ZWIĄZEK NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO ZARZĄD GŁÓWNY

Podobne dokumenty
USTAWA. z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. (Dz. U. z dnia 26 czerwca 1991 r.) Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. (Dz. U. z dnia 26 czerwca 1991 r.) Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 56 poz z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 55 poz. 236 USTAWA. z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U Nr 55 poz z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Dz. U Nr 55 poz z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Warszawa, dnia 21 lutego 2018 r. Poz. 399

Warszawa, dnia 30 stycznia 2019 r. Poz. 174

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 30 stycznia 2019 r. Poz. 174

Kancelaria Sejmu s. 1/6. Dz.U poz. 295

Projekt ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych *

Ustawa. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych

KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH JURAŁOWICZ, HERMANN I WSPÓLNICY

USTAWA. z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. (Dz. U. z dnia 26 czerwca 1991 r.) Rozdział 1. Przepisy ogólne

Informacja na temat sporów zbiorowych

ZASADY ORGANIZACJI STRAJKU ORAZ WYNIKAJĄCE Z TEGO OBOWIĄZKI PRACODAWCY

UPRAWNIENIA ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH W ZAKRESIE ZBIOROWEGO PRAWA PRACY SZKOLENIA

Warszawa, 19 stycznia 2017 r. Nauczycielki, nauczyciele, pracownice i pracownicy oświaty, członkinie i członkowie ZNP,

Spór Zbiorowy Strajk. Porozumienie Rezydentów OZZL, wrzesień 2017r. v1.0

Źródło: M. Seweryński, Komentarz praktyczny: Spór Zbiorowy, Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Gold on-line.

W S T Ę P AKTYWNOŚĆ FUNKCYJNYCH CZŁONKÓW ZWIĄZKU NA CZECZ ZWIĄZKU NA RZECZ PRACOWNIKA NA RZECZ ZAŁOGI

ANNA WOLNIEWICZ-GLAPIAK

Menedżer Działu Spraw Pracowniczych IRS. Sekretarz Komisji Zakładowej

Związek Zawodowy. partner czy przeciwnik? Ewa Książek-Bator Poznań

DZIAŁ JEDENASTY UKŁADY ZBIOROWE PRACY. Rozdział I Przepisy ogólne

WSPÓŁPRACA PRACODAWCY ZE ZWIĄZKIEM ZAWODOWYM. aktualny stan prawny oraz planowane zmiany

FRDL Centrum Szkoleniowe w Łodzi zaprasza w dniu 5 lutego 2019 roku na szkolenie na temat:

DZIAŁ JEDENASTY UKŁADY ZBIOROWE PRACY Rozdział I Przepisy ogólne. Art. 238.

REGULAMIN. określający skład oraz szczegółowe kompetencje organów związku

Pani Jolanta Fedak Minister Pracy i Polityki Społecznej ul. Nowogrodzka 1/3/ Warszawa

Wyrok z dnia 6 maja 2003 r. I PK 157/02

DZIAŁ JEDENASTY - UKŁADY ZBIOROWE PRACY Rozdział I - Przepisy ogólne

S T A T U T Sądu Arbitrażowego przy Centrum Mediacji i Arbitrażu Transportu Sp. z o.o. 1 Nazwa, siedziba i pieczęć Sądu

STATUT FEDERACJI ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH PRACOWNIKÓW SKARBOWYCH

ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW SPORY INDYWIDUALNE I ZBIOROWE

USTAWA z dnia 8 października 2004 r.

A. Do spraw wymagających uzgodnienia z zakładową organizacją związkową należy:

Zmiany w zbiorowym prawie pracy. Dr Magdalena Rycak

Informacje dotyczące roli zakładowych organizacji związkowych w kształtowaniu bezpieczeństwa i higieny pracy Konsultacje

UPRAWNIENIA ZAKŁADOWYCH ORGANIZACJI ZWIĄZKOWYCH

Przedmowa Nowelizacja ustawy o związkach zawodowych z r. miała na celu rozszerzenie zakresu podmiotowego prawa do tworzenia i wstępowania do

Rozdział I Przepisy ogólne

FORMY UCZESTNICTWA OBYWATELI W ŻYCIU PUBLICZNYM Związki zawodowe

Ustawa. z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1)

Zmiany w przepisach dla pracowników samorządowych zatrudnionych w placówkach oświatowych JST w 2009 roku

Stan prawny do 31 grudnia 2016r. Stan prawny od 1 stycznia 2017 r. Przepis

Kancelaria Sejmu Strona 1 z 8

Ustawa o pracy tymczasowej

wprowadzono rozróżnienie na pracownika i inną niż pracownik osobę wykonującą pracę zarobkową. Ta dyferencjacja jest niezbędna ze względu na

ZARZĄDZENIE NR 148/2012 BURMISTRZA NOWEGO. z dnia 9 lipca 2012 r.

