Źródło: http://pl.fotolia.com/id/50200329 KURS Zasady wykonywania zabiegów na ciało MODUŁ Czynniki fizykalne w zabiegach na ciało 1
3 Czynniki fizykalne w zabiegach na ciało 3.1 Elektrolecznictwo Elektrolecznictwo (elektroterapia) jest dziedziną fizykoterapii. Zajmuje się leczeniem przy użyciu prądów leczniczych (stały oraz małej i średniej częstotliwości). Dzięki tej metodzie możliwe jest złagodzenie bólów, pobudzenie ukrwienia tkanek, jak i wchłanianie się obrzęków. Już w starożytności pojawiły się próby wykorzystywania elektrolecznictwa. Jednak to Luigi Galvani w 1791 r. opisał pierwsze świadome użycie prądu do pobudzenia mięśnia żaby. Aleksandro Volta, podążając za odkryciem profesora, zbudował ogniwo elektryczne. Obecnie zabiegi przy użyciu prądu są chętnie wykorzystywane w salonach kosmetycznych. Prąd stały stosowany do zabiegów galwanizacji oraz jontoforezy uzyskiwany jest dzięki aparatom elektroterapeutycznym. Prąd podczas zabiegów przepływa przez ciało znajdujące się między elektrodami. Do najlepszych przewodników zaliczane są: mięśnie, wątroba, krew, tkanka łączna i kostna, nie są również oporne tkanki głębokie ze względu na swoje uwodnienie. Za to dość duży opór stawia warstwa rogowa naskórka. Jednak prąd płynie drogami o najmniejszej linii oporu, tzn. ujścia gruczołów potowych, wzdłuż naczyń krwionośnych, limfatycznych oraz nerwów. Podczas przepływu prądu stałego w tkankach zachodzą zjawiska fizykochemiczne, jak i fizjologiczne: zjawiska fizykochemiczne; zjawiska elektrochemiczne (polega na ruchu jonów w płynach tkankowych); zjawiska elektrokinetyczne (jest to zgodne z kierunkiem prądu przemieszczania się cząstek tłuszczowych, cukrowych i białkowych); zjawiska elektrotermiczne (wytwarza ciepło w tkankach); zjawiska fizjologiczne; procesy elektrobiologiczne; reakcje mięśni i nerwów na prąd stały (polega na zmianie napięcia tkanki mięśniowej, jak i nerwowej); odczyn ze strony naczyń krwionośnych (prąd stały rozszerza naczynia krwionośne). 3.1.1 Galwanizacja Nazwa ta wywodzi się od wspomnianego wcześniej ojca elektrolecznictwa, Luigi Galvaniego. Do tego typu zabiegu wykorzystuje się prąd stały. Galwanizację można podzielić na ogólną (kąpiel wodno-elektryczną, czterokomorówki, dwukomorówki) oraz miejscową (przepływ prądu pomiędzy elektrodami). 2
Rysunek 3.1 Wykonywanie zabiegu galwanizacji Źródło: www.forus.com Zabieg ten można wykonać przy użyciu różnych elektrod, np. grzybkowej, płytkowej, dyskowej, wałeczkowej oraz specjalnej elektrody Bergoniego. Podział galwanizacji: ze względu na ułożenie elektrod w trakcie zabiegu galwanizacja stabilna, (elektrody przymocowane do elastycznej opaski nie mogą się przemieszczać); galwanizacja labilna (jedna z elektrod musi zmieniać swoje położenie, nie tracąc kontaktu ze skórą względem drugiej elektrody); ze względu na wzajemne ułożenie elektrod galwanizacja poprzeczna na prostopadłym przepływie prądu względem naczyń krwionośnych, limfatycznych i mięśni; galwanizacja podłużna układa się elektrody podłużnie względem długości ciała. W tej metodzie możemy wyróżnić galwanizację zstępującą (ma działanie łagodzące) i wstępującą (ma działanie drażniące); ze względu na połączenie elektrody czynnej z biegunem prądu galwanizacja anodowa, galwanizacja katodowa. Optymalna dawka natężenia prądu uzależniona jest od powierzchni elektrody czynnej, czasu trwania samego zabiegu, rodzaju i umiejscowienia schorzenia oraz wrażliwości klienta na prąd. Zatem można wyróżnić następujące dawki natężenia: dawkowanie obiektywne: obliczamy natężenie prądu na 1cm² elektrody czynnej: dawka słaba od 0,01 do 0,1mA/cm² (elektrody czynnej), 3
dawka średnia do 0,3mA/cm² (elektrody czynnej), dawka mocna do 0,5mA/cm² (elektrody czynnej), dawka maksymalna do 1,0mA/cm² (elektrody czynnej). dawkowanie subiektywne: opiera się na odczuciach klienta: tułów i kończyny nie przekraczamy 12mA, głowa i szyja nie przekraczamy 3 5mA, gałki oczne nie przekraczamy 2 3mA. Dawkę słabą stosuje się w przypadku użycia małych elektrod o powierzchni 10-20cm², w ostrym stadium schorzenia i długotrwałych przepływach prądu. Dawkę mocną stosuje się w przypadku użycia dużych elektrod, w przewlekłych schorzeniach i krótkotrwałych przepływach prądu. Reakcje zachodzące pod anodą i katodą w czasie przepływu prądu: katoda (-) działa zasadowo, drażni zakończenia nerwowe, pobudza ukrwienie, głęboko oczyszcza i zmiękcza skórę, zwiększa wydzielanie łoju i przyciąga płyny tkankowe co jest korzystne dla skóry suchej i odwodnionej: wzrost ph; wzrost napięcia mięśni; depolaryzacja włókien nerwowych; intensywne zaczerwienienie skóry; lekki obrzęk. anoda (+) działa kwasowo, bakteriobójczo, uspokaja zakończenia nerwowe, zwęża rozszerzone pory: spadek ph; spadek napięcia mięśni; hyperpolaryzacja włókien nerwowych; mierne zaczerwienienie skóry; wysuszenie skóry. Podczas zabiegu galwanizacji elektrodę czynną owijamy podkładem z waty lub jałowej gazy i nasączamy ją roztworem 0,9% NaCl, a pod elektrodę bierną umieszczamy podkład obojętny zwilżony wodą (nie stosujemy wody destylowanej). Czas galwanizacji waha się od 10 do 30 min, zwykle jednak wynosi 15 do 20 minut. Pełny cykl leczenia obejmuje 10 do 20 zabiegów. Zasady obowiązujące przy wykonywaniu galwanizacji: przestrzeganie przeciwwskazań; sprawdzenie aparatu i elektrod przed przystąpieniem do zabiegu; wyzerowanie aparatu; sprawdzenie czy u klientki nie występują zaburzenia czucia powierzchniowego; 4
sprawdzenie czy nie występuje przerwanie ciągłości naskórka w miejscu, w którym elektrody wraz z podkładami mają przylegać do skóry. Pojedyncze ubytki zabezpiecza się, np. kawałkiem folii plastykowej; poproszenie klienta, aby zdjął wszystkie przedmioty metalowe; ułożenie klienta tak, aby jego mięśnie były rozluźnione; zmycie i osuszenie powierzchni skóry przeznaczonej do zabiegu; przygotowanie i umieszczenie elektrod w miejscu zabiegu w taki sposób, aby nie wystąpiły efekty brzegowe (zachowanie właściwej odległości); włączenie prądu o niskim natężeniu i powolne, płynne zwiększanie aż do uzyskania pożądanej wartości; zwrócenie uwagi na ewentualną nadwrażliwość skóry klienta; przerwanie zabiegu, jeśli wystąpi uczucie pieczenia i bólu; ułożenie przewodów po przeciwległych stronach elektrody; odpowiednie dociśnięcie elektrody i