Efektywność Energetyczna i OZE w ofercie NFOŚiGW Jacek Gdański Zastępca Prezesa Zarządu POLEKO: Efektywność energetczna i technologie oczyszczania wody Poznań, 8 Pażdziernik 2013 r.
NFOŚiGW powołany przy Okrągłym Stole w 1989 roku państwowa osoba prawna pracownicy: ok. 550 (>200 inżynierów) 25 lat doświadczenia w finansowaniu projektów z obszaru ochrony środowiska unikatowy na skalę światową kluczowy element systemu funduszy ekologicznych i filar ochrony środowiska
Finansowanie efektywności energetycznej i OZE Środki będące w dyspozycji NFOŚiGW Program prezentacji Środki krajowe m.in. opłaty i kary za korzystanie ze środowiska, kary i opłaty zastępcze URE, opłaty z recyklingu Środki europejskie PHARE (1990 2003) Perspektywa 2004-2006 Perspektywa 2007-2013 System Zielonych Inwestycji Rachunek klimatyczny zasilany środkami pochodzącymi ze sprzedaży jednostek przyznanej emisji zgodnie z Protokołem Kioto (ang. Assigned Amount Units, AAU) Przedsiębiorcy Programy funkcjonujące Programy skonsolidowane Osoby fizyczne Programy funkcjonujące JST/ PJB i inne Programy funkcjonujące Środki zagraniczne Środki norweskie i EOG
System finansowania ochrony środowiska w Polsce Środki publiczne PROJEKTY 16 WFOŚiGW Środki publiczne WSPÓŁFINANSOWANIE CO-FINANCING Środki komercyjne
NFOŚiGW instytucja finansowa o europejskich standardach Wypracowane i doskonalone centra kompetencji Nowe rozwiązania wspierające przedsiębiorców i innowacyjność Wyszkolone i doświadczone zespoły kadry zarządzającej, specjalistów i ekspertów Pozyskiwanie i pełna obsługa środków zagranicznych w kwocie 16,8 mld PLN Doświadczenie w stosowaniu różnorodnych narzędzi finansowych Rozpoznawalność instytucji w Komisji Europejskiej i wymiana doświadczeń
Finansowanie ochrony środowiska przez NFOŚiGW w latach 1998 2012 3500 3000 mln zł Środki krajowe (pożyczki, dotacje, działalność kapitałowa) Środki europejskie (będące w dyspozycji i obsługiwane przez NFOŚiGW) 2500 Środki krajowe: 30,7 mld zł Środki europejskie: 16,8 mld zł 2000 1500 1000 500 0 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Efekt dźwigni czyli skala działania Wartość całkowita dofinansowanych inwestycji 118,7 mld zł Wpływy z opłat i kar 18,3 mld zł Udzielone dofinansowanie 30,7 mld zł
Efektywne wykorzystanie energii (EWE) Program funkcjonujący Budżet programu: 820 mln zł Cel: oszczędność energii do 1 000 GWh/rok Okres wdrażania w latach: 2011-2017
Audyt energetyczny podstawa działań DZIAŁANIA INWESTYCYJNE Dotacje AUDYTY ENERGETYCZNE
EWE Część 1) Wykonanie audytów Minimalne zużycie energii 20 GWh/rok Przedsiębiorstwa Dotacja do 70% kosztów kwalifikowanych Audyt energetyczny Pomoc publiczna de minimis
EWE Część 2) Przedsięwzięcia inwestycyjne od 3,5 do 90 mln zł do 75% kosztów kwalifikowanych Pomoc publiczna regionalna POŻYCZKA WIBOR 3M 100 pb (nie mniej niż 3,5%) 10 lat finansowania
Program EWE: dotychczasowe efekty Audyty energetyczny i elektroenergetyczne suma energii elektrycznej i cieplnej w obszarach objętych audytami: ok. 20 635 GWh/rok zawarto 59 umów na kwotę dofinansowania przekraczającą 12 mln zł 72 wnioski o dofinansowanie na łączna kwotę dofinansowania ponad 16 mln zł Działania inwestycyjne deklarowana oszczędność energii (elektrycznej i cieplnej) uzyskana w wyniku realizacji planowanych inwestycji: ponad 800 GWh/rok zawarto 5 umów na kwotę dofinansowania przekraczającą 140 mln zł 11 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę wnioskowanego dofinansowania: ponad 340 mln zł
Program Gekon: Generator Koncepcji Ekologicznych Potencjał rynkowy Innowacyjność Efekt ekologiczny
Program Gekon: Generator Koncepcji Ekologicznych Program funkcjonujący Budżet programu: 400 mln zł OBSZARY TEMATYCZNE: 1. Środowiskowe aspekty pozyskiwania gazu niekonwencjonalnego. 2. Efektywność energetyczna i magazynowanie energii. 3. Ochrona i racjonalizacja wykorzystania wód. 4. Pozyskiwanie energii z czystych źródeł. 5. Nowatorskie metody otrzymywania paliw, energii i materiałów z odpadów oraz recyklingu odpadów.
