Pracownia komputerowa Dariusz wardecki, wyk II
Systemy operacyjne Desktopowe Mobilne
Systemy operacyjne Systemy Unixowe Windows! Windows 8 Windows 7 Windows Vista Windows XP... Linux Mac OS X Mountain Lion Lion Snow Leopard Leopard...!
Systemy operacyjne Linux Fedora (14, 13, 11,...) Ubuntu (Quantal Quetzal, Precise Pangolin,...) opensuse (12.1, 11.4, 11.3,...) Debian...
Drzewo katalogowe Drzewo katalogowe katalogu roota oraz sam zawiera katalog uøytkownika dward to úcieøk wzglídna katalogu dward wyglπda nastípujπco /Users/dward. Użytkownik uzyskuje dostęp do danych za pośrednictwem drzewa katalogowego. W MS Windows drzewa katalogowe oznaczane sa literami alfabetu : C:, D:, F:... Katalog domowy i roboczy W Linux ie istnieje jedno drzewo katalogowe Po wpisaniu nazwy użytkownika i hasła, użytkownik podłacza się do swojego domowego katalogu W katalogu domowym znajduja się zwykłe pliki i katalogi oraz pliki i katalogi ukryte, których nazwy zaczynaja się od kropki (na ogół sa to pliki konfiguracyjne, tworzone automatycznie przez używane programy) Każdy student, np. aa235672 ma dostęp do dwóch ograniczonych obszarów dysku: /dmj/2012/aa235672 (katalog domowy, robione kopie zapasowe) i /work/2012/aa235672 (tzw. katalog roboczy, większa ilość miejsca) K.Grzelak (IFD UW) 3 / 26 / bin dev dmj...... 2010 2011 2012 2013... aa123456 bb654321 cc654666... Dokumenty Muzyka Obrazy Pulpit... Rysunek 1: Przyk adowy schemat drzewa katalogowego w systemie w pracowni OKWF.
Użytkownicy Użytkownicy w Linux ie w Linuxie Tylko jeden super-użytkownik administrujacy systemem Zwykli użytkownicy maja możliwość modyfikacji tylko własnych plików i katalogów K.Grzelak (IFD UW) 5 / 26
Linux Linia poleceń (ang. command line) Środowisko graficzne
Praca z linią poleceń Logowanie na konto studenckie (komputer tempac): Windows: program putty.exe Linux, OS X, Android: ssh login@tempac.fuw.edu.pl
Interfejs tekstowy Interfejs tekstowy w Linux ie Powłoka (ang. shell) to program, który pozwala użytkownikowi na wpisywanie poleceń, a następnie przekazuje je do wykonania przez system operacyjny Przykład działania powłoki, polecenie pwd: poszukiwanie programu (plik z uprawnieniami x) o nazwie pwd (= przegladanie katalogów zdefiniowanych w zmiennej $PATH) uruchomienie programu wynik działania programu w oknie terminala K.Grzelak (IFD UW) 7 / 26
Powłoki w Linuxie Powłoki w Linux ie W Linux ie mamy kilka powłok do wyboru: sh: Bourne Shell, oryginalna powłoka systemu unix csh: C shell, nowa składnia poleceń, udogodnienia w pracy interakcyjnej ksh: Korn shell, zgodność składniowa z powłoka Bourne a + m.innymi udogodnienia jak w powłoce csh bash: Bourne Again Shell, połaczenie najlepszych cech csh i ksh tcsh: udoskonalona wersja csh
Konfiguracja kont w Konfiguracja kont w OKWF Typ powłoki definiuje administrator systemu w pliku z hasłami Obecnie każdy użytkownik w OKWF ma standardowo ustawiona powłokę bash (zmienna $SHELL) Standardowo uruchamiane skrypty: przy logowaniu: /etc/profile i /.bash_profile start powłoki: /.bashrc K.Grzelak (IFD UW) 9 / 26
Linux - podstawy Linux - podstawy Rozróżniane sa wielkie i małe litery Zwyczajowe nazwy katalogów: np. w katalogu bin przechowywane sa wykonywalne wersje programów, w katalogu src wersje źródłowe, w katalogu home katalogi domowe użytkowników... Kropka w nazwie pliku nie jest znakiem wyróżnionym Umowne rozszerzenia plików:.cxx,.cpp! programy w języku C++,.pdf! pliki w formacie pdf,.tex! pliki w formacie L A T E X,.txt! pliki w formacie tekstowym... W nazwach plików i katalogów nie powinno być polskich liter ani spacji K.Grzelak (IFD UW) 10 / 26
Linux - podstawy Linux - podstawy Przykłady poleceń: Zawartość katalogu : ls Zawartość katalogu (długi wydruk): ls -l Zawartość katalogu (długi wydruk + pliki ukryte ): ls -a -l lub ls -al Przejście do katalogu katalog: cd katalog Powrót do katalogu domowego : cd Przejście do nadrzędnego katalogu: cd.. Powrót do ostatniego odwiedzanego katalogu : cd - Sprawdzanie nazwy aktualnego katalogu: pwd Pełna składnia wywołania np. programu ls to /bin/ls Nazwy katalogu w którym znajduje się program nie trzeba podawać, jeśli jest on umieszczony na specjalnej liście (zmienna środowiskowa PATH, echo $PATH). Pomoc: man nazwa_polecenia K.Grzelak (IFD UW) 11 / 26
Linux - skróty Linux - skróty. katalog bieżacy.. katalog nadrzędny (bliżej korzenia) własny katalog domowy kaste katalog domowy użytkownika kaste * dowolna kombinacja znaków K.Grzelak (IFD UW) 12 / 26
Linux - wzorce * - dowolny ciąg znaków? - dowolny jeden znak [0-9] - przedział znaków alfanumerycznych [a-z]! [A-Z]! [az] - znak a lub z
Nowe polecenia Nowe polecenia Polecenie alias służy do definiowania nowych poleceń i przedefiniowywania starych. Jakie nowe polecenia już istnieja? Przykład (tcsh): Przykład (bash): Przykład (tcsh): Przykład (bash): alias alias dir ls -la alias dir= ls -la alias rm rm -i alias rm= rm -i K.Grzelak (IFD UW) 21 / 26
Ilość dostępnego miejsca du! du -h! użycie przestrzeni dyskowej du -a!! quota ograniczenia przestrzeni dyskowej