UPOWSZECHNIANIE NAUKI Zadanie 1. Organizacja konferencji, wystaw oraz popularyzacja nauki I. ORGANIZACJA KONFERENCJI W roku 2012 zorganizowano samodzielnie lub we współpracy z innymi jednostkami 15 konferencji i szkół międzynarodowych, 4 krajowych warsztatów i seminariów, a także 10 spotkań międzynarodowych projektów. Organizacja i współorganizacja konferencji i szkół międzynarodowych: A. konferencji międzynarodowych, w których IFJ PAN był głównym organizatorem: Zakłady: NZ42, NZ14, NZ23 We współpracy z Instytutem Fizyki UJ, Wydziałem Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH, PAU i Komitetem Fizyki PAN zorganizowano w Krakowie w dniach 9-11 stycznia 2012 r. Cracow Epiphany Conference on Present and Future of b-physics. Była to osiemnasta konferencja z tej serii, zapoczątkowanej w 1995 r. Wzięło w niej udział 93 uczestników, w tym 17 z zagranicy. W konferencji uczestniczyli naukowcy, fizycy i doktoranci reprezentujący uniwersytety oraz instytuty zlokalizowane w Europie oraz Ameryce Północnej. Zaproszeni goście z polskich i zagranicznych instytucji wygłosili w sumie 28 referatów (wszystkie w języku angielskim), w tym 17 referatów wygłosili uczestnicy reprezentujący zagraniczne ośrodki naukowe. Tematyka konferencji Epiphany 2012 dotyczyła fizyki kwarków ciężkich, a szczególnie kwarku b. W tej dziedzinie aktywnie działa kilka grup eksperymentalnych, które w ostatnim czasie opublikowały szereg interesujących wyników. Należy wymienić tu przede wszystkim dwie współprace pracujące przy tzw. fabrykach B: Belle przy akceleratorze KEKB w ośrodku KEK w Japonii i BaBar przy akceleratorze PEP-II w ośrodku SLAC w USA oraz działający od niedawna, ale mogący się poszczycić już doskonałymi wynikami eksperyment LHCb przy akceleratorze LHC w ośrodku CERN w Genewie. Główne cele tych eksperymentów to studia nad łamaniem symetrii CP w różnych systemach cząstek, dokładne pomiary parametrów macierzy CKM, poszukiwania nowych cząstek oraz efektów spoza modelu standardowego. Podczas konferencji przedstawiono bardzo ciekawe wyniki eksperymentalne. W szczególności należą do nich: pomiar łamania symetrii CP w rozpadach meznów B zawierających i niezawierających cząstki powabne w stanie końcowym, pomiar kąta mieszania dla mezonów Bs (LHCb, A. Martens), wyniki dotyczące fizyki kwarków powabnych (LHCb, A. Ukleja) w tym pomiar asymetrii dla rozpadów mezonów D 0 i anty-d 0 stanowiący wskazówkę o możliwym odchyleniu od przewidywań modelu standardowego, poszukiwanie rzadkich rozpadów mezonów pięknych (F. Soomro) w tym rozpadu na dwa miony, który jest szczególnie czuły na efekty spoza modelu standardowego, przegląd najważniejszych pomiarów eksperymentu LHCb (F. Allesio), pomiary łamania symetrii CP zależnej od czasu w fabrykach B (Belle i BaBar, K. Miyabayashi), spektroskopia stanów bottomonium i pokrewnych (Belle, A. Bondar), 54
pomiar kąta φ3 trójkąta unitarności (Belle i BaBar, Y. Horii), hadronowe oraz rzadkie rozpady mezonów B (Belle i BaBar, X. Prudent). Duża część wymienionych wyników eksperymentalnych posiada potencjał do odkrycia zjawisk spoza modelu standardowego. Nowe analizy z fabryk B oraz wyniki z eksperymentu LHCb dla rosnącej statystyki próbek danych pozwalają na pośrednie poszukiwania zjawisk tzw. Nowej Fizyki na drodze precyzyjnych pomiarów zjawisk z udziałem mezonów pięknych i powabnych. Równolegle zaprezentowano szereg referatów teoretycznych, w szczególności związanych z poszukiwaniem nowych, nieznanych obiektów i efektów spoza modelu standardowego (A. Buras) czy rzadkimi rozpadami mezonów B (M. Misiak). Kolejna grupa wystąpień na konferencji dotyczyła planowanych przyszłych eksperymentów związanych z nową generacją eksperymentów w dziedzinie fizyki ciężkich kwarków, czyli super-fabryk B. Jeden z nich to BelleII na zderzaczu SuperKEKB, którego budowę rozpoczęto w laboratorium KEK (referat przeglądowy B. Goloba). Równolegle, w laboratorium INFN we Frascati pod Rzymem (Włochy) projektowany jest eksperyment SuperB (referaty przeglądowe M. Biagini o konstrukcji akceleratora i A. Lusianiego o możliwościach detektora i programie fizycznym). Natomiast w ramach eksperymentu LHCb planowana jest rozbudowa detektora pozwalająca na zwielokrotnienie ilości analizowanych danych (C. Parkes). Od strony teoretycznej wybrane zagadnienia związane z fizyką γ* γ* w przyszłych eksperymentach omówione zostały przez H. Czyża. Tradycyjnie, tak jak i w latach poprzednich, ostatni dzień konferencji został przeznaczony na prezentacje młodych naukowców: studentów wyższych lat, doktorantów i młodych doktorów. W tej grupie wygłoszonych zostało łącznie 8 referatów na bardzo dobrym poziomie naukowym i prezentacyjnym. Sesja ta była doskonałą okazją do promocji młodych naukowców na międzynarodowym forum i stworzyła okazję do praktycznego sprawdzenia ich umiejętności. Należy również podkreślić, że tematyka konferencji była ściśle związana z badaniami naukowymi prowadzonymi w polskich ośrodkach naukowych. W szczególności dotyczy to udziału polskich grup w eksperymentach Belle i LHCb oraz zaangażowania w budowane nowe eksperymenty BelleII, SuperB czy planowanej rozbudowie eksperymentu LHCb. Konferencja była doskonałą okazją do zaprezentowania i dalszego promowania polskich dokonań. Strona WWW: epiphany.ifj.edu.pl/epiphany.2012 Materiały konferencyjne zostały wydane w lipcowym numerze Acta Physica Polonica B. Zakład: NZ14 W dniach 1-8 lutego 2012 r. odbyła się International School of Trigger and Data Acquisition (ISOTDAQ 2012) zorganizowana wspólnie przez Politechnikę Krakowską, Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie i Europejskie Centrum Badan Jądrowych (CERN). ISOTDAQ 2012 była trzecią z serii tych Szkół. Dedykowana była dla studentów ostatnich lat studiów (informatyka, elektronika, fizyka), studentów studiów doktoranckich i inżynierów. Jej celem było wprowadzenie w arkana sztuki i rzemiosła związanego z wyzwalaniem eksperymentów fizycznych i zbieraniem danych doświadczalnych. Szkoła podzielona była na serię wykładów i laboratoriów poświęconych urządzeniom i oprogramowaniu układów wyzwalania, urządzeniom i oprogramowaniu systemów zbierania danych, technologiom przesyłu danych. Liczba wykładów zagranicznych: 19, liczba sesji ćwiczeniowych: 13 Liczba uczestników: 49 osób, w tym 11 osób z Polski. Językiem wykładowym/ćwiczeniowym Szkoły był język angielski. Strona WWW: http://isotdaq2012.ifj.edu.pl/ 55
Materiały ćwiczeniowe zostały przygotowane w CERN. Zakład: NZ14 W dniach 11-12 maja 2012 r. zorganizowano w Krakowie we współpracy z Polską Akademią Umiejętności, Akademią Górniczo-Hutniczą, Uniwersytetem Warszawskim, Narodowym Centrum Badań Jądrowych i Komitetem Fizyki PAN otwartą sesję cyklicznego przeglądu badań fizyki wysokich energii w krajach członkowskich CERN pt. RECFA (Restricted European Committee for Future Accelerators) visit to Poland 2012 Cykliczny przegląd badań fizyki wysokich energii w krajach członkowskich CERN przez komitet ECFA. Cykliczne przeglądy stanu badań w dziedzinie fizyki cząstek w krajach członkowskich CERN odbywają się regularnie co ok. 5 lat. Są okazją do zaprezentowania badań prowadzonych w danym kraju, zaangażowania i wkładu grup lokalnych w międzynarodowe programy badawcze. Prezentowane jest też finansowanie badań, liczebność i skład kadry etc. RECFA tradycyjnie podsumowuje przegląd wydając swoją opinię o stanie badań i ewentualnie przekazuje ministrowi nauki uwagi lub sugestie dotyczące zalecanych zmian. Podczas tegorocznego spotkania zaprezentowano 19 referatów. Materiały konferencyjne dostępne są do pobrania ze strony komitetu ECFA pod adresem: http://indico.cern.ch/conferencedisplay.py?confid=184547 Zakłady: NZ52, NZ53 We współpracy z Polskim Towarzystwem Promieniowania Synchrotronowego, przy wsparciu finansowym Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dniach 20-25 maja 2012 r. zorganizowano w Krakowie-Tyńcu międzynarodową cykliczną konferencję pt. 11th International School and Symposium on Synchrotron Radiation in Natural Science ISSRNS'2012. Celem konferencji była integracja środowiska użytkowników promieniowania synchrotronowego w Polsce, zwłaszcza w świetle rozpoczętych prac związanych z powstaniem Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego w Krakowie. Tematyka konferencji dotyczyła postępów w opisie teoretycznym zjawisk związanych z promieniowaniem synchrotronowym i laserem na swobodnych elektronach, nowych technik wykorzystujących promieniowania synchrotronowego w fizyce, chemii, materiałoznawstwie, biologii i medycynie oraz praktycznych zastosowań promieniowania synchrotronowego w badaniach różnych dziedzin. Z uwagi na międzynarodowych charakter konferencji wykłady i prezentacje odbywały się w języku angielskim. W konferencji wzięło udział 136 osób z 13 krajów w tym: 99 uczestników z Polski. Wśród uczestników było 8 studentów i 26 doktorantów. Podczas konferencji odbyły się 23 wykłady wygłoszone przez zaproszonych gości oraz 21 wykładów wygłoszonych przez pozostałych uczestników. Podczas sesji plakatowej zaprezentowano 64 plakaty. Strona WWW: http://issrns2012.ifj.edu.pl Materiały konferencyjne ukażą się Radiation Physics and Chemistry 2013. Zakład NZ31 We współpracy z Instytutem Fizyki Politechniki Krakowskiej w dniach 29-30 maja 2012 r. zorganizowano w Krakowie Minisymposium on Spectroscopic and Related Methods in Studies of Ferroic Materials. Konferencja była poświęcona badaniom faz skondensowanych materii metodami spektroskopowymi w szerokim zakresie częstości w szczególności w związku z ich przemianami fazowymi oraz powstającymi w ich wyniku ferroicznymi strukturami domenowymi. Językiem konferencji był j. angielski. 56
W konferencji wzięło udział 60 osób z Polski, w tym 35 studentów i doktorantów. Z zagranicy na konferencję przyjechało 6 osób. Liczba uczestników prezentujących referaty: 19 6 Strona WWW: http://www.fizyka.fmi.pk.edu.pl/wiedza Materiały konferencyjne: zeszyt streszczeń wręczany uczestnikom. Zakład NZ21 W dniach 31 maja-5 czerwca 2012 r. zorganizowano w Krakowie międzynarodową cykliczną konferencję pt. MESON 2012 12th International Workshop on Meson Production, Properties and Interaction. Współorganizatorami konferencji byli: Instytut Fizyki UJ, Forschungszentrum Jülich oraz INFN-LNF Frascati. Celem konferencji był przegląd najnowszych osiągnięć dotyczących własności mezonów oraz mechanizmu ich produkcji w zderzeniach elementarnych hadronów jak również w reakcjach z jądrami. Przedstawiono wyniki eksperymentalne i teoretyczna dotyczące różnych zagadnień począwszy od reakcji przyprogowych do najwyższych dostępnych na świecie energii. Liczba uczestników prezentujących referaty: 92 82 Strona WWW: htttp://meson.if.uj.edu.pl Materiały konferencyjne: EPJ Web of Conferences vol. 37 (2012) Zakład NZ22 W dniach 4-6 czerwca 2012 r. odbyła się w Krakowie międzynarodowa konferencja II COPIGAL Workshop on Studies of Exotic Nuclei, zorganizowana przez Zakład Struktury Jądra Atomowego IFJ PAN. Mityng miał na celu prezentację osiągniętych wyników oraz stanu bieżących badań prowadzonych w ramach Stowarzyszonego Europejskiego Laboratorium o nazwie LEA COPIGAL, utworzonego pomiędzy Konsorcjum Polskich Instytucji Naukowych (COPIN) oraz instytucjami francuskimi Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), Accélérateur National d Ions Lourds (GANIL) i Commissariat à l Energie Atomique (CEA). Zaproszeni zostali również fizycy włoscy, którzy współpracują z kolegami z Francji także w ramach struktury organizacyjnej LEA dotyczącej fizyki jądrowej o nazwie COLLIGA. W konferencji udział wzięło 14 osób z Francji, 9 fizyków z Włoch, 2 uczestników z Niemiec oraz 45 osób z polskich ośrodków fizyki jądrowej (Kraków, Warszawa, Lublin, Katowice). Zaprezentowano 40 referatów. Omawiane zagadnienia dotyczyły głównie fizyki jądra atomowego; można je pogrupować w 3 grupy tematyczne: a) prace nad konstrukcją systemów detekcyjnych nowej generacji, b) prowadzenie eksperymentów na wiązkach akceleratorów, c) badania teoretyczne. Zorganizowana została również sesja poświęcona przeglądowi europejskich ośrodków prowadzących leczenie nowotworów za pomocą hadronoterapii. Przyjechali na nią koordynatorzy dużych ośrodków, w których stosuje się hadronoterapię: z Francji (Caen), z Włoch, (Turyn), z Niemiec (Heidelberg). Wziął w niej udział także dyrektor polskiego ośrodka Centrum Cyklotronowego Bronowice (Kraków). Po sesji odbył się panel dyskusyjny, podczas którego zastanawiano się nad możliwością zorganizowania europejskiej współpracy w dziedzinie hadronoterapii. Konferencja stanowiła okazję, aby zaplanować dalsze wspólne polsko-francuskie prace badawcze w dziedzinie fizyki struktury jądra, a tym samym aby przygotować materiały do przedłużenia Umowy COPIGAL na kolejne 4 lata. Mityng dał również impuls do rozpoczęcia przygotowania umowy o współpracy pomiędzy polskimi i włoskimi fizykami na polu badania 57
struktury jąder egzotycznych. Zakład NZ22 W dniu 25 sierpnia 2012 r. zorganizowano w Krakowie w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN Mini-workshop "Predictive capabilities of nuclear theories". Celem konferencji było omówienie problemów modeli teoretycznych w ich porównywaniu do wartości eksperymentalnych, w szczególności konieczności uwzględniania błędów wartości uzyskowanych z modeli. Językiem konferencji był angielski. Udział w niej wzięło 25 osób, w tym 5 doktorantów z IFJ PAN. Liczba uczestników prezentujących referaty: 11 10 Zakład NZ22 W dniach 27 sierpnia-2 września 2012 r. zorganizowano w Zakopanem we współpracy z Instytutem Fizyki UJ i Komitetem Fizyki PAN międzynarodową cykliczną konferencję pt. Zakopane Conference on Nuclear Physics "Extremes in the Nuclear Landscape". Konferencja organizowana jest periodycznie w ramach serii pod wspólną nazwą: Zakopiańskie Szkoły Fizyki (Zakopane Schools of Physics). Na 47 konferencji zatytułowanej Extremes of the Nuclear Landscape, wygłoszono 56 wykładów na zaproszenie oraz 49 wybranych seminariów dotyczących aktualnych badań fizyki struktury