Zmiany w prawie pracy

Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w szkole

Spis treści. 1f. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym

ul. Solna 10, Poznań UZASADNIENIE

UCHWAŁA NR XXXVII/645/13 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO z dnia 24 czerwca 2013 r.

USTAWA. z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I. Przepisy ogólne

Spis treści. 1e. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym

Dlaczego warto należeć do ZNP?

UCHWAŁA NR.../.../2016 RADY POWIATU W POLICACH. z dnia 2016 r.

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

Do projektu rozporządzenia z dnia 19 marca 2018 r. UZASADNIENIE

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

REGULAMIN KOLEGIUM MEDIACYJNEGO DZIAŁAJĄCEGO W RAMACH ŚLĄSKIEGO STOWARZYSZENIA RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH W KATOWICACH 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W KĄTACH WROCŁAWSKICH. z dnia 11 marca 2019 r. w sprawie utworzenia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Sadkowie

PEŁNY PROGRAM SZKOLENIA

REGULAMIN DZIAŁALNOŚCI KRAJOWEJ SEKCJI PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO, MŁYNARSKIEGO I PIEKARNICZEGO NSZZ SOLIDARNOŚĆ

Uchwała Nr 2/16 Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Poznaniu z dnia 30 czerwca 2016 roku

PRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak

ROZDZIAŁ 1. System wynagradzania pracowników samorządowych

W sprawie rezygnacji z wystawiania druków ZUS ZLA:

Wyrok z dnia 2 grudnia 2004 r. I PK 81/04

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POWIATOWY URZĄD PRACY W IŁAWIE

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa

Dz.U zm.wyn.z Dz.U ogólne USTAWA. z dnia 7 kwietnia 2006 r.

STATUT GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE

Pozew o odszkodowanie z powodu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia

USTAWA z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji 1)

Regulaminu wynagradzania w Szkole Podstawowej. im. Bolesława Krzywoustego w Piaskach

ROZWIĄZYWANIE SPORÓW ZE STOSUNKU PRACY. KOMISJE POJEDNAWCZE. SĄDY PRACY

Regulamin Organizacyjny Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu

Organizacja i przeprowadzenie egzaminu ósmoklasisty, gimnazjalnego i maturalnego w roku szkolnym 2018/2019. Opole, 5 kwietnia 2019 r.

Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1 z dnia 9 lipca 2003 r. (Dz.U. Nr 166, poz. 1608)

USTAWA. z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji

Porozumienie. Poszczególne organizacje związkowe reprezentowane są przez upoważnionych przedstawicieli.

RAMOWY STATUT UCZNIOWSKIEGO KLUBU SPORTOWEGO (źródło: opracowanie własne) Rozdział 1 Nazwa, teren działania, siedziba i charakter prawny

o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw 1994 Nr 113, poz.

Zmiany postanowień zakładowych układów zbiorowych pracy i ich wpływ na treść umów o pracę.

USTAWA. z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I. Przepisy ogólne. Art. 1.

Prof. zw. dr hab. Jerzy Wratny Warszawa, 30 maja 2012 r. Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Wyrok z dnia 20 marca 2009 r. II PK 219/08

USTAWA. z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji 1) (Dz. U. z dnia 10 maja 2006 r.

USTAWA z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 1) Rozdział I Przepisy ogólne

Uchwała z dnia 6 października 1998 r. III ZP 31/98

Regulamin oceny pracy nauczycieli w ZS-P w Lisewie.

