Aktualne zmiany systemu i rozwój współpracy banków spółdzielczych z regionalnymi i lokalnymi funduszami poręczeń kredytowych RYSZARD NOSOWICZ PREZES KSFP 14-1515 września 2009, WARSZAWA
Historia FPK Pierwsze fundusze poręczeniowe powstały w Polsce z inicjatywy jednostek samorządowych i zagranicznych fundacji w ramach Programu Inicjatyw Lokalnych (PIL) ze środków europejskich PHARE w 1994 r.
Historia FPK W 1996 r. powstało Krajowe Stowarzyszenie Funduszy Poręczeniowych. Członkami tej organizacji są osoby posiadające teoretyczną i praktyczną wiedzę w dziedzinie wspierania rozwoju przedsiębiorczości oraz znające zagadnienia dotyczące tworzenia i obsługi funduszy poręczeń kredytów i pożyczek.
Historia FPK Rozkwit Funduszy rozpoczął się po 2000 r., w dużym stopniu dzięki wsparciu z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Banku Gospodarstwa Krajowego.
Historia FPK Obecnie funkcjonuje ponad 50 funduszy poręczeniowych. Monitorowaniem funkcjonowania funduszy poręczeniowych zajmuje się KSFP, które co pół roku opracowuje raporty o stanie funduszy w Polsce.
Istota działania FPK Fundusz Poręczeń Kredytowych (FPK) jest instytucją, której misją jest ułatwianie podmiotom gospodarczym dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania (kredytów, pożyczek, dotacji) na prowadzenie działalności gospodarczej.
Cele FPK 1. Ułatwienie przedsiębiorcom, nie posiadającym odpowiedniego zabezpieczenia dostępu do kredytów. 2. Współudział (pośredni lub bezpośredni) w tworzeniu miejsc pracy.
Cele FPK 3. Zmniejszenie ryzyka występującego po stronie banków kredytujących, a tym samym wywieranie wpływu na większe zainteresowanie banków finansowaniem sektora MŚP
Kapitał FPK Wyraźne tempo wzrostu wielkości kapitału poręczeniowego rozpoczęło się od końca 2001 r. Z dynamicznym wzrostem mamy do czynienia od drugiej połowy 2005 r., co jest efektem rozpoczęcia wypłat wsparcia w ramach Działania 1.2. SPO WKP.
Kapitał FPK Data 31.12. 31.12. 31.12. 31.12. 31.12. 1999 2001 2003 2005 2007 Kapitał FPK (mln PLN) 30,58 35,92 133,87 288,40 588,62 Źródło: Raport o stanie funduszy poręczeń kredytowych w Polsce, 31.12.2007 r.
Kapitał FPK Źródło: Raport o stanie funduszy poręczeń kredytowych w Polsce, 30.06.2007 r.
Kapitał FPK Rok 2008 to okres dalszego, bardzo dynamicznego wzrostu wartości kapitału poręczycielskiego polskich FPK. Podobnie jak miało to miejsce w dwóch ostatnich latach, podstawową przyczyną tego wzrostu są udzielone dotacje w ramach SPO WKP.
Rozkład kapitału FPK Wielkość kapitału funduszu Wartość kapitału (w mln zł.) Udział w kapitale ogółem Do 1 mln zł. 5,84 1,00% Ponad1do3mlnzł. 14,45 2,45% Ponad3do6mlnzł. 32,79 5,57% Ponad 6 do 12 mln zł. 63,13 10,73% Ponad 12 mln zł. 472,38 80,25% Źródło: Raport o stanie funduszy poręczeń kredytowych w Polsce, 31.12.2007 r.
Rozkład kapitału FPK Źródło: Raport o stanie funduszy poręczeń kredytowych w Polsce, 30.06.2007 r.
Poręczenia udzielone przez FPK Wszystkie fundusze działające w Polsce udzieliły od początku swego istnienia do końca 2007 roku ponad 19 tys. poręczeń. Warto jednak zwrócić uwagę na poważny przyrost liczby poręczeń udzielonych w ostatnim roku. Liczba udzielonych poręczeń wyniosła w tym okresie panad 5.000. Średnia liczba udzielonych przez jeden fundusz poręczeń w ciągu roku wyniosła ponad 100.
Poręczenia udzielone przez FPK Drugie półrocze 2007 roku miało istotne znaczenie w historii polskiego systemu poręczycielskiego. Aktywność mierzona za pomocą wartości aktywnych (aktualnych) poręczeń do kapitału funduszy osiągnęła po raz pierwszy poziom powyżej 100% - dokładnie niemal 113%, oznaczając realne działanie mnożnika kapitałowego w skali całego systemu.
Poręczenia udzielone przez FPK w ostatnim roku według instytucji finansującej Źródło: Raport o stanie funduszy poręczeń kredytowych w Polsce, 30.06.2007 r.
FPK i korzyści dla banków spółdzielczych 1. Istotne zmniejszenie ryzyka finansowego związanego z prowadzeniem działalności kredytowej. Poręczenie Funduszu może być traktowane jako zabezpieczenie pewne, o wysokiej płynności, obarczone praktycznie zerową stopą ryzyka.
FPK i korzyści dla banków spółdzielczych 2. Zmniejszenie kosztów działalności banku z tytułu ograniczenia obowiązku tworzenia rezerw związanych z działalnością kredytową, w razie zakwalifikowania kredytu do sytuacji nieregularnej.
FPK i korzyści dla banków spółdzielczych 3. Szerszy dostęp do rynku kredytowego wielu przedsiębiorstw, posiadających niewystarczające własne zabezpieczenia, a co za tym idzie wykluczonych z normalnej akcji kredytowej. W ten sposób dla każdego banku pojawia się sposobność pozyskania nowych klientów.
FPK i korzyści dla banków 4. Zabezpieczanie kredytów pomostowych przeznaczonych na finansowanie projektów, na rzecz których przyznano dotację ze środków unijnych.
FPK i korzyści dla banków Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowisk finansowych i ich klientów, z inicjatywy Związku Banków Polskich, KSFP przystąpiło do porozumienia o współpracy na rzecz absorpcji środków UE w Polsce zwanego: KOALICJĄ POLSKICH ŚRODOWISK FINANSOWYCYH NA RZECZ ABSORPCJI ŚRODKÓW UE W POLSCE.
W związku ze znacznym rozwojem Funduszy Poręczeniowych w Polsce w zakresie wzrostu kapitałów oraz dynamicznej akcji poręczeniowej, podjęto: 1. Ujednolicenie procedur udzielanych poręczeń w Polsce. 2. Opracowanie analizy ryzyka określanej wg tych samych wskaźników. 3. Działania zmierzające do wzrostu kapitału Funduszy Poręczeniowych poprzez udział w programach RPO.
Współpraca FPK z bankami spółdzielczymi: szanse, zagrożenia - rozwinięcie akcji promocyjnej funduszy wobec banków spółdzielczych - ujednolicenie systemu podstawowych standardów współpracy -rozszerzenie oferty FPK o możliwość zabezpieczeń dotacji dla firm, pochodzących ze środków UE
Współpraca FPK z bankami spółdzielczymi: Stan i ocena sytuacji -ponad 40% funduszy zrzeszonych w KSFP aktywnie współpracuje z bankami spółdzielczymi -udział poręczeń kredytów udzielanych przez banki spółdzielcze jest zróżnicowany, w niektórych przypadkach jest znikomy 1-5%, jednak dla 3 funduszy KSFP przekracza 40 % struktury udzielanych poręczeń - Obecna sytuacja na rynku sektora MMŚP wymaga zwiększenia współpracy banków, w tym spółdzielczych z FPK
Współpraca Krajowego Stowarzyszenia Funduszy Poręczeniowych ze Związkiem Banków Polskich -fundusze zrzeszone, jak również Zarząd KFSP ściśle współpracują ze Związkiem Banków Polskich, szczególnie w identyfikacji, urozmaicaniu i dostosowaniu ofert poręczeń kredytowych do wymagań stawianych przez rynek produktów bankowych -dialog potrzeb, oczekiwań
Biuro Zarządu 02-796 Warszawa ul. Migdałowa 4 tel. (022) 256 39 00, fax (022) 256 39 10