Podstawowe informacje o państwie Luksemburg - monarchia konstytucyjna. Kraj sąsiaduje z Francją, Niemcami i Belgią. Powierzchnia kraju wynosi 2 586 km 2, liczba mieszkańców wynosi 400 tysięcy osób. Obowiązują trzy języki urzędowe: francuski, niemiecki, luksemburski. Luksemburg to państwo założycielskie Unii Europejskiej (25 marca 957 roku). Flaga Godło Waluta Walutą obowiązującą w Luksemburgu jest euro. Hymn Ons Heemecht" ("Nasza ojczyzna") - to hymn państwowy Luksemburga.
2
Sztuka Luksemburga Tereny obecnego księstwa Luksemburg były w ciągu dziejów we władaniu Niemiec, Burgundii, Hiszpanii, Francji i Holandii, i w związku z tym sztuka Luksemburga była tożsama ze sztuką tych krajów lub pozostawała pod ich silnym wpływem. W okresie średniowiecza na obszarze księstwa powstało wiele zamków (Vianden, Beaufort, Clairvaux) i klasztorów (opactwo w Echternach). Od końca XVI w., sztuka luksemburska rozwijała się w nurcie sztuki flamandzkiej. Dominowały w niej wpływy hiszpańskie, co znalazło swój wyraz w licznie wznoszonych budowlach sakralnych (katedra i barokowy kościół św. Jana w Luksemburgu) oraz w rozkwicie malarstwa i rzeźby o tematyce religijnej. Jednocześnie, z uwagi na nasilające się niepokoje, umacniano stare i budowano nowe obiekty obronne (fortyfikacje w mieście Luksemburg zaprojektowane przez Vaubana w drugiej połowie XVII w.). Po uzyskaniu niepodległości rozwój sztuki w księstwie podążał zgodnie z trendami zachodnioeuropejskimi. Kuchnia Luksemburg nie jest dużym krajem, to prawda, szczodrze jednak obdarowanym przez naturę na brzegach rzeki Mozeli świetnie udaje się winorośl, w ardeńskich strumieniach łowi się ryby i raki, w lasach zaś poluje na sarny, zające i dziki. Zbocza łagodnych gór porośnięte są łąkami, na których pasie się bydło. Luksemburczycy cenią sobie dobre jedzenie: często chodzą do restauracji, których w stolicy jest bardzo dużo i można w nich zjeść dania ze wszystkich kuchni świata. Jednak w małych wiejskich gospodach nadal podaje się tradycyjne dania kuchni luksemburskiej. Bezpośrednie sąsiedztwo wielkich zarówno w sensie terytorialnym, jak i kulinarnym sąsiadów, Francji i Niemiec, nie było dla Luksemburga bez znaczenia: wyraźnie widać w kuchni wpływy zarówno niemieckie, jak i francuskie. Tradycyjna, powszednia kuchnia nosi cechy niemieckie: jest pożywna i prosta w przygotowaniu, dania podawane są w solidnych porcjach. Od Niemców Luksemburczycy przejęli upodobanie do dań jednogarnkowych z fasoli, grochu lub bobu, gotowanych z kawałkiem wędzonki i ziemniakami. Dzielą też z Niemcami zamiłowanie do różnych mięsnych galaretek i wędlin koniecznie spróbujcie znakomitej ardeńskiej szynki i kiełbasy 3
z dzika! Podobnie jak sąsiedzi, zdają się też mieć nieograniczoną inwencję w komponowaniu dań z ziemniaków: robią z nich zupy, rozmaite kluseczki i pyzy, podają w postaci piure do kiełbasek z rusztu, a przede wszystkim smażą placki o trudnej do wymówienia nazwie gromperekichelcher. Od święta natomiast jada się potrawy o korzeniach francuskich wyrafinowane i eleganckie. Z Francji wywodzi się sztuka pieczenia pasztetów: codziennych z wieprzowiny, odświętnych z dziczyzny i tych bardzo już skomplikowanych - w kruchym cieście. Z Francji również pochodzi bardzo lubiana zupa z zielonej fasolki i doskonałe kiełbaski z mięsa