Program CIP: Eko-innowacje Izabela Ratman-Kłosińska BPK Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Polska Platforma Technologiczna Środowiska Źródła: EACI, prezentacje KPK: A. Maszewska K.Walczyk Matuszyk, prezentacje DG Environment: M. Szymanowicz Walne Zgromadzenie I Warsztaty Sieci ENVITECH-Net Ustroń, 16-18 czerwca 2010
Program Przedsiębiorczość i Innowacje 2
Od 2007 do 2013: 3.621 miliarda Przedsiębiorczo biorczość i innowacyjność (EIP) TIK Policy (ICT) Inteligentna Energia dla Europy (IEE) 2.170 miliarda w tym 430 dla eko-innowacji 730 milionów 730 milionów MSP, Eko-innowacje 3
Eko-innowacje w Programie Przedsiębiorczość i Innowacje Instrumenty finansowe Sieci Projekty powielenia rynkowego 4
Zarządzanie Programem CIP Ekoinnowacje http://ec.europa.eu/eaci
Czym są eko-innowacje? Nowe produkty i usługi Nowe procesy: czystsza produkcja Nowe metody zarządzania «Każde innowacyjne rozwiązanie zmniejszające negatywny wpływ na środowisko i/lub racjonalizujace wykorzystanie zasobów» 6
Projekty powielenia rynkowego Budżet ~ 195 milionów (2008-2013) Wsparcie dla pierwszego zastosowania lub powielenia rynkowego innowacyjnych technik, produktów lub praktyk, które reprezentują potencjał jako przyszłe komercyjne ekologiczne produkty i usługi Wymagające wspomagania by dostać się na rynek Należy wykazać ich potencjał do szerszego zastosowania i powielenia rynkowego Zwiększające innowacyjność MŚP
Grupa docelowa : SME 23 milionów MSP w UE Filar europejskiej gospodarki 97% wszystkich przedsiębiorstw 1/3 udziału w światowym rynku Odpowiedzialne za 60-70% zanieczyszczeń przemysłowych w UE 8
CIP Ekoinnowacje : Jak ten program działa? 50% udział w ryzyku dla innowacyjnych przedsięwzięć ekologicznych (dla projektu) Ukierunkowanie na rynek Wypełnienie luki pomiędzy B+R (demonstracja) a komercjalizacją Bezpośrednie finansowanie (bez pośredników) Korzystne dla biznesu, korzystne dla środowiska
CIP Ekoinnowacje : Jak ten program działa? Konieczne zastosowanie podejścia LCA w projektach Program zasadniczo dla MŚP Elastyczność nie są wymagani partnerzy ale trzeba wykazać dodaną wartość europejską projektu Kontrakty na finansowanie są zawierane szybko od momentu przyznania projektu Korzystne dla biznesu, korzystne dla środowiska
Harmonogram konkursu 2010 3 konkurs : data ogłoszenia 13 kwietnia, data zamknięcia 9 września 2010, 17h00 Składanie wniosków wyłącznie drogą elektroniczną przez system EPSS Ocena wniosków: do końca 2010 Rozpoczęcie pierwszych projektów kwiecień 2011 Dofinansowanie KE do 50% kosztów kwalifikowanych Długość kontraktu max 3 lata
Cztery priorytety Recykling materiałów Ekologiczne materiały budowlane Sektor spożywczy Ekologiczny biznes/ inteligentne zakupy ~ 35 millionów na ~45-50 projektów W porównaniu do poprzednich konkursów większy nacisk na efektywne korzystanie z zasobów
Priorytety 2010: Recykling materiałów udoskonalenie metod i procesów sortowania odpadów opracowanie nowych rozwiązań w dziedzinie recyklingu oraz innowacyjne produkty wykorzystujące materiały z recyklingu nowe rozwiązania biznesowe wspierające konkurencyjność firm zajmujących się recyklingiem np. nowe struktury rynkowe dla produktów z recyklingu, łańcuchy dostaw, zharmonizowane procesy wytwarzania i recyklingu 13
Priorytety 2010 : ekologiczne materiały budowlane Innowacyjne procesy i produkty dla sektora budownictwa zmniejszające zużycie zasobów, wbudowaną emisję CO2 oraz redukujące wytwarzanie produktów ubocznych. Bardziej przyjazne dla środowiska materiały budowlane i innowacyjne procesy ich wytwarzania 14
Priorytety 2010: sektor spożywczy czystsze procesy produkcji i pakowania ukierunkowane na zwiększenie wydajności zasobów, innowacje w dziedzinie ograniczania ilości odpadów i emisji gazów cieplarnianych oraz/lub recyklingu i odzyskiwania surowców procesy podnoszące efektywność zużycia wody innowacyjne czystsze produkty, procesy i usługi ukierunkowane na zmniejszenie oddziaływania na środowisko konsumpcji produktów spożywczych 15
Priorytety 2010: Ekologiczny biznes i inteligentne zakupy innowacyjne produkty, które wykorzystują mniej zasobów i zmniejszą oddziaływanie na środowisko usługi wspierające lepsze powiązanie pomiędzy popytem a podażą ekologicznych rozwiązań, ułatwiające wejście na rynek innowacjom ekologicznym zastosowanie zamienników materiałów o zmniejszonym oddziaływaniu na środowisko i bardziej efektywnych pod kątem zużycia zasobów (np. bioprodukty), zastępowanie rzadkich materiałów oraz zwiększenie zastosowania surowców na bazie materiałów z recyklingu podnoszenie ekologiczności procesów produkcyjnych, czystsze procesy produkcyjne, w tym tzw. symbioza przemysłowa (industrial symbiosis) Procesy stopniowej innowacji poprzez wdrażanie mechanizmów ponownego wytwarzania (re-manufacturing) i innowacyjnych usług naprawczych 16
Inne sektory? Innowacje ekologiczne nie są przypisane do konkretnych branż a wymienione sektory zostały wskazane jako priorytetowe w roku 2010 17
Przykład Projektu Zintegrowana instalacja recyklingu tworzyw sztucznych pochodzących z rolnictwa Cele Wybudowanie i oddanie do użytku instalacji recyklingu tworzyw sztucznych pochodzącyh z rolnictwa Wykorzystanie instalacji jako katalizatora dla innych instalacji Wyeliminowanie negatywnego oddziaływania na środowisko zużytych plastików Zanieczyszczenia gleb Zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych Oddziaływanie wizualne na krajobraz Połączenie procesu recyklingu i przetwarzania o znaczącym współczynniku powielenia 18
Przykład projektu: recykling materiałów Komercjalizacja Eko-gumy (ACE) Nowe Procesy i metody recyklingu Nowe metody sortowania, czyste barwienie, odzysk metalu Nowe produkty z materiałów z recyklingu Recykling tekstyliów, ceramiki, metali oraz opon wyłania się jako najbardziej obiecujący obszar Nowe usługi recyklingu Ponowne wykorzystanie zużytych dywanów, zbiórka zużytych olejów roślinnych Rocznie w UE liczba zużytych opon sięga 350 millionów Komercjalizacja opatentowanego hybrydowego materiału złożonego w 95% z gumy z recyklingu połączonej z plastikowym polimerem Ukierunkowanie na 2 rynki: Budownictwo (e.g. materiał izolacyjny) oraz przemysł samochodowy (np. filtry plastikowe) 19
Ekologiczny produkt z ekologicznego rynku : Termoplastyczny materiał na bazie biokomponentów do produkcji obuwia (ECOTPU) Nowe produkty Bio-tworzywa Nowe procesy produkcyjne Dla branży ceramicznej, przemysłu skórzanego lub samochodowego Ekologiczne usługi Turystyka, drukarstwo, produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego Nowe biotworzywo (TPU) do produkcji obuwia sportowego na bazie roślin oleistych i cukrów. Budowa i oddanie do użytku linii produkcyjnej (5.000 ton/rok) Zaangażowanie przemysłu chemicznego i obuwniczego 20
Przykład Projektu Sektor Spożywczy: GREENBOTTLE -Podniesienie efektywności korzystania z zasobów -Nowe nawozy oraz wykorzystanie innych produktów ubocznych np.. polifenoli - systemy pakowania i etykietowania żywności Nowy rodzaj butelki na mleko wykonanej z mieszaniny papieru z recyklingu oraz plastiku które w łatwy sposób można oddzielić i posortować Pod uwagę wzięto całkowity łańcuch dostaw Zamknięty obieg dostarczania papieru Zapewnienie, że usunięcie butelki jako odpadu jest w pełni zgodne z kryteriami recyklingu w UE
Przykład projektu z budownictwa - Materiał budowlany, który zmniejsza zużycie zasobów i produkcję odpadów - Klej do podłóg z drewna z ekoetykietą - Indeks zrównoważonego rozwoju oraz ekologiczna etykieta dla cementu Innowacyjny klej do podłóg drewnianych usuwający metale ciężkie i lotne materiały organiczne : Uzyskał certyfikat Nordic Ecolabel Wysoka jakość Łatwe stosowanie 22
Konkurs 2010: Jak aplikować?
