Raport Strefy przemysłowe w obrębie i wokół terenów Specjalnych Stref Ekonomicznych w województwie opolskim Opole, 2012 Opracowanie: Marcin Staniszewski Dział Innowacji, Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki Opracowano w ramach projektu partnerskiego Opolska Strefa Zeroemisyjna model synergii przedsiębiorstw realizowanego przez Opolski Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych (dawniej Instytut Mineralnych Materiałów Budowlanych w Opolu) w partnerstwie z Opolskim Centrum Rozwoju Gospodarki oraz Instytutem Stosowanego Zarządzania Przepływem Materiałów w Birkenfeld. 1
1. Badanie zagospodarowania specjalnych stref ekonomicznych metodologia Na potrzebę niniejszego raportu na temat stref przemysłowych w obrębie i wokół terenów specjalnych stref ekonomicznych w województwie opolskim wykorzystano informacje pochodzące z Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera w Opolskim Centrum Rozwoju Gospodarki, którego jednym z zadań jest udzielanie informacji oraz ułatwianie podejmowania działalności inwestycyjnej w województwie opolskim. Raport nie uwzględnia terenów inwestycyjnych oraz stref przemysłowych nie znajdujących się w obrębie lub wokół specjalnych stref ekonomicznych. Raport nie uwzględnia terenów SSE całkowicie niezagospodarowanych, w których sąsiedztwie brak dużych zakładów przemysłowych. Powodem jest brak usystematyzowanych danych w tym zakresie. Na chwilę obecną istnieje 21 Obszarów SSE skupionych wokół 9 miejscowości: - Gogolin, - Głuchołazy, - Kędzierzyn-Koźle, - Kietrz, - Krapkowice, - Namysłów, - Nysa, - Olesno, - Opole, - Praszka, - Prudnik, - Skarbimierz, - Strzelce Op., - Tułowice, - Ujazd. Rysunek 1. Mapa Obszarów SSE i ich zagospodarowania. (źródło: COIE Opole) 2
Zauważalna jest wysoka dynamika w obejmowaniu terenów inwestycyjnych przez Katowicką SSE i Wałbrzyską SSE. Z drugiej strony jest stosunkowo mało firm w strefach, by móc stworzyć efektywne modele synergii bazując wyłącznie na nich. W związku z potrzebą znalezienia odpowiedniej i najbardziej reprezentatywnej próby stref przemysłowych, w niniejszym raporcie zidentyfikowane Strefy Przemysłowe, które obejmują tereny objęte SSE, tereny inwestycyjne oraz realizowane inwestycje i zakłady przemysłowe znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie (4 km) specjalnych stref ekonomicznych lub względnie blisko siebie - połączone drogami utwardzonymi (asfaltowymi lub betonowymi dla pojazdów powyżej 3,5 t) o odcinkach do 5 km. Zastosowane kryteria terytorialne i komunikacyjne do ustalenia stref przemysłową pozwalają stworzyć otwarty katalog stref przemysłowych w celu dalszego doprecyzowywania i uzupełniania danych w ramach projektu pn. Opolska Strefa Zeroemisyjna model synergii przedsiębiorstw (OSZE). Kryteria można rozszerzyć w przyszłości o strefy przemysłowe w obrębie i wokół terenów inwestycyjnych, wokół których odnotowano starania instytucjonalne samorządu lub SSE w celu ułatwienia działalności gospodarczej i przyciągnięcia inwestorów z potencjałem innowacyjnym w zakresie zeroemisyjności. 2. Strefy Przemysłowe wyodrębnione na potrzebę projektu OSZE Na chwilę obecną w efekcie zastosowania opisanej metodologii zostało wyodrębnionych 13 stref przemysłowych znajdujących się w obrębie lub wokół specjalnych stref ekonomicznych: - GŁUCHOŁAZY, - OPOLE WSCHODNIA, - KĘDZIERZYN-KOŹLE, - OPOLE WSPÓLNA i PÓŁNOCNA, - KLUCZBORK, - PRUDNIK - KRAPKOWICE, - SKARBIMIERZ, - NYSA INVEST-PARK, - STRZELCE OPOLSKIE, - NYSA RADZIKOWICE, - UJAZD. - OPOLE METALCHEM, W związku z tym firmy znajdujące wymienione w niniejszym raporcie są potencjalnymi odbiorcami idei projektu modelowania zeroemisyjnych stref przemysłowych. 3
Rysunek 2. Mapa przedstawiająca terenów Stref Przemysłowych wyodrębnionych w raporcie, zaznaczone na niebiesko. (źródło: oprac. własne; www.maps.opolskie.pl) 2.1. Strefa Przemysłowa GOGOLIN Stefą ekonomiczną (KSSE) objęte jest obecnie ok. 19 ha terenów inwestycyjnych. Niedaleko terenów istnieje zakład firmy Eurovent z branży budowlanej pokryć dachowych. Planowane jest doprowadzenie drogi dojazdowej od autostrady omijającej strefy zamieszkani 4
Rysunek 3. Mapa terenów inwestycyjnych w Gogolinie. (źródło; KSSE; www.gogolin.pl) 2.2. Strefa Przemysłowa GŁUCHOŁAZY Niemiecka spółka Schattdecor, która zajmuje się produkcją okleiny do mebli i folii dekoracyjnych planuje rozbudowę swojego zakładu w ramach Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Inwestycja szacowana jest na 44 mln złotych, a w rozbudowanej części pracę również znajdzie ok. 30 osób. W okolicy strefy znajduje się papiernia Głuchołaskie Zakłady Papiernicze Sp. z o.o. 2.3. Strefa Przemysłowa KĘDZIERZYN-KOŹLE W ramach strefy znajdują się tereny o łącznej powierzchni 76,8 ha. Istnieje też możliwość powiększenia strefy o kolejne 35 ha. Przy granicy strefy znajduje się linia kolejowa Opole-Gliwice oraz wysypisko odpadów stałych. W sąsiedztwie strefy znajdują się zakłady A Berger Polska Sp. z o.o. (Grupa Berger), CeWe Kolor Sp. z o.o., FAMET S.A., Global Colors Polska S.A. (Grupa Global Colors), Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej (ICSO), ICSO Chemical Production, Jokey Plastik Blachownia Sp. z o.o. (należący do Grupy Jokey), Kędzierzyńsko-Kozielski Park Przemysłowy, MEXEO, PCC Synteza S.A., Petrochemia-Blachownia (koncern Wanhua) oraz elektrownia należąca PKE S.A. 5
Rysunek 4. Mapa terenu inwestycyjnego na Polu Południowym w ramach KSSE wizualizująca firmy w sąsiedztwie strefy. (źródlło: oprac. własne; www.maps.opolskie.pl) 2.4. Strefa Przemysłowa KLUCZBORK W Obszarze WSSE znajdują się zakłady branżowo pokrewne w zakresie produkcji lub/i obróbki wyrobów metalowych - Inpol Krak Tubes, Marcegaglii i Ocynkowni Śląsk. W Obszarze, z którego tereny wykupione zostały w 88% wciąż dostępne dla potencjalnych inwestorów jest ok. 7,5 ha (prostokąt) podzielone na cztery działki. 2.5. Strefa Przemysłowa NYSA - Invest Park W Nysie znajdują się dwa Obszary WSSE. Pierwszym z nich jest teren ul. Dubois w wschodniej części miasta całkowicie zagospodarowany przez firmy Alsecco - produkcja okien i stolarka aluminiowa, Advantech Polska - podzespoły IT, Vasco Doors - produkcja drzwi (z użyciem elementów z aluminium). Centrum Badawczo-Rozwojowe Advantech Polska, który będzie się znajdować w obiekcie wybudowanym w technologii pasywnej (budynek ekologiczny) w którym mają być prowadzone badania dla potrzeb fabryki. Spółka włoska będzie produkować systemy ociepleń do budownictwa, urządzeń przemysłowych oraz AGD. Na realizację budowy centrum badawczego oraz fabryki, spółka pozyskała środki z RPO WO. Centrum Badawczo Rozwojowego R&D Center będzie miało powierzchnię 1500 m2. Budowa 6
obejmuje wykonanie dwukondygnacyjnej części laboratoryjno biurowej. Na każdej kondygnacji znajdować sie będą laboratoria: fizyczne, analiz chemicznych, analiz materiałowych, technologiczne, energetyczne wraz z częścią techniczną. Zakończenie robót centrum przewidywane jest na lipiec 2013r. 1 2.6. Strefa Przemysłowa NYSA RADZIKOWICE Teren Podstrefy WSSE znajduje się na obrzeżach północno-zachodniej części miasta Radzikowice i obejmuje 155 ha. Istnieje możliwość dalszego poszerzenia obszaru objętego WSSE o ok. 100 ha należących mniej więcej po połowie do Agencji Nieruchomości Rolnych i prywatnych właścicieli. Teren jest dotychczas całkowicie niezagospodarowany. Niedaleko strefy znajduje się Zakład Produkcji Etanolu Goświnowice należący do BIOAGRA S.A. 2.7. Strefa Przemysłowa OPOLE METALCHEM Rysunek 5. Zdjęcie satelitarne i mapa terenu WSSE Opole-Metalchem. (źródło: oprac. własne; www.maps.opole.pl) Teren Podstrefy WSSE w dzielnicy Metalchem w Opolu obejmuje prostokątną działkę o powierzchni 3,8 ha. W bezpośrednim sąsiedztwie terenu Podstrefy znajdują się zakłady APC Presmet, Bed-Met Logistic, Chem-Sped, Explomet, Heerema Fabrication Group, Iveco, Metalchem Serwis, TOWER Automotive Polska Sp. z o.o. z branży metalowej, chemicznej i automotive. W bezpośrednim sąsiedztwie również znajduje się port przeładunkowy na rzece Odrze. 1 Na podstawie artykułu NTO, strona http://www.strefabiznesu.nto.pl/artykul/trwa-budowa-centrum-badawczo-rozwojowego-w-nysie 7
2.8. Strefa Przemysłowa OPOLE WCHODNIA Teren Opolskiej Podstrefy WSSE znajdujący się w dzielnicy Grudzice obejmuje ok. 8 ha powierzchni. Należy on w całości do firmy KAMEX planującej zmianę lokalizacji. Firma specjalizuje się w regeneracji oraz produkcji podpór i siłowników hydraulicznych dla branży górniczej i budowlanej. W sąsiedztwie terenu znajdują się firmy Marbet - dystrybucja materiałów budowlanych, opału i nawozów, Monier - dachówki betonowe. 2.9. Strefa Przemysłowa OPOLE WSPÓLNA i PÓŁNOCNA Na terenie Opolskiej Podstrefy WSSE przy ul. Północnej zainwestowały już firmy ART Odlew - odlewnictwo, IFM Eco link - produkcja czujników i systemów sterowania, Pasta Food - spożywcze, PZ Stelmach Złotnictwo oraz STEGU Sp. z o.o. produkcja płytek ściennych z betonu i gipsu. Firmy te wykorzystują 22% terenu Podstrefy. Dostępne dla potencjalnych inwestorów przy ul. Północnej jest 44,6 ha terenów inwestycyjnych objętych strefą. Ponadto istnieje możliwość dalszego poszerzenie strefy. W okolicy znajduje się hala produkcyjna firmy Hana Polska Sp. z o.o. (koreański koncern Hana Elecom) z branży produkcji części i podzespołów do elektroniki. Rysunek 6. Maga zagospodarowania terenu Podstrefy WSSE przy ul. Północnej. (źródło: COIE Opole) 8
W niedalekiej odległości od Obszaru WSSE przy ul. Północnej znajdują się Obszar WSSE przy ul. Wspólnej o powierzchni 12 ha i 3,2 ha, całkowicie niezagospodarowany. Rysunek 7. Mapa przedstawiająca połoŝenie terenów inwestycyjnych 44,6 ha przy ul. Północnej oraz 12 i 3,2 ha przy ul. Wspólnej. (źródło: maps.opolskie.pl) 9
2.10. Strefa Przemysłowa PRUDNIK Całość terenu inwestycyjnego przy ul. Przemysłowej obejmuje 13 działek o łącznej powierzchni ok. 13 ha, z czego 11,5 ha objętych jest Podstrefą WSSE. Na terenie strefy dotąd zainwestowała firma TSP Sp. z o.o. (włoska Grupa Lora), która wybudowała halę produkcyjną. Firma TSP zajmuje się tłoczeniem w metalach na zimno na prasach dużego nacisku. W strefie rozpoczyna inwestycję firma Furnika w zakresie produkcji podzespołów do mebli. W sąsiedztwie Podstrefy WSSE istnieją zakłady: Fabryka Mebli PRUDNIK Sp. z o.o., Polskie Młyny S.A. i Zakład Usług Komunalnych Prudnik (spółka gminna). Rysunek 8. Mapa Prudnickiej Podstrefy SSE z przyległą infrastrukturą. (źródło: COIE Opole) 10
2.11. Strefa Przemysłowa SKARMBIMIERZ WSPÓLNA i PÓŁNOCNA Podstrefa WSSE w Skarbimierzu obejmuje 105 ha terenów inwestycyjnych. W obrębie strefy zainwestowała firma Cadbury (teraz KRAFT Foods) fabryki gumy do życia i czekolady, FPS Polska Sp. z o.o. fabryka puszek oraz Keiper produkcja foteli samochodowych. W sąsiedztwie strefy z większych zakładów znajduje się centrum logistyczne firmy Jeronimo Martins. Aktualnie spółka Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu buduje infrastrukturę kanalizacyjną na terenie Podstrefy co ma znaczenie dla wszystkich istniejących i potencjalnych inwestorów. Rysunek 9. Mapa Podstrefy WSSE w Skarbimierzu. (źródło: COIE Opole) 2.12. Strefa Przemysłowa STRZELCE OPOLSKIE Obejmuje obszar terenów o łącznej powierzchni 63,3 ha w całości zagospodarowany przez trzy zakłady należące do firmy grupy kapitałowej Kronospan. Rysunek 10. Mapa Obszaru KSSE w Strzelcach Opolskich z podziałe na tereny spółek naleŝących do grupy kapitałowej Kronospan. (źródło COIE Opole) 11
2.13. Strefa Przemysłowa UJAZD Obszar Ujazd Podstrefy KSSE obejmuje 122 ha terenów inwestycyjnych obecnie całkowicie niezagospodarowanych. W pobliżu Obszaru KSSE się zakłady FM Logistics z branży logistyki, HABA-BETON i JD Trade z branży budowlanej oraz QualiChairs z branży meblarskiej. W realizacji są również inwestycje firm: Galanteria Betonowa oraz Polmag odlewna magnezu. Rysunek 11. Mapa Obszaru KSSE w Ujeździe wraz z infrastrukturą. 3. Rekomendacje dla ICMiB, OCRG, SSE, COIE i Samorządu Województwa Podczas rekrutacji przedsiębiorstw z województwa opolskiego uwzględniony powinien być potencjał inwestycyjny oraz potencjał innowacyjny w zakresie ochrony środowiska wymienionych w niniejszym raporcie firm z branż należących do kluczowych dla rozwoju regionu - automotive, budowlanej, chemicznej, elektromaszynowej, informatycznej, maszynowej, metalowej i spożywczej (Tabela 1.) 12