stosowanie podkładów równej grubości. Wskazaniami do galwanizacji są: nerwobóle(+); przewlekłe zapalenia nerwów, splotów i korzeni(+); zespoły bólowe (elektrodą czynna jest anoda) (+); porażenia wiotkie(-); utrudniony zrost kości(+); zaburzenia krążenia obwodowego (elektrodą czynna jest katoda) (-); trądzik różowaty(+); odmrożenia(-); rozszerzone ujścia gruczołów łojowych skóry(+); rozszerzone naczynia krwionośne teleangiektazje(+); trądzik pospolity, faza zaskórnikowa ( po zabiegu mechanicznego oczyszczania) (+); nerwice naczyniowe skóry(+). Do przeciwwskazań wykonania galwanizacji zalicza się: ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich; wypryski i owrzodzenia; stany gorączkowe; porażenia spastyczne; 5
wszczepiony rozrusznik serca, metalowe implanty; ciąża; uczulenie na prąd galwaniczny; trądzik pospolity, faza ropowicza; zaburzenia czucia; zmiany nowotworowe łagodne i złośliwe; przerwana ciągłość skóry; epilepsja; niewydolność krążenia; miejscowe stosowanie sterydów; leczenie pochodnymi witaminy A. 3.1.2 Jontoforeza (jonoforeza) Jontoforeza przy pomocy sił pola elektrycznego wprowadza do tkanek działające leczniczo jony (metoda podawania leków). Roztwór stosowany podczas zabiegu musi posiadać optymalne stężenie, gdyż różne związki posiadają różny stopień zdysocjowania. Wprowadzić do zabiegu można tylko takie związki, które ulegają dysocjacji elektrolitycznej. Podczas przepływu prądu następuje polaryzacja (przesunięcie się jonów i utworzenie się ich pogrupowanych stref o takich samych ładunkach). Ważnym czynnikiem wpływającym na chłonność jonów przez skórę jest jej ograniczona zdolność gromadzenia wprowadzanych jonów, ruchliwość jonów w polu elektrycznym, jak i zróżnicowana zdolność przenikania i koncentracji samych jonów. Z reguły kationy są lepiej przyswajane przez skórę niż aniony. Działanie lecznicze jonoforezy zależy od rodzaju jonów, wpływu bieguna oraz oddziaływania na narządy wewnętrzne. Jontoforeza znalazła swoje zastosowanie w leczeniu schorzeń ogólnoustrojowych i dermatologicznych. Zabieg jontoforezy wykonujemy zawsze przy pomocy aparatów wytwarzających stabilny wyprostowany prąd stały. Zabieg jonoforezy łączy działanie terapeutyczne prądu stałego i jonów wprowadzanych leków. Wskazania do przeprowadzenia jontoforezy: trądzik różowaty; trądzik pospolity; rozszerzone naczynia włosowate; zwiotczenie skóry, jak i mięśni; blizny; 6
miejscowe stany alergiczne. W zabiegu jonoforezy obowiązują ogólne przeciwwskazania do zastosowania prądu stałego oraz: możliwość uczulenia na lek; zakrzepy; zagrożenie zatorami; zapalenie żył 1. Wybrane substancje aktywne stosowane w jonoforezie: jodek potasu zmiękcza tkankę łączną blizny, bliznowce, zrosty i zgrubienia, blizny rogówki (bielmo pourazowe), w wylewach do ciałka szklistego oka ( męty w ciałku szklistym), (-); chlorek lub węglan litu jon litu wypiera jon sodu z nierozpuszczalnych cząstek moczanu sodu, tworząc rozpuszczalny we krwi moczan litu usuwanie guzków dnawych, podagra itp., (+); chlorek sodu działanie zmiękczające blizny i zrosty, (-); chlorek wapnia przyspiesza regenerację tkanki nerwowej, działanie