Co na początek? (1/3) Przekonujący pomysł, jak rozwiązać istniejący na rynku problem, zgodny z założeniami CIP Ekoinnowacje Spojrzenie na rynek od strony popytowej Realistyczne, ale ambitne cele 24
Co na początek? (2/3) Koniecznie zapoznać się z następującymi dokumentami: - zaproszeniem do składania wniosków (Call for proposals) - przewodnikiem dla składających wnioski (Guide for Proposers) - informacjami zawartymi w sekcji FAQ - Formularzami aplikacyjnymi (A i B) - dostępem do mechanizmu EPSS (EPSS Users Guide) http://ec.europa.eu/environment/eco-innovation/application_en.htm 25
Co na początek? (3/3) Zastanów się: Czy Twoje rozwiązanie jest innowacyjne w skali europejskiej? Czy Twoje rozwiązanie przynosi korzyści ekologiczne i gospodarcze? Czy Twoje rozwiązanie jest zorientowane na rynek? Czy Twoje rozwiązanie wykazuje potencjał do powielania? 26
Innowacyjność Innowacyjność w skali europejskiej Dlaczego ubiegasz się o dofinansowanie w ramach CIP Eco- innovation a nie ze źródeł krajowych/ regionalnych? Jakie korzyści może osiągnąć rynek europejski dzięki Twojemu rozwiązaniu? Europejska Wartość Dodana (European Added Value) 27
Realne korzyści Pokaż realne korzyści Twojego rozwiązania: Korzyści dla środowiska naturalnego: np.: redukcja zanieczyszczenia powietrza (CO2) poprzez oszczędności w transporcie, ograniczenie ilości odpadów. Korzyści dla gospodarki (włączając replikację): np.: ograniczenie kosztów unieszkodliwiania osadów ściekowych, zmniejszenie kosztów energii (obniżenie zużycia o 25%). 28
Ćwiczenia na rozgrzewkę 1 Cel 2 Rynek 3 Strategia 4 Umiejętności 29
1 Cel Pierwsze zastosowanie lub rynkowe powielenie eko-innowacyjnej techniki, produktu, procesu Zmiejszenie oddziaływania na środowisko Budowa długofalowej strategii marketingowej Komercjalizacja i zyski Fit for purpose 30
2 Wykonane badania Patenty/ Prawa własności intelektualnej Uwarunkowania prawne i polityczne Rynek EACI PROJEKT Wstępna analiza rynku Rynek / potencjalni nabywcy Bariery rynkowe dla proponowanego rozwiązania Konkurencja Inni gracze sektora Business Plan/ strategia marketingowa 31
3 Strategia Strategia Co chcesz osiągąć? Jak pomysł wpisuje się w program CIP Ekoinnnowacje? Jak opiszesz sukces przedsięwzięcia? Działania Zadania i czas Budżet i zasoby 32
4 Umiejętności Udane wdrożenie wymaga profesjonalnego know-how wyspecjalizowany zespół wynajęci eksperci ciała doradcze sieci Upewnij się, że posiadasz umiejętności to przeprowadzenia projektu 33
Finansowanie Projekty powielenia rynkowego Współfinansowanie z UE: ca. 700,000 Współfinansowanie w postaci grantu max 50% kosztów kwalifikowanych projektu poziom dofinansowania na partnera może być wyższy niż 50% ( wewnętrzny podział konsorcjum) koszty w projekcie podane w kwotach netto ( bez zysku i VAT) Każdy przychód do projektu powyżej 50% dofinansowania z KE skutkuje proporcjonalnym pomniejszeniem grantu Należy dokładnie sprawdzić rekomendację UE: 2003/361/EC z 6 maja 2003 34
Wyceniaj realistycznie! Koszty osobowe koszt pracy musi być rzeczywisty (paski płac) + ubezpieczenia społeczne Maszyny, infrastruktura (tylko jeśli częścią projektu, dofinansowane proporcjonlanie do okresu rzeczywistego wykorzystania wyłącznie w trakcie realizacji projektu) Podzlecenia specjalistów- TAK, ale nie core tasks do 35% całkowitych uznawalych kosztów Spotkania i podróże rozsądnie 7% - koszty ogólnego zarządu Bez zysków Bez badań i rozwoju 35
Współfinansowanie Wyjaśnij CZEMU jesteś zainteresowany udziałem w kosztach projektu - jak wykorzystasz rezultaty po jego zakończeniu? Jasno opisz, jeśli starasz się o dodatkowe finansowanie z innych źródeł: kto i dlaczego chce ten projekt dofinansować 36
Pisanie wniosku Nie wnioskuj o środki na analizy i badania, jeśli informacje są dostępne! partnerzy powinni znać sektor i przygotować się przed złożeniem wniosku Nie cytuj polityk! Wyjaśnij problem (bariery rynkowe) z którymi się zmierzysz i wyjaśnij jak to zrobisz. Nie powtarzaj starych pomysłów bądź kreatywny, przekonaj oceniających, że projekt będzie miał znaczący i mierzalny efekt! Pamiętaj o zamieszczeniu we wniosku części dotyczącej oceny cyklu życia produktu (Life Cycle Approach) Realistycznie zaplanuj zadania w czasie zdobycie zezwoleń i certyfikatów wymaga czasu Nie składaj wniosku dotyczącego energii!!! 37