Statut ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne

Transkrypt:

ZWIĄZEK NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO ZARZĄD GŁÓWNY ZASADY POSTĘPOWANIA W RAMACH SPORU ZBIOROWEGO (VADEMECUM DLA ZAKŁADOWYCH ORGANIZACJI ZWIĄZKOWYCH ZNP) Warszawa, wrzesień 2007 r. Vademecum opracował: Łukasz Pater starszy specjalista ds. prawnych Zarządu Głównego ZNP

SPIS TREŚCI: I. Wstęp. II. Podstawa prawna. III. Elementy pojęcia spór zbiorowy. IV. Etapy sporu zbiorowego rokowania. V. Etapy sporu zbiorowego mediacja. VI. Etapy sporu zbiorowego arbitraż. VII. Etapy sporu zbiorowego strajk. VIII. Inne formy protestu. IX. Odpowiedzialność. X. Załączniki wzory pism. (MATERIAŁ DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO)

I. WSTĘP. Szanowni Państwo, Przekazujemy w Państwa ręce vademecum, które w zamyśle ma być materiałem wykorzystywanym w przypadku konieczności wejścia przez Oddział ZNP w spór zbiorowy z dyrektorem reprezentującym szkołę lub placówkę oświatową. Jak wykazują statystyki pracownicy coraz częściej korzystają z instrumentu sporu zbiorowego. W zeszłym roku do okręgowych inspektoratów pracy zgłoszono 659 sporów zbiorowych, czyli o 274 proc. więcej niż rok wcześniej. Rok 2007 po ośmiu miesiącach już zapowiada się rekordowo. Spór zbiorowy jest również coraz częściej wykorzystywany przez Oddziały, jako skuteczny instrument w walce o prawa i interesy pracownicze. Obowiązujące obecnie przepisy regulujące zasady organizowania sporów zbiorowych nie pozwalają niestety na ich prowadzenie z rządem lub ministrem właściwym ds. oświaty na szczeblu centralnym. Ułomność tak skonstruowanych przepisów skutkuje tym, iż w walce o prawa i interesy pracowników oświaty konieczne jest wchodzenie w spory zbiorowe z poszczególnymi pracodawcami również w przypadku walki o prawa i interesy ogólnokrajowe. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w maju br., a sytuacja w systemie oświaty, jak również wciąż niespełnione obietnice znaczącego wzrostu wynagrodzeń dla zatrudnionych w nim nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi mogą zmusić Związek Nauczycielstwa Polskiego do zorganizowania kolejnych akcji w oparciu o ustawę o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. II. PODSTAWA PRAWNA. Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. (Dz. U. z 1991r., Nr 55 poz. 236 z późn. zm.) Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz. U. z 2001r., Nr 79, poz. 854 z późn. zm). Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 1998r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie warunków wynagradzania mediatorów z listy ustalonej przez ministra właściwego do spraw pracy (Dz. U. z 2004r. Nr 269, poz. 2673) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1991r. w sprawie trybu postępowania przed kolegiami arbitrażu społecznego (Dz. U. z 1991r., Nr 71, poz. 324 z późn. zm.).

III. ELEMENTY POJĘCIA SPÓR ZBIOROWY. Analiza przepisów ustawy z 23 maja z 1991r. pozwala na wskazanie trzech elementów, które składają się na definicję pojęcia sporu zbiorowego: - podmiotowego - wskazującego, kto może być stroną sporu zbiorowego, - przedmiotowego - wskazującego, czego może dotyczyć spór zbiorowy, - czasowego - wyznaczającego moment powstania sporu zbiorowego. Prawidłowe ustalenie wszystkich w.w elementów ma bardzo istotne znaczenie, gdyż decyduje o legalności prowadzonego sporu, a co za tym idzie ewentualnego strajku. Element podmiotowy. Stroną sporu zbiorowego są z jednej strony pracownicy, natomiast z drugiej pracodawcy. Nie posiadają uprawnień do uczestnictwa w sporze zbiorowym osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia lub o dzieło) czy też emeryci i renciści. Pracodawcą w rozumieniu ustawy jest podmiot, o którym mowa w art. 3 Kodeksu pracy, a więc osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej zatrudniająca pracowników. W przypadku związku zawodowego działającego w szkołach i placówkach oświatowych pracodawcą jest szkoła lub placówka reprezentowana przez jej dyrektora. W sporze zbiorowym pracodawca może występować samodzielnie lub może być reprezentowany przez odpowiednią organizację pracodawców. Pracownicy nie mogą samodzielnie prowadzić sporu zbiorowego. Interesy strony pracowniczej muszą być reprezentowane przez organizację związkową. Wprowadzając taką zasadę, ustawodawca miał na celu zapobieżenie niekontrolowanym protestom pracowniczym, ich większą formalizację oraz zagwarantowanie pracownikom profesjonalnej, merytorycznie przygotowanej reprezentacji. W przypadku, gdy u danego pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa każda z nich ma prawo reprezentować pracowników w sporze zbiorowym. Ustawa nie zawiera żadnych uregulowań dotyczących sposobu rozstrzygania ewentualnych sporów o prawo reprezentowania pracowników w danym sporze zbiorowym. Brak jest zróżnicowania ze względu na wielkość organizacji związkowych lub ich reprezentatywność. Niezamieszczenie takich rozwiązań w ustawie powoduje, iż o prawie do reprezentowania organizacji związkowej w konkretnym sporze decyduje pierwszeństwo w przejawieniu inicjatywy w jego zainicjowaniu. Wszczęcie sporu zbiorowego przez inny niż związek

