Zmiany prawne, organizacyjne i techniczne, niezbędne w celu utrzymania akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowodrogowych

Zmiany prawne, organizacyjne i techniczne, niezbędne w celu utrzymania akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowodrogowych Dąbrowa Górnicza, 18 maj 2017 r.

Zdarzenia z pieszymi użytkownikami przejazdów kolejowodrogowych i przejść Typ wypadkowości Zdarzenia z pojazdami Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych i przejściach Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017* 259 30 46 208 32 46 226 37 27 213 37 31 177 24 21 156 33 34 173 30 31 45 5 6 32 23 10 35 30 5 33 22 9 21 14 5 23 18 3 33 22 6 27 18 7 3 3 0 RAZEM 291 53 56 243 62 51 259 59 36 234 51 36 200 42 24 189 55 40 200 48 38 48 8 6 *) 2017 rok - okres od 01. stycznia do 31. marca Stan na dzień 05.04.2017 r. 2

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych Wypadki z pojazdami na przejazdach 2016 2015 Kategoria Liczba Kategoria Liczba A 10 A 7 B 15 B 14 C 20 C 31 D 128 D 103 F 0 F 1 Razem 173 Razem 156 Wypadki z pojazdami drogowymi zawinione przez pracowników PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Rok Liczba wypadków 2010 5 2011 0 2012 3 2013 5 2014 2 2015 3 2016 6 2017* 2 *Do dnia 05.04.2017r. 3

miernik wypadkowości na przejazdach kolejowo - drogowych w latach 2010-2016 Rok kat. A kat. B kat. C kat. D kat. F 2010 0,012 0,0307 0,049 0,020 0,003 2011 0,005 0,0385 0,031 0,018 0,004 2012 0,006 0,0317 0,036 0,020 0,003 2013 0,004 0,0017 0,026 0,021 0,004 2014 0,002 0,0012 0,030 0,017 0,0 2015 0,003 0,0013 0,023 0,015 0,002 2016 0,004 0,0013 0,015 0,019 0,0 4

Liczba Zabici Wypadkowość z pojazdami na przejazdach kolejowodrogowych Ciężko ranni Ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Ranni Liczba Zabici Ciężko ranni Ranni Liczba -7,74-27,27-10,95 Zabici -23,53-27,27-25,00 Ciężko ranni 20,69-42,86 8,33 Ranni -34,00 0,00-31,48 Zdarzenia 01. 11. 2015 31. 10. 2016 01. 11. 2014 31. 10. 2015 Różnica [szt.] Różnica [%] Zdarzenia z pojazdami 155 26 35 33 168 34 29 50-13 -8 6-17 Zdarzenia z osobami 24 16 4 4 33 22 7 4-9 -6-3 0 Łącznie 179 42 39 37 201 56 36 54-22 -14 3-17 Stan na dzień 05.04.2017 r. 5

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych kat. D z uwzględnieniem wielkości iloczynów ruchu Wielkość iloczynu ruchu Zdarzenia z pojazdami na przejazdach kolejowodrogowych kat. D w roku 2016 liczba % wypadków z pojazdami na przejazdach kat. D % wypadków (wszystkich ) na przejazdach kat. D % wypadków na przejazdach wszystkich kategorii brak danych 12 9,38 8,82 6,00 do 1.000 22 17,19 16,18 11,00 1.001-5.000 30 23,44 22,06 15,00 5.001-10.000 18 14,06 13,24 9,00 10.001-20.000 26 20,31 19,12 13,00 20.001-30.000 6 4,69 4,41 3,00 30.001-40.000 3 2,34 2,21 1,50 40.001-50.000 3 2,34 2,21 1,50 50.001-60.000 3 2,34 2,21 1,50 powyżej 60.000 5 3,91 3,68 2,50 Łącznie 128 100,00 94,12 64,00 Wielkość iloczynu ruchu Zdarzenia z pojazdami na przejazdach kolejowo-drogowych kat. D w roku 2015 liczba % wypadków z pojazdami na przejazdach kat. D % wypadków (wszystkich ) na przejazdac h kat. D % wypadków na przejazdac h wszystkich kategorii brak danych 10 9,71 9,26 5,29 do 1.000 15 14,56 13,89 7,94 1.001-5.000 24 23,30 22,22 12,70 5.001-10.000 16 15,53 14,81 8,47 10.001-20.000 23 22,33 21,30 12,17 20.001-30.000 6 5,83 5,56 3,17 30.001-40.000 1 0,97 0,93 0,53 40.001-50.000 0,00 0,00 0,00 50.001-60.000 4 3,88 3,70 2,12 powyżej 60.000 4 3,88 3,70 2,12 Łącznie 103 100,00 95,37 54,50 6

