Wyroby budowlane Specyfikacje techniczne mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, 27.01.2017 r. Definicja Specyfikacja techniczna (ang. technical specification) Dokument ustalający wymagania techniczne, które powinien spełniać wyrób,, proces lub usługa Zaleca się aby w specyfikacji technicznej wskazano, jeżeli jest to potrzebne, procedurę lub procesy, za pomocą których można określić, czy dane wymagania są spełnione Specyfikacja techniczna może być normą lub może być niezależna od normy 1
Zawartość specyfikacji technicznej Specyfikacja techniczna przeważnie określa: Zakres jaki obejmuje Typy, rodzaje, klasy oraz metody, sposoby i częstotliwości ich ustalania Zawartość informacji dołączanej do wyrobu Norma zharmonizowana Norma zharmonizowana (def.) norma przyjęta przez jeden z europejskich organów normalizacyjnych wymienionych w Załączniku I do dyrektywy 98/34/WE, na podstawie wniosku wydanego przez Komisję, zgodnie z art. 6 tej dyrektywy Zharmonizowana specyfikacja techniczna to: Norma zharmonizowana Europejski dokument oceny (EDO); wcześniej europejska aprobata techniczna (ETA) 2
Normy dot. budownictwa Normy zharmonizowane z CPD (CPR) i przewidziane do harmonizacji Docelowa liczba hen 600 + 1500 norm pomocniczych Aktualnie cytowane w Dz.U. UE 442 hen Nie są cytowane w Dz.U. UE hen (w kolejce lub kontrowersyjne) 3
Zawartość hen Norma zharmonizowana (z dyrektywą 89/106 lub CPR) posiada na końcu tzw. Załącznik Harmonizacyjny (ZA),, w którym podano dodatkowo: Wymagane rodzaje badań właściwości użytkowych oraz sposoby ich określania (za pomocą poziomów, klas lub w inny sposób) System lub systemy oceny zgodności lub weryfikacji stałości właściwości użytkowych (dla wyrobu, grupy wyrobów, określonych parametrów lub zastosowań) Wzór oznakowania Przykładową informację towarzyszącą oznakowaniu (obecnie nie jest wiążąca pierwszeństwo mają zapisy z rozp. 305/2011) Rodzaje specyfikacji technicznych Polska Norma (PN) norma własna, krajowa, jeśli dotyczy budownictwa PN-B-, opracowana od podstaw w specjalistycznym komitecie technicznym PKN Europejska Norma (EN) wiernie przetłumaczona na język polski norma europejska (PN-EN) Europejska Norma Zharmonizowana (hen) wiernie przetłumaczona na język polski norma europejska wprowadzająca normę zharmonizowaną opracowana zgodnie z europejskimi wytycznymi (PN-EN) Norma międzynarodowa (ISO) wiernie przetłumaczona na język polski norma międzynarodowa PN-ISO Europejski Dokument Oceny specyfikacja techniczna wprowadzająca nowe wyroby, jeśli nie ma jeszcze odpowiedniej normy lub nie przewiduje się jej ustanowienia (wynikająca z CPR) Aprobata Techniczna specyfikacja techniczna wprowadzająca nowe wyroby, jeśli nie ma jeszcze odpowiedniej normy lub nie przewiduje się jej ustanowienia; wynikająca z wcześniejszych przepisów; w obiegu: ETA europejskie aprobaty techniczne (wydane do 1.07.2013 r.) AT krajowe aprobaty techniczne (od 1.01.17 KOT) 4
Mandaty na opracowanie hen Od M100 do M 136 oraz M 443 i M 474 mandaty na grupy wyrobów Pozostałe M 137, M 138 i M 139 to zmiany do wcześniejszych mandatów Aktualnie zakres grup wyrobów z możliwością oznakowania CE określa Zał. IV do rozp. 305/2011 Aktualny zakres grup wyrobów z możliwością oznakowania znakiem budowlanym znajdziemy w Zał. Nr 1 do rozp. MIiB z 17.11.2016 r. (Dz.U., poz.1966) Grupy wyrobów wg zał. IV rozp. 305/2011 (CPR) 5
Grupy wyrobów wg zał. IV rozp. 305/2011 (CPR) Grupy wyrobów wg zał. IV rozp. 305/2011 (CPR) 6
Mandaty EOTA na opracowanie Wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA No 1 Kotwy metalowe do stosowania w betonie EOTA No 2 Kotwy metalowe do stosowania w betonie do mocowania lekkich elementów EOTA No 3 Łączniki tworzywowe do stosowania w betonie i podłożach murowych EOTA No 4 Iniekcyjne kotwy metalowe do stosowania w podłożach murowych EOTA No 5 Systemy oszklenia ze spoiwem konstrukcyjnym (ściany osłonowe) EOTA No 6 Złożone systemy i zestawy do izolacji cieplnej z wyprawami tynkarskimi EOTA No 7 Nienośne systemy i zestawy szalunków przeznaczonych do wypełnienia betonem zwykłym lub zbrojonym EOTA No 8 Systemy pokryć dachowych z elastycznych wyrobów wodochronnych mocowanych mechanicznie Mandaty EOTA na opracowanie Wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA No 9 Zestawy do wykonywania powłokowych pokryć dachowych nanoszonych w postaci płynnej EOTA No 10 Zestawy do wykonywania ścian działowych EOTA No 11 Samonośne przepuszczające światło zestawy dachowe (z wyjątkiem szklanych) EOTA No 12 Zestawy do wykonywania schodów prefabrykowanych EOTA No 13 Zestawy zakotwień i cięgien do sprężania konstrukcji EOTA No 14 Lekkie kompozytowe drewnopochodne belki i słupy EOTA No 15 Zestawy do wykonywania budynków o konstrukcji szkieletowej z drewna i budynków z bali EOTA No 16 Wyroby stanowiące przegrody ogniowe, uszczelnienia przed ogniem oraz wyroby ognioochronne 7