Uprawniony? Jakikolwiek podmiot, mający siedzibę w: 27 krajach członkowskich UE Islandia, Liechtenstein, Norwegia Inne (jeśli podpisane MoU) Projekty pilotażowe i replikacji rynkowej Nacisk na MSP 38
Struktura wniosku Wniosek składa się z następujących formularzy: - część A: dane administracyjne - część B: opis prac w projekcie - część C: budżet projektu i wykaz wskaźników - załączniki: - listy intencyjne - dokumenty prawne Formularze zamieszczone są na stronie: http://ec.europa.eu/environment/eco-innovation/application_en.htm 39
Wskaźniki rezultatu SMART Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Timely Poprawa wyników ekologicznych Lepsze wykorzystanie zasobów Wyniki gospodarcze/ powielenie rynkowe
Część C 1/2 Poprawa wskaźników ekologiczności produktu - % redukcji emisji CO2 - ilość ton odpadów Lepsze wykorzystanie surowców naturalnych - efektywność wykorzystania zasobów - redukcja zużycia wody - wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych oraz efektywność energetyczna Rezultat ekonomiczny - wielkość rynku w mln euro - ilość powstałych firm typu start up - patenty - efekt dźwigni/przychody ze sprzedaży 41
Część C 2/2 42
Wnioski składane wyłącznie on-line EPSS: Electronic Proposal Submission System Link ze strony CIP Eco-innovation 43
Czy i gdzie mogę zweryfikować pomysł Broszura projektów, które uzyskały dofinansowanie: http://ec.europa.eu/environment/eco-innovation/publi_en.htm Konsultacje z ekspertami KPK: cip.eip@kpk.gov.pl Konsultacje z ekspertami BPK/IETU: rat@ietu.katowice.pl Krótki opis projektu (maks. 2 strony) w języku angielskim do EACI: EACI-ECO-INNOVATION-ENQUIRIES@ec.europa.eu < 95% przypadków odpowiedź max do 2 tygodni 44
Strona Eco-Innovation jako źródło informacji Subskrypcja biuletynu Newsflash Ogłoszenia o naborze wniosków Przewodniki dla aplikujących Sekcja Frequently asked questions Dokumenty: umowa grantowa (Grant Agreement) oraz wytyczne finansowe (Financial Guidelines) Dni informacyjne + prezentacje/nagrania Dane kontaktowe + 2 str streszczenia do weryfikacji Link do EPSS Baza projektów w opracowaniu http://ec.europa.eu/ecoinnovation
Terminy: od wniosku do umowy 9 września 2010 Maj 2011 Ogłoszenie konkursu Ocena Negocjacje Wdrażanie 13 kwietnia 2010 Styczeń 2011 46
Eco-Innovation versus FP 7 Research Post research Adaptation for market uptake Industrialisation First commercial deployment Market demonstration Basic research Applied research Prototyping/first practical use of technology Technology demonstration Knowledge gathering 47
Eco-Innovation versus IEE First application of solution and market uptake Integrated approach covering various environmental aspects (resource efficiency including water, energy and raw materials ) Life-cycle approach Explicit SME and private sector focus Market uptake important Promotion & dissemination of wellproven intelligent energy solutions Energy focus: energy efficiency & renewable energy sources, including transport Stimulates action through better market conditions & admin. procedures, training, awareness raising, policy analysis etc No investment project, no RTD Impact and contribution to 2020 EU energy targets important 48
Eco-Innovation versus LIFE + Priority on private sector, businesses CIP umbrella Market competitiveness and market uptake Replication is crucial Integrated environmental impacts (e.g. water only one ascpect) Mainly public sector Policy development and Implementation of legislation Dissemination, awareness raising, capacity building Land-use, urban planning and water management Environmental solutions but market uptake is not vital 49
Dziękuję za uwagę Pytania? Izabela Ratman-Kłosińska Branżowy Punkt Kontaktowy Sekretariat Polskiej Platformy Technologicznej Środowiska Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Katowice tel.: 32 254 60 31 wew.243 E-mail: rat@ietu.katowice.pl