SPRAWOZDANIE z DZIAŁALNOŚCI Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim za 2011 rok

POWIATOWY URZĄD PRACY 97-200 Tomaszów Maz., ul. Konstytucji 3-go Maja 46 tel. (044) 724-60-79, (044) 724-62-82, (044) 724-26-75, fax (044) 724-26-75 e-mail: loto@praca.gov.pl strona WWW: www.puptomaszow.pl SPRAWOZDANIE z DZIAŁALNOŚCI Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim za 2011 rok Luty 2012

SPIS TREŚCI I. Poziom i struktura bezrobocia w powiecie 3 II. Zmiany w poziomie bezrobocia. 6 III. Wybrane kategorie bezrobotnych 7 IV. Usługi rynku pracy.. 9 V. Instrumenty rynku pracy... 12 VI. Aktywność własna Urzędu Pracy na rzecz poprawy sytuacji na rynku pracy.. 14 VII. Fundusz Pracy. 18 VIII. Podsumowanie... 19 2

I. POZIOM I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE Na dzień 31.12.2011r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 8109 bezrobotnych. Należy zaznaczyć, że spośród 21 powiatów woj. łódzkiego tylko w 4 odnotowano spadek bezrobocia, w tym w powiecie tomaszowskim o 134 osoby tj. o1,6%. Analizując poziom bezrobocia na przestrzeni 12 m-cy 2011roku, zauważa się, że w okresie zimowym tj. w I kw. i IV kw. liczba bezrobotnych wzrastała, co spowodowane było m.in. brakiem ofert pracy w zawodach budowlanych w tym czasie. Poza tym w ostatnim kwartale szczególnie w grudniu 2011r.kiedy posiadaliśmy już niewielkie środki Funduszu Pracy na aktywne formy pomocy bezrobotnym zaktywizowaliśmy mniejszą liczbę osób niż w miesiącach poprzednich. Stopa bezrobocia w powiecie tomaszowskim na koniec grudnia 2011 roku wynosiła 17,4% (na 31.12.2010r. 17,7%). Tab.5 ( załącznik 1) obrazująca poziom bezrobocia w powiecie z podziałem na gminy informuje, że w pięciu gminach odnotowano wzrost bezrobocia, przy czym najwyższy wskaźnik wzrostu tj.11,5% odnotowano w gminie Ujazd. W gminie Będków liczba bezrobotnych utrzymała się na poziomie roku 2010 (150 osób), a na pozostałym terenie powiatu tomaszowskiego wystąpił spadek liczby bezrobotnych. Najwyższy wskaźnik spadku bezrobocia charakteryzował gminę Inowłódz tj. 22,8%. Udział osób bezrobotnych z poszczególnych gmin przedstawia wykres nr 1. Wykres 1. Udział bezrobotnych z poszczególnych gmin [w %] 3,1% 6,4% 3,1% 2,6% 7,1% 2,5% 4,0% 1,6% 1,8% 8,7% 59,1% Tomaszów Maz. Tomaszów Maz. (gm.) Będków Budziszewice Czerniewice Inowłódz Lubochnia Rokiciny Rzeczyca Ujazd Żelechlinek 3

1.Bezrobotni wg wieku Analizując strukturę bezrobocia według wieku stwierdza się, że najliczniejszą grupę stanowią osoby w przedziale wiekowym 25-34 lata tj. 2304 osoby (28,4%). Najmniejszą grupę wciąż stanowią bezrobotni powyżej 55 roku życia 1009 osób tj. 12,5%. Tabela 1. Struktura wiekowa bezrobotnych w latach 2010 2011 Wiek 31.12. 2010r. 31.12. 2011r. osoby % osoby % 18 24 25 34 35 44 45 54 55 i więcej 1502 2392 1693 1788 868 18,2 29,0 20,5 21,7 10,6 1492 2304 1657 1647 1009 18,4 28,4 20,4 20,3 12,5 Ogółem 8243 100,0 8109 100,0 Wykres 2. Struktura wiekowa bezrobotnych w latach 2010-2011 pow. 55 10,6 12,5 45-54 35-44 20,3 21,7 20,4 20,5 25-34 28,4 29 18-24 18,4 18,2 0 5 10 15 20 25 30 35 2010 2011 2.Bezrobotni wg poziomu wykształcenia Wśród 8109 bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. na koniec 2011 roku dominującą grupę stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym - 31,6% oraz gimnazjalnym i niższym 27,5%. Najniższy odsetek bezrobotnych stanowiły osoby legitymujące się wyższym wykształceniem - 9,1%. Struktura bezrobotnych wg poziomu wykształcenia uwarunkowana jest lokalnym rynkiem pracy, który stawia przed pracownikami wymóg posiadania wysokiego poziomu wykształcenia, wysokich i w miarę wszechstronnych kwa- 4