Program Gekon: Generator Koncepcji Ekologicznych Planowany II konkurs do końca 2013 roku Beneficjenci: przedsiębiorcy, konsorcja naukowe i grupy przedsiębiorców Forma dofinansowania: dotacje (zaliczki/refundacje) Część B+R: od 0,5 do 10 mln PLN Część W: do 20 mln PLN
Wsparcie przedsiębiorców w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki Program skonsolidowany Konsolidacja od 1.01.2014 r. 4 x Z Zwiększenie efektywności energetycznej (obecnie EWE część 1 i EWE Część 2 ) Zmniejszenie zużycia surowców pierwotnych Zapobieganie szkodliwym emisjom do atmosfery Zagospodarowanie energetyczne odpadów w tym osadów ściekowych
Nowe, kompleksowe rozwiązanie dla przemysłu Efektywne wykorzystanie energii Zmniejszenie zużycia surowców pierwotnych E-KUMULATOR Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu Energetyczne wykorzystanie przemysłowych odpadów w tym osadów ściekowych Ograniczenie szkodliwych emisji do atmosfery
Nowe, kompleksowe rozwiązanie dla przemysłu E-KUMULATOR Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu Budżet programu: 497 mln zł Dotacje - 25 mln zł Pożyczki - 472 mln zł Konsolidacja razem z Programem EWE Część 1) i Część 2) od 1.01.2014 Program wdrażany w latach 2014 2017 Alokacja środków dla E-KUMULATORA w 2014 r. - program pilotażowy
Planowane efekty ekologiczne Efektywne wykorzystanie energii Zmniejszenie zużycia surowców pierwotnych Zmniejszenie zużycia energii: 1 000 GWh Zmniejszenie zużycia surowca pierwotnego: 500 000 Mg Energetyczne wykorzystanie przemysłowych odpadów w tym osadów ściekowych Ograniczenie szkodliwych emisji do atmosfery Ilość paliwa wytworzonego z przemysłowych odpadów w tym osadów ściekowych: - Energia wytworzona z osadów ściekowych (odpadów): 20 000 MWh/rok - Wytworzone paliwo: 6 000 GJ/rok Ograniczenie emisji do atmosfery: - CO 2 : 1000 Mg/rok - SO 2 : 900 Mg/rok - No x : 400 Mg/rok - Pyły: 800 Mg/rok
1. Zmniejszenie zużycia surowców pierwotnych E-KUMULATOR Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu budowa, rozbudowa lub modernizacja istniejących instalacji produkcyjnych lub urządzeń przemysłowych, prowadząca do zmniejszania zużycia surowców pierwotnych, w tym poprzez zastąpienie ich surowcami wtórnymi, odpadami lub prowadzące do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów Zmniejszenie zużycia surowca pierwotnego na jednostkę produkcji finalnej (Mg/jedn. produkcji lub m3/jedn. produkcji) nie mniej niż 15% Forma dofinansowania: pożyczka preferencyjna
2. Ograniczanie szkodliwych emisji do atmosfery E-KUMULATOR Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu obniżenie wielkości emisji ze źródeł spalania paliw łączna moc nominalna nie mniejsza niż 20 MW i nie większa niż 40 MW źródło spalania = stacjonarne urządzenie techniczne w którym następuje proces spalania paliw o nominalnej mocy większej niż 1 MW Konkluzje BAT/ wymogi Dyrektywy IED (Dyrektywa o emisjach przemysłowych: ang. Industrial Emission Directive) Forma dofinansowania: pożyczka preferencyjna + częściowe umorzenie