jądra atomowego oraz reakcji jądrowych. Wszystkie te wystąpienia miały charakter plenarny i odbywały się w języku angielskim. Wystawiono także 23 plakaty, które dyskutowane były podczas dedykowanej sesji plakatowej. W gronie zaproszonych wykładowców znaleźli się wybitni uczeni z czołowych ośrodków naukowych z całego świata (Unia Europejska, USA, Japonia, Australia, Indie). Prezentowana tematyka dotyczyła najbardziej aktualnych kierunków badawczych w fizyce jądrowej niskich energii. W szczególności dokonano przeglądu zagadnień dotyczących eksperymentalnych i teoretycznych aspektów badań: i) struktury jąder protono- i neutrono-nadmiarowych dalekich od ścieżki stabilności, ii) zjawisk kolektywnych w jądrach o wysokiej temperaturze i spinie, iii) reakcji jądrowych przy energiach w pobliżu bariery kulombowskiej, iv) struktury egzotycznych jąder lekkich, v) systemów detekcyjnych najnowszej generacji oraz nowatorskich technik detekcyjnych w spektroskopii jądrowej, vi) zastosowania wyników dotyczących struktury jąder w astrofizyce. Podczas większości wystąpień zaprezentowano nowe, wcześniej niepublikowane rezultaty, których pierwsza publikacja nastąpi w materiałach konferencyjnych, czyli w filadelfijskim czasopiśmie Acta Physica Polonica B, marzec 2013 r. Uczestnikami konferencji było 169 fizyków, w tym 115 z 67 ośrodków zagranicznych; ok. 70 uczestników to doktoranci i młodzi pracownicy naukowi tuż po doktoracie. Liczba uczestników prezentujących referaty: 105 87 Strona WWW: http://zakopane2012.ifj.edu.pl Materiały konferencyjne: Acta Physica Pol. B, vol. 44, no. 3, March 2013. Zakład NZ22 W dniu 3 września 2012 r. zorganizowano w Krakowie w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN Mini-workshop "Physics with the new 230 MeV proton cyclotron in Krakow" 2nd CCB Users Meeting. 58
Celem Workshopu było zapoznanie się ze stanem konstrukcji centrum CBB (a w szczególności przygotowaniem hali eksperymentalnej), jak również zaproponowanie potencjalnych tematów badawczych na CCB. Językiem Workshopu był j. angielski. W Workshopie wzięło udział 40 osób, w tym 6 doktorantów IFJ PAN i UJ. Liczba uczestników prezentujących referaty: 40 18 Strona WWW: experimentsccb.ifj.edu.pl Zakład NZ17 We współpracy z ośrodkami INFN oraz uniwersytetami w Ferrarze, Padwie i Bolonii oraz Komitetem Fizyki PAN w dniach 6-9 września 2012 r. zorganizowano w Krakowie konferencję Instrumentation for muon and K0L identification at Super Flavor Factories. Konferencja miała na celu omówienie bieżącego stanu wiedzy na temat budowy współczesnych detektorów fizyki cząstek elementarnych, przeznaczonych do rejestracji mionów oraz mezonów K0L. Szczególny nacisk położono przy tym na przedstawienie perspektyw rozwoju tej istotnej kategorii aparatury współczesnej fizyki wysokich energii. Zagadnienia wymienione powyżej omówiono w kontekście wspólnych prac, prowadzonych przez uczestników Konferencji, dotyczących budowy detektora mionów i K0L dla potrzeb eksperymentu SuperB. Do wymiernych owoców konferencji należy zaliczyć jakościowe pogłębienie współpracy naukowej między instytucjami włoskimi i krakowskimi, przy realizacji wyżej wymienionych wspólnych prac, a także umożliwienie wygłoszenia referatów przez kilku krakowskich doktorantów wraz z ich znaczącą integracją naukową z pracownikami już zaangażowanymi w prace dotyczące tematyki obrad. Podczas konferencji wygłoszono 23 referaty, z tego 15 z nich było wygłoszonych przez uczestników reprezentujących zagraniczne ośrodki naukowe. Językiem konferencji był j. angielski Strona WWW oraz materiały konferencyjne: http://agenda.infn.it/conferencedisplay.py?confid=5123 Zakład NZ42 Pod egidą European Strategy Preparatory Group, we współpracy z Akademią Górniczo- Hutniczą, Krakowskim Konsorcjum Naukowym im. Mariana Smoluchowskiego i Fundacją AGH oraz przy wsparciu finansowym Urzędu Miasta Krakowa, zorganizowano w Krakowie w dniach 10-12 września 2012 r. CERN Council Open Symposium on European Strategy for Particle Physics Meeting (ESPP 2012). W konferencji wzięło udział 500 fizyków, dyrektorów i przedstawicieli ośrodków fizyki cząstek z całego świata. Gościem honorowym była sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. dr hab. Maria Orłowska. Organizacja konferencji została przyznana krakowskim ośrodkom w drodze konkursu rozstrzygniętego przez CERN Council. Konferencja ma charakter cykliczny i stanowi forum dyskusyjne poprzedzające aktualizację europejskiej strategii fizyki cząstek, która odbywa się mniej więcej co 5 lat. Krakowskie sympozjum to pierwszy krok na drodze do uaktualnienia strategii, pierwotnie uchwalonej w 2006 roku a mającej na celu koordynacje badań w dziedzinie fizyki cząstek elementarnych w Europie, jak również udziału Europy w projektach realizowanych w innych regionach świata. (CERN Press Release). W trakcie konferencji IFJ PAN i CERN podpisały umowę dotyczącą udziału polskich inżynierów i techników w pracach przy akceleratorze LHC 59