lifikacji. Niepokojącym zjawiskiem jest jednak fakt, że w ostatnich latach wzrósł udział grupy bezrobotnych legitymujących się wyższym wykształceniem w ogólnej liczbie osób zarejestrowanych w PUP ( w 2009r.-7,0%, w 2010r. 8,0%). Tabela 2. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia Wykształcenie 31.12. 2010r. 31.12.2011r. osoby % osoby % Wyższe 656 8,0 741 9,1 Policealne i śr. zawodowe 1848 22,4 1886 23,2 Średnie ogólnokształcące 709 8,6 695 8,6 Zasadnicze zawodowe 2762 33,5 2559 31,6 Gimnazjalne i poniżej 2268 27,5 2228 27,5 Ogółem 8243 100,0 8109 100,0 Wykres 3. Bezrobotni wg poziomu wykształcenia w latach 2010-2011 gimnazj. i poniżej 27,5 27,5 zas. zaw. 31,6 33,5 średnie ogólnokszt. 8,6 8,6 polic. i średnie zaw. 23,2 22,4 wyższe 8 9,1 0 5 10 15 20 25 30 35 40 2010 2011 3.Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy Badając strukturę bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy, zauważa się, że najmniejszy odsetek stanowią bezrobotni pozostający bez pracy do 1 miesiąca tj. 11,2%. Podkreślić należy, że w ostatnich latach znacznie spadł udział osób pozostających bez pracy 12 miesięcy i dłużej w ogólnej liczbie bezrobotnych będących w ewidencji Urzędu. Na 31.12.2007r. ta populacja bezrobotnych stanowiła jeszcze 41,3% ogółu zarejestrowanych w PUP, a na koniec roku 2011 już tylko 29,3%. 5

Tabela 3. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy 31.12.2010r. 31.12.2011r. osoby % osoby % do 1 m ca 868 10,5 908 11,2 1-3 m ce 2008 24,4 1619 20,0 3 6 m-cy 1498 18,2 1579 19,5 6 12 m-cy 1628 19,8 1619 20,0 12 24 m-ce 1528 18,5 1513 18,6 powyżej 24 m-cy 713 8,6 871 10,7 Ogółem 8243 100,0 8109 100.0 Wykres 4. Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy w latach 2010-2011 pow. 24 m-cy 8,6 10,7 12-24 m-cy 6-12 m-cy 3-6 m-cy 1-3 m-ce 18,6 18,5 20 19,8 19,5 18,2 20 24,4 do 1 m-ca 11,2 10,5 0 5 10 15 20 25 30 2010 2011 II. ZMIANY W POZIOMIE BEZROBOCIA 1. Napływ do bezrobocia W okresie I-XII 2011r.w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowaliśmy 10634 bezrobotnych, z tego: - po raz pierwszy 1564 osoby - po raz kolejny 9070 osób Wśród nowozarejestrowanych w badanym roku 81,5% stanowiły osoby poprzednio pracujące oraz 18,5% osoby bez stażu pracy. Najliczniej rejestrowali się w Urzędzie Pracy bezrobotni bez wyuczonego zawodu oraz w poniższych zawodach: sprzedawca, robotnik budowlany, szwaczka, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, ślusarz, 6

technik mechanik, technik ekonomista, murarz, technik żywienia i gospodarstwa domowego. Osoby zarejestrowane w powyższych zawodach stanowiły blisko 30% wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 roku posiadających określony zawód. Napływ do bezrobocia na przestrzeni 12 m-cy analizowanego roku był niższy o1776 osób w odniesieniu do liczby osób zarejestrowanych w tym samym czasie 2010 roku tj. o 14,3%. 2. Odpływ z bezrobocia W okresie styczeń grudzień 2011r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. wyłączono z ewidencji bezrobotnych 10768 osób, co przedstawia poniższe zestawienie: Tabela 4. Liczba osób wyłączonych z ewidencji bezrobotnych w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Mazowieckim Przyczyny odpływu Podjęcie pracy, w tym: -prace interwencyjne -roboty publiczne -jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej -doposażenie/wyposażenie stanowiska pracy Rozpoczęcie szkolenia Rozpoczęcie stażu Odmowa bez uzasad. przyczyny przyjęcia prop. pracy lub innej formy pomocy Niepotwierdzenie gotowości do pracy Dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego Inne I XII 2010r. 5433 179 149 296 318 951 1289 I XII 2011r. 4988 184 35 89 122 198 444 1163 2494 486 717 1084 2593 314 1147 Ogółem 12533 10768 Odpływ z bezrobocia na przestrzeni 12 miesięcy 2011 roku był niższy o 1765 osób w odniesieniu do analogicznego okresu 2010 roku tj. o 14,1%. III. WYBRANE KATEGORIE BEZROBOTNYCH 1. Kobiety W/g stanu z dnia 31 grudnia 2011 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 3939 kobiet. W odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba ta zmalała jedynie o 47 osób tj.o 1,2%. Kobiety nie uprawnione do pobierania zasiłku w liczbie 3225 stanowiły 48,8% bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku oraz 81,9 % ogółu kobiet zarejestrowanych w Urzędzie. 7

Na koniec grudnia 2011 roku zarejestrowane kobiety w PUP stanowiły 48,6% ogółu bezrobotnych w Urzędzie (Tab.2). Najwyższy odsetek tej kategorii bezrobotnych w wysokości 50,6% odnotowano w gminie Inowłódz, najniższy zaś w gminie Żelechlinek tj. 39,6%. 2. Bezrobotni do 25 roku życia Na dzień 31.12.2011r. w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 1492 bezrobotnych do 25 roku życia, w tym 769 kobiet. Struktura wg wykształcenia tej kategorii bezrobotnych przedstawia się następująco: - wyższe 106 osób - 7,1% - policealne i średnie zawodowe 463 osoby - 31,0% - średnie ogólnokształcące 319 osób - 21,4% - zasadnicze zawodowe 242 osoby - 16,2% - gimnazjalne i poniżej 362 osoby - 24,3% Na koniec IV kw. 2011 roku bezrobotni do 25 roku życia stanowili 18,4% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP. 3. Bezrobotni powyżej 50 roku życia Na koniec grudnia 2011 roku wśród 8109 bezrobotnych będących w ewidencji Urzędu zarejestrowanych było 1976 osób powyżej 50 roku życia,w tym 770 kobiet. Posiadali oni następujące wykształcenia: - wyższe 41 osób - 2,1% - policealne i średnie zawodowe 338 osób - 17,1% - średnie ogólnokształcące 78 osób - 4,0% - zasadnicze zawodowe 738 osób - 37,3% - gimnazjalne i poniżej 781 osób - 39,5% Bezrobotni powyżej 50 roku życia stanowili na koniec badanego okresu 24,4% ogółu bezrobotnych w Urzędzie Pracy. 4. Osoby niepełnosprawne Na koniec 2011 roku w PUP w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 597 bezrobotnych niepełnosprawnych oraz 92 osoby poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu ( w analogicznym okresie 2010 roku 621 bezrobotnych i 87 osób poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu). Zarejestrowani w PUP bezrobotni niepełnosprawni posiadają w większości lekki stopień niepełnosprawności -79,2%, a tylko 20,8% to osoby posiadające stopień niepełnosprawności znaczny i umiarkowany. Bezrobotni niepełnosprawni na koniec IV kw.2011r. stanowili 7,4% ogółu bezrobotnych, jednakże w poszczególnych gminach odnotowano różne wskaźniki (Tab.2). Najwyższy 8,5 procentowy udział tej populacji odnoto- 8

wano w Tomaszowie Maz.- miasto, najniższy wystąpił w gminie Rzeczyca 1,9%. Należy zaznaczyć, że w ostatnich latach znacznie wzrósł udział bezrobotnych niepełnosprawnych w ogólnej liczbie osób będących w ewidencji Urzędu Pracy. 5. Bezrobotni bez prawa do zasiłku Na dzień 31.12.2011r. w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 6609 bezrobotnych nie posiadających prawa do pobierania zasiłku, odpowiednio w roku 2010-6700 osób. Na koniec badanego roku bezrobotni bez prawa do zasiłku stanowili 81,5,0% ogółu bezrobotnych. Znaczny wzrost udziału tej populacji bezrobotnych (do ponad 80%) zanotowano od 2010 roku. Sytuacja taka wynika m.in. z faktu, iż z dniem 1 stycznia 2010 roku w powiecie tomaszowskim okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych wynosi 6 miesięcy, z wyjątkiem osób spełniających warunki zgodnie z w/w ustawą. Z informacji zawartych w Tab. 2 wynika, że najwyższy udział tej grupy bezrobotnych charakteryzował gminy: Budziszewice - 88,5%, Rzeczyca 88,3%, najniższy - gminę Ujazd - 75,6%. 6. Bezrobotni zamieszkali na wsi Wg stanu z 31.12.2011r. w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 3319 bezrobotnych zamieszkałych w 10 okolicznych gminach, odpowiednio w roku 2010 3358 osób. Wśród tej kategorii bezrobotnych 2703 osoby nie posiadały prawa do pobierania zasiłku tj. 81,4% osób zamieszkałych na wsi oraz 40,9 % ogółu bezrobotnych nie uprawnionych do zasiłku. IV. USŁUGI RYNKU PRACY 1.Pośrednictwo pracy Pośrednictwo pracy jest jedną z podstawowych usług rynku pracy polegającą na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych. W okresie styczeń - grudzień 2011roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 1867 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (w tym 457 miejsc na staż), w analogicznym okresie 2010 roku 3009 ofert pracy. Zarejestrowane w PUP oferty pracy dotyczyły głównie następujących zawodów: technik prac biurowych /głównie na staż/, robotnik gospodarczy, sprzedawca. Stanowiły one ponad 40% wszystkich zarejestrowanych w Urzędzie miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. 9

Na dzień 31.12.2011r. posiadaliśmy tylko 8 wolnych miejsc pracy. Na jedną ofertę pracy przypadało: - na 31.12.2010r. 550 bezrobotnych - na 31.12.2011r. 1014 bezrobotnych Jak wskazują przytoczone dane sytuacja na tomaszowskim rynku pracy w 2011 roku była niekorzystna. 2. Poradnictwo zawodowe, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy Poradnictwo zawodowe ma na celu pomoc osobom bezrobotnym i poszukującym pracy w planowaniu i organizowaniu ich życia zawodowego. Doradcy zawodowi w Urzędzie Pracy pomagają osobom, które chcą się przekwalifikować, podjąć działalność gospodarczą, powrócić na rynek pracy lub podjąć dalszą naukę. Usługi poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej świadczone są w następujących formach: porady indywidualnej, porady grupowej, informacji zawodowej indywidualnej, informacji zawodowej grupowej. Poradnictwo zawodowe jest także skierowane do pracodawców w formie pomocy w doborze kandydatów do pracy spośród bezrobotnych i poszukujących pracy. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy realizowana jest w trzech formach: szkoleń z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, zajęć aktywizacyjnych, dostępu do informacji i elektronicznych baz danych służących uzyskaniu umiejętności poszukiwania pracy i samozatrudnienia. Na przestrzeni 12 miesięcy 2011 roku poradnictwem zawodowym objęto 2714 osób, w tym 277 osób niepełnosprawnych. Z indywidualnego poradnictwa zawodowego skorzystało 2369 bezrobotnych i poszukujących pracy, w tym z rozmowy wstępnej 1866 osób, a liczba klientów uczestniczących w warsztatach w ramach poradnictwa grupowego wyniosła 345. Zakres tematyczny przeprowadzonych warsztatów to: Jak przygotować się do poszukiwania pracy?, Profesjonalne dokumenty aplikacyjne, Bilans kompetencji, Poszukiwanie pracy - problem, czy wyzwanie?, Metody aktywnego poszukiwania pracy, Rozmowa kwalifikacyjna z autoprezentacją, Rynek pracy i formy zatrudnienia, Autoanaliza, Poszukiwanie pracy jak pytać, żeby uzyskać odpowiedź, Przedsiębiorczość, Trening umiejętności interpersonalnych, Jak uwierzyć w siebie i odnaleźć się na rynku pracy, Jak określić cel zawodowy. 10

