Beiträge zur Linguistik

Podobne dokumenty
Sprachwissenschaftliche Studien. Professor Dr. habil. Czesława Schatte und Professor Dr. habil. Christoph Schatte gewidmet

Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2017 roku

Przewodnik do æwiczeñ z gleboznawstwa. dla studentów I roku geografii

Sprachpolitik und Zertifizierung Polityka językowa a certyfikacja

Wort folge Szyk Słów

Odpowiedzialność rodzicielska jako wartość

Wykaz publikacji:

Cena franco szt. Dźwig/netto / 1.000szt. (obszar zastosowania: domki jednorodzinne, bliźniaki, domki szeregowe, wielorodzinne) 0,70 kg/dm³ 8

TADEUSZ BOROWSKI Proszę państwa do gazu

Steuerberaterin Ria Franke

Arbeitnehmerfreizügigkeit zwischen Deutschland und Polen. Swobodny przepływ pracowników między Polską a Niemcami. Interdisciplinary Polish Studies 1

Znaleźć słowo trafne... Stylistyczno-komunikacyjny obraz współczesnej polszczyzny

Einkommensteuergesetz Körperschaftsteuergesetz Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych

Elementy enzymologii i biochemii białek. Skrypt dla studentów biologii i biotechnologii

PODSTAWOWE WIADOMOŚCI Z GRAMATYKI POLSKIEJ I WŁOSKIEJ SZKIC PORÓWNAWCZY

Dyskurs autopromocyjny i jego współczesne odsłony. Tom 1

Globalne problemy środowiska przyrodniczego. Przewodnik do ćwiczeń dla studentów geografii i ochrony środowiska

HARMONOGRAM ZIMOWEJ SESJI EGZAMINACYJNEJ w roku akademickim 2013/2014

PRACTPLANT WIZYTA STUDYJNA WE FRANKFURCIE N. ODRĄ / SŁUBICACH STUDIENBESUCH IN FRANKFURT (O) / SLUBICE LUTY / FEBRUAR 2014

MATERIAŁ DIAGNOSTYCZNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Rodzina w prawie administracyjnym

Systemy medialne w dobie cyfryzacji Kierunki i skala przemian

Byleby by było zawsze na swoim miejscu

Anfrage. 95 Jahre 95 lat

Freiwillige Feuerwehr Reken Ochotnicza Straż Pożarna Reken

Digitalizacja szlaku konnego w Borach Dolnośląskich i jego promocja. Digitalisierung Reitwege in Bory Dolnośląskie und deren Werbung

Konstytucyjne podstawy ochrony praw człowieka

Chemia koordynacyjna. Podstawy

WYBORY, PRAWO WYBORCZE, SYSTEMY WYBORCZE W PAŃSTWACH GRUPY WYSZEHRADZKIEJ

Biogram naukowy. Projekty badawcze. Stypendia i pobyty badawcze

Przykładowy egzamin maturalny z języka niemieckiego część ustna. Przykładowy egzamin maturalny z języka niemieckiego (wersja dla egzaminującego)

Księga jubileuszowa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

PRZYKŁADOWY ARKUSZ CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO 2013 JĘZYK NIEMIECKI

Elektrochemiczne metody skaningowe i ich zastosowanie w in ynierii korozyjnej

1. Noch ist nicht verloren, Solange wir. Das, was fremde Übermacht uns raubte, Werden wir mit dem Schwert wiedergewinnen. Marsch, marsch, Dąbrowski...

Ochrona prawa do wizerunku

BRAK POŁĄCZEŃ TRANSGRANICZNYCH HAMULCEM ROZWOJU GOSPODARCZEGO REGIONU NA PRZYKŁADZIE KOSTRZYNA NAD ODRĄ

Niemiecki Serwer Edukacyjny

Dyskurs autopromocyjny dawniej i dziś. Tom 2

Tłumaczenie pisma Stowarzyszenia Castillo Morales e.v. z dnia

KONTROLA DZIAŁANIA ADMINISTRACJI ZUR KONTROLLE DES VERWALTUNGSHANDELNS CONTROL OVER THE OPERATION OF ADMINISTRATION

Czasy i tryby we francuskich zdaniach podrzędnych. Podręcznik dla studentów języka francuskiego

Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii. Tom 4

Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Wybrane problemy

Informacja i promocja w projekcie, realizacja zasady dostępności/ Kommunikationsmaßnahmen und Projektzugänglichkeit

JOGA. w kontekstach kulturowych 2

ANLAGEN UND AKTIVITÄTEN DES SEEHAFENS SWINOUJSCIE

Vertrag Nr. / Umowa nr:

