnieżce (strefa dolnośląska: klasa C) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 11

Obszary przekroczeń 2015 zestawienie zbiorcze Ochrona zdrowia ludzi Kod strefy Nazwa strefy PL0201 Aglomeracja Wrocławska PL0202 Miasto Legnica PL0203 Miasto Wałbrzych PL0204 Strefa dolnośląska Ochrona roślin Kod strefy Nazwa strefy PL0204 strefa dolnośląska Metoda Obszary przekroczeń Kryterium kwalifikujące decydująca Powierzchnia Liczba strefę do klasy C Rejon o klasyfikacji [km 2 ] mieszkańców NO 2 średnia roczna pomiar miasto Wrocław 10,3 164 107 PM10 średnia roczna modelowanie miasto Wrocław 30,5 208 054 PM10 liczba dni pomiar miasto Wrocław 247,4 625 249 PM2.5 średnia roczna pomiar miasto Wrocław 13,9 91 484 BaP średnia roczna pomiar miasto Wrocław 279,5 630 600 PM10 liczba dni pomiar miasto Legnica 20,8 92 453 PM2.5 średnia roczna modelowanie miasto Legnica 1,3 29 162 BaP średnia roczna pomiar miasto Legnica 37,9 101 017 As średnia roczna pomiar miasto Legnica 19,0 34 653 PM10 liczba dni modelowanie miasto Wałbrzych 5,4 31 359 BaP średnia roczna pomiar miasto Wałbrzych 36,4 73 087 PM10 średnia roczna pomiar Nowa Ruda, Kłodzko, Bogatynia, Grochowa 10,3 13 605 PM10 liczba dni pomiar obszary w 35 gminach 171,1 340 941 PM2.5 średnia roczna modelowanie Jelenia Góra, Kłodzko, Bogatynia 16,5 27 273 BaP średnia roczna pomiar obszary w 70 gminach 758,8 758 180 As średnia roczna pomiar miasto Głogów i okolice 29,1 57 261 O 3 liczba dni modelowanie obszary w 14 gminach 561,4 18 903 Kryterium kwalifikujące strefę do klasy C O 3 AOT40 (średnia z 5 lat) Metoda decydująca o klasyfikacji pomiar Obszary przekroczeń Powierzchnia [km 2 ] Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 12 Rejon Śnieżka (obszar w gm. miejskiej Karpacz i gm. wiejskiej Podgórzyn) Powierzchnia ekosystemów [km 2 ] 16,1 16,1

Obszary przekroczeń stężeń rocznych NO 2 we Wrocławiu Powierzchnia obszarów przekroczeń: 10,3 km 2 Szacowana liczba ludności: 146 107 osób Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 13

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM10 Aglomeracja wrocławska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 30,5 km 2 Szacowana liczba ludności: 208 054 osoby Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 10,3 km 2 Szacowana liczba ludności: 13 605 osób Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 14

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM10 we Wrocławiu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 15

Obszar przekroczeń stężeń rocznych PM10 w Nowej Rudzie Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 16

Obszar przekroczeń stężeń rocznych PM10 w Kłodzku Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 17

Obszar przekroczeń stężeń rocznych PM10 w Grochowej Grochowa (gm. Bardo) rejon Kopalni Magnezytu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 18

Obszar przekroczeń stężeń rocznych PM10 w Bogatyni Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 19

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 Aglomeracja wrocławska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 247,4 km 2 Szacowana liczba ludności: 625 249 osób Miasto Legnica: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 20,8 km 2 Szacowana liczba ludności: 92 453 osoby Miasto Wałbrzych: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 5,4 km 2 Szacowana liczba ludności: 31 359 osób Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 171,1 km 2 Szacowana liczba ludności: 340 941 osób Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 20

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 we Wrocławiu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 21

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 w Legnicy Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 22

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 w Wałbrzychu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 23

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 w Jeleniej Górze Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 24

Obszary przekroczeń stężeń rocznych benzo(a)pirenu Aglomeracja wrocławska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 279,5 km 2 Szacowana liczba ludności: 630 600 osób Miasto Legnica: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 37,9 km 2 Szacowana liczba ludności: 101 017 osób Miasto Wałbrzych: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 36,4 km 2 Szacowana liczba ludności: 73 087 osób Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 758,8 km 2 Szacowana liczba ludności: 758 180 osób Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 25

Obszary przekroczeń stężeń rocznych BaP we Wrocławiu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 26

Obszary przekroczeń stężeń rocznych BaP w Legnicy Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 27

Obszary przekroczeń stężeń rocznych BaP w Wałbrzychu Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 28

Obszary przekroczeń stężeń rocznych BaP w Jeleniej Górze Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 29

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 (I faza: 25 µg/m 3 ) Aglomeracja wrocławska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 13,9 km 2 Szacowana liczba ludności: 91 484 osoby Miasto Legnica: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 1,3 km 2 Szacowana liczba ludności: 29 162 osoby Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 16,5 km 2 Szacowana liczba ludności: 27 273 osoby Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 30

