Samorząd gospodarczy i zawodowy PPwG 2016
Tematyka Samorządy gospodarcze Samorządy zawodowe Udział pracowników w zarządzaniu 2
Pojęcie samorządu Podstawowe kategorie samorządów terytorialne, gospodarcze, zawodowe, rolnicze, pracownicze Charakterystyka samorządu Uprawnienia do załatwiania zadań publicznych przez własnych przedstawicieli Obligatoryjne uczestnictwo Obowiązek przestrzegania ustaleń samorządowych i finansowania samorządu przez członków wspólnoty samorządowej Zadania samorządów: własne i powierzone Nadzór państwowy pod względem legalności 3
Konstytucyjne podstawy samorządu Samorząd terytorialny roz. VII Konstytucji Samorządy zawodowe Art. 17. 1. Konstytucji: W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Samorządy pozostałe Art. 17. 2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Konstytucyjna niedopuszczalność obowiązkowego, powszechnego samorządu gospodarczego 4
Samorząd gospodarczy Instytucje samorządu gospodarczego Izby gospodarcze Samorząd rzemiosła Samorząd niektórych przedsiębiorców 5
Izby gospodarcze (1) Podstawa prawna ustawa o izbach gospodarczych (1989) Zadania: reprezentacja interesów gospodarczych upowszechnianie etyki zawodowej konsultowanie projektów aktów prawnych postępowania polubowne wspieranie kształcenia i doskonalenia zawodowego opinie o zwyczajach gospodarczych (handlowych) możliwość powierzenia zadań przez Radę Ministrów 6
Izby gospodarcze (2) Tworzenie izb gospodarczych dobrowolny, zrzeszeniowy tryb 50 założycieli (izba wojewódzka), 100 ponadwojewódzka członkowie przedsiębiorcy, zakaz ograniczeń przynależności statut, wybór organów, wpis do KRS, nabycie osobowości prawnej izby dwu- lub wielostronne inicjatywa KIG, udział przedsiębiorców zagranicznych 7
Izby gospodarcze (3) Struktura izby walne zgromadzenie członków izby (organ ustawowy) zarząd, ew. organ wewnętrznej kontroli (organy statutowe) Zrzeszanie izb Krajowa Izba Gospodarcza, izby regionalne zasada dobrowolności Polska Izba Handlu Zagranicznego powołana przez KIG targi, wystawy arbitraż międzynarodowy legalizacja dokumentów potwierdzanie pochodzenia towarów 8
Izby gospodarcze (4) Majątek izb składki, darowizny działalność gospodarcza (cele statutowe, zakaz podziału zysku) Nadzór - organ nadzoru (minister lub wojewoda) oraz sąd rejestrowy - organ administracji wystąpienie o usunięcie nieprawidłowości - sąd rejestrowy upomnienie, uchylenie uchwały, rozwiązanie izby 9
Inne samorządy gospodarcze Samorząd rzemiosła: działalność rzemieślnika na podstawie ustawy SDG, z zachowaniem warunków ustawy o rzemiośle osoby fizyczne, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, we własnym imieniu i na własny rachunek, do 50 zatrudnionych jednoosobowo lub w spółce cywilnej kwalifikacje: wykształcenie kierunkowe, dyplom mistrza, świadectwo czeladnika Struktura rzemiosła (osoby prawne, KRS) cechy według rodzajów rzemiosł lub obszarów spółdzielnie rzemieślnicze - własna działalność gospodarcza izby rzemieślnicze zrzeszają cechy i spółdzielnie (reprezentacja, egzaminy zawodowe) Związek Rzemiosła Polskiego Samorząd niektórych przedsiębiorców (zrzeszenia handlu i usług, transportu) 10
Samorządy zawodowe (1) Zawody zaufania publicznego prawnicze adwokaci, radcy prawni, notariusze, rzecznicy patentowi, komornicy sądowi medyczne lekarze, stomatolodzy, aptekarze, weterynarze, pielęgniarki i położne, psychologowie finansowe biegli rewidenci, doradcy podatkowi, rzeczoznawcy majątkowi inne zawody architekci, urbaniści, inżynierowie budownictwa 11
Samorządy zawodowe (2) Cechy zawodów zaufania publicznego kwalifikacje zawodowe (wykształcenie, praktyka, egzamin) samodzielne wykonywanie zawodu wymóg zaufania ze strony klienta, tajemnica zawodowa etyka zawodowa korporacje zawodowe Formy wykonywania zawodu samodzielne (indywidualna praktyka, spółka partnerska) stosunek pracy 12
Samorządy zawodowe (3) Zadania korporacji zawodowych - reprezentacja wobec władz państwowych - udzielanie uprawnień zawodowych, prowadzenie rejestrów uprawnionych (obligatoryjna przynależność) - ustalanie zasad etyki zawodowej (kodeksy etyczne) - egzekwowanie odpowiedzialności zawodowej - kształcenie zawodowe (aplikacje, szkolenia) 13
Samorządy zawodowe (4) Typowe elementy korporacji zawodowych krajowy zjazd korporacji izba krajowa izby okręgowe sądy dyscyplinarne składki nadzór właściwego ministra (zaskarżanie uchwał do sądu) 14
Udział pracowników w zarządzaniu Ustawa z 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji Implementacja dyrektywy 2002/14/WE z 11.3.2002 ustanawiającej ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej Stosuje się w przedsiębiorstwach powyżej 50 pracowników Podstawowa forma - rada pracowników (3-7 członków) wybierana przez organizacje związkowe, a w razie braku porozumienia przez pracowników w ramach wyborów organizowanych przez pracodawcę, ochrona stosunku pracy Formy udziału: informowanie - przekazywanie radzie pracowników danych dotyczących przedsiębiorstwa (sytuacja ekonomiczna pracodawcy i przewidywane zmiany, stan i zmiany zatrudnienia, zmiany w organizacji pracy), obowiązek zachowania poufności przeprowadzanie konsultacji - wymiana poglądów i dialog pracodawcy z radą pracowników Odrębne porozumienia o informowaniu pracowników wyłączają zastosowanie ustawy 15
Europejskie rady zakładowe Ustawa o europejskich radach zakładowych z 2002 r. Europejska rada zakładowa składa się z przedstawicieli pracowników zatrudnionych na terytorium państw członkowskich w przedsiębiorstwie lub w grupie przedsiębiorstw o zasięgu unijnym Europejska rada zakładowa jest uprawniona do uzyskiwania informacji i prowadzenia konsultacji dotyczących całości przedsiębiorstwa 16