mielonego z warzywami (boudin). Od Francuzów zaczerpnęli Luksemburczycy upodobanie do dań z podrobów, przy czym szczególnym uznaniem cieszą się flaki przyrządzane na różne sposoby (np. panierowane i smażone jak kotlety). Luksemburg nie ma dostępu do morza, ale w rzekach łowi się szczupaki i pstrągi, zdarzają się także raki. Jeśli usiądziecie w małej knajpce nad brzegiem pięknej Mozeli, zamówcie koniecznie friture de la Moselle będą to rozmaite rzeczne rybki, które po wypatroszeniu otaczane są w mące i smażone w głębokim tłuszczu. Sztućców nie trzeba friture je się rękoma, bo tak jest najwygodniej. Wprawdzie do morza daleko, ale do Belgii blisko - jednym z ulubionych dań są mule po luksembursku: gotowane w miejscowym winie (Riesling), z dodatkiem marchewki, cebuli, selera, czosnku i natki pietruszki. Wśród deserów szczególnie popularne są placki z owocami z miejscowych sadów - wielką sławą cieszy się tarta ze śliwkami (quetschentaart). Na Boże Narodzenie tradycyjnie piecze się pierniczki (Boxemännercher), zaś w karnawale ulubionym smakołykiem są faworki. 4
Kalendarz świąt w Luksemburgu Karnawał któremu towarzyszy Dzień Fajerwerków. wielkanoc Nowy Rok Styczeń Styczeń /luty Marzec/Kwiecień Festiwal Muzyczny Printemps Musical Kwiecień/Maj Święto Pracy Maj Zielone Świątki Maj/Czerwiec 23 5 Święto Narodowe Czerwiec Europejski Festiwal Teatrów Ulicznych i Muzyki w Witz. Lipiec/Sierpień W. N.M.P. Sierpień Wszystkich Św. Listopad 25 26 Boże Narodzenie Drugi Dzień Świąt Bożego Narodzenia Grudzień Grudzień stycznia: Nowy Rok. Styczeń /luty: Karnawał, któremu towarzyszy Dzień Fajerwerków. Marzec/ kwiecień: Wielkanoc oraz Poniedziałek Wielkanocny. Kwiecień /maj: Festiwal Muzyczny Printemps Musical. maja: Międzynarodowe Święto Pracy. Maj/ czerwiec: Zielone Świątki oraz Poniedziałek po Zielonych Świątkach. 23 czerwca: Święto Narodowe Urodziny Wielkiego Księcia Jana. Lipiec/sierpień: Europejski Festiwal Teatrów Ulicznych i Muzyki w Witz. 5 sierpnia: Wniebowstąpienie Najświętszej Maryi Panny. listopada: Wszystkich Świętych. 25 i 26 grudnia: Boże Narodzenie. Boże Narodzenie w Luksemburgu Na świątecznym stole znajdziemy pieczeń z zająca lub dziczyznę, indyka, ciasto bakaliowe i świąteczne lody. Prezenty pod choinkę przynosi dzieciom Dzieciątko Jezus, a rozpakowuje się je dopiero w Boże Narodzenie. 5
Słowniczek francuski Bonjour, je m'appelle Pierre. Comment t'appelles-tu? Nicole. D'où viens-tu? De Paris. Et toi? De Bruxelles. Quel âge as-tu? Quatorze ans. Au revoir! À bientôt! Oui. Non. Je ne comprends pas. Je t'aime. Merci. Je suis désolé(e)/excusez-moi Est que je peux avoir une glace, s'il vous plaît? polski Cześć, nazywam się Pierre. A ty? Nicole. Skąd jesteś? Z Paryża, a ty? Z Brukseli. Ile masz lat? Czternaście. Do widzenia. Cześć. Tak. Nie. Nie rozumiem. Kocham Cię. Dziękuję. Przepraszam. Poproszę o lody. niemiecki Hallo, ich heiße Martin. Wie heißt Du? Julia. Woher kommst Du? Aus Berlin. Und Du? Aus Wien. Wie alt bist Du? Vierzehn. Tschüss! Bis bald. Ja. Nein. Das verstehe dich nicht. Ich liebe Dich. Danke. Entschuldigung. Ein Eis bitte. polski Cześć, nazywam się Marcin. A ty? Julia. Skąd jesteś? Z Berlina, a ty? Z Wiednia. Ile masz lat? Czternaście. Do widzenia. Cześć. Tak. Nie. Nie rozumiem. Kocham Cię. Dziękuję. Przepraszam. Poproszę o lody. 6