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 (II faza: 20 µg/m 3 ) Aglomeracja wrocławska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 74,3 km 2 Szacowana liczba ludności: 339 931 osób Miasto Legnica: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 6,6 km 2 Szacowana liczba ludności: 60 034 osoby Miasto Wałbrzych: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 2,7 km 2 Szacowana liczba ludności: 23 263 osoby Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 32,7 km 2 Szacowana liczba ludności: 112 063 osoby Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 31

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 we Wrocławiu Ocena 2015 obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 I faza (25 µg/m 3 ) obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 II faza (20 µg/m 3 ) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 32

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 w Legnicy Ocena 2015 obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 I faza (25 µg/m 3 ) obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 II faza (20 µg/m 3 ) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 33

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 w Wałbrzychu Ocena 2015 obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 II faza (20 µg/m 3 ) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 34

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 w Jeleniej Górze Ocena 2015 obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 I faza (25 µg/m 3 ) obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego PM2.5 II faza (20 µg/m 3 ) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 35

Obszary przekroczeń stężeń rocznych arsenu Miasto Legnica: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 19,0 km 2 Szacowana liczba ludności: 34 653 osoby Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 29,1 km 2 Szacowana liczba ludności: 57 261 osób Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 36

Obszary przekroczeń stężeń rocznych arsenu w Legnicy Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 37

Obszary przekroczeń stężeń rocznych arsenu w Głogowie Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 38

Obszary przekroczeń stężeń 8-godzinnych ozonu Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 561,4 km 2 Szacowana liczba ludności: 18 903 osoby Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 39

Obszary przekroczeń stężeń 8-godzinnych ozonu powiat kłodzki powiaty: oleśnicki i oławski Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 40

Obszary przekroczeń ozonu AOT40 (ochrona roślin) Strefa dolnośląska: Powierzchnia obszarów przekroczeń: 16,1 km 2 Szacowana liczba ludności: 0 (obszar niezamieszkały) Ocena 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 41

Przyczyny przekroczeń raportowane w ocenie rocznej Stężenia dwutlenku azotu we Wrocławiu: oddziaływanie emisji związanej z ruchem pojazdów w centrum miasta z intensywnym ruchem Stężenia arsenu w Legnicy i Głogowie: oddziaływanie emisji z zakładów przemysłowych, ciepłowni, elektrowni zlokalizowanych w pobliżu (zakłady KGHM) awaryjna emisja z zakładu przemysłowego (HM Legnica, HM Głogów) Stężenia ozonu: oddziaływania naturalnych źródeł emisji lub zjawisk nie związanych z działalnością człowieka Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 42

Przyczyny przekroczeń raportowane w ocenie rocznej Stężenia pyłu zawieszonego PM10 we Wrocławiu, Legnicy i Wałbrzychu oraz na innych obszarach miejskich: oddziaływanie emisji związanych z indywidualnym ogrzewaniem budynków oddziaływanie emisji związanej z ruchem pojazdów w centrum miasta z intensywnym ruchem szczególne lokalne warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń (w kotlinach górskich) Stężenia pyłu zawieszonego PM10 w Bogatyni: oddziaływanie emisji z kopalni, kamieniołomów zlokalizowanych w pobliżu stacji pomiarowej emisja zanieczyszczeń pyłowych z powierzchni pylących, np. pól, nieutwardzonych dróg, placów, boisk, itp. Stężenia pyłu zawieszonego PM10 w Grochowej (gm. Bardo): oddziaływanie emisji z kopalni, kamieniołomów zlokalizowanych w pobliżu stacji pomiarowej Stężenia pyłu zawieszonego PM10 w Rudnej (gm. Polkowice): emisja zanieczyszczeń ze składowisk, hałd itp. (oddziaływanie Zbiornika Odpadów Poflotacyjnych Żelazny Most ) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 43

Przyczyny przekroczeń raportowane w ocenie rocznej Stężenia pyłu zawieszonego PM2.5 we Wrocławiu, Legnicy, Jeleniej Górze i Kłodzku: oddziaływanie emisji związanych z indywidualnym ogrzewaniem budynków oddziaływanie emisji związanej z ruchem pojazdów w centrum miasta z intensywnym ruchem Stężenia pyłu zawieszonego PM2.5 w Bogatyni: oddziaływanie emisji z kopalni, kamieniołomów zlokalizowanych w pobliżu stacji pomiarowej emisja zanieczyszczeń pyłowych z powierzchni pylących, np. pól, nieutwardzonych dróg, placów, boisk, itp. Stężenia benzo(a)pirenu: oddziaływanie emisji związanych z indywidualnym ogrzewaniem budynków Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 44

Obszary przekroczeń NO 2 we Wrocławiu w 2014 i 2015 roku 2014 rok 2015 rok Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 45

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM10 we Wrocławiu w 2014 i 2015 r. 2014 rok 2015 rok W 2014 roku nie uwzględniono w ocenie rocznej przekroczeń stężeń średniorocznych pyłu PM10 wymodelowany obszar przekroczeń nie został potwierdzony pomiarami. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 46