W analizowanym okresie z indywidualnej informacji zawodowej skorzystały 723 osoby, a w grupowych spotkaniach informacyjnych uczestniczyło 295 osób. W klubie Pracy odbyły szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, w których udział wzięło 159 bezrobotnych i 1 osoba poszukująca pracy. Przeprowadzone zostały też zajęcia aktywizacyjne Profesjonalne dokumenty aplikacyjne i Bariery na drodze do zatrudnienia dla 149 osób. Z dostępu do informacji i elektronicznych baz danych służących uzyskaniu umiejętności poszukiwania pracy i samozatrudnienia skorzystało 248 bezrobotnych i osób poszukujących pracy. Poradnictwem zawodowym objęto wszystkie osoby ubiegające się o przyznanie jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Dla tych osób doradcy zawodowi organizowali zajęcia z przedsiębiorczości, w trakcie których przekazywali informacje na temat zasad rozpoczynania działalności gospodarczej, udzielali pomocy w wypełnianiu formularzy wniosków o dotacje. W 2011 roku doradcy zawodowi wydali 122 opinie dotyczące szans planowanych przedsięwzięć. 3. Szkolenia i przekwalifikowania Na przestrzeni 12 m-cy 2011r. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. skierował na szkolenia 198 bezrobotnych, z tego : - na szkolenia grupowe - 160 osób, w tym 100 osób w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Projekt sukurs - na szkolenia indywidualne - 38 osób W analizowanym okresie kursy ukończyło 198 osób (w tym 4 osoby skierowane w 2010 roku), z tego: - szkolenia grupowe - 156 osób w zakresie: kurs przedsiębiorczości, kasy fiskalne + dobra praktyka higieniczna, operator walca drogowego kl. III, recepcjonistka z modułem języka angielskiego w stopniu podstawowym, kurs kierowcy wózków jezdniowych, opiekunka osób starszych, chorych i niepełnosprawnych, szkolenie okresowe dla prawa jazdy kat. C, C1+ E, C1, C+E; - szkolenie w trybie indywidualnym - 42 osoby w zakresie: operator ładowarki jednonaczyniowej kl.iii + poszerzenie o ładowarkę jednonaczyniową typu Ł-34, operator maszyn do rozkładania mieszanek bitumicznych, operator walca drogowego, operator koparkoładowarki kl.iii, drwal operator pilarek spalinowych, kurs kierowcy wózków jezdniowych, kwalifikacja wstępna przyspieszona dla prawa jazdy kat. C, C1, C + E, C1+E, obsługa urządzeń elektroenergetycznych do 1 kv, kwalifikacja wstępna przyspieszona dla prawa jazdy kat. D, D1, D + E, D1+E, intensywny kurs języka niemieckiego dla opiekunek osób starszych, szkolenie podstawowe strażaka jednostki ochrony 11

przeciwpożarowej, szkolenie okresowe dla prawa jazdy kat. C, C1 + E, C1, C + E, obsługa, eksploatacja i konserwacja urządzeń chłodniczych, prawo jazdy kat. C+E, obsługa i eksploatacja urządzeń elektroenergetycznych do 1 kv, palacz c.o., przewóz materiałów niebezpiecznych ADR, spawanie metodą TIG. W 2011 roku pracę w trakcie szkolenia lub w okresie do 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia podjęło 117 osób, co daje wskaźnik efektywności zatrudnieniowej 59,1%. Na koniec grudnia 2011 roku nikt nie odbywał szkolenia. Powiatowy Urząd Pracy w 2011 roku oprócz bezrobotnych w ramach środków PFRON skierował na szkolenie 2 osoby poszukujące pracy niepozostajace w zatrudnieniu w zakresie: prawo jazdy kat. D, zaawansowana obsługa komputera i aplikacji systemu WINDOWS, urządzeń peryferyjnych, sprzętu specjalistycznego oraz oprogramowania udźwiękawiającego i udźwiękawiająco - powiększającego przeznaczonego dla osób z dysfunkcją narządu wzroku. V. INSTRUMENTY RYNKU PRACY 1. Prace interwencyjne W okresie I-XII 2011r. Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł z pracodawcami 90 umów o zatrudnienie bezrobotnych w ramach prac interwencyjnych. Liczba osób objętych tą formą przeciwdziałania bezrobociu wyniosła 293 (109 osób było zatrudnionych w ramach umów zawartych w 2010r.). O zorganizowanie zatrudnienia w ramach tej formy pomocy bezrobotnym wnioskowali zarówno przedsiębiorcy prywatni jak i jednostki samorządowe. Pracodawcy zawierali ze skierowanymi przez Urząd Pracy osobami umowy o pracę i zobowiązywali się do zatrudniania zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy. Wg stanu na 31.12.2011r. w ramach prac interwencyjnych pracowało 96 osób. Efektywność prac interwencyjnych w analizowanym okresie wyniosła 80,2%. 2. Roboty publiczne Na przestrzeni 12 miesięcy 2011 roku Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł 10 umów o zorganizowanie robót publicznych. Pracę w ramach tej formy pomocy bezrobotnym podjęło 35 osób. Efektywność robót publicznych w 2011 wyrażona stosunkiem liczby osób, które podjęły pracę w trakcie lub w okresie 3 miesięcy po robotach publicznych wyniosła 68,6%. 12