Mandaty EOTA na opracowanie Wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA No 17 Trójwymiarowe płytki (kształtki) do gwoździowania EOTA No 18 Elementy warstwowo-żebrowe i warstwowe; Prefabrykowane płyty żebrowe z okładzinami drewnopochodnymi oraz kompozytowe płyty warstwowe EOTA No 19 Złącza dylatacyjne do mostów drogowych EOTA No 20 Prefabrykowane systemy ociepleń (Vetures) EOTA No 21 Zestawy siatek zapobiegających obrywom skalnym EOTA No 22 Prefabrykowane obiekty budowlane (moduły) EOTA No 23 Wyroby do izolacji wodochronnej płyt mostowych, nakładane w postaci płynnej EOTA No 24 Zestawy budynków o konstrukcji szkieletowej z betonu Mandaty EOTA na opracowanie Wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA No 25 Zestawy budynków o konstrukcji szkieletowej z metalu EOTA No 26 Zestawy pomieszczeń chłodniczych EOTA No 27 Trzpienie do złączy konstrukcyjnych EOTA No 28 Zestawy do wykonywania okładzin ścian zewnętrznych EOTA No 29 Wyroby do izolacji przeciwwodnych pomieszczeń mokrych EOTA No 30 Zestawy budynków chłodniczych i obudowy chłodni EOTA No 31 Asfaltobeton ultra cienkowarstwowy EOTA No 32 Wyroby izolacyjne do systemów dachów odwróconych 8
Aprobaty techniczne AT wykonano dla wyrobu budowlanego: Dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu lub normy europejskiej, albo Którego właściwości użytkowe, w stosunku do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonych w PN (EN) wyrobu AT wykonano dla wyrobu budowlanego lub zestawu objętego Mandatem udzielonym przez KE na opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych do aprobat technicznych AT wykonano dla wyrobu budowlanego lub zestawu (a także jej zmianę, przedłużenie terminu ważności) odpłatnie, na koszt wnioskodawcy, na czas określony (do 5 lat) Aprobaty techniczne Aprobata techniczna jest udzielana na podstawie: Oceny właściwości użytkowych wyrobu budowlanego Oceny przewidywanej trwałości Które potwierdza się w zależności od potrzeb: Badaniami Obliczeniami Oględzinami Opiniami ekspertów Przepisami techniczno-budowlanymi Wytycznymi zawartymi w PN 9
Aprobaty techniczne Niezbędne dane do identyfikacji Aprobaty technicznej to: Numer aprobaty technicznej Nazwa wyrobu budowlanego lub zestawu Określenie wnioskodawcy Określenie rodzaju wyrobu budowlanego, jego typu i przeznaczenia Wskazanie okresu ważności aprobaty technicznej Określenia związane z EDO Europejski Dokument Oceny (EDO) oznacza dokument przyjęty przez organizację JOT do celów wydawania europejskich ocen technicznych Europejski Ocena Techniczna (EOT) oznacza udokumentowaną ocenę właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk zgodnie z odpowiednim EDO Jednostka Oceny Technicznej (JOT) wyznaczona przez państwo członkowskie do przeprowadzania oceny i wydania EOT Właściwości użytkowe wyrobu budowlanego oznaczają właściwości użytkowe odnoszące się do odpowiednich zasadniczych charakterystyk wyrażone jako poziom lub klasa, lub w sposób opisowy, przy czym: Zasadnicze charakterystyki to cechy wyrobu budowlanego odnoszące się do wymagań podstawowych Poziom wynik oceny wyrażony jako wartość liczbowa Klasa wynikająca ze spełnienia wartości pomiędzy minimalną i maksymalną Wartość progowa określa minimalny lub maksymalny poziom właściwości 10
Europejski dokument oceny W następstwie wniosku złożonego przez producenta o wydanie EOT,, organizacja JOT opracowuje i przyjmuje EDO dla wyrobu budowlanego, który: Nie jest objęty zakresem żadnej istniejącej normy zharmonizowanej W odniesieniu do co najmniej jednej zasadniczej charakterystyki tego wyrobu metoda oceny przewidziana w normie zharmonizowanej nie jest właściwa, lub Norma zharmonizowana nie przewiduje żadnej metody oceny w odniesieniu do co najmniej jednej zasadniczej charakterystyki tego wyrobu Europejska ocena techniczna JOT wydaje EOT na wniosek producenta, na podstawie EDO EOT zawiera właściwości użytkowe podlegające zadeklarowaniu, wyrażone w poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, odnoszące się do zasadniczych charakterystyk JOT oraz producent uzgadniają zasadnicze charakterystyki dla deklarowanego zamierzonego zastosowania wyrobu budowlanego JOT oraz producent uzgadniają szczegóły techniczne niezbędne do wdrożenia systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych 11
Krajowa ocena techniczna JOT wydaje KOT na wniosek producenta, na podstawie oceny właściwości użytkowych wyrobu, biorąc pod uwagę: Odrębne przepisy (w tym techniczno-budowlane) Podstawy naukowe Wiedzę praktyczną KOT zawiera właściwości użytkowe podlegające zadeklarowaniu, wyrażone w poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, odnoszące się do zasadniczych charakterystyk JOT oraz producent uzgadniają zasadnicze charakterystyki dla deklarowanego zamierzonego zastosowania wyrobu budowlanego JOT oraz producent uzgadniają szczegóły techniczne niezbędne do wdrożenia systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych Koniec części II 12