Obszary przekroczeń stężeń dobowych PM10 we Wrocławiu w 2014 i 2015 r. 2014 rok 2015 rok Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 47

Obszary przekroczeń stężeń rocznych PM2.5 we Wrocławiu w 2014 i 2015 r. 2014 rok 2015 rok Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 48

Obszary przekroczeń stężeń rocznych BaP we Wrocławiu w 2014 i 2015 r. 2014 rok 2015 rok Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 49

Obszary przekroczeń we Wrocławiu w 2015 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 50

Informowanie o jakości środowiska raporty o stanie środowiska województwa dolnośląskiego coroczne szczegółowe oceny jakości poszczególnych komponentów środowiska: www.wroclaw.pios.gov.pl prezentacja wyników pomiarów jakości powietrza ze stacji automatycznych w trybie on-line: air.wroclaw.pios.gov.pl powietrze.wroclaw.pios.gov.pl Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 51

GIOŚ: nowe elementy informowania Portal Jakość Powietrza oceny jakości powietrza, prognozy krótko- i długoterminowe, analizy, raporty z badań jakości powietrza, informacje na temat programów ochrony powietrza, informacje o stacjach pomiarowych, dane bieżące i archiwalne Dane: niezweryfikowane, zweryfikowane Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 52

GIOŚ: aplikacja na smartfony Aplikacja Mobilna Jakość powietrza w Polsce możliwość dostępu przez telefon komórkowy do bieżących danych o jakości powietrza ze wszystkich automatycznych stacji pomiarowych w Polsce, w tym do informacji ze stacji pomiarowej znajdującej się najbliżej użytkownika telefonu komórkowego. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 53

Polski indeks jakości powietrza Prosta i łatwa w odbiorze forma prezentacji stanu jakości powierza w 6-stopniowej skali Kategoria Kolor Informacja zdrowotna Bardzo dobry Jakość powietrza jest zadowalająca, zanieczyszczenie powietrza nie stanowi zagrożenia, warunki idealne do aktywności na zewnątrz Dobry Jakość powietrza jest wciąż zadowalająca, zanieczyszczenie powietrza stanowi minimalne zagrożenie dla osób narażonych na ryzyko*, warunki bardzo dobre do aktywności na zewnątrz Umiarkowany Jakość powietrza jest akceptowalna, zanieczyszczenie powietrza może stanowić zagrożenie dla osób narażonych na ryzyko*, warunki dobre do aktywności na zewnątrz Dostateczny Jakość powietrza jest średnia, zanieczyszczenie powietrza stanowi zagrożenie dla osób narażonych na ryzyko* które mogą odczuwać skutki zdrowotne, pozostałe osoby powinny ograniczyć spędzanie czasu na zewnątrz zwłaszcza wtedy, gdy doświadczą takich symptomów jak kaszel lub podrażnione gardło Zły Jakość powietrza jest zła, osoby narażone na ryzyko* powinny unikać wychodzenia na zewnątrz, pozostała populacja powinna je ograniczyć, nie zalecane są aktywności na zewnątrz Bardzo zły Jakość powietrza jest niebezpiecznie zła, osoby narażone na ryzyko* powinny bezwzględnie unikać wyjść na zewnątrz, pozostała populacja powinna ograniczyć wyjścia do minimum, wszelkie aktywności na zewnątrz są odradzane * Osoby starsze i dzieci, osoby z chorobami serca oraz dróg oddechowych, astmatycy i inne grupy szczególnie podatne na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 54

WIOŚ Wrocław: dane bieżące/indeks jakości powietrza Dane niezweryfikowane Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 55

WIOŚ Wrocław: udostępnianie danych PMŚ na portalach gmin www.wroclaw.pl Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 56

WIOŚ Wrocław: udostępnianie danych PMŚ w TVP3 Wrocław: Fakty o poranku (7:00-8:00) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 57

WIOŚ Wrocław: program Life-Apis prognozy krótkoterminowe Celem Projektu jest stworzenie systemu dostarczającego informacji o zagrożeniach związanych z zanieczyszczeniami powietrza i niekorzystnymi warunkami biometeorologicznymi dla Dolnego Śląska. Jednym z głównych celów szczegółowych jest wykonywanie krótkoterminowych prognoz stężeń zanieczyszczeń. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu www.wroclaw.pios.gov.pl 58

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ WIOŚ we Wrocławiu Wydział Monitoringu Środowiska www.wroclaw.pios.gov.pl Badania monitoringowe Wojewódzki Fundusz środowiska Ochrony na Środowiska terenie województwa i Gospodarki Wodnej dolnośląskiego we Wrocławiu realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Badania Ochrony monitoringowe Środowiska środowiska we Wrocławiu na terenie są współfinansowane województwadolnośląskiego przez: realizowane przez WIOŚ są współfinansowane przez: Narodowy Wojewódzki Fundusz Fundusz Ochrony Ochrony Środowiska Środowiska i Gospodarki i Gospodarki Wodnej Wodnej we Wrocławiu Gminę Narodowy Wrocław Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej