Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim w 2015 roku

POWIATOWY URZĄD PRACY W KĘPNIE MIANOWICE 2H, 63-600 KĘPNO Tel. (62) 78 228 34 Fax. (62) 78 228 54 www.pupkepno.pl e-mail: poke@praca.gov.pl Monitoring zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim w 2015 roku Kępno, listopad 2016

1

Spis treści Spis tabel... 2 Spis wykresów... 3 Wstęp... 5 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy... 8 2. Ranking zawodów owych i nadwyżkowych... 16 3. Analiza umiejętności i uprawnień... 20 4. Analiza rynku edukacyjnego... 23 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych... 25 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP... 27 4.2. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych... 28 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw... 30 5.1 Metodologia dotycząca przygotowania badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw... 30 5.1.1 Opis sposobu doboru próby do badania oraz wyszczególniony operat losowania... 30 5.1.2. Liczba przebadanych przedsiębiorstw... 30 5.1.3. Wzór oraz skrócona interpretacja wskaźnika zatrudnienia netto... 30 6. Prognoza lokalnego rynku pracy... 57 Podsumowanie... 66 Spis załączników... 68 Załącznik 1. Informacja sygnalna... 68 Załącznik 2. Rynek pracy - Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w 2015 roku według wielkich grup zawodów... 70 Załącznik 3. Rynek pracy - Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w 2015 roku według elementarnych grup zawodów... 71 Załącznik 4. Rynek edukacyjny - Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według ostatnio ukończonej szkoły w 2015 roku... 93 Załącznik 5. Rynek edukacyjny - Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według ostatnio ukończonej szkoły w 2015 roku (cd.)... 95 Załącznik 6. Rynek edukacyjny - Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według elementarnej grupy zawodów w 2015 roku... 97 2

Spis tabel Tabela 1. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (31.12.2015r.) jest największa w 2015 roku... 10 Tabela 2. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2015 roku... 11 Tabela 3. Grupy zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy w 2015 roku... 13 Tabela 4. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2015 roku... 14 Tabela 5. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy w 2015 roku... 14 Tabela 6. Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w 2015r.... 15 Tabela 7. Ranking elementarnych grup zawodów owych w 2015r.... 16 Tabela 8. Ranking elementarnych grup zawodów zrównoważonych w 2015r.... 19 Tabela 9. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015r.... 19 Tabela 10. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2015 roku... 20 Tabela 11. Bezrobotni bez zawodu w 2015 roku... 22 Tabela 12. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów owych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2015 roku... 25 Tabela 13. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2014 i w 2015 roku... 29 Tabela 14. Liczba przebadanych przedsiębiorstw... 30 Tabela 15. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku... 31 Tabela 16. Analiza zawodów, w których przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników w bieżącym roku oraz umiejętności i cechy kandydatów niezbędnych do pracy w tych zawodach... 34 Tabela 17. Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w 2015 roku... 49 Tabela 18. Zawody, w jakich najtrudniej znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy... 51 Tabela 19. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy... 55 Tabela 20. Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowych Urzędów Pracy... 56 Tabela 21. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku... 58 Tabela 22. Zawody, w jakich firmy mają zamiar zatrudniać pracowników w 2016 roku... 59 Tabela 23. Umiejętności i cechy szczególnie istotne dla pracodawców u potencjalnych pracowników, których firma planuje zatrudnić... 60 3

Spis wykresów Wykres 1. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku... 32 Wykres 2. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników... 32 Wykres 3. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności... 33 Wykres 4. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku... 33 Wykres 5. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku... 34 Wykres 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2015 roku... 51 Wykres 7. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników... 54 Wykres 8. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy... 55 Wykres 9. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku... 57 Wykres 10. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku... 58 Wykres 11. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku... 59 4

Wstęp Niniejsze opracowanie Monitoring zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim w 2015 roku jest kolejnym, cyklicznym opracowaniem, który stanowi kompleksową analizę zjawiska bezrobocia, notowanego w Urzędzie Pracy Powiatu Kępińskiego w 2015 roku, oraz według danych i stanu z dnia 31 grudnia 2015 roku. Głównym celem raportu jest identyfikacja zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim. Wymaga to systematycznego śledzenia i analizowania zjawisk oraz procesów zachodzących na lokalnym rynku pracy, procesów dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym, a także formułowania na tej podstawie ocen i wniosków. Zakres tematyczny monitoringu odnosi się do zawodów i specjalności określonych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy wprowadzonej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010r. (Dz.U. z 2014r. poz. 1145). Opracowywanie badań i analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych oraz badanie zapotrzebowania na pracę w celu podniesienia efektywności prowadzonych działań na rzecz wzrostu i promocji zatrudnienia należy do zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy, zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 149 z późn. zm.). Roczny raport opracowany został na podstawie Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, przygotowanej na zlecenie Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich przez Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych z Łodzi, w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej, zamieszczonej na stronie www.mz.praca.gov.pl Podstawowym źródłem informacji odnośnie bezrobotnych i ofert pracy według zawodów i specjalności są dane gromadzone w systemie Syriusz, w Systemie Informacji Oświatowej MEN o absolwentach i uczniach szkół ponadgimnazjalnych, dane Głównego Urzędu Statystycznego. W analizie uwzględniono również dwa nowe źródła danych: realizowane przez WUP badanie ofert pracy publikowanych w Internecie oraz prowadzone przez PUP - badanie lokalnych pracodawców. Raport opiera się również na wyliczanych miernikach, w tym wzorach, wyjaśnieniach stosowanych zmiennych oraz sposobach ich interpretacji. Do podstawowych mierników zastosowanych w monitoringu należą: 5

wskaźnik dostępności ofert pracy, wskaźnik długotrwałego bezrobocia, wskaźnik płynności bezrobotnych. Zmienne, jakie zostały wykorzystane do budowy wymienionych wskaźników to: średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, B liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, DB liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, NB napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, OB odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t. Wskaźnik dostępności ofert pracy obliczony został według wzoru: Miernik informuje o dostępności ofert pracy dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wyższa jego wartość, tym niższa dostępność ofert pracy, czyli mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w danej grupie zawodów. Wartość wskaźnika można interpretować, jako przeciętną liczbę osób bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia obliczony został według wzoru: Miernik informuje o tym, jaki odsetek bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im większa wartość wskaźnika, tym więcej jest osób długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. Wskaźnik płynności bezrobotnych został obliczony według wzoru: Miernik informuje o tym, jaki jest kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Wartość miernika równa 1 oznacza, ze odpływ bezrobotnych jest równy 6

napływowi, przez co ich liczba nie ulega zmianie. Wartość miernika mniejsza od 1 oznacza, że napływ przewyższa odpływ, co świadczy o wzroście liczby bezrobotnych. Z kolei wartość miernika większa od 1 oznacza, ze odpływ przewyższa napływ, zatem nastąpił spadek liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów 1. 1 Przedstawiony opis przygotowany został na podstawie Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno Ekonomicznych, Łódź 2012, s.56-57. 7

1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy Niniejsza część raportu stanowi ogólną analizę sytuacji na rynku pracy i zawiera m.in. informację o ogólnej liczbie bezrobotnych i zgłoszonych ofertach pracy na terenie powiatu kępińskiego oraz stopie bezrobocia w badanym roku. Dokonano również porównania ww. danych z wartościami za poprzedni rok. Powiatowy Urząd Pracy w Kępnie swoim działaniem obejmuje następujące gminy: Kępno, Baranów, Perzów, Trzcinica, Rychtal, Bralin, Łęka Opatowska. Stopa bezrobocia rejestrowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie na koniec 2015r. wyniosła 2,7%. Liczba bezrobotnych figurujących w ewidencji PUP w Kępnie wyniosła 772 osoby, z tego 462 (59,8%) to kobiety. W stosunku do analogicznego okresu 2014 roku nastąpiło zmniejszenie ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych o 200 osób, natomiast w przypadku kobiet odnotowano spadek o 145 osób. Analiza liczby bezrobotnych i ofert pracy wg wielkich grup zawodów Analiza bezrobocia w okresie 31.12.2014r. - 31.12.2015r. wykazała, że wśród 772 bezrobotnych 697 osób (tj. 90,3%) posiada zawód (specjalność), 75 osób to zarejestrowani bez zawodu. Badanie bezrobocia na terenie powiatu kępińskiego na poziomie wielkich grup zawodowych (1 cyfrowych) wykazało w przypadku 8 z 10 wymienionych grup następujący udział osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie, według stanu na koniec 2015 r. (w kolejności od największego do najmniejszego): Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 27,40% Technicy i inny średni personel 21,80% Pracownicy usług i sprzedawcy 20,95% Specjaliści 12,34% Pracownicy wykonujący prace proste 6,89% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 3,87% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 3,87% Pracownicy biurowi 2,58% Siły zbrojne 0% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0% 8

Analizując dane należy wskazać, iż największa liczba bezrobotnych jest w grupie zawodów Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (191osób). Do kolejnej grupy należą Technicy i inny średni personel (152 osoby), następnie Pracownicy usług i sprzedawcy (146 osób), Specjaliści (86 osób), Pracownicy wykonujący prace proste (48 osób), Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (27 osób), Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (27 osób), Pracownicy biurowi (18 osób). Z kolei w grupach Siły zbrojne i Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy liczba bezrobotnych wynosi 0. Analizując liczbę bezrobotnych, wskazać należy w jaki sposób zarysowuje się sytuacja dotycząca wolnych miejsc pracy na lokalnym rynku. Do Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie w 2015 r. pracodawcy zgłosili 2516 ofert pracy. W porównaniu do roku 2014 jest to wzrost o 22 oferty. Dane, z których wynika największy odsetek wolnych miejsc pracy przedstawiono poniżej: Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 40,70% Pracownicy usług i sprzedawcy 19,95% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 14,47% Pracownicy wykonujący prace proste 11,33% Pracownicy biurowi 12,36% Technicy i średni personel 5,17% Specjaliści 3,34% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,36% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,36% 9

Analiza liczby bezrobotnych i ofert pracy wg elementarnych grup zawodów Struktura bezrobocia na podstawie elementarnych grup zawodowych (4 cyfrowych) w powiecie kępińskim, według stanu na koniec 2015r., przedstawiona w poniższej tabeli wskazuje liczbę osób zarejestrowanych w urzędzie pracy w wymienionych poniżej grupach. Tabela 1. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (31.12.2015r.) jest największa w 2015 roku Liczba Kod Elementarne grupy zawodów bezrobotnych (31.12.2015r.) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 86 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 44 7222 Ślusarze i 25 7522 Stolarze meblowi i 23 3115 Technicy mechanicy 20 5120 Kucharze 20 7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 20 9613 Zamiatacze i 20 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 15 3142 Technicy rolnictwa i 14 6130 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 14 7512 Piekarze, cukiernicy i 14 7534 Tapicerzy i 14 4110 Pracownicy obsługi biurowej 13 7112 Murarze i 13 9329 Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej 13 niesklasyfikowani 2421 Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 12 5141 Fryzjerzy 12 2422 Specjaliści do spraw administracji i rozwoju 10 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 9 3112 Technicy budownictwa 9 3220 Dietetycy i żywieniowcy 9 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Badając bezrobocie na koniec grudnia 2015r. według zawodów należy zauważyć, że największą grupę utworzyły osoby, które nie posiadają kwalifikacji zawodowych. W powiecie kępińskim w omawianym okresie stanowiły one 172 osoby, czyli 22,28% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych, z czego większą część stanowiły kobiety 97 osób. Kolejną co do wielkości grupą, w której liczba bezrobotnych była największa są sprzedawcy sklepowi (ekspedienci). Stanowili oni grupę 86 osób, tj. 11,14% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych, 10

następnie średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych - 44 osoby, tj. 5,69%, ślusarze i 25 osób, tj. 3,24 %, stolarze meblowi i 23 osoby, tj. 2,98 %. Warto jednak podkreślić, iż ilość osób zarejestrowanych w poszczególnych zawodach nie odzwierciedla ich faktycznych umiejętności oraz uprawnień. Wśród osób zarejestrowanych w konkretnych zawodach znajdują się osoby, których kwalifikacje są nieaktualne, ponieważ pracę w zawodzie wykonywały przez krótki okres lub wiele lat temu. Przedstawiane przez bezrobotnych świadectwa pracy często są nieadekwatne do faktycznie zajmowanego stanowiska. Jako przykład można przedstawić krawcowe, które wykonywały jedynie prace pokrewne związane z krawiectwem (np. krojenie materiałów), lecz nigdy nie szyły czy też ślusarze pracujący głównie przy pracach pomocniczych, nie wykonywali samodzielnych czynności. Ponadto część osób posiada przeciwwskazania lekarskie do wykonywania danego zawodu, w którym się wyuczyli lub pracowali, np. przy pracach ciężkich lub na wysokości. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie w 2015 r. zarejestrowano ogółem 2140 osób, z czego 1168 osób stanowiły kobiety. Analizę struktury napływu bezrobotnych według zawodów przedstawia poniższe zestawienie. Tabela 2. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2015 roku Liczba bezrobotnych Kod Elementarne grupy zawodów (napływ w okresie) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 205 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 112 7522 Stolarze meblowi i 91 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 62 7534 Tapicerzy i 56 7222 Ślusarze i 55 7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 55 3115 Technicy mechanicy 48 5141 Fryzjerzy 48 7512 Piekarze, cukiernicy i 45 3112 Technicy budownictwa 39 5120 Kucharze 39 3142 Technicy rolnictwa i 34 4110 Pracownicy obsługi biurowej 34 7411 Elektrycy budowlani i 34 9613 Zamiatacze i 34 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 32 7112 Murarze i 31 2421 Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 27 2422 Specjaliści do spraw administracji i rozwoju 27 3220 Dietetycy i żywieniowcy 27 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 11

Wśród rejestrujących się, najliczniejszą grupę utworzyły osoby bez kwalifikacji. W powiecie kępińskim w omawianym okresie stanowiły one 172 osoby, czyli 22,28% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych, z czego większą część stanowiły kobiety 97 osób. Kolejną co do wielkości grupą, zgłaszających się do urzędu była grupa sprzedawcy sklepowi (ekspedienci). Stanowili oni 205 osób, tj. 26,55% ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych, następnie średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych, spośród których zarejestrowanych było 112 osób tj. 14,51 %, stolarze meblowi i - 91 osób 11,79%, mechanicy pojazdów samochodowych 62 osoby tj.8,03%, tapicerzy i 56 osób tj. 7,25%. Warto zauważyć, iż na terenie powiatu kępińskiego dobrze funkcjonuje przemysł oraz handel głównie detaliczny a także transport. Ma to swoje odzwierciedlenie w zgłaszanych ofertach pracy: Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 206 ofert Stolarze meblowi i 196 ofert Tapicerzy i 188 ofert Pracownicy obsługi biurowej 127 ofert Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 101 ofert Kierowcy samochodów ciężarowych 93 oferty Ustawiacze i operatorzy maszyn 77 ofert Powiat kępiński stanowi zagłębie przemysłu meblowego, dlatego też istnieje duże zapotrzebowanie na osoby wykwalifikowane w zawodach: stolarz, tapicer oraz kierowcy samochodów ciężarowych. Obecnie widoczny jest również popyt na pracowników w zawodach związanych z rozwojem technologicznym przemysłu, czyli operatorów maszyn do produkcji wyrobów z drewna, czy też operatorów maszyn sterowanych numerycznie. W odniesieniu do pracowników obsługi biurowej pracodawcy składali zapotrzebowanie na zatrudnienie w tym zawodzie, korzystając jednocześnie z instrumentów subsydiowanych, co obniżało koszty tworzonych stanowisk pracy w początkowym okresie zatrudnienia. Analiza rankingu zawodów generujących długotrwałe bezrobocie oparta o wskaźnik długotrwałego bezrobocia umożliwia ustalenie zawodów, w których najwięcej osób ma status długotrwale bezrobotnych. W powiecie kępińskim największym zagrożeniem długotrwałego bezrobocia są objęte m.in. zawody sklasyfikowane w poniższej tabeli. 12

Tabela 3. Grupy zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 2131 Biolodzy i 100,00 2132 Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i 100,00 2144 Inżynierowie mechanicy 100,00 2221 Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 100,00 2342 Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka 100,00 2432 Specjaliści do spraw public relations 100,00 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej 100,00 niesklasyfikowani 3113 Technicy elektrycy 100,00 3256 Ratownicy medyczni 100,00 4211 Kasjerzy bankowi i 100,00 5132 Barmani 100,00 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 100,00 6111 Rolnicy upraw polowych 100,00 6113 Ogrodnicy 100,00 6210 Robotnicy leśni i 100,00 7115 Cieśle i stolarze budowlani 100,00 7121 Dekarze 100,00 7125 Szklarze 100,00 7211 Formierze odlewniczy i 100,00 7311 Mechanicy precyzyjni 100,00 7314 Ceramicy i 100,00 7316 Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i 100,00 7521 Robotnicy przygotowujący drewno i 100,00 7523 Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z 100,00 drewna 8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 100,00 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 100,00 8156 Operatorzy maszyn do produkcji obuwia i 100,00 8182 Maszyniści kotłów parowych i 100,00 8211 Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych 100,00 8343 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i 100,00 9214 Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie 100,00 9312 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie drogowym, 100,00 wodnym i 9412 Pomoce kuchenne 100,00 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Zestawienie to obrazuje niekorzystną sytuację na rynku pracy w powiecie kępińskim, ponieważ udział długotrwale bezrobotnych do ogólnej liczby osób bezrobotnych jest wysoki. Struktura bezrobotnych ze względu na czas pozostawania bez pracy pokazuje, że najwięcej bezrobotnych tj. 304 osoby 39,38% ogólnej liczby zarejestrowanych osób pozostaje 13

w rejestrze urzędu przez okres powyżej 12 m-cy. W grupie tej znajdują się 192 kobiety co stanowi 63,16%. Spośród wszystkich długotrwale bezrobotnych 38 osób 12,5% nie posiada ukończonego zawodu. Analiza rankingu zawodów opartych na wskaźniku płynności wskazuje na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Tabela 4. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2015 roku Wskaźnik płynności Kod Elementarne grupy zawodów bezrobotnych 2431 Specjaliści do spraw reklamy i marketingu 4,00 7311 Mechanicy precyzyjni 3,00 7323 Introligatorzy i 3,00 8332 Kierowcy samochodów ciężarowych 3,00 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 3,00 2143 Inżynierowie inżynierii środowiska 2,00 2145 Inżynierowie chemicy i 2,00 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 2,00 3251 Asystenci dentystyczni 2,00 3311 Dealerzy i maklerzy aktywów finansowych 2,00 3439 Średni personel w zakresie działalności artystycznej i kulturalnej gdzie indziej 2,00 niesklasyfikowany 5329 Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i gdzie indziej 2,00 niesklasyfikowani 7113 Robotnicy obróbki kamienia 2,00 3324 Pośrednicy handlowi 1,78 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 1,71 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Zaistniała sytuacja ma swoje uzasadnienie w tym, że rynek kępiński zdominowany jest przez zakłady meblowe, które w swoim zakresie świadczą również usługi transportowe (z uwzględnieniem zakładów mechanicznych), te z kolei, wskazują najwyższy wskaźnik zatrudnienia i najliczniejszą liczbę ofert pracy zgłaszanych w Powiatowym Urzędzie Pracy. Tabela 5. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy w 2015 roku Wskaźnik płynności Kod Elementarne grupy zawodów bezrobotnych 2352 Nauczyciele szkół specjalnych 0,00 2423 Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 0,00 2514 Programiści aplikacji 0,00 3212 Technicy analityki medycznej 0,00 3256 Ratownicy medyczni 0,00 3313 Księgowi 0,00 14

3522 Operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych 0,00 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 0,00 5112 Konduktorzy i 0,00 5311 Opiekunowie dziecięcy 0,00 7422 Monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych 0,00 7536 Obuwnicy i 0,00 9333 Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 0,00 7119 Robotnicy robót stanu surowego i gdzie indziej niesklasyfikowani 0,33 7212 Spawacze i 0,33 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP W ewidencji bezrobotnych figurują osoby o wskazanych kwalifikacjach, jednak trudności w znalezieniu zatrudnienia są spowodowane zdezaktualizowanymi uprawnieniami, kwalifikacjami, małej mobilności, wiekiem, długotrwałymi przerwami w zatrudnieniu, bądź problemami zdrowotnymi. Tabela 6. Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w 2015r. Nazwa wielkiej grupy zawodów PUP Internet Ogółem 100,00% 100,00% Wskaźnik zróżnicowania (PUP vs. Internet) PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH WYŻSI 0,33% 11,21% 0,03 URZEDNICY I KIEROWNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 13,39% 4,04% 3,32 PRACOWNICY BIUROWI 11,44% 13,45% 0,85 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 18,47% 12,11% 1,53 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 10,49% 10,31% 1,02 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 37,67% 0,90% 42,01 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 0,33% SPECJALIŚCI 3,09% 26,91% 0,11 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 4,78% 21,08% 0,23 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Wśród wielkich grup zawodów wskazać należy na cztery, tj. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, pracownicy usług i sprzedawcy oraz pracownicy wykonujący prace proste, w których pracodawcy z terenu powiatu kępińskiego najczęściej poszukują pracowników za pośrednictwem PUP. Z kolei w pozostałych grupach pracodawcy znacznie częściej oferują pracę za pośrednictwem portali internetowych. 15

2. Ranking zawodów owych i nadwyżkowych Poprzez zawód owy rozumie się zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób bezrobotnych w określonym zawodzie, w danym okresie sprawozdawczym. Zamieszczony poniżej ranking elementarnych grup zawodów owych w 2015 roku ukazuje, że największa wartość wskaźnika dostępności ofert pracy odnotowano w grupie Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani (0,81) Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne (0,77) Monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych (0,75). Wartość wskaźnika wynosząca mniej niż 1 oznacza, że przeciętnie każdy bezrobotny z danej elementarnej grupy ma szanse znaleźć pracę. Liczba dostępnych ofert pracy przewyższa liczbę bezrobotnych w grupie zawodów. Kod Tabela 7. Ranking elementarnych grup zawodów owych w 2015r. Elementarna grupa zawodów MAKSYMALNY DEFICYT Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 8153 Operatorzy maszyn do 4 21,74 8,70 szycia 7532 Konstruktorzy i krojczowie 3 54,55 27,27 odzieży 5249 Pracownicy sprzedaży i 3 10,00 10,00 gdzie indziej niesklasyfikowani 8322 Kierowcy samochodów 3 0,00 0,00 osobowych i dostawczych 2412 Doradcy finansowi i 2 0,00 inwestycyjni 2141 Inżynierowie do spraw 2 0,00 0,00 przemysłu i produkcji 9334 Układacze towarów na 2 0,00 półkach 5246 Wydawcy posiłków 2 0,00 0,00 8172 Operatorzy maszyn i 2 37,50 12,50 urządzeń do obróbki drewna 4311 Pracownicy do spraw 2 66,67 61,11 rachunkowości i księgowości 8213 Monterzy sprzętu 2 66,67 66,67 elektronicznego 8219 Monterzy gdzie indziej 1 11,76 11,76 niesklasyfikowani 4214 Windykatorzy i 1 0,00 5321 Pomocniczy personel medyczny 1 0,00 0,00 16

1346 Kierownicy w instytucjach 1 0,00 finansowych i ubezpieczeniowych 3422 Trenerzy, instruktorzy i 1 0,00 działacze sportowi 7317 Rękodzielnicy wyrobów z 1 0,00 0,00 drewna i pokrewnych materiałów 7549 Robotnicy przemysłowi i 1 0,00 0,00 rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani 8121 Operatorzy maszyn i 1 0,00 0,00 urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 8141 Operatorzy maszyn do 1 33,33 22,22 produkcji wyrobów gumowych 8342 Operatorzy sprzętu do robót 1 22,22 11,11 ziemnych i urządzeń pokrewnych 1221 Kierownicy do spraw 1 0,00 marketingu i sprzedaży 1321 Kierownicy do spraw 1 0,00 0,00 produkcji przemysłowej 4212 Bukmacherzy, krupierzy i 1 12,50 12,50 2353 Lektorzy języków obcych 1 0,00 0,00 5244 Sprzedawcy (konsultanci) w 0 40,00 40,00 centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 7123 Tynkarze i 0 50,00 0,00 3122 Mistrzowie produkcji w 0 0,00 0,00 przemyśle przetwórczym 4415 Pracownicy działów kadr 0 66,67 66,67 7124 Monterzy izolacji 0 66,67 66,67 7214 Robotnicy przygotowujący i 0 0,00 0,00 wznoszący konstrukcje metalowe 2294 Audiofonolodzy i logopedzi 0 0,00 0,00 2513 Projektanci aplikacji 0 50,00 50,00 sieciowych i multimediów 3118 Kreślarze 0 50,00 50,00 3333 Pośrednicy pracy i zatrudnienia 3353 Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych 3432 Plastycy, dekoratorzy wnętrz i 4221 Konsultanci i inni pracownicy biur podróży 5164 Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami DEFICYT 0 100,00 100,00 0 50,00 50,00 0 0,00 0,00 0 50,00 50,00 0 50,00 50,00 17

Elementarna grupa zawodów Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) Kod 3322 Przedstawiciele handlowi 0,08 6,50 0,01 1,00 8,33 0,00 8332 Kierowcy samochodów 0,67 12,75 0,05 0,00 3,00 0,00 0,00 ciężarowych 4321 Magazynierzy i 1,00 7,25 0,14 1,67 16,00 8,00 4120 Sekretarki (ogólne) 0,08 0,58 0,14 1,00 57,14 57,14 3321 Agenci ubezpieczeniowi 0,58 3,00 0,19 0,00 2433 Specjaliści do spraw 0,33 1,67 0,20 2,00 0,00 0,00 sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 3433 Pracownicy bibliotek, 0,17 0,75 0,22 1,00 44,44 44,44 galerii, muzeów, informacji naukowej i 9321 Ręczni pakowacze i 2,08 7,42 0,28 0,00 1,50 26,83 21,95 znakowacze 7533 Szwaczki, hafciarki i 5,00 14,25 0,35 25,00 1,18 7,41 3,70 5245 Sprzedawcy w stacji 0,75 1,58 0,47 1,00 0,00 0,00 paliw 8344 Kierowcy operatorzy 0,75 1,25 0,60 1,00 14,29 0,00 wózków jezdniowych 9121 Praczki ręczne i 0,25 0,42 0,60 0,00 0,00 prasowacze 7223 Ustawiacze i operatorzy 4,42 6,42 0,69 33,33 1,08 0,00 0,00 obrabiarek do metali i 4110 Pracownicy obsługi 17,67 24,75 0,71 15,38 1,06 41,94 32,80 biurowej 7127 Monterzy i 0,25 0,33 0,75 1,00 50,00 0,00 konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych 9112 Pomoce i sprzątaczki 4,50 5,83 0,77 25,00 1,14 0,00 0,00 biurowe, hotelowe i pokrewne 2149 Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani 1,08 1,33 0,81 0,00 1,00 0,00 0,00 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Przyjęto, że zawody zrównoważone charakteryzują się zbliżoną liczbą bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym. W przypadku dwóch elementarnych grup zawodów wskazanych poniżej, nastąpiła równowaga na kępińskim rynku pracy. 18

Elementar na grupa zawodów Średniomi esięczna liczba bezrobotn ych Średniomi esięczna liczba dostępnyc h ofert Wskaźnik dostępnoś ci ofert pracy Wskaźnik długotrwa łego bezroboci Wskaźnik a płynności bezrobotn ych Odsetek ofert subsydiow anych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) Kod Elementarna grupa zawodów 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 5151 Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów Tabela 8. Ranking elementarnych grup zawodów zrównoważonych w 2015r. RÓWNOWAGA Średniomiesięczna Średniomiesięczna Wskaźnik liczba liczba dostępnych dostępności bezrobotnych ofert pracy ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 2,08 2,17 0,96 7,14 0,00 1,17 1,08 1,08 100,00 100,00 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Poprzez zawód nadwyżkowy należy rozumieć zawód, w którym liczba zarejestrowanych bezrobotnych jest wyższa od liczby ofert pracy. Poniższa tabela wskazuje na zawody, które cechowały się największą nadwyżką siły roboczej w powiecie kępińskim w 2015r. Tabela 9. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015r. MAKSYMALNA NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 6330 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 5 8111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i 4 8312 Dyżurni ruchu, manewrowi i 2 3522 Operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych 2 Kod NADWYŻKA 9613 Zamiatacze i 20,75 2,50 8,30 50,00 0,94 16,67 0,00 3412 Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej 4,67 0,58 8,00 60,00 0,60 28,57 28,57 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Zawody nadwyżkowe nie odzwierciedlają problemów rynku pracy w 100%. W znacznej części są wynikiem statystycznym. Warte podkreślenia jest, iż w tej grupie znajdują się zawody takie jak: opiekun osoby starszej, opiekunka środowiskowa, robotnik placowy, robotnik 19

oczyszczania miasta, którzy znajdują tylko krótkotrwałe zatrudnienie w ramach ofert subsydiowanych i po zakończonej formie pomocy wracają do ewidencji. Maksymalna nadwyżka w powiecie kępińskim wystąpiła m. in. w zawodzie technik telekomunikacji. Świadczy to o tym, iż osoby te wyuczyły się w danym zawodzie oraz wykonywały go wiele lat temu, a ponieważ postęp technologiczny jest tak duży, to po kilku latach bierności zawodowej trudno im powrócić na rynek pracy. 3. Analiza umiejętności i uprawnień Analizując umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów można zauważyć, że dla Pracowników usług i sprzedawców - 100 % ofert pracy w 2015 roku wskazywało głównie na umiejętności prospołeczne oprócz formalnych kwalifikacji wymaganych przez pracodawców: komunikacja ustna/komunikatywność. Natomiast dla pracowników wykonujących prace proste - 69,57% wskazywało na sprawność psychofizyczną i psychomotoryczną. Dla Pracowników biurowych - 50% ofert pracy wskazywało na obsługę, montaż i naprawę urządzeń technicznych, obsługę komputera i wykorzystanie internetu, komunikację ustną/komunikatywność oraz współpracę w zespole, a dla Robotników przemysłowych i rzemieślników - 50% wskazywało na umiejętność obsługi, montażu i naprawy urządzeń technicznych. Tabela 10. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2015 roku Wielka grupa zawodów STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Odsetek bezrobotnych (%)* Umiejętności wymagane w ofertach pracy Odsetek ofert pracy (%)** PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SPECJALIŚCI Komunikacja ustna/ komunikatywność 48,00 Planowanie i organizacja pracy 48,00 własnej Przedsiębiorczość, 48,00 inicjatywność, kreatywność Sprawność psychofizyczna i 36,00 psychomotoryczna Wywieranie wpływu 36,00 Wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 48,33 20

TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ Komunikacja ustna/ 36,67 komunikatywność Planowanie i organizacja pracy 18,33 własnej Sprawność psychofizyczna i 15,00 psychomotoryczna Przedsiębiorczość, 15,00 inicjatywność, kreatywność Wywieranie wpływu 36,17 Wyszukiwanie informacji, 27,66 analiza i wyciąganie wniosków Komunikacja ustna/ 13,26 komunikatywność Sprawność psychofizyczna i 12,77 psychomotoryczna Planowanie i organizacja pracy 12,15 własnej Współpraca w zespole 50,00 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Komunikacja ustna/ komunikatywność Komunikacja ustna/ komunikatywność 50,00 50,00 50,00 50,00 100,00 Obsługa, montaż i naprawa 74,07 urządzeń technicznych Czytanie ze zrozumieniem i 48,15 pisanie tekstów w języku polskim Obsługa komputera i 48,15 wykorzystanie internetu Wywieranie wpływu 48,15 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 50,00 Współpraca w zespole 33,33 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 22,22 0,41 21

PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna * Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wielkiej grupy zawodów do całkowitego stanu bezrobotnych w ramach wielkiej grupy zawodów. ** Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+Intemet). Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 69,57 Jako uzupełnienie analizy umiejętności i uprawnień w podziale na wielkie grupy zawodów, zbadane zostały cechy grupy osób bez zawodu. Grupa ta określana jest według posiadanego wykształcenia oraz umiejętności i uprawnień. Analizując bezrobotnych bez zawodu według poziomu wykształcenia można zauważyć, że największy odsetek występuje wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym, tj. 34,85% oraz gimnazjalnym i poniżej tj. 22,28%. Natomiast biorąc pod uwagę typ ukończonej szkoły, najwięcej bezrobotnych bez zawodu w powiecie kępińskim ukończyło liceum ogólnokształcące, tj. 60% oraz technikum, tj. 16,67 %. wg poziomu wykształcenia: Tabela 11. Bezrobotni bez zawodu w 2015 roku w tym Odsetek Bezrobotni Wyszczególnienie bezrobotni bez bezrobotnych bez ogółem zawodu zawodu (%)* 770 75 9,74% gimnazjalne i poniżej 184 41 22,28% zasadnicze zawodowe 236 0 0,00% średnie ogólnokształcące 66 23 34,85% policealne i średnie zawodowe 200 11 5,50% wyższe 84 0 0,00% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa 52 0 0,00% szkoła przysposabiająca do pracy technikum 48 8 16,67% liceum ogólnokształcące 30 18 60,00% liceum profilowane technikum uzupełniające liceum uzupełniające 22

szkoła policealna 5 0 0,00% wyższa 64 0 0,00% *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 4. Analiza rynku edukacyjnego Analiza rynku edukacyjnego służy, w głównej mierze, do określenia kierunków szkoleń dla bezrobotnych oraz korekty poziomu i struktury treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. W pierwszej części dokonano analizy liczby uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, w celu określenia potencjalnego zasobu siły roboczej wchodzącej na rynek pracy. Analiza ta pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy bądź nadwyżka występująca na rynku w najbliższym czasie zwiększy się, czy też ulegnie redukcji. Umożliwi również określenie czy występujący w danym zawodzie zostanie uzupełniony przez przyszłych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz czy uzasadnione jest przeprowadzenie szkoleń dla bezrobotnych, które warunkują zatrudnienie w danym zawodzie. Źródło informacji do opisywanej analizy stanowią dane pochodzące z Systemu Informacji Oświatowej MEN o liczbie uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych zawodów i specjalności. Druga część wnioskowania na temat rynku edukacyjnego dotyczy analizy sytuacji absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz szkół wyższych na rynku pracy. Jej celem jest wskazanie, w jakim stopniu kompetencje i wiedza uzyskane w trakcie nauki zabezpieczają absolwentów przed koniecznością długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędów pracy, jako osoby bezrobotne. Źródłem informacji są następujące dane: liczba bezrobotnych absolwentów według ostatnio ukończonej szkoły (nazwa i typ szkoły ponadgimnazjalnej lub nazwa uczelni wyższej) oraz bezrobotnych i absolwentów wg zawodu i specjalności (w przypadku absolwentów szkół ponadgimnazjalnych i wyższych) lub kierunku kształcenia (w przypadku absolwentów szkół wyższych) z systemu Syriusz, liczba uczniów ostatnich klas w tym, którzy zdali egzamin maturalny z Systemu Informacji Oświatowej MEN, liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych według zawodu i specjalności oraz ukończonej szkoły (nazwa i typ szkoły) z Systemu Informacji Oświatowej MEN, 23

liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe, według zawodu i specjalności oraz ukończonej szkoły (nazwa i typ szkoły) z Systemu Informacji Oświatowej MEN, liczba absolwentów szkół wyższych według kierunków nauki oraz nazwy uczelni wyższej, liczba studentów pierwszego i ostatniego roku studiów. W analizie rynku edukacyjnego zaprezentowano wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów, liczony na podstawie poniższego wzoru: = / * 100, gdzie: liczba bezrobotnych absolwentów według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan na koniec grudnia/maja liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/wyższych według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) stan za poprzedni rok szkolny/akademicki 2. Powyższy wskaźnik informuje, jaki odsetek absolwentów w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k stanowią bezrobotni absolwenci w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k (w %). Miernik przyjmuje wartości od 0 % (oznacza brak bezrobotnych wśród absolwentów według wybranej specyfikacji) do 100 % (sytuacja, w której każdy absolwent w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k jest zarejestrowany jako bezrobotny). Im niższy wskaźnik przyjmuje wartości, tym daną grupę elementarną zawodów/kierunek nauki/szkołę można uznać za bardziej dostosowaną do potrzeb lokalnego rynku pracy, gdyż jej absolwenci znajdują zatrudnienie w ciągu 6 lub 11 miesięcy od ukończenia szkoły 3. 2 Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, s. 60-61, 64-65. 3 Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, s. 65. 24

4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Poniższa tabela ukazuje uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów owych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w powiecie kępińskim. W zawodach zdefiniowanych jako nadwyżkowe znaleźli się Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 3 osoby, natomiast w zawodach zdefiniowanych jako owe oraz zrównoważone nie ma uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, dlatego absolwenci wkraczający na rynek pracy nie uzupełnią u kępińskiego rynku pracy i w związku z tym szkolenia w tym zakresie są w pełni uzasadnione. Tabela 12. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów owych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2015 roku Kod ZAWODY DEFICYTOWE Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1211 Kierownicy do spraw finansowych 0 1221 Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 0 1321 Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 0 1346 Kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych 0 2141 Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 0 2149 Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani 0 2294 Audiofonolodzy i logopedzi 0 2353 Lektorzy języków obcych 0 2412 Doradcy finansowi i inwestycyjni 0 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 0 2513 Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów 0 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i 0 3118 Kreślarze 0 3122 Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym 0 3321 Agenci ubezpieczeniowi 0 3322 Przedstawiciele handlowi 0 3333 Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0 25

3353 Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych 0 3422 Trenerzy, instruktorzy i działacze sportowi 0 3432 Plastycy, dekoratorzy wnętrz i 0 3433 Pracownicy bibliotek, galerii, muzeów, informacji naukowej i 0 4110 Pracownicy obsługi biurowej 0 4120 Sekretarki (ogólne) 0 4212 Bukmacherzy, krupierzy i 0 4214 Windykatorzy i 0 4221 Konsultanci i inni pracownicy biur podróży 0 4311 Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości 0 4321 Magazynierzy i 0 4415 Pracownicy działów kadr 0 5164 Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami 0 5244 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 0 5245 Sprzedawcy w stacji paliw 0 5246 Wydawcy posiłków 0 5249 Pracownicy sprzedaży i gdzie indziej niesklasyfikowani 0 5321 Pomocniczy personel medyczny 0 5322 Pracownicy domowej opieki osobistej 0 7123 Tynkarze i 0 7124 Monterzy izolacji 0 7127 Monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych 0 7214 Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe 0 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i 0 7317 Rękodzielnicy wyrobów z drewna i pokrewnych materiałów 0 7532 Konstruktorzy i krojczowie odzieży 0 7533 Szwaczki, hafciarki i 0 7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani 0 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 0 8122 Operatorzy urządzeń do obróbki powierzchniowej metali i nakładania powłok 0 8141 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 0 26

8153 Operatorzy maszyn do szycia 0 8172 Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna 0 8213 Monterzy sprzętu elektronicznego 0 8219 Monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 0 8322 Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych 0 8332 Kierowcy samochodów ciężarowych 0 8342 Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 0 8344 Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych 0 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 0 9121 Praczki ręczne i prasowacze 0 Kod ZAWODY NADWYŻKOWE Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 3256 Ratownicy medyczni 0 3412 Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej 0 3522 Operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych 0 5312 Asystenci nauczycieli 0 6330 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 0 7421 Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 3 Kod ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 5151 Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów 0 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 0 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 27

4.2. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych W roku szkolnym 2013/2014, najliczniejszą grupę absolwentów według typu szkoły stanowili absolwenci liceum ogólnokształcącego 259 osób. Liczba absolwentów zasadniczych szkół zawodowych wyniosła 114 osób, technikum wyniosła z kolei 166 osób, z czego egzamin zdało 107 osób. Porównując liczbę bezrobotnych wśród absolwentów według stanu na koniec grudnia 2014 roku i koniec grudnia 2015 roku, dostrzega się spadek udziału bezrobotnych wśród ogółu absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej oraz szkoły policealnej, natomiast zauważa się równowagę wśród ogółu absolwentów liceum ogólnokształcącego i technikum. W 2015 roku najliczniejszą grupę absolwentów stanowili absolwenci liceum ogólnokształcącego 238 osób. 28

Tabela 13. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2014 i w 2015 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym Liczba bezrobotnych absolwentów Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) ogółem posiadający tytuł zawodowy* ogółem posiadający tytuł zawodowy* stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawcz ego stan na koniec grudnia roku sprawozdawcze go stan na koniec grudnia roku sprawozda wczego stan na koniec grudnia roku poprzedni ego stan na koniec maja roku sprawozdaw czego zasadnicza szkoła 114 26 26 13 9 11 42,31% 11,40% 7,89% zawodowa szkoła przysposabiają 4 4 0 0 0 ca do pracy technikum 166 107 83 83 20 24 19 22,89% 12,05% 14,46% liceum ogólnokształc 259 238 14 14 13 5,46% 5,41% 5,41% ące liceum profilowane 0 0 0 liceum uzupełniające 0 0 0 szkoła policealna 4 2 2 * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP opracowanie własne 29