3. Energetyczne wykorzystanie przemysłowych odpadów w tym osadów ściekowych E-KUMULATOR Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu Budowa nowych lub modernizacja istniejących instalacji energetycznego wykorzystania przemysłowych odpadów Budowa nowych lub modernizacja istniejących instalacji służących produkcji i wykorzystaniu paliw alternatywnych we własnych procesach technologicznych i w spalarniach odpadów maksymalna moc instalacji dla termicznego przekształcania odpadów nie może przekroczyć 3 MW Forma dofinansowania: pożyczka preferencyjna + częściowe umorzenie
EWE Część 3) Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych Program funkcjonujący Budżet programu: 300 mln zł Kredyty Częściowa spłata kapitału Beneficjenci: osoby fizyczne dysponujące prawem do dysponowania nieruchomością lub uprawnieniem do przeniesienia przez dewelopera na swoją rzecz prawa własności nieruchomości Program wdrażany w latach 2013 2022 Nabór ciągły realizowany za pośrednictwem wybranych banków
EWE Część 3) Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych - dofinansowanie Cel: oszczędność energii do 93 500 MWh/rok i w konsekwencji ograniczenie emisji CO2 o 32 300 Mg/rok Dla domów jednorodzinnych: Standard NF40: EUco 40 kwh(m2*rok) Standard NF15: EUco 15 kwh(m2*rok) Dotacja: 30 000 zł brutto Dotacja: 50 000 zł brutto Dla lokali mieszkalnych: Standard NF40: EUco 40 kwh(m2*rok) Standard NF15: EUco 15 kwh(m2*rok) Dotacja: 11 000 zł brutto Dotacja: 16 000 zł brutto
EWE Część 4) LEMUR - Energooszczędne budynki użyteczności publicznej Program funkcjonujący Budżet programu: 300 mln zł Dotacje - 30 mln zł Pożyczki - 270 mln zł Beneficjenci: - Podmioty sektora finansów publicznych - Samorządowe osoby prawne, spółki realizujące zadania własne gmin - Organizacje pozarządowe (m.in.: fundacje, stowarzyszenia, kościoły itp.) Program wdrażany w latach 2013 2020 Nabór ciągły planowany termin rozpoczęcia naboru: listopad 2013 r.
EWE Część 4) LEMUR - Energooszczędne budynki użyteczności publicznej Cel: ograniczenie emisji CO2 w wyniku oszczędności energii o 28 000 Mg/rok Dokumentacja projektowa Klasa budynku A dotacja do 70% Klasa budynku B dotacja do 50% Klasa budynku C dotacja do 30% Budowa Pożyczka do 1000 zł / m2
GIS Część 1) - Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Program funkcjonujący środki zagraniczne Budżet programu: Dotacje 312,5 mln zł (GIS) Pożyczka 233,8 mln zł (NFOŚiGW) AUUs Beneficjenci: - Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki - podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań własnych jst - Ochotnicza Straż Pożarna - uczelnie wyższe - samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej - organizacje pozarządowe, kościoły i inne związki wyznaniowe Program wdrażany w latach 2010 2016 Planowany VI konkurs do końca 2013 r.