zawodowy podmiot np. komitet protestacyjny, radę pracowników nie korzysta z ochrony ustawowej i nie nakłada na pracodawcę obowiązku wejścia w taki spór. Element przedmiotowy. Spór zbiorowy może dotyczyć: warunków pracy, płac, świadczeń socjalnych, praw i wolności związkowych pracowników, praw i wolności związkowych innych niż pracownicy członków związków zawodowych. Przez warunki pracy należy rozumieć wszystkie obok płacy i świadczeń socjalnych okoliczności wpływające na sytuację pracownika związane zwłaszcza ze środowiskiem pracy, jej organizacją, bezpieczeństwem i higieną. Za spór płacowy należy uznać spór dotyczący zwłaszcza wysokości pensji, dodatków do wynagrodzenia, odpraw - wynikających z obowiązujących przepisów, jak również do ustanowienia, których związek dąży np. w formie regulaminu wynagradzania. Przez świadczenia socjalne należy rozumieć między innymi zasiłki, dopłaty, rekompensaty, zapomogi, pożyczki, ulgi w odpłatności za otrzymane towary, usługi, korzystanie z lokali i pomieszczeń. Natomiast, jako spór o prawa i wolności związkowe można wskazać spór dotyczący kreowania polityki związkowej, korzystania z uprawnień ustawowych, swobody kształtowania struktury wewnątrzzwiązkowej i podziału kompetencji, zwiększania dostępu do informacji o stanie zakładu pracy. Nie jest dopuszczalne prowadzenie sporu zbiorowego w celu poparcia indywidualnych żądań pracowniczych, jeżeli ich rozstrzygnięcie jest możliwe w postępowaniu przed organem rozstrzygającym spory o roszczenia pracowników. Jeżeli spór dotyczy treści układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia, którego stroną jest organizacja związkowa, wszczęcie i prowadzenie sporu o ich zmianę może nastąpić nie wcześniej niż z dniem ich wypowiedzenia. Element czasowy. Zgodnie z art. 7 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych - spór zbiorowy rozpoczyna się w dniu przekazania pracodawcy żądań przez organizację związkową reprezentującą pracowników, jeżeli w terminie przez nią wskazanym (nie krótszym niż 3 dni) nie zostaną one przez pracodawcę spełnione. Organizacja związkowa może również zastrzec, iż w przypadku niespełnienia żądań zastrzega sobie prawo zorganizowania strajku. Strajk nie może być zapowiedziany na dzień przypadający przed upływem 14 dni od dnia przekazania żądań.

IV. ETAPY SPORU ZBIOROWEGO ROKOWANIA. Do wszczęcia sporu zbiorowego konieczne jest zwołanie posiedzenia Zarządu Oddziału ZNP, którego celem jest podjęcie uchwały o przedstawieniu dyrektorom szkół i placówek oświatowych żądań dotyczących warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz wolności związkowych (wzór - zał. Nr 1) i przesłanie pisma przewodniego dyrektorowi (zał. Nr 2). Niespełnienie przez pracodawcę żądań organizacji związkowej w zakreślonym przez nią terminie nakłada na niego obowiązek niezwłocznego poinformowania właściwego okręgowego inspektora pracy o zaistnieniu sporu oraz podjęcia rokowań. Celem rokowań jest dojście przez strony do porozumienia w zakresie zgłoszonych żądań. W przypadku osiągnięcia porozumienia na etapie rokowań należy je zakończyć formalnym podpisaniem dokonanych uzgodnień. W przypadku, gdy negocjacje nie doprowadzą do osiągnięcia porozumienia należy podpisać protokół rozbieżności obejmujący stanowiska stron. V. ETAPY SPORU ZBIOROWEGO MEDIACJA. Jeżeli strona, która wszczęła spór podtrzymuje zgłoszone żądania spór przechodzi na etap mediacji. Mediacja polega na prowadzeniu negocjacji pomiędzy stronami z udziałem bezstronnego pośrednika (mediatora). W celu przeniesienia sporu zbiorowego na etap mediacji Zarząd Oddziału ZNP powinien podjąć uchwałę (zał. Nr 3) i przesłać na ręce dyrektora pismo z odpowiednią informacją (zał. Nr 4). Mediatorem może być każda osoba, na którą zgodzą się dyrektor szkoły oraz Zarząd Oddziału ZNP. Istnieje możliwość skorzystania z usług mediatora wpisanego na listę ustaloną przez ministra właściwego do spraw pracy w uzgodnieniu z organizacjami związkowymi oraz organizacjami pracodawców reprezentatywnymi, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego. Zasady wynagradzania mediatorów z listy ministerialnej określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. (Dz. U. z 2004r. Nr 269, poz. 2673 z późn. zm.). Jeżeli strony w ciągu 5 dni nie dojdą do porozumienia w sprawie wyboru mediatora, postępowanie będzie się toczyć z udziałem mediatora wskazanego na wniosek jednej ze stron przez ministra właściwego ds. prawa pracy. Mediator w trakcie mediacji może w związku z żądaniem objętym przedmiotem sporu uznać, iż konieczne jest ustalenie sytuacji

ekonomiczno-finansowej zakładu pracy i może zaproponować przeprowadzenie w tej sprawie ekspertyzy. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej koszty ekspertyzy obciążają zakład pracy. Etap mediacji należy zakończyć podpisaniem porozumienia w przypadku uzgodnienia kompromisu lub podpisaniem protokołu rozbieżności ze wskazaniem stanowisk stron w przypadku jego braku. Czynności tych dokonuje się przy udziale mediatora. Strajk ostrzegawczy. Jeżeli w trakcie mediacji, brak będzie przesłanek świadczących o możliwości rozwiązania sporu przed terminem zapowiedzianego strajku właściwego - organizacja związkowa ma prawo przeprowadzić raz w trakcie mediacji, nie dłuższy niż dwugodzinny strajk ostrzegawczy. Strajk ostrzegawczy przeprowadza się bez uprzedniego przeprowadzenia referendum strajkowego. Strajk ostrzegawczy może być zorganizowany przed upływem 14 dni od dnia wszczęcia sporu zbiorowego. W celu przeprowadzeniu strajku ostrzegawczego Zarząd Oddziału ZNP powinien podjąć stosowną uchwałę w tej sprawie (zał. Nr 5) oraz poinformować dyrektora (zał. Nr 6). VI. ETAPY SPORU ZBIOROWEGO ARBITRAŻ. Zamknięcie etapu mediacji przy braku porozumienia otwiera możliwość podjęcia akcji strajkowej. Zamiast korzystać z tego środka organizacja związkowa ma możliwość skierowania sporu pod rozstrzygnięcie kolegium arbitrażu społecznego. Ten etap sporu nie jest jednak etapem obligatoryjnym. Spór zakładowy rozpoznawany jest przez kolegium arbitrażu społecznego przy sądzie okręgowym, przy którym utworzony jest sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, natomiast spór wielozakładowy przez Kolegium Arbitrażu Społecznego przy Sądzie Najwyższym. Kolegia nie są organami stałymi, powoływane są na wniosek organizacji związkowej i rozwiązują się po wykonaniu powierzonego im zadania. Skład kolegium tworzy 7 członków przewodniczący wyznaczony spośród sędziów danego sądu przez jego prezesa oraz po trzech członków wyznaczonych przez każdą ze stron. Wniosek organizacji związkowej powinien zawierać określenie stron, przedmiotu sporu oraz wskazywać osoby wyznaczone przez strony na członków kolegium. Do wniosku należy dołączyć protokoły rozbieżności z rokowań i z postępowania mediacyjnego, a także dokumenty istotne dla rozstrzygnięcia sporu. Szczegółowe zasady postępowania przed kolegiami arbitrażu społecznego określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1991r. (Dz. U. z 1991r., Nr 71, poz. 324 z późn. zm.).

Orzeczenie kolegium zapada większością głosów. Jeżeli żadna ze stron przed poddaniem sporu pod rozstrzygnięcie kolegium nie postanowi inaczej, orzeczenie to wiąże strony. Nie podlega ona jednak egzekucji na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jednakże jego nierespektowanie uprawnia do zainicjowania sporu zbiorowego w celu jego wykonania. VII. ETAPY SPORU ZBIOROWEGO STRAJK. Nieosiągnięcie porozumienia rozwiązującego spór zbiorowy w postępowaniu mediacyjnym uprawnia do podjęcia akcji strajkowej. Zgodnie z definicją ustawową strajk polega na zbiorowym powstrzymaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu dotyczącego interesów określonych w art.1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Za strajk może być więc uznana jedynie akcja mająca charakter zbiorowy, polegająca na powstrzymaniu się od wykonywania pracy, która ma na celu rozwiązanie sporu zbiorowego dotyczącego warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych. Jeżeli akcja nie posiada choćby jednej z w.w cech nie może zostać uznana za legalny strajk. Udział w strajku jest dobrowolny, nikt nie może być zmuszany do wzięcia w nim udziału. Pracownik nie może być poddawany presji zarówno przez organizatora strajku, jak i przez pracodawcę. Niedopuszczalne jest zaprzestanie pracy w wyniku akcji strajkowej na stanowiskach pracy, urządzeniach i instalacjach, na których zaniechanie pracy zagraża życiu i zdrowiu ludzkiemu lub bezpieczeństwu państwa. Prawo do strajku nie przysługuje pracownikom zatrudnionym w organach władzy państwowej, administracji rządowej i samorządowej, sądach oraz prokuraturze. Przez administrację samorządową należy rozumieć część administracji publicznej - działającej na wszystkich stopniach zasadniczego podziału terytorialnego kraju - w gminie, powiecie, województwie - wykonującej zdecentralizowaną część zadań publicznych. Na administrację samorządową składają się organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, a więc rada gminy, powiatu, sejmik województwa, organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego wójtowie (burmistrzowie, prezydentowie) zarządy gmin i powiatów z ich przewodniczącymi starostami i marszałkami wraz z aparatem pomocniczym - urzędami gmin, starostami powiatowymi, urzędami marszałkowskimi. Mając na uwadze powyższą definicję administracji samorządowej, należy jednoznacznie stwierdzić, iż prawa do strajku nie mają pracownicy urzędów marszałkowskich, starostw powiatowych oraz urzędów gmin, jak również osoby wchodzące

w skład organów wykonawczych j.s.t. W świetle powyższego nie może być natomiast wątpliwości, iż w strajku mają prawo brać pracownicy administracji i obsługi zatrudnieni w szkołach i placówkach oświatowych. Strajk zakładowy ogłaszany jest przez organizację związkową po uzyskaniu zgody pracowników. Zgoda taka wyrażana jest w referendum. Do ogłoszenia strajku konieczne jest, aby w referendum wzięło udział co najmniej 50% pracowników danego zakładu pracy z czego ponad połowa powinna opowiedzieć się za organizacją strajku (strajk wielozakładowy ogłasza organ związku wskazany w statucie po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników w poszczególnych zakładach pracy, które mają być objęte strajkiem, jeżeli w głosowaniu w każdym z tych zakładów wzięło udział co najmniej 50% pracowników). Ogłoszenie strajku następuje na co najmniej 5 dni przed jego planowanym rozpoczęciem. Zgodnie z art. 52 ust. 1 pkt 1 Statutu ZNP do kompetencji Zarządu Oddziału należy reprezentowanie ZNP i jego członków wobec pracodawców. Zapis ten przesądza, iż to właśnie Zarząd Oddziału jest organem, który w strukturze ZNP prowadzi spór zbiorowy i podejmuje decyzję o ogłoszeniu ewentualnego strajku. W celu rozpoczęcia akcji strajkowej konieczne jest podjęcie przez Zarząd Oddziału uchwały i poinformowanie o podjętej decyzji dyrektora szkoły (zał. Nr 7 i 8). Podczas akcji strajkowej strajkujący, a zwłaszcza organizatorzy strajku nie mają prawa ograniczać kierownika zakładu pracy w jego prawach i obowiązkach w odniesieniu do pracowników niebiorących udziału w strajku, jak również w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia zakładu pracy i nieprzerwanej pracy tych obiektów, urządzeń i instalacji, których unieruchomienie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego lub przywrócenia normalnej działalności zakładu. Organizatorzy strajku są zobowiązani do współdziałania z kierownikiem zakładu pracy w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia i nieprzerwanej pracy obiektów, urządzeń i instalacji, o których mowa powyżej. Ustawa nakazuje organizacji związkowej, aby podejmując decyzję w sprawie przeprowadzenia strajku wzięła pod uwagę współmierność żądań do strat związanych ze strajkiem. Jednocześnie ze względu na fakt, iż strajk jest bardzo ostrą formą protestu pracowniczego jego ogłoszenie musi być poprzedzone rokowaniami i mediacją. Strajk może być zorganizowany bez przeprowadzenia tych dwóch etapów jedynie w przypadku, gdy pracodawca swym bezprawnym działaniem uniemożliwił przeprowadzenie rokowań lub mediacji, a także w wypadku, gdy pracodawca rozwiązał stosunek pracy z prowadzącym spór działaczem związkowym. Strajk taki dla swej legalności wymaga jednak przeprowadzenia