5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw 5.1 Metodologia dotycząca przygotowania badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw 5.1.1 Opis sposobu doboru próby do badania oraz wyszczególniony operat losowania Na przełomie września/października 2015r. przeprowadzone zostało badanie lokalnych pracodawców. Badanie polegało ma wykorzystaniu opinii respondentów, czyli właścicieli przedsiębiorstw lub osób odpowiedzialnych/współodpowiedzialnych za zatrudnienie w firmach. Pozwala to na uzyskanie informacji o bieżącej oraz potencjalnej strukturze zatrudnienia w przedsiębiorstwie. Jako operat losowania uwzględniono Bazę Jednostek Statystycznych, której podstawą jest rejestr REGON. Badanie prowadzone było metodą CATI wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo. 5.1.2. Liczba przebadanych przedsiębiorstw Łączna liczba ankietyzowanych przedsiębiorstw z terenu powiatu kępińskiego wynosiła 296 podmiotów, z czego 160 podmiotów wyraziło zgodę na udział w badaniu, natomiast 136 odmówiło odpowiedzi na pytania. Tabela 14. Liczba przebadanych przedsiębiorstw Liczba przebadanych Klasa wielkości przedsiębiorstwa przedsiębiorstw do 9 osób 68 10-49 66 50-249 20 250 i więcej 6 Podsumowanie 160 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 5.1.3. Wzór oraz skrócona interpretacja wskaźnika zatrudnienia netto Wskaźnik zatrudnienia netto przyjmuje wartości od -100 do 100. Wartości ujemne oznaczają pogorszenie sytuacji w przedsiębiorstwie. Im niższa wartość prezentowanych indeksów tym wyższy odsetek firm deklaruje niekorzystne zmiany w obszarze zatrudnienia. Ujemna wartość wskaźnika, jednak rożna od -100, świadczy o tym, ze odsetek firm deklarujących redukcję liczby pracujących przewyższa odsetek przedsiębiorstw potwierdzających rozszerzenie zasobów 30

kadrowych. Natomiast wartości dodatnie wyliczanych indeksów oznaczają poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym wyższy odsetek przedsiębiorstw deklaruje korzystne zmiany w obrębie zatrudnienia. P liczba odpowiedzi pozytywnych N- liczba odpowiedzi negatywnych S- liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie) i numer obserwacji, i=1,,s, wp - waga próby dla i tej obserwacji wr - waga rozmiaru dla i-tej obserwacji P wskazanie pozytywne dla i-tej obserwacji N - wskazanie negatywne dla i-tej obserwacji S - suma wszystkich wskazań dla i-tej obserwacji4 W 2015 roku wskaźnik zatrudnienia netto ogółem wynosił WZ=63,86 oznacza to, że odsetek firm deklarujących zwiększenie zatrudnienia przewyższył frakcje przedsiębiorstw, które sygnalizują redukcję poziomu omawianej kategorii. Tabela 15. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku Wielkie grupy zawodów Wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 13,64 Pracownicy biurowi 12,77 Pracownicy przy pracach prostych 13,57 Pracownicy usług i sprzedawcy 12,77 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i 9,12 kierownicy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 13,19 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 9,12 Siły zbrojne 0,00 Specjaliści 13,19 Technicy i inny średni personel 12,37 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 4 Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, s. 41-42. 31

Wykres 1. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Biorąc pod uwagę zatrudnienie netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku największą wartość odnotowano dla Operatorów i monterów maszyn i urządzeń, tj. 13,64, natomiast w grupie Siły zbrojne wynosił on 0,00, wartość ta jest możliwa do uzyskania w sytuacji, w której wszystkie firmy deklarują brak zmian w obszarze zatrudnienia. Uwzględniając odpowiednio nadane wagi rozmiaru próby, największy odsetek stanowiły podmioty zatrudniające od 10 do 49 pracowników (55,36%). Wykres 2. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Biorąc pod uwagę strukturę badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności można zauważyć, ze najwięcej przedsiębiorstw biorących udział w badaniu należało do przemysłu i budownictwa (54,58%). 32

Wykres 3. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP W 2015r. zwiększenie zatrudnienia zadeklarowało 66,38% badanych. W analizowanych okresie redukcję zatrudnienia dokonało 2,52%, natomiast 31,11% nie zmieniło stanu zatrudnienia. Wykres 4. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 33

Wykres 5. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Poniższa analiza pozwala na uzyskanie informacji o umiejętnościach kandydatów, które w opinii pracodawców odgrywają bardzo ważną, kluczową rolę wśród zatrudnionych pracowników. Tabela 16. Analiza zawodów, w których przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników w bieżącym roku oraz umiejętności i cechy kandydatów niezbędnych do pracy w tych zawodach Zawód Umiejętności i cechy Wskaźnik struktury odpowiedzi Asystent prawny czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Betoniarz wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% Blacharz* doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% 34

przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Diagnosta laboratoryjny czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Drwal / pilarz drzew doświadczenie zawodowe 6,25% Dyrektor placówki opiekuńczowychowawczej obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Elektryk* dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% 35

wyuczony zawód 6,25% Fizyk medyczny czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Kasjer handlowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% Kierowca operator wózków jezdniowych (widłowych) Kierowca samochodu ciężarowego Kierowca samochodu dostawczego doświadczenie zawodowe 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,17% dodatkowe uprawnienia 4,91% doświadczenie zawodowe 4,41% komunikacja ustna / komunikatywność 4,91% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 3,17% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,17% planowanie i organizacja pracy własnej 5,84% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,51% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 4,41% współpraca w zespole 4,91% wykonywanie obliczeń 3,17% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 2,67% wywieranie wpływu 3,17% znajomość języków obcych 1,84% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% 36

Kierowca samochodu osobowego Kierownik produkcji w przemyśle Konserwator części / sprzętu przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 1,46% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,79% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% Krawiec* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 1,29% dodatkowe uprawnienia 1,29% doświadczenie zawodowe 3,87% komunikacja ustna / komunikatywność 5,15% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 2,38% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,87% wyuczony zawód 2,58% Krojczy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 1,46% 37

Lakiernik wyrobów drzewnych planowanie i organizacja pracy własnej 4,79% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,79% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,79% dodatkowe uprawnienia 3,13% doświadczenie zawodowe 3,13% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,13% Logopeda czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,63% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 2,63% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,62% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Logopeda wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Magazynier doświadczenie zawodowe 1,55% Mechanik pojazdów samochodowych* obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 2,16% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 2,16% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 5,48% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 5,48% wyuczony zawód 2,16% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% 38

Monter konstrukcji stalowych Nauczyciel języka obcego Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 3,13% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 3,13% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% Nauczyciel logopeda czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% 39

Nauczyciel muzyki w szkole podstawowej Nauczyciel nauczania początkowego obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 3,13% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,71% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 1,85% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,54% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Nauczyciel przedszkola czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% 40

Nauczyciel przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo Nauczyciel religii w szkole podstawowej Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych* Operator obrabiarek skrawających* wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% doświadczenie zawodowe 1,46% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 4,79% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% 41

Operator obrabiarek sterowanych numerycznie Operator urządzeń przemysłu szklarskiego* Opiekun dzieci na przejściach dla pieszych wyuczony zawód 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% wyuczony zawód 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyuczony zawód 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,13% dodatkowe uprawnienia 3,13% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 3,13% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 3,13% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Opiekunka dziecięca* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 3,13% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% 42

zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Pakowacz ręczny czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 1,96% dodatkowe uprawnienia 1,43% doświadczenie zawodowe 2,86% komunikacja ustna / komunikatywność 4,82% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 1,43% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,82% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wywieranie wpływu 1,96% Piekarz* doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyuczony zawód 6,25% Pomoc krawiecka Pomoc kuchenna dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Portier Pozostali pracownicy sprzedaży i gdzie indziej niesklasyfikowani wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 3,13% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% 43

Pozostali specjaliści do spraw księgowości i rachunkowości Pozostali stolarze meblowi i Pozostali tapicerzy i przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 3,13% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 3,13% znajomość języków obcych 3,13% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% dodatkowe uprawnienia 2,07% doświadczenie zawodowe 2,84% komunikacja ustna / komunikatywność 3,76% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,07% planowanie i organizacja pracy własnej 5,42% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 2,84% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 4,02% współpraca w zespole 4,02% wykonywanie obliczeń 0,41% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,43% wyuczony zawód 1,60% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,83% znajomość języków obcych 0,41% doświadczenie zawodowe 2,19% komunikacja ustna / komunikatywność 4,39% planowanie i organizacja pracy własnej 4,06% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 1,86% wykonywanie obliczeń 2,19% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,19% Pracownik kolektury dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% 44