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych w podziale na rodzaj dróg Zarządcy drogi Liczba wypadków 2016 2015 krajowa 1 2 wojewódzka 3 6 miejska 36 22 powiatowa 38 21 nadleśnictwo 2 0 gminna 41 30 inny 1 2 brak danych 2 11 7

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych przyczyny w 2016 roku Przyczyny bezpośrednie Najechanie pojazdu kolejowego na pojazd drogowy lub odwrotnie 30 Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 31 Niezastosowanie się kierowcy do znaków drogowych 20 Wjazd pojazdu drogowego bezpośrednio pod nadjeżdżający pociąg 90 Niezamknięcie rogatek przez dróżnika 1 Przyczyny pierwotne Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 65 Niezastosowanie się kierowcy do znaków drogowych 98 Niezamknięcie/otwarcie rogatek przez dróżnika 2 Nie ustalono 8 Przyczyny pośrednie Brak, nie występuje, nie dotyczy, nie było, nie ustalono 103 Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 39 Brak reakcji kierowcy samochodu na podawane przez maszynistę pociągu sygnały Rp-1 "Bacznosć" 15 Zignorowanie przez kierującego samochodem znaków drogowych 11 Brak ograniczenia przez maszynistę prędkości pociągu do 20 km/godz. w związku z ciemnym obrazem na tarczy TOP 1 Nietrzeźwość kierowcy samochodu 1 Oczekiwanie kierowcy na możliwość zjazdu z przejazdu 1 Niepodanie sygnału RP-1 "Baczność" przez maszynistę przy wskaźniku W6a 1 Brak wymaganej widoczności czoła pociągu z odległości 5 m od skrajnej szyny 1 8

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych przyczyny w 2015 roku Przyczyny bezpośrednie Bezpośredni wjazd samochodu przed czoło przejeżdżającego przez przejazd pociągu 4 Zignorowanie przez kierującego samochodem znaków drogowych i sygnalizacji 25 Najechanie pojazdu kolejowego na pojazd drogowy lub odwrotnie 84 Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 41 Niezałączenie się SSP na przejeździe 1 Niezamknięcie rogatek przez dróżnika 1 Przyczyny pierwotne Brak, nie ustalono 7 Kierowanie samochodem pod wpływem alkoholu 2 Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 105 Niezastosowanie się kierowcy do znaków drogowych i sygnałów świetlnych 39 Przedwczesne otwarcie rogatek 1 Niezadziałanie czujnika typu EOC-1 włączającego sygnalizację na przejeździe 1 Niezachowanie wymaganego trójkąta widoczności w miejscu ustawienia znaku B-20 1 Przyczyny pośrednie Brak, nie występuje, nie dotyczy, nie było, nie ustalono 107 Niezachowanie szczególnej ostrożności przez kierującego pojazdem kołowym przy przekraczaniu przejazdu kolejowego 25 Niezastosowanie się kierowcy do znaków drogowych i sygnalizacji 17 Najechanie pojazdu kolejowego na pojazd drogowy lub odwrotnie 3 Niepodjęcie przez zarządcę infrastruktury środków ograniczających ryzyko, w tym nie ograniczenie prędkości dla pociągu oraz niedokonanie wycięcia roślinności, niewłaściwe parametry drogi w zakresie przekroczenia dopuszczalnego 1 pochylenia podłużnego Przekroczenie iloczynu ruchu na przejeździe 1 Brak czuwania dróżnika na przejeździe 1 9

Wypadkowość na przejazdach kolejowo-drogowych 10

Zmiany wielkości ruchu drogowego W roku 2016 na przejazdach kolejowo drogowych nastąpił wzrost ilości wypadków z pojazdami drogowymi o 10,9 %. Według raportu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego w roku 2016 w stosunku do roku 2015 ilość pojazdów na drogach zarejestrowanych po raz pierwszy wzrosła o 15 % przybyło 8,4% kierowców, którzy po raz pierwszy otrzymali prawo jazdy 17

Podstawy działań Spółki PLK S.A. Konsekwencją na przejazdach kolejowo drogowych są znaczne szkody materialne, ofiary śmiertelne i ciężko ranne. Wypadki na przejazdach kolejowo- drogowych charakteryzują się wysokimi kosztami społecznymi. Wysoki poziom bezpieczeństwa dla Spółki PLK S.A. jest działaniem priorytetowym 18