referendum zakończonego uzyskaniem odpowiedniej frekwencji i większości oraz zachowania ustawowego terminu jego ogłoszenia. VIII. INNE FORMY PROTESTU. Organizacja związkowa w ramach prowadzonego sporu zbiorowego ma prawo podjęcia innych niż strajk form protestu. Ustawa nie definiuje pojęcia takiej akcji protestacyjnej nie podaje również jej przykładów, zastrzegając jedynie, iż ma to być akcja niezagrażająca życiu lub zdrowiu ludzkiemu, odbywająca się bez przerywania pracy. Należy więc przyjąć, że chodzi o akcje mniej uciążliwe niż strajk. Legalność takich akcji uzależniona jest od uprzedniego przeprowadzenia rokowań. IX. ODPOWIEDZIALNOŚĆ. Bardzo istotne jest, aby akcja strajkowa była przeprowadzona zgodnie z przepisami ustawowymi. Przestrzeganie ustalonej ustawowo procedury chroni organizatorów strajku oraz pracowników w nim uczestniczących przed zarzutem naruszenia obowiązków pracowniczych i konsekwencji prawnych, które z takiego naruszenia wynikają. Udział w legalnie zorganizowanym strajku uprawnia pracownika (za okres strajku) do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia, które ze względu na fakt, iż jest ekwiwalentem za świadczoną pracę za okres strajku przysługiwać nie może. Przerwa w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy. Ustawa przewiduje odpowiedzialność karną dla osób, które w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją przeszkadzają we wszczęciu lub w prowadzeniu w sposób zgodny z prawem sporu zbiorowego lub też nie dopełniają określonych w ustawie obowiązków. Osoby takie podlegają grzywnie lub karze ograniczenia wolności. Analogiczna kara może grozić osobom, które kierują strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy. Organizator strajku ponosi również odpowiedzialność za szkody wyrządzone strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom ustawy, na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. zał. Nr 1

UCHWAŁA Nr /2008 ZARZĄDU ODDZIAŁU ZNP W z dnia 2008 r. Działając na podstawie art. 1 i art. 7 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w związku z art. 52 ust.1 pkt 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, Zarząd Oddziału ZNP w... przyjmuje co następuje: 1. Postanawia się wystąpić do Dyrektorów szkół i placówek oświatowych objętych działaniem Oddziału ZNP w... z następującymi postulatami: 1)..... 2)..... 3).. 2. Oczekuje się spełnienia postulatów, o których mowa w 1 w ciągu 3 dni od dnia ich przekazania. 3. Niespełnienie postulatów, o których mowa w 1 we wskazanym terminie będzie równoznaczne z wejściem przez Oddział ZNP w... w spór zbiorowy z poszczególnymi pracodawcami. 4. W przypadku niespełnienia postulatów, o których mowa w 1 Zarząd Oddziału, po upływie dni (co najmniej 14) od rozpoczęcia sporu zbiorowego, zastrzega sobie prawo zorganizowania strajku, ogłoszonego z co najmniej 5 dniowym wyprzedzeniem. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 5. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału zał. Nr 2