Pracownik socjalny czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% Robotnik gospodarczy przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Spawacz czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,17% Specjalista do spraw kadr Specjalista do spraw pozyskiwania funduszy (fundraiser) dodatkowe uprawnienia 2,08% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 4,17% planowanie i organizacja pracy własnej 4,17% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,08% wyuczony zawód 4,17% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% 45

Sprzedawca w stacji paliw czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% Sprzedawca* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,07% dodatkowe uprawnienia 2,36% doświadczenie zawodowe 5,07% komunikacja ustna / komunikatywność 5,07% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 5,07% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 5,07% wykonywanie obliczeń 2,36% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,89% wyuczony zawód 3,89% wywieranie wpływu 5,07% Sprzątaczka biurowa Stolarz* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,78% dodatkowe uprawnienia 2,41% doświadczenie zawodowe 4,41% komunikacja ustna / komunikatywność 1,84% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 1,71% planowanie i organizacja pracy własnej 5,68% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,76% współpraca w zespole 5,11% wykonywanie obliczeń 0,57% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,90% wyuczony zawód 1,05% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,57% znajomość języków obcych 0,57% Szklarz czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% 46

obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% Szwaczka maszynowa przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% Szwaczka ręczna przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% Tapicer* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,12% Technik prac biurowych* dodatkowe uprawnienia 2,12% doświadczenie zawodowe 5,58% komunikacja ustna / komunikatywność 4,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,79% planowanie i organizacja pracy własnej 5,46% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,58% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,01% współpraca w zespole 5,46% wykonywanie obliczeń 0,79% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,70% wyuczony zawód 1,58% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,79% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,31% dodatkowe uprawnienia 1,98% doświadczenie zawodowe 5,49% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 4,27% planowanie i organizacja pracy własnej 5,44% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,90% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 4,54% wykonywanie obliczeń 3,32% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,07% wyuczony zawód 5,89% wywieranie wpływu 0,59% znajomość języków obcych 3,96% 47

Technik urządzeń dźwigowych* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% Woźny obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% Zbrojarz czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,63% dodatkowe uprawnienia 2,63% doświadczenie zawodowe 2,63% komunikacja ustna / komunikatywność 2,63% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,63% planowanie i organizacja pracy własnej 2,63% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 2,63% współpraca w zespole 2,63% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,63% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 3,62% Ślusarz* czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,57% Ogółem (bez względu na zawód) dodatkowe uprawnienia 2,90% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 1,22% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,35% planowanie i organizacja pracy własnej 4,57% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,90% wyuczony zawód 4,57% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 2,67% dodatkowe uprawnienia 2,42% doświadczenie zawodowe 4,57% komunikacja ustna / komunikatywność 4,74% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 1,50% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 1,53% planowanie i organizacja pracy własnej 5,50% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,52% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 5,17% 48

współpraca w zespole 5,45% wykonywanie obliczeń 1,26% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,74% wyuczony zawód 3,19% wywieranie wpływu 1,70% zarządzanie ludźmi / przywództwo 1,07% znajomość języków obcych 0,43% Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Tabela 17. Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w 2015 roku Wskaźnik Wskaźnik struktury struktury odpowiedzi Dobrze Zawód odpowiedzi (bardzo vs. źle (bardzo źle, dobrze, raczej raczej źle) dobrze) Asystent prawny 100,00% 0,00% 100,00% Betoniarz 100,00% 0,00% 100,00% Blacharz* 100,00% 0,00% 100,00% Diagnosta laboratoryjny 100,00% 0,00% 100,00% Drwal / pilarz drzew 100,00% 0,00% 100,00% Dyrektor placówki opiekuńczowychowawczej 100,00% 0,00% 100,00% Elektryk* 100,00% 0,00% 100,00% Fizyk medyczny 100,00% 0,00% 100,00% Kasjer handlowy 100,00% 0,00% 100,00% Kierowca operator wózków jezdniowych 100,00% 0,00% 100,00% (widłowych) Kierowca samochodu ciężarowego 100,00% 0,00% 100,00% Kierowca samochodu dostawczego 100,00% 0,00% 100,00% Kierowca samochodu osobowego 100,00% 0,00% 100,00% Kierownik produkcji w przemyśle 100,00% 0,00% 100,00% Konserwator części / sprzętu 100,00% 0,00% 100,00% Krawiec* 100,00% 0,00% 100,00% Krojczy 100,00% 0,00% 100,00% Lakiernik wyrobów drzewnych 50,00% 0,00% 50,00% Logopeda 100,00% 0,00% 100,00% Magazynier 100,00% 0,00% 100,00% Mechanik pojazdów samochodowych* 100,00% 0,00% 100,00% Monter konstrukcji stalowych 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel języka obcego 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel języka obcego w szkole 100,00% 0,00% 100,00% podstawowej Nauczyciel logopeda 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel muzyki w szkole podstawowej 100,00% 0,00% 100,00% 49

Nauczyciel nauczania początkowego 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel przedszkola 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel przewlekle chorych i 100,00% 0,00% 100,00% niepełnosprawnych ruchowo Nauczyciel religii w szkole podstawowej 100,00% 0,00% 100,00% Operator maszyn do produkcji opakowań 100,00% 0,00% 100,00% z papieru i tektury Operator maszyn i urządzeń do 100,00% 0,00% 100,00% przetwórstwa tworzyw sztucznych* Operator obrabiarek skrawających* 100,00% 0,00% 100,00% Operator obrabiarek sterowanych 100,00% 0,00% 100,00% numerycznie Operator urządzeń przemysłu 100,00% 0,00% 100,00% szklarskiego* Opiekun dzieci na przejściach dla 100,00% 0,00% 100,00% pieszych Opiekunka dziecięca* 100,00% 0,00% 100,00% Pakowacz ręczny 100,00% 0,00% 100,00% Piekarz* 100,00% 0,00% 100,00% Pomoc krawiecka 100,00% 0,00% 100,00% Pomoc kuchenna 100,00% 0,00% 100,00% Portier 100,00% 0,00% 100,00% Pozostali pracownicy sprzedaży i 100,00% 0,00% 100,00% gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali specjaliści do spraw 100,00% 0,00% 100,00% księgowości i rachunkowości Pozostali stolarze meblowi i 93,37% 0,00% 93,37% Pozostali tapicerzy i 100,00% 0,00% 100,00% Pracownik kolektury 100,00% 0,00% 100,00% Pracownik socjalny 100,00% 0,00% 100,00% Robotnik gospodarczy 100,00% 0,00% 100,00% Spawacz 100,00% 0,00% 100,00% Specjalista do spraw kadr 100,00% 0,00% 100,00% Specjalista do spraw pozyskiwania 100,00% 0,00% 100,00% funduszy (fundraiser) Sprzedawca w stacji paliw 100,00% 0,00% 100,00% Sprzedawca* 100,00% 0,00% 100,00% Sprzątaczka biurowa 100,00% 0,00% 100,00% Stolarz* 90,88% 0,00% 90,88% Szklarz 100,00% 0,00% 100,00% Szwaczka maszynowa 100,00% 0,00% 100,00% Szwaczka ręczna 100,00% 0,00% 100,00% Tapicer* 100,00% 0,00% 100,00% Technik prac biurowych* 100,00% 0,00% 100,00% Technik urządzeń dźwigowych* 100,00% 0,00% 100,00% Woźny 100,00% 0,00% 100,00% Zbrojarz 100,00% 0,00% 100,00% Ślusarz* 100,00% 0,00% 100,00% Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 50