Liczba uczestników prezentujących referaty: 23 Strona WWW: espp2012.ifj.edu.pl Materiały konferencyjne zostały udostępnione Europejskiej Grupie Strategii powołanej przez Radę CERN z projektem zaktualizowania dokumentu strategii pod przewodnictwem Sekretarza Naukowego. Zakład NZ33 W dniach 20-21 września 2012 r. zorganizowano w Krakowie z okazji Jubileuszu 50-lecia pracy naukowej prof. dr hab. Krzysztofa Parlińskiego międzynarodową konferencję pt. Phonons in Crystals and Nanomaterials Progress in Modelling and Experimental Techniques. Konferencja poświęcona była najnowszym osiągnięciom w badaniu dynamiki sieci w materiałach krystalicznych i nanostrukturach, takich jak powierzchnie, cienkie warstwy i wielowarstwy. W trakcie wykładów omówiono zarówno wyniki eksperymentalne, otrzymane metodami nieelastycznego rozpraszania neutronów, promieni X oraz rezonansowego rozpraszania jądrowego, jak również najnowsze osiągnięcia w badaniach teoretycznych. Przedstawione zostały wyniki obliczeń metodami ab initio krzywych dyspersji, gęstości stanów fononowych, wielkości termodynamicznych i czynników strukturalnych, które wykorzystywane są do planowania i interpretacji danych doświadczalnych. Szczególny nacisk położono na omówienie badań nowych materiałów nanostrukturalnych prowadzonych w czołowych ośrodkach badawczych takich jak ESRF i ILL w Grenoble. Specjalna sesja poświęcona była jubileuszowi 50-lecia pracy naukowej prof. Krzysztofa Parlińskiego. Celem tej sesji było przybliżenie najważniejszych osiągnięć badawczych prof. Krzysztofa Parlińskiego i krakowskiej grupy fizyków z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w dziedzinie badań nad dynamiką sieci i teorią przejść fazowych. W konferencji wzięło udział 35 uczestników, liczba uczestników prezentujących referat 14, z czego 7 reprezentujących zagraniczne ośrodki naukowe. Strona WWW http://wolf.ifj.edu.pl/pl/konferencje/2012 B. konferencji międzynarodowych, w których IFJ PAN był współorganizatorem Zakład NZ41 We współpracy z Polską Akademią Umiejętności, Uniwersytetem Jagiellońskim oraz Uniwersytetem Jana Kochanowskiego w Kielcach zorganizowano w dniach 8-13 lipca 2012 r. w Krakowie międzynarodową konferencję pt. Light Cone 2012 Modern approaches to nonperturbative gauge theories and their applications. Językiem konferencji był j. angielski. W konferencji wzięło udział 74 fizyków (20 z Polski, 54 z zagranicy) z najlepszych ośrodków naukowych zajmujących się fizyką teoretyczną. Wygłoszonych zostało 65 referatów (z tego 56 referatów wygłosili uczestnicy reprezentujący zagraniczne ośrodki naukowe), podzielone na 11 sesji tematycznych: AdS/CFT, Aspects of gauge theory, Large Nc, GPD, TMD, TDA, Effective models and experiment, Phenomenology, From the light front to AdS/CFT (sesja specjalna, Stanley S. Brodsky), Light front phenomenology, Light cone basics, Dyson- Schwinger approach, Hadron structure. W referatach omówiono najważniejsze ostatnie osiągnięcia w dziedzinie teoretycznego opisu fizyki hadronowej, uzyskane głównie w oparciu o techniki teorii pola z cechowaniem na stożku świetlnym (light cone). Referat przeglądowy wygłosił uczony o najwyższej światowej renomie, laureat nagrody J. J. Sakuraia, Prof. Stanley J. Brodsky z ośrodka SLAC (USA). Wiele wyników, w szczególności te dotyczące równoważności Anti de Sitter/Conformal Field Theory (AdS/CFT) pokazano po raz pierwszy, co przydaje znaczenia konferencji. W czasie 60
pomiędzy sesjami uczestnicy wymieniali swoje doświadczenia i dyskutowali najnowsze rezultaty z dziedziny konferencji, tworząc zalążek współpracy w kolejnych badaniach naukowych. Informacje o konferencji, jej szczegółowy harmonogram oraz pliki w formacie pdf z wygłoszonymi referatami znajdują się na portalu: http://indico.ujk.edu.pl/conferencedisplay.py?ovw=true&confid=4 Materiały konferencyjne opublikowane zostały Acta Phys. Polon. B. Conference Proceedings. Zakład NZ41 ISMD International Symposium on Multiparticle Dynamics (Międzynarodowe Sympozjum Dynamiki Wielocząstkowej) jest cykliczną międzynarodową konferencją fizyki wysokich energii, organizowaną dorocznie przez najlepsze ośrodki na świecie i stanowiącą ważne forum wymiany najnowszych wyników naukowych w dziedzinie fizyki cząstek elementarnych, w szczególności ich produkcji w różnych eksperymentach akceleratorowych. 