Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Mykologicznego w okresie od 17.11.2012 r. do 23.09.2014 r. Informacje podstawowe W okresie sprawozdawczym działalnością Polskiego Towarzystwa Mykologicznego kierował czteroosobowy, wybrany na Walnym Zgromadzeniu w dn. 17 listopada 2012 roku w Warszawie, Zarząd w składzie: Prezes dr Marta Wrzosek, Wiceprezes dr Anna Kujawa, Sekretarz dr Julia Pawłowska, Skarbnik dr Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska. Komisję Rewizyjną tworzą: prof. dr hab. Wiesław Mułenko (Przewodniczący), dr hab. Magdalena Frąc, dr Jarosław Szkodzik. Polskie Towarzystwo Mykologiczne liczy obecnie 164 członków (stan z dn. 7.9.2014), czyli o 40 więcej niż podczas Walnego Zgromadzenia w roku 2012. Większość członków to osoby zawodowo zajmujące się grzybami, reprezentujące 30 ośrodków naukowych z całego kraju (uczelnie wyższe, jednostki naukowo-badawcze). Mykolodzy-amatorzy stanowią ok. 20 %, przy czym część z nich jest członkami lokalnych lub ogólnopolskich organizacji mykologicznych (np. Klub Miłośników Grzybów Darz Grzyb, Grzybland, Stowarzyszenie NaGrzyby). Są to również osoby związane z bioforum funkcjonującym przy portalu www.grzyby.pl. W ramach Towarzystwa powołane zostały 2 sekcje: 1) Micromycetes i ich metabolity (przewodniczący: prof. dr hab. Jerzy Chełkowski) 2) Micromycetes w ochronie zdrowia, środowiska i w przemyśle (przewodniczący: prof. dr hab. Jerzy Długoński) W czasie mijającej kadencji Zarząd Polskiego Towarzystwa Mykologicznego odbył trzy posiedzenia (15.12.2012, 26.8.2013, 14.12.2013). Protokoły z tych spotkań są dostępne na stronie internetowej Towarzystwa. Tematyka posiedzeń dotyczyła głównie spraw organizacyjnych oraz sposobów realizacji statutowych celów Towarzystwa, w tym jego bieżącej działalności. 1
I. DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZACYJNA 1) Powstanie sekcji Podczas minionych 2 lat działalności powołane zostały 2 sekcje w ramach Polskiego Towarzystwa Mykologicznego: 1) Micromycetes i ich metabolity (przewodniczący: prof. dr hab. Jerzy Chełkowski): Uchwała Zarządu Polskiego Towarzystwa Mykologicznego nr 2_26/08/2013 z dn. 26 sierpnia 2013r. 2) Micromycetes w ochronie zdrowia, środowiska i w przemyśle (przewodniczący: prof. dr hab. Jerzy Długoński): Uchwała Zarządu Polskiego Towarzystwa Mykologicznego nr 2_14/12/2013 z dn. 14 grudnia 2013 r. 2) Kurier Polskiego Towarzystwa Mykologicznego Od 15 lutego 2013 roku wydawany jest Kurier miesięczny Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, który jest rozsyłany drogą mailową do wszystkich członków. Można go także pobrać ze strony internetowej Towarzystwa. Do września 2014 roku przygotowanych zostało 13 numerów. W Kurierze podsumowywane są bieżące wydarzenia w ramach Towarzystwa. Służy on także wymianie informacji pomiędzy członkami. 3) Działanie strony internetowej Strona internetowa Polskiego Towarzystwa Mykologicznego funkcjonuje pod adresem www.ptmyk.pl i jest na bieżąco rozbudowywana (np. uruchomienie forum). Administrowaniem stroną zajmuje się sekretarz Towarzystwa Julia Pawłowska, natomiast wsparcie techniczne gwarantuje firma Direct Digital s.c. Towarzystwo ma też własny fanpage w portalu społecznościowym Facebook. 4) Umowy partnerskie 2
Polskie Towarzystwo Mykologiczne podpisało 5 umów partnerskich: Białowieski Park Narodowy, Drawieński Park Narodowy, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego, ekolodzkie.pl, i Tucholski Park Krajobrazowy. Umowy te określają cele (zwłaszcza popularyzacyjne) współpracujących partnerów oraz gwarantują sobie wzajemne wspieranie się (np. w promocji) w ich realizacji. 5) Komisja ds. nazewnictwa Uchwałą Zarządu Polskiego Towarzystwa Mykologicznego nr 2_15/12/2012 z dn. 15 grudnia 2012 roku powołana została Komisja ds. polskiego nazewnictwa grzybów, w skład której wchodzą: prof. dr hab. Maria Ławrynowicz, prof. dr hab. Wiesław Mułenko oraz dr Anna Biedunkiewicz. Cele i zasady działania Komisji określa regulamin, będący załącznikiem do uchwały. Jednym z planowanych projektów Komisji jest doprowadzenie do powstania bazy polskich nazw grzybów on-line. 6) Informowanie o powstaniu Polskiego Towarzystwa Mykologicznego Zarząd Polskiego Towarzystwa Mykologicznego rozesłał liczne listy informujące o powstaniu Towarzystwa (m.in. do wszystkich Parków Narodowych i Krajobrazowych w Polsce, do Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska oraz Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Ministerstwa Rolnictwa oraz Ministerstwa Środowiska). Pisma te w wielu przypadkach zaowocowały podpisaniem tzw. umów partnerskich lub wpisaniem Polskiego Towarzystwa Mykologicznego na listę organizacji konsultujących projekty rozporządzeń i uchwał dotyczących tematyki mykologicznej. 7) Opinie W ciągu minionych prawie 2 lat działalności Zarząd Polskiego Towarzystwa Mykologicznego brał udział w kilku konsultacjach społecznych i wydawał opinie do projektów rozporządzeń dotyczących grzybów: 1) Zmiany w punktacji na liście czasopism MNiSW (częściowo skuteczne np. dodana Persoonia) 3
2) Konsultacja projektu zmian w rozporządzeniu o ochronie gatunkowej grzybów 3) Konsultacja listy gatunków proponowanych do ochrony 4) Opinia PTMyk nt. projektu V krajowego raportu z wdrażania Konwencji o różnorodności biologicznej 5) Opinia PTMyk w kwestii listy gatunków inwazyjnych 6) Zdecydowany protest PTMyk w sprawie drastycznego skrócenia listy gatunków chronionych grzybów wielkoowocnikowych w projekcie rozporządzenia skierowanym do konsultacji społecznych. 7) Opinia wniosku edukacyjno-popularyzacyjnego do projektu składanego przez Białowieski Park Narodowy do NFOS. II. DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA Jednym z pierwszych działań Zarządu w nowej kadencji stało się założenie konta Polskiego Towarzystwa Mykologicznego: Bank PKO BP SA 1 oddział Łódź Nr konta: 39 1020 3352 0000 1902 0192 8951 Jednocześnie z założeniem konta, Towarzystwo podpisało umowę z biurem księgowym. Od roku 2013 Towarzystwo rozpoczęło zbieranie składek członkowskich. Towarzystwo zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 15 listopada 2001 roku przygotowało roczne sprawozdania finansowe: - za rok 2012 saldo: 0 PLN - za rok 2013 saldo: 6 041, 16 PLN 4
Sprawozdanie finansowe za rok 2013 stanowi załącznik do niniejszego sprawozdania. III. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA W sierpniu 2013 roku (podobnie jak rok wcześniej) Polskie Towarzystwo Mykologiczne zorganizowało obóz naukowy w Biebrzańskim Parku Narodowym. Podczas wyjazdu, poza integracją środowiska mykologów, przeprowadzona została pierwsza, wstępna inwentaryzacja grzybów występujących na terenie parku. W ramach tygodniowego wyjazdu członkowie Towarzystwa zidentyfikowali prawie 500 gatunków grzybów (makro- i mikromycetes), z których znakomita większość była po raz pierwszy notowana na terenie Parku. Wyniki zebrane podczas obozów w latach 2012-2013 zostały zaprezentowane w postaci posteru podczas 10 th International Mycological Congress w Bangkoku w sierpniu 2014 roku. Ponadto wyniki prac z roku 2012 zostały opublikowane w postaci 2 artykułów w czasopiśmie Acta Mycologica: 1) Ruszkiewicz Michalska M., Tkaczuk C., Dynowska M., Sucharzewska E., Szkodzik J., Wrzosek M. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). I. Micromycetes. Acta Mycologica 47(2): 213-234. 2) Kujawa A., Wrzosek M., Domian G., Kędra K., Szkodzik J., Rudawska M., Leski T., Karliński L., Pietras M., Gierczyk B., Dynowska M., Ślusarczyk D., Kałucka I., Ławrynowicz M. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes. Acta Mycologica 47(2): 235-264. Wyniki prac z roku 2013 są w opracowaniu. W roku 2014 nie zorganizowano obozu naukowego, w zamian przygotowano pierwsze warsztaty Towarzystwa w Łodzi i Spale w dn. 24-28 września 2014. Członkowie Towarzystwa mykolodzy amatorzy podejmują działalność naukową pod patronatem PTMyk. PTMyk patronuje inwentaryzacjom rezerwatów w okolicach Gdańska oraz w Wielkopolsce. IV. DZIAŁALNOŚĆ POPULARYZATORSKA 5
1) Ogólnopolski konkurs Życie ukryte w drzewie grzyby W roku 2013 Polskie Towarzystwo Mykologiczne wystąpiło o grant fundacji Nasza Ziemia na finansowanie projektu Życie ukryte w drzewie grzyby. Projekt uzyskał środki i został zrealizowany latem i jesienią 2013 roku. W ramach projektu zorganizowany został ogólnopolski konkurs fotograficzny pt. Życie ukryte w drzewie grzyby. Nagrodzone prace zostały wykorzystane do przygotowania plansz edukacyjnych, które jako wystawa objazdowa odwiedziły kilka miast w całej Polsce (m.in. Warszawa, Lublin, Poznań, Łódź, Szczecin, Rogów). Poza wystawą w ramach projektu zorganizowano grę o tematyce mykologicznej dla najmłodszych w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Scenariusz gry jest dostępny na stronie Towarzystwa. Ze zdjęć nadesłanych na konkurs przygotowano także kalendarz Towarzystwa na rok 2014. 2) Artykuły, programy, audycje i publikacje popularyzujące wiedzę o grzybach Zarówno członkowie, jak i Zarząd Polskiego Towarzystwa Mykologicznego aktywnie zajmowali się popularyzacją wiedzy mykologicznej w: 1) Prasie - wywiad z prof. dr hab. Andrzejem Grzywnowiczem w czasopiśmie Wiedza i Życie pt. Obcy z lasu - artykuł Czy grzyby rządzą światem? przygotowany przez Piotra Kossobudzkiego we współpracy z Zarządem PTMyk opublikowany w Gazecie Wyborczej we wrześniu 2013 roku - wywiad z dr Martą Wrzosek w Newsweek, czerwiec 2012 - wywiad z dr Martą Wrzosek w Trybunie Leśnika, kwiecień 2014 - wywiad z dr Martą Wrzosek pt. mały cud Wysokie Obcasy Extra, grudzień 2012 6
- Trybuna leśnika stała współpraca 2014, Cykl artykułów: Inwazja okratka, 5/2014, str. 19, Życie pniaka 6/2014, str. 19, nowy borowik w Polsce, 7 i 8/2014, Czego nie widać czyli o endofitach 9/2014. 2) Radiu - program 4 Polskiego Radia 2012: Grzyby i fazy księżyca mity i fakty, - Interia.pl grzyby trujące 2012, - Akademickie Łódzkie Radio ŻAK 08.09.2014 wywiad, - Polskie Radio Trójka, wywiad z dr Martą Wrzosek, wrzesień 2014, - radio PIN Pin ze smakiem, grudzień 2012. 3) Telewizji - 5.09.2014 TVP2 Pytanie na Śniadanie. - film Trzecie królestwo cz. 1 - http://wtkplay.pl/video-id-8820- trzecie_krolestwo_cz1 3) Udział w Kongresie Towarzystw Naukowych Przedstawiciele Zarządu Polskiego Towarzystwa Mykologicznego wzięli udział w Pierwszym Kongresie Towarzystw Naukowych, organizowanym przez Radę Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN, który odbył się w Warszawie w dn. 17-18 września 2013 roku. Przedstawienie roli i działalności Towarzystwa opublikowano w monografii konferencjynej: Wrzosek M., Ruszkiewicz-Michalska M., Kujawa A., Pawłowska J., Sierota Z., Ławrynowicz M. (2013). Polskie Towarzystwo Mykologiczne odpowiedzią na zapotrzebowanie środowisk naukowych i społeczeństwa. W: Z. Kruszewski (red.), Towarzystwa Naukowe w Polsce - dziedzictwo, kultura, nauka, trwanie. Wyd. Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN, Warszawa, T. 2: 266-279. V. DZIAŁALNOŚĆ POD PATRONATEM TOWARZYSTWA 7
Polskie Towarzystwo Mykologiczne udzieliło licznych patronatów na działalność popularyzującą wiedzę o grzybach: 1) Warsztaty 12-14 marca 2013 roku Grzyby mikroskopijne i ich identyfikacja ; Poznań; organizator: Sekcja Mikromycetes i ich metabolity, Instytut Genetyki Roślin PAN. 4-6 czerwca 2013 roku Grzyby mikromycetes kultury akseniczne, genomy, identyfikacja molekularna ; Poznań; organizator: Sekcja Mikromycetes i ich metabolity, Instytut Genetyki Roślin PAN. 24 września 2013 roku Grzyby Ascomycota i ich anamorfy ; Warszawa; organizator: Zarząd PTMyk, Sekcja Mikromycetes i ich metabolity, Instytut Genetyki Roślin PAN. 26, 28 listopada oraz 3, 5 i 10 grudnia 2013 roku - Grzyby Fusarium i ich metabolity ; Poznań; organizator: Sekcja Mikromycetes i ich metabolity, Instytut Genetyki Roślin PAN. 2) Zajęcia dla szkół, przedszkoli, żłobków Anna Biedunkiewicz Różnorodność świata grzybów, Czy grzyb zawsze ma trzon i kapelusz? Marta Wrzosek Różnorodność biologiczna Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska Udział i rola grzybów w funkcjonowaniu ekosystemów oraz grzyby trujące i jadalne Marta Wrzosek warsztaty dla stypendystów Krajowego Funduszu na rzecz dzieci. 3-8 marca, 2013 Aeromycologia. 3) Wystawy i patronaty badawcze Mirosław Wantoch-Rekowski: Badania mykologiczne w Polsce północnej, lasy, parki, tereny otwarte w tym rezerwaty przyrody. 8
Wystawy grzybów, Zielona Szkoła - grzybobranie, warsztaty terenowe. Barbara Kudławiec: Badania nad rozmieszczeniem suchogłówki korowej Phleogena faginea w Wielkopolsce. Anna Kujawa: XIX i XX Wystawa Grzybów w Puszczy Białowieskiej Jarosław Szkodzik i Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska: warsztaty i wystawa w ramach imprezy Hubertus Łęczycki Kazimierz Kopczyński: Wystawa grzybów w Ogrodzie Botanicznym w Łodzi Anna Kujawa, Andrzej Szczepkowski: Udział w przygotowaniu pakietu edukacyjnego dla dzieci, młodzieży i dorosłych związanego z jubileuszową XX-sta wystawą grzybów w Białowieży. Jarosław Szkodzik: warsztaty mykologiczne dla pracowników Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych, Sanepidu i nauczycieli oraz przygotowanie wystawy grzybów - Słupsk, 22 września 2014 r. ZAŁĄCZNIKI: Załącznik 1. Rachunek zysków i strat za rok 2013. 9
Prezes dr Marta Wrzosek Zastępca Prezesa dr Anna Kujawa Sekretarz dr Julia Pawłowska Skarbnik dr Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska 10