W większości wymienionych powyżej zawodów pracodawcy wysoko ocenili przygotowanie kandydatów do pracy w danym zawodzie. Najsłabiej ocenione zostało przygotowanie osób z zawodem lakiernik wyrobów drzewnych. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że 66,32% przedsiębiorstw funkcjonujących w powiecie kępińskim, nie dostrzega problemów związanych z pozyskaniem nowych pracowników. Odmienna sytuacja dotyczy 18,96% firm, które wskazywały na zdecydowane problemy. Wykres 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2015 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP W tabeli 18 zaprezentowano umiejętności i uprawnienia, których w opinii pracodawców brakuje kandydatom do pracy. Problemy pracodawców związane z trudnościami w znalezieniu odpowiednich kandydatów do pracy, dotyczą zawodów wskazanych poniżej. Tabela 18. Zawody, w jakich najtrudniej znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy Trudności z pozyskaniem pracowników Elementarna grupa zawodów Diagności laboratoryjni bez specjalizacji lub w Brakujące umiejętności i uprawnienia Odsetek wskazań odpowiedzi tak czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku 7,69% polskim komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 51

trakcie specjalizacji obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 7,69% wniosków wywieranie wpływu 7,69% Kelnerzy komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% Kierowcy samochodów ciężarowych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% znajomość języków obcych 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 6,68% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,68% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 4,35% wniosków Lakiernicy komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% Nauczyciele szkół podstawowych Ogółem (bez względu na zawód) Plastycy, dekoratorzy wnętrz i obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku 7,69% polskim komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 7,69% wniosków wywieranie wpływu 7,69% zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% znajomość języków obcych 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 0,34% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,34% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,34% współpraca w zespole 0,34% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 0,34% wniosków komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 52

Robotnicy leśni i Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Sprzedawcy w stacji paliw Stolarze meblowi i Szklarze współpraca w zespole 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% wywieranie wpływu 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku 7,69% polskim komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 7,69% wniosków planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% współpraca w zespole 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 6,11% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,11% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 4,52% wniosków obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,17% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 1,59% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku 7,69% polskim komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 7,69% wniosków wywieranie wpływu 7,69% zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% Tapicerzy i współpraca w zespole 7,69% 53

sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,23% Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i Ślusarze i komunikacja ustna / komunikatywność 6,39% planowanie i organizacja pracy własnej 5,92% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 3,08% wniosków przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 1,77% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 1,54% wywieranie wpływu 0,47% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 4,56% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie 4,56% wniosków przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,13% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Pracodawcy z powiatu kępińskiego objęci badaniem najczęściej poszukują nowych pracowników z polecenia znajomych (22,30%), jak również poprzez analizę ofert kandydatów przychodzących do firmy (18,91%) oraz ogłoszenia zamieszczane w Powiatowych Urzędach Pracy (18,47%). Szczegółowy wykaz sposobów poszukiwania pracowników zaprezentowano na rysunku 6. Wykres 7. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 54

Powyższe dane nie odzwierciedlają rzeczywistej struktury sposobów poszukiwania nowych pracowników, bowiem doświadczenia urzędu wskazują, że w grupie z polecenia znajomych są również pracownicy urzędu pracy, a w grupie analiza ofert przychodzących do firmy, sami się zgłaszają znajdują się bezrobotni, którzy w ramach działań do samodzielnej realizacji określonych w Indywidualnym Planie Działania, motywowani byli do aktywnego poszukiwania pracy. Oferty pracy zgłaszane do Powiatowego Urzędu Pracy przez pracodawców uczestniczących w badaniu stanowiły najczęściej od 1 do 10% bądź od 26 do 50% ogółu ofert pracy w danym przedsiębiorstwie. Często też mieściły się w przedziale 51-75%. Biorąc pod uwagę strukturę dotyczącą sposobów poszukiwania nowych pracowników, dane te nie obrazują w pełni rzeczywistego udziału urzędu pracy w procesie rekrutacji nowych pracowników. Podkreślić należy, iż w 2015 roku blisko 50% wolnych miejsc pracy zostało zapełnionych przez osoby bezrobotne wyrejestrowane z powodu podjęcia pracy. Dane dotyczące ofert zgłaszanych do PUP zostały przedstawione w Tabeli 19. Tabela 19. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP Wskaźnik struktury 1-10% 38,68 11-25% 10,14 26-50% 32,51 51-75% 12,55 76-100% 6,11 Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Wykres 8. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 55

Wyniki badania pozwalają wyciągnąć wnioski, iż za pośrednictwem Powiatowych Urzędów Pracy, pracodawcy najczęściej poszukują pracowników w zawodach: tapicer, stolarz, ślusarz, spawacz, sprzedawca, magazynier, kierowca samochodu ciężarowego. Szczegółowy wykaz zawodów zaprezentowano w Tabeli 20. Tabela 20. Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowych Urzędów Pracy Wskaźnik Zawód struktury Tapicer* 11,58% Stolarz* 7,46% Ślusarz* 7,30% Spawacz 5,77% Sprzedawca* 4,12% Magazynier 4,01% Kierowca samochodu ciężarowego 3,55% Krawiec* 3,08% Lakiernik wyrobów drzewnych 3,08% Pakowacz ręczny 3,08% Pozostali stolarze meblowi i 3,08% Pozostali tapicerzy i 2,85% Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 2,62% Betoniarz-zbrojarz* 2,11% Kasjer handlowy 2,11% Nauczyciel nauczania początkowego 2,11% Operator obrabiarek skrawających* 2,11% Pomoc kuchenna 2,11% Szklarz 2,11% Krojczy 2,01% Szwaczka maszynowa 2,01% Technik prac biurowych* 2,01% Elektryk* 1,54% Kierowca samochodu osobowego 1,54% Logopeda 1,54% Monter konstrukcji stalowych 1,54% Nauczyciel informatyki / technologii 1,54% informacyjnej Operator wtryskarki 1,54% Opiekun dzieci na przejściach dla pieszych 1,54% Opiekunka dziecięca* 1,54% Piekarz* 1,54% Pielęgniarka 1,54% Sprzedawca w stacji paliw 1,54% Bibliotekarz* 0,47% 56

Blacharz* 0,47% Pozostali specjaliści do spraw księgowości i 0,47% rachunkowości Pracownik kolektury 0,47% Przedstawiciel handlowy 0,47% Technik handlowiec* 0,47% Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 6. Prognoza lokalnego rynku pracy Niniejsza część prognostyczna raportu na szczeblu powiatu kępińskiego została oparta na wynikach badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw. Analiza na podstawie pytań o zmianie w wielkości oraz strukturze zatrudnienia na lokalnym rynku pracy, przygotowywana została na rok 2016. Na podstawie wyników przeprowadzonego badania można stwierdzić, iż w przypadku 62,32% podmiotów gospodarczych z powiatu kępińskiego, nie przewiduje się zmian zatrudnienia w 2016 roku. Prawdopodobny wzrost zatrudnienia nastąpi w przypadku 36,85% podmiotów, natomiast spadek w przypadku 0,84%. Wykres 9. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP W przedsiębiorstwach planujących zmniejszenie zatrudnienia w 2016 roku będzie to zmiana mieszcząca sie w przedziale 1-10%. W podmiotach przewidujących wzrost w tym zakresie, zmiana najczęściej wyniesie od 1 do 10% oraz od 11% do 20% 57

Wykres 10. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Prognozowany na 2016 rok wskaźnik zatrudnienia netto osiągnął wartość dodatnią WZ=36,01 oznacza to, że odsetek firm deklarujących zwiększenie zatrudnienia przewyższył frakcję przedsiębiorstw, które sygnalizują redukcję zatrudnienia. Największą wartość wskaźnik ten osiągnął w następujących wielkich grupach: Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, Pracownicy przy pracach prostych i Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Tabela 21. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku Prognozowany Wielkie grupy zawodów wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 13,33% Pracownicy biurowi 11,39% Pracownicy przy pracach prostych 13,33% Pracownicy usług i sprzedawcy 11,39% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 13,33% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00% Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 11,39% Technicy i inny średni personel 1,00% Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP 58

Wykres 11. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku Źródło: Departament Rynku Pracy MRPiPS, Informacja roczna dla PUP Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, iż firmy z powiatu kępińskiego najczęściej mają zamiar zatrudnić w 2016 roku pracowników w zawodach: pakowacz ręczny, nauczyciel upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagog), pozostali stolarze meblowi i, magazynier, stolarz oraz tapicer. Szczegółowy wykaz odpowiedzi zaprezentowano w tabeli 22. Tabela 22. Zawody, w jakich firmy mają zamiar zatrudniać pracowników w 2016 roku Zawód Wskaźnik struktury Pakowacz ręczny 4,68% Nauczyciel upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagog) 4,28% Pozostali stolarze meblowi i 3,41% Magazynier 3,36% Tapicer* 3,23% Stolarz* 3,11% Technik prac biurowych* 2,63% Betoniarz 2,14% Kasjer handlowy 2,14% Operator obrabiarek skrawających* 2,14% Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 2,14% Szklarz 2,14% Zbrojarz 2,14% Pozostali tapicerzy i 2,11% Diagnosta laboratoryjny 1,56% 59