Zjawiska dyspersyjne i przewodnictwo elektryczne w relaksorach, multiferroikach i strukturach wielowarstwowych

lat współpracy 30 Jahre Schüleraustausch

Szkoła płynnego mówienia B1/B2 edycja I

Deutscher Bildungsserver Niemiecki Serwer Edukacyjny. /

Odc. 3. Oddział ratunkowy po wypadku w pracy

Uniwersytet Rzeszowski

Ideologiczne i doktrynalne podstawy zmian ustrojowych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po roku 1989

Dritte Internationale Tagung Sprachliche Säkularisierung Semantik und Pragmatik

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO część ustna

nr prezentacji MDW-049/SPD

HORN IMMOBILIEN ++ Neubrandenburg- mieszkanie 4-pokojowe++

Seite 1 DEUTSCH HAT KLASSE NIEMIECKI MA KLASĘ W SZKOLE PODSTAWOWEJ

WYDZIAŁ HUMANISTYCZNY Politechniki Koszalińskiej

Style życia w perspektywie zrównoważonego rozwoju


ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W POLSCE I W NIEMCZECH - WPROWADZENIE Erneuerbare Energiequellen in Polen und in Deutschland eine Einführung

PRZYKŁADOWY ARKUSZ CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO 2013 JĘZYK NIEMIECKI

Niemcy i Polska w wielobiegunowym ładzie międzynarodowym. Strategiczna wizja i potencjalne sojusze

PARLAMENT EUROPEJSKI

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik nr 7,

Zbiór zadań z matematyki dla studentów chemii

Anna Garczewska, Krzysztof Garczewski Polskie i niemieckie narracje historyczne w filmach na tle prawa i polityki

Renata Czaplikowska. Stopień naukowy: doktor nauk hum. Stanowisko: adiunkt, Katedra Językoznawstwa Niemieckiego

Vita. Forschungsprojekte. Erasmusprojekte

Przykładowy egzamin maturalny z języka niemieckiego - wersja dla egzaminującego

HARMONOGRAM ZIMOWEJ SESJI EGZAMINACYJNEJ w roku akademickim 2015/2016

Informacja i promocja w projekcie, realizacja zasady dostępności/ Kommunikationsmaßnahmen und Projektzugänglichkeit

Władza a społeczeństwo

Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej. Wykład teoretyczny

Język akademicki Wstęp

Demographischer Wandel in Polen, Deutschland und Europa. Przemiany demograficzne w Polsce, Niemczech i Europie. Interdisciplinary Polish Studies 2

Przedmowa. Jubileusz zobowi zuje, dlatego przypomnimy niektóre fakty z yciorysu naukowego

PAŃSTWOWE OGNISKO PLASTYCZNE im. L. Konarzewskiego Seniora w Rydułtowach DAS LUDWIK-KONARZEWSKI- SENIOR-KULTURZENTRUM FÜR KUNST IN RYDUŁTOWY

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI POZIOM PODSTAWOWY

EWT EWT. System informatyczny(portal ILB) Pod następującym linkiem znajduje się wniosek o dofinansowanie projektów:

Przedsiębiorca. Zagadnienia wybrane

Bielany Wrocławskie,

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Harmonogram zimowej sesji egzaminacyjnej w roku akademickim 2018/2019

Lehrerfachnetzwerk Sieć fachowej współpracy nauczycieli

Auswandern Dokumente. Dokumente - Allgemeines. Dokumente - Persönliche Informationen. Gdzie mogę znaleźć formularz? Fragen wo man ein Formular findet

V!NI o ~ WYBRANE ASPEKTY PONOWOCZESNOŚCI. C> C> ~m@ .~ WYDAWNICTWO., UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO

Wydawnictwo Uniwersytetu Slilskiego. Katowice 2013

Adiunkt w Zakładzie Języka Niemieckiego i Pracowni Skandynawistyki pok. 202 tel.: e-m ail:

Dr hab. Iwona Wowro. 2. Specjalność naukowa: językoznawstwo, glottodydaktyka, translatoryka

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO POZIOM ROZSZERZONY 12 MAJA 2016 CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut

Zadanie pierwsze Połącz rzeczowniki z odpowiednimi elementami na ilustracji. Z pozostałych rzeczowników sporządź listę spraw niezałatwionych.