przeciw zapalne, odczulające, przeciwkrwotoczne, resorpcyjne nerwobóle, nerwice naczyniowe, trądzik różowaty, odmrożenia, po wylewach, (+); siarczan magnezu działanie przeciwskurczowe, przeciwbólowe, rozszerzające naczynia zapalenia kostnostawowe, zapalenia mięśni i nerwów, (+); siarczan cynku przyżeganie tkanek, trudno gojące się rany, drożdżyce paznokci, (+); siarczan miedzi działanie ściągające i odkażające grzybice dłoni i stóp, (+); wodorowęglan sodowy działanie rozmiękczające, przeciwzapalne, bakteriobójcze łojotok, trądzik pospolity, (+); salicylan sodu działanie bakteriobójcze, zwiększa przepuszczalność naczyń włosowatych, zmniejsza odczyny zapalne i objawy bólowe gościec, trądzik pospolity, odmrożenia, stany zapalne stawów, bóle mięśni, (+); kwas octowy rozpuszczanie złogów wapnia poprzez zamianę nierozpuszczalnych węglanów na rozpuszczalne octany ostrogi, narośla kostne, zapalenie okołostawowe, kostniejące zapalenie mięśni, (-); kwas askorbinowy działanie uelastyczniające ścianki naczyń krwionośnych, przeciwzapalne, wzmaga działanie ciał uodporniających organizm nerwice naczyniowe, trądzik różowaty, trądzik pospolity, odmrożenia, zwiotczenie skóry, przebarwienia skóry, (-); 1 Dylewska- Grzelakowska J.,Kosmetyka stosowana, WSIP, s.225-231 7
metacholina znieczulające, działa rozszerzająco na naczynia zapalenie nerwów, ubytki nerwowo-naczyniowe, skręcenia stawów, obrzęki, choroba Raynouda, Bürgera, (+); chlorowodorek histaminy powoduje intensywne rozszerzenie naczyń, głównie tętniczych oraz otwieranie naczyń włosowatych obwodowe zmiany naczyniowe, owrzodzenia troficzne podudzi, zapalenia okołostawowe, gościec zniekształcający, (+); chlorowodorek prokainy rozszerza naczynia włosowate, znosi napięcie ścian naczyń tętniczych, działa odżywczo i przeciwbólowo nerwobóle, przeczulica skóry, zapalenie korzonków i splotów nerwowych, porażenie nerwu twarzowego, w bólach po półpaścu, w zwiotczałej, starczej skórze, (+); chlorowodorek lidokainy działanie znieczulające nerwobóle, rwa kulszowa, bóle głowy, zaburzenia wymowy (transcelebralnie), dychawica oskrzelowa, (+); chlorek epinefryny zwężenie naczyń krwionośnych, skurcz mięśni gładkich stany zapalne gałki ocznej, wspólnie z lidokainą lub prokainą w leczeniu stanów bólowych, (+); hydrokortyzon działanie przeciwzapalne stany zapalne skóry, tkanek miękkich, artropia małych stawów (dłoni, stopy, stawów żuchwowych), zespół Sudecka, zapalenie torebki stawowej, nerwoból nerwu trójdzielnego, porażenie nerwu twarzowego, (+); chlorowodorek tolazoliny rozszerza naczynia krwionośne zaburzenia w ukrwieniu nerwu wzrokowego i siatkówki, zaburzenia ukrwienia obwodowego, (-); sól sodowa lub potasowa działanie bakteriostatyczne bakteryjne stany zapalne skóry i tkanek miękkich, nacieki zapalne, sklerodermia, czyraki, (+); siarczan streptomycyny działanie bakteriostatyczne bakteryjne stany zapalne skóry i tkanek miękkich, choroby gałki ocznej, zapalenia węzłów chłonnych, gruźlica kostno-stawowa, promienica twarzowo szyjna, (+); siarczan neomycyny działanie bakteriostatyczne bakteryjne stany zapalne skóry i tkanek miękkich, (+) 2. 