Szanowna Pani/Pan Dyrektor Szkoły... Zarząd Oddziału ZNP w..., działając na podstawie art. 1 i art. 7 Ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, występuje do Pani/Pana z następującymi żądaniami: 1)..... 2)..... 3).. Niespełnienie żądań w ciągu 3 dni od dnia ich przedstawienia będzie oznaczało rozpoczęcie sporu zbiorowego związku z pracodawcą, zgodnie z art. 7 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Jednocześnie informujemy, iż w przypadku niespełnienia w.w żądań Zarząd Oddziału, po upływie dni (co najmniej 14) od dnia rozpoczęcia sporu zbiorowego, zastrzega sobie prawo zorganizowania strajku, ogłoszonego z co najmniej 5 dniowym wyprzedzeniem. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 3 UCHWAŁA Nr /2008 ZARZĄDU ODDZIAŁU ZNP W z dnia 2008 r. Działając na podstawie art. 10 i art. 11 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w związku z art. 52 ust.1 pkt 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, oraz mając na uwadze fakt zakończenia etapu rokowań w ramach prowadzonego sporu zbiorowego z. podpisaniem protokołu rozbieżności, Zarząd Oddziału ZNP postanawia: 1. Podtrzymać żądania będące przedmiotem sporu zbiorowego. 2. Poinformować Dyrektora Szkoły w. o decyzji, o której mowa w 1 i jej skutku w postaci przejścia sporu zbiorowego na etap mediacji. Zaproponować jako mediatora Panią/Pana. Wykonanie uchwały powierza się Prezesowi Oddziału ZNP w. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3. 4. 5. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 4 Szanowna Pani/Pan Dyrektor Szkoły... W dniu.. został podpisany protokół rozbieżności kończący rokowania w ramach sporu zbiorowego prowadzonego przez Zarząd Oddziału ZNP w. z.. Mając na uwadze powyższe, jak również fakt, iż strona związkowa podtrzymuje żądania będące przedmiotem sporu zbiorowego informujemy, iż spór zbiorowy przechodzi na etap mediacji. Proponujemy, aby pierwsze spotkanie mediacyjne odbyło się w.. w dniu... Na osobę mediatora Zarząd Oddziału ZNP proponuje Pana/Panią... Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 5 UCHWAŁA Nr /2008 ZARZĄDU ODDZIAŁU ZNP W z dnia 2008 r. Działając na podstawie art. 12 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w związku z art. 52 ust.1 pkt 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, oraz mając na uwadze fakt, iż przebieg postępowania mediacyjnego uzasadnia ocenę, że nie doprowadzi ono do rozwiązania sporu przed upływem terminu organizacji strajku właściwego, Zarząd Oddziału ZNP postanawia: 1. Przeprowadzić w dniu. 2 godzinny strajk ostrzegawczy. 2. Poinformować Dyrektora Szkoły w. o decyzji, o której mowa w 1. 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezesowi Oddziału ZNP w. 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 6 Szanowna Pani/Pan Dyrektor Szkoły... Mając na uwadze fakt, iż przebieg postępowania mediacyjnego uzasadnia ocenę, że nie doprowadzi ono do rozwiązania sporu przed upływem terminu przewidzianego dla organizacji strajku właściwego, Zarząd Oddziału ZNP informuje, iż w dniu.. zostanie przeprowadzony 2 godziny strajk ostrzegawczy. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 7 UCHWAŁA Nr /2008 ZARZĄDU ODDZIAŁU ZNP W z dnia 2008 r. Działając na podstawie art. 15 i art. 20 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w związku z art. 52 ust.1 pkt 1 Statutu Związku Nauczycielstwa Polskiego, oraz mając na uwadze fakt, iż w ramach toczonego sporu zbiorowego z. zakończony został etap mediacji i brak jest porozumienia stron, a z % pracowników, którzy wzięli udział w referendum strajkowym.% opowiedziało się za przystąpieniem do strajku Zarząd Oddziału ZNP postanawia: 1. Z dniem rozpocząć akcję strajkową 2. Poinformować Dyrektora Szkoły w. o decyzji, o której mowa w 1. 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezesowi Oddziału ZNP w. 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału

zał. Nr 8 Szanowna Pani/Pan Dyrektor Szkoły... W dniu.. w kierowanej przez Panią/Pana szkole przeprowadzone zostało referendum strajkowe, w którym udział wzięło. % ogólnej liczby pracowników z czego % opowiedziało się za przeprowadzeniem akcji strajkowej. Mając na uwadze powyższe oraz fakt podpisania protokołu rozbieżności i zakończenie etapu mediacji w ramach sporu zbiorowego prowadzonego pomiędzy Zarządem Oddziału ZNP w, a informuję, iż z dniem. w kierowanej przez Panią/Pana Szkole zostanie rozpoczęta akcja strajkowa. Za Zarząd Oddziału ZNP podpis i pieczęć Prezesa Oddziału