Transkrypt:

Beiträge zur Linguistik

NR 3168

Beiträge zur Linguistik Grammatik Pragmatik Lexikologie Rechtssprache Hrsg. Jan Iluk Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2014

Redaktor serii: Językoznawstwo Neofilologiczne Maria Wysocka Recenzent Lesław Cirko

Inhalt Vorwort (Jan Iluk)..................... 7 Grammatik Norbert Morciniec Sprachgesetze und Ausnahmen................. Paweł Mecner Podstawowe parametry syntaktyczne w języku jidysz.......... Katarzyna Hnatik Exklamativsätze als Lernschwierigkeit und Fehlerquelle......... 11 19 34 Pragmatik Czesława Schatte Pragmatische Phraseologismen in Kinder- und Jugendromanen von Erich Kästner und ihre Wiedergabe im Polnischen.............. Mariusz Jakosz Sprachliche Strategien der Bewertung der Polen in deutschen Internetkommentaren.......................... Renata Czaplikowska Sprechhandlungen des Konsens und Dissens als Typen reaktiver Sprechakte.. 49 76 92 Sprache des Rechts und der Verwaltung Jan Iluk Aspekte interlingualer Analysen der Rechtsterminologie für translatorische Zwecke......................... 111

6 Inhalt Piotr Iwan Verständlichkeit der Verwaltungstexte am Beispiel von deutschen und polnischen Bescheiden....................... Małgorzata Płomińska Nomen/Verb-Kollokationen der deutschen und polnischen Rechtssprache als Übersetzungsproblem.................... 128 143 Lexikologie und Lexikographie Monika Bielińska Teksty zewnętrzne w słownikach językowych............ Ilona Kromp Zu geographischen Namenmetaphern anhand polnischer Pressetexte.... Aleksandra Łyp-Bielecka Zu Internationalismen in der Linguistik und Mehrsprachigkeitsdidaktik... Wacław Miodek Bezeichnungen von Wildtieren, Fischen, Reptilien und Lurchen als Beschimpfungen im Deutschen, Polnischen und Spanischen............ Iwona Wowro Das Bild von Frau und Mann in zeitgenössischen Texten. Stereotype Schilderungen und Humor mit Biss.................. 165 179 190 204 224

Vorwort Anlass des vorliegenden Sammelbandes ist der 40. Gründungstag der Germanistik an der Schlesischen Universität Katowice. Die Anregung der Institutsleitung dazu wurde von den Kollegen aufgegriffen, die im Bereich der Linguistik forschen und lehren. An dieser Initiative nimmt auch Professor Norbert Morciniec teil, der hier nach der Gründung des germanistischen Lehrstuhls in einer politisch schwierigen Zeit über mehrere Jahre Vorträge und Seminare hielt, sowie die wissenschaftliche Entwicklung der jungen Wissenschaftler und des Lehrstuhls wohlwollend und tatkräftig unterstützte. Außerdem beteiligen sich an der vorbereiteten Publikation die Professoren Czesława Schatte und Paweł Mecner, die einst am hiesigen Lehrstuhl und später germanistischen Institut gewirkt haben. Ihre zugesandten Beiträge bezeugen die immer noch bestehende Bindung zum Kollegium des Instituts. Die Beiträge des Sammelbandes informieren über die Forschungsschwerpunkte, die im Germanistischen Institut der Schlesischen Universität aufgegriffen wurden bzw. aktuell geführt werden. Die behandelten Forschungsthemen betreffen Aspekte der deutschsprachigen und polnischen Rechtsterminologie und -phraseologie, Lexikologie, Lexikographie, Pragmatik und Translation. Ihre thematische Vielfalt hat deutlich erkennbare Zielsetzungen. Sie versuchen, die Verwendungsweisen der deutschen und polnischen Sprache oft aus konfrontativer Sicht zu erhellen und die gewonnenen Erkenntnisse für die Vermittlung der deutschen Sprache nutzbar zu machen. Die Beiträge zeigen, dass neue Sichtweisen zu neuen Ergebnissen führen können. Die Einteilung dieses Bandes widerspiegelt die Inhalte der einzelnen Artikel und versucht sie in eine für den Leser überschaubare Ordnung zu bringen. * * * Als Herausgeber dieser Publikation möchte ich allen Autoren für ihre Beiträge danken, die zum Entstehen und Gelingen dieses Buches geführt haben.

8 Vorwort Besonders zu würdigen sind Norbert Morciniec, Czesława Schatte und Paweł Mecner, die trotz zahlreicher Verpflichtungen an anderen Universitäten keine Mühe scheuten, sich an unserer Initiative mit wertvollen und interessanten Beiträgen zu beteiligen. Unser besonderer Dank gilt auch Professor Lesław Cirko für seine Rezension und die kritischen und konstruktiven Hinweise. Sosnowiec, Dezember 2013 Jan Iluk

Redakcja Katarzyna Więckowska Projekt okładki Marek Francik Redakcja techniczna Małgorzata Pleśniar Korekta Magdalena Podraza Łamanie Grażyna Szewczyk Copyright 2014 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone ISSN 0208-6336 ISBN 978-83-226-2287-2 (wersja drukowana) ISBN 978-83-8012-119-5 (wersja elektroniczna) Wydawca Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowice www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl Wydanie I. Ark. druk. 15,75. Ark. wyd. 21,0. Papier offset. kl. III, 90 g Cena 38 zł (+ VAT) Druk i oprawa: TOTEM.COM.PL Sp. z o.o. Sp.K. ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław