CZAS PRACY I OBSŁUGA TACHOGRAFÓW ANALOGOWYCH-PORADNIK DLA KIEROWCÓW PODSTAWY WŁAŚCIWEJ OBSŁUGI TACHOGRAFÓW ANALOGOWYCH Ogólnie o tachografach i wykresówkach Wykresówki tachografów są dopasowane do róŝnych urządzeń. Dlatego dane typy wykresówek mogą być stosowane tylko w określonych tachografach. Zarówno tachografy jak i przynaleŝne do nich wykresówki podlegają dopuszczeniom wydawanym przez upowaŝnione do tego urzędy i są opatrzone odpowiednim znakiem kontrolnym. Miejsce umieszczenia znaku kontrolnego i jego rodzaj są opisane w niniejszym przewodniku. ZAPIS OKRESÓW AKTYWNOŚCI Poza ustawowo nakazaną rejestracją ruchu pojazdu i róŝnych grup czasowych moŝliwa jest teŝ rejestracja zuŝycia paliwa, przejechanych odcinków drogi, obrotów silnika lub czasu załączenia dodatkowych urządzeń i agregatów, w które wyposaŝony jest pojazd. Tak więc, oprócz ustawowo określonego wykorzystania systemu tachografu pojawia się równieŝ jego zastosowanie dla celów ekonomicznych. Do tego istnieją teŝ odpowiednie wykresówki. Tachograf wyposaŝony jest w tzw. przełączniki grup czasowych (selektory aktywności). Przełącznik grup czasowych jest opisany następującymi symbolami: - okres prowadzenia pojazdu-okres czasu gdy koła pojazdu poruszają się - inne prace wszystkie czynności wykonywane przez kierowcę inne niŝ kierowanie pojazdem - okres dyspozycji czas dyŝuru-pasywny czas pracy- - okres odpoczynku lub przerw w pracy - przerwy w pracy i okresy odpoczynku mają taki sam symbol) W DWROCIEACHh DWROCIEACH EC symbol czas kierowania pojazdem nie występuje, DWROCIE zapis jazdy następuje automatycznie wraz z ruszeniem pojazdu (kaŝde poruszenie się koła pojazdu powoduje rozpoczęcie rejestracji ). Zapis grup czasowych odbywa się tam w postaci belki (pasków) o róŝnej szerokości, przy czym najszersza belka oznacza czas kierowania pojazdem, belka o średniej szerokości pozostałe czasy pracy węŝsza belka czas dyspozycji a cienka kreska pauzę/czas odpoczynku. DOBÓR DWROCIEA Tak jak i same tachografy tak i stosowane wykresówki muszą być opatrzone odpowiednim znakiem kontrolnym (Art.6 Rozporządzenia 3821/85). DWROCI tachograf jak i wykresówki muszą posiadać zatwierdzenie typu wydane przez Główny Urząd Miar. Poza tym na tylnej stronie wykresówki są podane znaki kontrolne DWROCIEA urządzeń, w DWROCI dana wykresówka moŝe być stosowana. Dodatkowo wykresówka musi posiadać taki sam zakres prędkości, co urządzenie kontrolne i być przystosowana do urządzeń standardowych i/lub DWROCIEACHh. NAJWAśNIEJSZE ZASADY: kierowcy uŝywają DWROCIEA DWROCIEA kaŝdym dniu kiedy prowadzą pojazd wykresówki są przypisane do kierowcy a nie do pojazdu wykresówkę naleŝy wyjąć z urządzenia przed upływem 24 godzin od włoŝenia jej do tachografu lub po skończonym dziennym okresie prowadzenia gdy kierowca udaje się
na DWROCIEA naleŝy zawsze pamiętać aby zachować DWROCIE zapisów swoich okresów aktywności bądź to przez tachograf bądź ręcznie na DWROCIE wykresówki kierowca musi manipulować selektorem grup czasowych tak aby w prawidłowy sposób rejestrować kaŝdy okres swojej aktywności w trakcie jego wstępowania ZASADY DOBORU DWROCIEA Zakres pomiarowy Znaki dopuszczenia tachografów w których moŝe być stosowana wykresówka Znak dopuszczenia umieszczony na tabliczce tachografu
UMIESZCZENIE DWROCIE TYPU NA DWROCIEACH Tabliczka typu tachograf 1318 Tabliczka typu tachograf 1319 Tabliczka typu tachograf 1324
KONIECZNE WPISY DOKONYWANE PRZEZ KIEROWCĘ NA DWROCIEACH Zapisy dokonywane przed włoŝeniem wykresówki(przed rozpoczęciem pracy) Przednia strona wykresówki Imię i nazwisko kierowcy (przed rozpoczęciem jazdy Miejsce załoŝenia wykresówki (przed rozpoczęciem jazdy Data załoŝenia wykresówki (przed rozpoczęciem jazdy Numer rejestracyjny pojazdu (przed rozpoczęciem jazdy) Stan licznika kilometrów przy rozpoczęciu jazdy (przed rozpoczęciem- jazdy) Zapisy dokonywane po zakończeniu pracy (przy wyjęciu wykresówki) Przednia strona wykresówki Miejsce wyjęcia wykresówki Data wyjęcia wykresówki Stan licznika kilometrów (przy wyjęciu wykresówki) Przejechane kilometry
WPISY RĘCZNE NA ODWROCIE WYKRESÓWKI Przykład praktyczny Rewers wykresówki: Miejsce rejestracji wpisów ręcznych wszystkich okresów aktywności kierowcy: 1.Podczas awarii tachografu. 2.W przypadku braku moŝliwości ciągłej obsługi tachografu przez kierowcę-w celu zachowania ciągłości zapisów
Przednia strona wykresówki
Przełączniki grup czasowych-selektory Tachograf 1318 1.Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 1. 2.Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 2 Tachograf 1319 Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 2 Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 1 Tachograf 1324 Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 2 Przełącznik grup czasowych dla kierowcy 1
TABELA PODSUMOWUJĄCA CZAS JAZDY I ODPOCZYNKU i OBOWIĄZKÓW KIEROWCÓW zgodnie z rozporządzeniem WE 561/2006 obowiązuje od 11 kwietnia 2007 przy przewozach na terenie UE Dopuszczalny czas jazdy Maksymalny czas trwania nieprzerwanej jazdy 4 godziny 30 minut-pomiędzy dwiema prawidłowymi przerwami Prawidłowe przerwy Co najmniej 45 minut lub przerwa podzielona na dwie części - pierwsza co najmniej 15 minut + druga co najmniej 30 minut (ściśle wymagana kolejność) Dzienny okres prowadzenia * norma - 9 godzin * wydłuŝony- 10 godzin dwa razy w tygodniu (tydzień-czas od poniedziałku godz. 0.00 do niedzieli godz. 24.00) Tygodniowe okresy prowadzenia * w tygodniu- dozwolone do 56 godzin na tydzień. (tydzień-czas od poniedziałku godz. 0.00 do niedzieli godz. 24.00) * w czasie dwóch kolejnych tygodni 90 godzin Odpoczynek dzienny (1 kierowca). UWAGA: Odpoczynek musi zostać zakończony w okresie 24 godzin od rozpoczęcia pracy *norma- 11 kolejnych godzin-regularny odpoczynek-moŝna stosować kaŝdego dnia * skrócenie- 9 kolejnych godzin-tylko 3 razy między dwoma tygodniowymi odpoczynkami. Nie ma mowy o rekompensacie za skrócenie odpoczynku dobowego. * podzielenie- moŝna podzielić na dwa okresy, z czego pierwszy musi wynieść co najmniej 3 godziny a drugi co najmniej 9 kolejnych godzin. MoŜna stosować ten odpoczynek kaŝdego dnia. Długość trwania odpoczynku jest zwiększona do min. 12 godzin Odpoczynek dzienny (załoga kilkuosobowa) odpoczynek musi zostać zakończony w okresie 30 godzin od rozpoczęcia pracy załogi norma- Odpoczynek Odpoczynek tygodniowy norma- skrócony- dzienny-przy wjeździe na pociąg lub prom 9 kolejnych godzin w okresie 30 godzin Dozwolone jest dwukrotne przerwanie odpoczynku innymi czynnościami których długość w sumie nie moŝe być dłuŝsza jak 1 godzina, całkowity czas odpoczynku ma wynieść 11 godzin 45 kolejnych godzin, po 6 okresach 24 godzinnych od zakończenia poprzedniego odpoczynku tygodniowego Dozwolone :skrócenie maksymalnie do 24 godzin po 6 okresach 24 godzinnych od zakończenia poprzedniego odpoczynku tygodniowego UWAGA: w okresie dwóch tygodni kierowca realizuje dwa odpoczynki regularne 45 godzinne lub jeden regularny i jeden skrócony max do 24 godzin. W Ŝadnym wypadku regularny 45 godzinny odpoczynek nie moŝe być odbierany w pojeździe. Rejestracja ręczna na wykresówkach Czas spędzony przez kierowcę kierującego pojazdem nieobjętym zakresem rozporządzenia 561/2006 do lub z pojazdu objętego zakresem niniejszego rozporządzenia, który nie znajduje się w miejscu zamieszkania kierowcy ani w bazie pracodawcy, gdzie kierowca zazwyczaj pracuje, jest traktowany jako inna praca". Kierowca musi ręcznie na odwrocie wykresówki dokonywać wszelkich zapisów okresów swojej aktywności w momencie gdy tachograf nie ma moŝliwości ich rejestracji. Inne obowiązki Kierowca musi posiadac ze sobą w trakcie wykonywanego przewozu wykresówki bieŝącego dnia oraz z poprzednich 28 dni (Rozporządzenie (WE) Nr 561/2006). Kierowca za dni, gdy nie prowadził pojazdu lub prowadził pojazd wyłączony ze stosowania przepisów socjalnych, ma okazać stosowne zaświadczenie zgodnie z art. 31 ustawy o czasie pracy kierowców. Opracował: Specjalista do spraw kontroli czasu pracy Naczelnik Wydziału Inspekcji starszy insp. Rafał Kochanowski