42. edycja konferencji ISMD 2012, zorganizowana we współpracy z Uniwersytetem Jana Kochanowskiego, Polską Akademią Umiejętności, Uniwersytetem Jagiellońskim i Akademią Górniczo-Hutniczą. odbyła się w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach 16-21 września 2012 r. Zgromadziła ok. 100 fizyków z Europy, Ameryki, i Azji. Laureat nagrody Nobla Prof. Frank Wilczek z Massachusetts Institute of Technology wygłosił wykład pt. Quantum beauty (Kwantowe piękno) w specjalnej, otwartej dla publiczności sesji. W świetle niezwykle ekscytujących wyników dostarczanych obecnie przez Wielki Zderzacz Hadronów (LHC w CERN), dzięki którym ogłoszono odkrycie cząstki Higgsa, oraz inne przeprowadzane eksperymenty wysokich energii (m.in. na akceleratorach RHIC w Brookhaven National Laboratory, SPS w CERN, czy w obserwatorium promieniowania kosmicznego Pierre Auger), tematyka obecnej konferencji ISMD była niezwykle aktualna i dotyczyła najbardziej fundamentalnych wyzwań poznawczych dotyczących struktury materii i natury oddziaływań silnych. Językiem konferencji był j. angielski. Podczas konferencji zaprezentowano 64 referaty, z czego 50 z nich było wygłoszonych przez uczestników reprezentujących zagraniczne ośrodki naukowe. Program naukowy konferencji składał się z siedmiu sesji tematycznych: 1. Early dynamics in relativistic collisions (wczesna dynamika w zderzeniach relatywistycznych) 2. Phase diagram of strongly interacting matter (diagram fazowy silnie oddziałującej materii) 3. Soft processes and hydrodynamics (procesy miękkie i hydrodynamika) 4. Jets and hard processes (dżety i procesy twarde) 5. Small x, diffraction, and semihard processes (małe wartości zmiennej x, dyfrakcja i procesy półtwarde) 6. Neutrino physics and astroparticle physics (fizyka neutrin i astrofizyka cząstek) 7. Higgs and new physics (cząstka Higgsa i nowa fizyka) Strona internetowa konferencji: http://indico.ujk.edu.pl/conferencedisplay.py?confid=5 Materiały konferencyjne zostały złożone do druku w Acta Phys. Polon. B Conference Proceedings. Organizacja spotkań naukowych międzynarodowych projektów Zakład NLR W dniach 30-31 stycznia 2012 r. IFJ PAN zorganizował w Krakowie spotkanie naukowe 61
Harmonization of determining the radiation dose of the population originating from radon in V4 countries V4 Standard Project Kick-off meeting. Spotkanie dotyczyło ustalenia planów działań w ramach projektu badawczego finansowanego przez Fundusz Wyszehradzki. W projekcie udział brali naukowcy z Węgier, Słowacji, Czech i Polski. Omówiono harmonogram prowadzenia badań, stosowane metody pomiarowe i sposoby analizy wyników. Liczba uczestników prezentujących referaty: 8 6 Strona WWW: http://www.harmrad.eu Zakład NZ43 W dniach 12-13 marca 2012 r. w Krakowie IFJ PAN zorganizował 4th CTA (Cherenkov Telescope Array) SST (Small Size Telescope) Work Package Spring Meeting. Było to spotkanie grupy roboczej międzynarodowego Konsorcjum CTA realizującej prace zmierzające do budowy tzw. małego teleskopu dla Obserwatorium CTA. Język spotkania był j. angielski. Liczba uczestników prezentujących referaty: 17 12 Zakład LADIS W dniach 7-8 maja 2012 r. odbyło się w Krakowie, zorganizowanie przez IFJ PAN, międzynarodowe spotkanie EURADOS Working Group 2 Meeting. Celem konferencji było omówienie postępu prac badawczo-rozwojowych w ramach EURADOS WG2 oraz przygotowanie programu kursu z zakresu ochrony radiologicznej. Językiem spotkania był język angielski, uczestniczyło ok. 20 osób. Podczas spotkania zaprezentowano 3 referaty. Informacja o spotkaniu znajdowała się na stronie www.eurados.org Zakład NZ42 W dniach 14-19 maja 2012 r. w Krakowie IFJ PAN zorganizował Workshop - The tau lepton: hadronic currents and data of Belle and BaBar experiments - for the new physics signatures at LHC. W workshopie wzięło udział 24 uczestników, w tym 9 z zagranicy. Uczestnicy z polskich i zagranicznych instytucji wygłosili w sumie 16 referatów (wszystkie w języku angielskim), w tym 9 referatów wygłosili uczestnicy reprezentujący zagraniczne ośrodki naukowe. Celem workshopu była koordynacja prac dotyczących fenomenologii leptonów tau dla eksperymentów fizyki wysokich energii. Prace te dotyczyły nie tylko dynamiki rozpadu leptonów tau ale też procesów ich produkcji, w tym sygnatur bozonu Higgsa. Dyskutowane były niemal wyłącznie tematy realizowane przy współpracy fizyków z IFJ PAN. Workshop dotyczył więc prac nad symulacjami Monte Carlo rozwijanymi przez teoretyków, a równocześnie prac eksperymentalnych w kolaboracjach ATLAS, LHCb i CMS na akceleratorze LHC w Genewie oraz Belle w Japonii, BaBar w Kalifornii gdzie programy takie są używane. Wynikiem workshopu było opracowanie dalszych kierunków prac, które zaowocowały publikacjami oraz prezentacją wyników w materiałach konferencyjnych. Można wymienić co najmniej siedem takich pozycji, które są dostępne w spisie publikacji IFJ PAN za rok 2012. Strona WWW: http://www.ifj.edu.pl/conf/other/tau_workshop.pdf?lang=pl Materiały konferencyjne zostały przedstawione jako referaty, które zostały umieszczone na 62
stronie internetowej: https://indico.cern.ch/conferenceotherviews.py?view=standard&confid=188018 Zakład NZ52 W dniach 12-14 września 2012 r. w Krakowie IFJ PAN zorganizował MC/WG Meeting (Management Committee and Working Group Meeting, COST TD1002). Celem spotkania była dyskusja dotycząca Akcji COST TD1002. Językiem spotkania był j. angielski. Wygłoszono 9 referatów. Strona WWW: http://www.afm4nanomedbio.eu/mcwg-meeting-krakow-september-2012.aspx Materiały konferencyjne: agenda spotkania na stronie akcji COST. Zakład NZ52 W dniach 12-14 września 2012 r. w Krakowie IFJ PAN zorganizował warsztaty dla studentów 2 nd Summer COST TD1002. W spotkaniu wzięło udział 10 wykładowców, w tym 8 z zagranicy oraz 23 studentów (w tym 21 z zagranicy). Celem warsztatów były ćwiczenia praktyczne pokazujące możliwości pomiarowe mikroskopu sił atomowych w badaniach własności próbek biologicznych. Ćwiczenia praktyczne związane były w wykładami dotyczące zarówno podstaw techniki AFM jak i obecnego stanu wiedzy. Wygłoszono 7 referatów oraz przeprowadzono ćwiczenia praktyczne pokazujące możliwości pomiarowe 4 mikroskopów AFM (udostępnione przez formę Bruker). Językiem warsztatów był język angielski. Strona WWW: http://www.afm4nanomedbio.eu/summer-school-2012-krakow.aspx Zakład NZ14 W dniach 27-28 września 2012 r. odbyło się w Krakowie zorganizowane przez IFJ PAN międzynarodowe spotkanie Mid-term meeting of the TIARA-PL group. Konferencja miała na celu prezentację aktywności polskich grup fizyków i inżynierów zajmujących się fizyką i technikami akceleracji cząstek. Równocześnie był to przegląd działań tych grup uczestniczących w programie TIARA PP (Test Infrastructure and Accelerator Research Area Preparatory Phase) współfinansowanym przez UE w ramach FP7 7. Programu Ramowego UE. Konferencja stała się okazją do istotnego kroku w kierunku potrzebnej integracji środowiska, a także możliwością szerokiego zaprezentowania znaczących osiągnięć zarówno na polu krajowym jak i międzynarodowym. Liczba uczestników prezentujących referaty: 15 2 Materiały konferencyjne dostępne są do pobrania ze strony konferencji pod adresem: http://indico.cern.ch/conferenceotherviews.py?showsession=all&showdate=all&view=stand ard&fr=no&confid=200216 Zakład NZ14 W dniach 29-31 października 2012 r. odbyły się w Krakowie zorganizowane przez IFJ PAN i Politechnikę Krakowską międzynarodowe warsztaty 2nd Workshop on QCD and Diffraction at LHC. Liczba uczestników: 37 Liczba uczestników prezentujących referaty: 24 14 Tematyka Warsztatów koncentrowała się na wybranych zagadnieniach chromodynamiki kwantowej i procesów dyfrakcyjnych przy energiach LHC zarówno w aspektach opisu 63
teoretycznego/fenomenologicznego jak i pomiarów doświadczalnych. Głównymi tematy były: bieżące wyniki eksperymentalne LHC, problem saturacji, fizyka małych wartości x na LHC, pomiary dyfrakcji na LHC, badania hadronowych stanów końcowych, możliwości badań procesów foton-foton i oddziaływań ciężkich jonów. Jednym z istotnych celów była aktywizacja doktorantów i młodych pracowników nauki poprzez pełny ich udział w spotkaniu to jest przedstawienie prowadzonych prac. Językiem Warszatów był język angielski. Strona WWW: http://qcdworkshop.ifj.edu.pl/ Uczestnicy opublikowali swoje referaty w renomowanych czasopismach recenzowanych i umieścili je w systemie archiwum internetowego: arxiv.org Zakład NZ63 W dniach 27-28 września 2012 r. IFJ PAN zorganizował w Krakowie spotkanie EURADOS Working Group 9 (Radiation Protection Dosimetry in Medicine) Meeting. Celem spotkania było omówienie postępu badań WG9 w zakresie dozymetrii promieniowania rozproszonego w radioterapii. Językiem spotkania był język angielski, uczestniczyło ok. 10 osób. Zaprezentowano 4 referaty, z czego 2 były wygłoszone przez osoby reprezentujące zagraniczne ośrodki naukowe. Informacja o spotkaniu znajdowała się na stronie www.eurados.org Zakład LADIS W dniach 12-16 listopada 2012 r. IFJ PAN zorganizował w Krakowie spotkanie EURADOS Training Course on Radiation Protection 160. Konferencja-szkolenie zorganizowane zostało we współpracy z europejską grupą dozymetryczną EURADOS. Celem konferencji było szkolenie z zakresu ochrony radiologicznej, adresowane głównie do pracowników serwisów dozymetrycznych w Europie. W ramach spotkania odbyło się również zwiedzanie akredytowanego Laboratorium Dozymetrii Indywidualnej i Środowiskowej IFJ PAN w Krakowie. Językiem spotkania był język angielski, uczestniczyło ponad 50 osób. Zaprezentowano 6 referatów, z czego 5 zostało wygłoszonych przez uczestników reprezentujących zagraniczne ośrodki naukowe. Strona WWW konferencji: http://eurados-training.ifj.edu.pl/ Informacja o spotkaniu znajdowała się na stronie www.eurados.org Materiały konferencyjne: European Technical Recommendations for Monitoring Individuals Occupationally Exposed to External Radiation (RP160). Organizacja krajowych warsztatów i seminariów Zakład NZ32 We współpracy z Komitetem Fizyki PAN zorganizowano w Krakowie w dniach 3-4 grudnia 2012 r.. XLIV Ogólnopolskie Seminarium Na Temat Magnetycznego Rezonansu Jądrowego i Jego Zastosowań Celem Seminarium jest umożliwienie przedstawienia swoich wyników, poddanie ich pod dyskusję i nawiązanie kontaktów dla uczestników ze wszystkich grup w Polsce stosujących metody rezonansu magnetycznego. Szczególnie ważne jest dla nas umożliwienie przedstawienia swoich wyników przez młodych pracowników. Realizujemy tym samym idee prof. J. W. Hennela, organizatora wszystkich poprzednich XLIII Seminariów. Tematyka XLIV Seminarium była bardzo zróżnicowana: od badań dynamiki w cieczach po badania struktury ciał stałych ze szczególnym zainteresowaniem polimerami i zeolitami ze 64
względu na ich ważne zastosowania. Przedstawiono też prace dotyczące teorii widm i relaksacji jak również metodologii ich pomiarów. Na podkreślenie zasługuje wzrost liczby doniesień dotyczących badań biomedycznych na zwierzętach. Przedstawiono również postęp w magnetyczno-rezonansowym obrazowaniu zmian nowotworowych. Duże zainteresowanie wzbudził projekt kompaktowego skanera do obrazowania magnetyczno-rezonansowego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i oceny np. atrofii mięśni kosmonautów oraz postępów osteoporozy. Wygłoszono 24 referaty i przedstawiono 40 posterów. W Seminarium wzięło udział 88 uczestników, w tym 24 profesorów, 33 doktorów, 23 doktorantów i 8 magistrantów. Abstrakty rozpowszechniono na płytach CD. Zakład NZ43 W dniu 8 maja 2012 r. zorganizowano w Warszawie wraz z NCBiR konferencję: Współpraca nauki z przemysłem - projekt "Cherenkov Telescope Array". Polskie Konsorcjum Projektu CTA wraz z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju zorganizowało konferencję, w czasie której polskie zespoły naukowe, realizujące prace techniczne dla projektu CTA, zaprezentowały zakres swoich prac i potrzeb technicznych projektu. Zainteresowane firmy przemysłowe miały natomiast możliwość przedstawienia swojej oferty, nawiązania bezpośrednich kontaktów z zespołami CTA czy też włączenia się do innowacyjnych prac realizowanych przez zespoły naukowe w ramach obecnej fazy przygotowawczej projektu. Taka wymiana informacji pozwoli firmom także przygotować się do przyszłych krajowych i europejskich przetargów na realizację części planowanej infrastruktury badawczej, w tym na wykonanie teleskopów lub ich wybranych elementów, infrastruktury informatycznej obserwatorium, prac w zakresie zapewnianie jakości i niezawodności, oraz obsługi gromadzenia i analizy danych projektu CTA. Język konferencji był j. polski. Podczas konferencji zostało wygłoszonych 14 referatów. Strona WWW konferencji: http://obserwatorium-cta.pl/konferencja Materiały konferencyjne są dostępne pod adresem: http://obserwatorium-cta.pl/konferencja/prezentacje Zakład NZ31 We współpracy z Uniwersytetem Rolniczym im. H. Kołłątaja zorganizowano w Krakowie w dniu 16 października 2012 r. Spotkanie konsultacyjne: Metody spektroskopowe w sadownictwie. Konferencja, która odbyła się w języku polskim, była poświęcona wymianie informacji na temat badań materiałowych prowadzonych w Zakładzie Badań Strukturalnych IFJ PAN i możliwości ich wykorzystania w ochronie upraw sadowniczych i przechowalnictwie owoców. W Konferencji udział wzięła delegacja Katedry Sadownictwa i Pszczelnictwa Wydziału Ogrodniczego Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie. Liczba uczestników: 35 osób, w tym 8 doktorantów. Liczba uczestników prezentujących referaty: 7. Zakład NLR We współpracy z Wydawnictwem ZamKor oraz Centrum Szkoleniowym eduscrypt.pl zorganizowano w Krakowie w dniu 6 października 2012 r. konferencję pt. Nowoczesne narzędzia współczesnego nauczyciela w edukacji. Konferencja dotyczyła zastosowania nowoczesnych multimedialnych metod nauczania fizyki. Przedstawiono narzędzia służące do interaktywnego prowadzenia zajęć a także wykład na temat energetyki jądrowej. W Konferencji wzięło udział 150 osób, wygłoszono 8 prezentacji. Strona WWW: http://radon.ifj.edu.pl/download/zamkor_ifj_2012.pdf 65