KRAKOWSKIE DNI NAWIERZCHNI 2014. Plany budowy i remontów dróg powiatowych. Doświadczenia w stosowaniu różnych technologii. KRAJOWA RADA ZARZĄDÓW DRÓG POWIATOWYCH Kraków, 25-27 listopada 2014 r.
długość dróg publicznych: 383,3 tys. km, w tym: 95,2% zarządzanych przez jst.: (w tys. km) krajowe 18,5 wojewódzkie 28,5; powiatowe 127 ; gminne 209. na podstawie danych GDDKiA (dane z 2009r.)
3 Z reformą samorządowa w 1998 r. związana była autentyczna nadzieja i optymizm powiatowego zarządcy dróg na zmiany i przerwanie marazmu w drogownictwie. Samorząd powiatu stał się z mocy ustaw faktycznym gospodarzem w powiecie i mógł decydować zarówno o podejmowanych zadaniach, jak też o wielkości i przeznaczeniu środków budżetowych.
skrajnie zaniedbane drogi wprost zagrażały bezpieczeństwu ruchu
15 lat długo dla oczekujących usprawnienia połączeń drogowych; zdecydowanie zbyt krótko, dla odczuwalnego nadrobienia zaległości sięgających wielu dziesięcioleci. 5 przekazany powiatom majątek nie miał wyznaczonych granic doprowadzenie dróg do stanu używalności jest procesem kosztownym i długotrwałym
6 Na wielu drogach od czasu ich przejęcia od poprzedniego zarządcy do dzisiaj nie wykonywano żadnych prac odczuwalnie poprawiających ich stan.
NIK o drogach samorządowych LPO-4101-05-00/2013Nr ewid. 177/2013/P/13/169/LPO z dnia 07 marca 2014 r. 7 Samorządy lokalne, w gestii których znajduje się ta sieć drogowa nie posiadają takich możliwości finansowych, aby w stosunkowo szybkim czasie dostosować zarządzaną sieć dróg do właściwych wymogów zarówno technicznych jak i ochrony środowiska. Każda bowiem decyzja o budowie, przebudowie czy remoncie tej sieci uwarunkowana jest również trudnymi i kosztownymi decyzjami w zakresie ochrony środowiska.
Po 15 latach zarządzania drogami stan dróg powiatowych uległ zasadniczej poprawie. Jest jednak zasadniczo gorszy od dróg krajowych i wojewódzkich, co wynika z długotrwałego niedofinansowania tej sieci oraz niesprawnego modelu zarządzania tymi drogami w poprzednich okresach. 1200 1.200 1000 800 33% 600 % km tys.zł/km 400 200 5% 7% 252 50 8 0 krajowe wojewódzkie powiatowe
Źródła środków na drogi: 9 wg ZPP 115.848 km dróg powiatowych wymaga co najmniej remontu przyjmując, że wykonanie 1 km nawierzchni o szer. 6 m kosztuje 400 tys. zł co oznacza ok. 65 zł/m 2 (tyle średnio potrzeba), pomoc w ramach NPPDL: na ponad 127 tys. km dróg powiatowych w 2014 r. 500 mln. zł, tj. 0,65 zł/m 2 (tyle jest); budżet powiatu dochody narzucone ustawami (bez zbilansowania kosztu obowiązków ustawowych); NPPDL, rezerwa inwestycyjna MIR, środki UE, dotacje powodziowe, osuwiskowe i inne klęskowe, pomoc gmin)
Dylemat przed władzami samorządowymi: odtwarzać niektóre drogi, czy też właściwie utrzymywać całą sieć dróg powiatowych.
11 Dróg żadnej kategorii nie da się dobrze budować, utrzymywać i zarządzać nimi bez środków finansowych. Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu
Zmiana takich nawierzchni oprócz środków finansowych, wymaga materiałów i technologii oraz skutecznego prawa.
Nowa konstrukcja nawierzchni; bez zmiany granic pasa drogowego. 14
Nawierzchnie cementowe sprawdzają się np. na terenach zalewowych.
Skutki niewłaściwego wypełniacza.
Błędy wykonawcze
Zapotrzebowanie na technologie. drogi powiatowe stanowią ogromny obszar wymagający zagospodarowania : doraźne naprawy wyeksploatowanych nawierzchni, planowe odnowy, przebudowa/rozbudowa istniejących dróg do wymaganej szerokości i zwiększenia nośności nawierzchni, budowa nowych połączeń.
Uwarunkowania na kolejne lata. 19 Barierą niemożliwą do pokonania we własnym zakresie będzie brak środków na drogownictwo w powiatach. Wydatki na drogownictwo muszą się wpisywać w katalog wszystkich zadań publicznych realizowanych przez samorząd powiatu. Pominięcie dróg subregionalnych w kolejnej perspektywie środków UE pogłębienie dysproporcji między zarządcami. Jak zrealizować postulat: zwiększyć możliwości finansowania dróg publicznych wszystkich kategorii, nie tylko na zasadzie przesuwania nakładów między zarządcami, lecz zapewniając dopływ środków spoza obecnego systemu!
Samymi działaniami zarządczymi i organizacyjnymi nie można osiągnąć postępu w poprawie jakości i rozwoju dróg. Sprawnie zarządzane, właściwie utrzymane oraz bezpieczne drogi samorządowe są siłą napędową i gwarantem szybkiego rozwoju gospodarczego, a co za tym idzie, powstawania nowych inwestycji w miejscach oddalonych od większych skupisk ludzkich i tworzenia nowych miejsc pracy bez koniecznych przemieszczeń ludności. (z raportu NIK)
Wnioski. Nawierzchnie inne niż bitumiczne stanowią niewielką część na drogach powiatowych to narzuca technologię napraw i remontów. Brak miarodajnych doświadczeń w eksploatacji nawierzchni cementowych w warunkach dróg powiatowych. Zapotrzebowanie społeczne i przyzwolenie prawa na rozkopywanie dróg. Stosowanie nawierzchni cementowych jest rozważane przy budowie nowych odcinków, po nowych trasach bariera finansowa. Brak możliwości wyłączenia drogi z eksploatacji na czas dojrzewania betonu dotyczy zarówno budowy, jak też późniejszych napraw. Koszt utrzymania różnych rodzajów nawierzchni.
Adam Czerwiński Przewodniczący Krajowej Rady Zarządów Dróg Powiatowych DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!