Tabela 1. Lista firm z Raportu 1. A Berger Polska Sp. z o.o. (Grupa Berger), 2. Advantech Polska, 3. Alsecco, 4. APC Presmet, 5. ART Odlew, 6. Bed-Met Logistic, 7. Cadbury (KRAFT), 8. CeWe Kolor Sp. z o.o., 9. Chem-Sped, 10. Explomet, 11. Fabryka Mebli PRUDNIK Sp. z o.o., 12. FAMET S.A., 13. FM Logistics, 14. FPS Polska Sp. z o.o., 15. Furnika, 16. Galanteria Betonowa, 17. Global Colors Polska S.A. (Grupa Global Colors), 18. HABA-BETON, 19. Hana Polska Sp. z o.o., 20. Heerema Fabrication Group, 21. i JD Trade, 22. ICSO Chemical Production, 23. IFM Eco link, 24. Inpol Krak Tubes, 26. Iveco, 27. Jeronimo Martins, 28. Jokey Plastik Blachownia Sp. z o.o. (Grupa Jokey), 29. KAMEX 30. Keiper, 31. Kędzierzyńsko-Kozielski Park Przemysłowy, 32. Kronospan, 33. Marcegaglia, 34. Metalchem Serwis, 35. MEXEO, 36. Ocynkowni Śląsk, 37. Pasta Food, 38. PCC Synteza S.A., 39. Petrochemia-Blachownia (koncern Wanhua) 40. Polmag, 41. Polskie Młyny S.A., 42. PZ Stelmach, 43. STEGU Sp. z o.o., 44. TOWER Automotive Polska Sp. z o.o., 45. TSP Sp. z o.o., 46. Vasco Doors, 47. Zakład Produkcji Etanolu Goświnowice. 25. Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej 13
W niektórych przypadkach firmy będą zainteresowane uczestnictwem w projekcie w celu uzupełnienia działań w ramach ochrony środowiska składających się na ich politykę CSR. Inne firmy mogą być zainteresowane skorzystania z szansy jaką jest uczestnictwo w modelowaniu stref zeroemisyjnych ze względu na uczestnictwo firm z miejsca ich lokalizacji. Szczególnie ważnym jest zaangażowanie firm z poszczególnych Stref Przemysłowych, które mogły być liderami inicjatyw tworzenia stref zeroemisyjnych. Ważnym wydaje się też zaangażowanie Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera oraz Specjalnych Stref Ekonomicznych w województwie opolskim. Pozwoli ono też na późniejsze zaangażowanie samorządów gminnych i powiatowych zainteresowanych zrównoważonym rozwojem. Rezultaty wypracowane w projekcie OSZ posłużą do efektywniejszego wykorzystania środków przeznaczonych na ochronę środowiska. Szczególnym wyzwaniem dla jednostek samorządu województwa (OCRG, WFOŚ) będzie wskazanie lub przedstawienie pewnych propozycji stworzenia instrumentów wsparcia finansowego przedsięwzięć w ramach Stref Przemysłowych, prowadzących do wdrożenia w nich Stref Zeroemisyjnych. Faktem jest, że niskoemisyjność jest jedną ze składowych polityki rozwoju UE opisanej w Strategii Europa 2020. Już na obecnym etapie projektu ogłoszenie rekrutacji, zainteresowani przedsiębiorcy pytają o środki dostępne na wdrażanie takich przedsięwzięć. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Załączniki do Raportu Strefy przemysłowe w obrębie i wokół terenów Specjalnych Stref Ekonomicznych w województwie opolskim : 1. Listy danych dotyczących ofert inwestycyjnych objętych SSE w woj. Opolskim 14 2. Zdjęcia i inne materiały dotyczące obszarów inwestycyjnych SSE w miejscowościach: 1) Gogolin, 2) Głuchołazy, 3) Kędzierzyn-Koźle, 4) Kietrz, 5) Krapkowice, 6) Namysłów, 7) Nysa, 8) Olesno, 9) Opole, 10) Prudnik, 11) Skarbimierz, 12) Ujazd. 14