Podstawy działań Spółki PLK S. A. PLK podejmuje szereg działań organizacyjnych, technicznych i pracowniczych na rzecz poprawy bezpieczeństwa PLK stara się podnosić świadomość zagrożeń wśród społeczności lokalnej. Proaktywne działania są poszukiwaniem nowych alternatyw szczególnie ukierunkowanych na działania spoza systemu kolejowego. Podmioty sektora kolejowego mają ograniczony wpływ na minimalizację poziomu ryzyka 19

Postulowane zmiany prawne W 2015 roku PKP PLK S.A. zgłaszała propozycje zmian w przepisach prawa z zakresu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych. Zwrócono bowiem uwagę na problem naruszania przepisów przez kierowców i braku zachowania przez nich ostrożności podczas przekraczania przejazdów kolejowo-drogowych. Propozycja zmiany ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1137, z późn. zm.) w zakresie art. 135 ust. 1 pkt. 1a poprzez dodanie litery co następującej treści: dwukrotnym w ciągu roku wjechaniu pojazdem drogowym na przejazd kolejowy, gdy nadjeżdża pojazd szynowy lub urządzenie zabezpieczające albo dawany sygnał zabrania wjazdu na przejazd. Powyższa propozycja została poparta przez Prezesa UTK. 20

Postulowane zmiany prawne Propozycja zmiany treści rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. z 2012 r. Nr 170, poz. 1393, z późn. zm.) w zakresie 98 poprzez zmianę ust. 5 lub dodanie ust. 5a, zgodnie z poniższą informacją: 1) ust. 5. Sygnał czerwony migający lub dwa na przemian migające sygnały czerwone oznaczają zakaz wjazdu za sygnalizator lub inne urządzenie nadające te sygnały, w szczególności sygnalizator lub inne urządzenie nadające te sygnały usytuowane przed przejazdem kolejowodrogowym. 2) ust. 5a. Sygnały, o których mowa w ust. 5, wyświetlane przez sygnalizator lub inne urządzenie nadające te sygnały, umieszczone przed przejazdami kolejowo-drogowymi, informują o zbliżaniu się pojazdu szynowego do przejazdu kolejowo-drogowego. Do czasu całkowitego wygaszenia sygnału zabrania się wjazdu na przejazd kolejowy. Propozycja została poparta przez Prezesa 21

Postulowane zmiany prawne Zmiany dotyczące przygotowania kierowców Propozycja zmiany regulacji prawnych o sposobie szkolenia i egzaminowania kierowców wszystkich kategorii praw jazdy poprzez dodanie; obowiązku odbywania jazd szkoleniowych w obrębie wszystkich kategorii przejazdów kolejowodrogowych obowiązku odbywania jazd egzaminacyjnych na różnych kategoriach przejazdów 22

Postulowane zmiany organizacyjne Proaktywna współpraca z organami publicznymi w zakresie bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych Przekazywanie nagrań z monitoringu na przejazdach kolejowo-drogowych do organów ścigania oraz przegląd przejazdów na nieeksploatowanych liniach kolejowych pod kątem zasadności umieszczenia przed nimi znaku B-20 Stop Aktualizacja organizacji ruchu poprzez dokonanie przeglądu umieszczenia znaków B-20 Stop przed przejazdami kat D usytuowanymi na nieeksploatowanych liniach kolejowych w celu stwierdzenia zasadności ich występowania Działania w zakresie tworzenia programów nauczania obejmującym szkolnictwo podstawowe oraz średnie z zasad bezpiecznego przekraczania skrzyżowań kolejowo-drogowych 23

Postulowane zmiany organizacyjne Działania Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego ukierunkowane w głównej mierze na; budowanie świadomości lokalnych zarządców dróg dla określenia adekwatnego bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo- drogowych, bezpiecznego projektowania zagospodarowania przestrzennego w procesach urbanistycznego planowania osiedli mieszkaniowych oraz stref rozwoju gospodarczego Stworzenie regulacji prawnych określających sposoby zabezpieczenia przejazdów kolejowo drogowych w oparciu o kryteria analizy szacowania i wyceny ryzyka Jednolite podejścia do określonych zasad bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo drogowych w zakresie finansowania ich budowy i utrzymania. 24

Postulowane zmiany techniczne Wspieranie i rozwój nowych technologii sposobów zabezpieczenia przejazdów kolejowo- drogowych opartych o technologię inteligentnych systemów zabezpieczenia Umożliwienie stosowania nowatorskich systemów oznakowania dróg, pasów bezpieczeństwa, linii wibracyjnych Wdrożenie inteligentnych systemów monitoringu wykrywającego negatywne zachowanie użytkowników przejazdów kolejowo drogowych z ustanowieniem aktów prawnych dla organów ścigania 25

Dziękuję za uwagę 26