GIS Część 1) - Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Cel: ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 w wyniku oszczędności energii o 273 395 Mg/rok Dotacja do 50% Termomodernizacja Pożyczka do 60% Oświetlenie Budynki użyteczności publicznej Max dofinansowanie: 95%
GIS Część 1) - Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Osiągnięte efekty ekologiczne i rzeczowe: Planowana redukcja emisji CO 2 : 324 000 Mg/rok Kwota dofinansowania: 486 milionów zł Liczba zrealizowanych projektów: 276
POIiŚ: Działanie 9.3 termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Program funkcjonujący środki zagraniczne Plany gospodarki niskoemisyjnej Budżet konkursu: 10 mln zł Trwa nabór wniosków: od 2.09.2013 r. do 31.10.2013 r. Dotacja do 85% kosztów kwalifikowanych Wkład własny minimum 5% kosztów kwalifikowanych Beneficjenci: Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy: - związki - stowarzyszenia - porozumienia jednostek samorządu terytorialnego
POIiŚ: Działanie 9.3 termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Założenia planów gospodarki niskoemisyjnej dotyczy całości obszaru geograficznego, który podlega danemu samorządowi/samorządom koncentruje się na środkach służących redukcji emisji CO2, wykorzystaniu OZE oraz podniesieniu efektywności energetycznej powinien obejmować wszystkie sektory i podmioty będące producentami i odbiorcami energii ze szczególnym uwzględnieniem działań w sektorze publicznym
POIiŚ: Działanie 9.3 termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Osiągnięte efekty ekologiczne i rzeczowe: Planowana redukcja emisji CO 2 : 81 000 Mg/rok Kwota dofinansowania: 405 milionów zł Liczba budynków poddanych termomodernizacji: 560
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2009-2014 Kwoty w Euro
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2004-2009 Budżet programu: 43 miliony Euro Osiągnięte efekty ekologiczne i rzeczowe: Redukcja emisji CO 2 : 51 729,28 Mg/rok Redukcja zużycia energii: 563 699,98 GJ/rok Liczba budynków poddanych termomodernizacji: 361
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2009-2014 Program funkcjonujący środki zagraniczne Program Operacyjny Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii Budżet programu: 75 milionów Euro Dotacja do 50% Minimalna kwota dofinansowania: 170 tys. EUR Beneficjenci: - jednostki sektora finansów publicznych - podmioty niepubliczne realizujące zadania publiczne Program wdrażany w latach 2013 2016
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2009-2014 Program Operacyjny Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii Planowane efekty efekty ekologiczne i rzeczowe: Redukcja emisji CO 2 : 75 000 Mg/rok Nowo zainstalowana moc w OZE: 15 MW Liczba budynków poddanych termomodernizacji: 250
Program Operacyjny: Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 Oś priorytetowa I: Promocja odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej Priorytet inwestycyjny 4.1: Promowanie produkcji i dystrybucji odnawialnych źródeł energii Priorytet inwestycyjny 4.2: Promowanie efektywności energetycznej i wykorzystania OZE przez przedsiębiorstwa Priorytet inwestycyjny 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w sektorze publicznym i mieszkaniowym Priorytet inwestycyjny 4.4 Rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji na niskich i średnich poziomach napięcia Priorytet inwestycyjny 4.5 Promowanie strategii niskoemisyjnych (zwłaszcza w obszarach miejskich) Priorytet inwestycyjny 4.7 Promowanie wysokosprawnej kogeneracji energii cieplnej i elektrycznej w oparciu o popyt na użytkową energię cieplną Dane zgodne z projektem POIiŚ 2014 2020 opublikowanym przez MRR w ramach prowadzonych konsultacji społecznych
Perspektywa finansowa 2014-2020 - Priorytety Niskoemisyjna gospodarka Eko-innowacyjność Projekty zintegrowane Inżynieria finansowa
WNIOSKI Ekologiczny potencjał w ekoinnowacyjności Efektywność energetyczna: jeden z priorytetów polskiej gospodarki Potrzeby inwestycyjne: 90-111 mld zł* Źródło: Trendy w polskiej elektroenergetyce, Raport McKinsey & Company, Warszawa, 2010
Dziękuję za uwagę! Jacek Gdański Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW www.nfosigw.gov.pl