3.1.3 Dezinkrustacja opis działania Dezinkrustacja polega na głębokim oczyszczeniu skóry twarzy. W zabiegu wykorzystywana jest właściwość substancji czynnych ułatwiających pozbywanie się obumierającej skóry, łusek oraz łoju. Wprowadzane jony zmniejszają swoistość osadów, umożliwiając ich późniejsze wypłukanie. Dezinkrustacja polecana jest osobom mającym bardzo tłustą skórę oraz znaczną liczbę zaskórników. W zabiegu dezinkrustacji wykorzystywany jest prąd elektryczny i sól kuchenna o odpowiednim stężeniu (roztwór), która spulchniając skórę umożliwia usunięcia nadmiarów tłuszczu, zamieniając go w mydło, wydalane następnie przez gruczoły potowe i tłuszczowe. 2 Artykuł z numeru 08(36)/2005 miesięcznika Optymalnik z cyklu Prądy Selektywne 8
3.1.4 Światłolecznictwo Światłolecznictwo to dział fizykoterapii, metoda leczenia światłem wykorzystująca jego naturalne (helioterapia) lub sztuczne źródła (aktynoterapia), emitujące głównie promienie podczerwone (lampa sollux, Minina, Infra Rouge), nadfioletowe (lampa kwarcowa) lub skojarzone światło obu typów promieniowania. 3.1.5 Promieniowanie podczerwone Promieniowanie podczerwone jest emitowane przez rozgrzane ciało. W leczeniu wykorzystuje się trzy długości fal: krótkofalowe IR-A 770 1500 nm; średniofalowe IR-B 1500 4000 nm; długofalowe IR-C 4000 15000 nm. Długość fal zależy od stopnia rozgrzania ciała, a skutki wywołane w tkankach zależą od ilości pochłoniętej energii. Tkanka ludzka dobrze absorbuje promieniowanie podczerwone, pochłaniając tym samym ciepło i przenosząc je przy użyciu krwi w głąb ustroju. Zjawisko to wywołuje w ciele rozgrzanie naczyń włosowych skóry, zwiększenie przepływu krwi tętniczej, zmniejszenie napięcia mięśni, działanie przeciwbólowe, zwiększenie przemiany materii i podniesienie ciepłoty skóry. Skutki działania promieniowania podczerwonego na organizm zależą od wielu czynników obejmujących między innymi cechy samego promieniowania czy cechy reaktywności organizmu. Duże znaczenie ma widmo promieniowania, energia fotonów, odległość od naświetlanej skóry, jak i wielkość naświetlanej powierzchni. Reakcja organizmu zależy również od stanu skóry, jej wilgotności, grubości tkanki podskórnej oraz stanu układu krwionośnego i chłonnego. Odczyn miejscowy (rumień cieplny) polega na rozszerzeniu naczyń krwionośnych skóry, co powoduje zaczerwienienie. Pojawia się na skórze w miejscu poddawanym promieniowaniu. Zaczerwienienie jest plamiste, nierówne i znika po pewnym czasie od zakończenia zabiegu. Odczyn ogólny pojawia się w części ciała odległej od miejsca poddawanemu promieniowaniu. Promieniowanie podczerwone stosuje się w: przewlekłych i podostrych procesach zapalnych i reumatycznych stawów oraz części miękkich kończyn; przewlekłych i podostrych stanach zapalnych jamy nosowej, zatok przynosowych, ucha zewnętrznego i stawów żuchwy; nerwobólach oraz zespołach bólowych; stanach po zapaleniu bakteryjnym, odmrożeniu i uszkodzeniu promieniami rtg lub UV; chorobach naczyń krwionośnych i obwodowych; 9
naciekach i ropniach tkanek miękkich, naciekach po zbyt płytko podanych zastrzykach; jako zabieg przygotowawczy przed masażem, oczyszczaniem skóry, kinezyterapią i niektórymi zabiegami z zakresu elektrolecznictwa, jak np. jontoforeza. Przeciwwskazania do naświetlania: nieodwracalne uszkodzenia skóry i naczyń oraz obrzęki; zaburzenia czucia; świeże urazy grożące krwawieniem oraz choroby zakrzepowe (np. zakrzepowe zapalenie żył); starość (miażdżyca oraz niewydolność krążenia są bezwzględnym przeciwwskazaniem); okres ciąży; stany podgorączkowe i gorączka; niewydolność mięśnia sercowego, stan po zawale, wady serca; choroby nerek; ostre stany zapalne skóry i tkanek miękkich; stany wyniszczenia organizmu. Wśród aparatów stosowanych w światłolecznictwie emitującym promienie IR możemy wyróżnić: lampa Minina jest to ręczna, mała lampa posiadająca żarówki w kolorach białym, czerwonym, fioletowym, niebieskim bądź zielonym (o mocy 50-100 W). Żarówki te wykonane są ze szkła i rozmieszczone w zależności od potrzeb. Kolor niebieski lub fioletowy ma działanie łagodzące i przeciwbólowe, natomiast czerwony poprzez rozgrzewanie poszerza naczynia krwionośne; lampa sollux występuje w dwóch rozmiarach (duży i stołowy) w zależności, czy naświetlanie ma mieć charakter miejscowy (żarówka 300 W), czy ogólny (żarówka 100W). Lampa wyposażona w filtry niebieskie lub fioletowe wykorzystywana jest w celu łagodzenia podrażnień, przy skórach suchych i wrażliwych, po złuszczaniu naskórka oraz zabiegu oczyszczania, gdyż ma ona działanie łagodzące, kojące i przeciwbólowe. Natomiast sollux wyposażony w filtr czerwony stosowany jest przy trądziku pospolitym, czyrakach, bliznach, uszkodzeniach skóry, źle gojących się ranach oraz jako przygotowanie do oczyszczenia skóry suchej i grubej; lampa infra-rouge jest lampą nieświecącą. Emituje ona długofalowe promienie podczerwone poprzez rozgrzany metal. Ma ona działanie cieplne, przeciwbólowe i przeciwskurczowe. Wskazaniem do użycia tego typu lampy są: odmrożenia, trądzik pospolity, blizny, źle gojące się rany, wstęp do masażu. 10
3.1.6 Promieniowanie ultrafioletowe (UV) Wykorzystuje się je w celach leczniczych, gdyż wykazują one właściwości biologiczne, fotochemiczne oraz bakteriobójcze uzależnione od ich emitowanych długości fal: promieniowanie UVA, tzw. długofalowe o długości fali 380-315 nm; promieniowanie UVB, tzw. średniofalowe, o długości fali 315-280 nm; promieniowanie UVC, tzw. krótkofalowe, o długości fali 280-200 nm; UVA pobudza proces pigmentacji skóry, nie parzy skóry; UVB powoduje duży odczyn, wywołuje oparzenia skóry, wytwarza witaminę D; UVC ma działanie bakteriobójcze. 3.1.7 Filtry W światłolecznictwie wykorzystywane są trzy rodzaje filtrów: ze szkła uwiolowego (przepuszczające w dużym stopniu promieniowanie ultrafioletowe) niebieskiego, które to pochłania promieniowanie: UVC, IR, czerwone widzialne, a przepuszcza: UVA i niebieskie widzialne; ze szkła uwiolowego czerwonego, które przepuszcza promienie: czerwone widzialne i większą część IR; ze szkła z zawartością tlenku niklu i potasu (filtr Wooda), które przepuszcza promienie o dł. 400-315 nm. 3.1.8 Naświetlanie UV Po naświetlaniu UV powstają odczyny uzależnione od otrzymanej dawki promieniowania, intensywności emisji, odległości od skóry i jej wrażliwości oraz czasu wykonywanego zabiegu. Odczyn fotochemiczny, zwany również rumieniem fotochemicznym, to odczyn skóry objawiający się jej zaczerwienieniem w wyniku rozszerzenia naczyń krwionośnych. Rumień fotochemiczny powstaje w dwóch etapach: w wyniku pochłonięcia energii promieniowania UV przez białko komórek warstwy kolczystej naskórka, dochodzi do jego denaturacji, czego następstwem jest uszkodzenie tych komórek; z uszkodzonych komórek wydzielają się związki histaminopodobne, które przenikają do skóry właściwej, gdzie powodują rozszerzenie naczyń włosowatych. W skórze poddanej napromieniowaniu, zwłaszcza promieniami UVB, dochodzi do pigmentacji. Brunatne przebarwienie skóry zależy od zgromadzonej melaniny w warstwie naskórku, długości fali oraz dawki promieni UV. Promieniowanie ultrafioletowe ma pozytywny wpływ na skórę. Dzięki niemu staje się ona odżywiona, elastyczna oraz sprężysta. Sprzyja leczeniu ran i owrzodzeń 11
oraz podnosi jej odporność poprzez zwiększony dopływ białych krwinek. Promieniowanie UVB powoduje wytwarzanie witaminy D, niezbędnej do wzmocnienia kości, zaś ogólne naświetlanie UV poprzez swoje działanie pobudzające przysadkę, nadnercza, jądra oraz jajniki zwiększa przemianę materii. Wskazania do naświetlań UV: łysienie plackowate i na tle łojotokowym; odmrożenia; czyraki; łojotok twarzy i skóry głowy; łojotokowe zapalenie skóry; trudno gojące się rany; wyprysk kontaktowy; łuszczyca. Przeciwwskazania do zabiegu naświetlania UV: nowotwory złośliwe narządów wewnętrznych; zaawansowana miażdżyca; stany gorączkowe; osoby powyżej 70 roku życia; nadczynność tarczycy; cukrzyca; padaczka; niewydolność mięśnia sercowego, rozrusznik serca; wodobrzusze; trądzik różowaty; gruźlica; niskie ciśnienie krwi; antybiotykoterapia; ciąża; mieszanki ziołowe zawierające dziurawiec; przyjmowanie leków hormonalnych w tym antykoncepcyjnych, sterydów, salicylanów; stosowanie kosmetyków i perfum zawierających olejek bergamotowy, cedrowy, piżmo i olejki cytrusowe; 12
fotodermatozy; liczne znamiona barwnikowe. 3.1.9 Urządzenia emitujące promienie UV Lampa kwarcowa jest najczęściej wykorzystywana do promieniowania UV. Wyposażona w palniki o różnych kształtach emituje 57% promieni ultrafioletowych oraz 47% promieni świetlnych widzialnych. W specjalnych łóżkach opalających zamieszczane jest kilkadziesiąt świetlówek o niskiej temperaturze. Celem takiej kabiny jest opalanie ciała z maksymalnym ograniczeniem szkodliwego działania. Podczas opalania w solarium pamiętać trzeba o umiarze, gdyż długotrwałe i częste opalanie prowadzi do wysuszenia skóry, wytworzenia się zmarszczek, jak i wielu stanów zapalnych skóry. Przeciwwskazania do korzystania z łóżek opalających: bardzo jasna karnacja; uczulenie na słońce, nadwrażliwość skóry na promienie słoneczne; bielactwo; rozległy typowy trądzik, trądzik różowaty, opryszczka; rozszerzone naczynka na twarzy lub ciele; liczne znamiona barwnikowe skóry, blizny; niezagojone tatuaże; ciąża, karmienie piersią; miesiączka; gorączka, stany zapalne; przebyta niedawno operacja (okres rekonwalescencji); choroby serca i układu krążenia; aktywne zabiegi kosmetyczne i medycyny estetycznej; stosowanie środków fotouczulających; nowotwory złośliwe; nadciśnienie; niewydolność krążenia; gruźlica; nadczynność tarczycy; 13
klaustrofobia 3. 3.1.10 Ultradźwięki To relaksujący i efektywny sposób głębokiego wtłaczania substancji aktywnych zawartych w kosmetykach służy do rozbijania tkanki tłuszczowej. W trakcie zabiegu na miejsca problematyczne zostaje nałożony specjalny preparat, następnie przykładana jest głowica emitująca fale ultradźwiękowe, które penetrują głębiej tkankę w celu zwiększenia absorpcji kosmetyków oraz preparatów leczniczych w głąb skóry. Ciepło wytworzone przez ultradźwięki odpręża skórę i mięśnie. Ultradźwięki przyspieszają również metabolizm i rozpad komórek tłuszczowych, zwiększają ukrwienie i poprawiają krążenie. Dzięki temu skutecznie wspomagają odchudzanie i redukują cellulit. Ultradźwięki są absolutnie bezinwazyjne, mogą być stosowane nawet na najbardziej wrażliwej skórze. Innowacyjne zastosowanie technologii ultradźwiękowej do kształtowania linii ciała daje wymierne efekty widoczne już po pierwszym zabiegu. W opinii klientów zabieg posiada właściwości energetyzujące, przywraca siły witalne i redukuje stres. Efekty zabiegu: rozbicie złogów tłuszczowych cellulit; głębokie nawilżanie; wzrost przekrwienia w warstwach naskórka i skóry właściwej; zmniejszenie napięcia mięśni; hamowanie procesów zapalnych; przyspieszenie wchłaniania tkankowego; ujędrnianie i wygładzanie; zmiękczenie blizn; zmniejszenie rozstępów; działanie przeciwbólowe. Przeciwskazania: osteoporoza, nerwica wegetatywna; choroby nowotworowe i stany po ich operacyjnym usunięciu; ciąża; stany gorączkowe; ciężki stan ogólny; 33 Tamże, s.245-251 14
obecność w tkankach ciał obcych i metalicznych (aparat na zęby, implanty itp.); ostre stany zapalne skóry i tkanek miękkich oraz stany wyniszczenia. 3.2 Helioterapia Jeśli chcesz dowiedzieć się, na czym polega helioterapia, zapoznaj się z prezentacją pt. Helioterapia. 3.3 Literatura 3.3.1 Literatura obowiązkowa Artykuł z numeru 08(36)/2005 miesięcznika Optymalnik z cyklu Prądy Selektywne; Drygas B., Mrozowska M., Szpindor R., Kosmetyka pielęgnacyjna i upiększająca Dłonie, stopy, ciało, Nowa Era, Warszawa 2013, Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana, WSIP 2011; Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia, Wyd. Lekarskie PZWL, 2013. 3.3.2 Literatura uzupełniająca Dylewska-Grzelakowska J., Zabiegi pielęgnacyjne ciała, WSiP, Warszawa 2013. 3.4 Spis rysunków Rysunek 3.1 Wykonywanie zabiegu galwanizacji.... 3 3.5 Spis treści 3 Czynniki fizykalne w zabiegach na ciało... 2 3.1 Elektrolecznictwo... 2 3.1.1 Galwanizacja... 2 3.1.2 Jontoforeza (jonoforeza)... 6 3.1.3 Dezinkrustacja opis działania... 8 3.1.4 Światłolecznictwo... 9 3.1.5 Promieniowanie podczerwone... 9 3.1.6 Promieniowanie ultrafioletowe (UV)... 11 3.1.7 Filtry... 11 3.1.8 Naświetlanie UV... 11 3.1.9 Urządzenia emitujące promienie UV... 13 3.1.10 Ultradźwięki... 14 3.2 Helioterapia... 15 3.3 Literatura... 15 3.3.1 Literatura obowiązkowa... 15 3.3.2 Literatura uzupełniająca... 15 3.4 Spis rysunków... 15 15