3. Staże W okresie I-XII 2011r. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł 266 umów stażowych. Wsparciem tym objęto 848 bezrobotnych, z czego 404 osoby kontynuowały staż z roku 2010. W ramach projektu sukurs finansowanego z EFS realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Urząd Pracy zawarł z pracodawcami 136 umów na odbycie stażu 194 bezrobotnych. Na koniec 2011r. staż odbywało 15 osób, a efektywność zatrudnieniowa tej formy pomocy bezrobotnym wyniosła 60,6%. 4. Prace społecznie użyteczne Zgodnie z art.73a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotni bez prawa do zasiłku korzystający ze świadczeń pomocy społecznej mogą być kierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych. Takie prace odbywają się na podstawie porozumienia zawartego z gminą, na rzecz której prace społecznie użyteczne będą wykonywane. W okresie I-XII 2011r. zawarliśmy 5 porozumień z gminami i skierowaliśmy do prac społecznie użytecznych 171 bezrobotnych. 5. Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy umożliwia bezrobotnym uzyskanie jednorazowo środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W okresie I - XII 2011r. z tej formy pomocy bezrobotnym skorzystało 89 osób, które podjęły następujące rodzaje działalności: - działalność wytwórczą 14 osób - działalność usługową 63 osoby - działalność handlową 12 osób Realizując projekty finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Urząd Pracy udzielił bezrobotnym wsparcia finansowego na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W ramach projektu sukurs realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki środki otrzymało 76 bezrobotnych. 13

6. Doposażenie/wyposażenie stanowiska pracy W myśl ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obowiązującej od 1 czerwca 2004r. pracodawcy mogą występować do Urzędu Pracy o refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego. Pracodawcy tworzyli różne stanowiska pracy od sprzedawców, magazynierów, pracowników do utrzymywania czystości, po stanowiska operatorów maszyn, mechaników, itp. W okresie styczeń - grudzień 2011 roku zawarliśmy 23 takie umowy, a zatrudnienie uzyskały 122 osoby. 7. Aktywizacja osób niepełnosprawnych z PFRON Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. w myśl ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych realizuje zadania mające na celu aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych bezrobotnych i osób poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu. Na przestrzeni 12 miesięcy 2011r. wsparciem finansowym ze środków PFRON objęto 38 osób niepełnosprawnych (11bezrobotnych i 27 osób poszukujących pracy) w następujący sposób: 4 osoby otrzymały jednorazowo środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej ( 2 osoby bezrobotne i 2 osoby poszukujące pracy), 9 osób bezrobotnych podjęło zatrudnienie w ramach umów o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy, 13 osób poszukujących pracy rozpoczęło staż, a10 osób kontynuowało staż z 2010 roku, 2 osoby poszukujące pracy skierowano na szkolenie. Na powyższe zadania w analizowanym roku wydatkowano ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kwotę 444.970,92 zł. VI. AKTYWNOŚĆ WŁASNA URZĘDU PRACY NA RZECZ POPRAWY SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zadania w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej realizowane są przez instytucje rynku pracy: powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy, ministerstwo pracy i polityki społecznej oraz urzędy wojewódzkie, realizujące zadania określone ustawą. Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. wykonuje bezpośrednie działania na rzecz aktywizacji zawodowej bezrobotnych poprzez ich rejestracje, naliczanie i wypłacanie zasiłków dla bezrobotnych, świadczenie usług i instrumentów rynku pracy, gospodarowanie środkami Funduszu Pracy, w tym Europejskiego Funduszu Społecznego, środkami 14

Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczonymi na przeciwdziałanie bezrobociu, a także poprzez aktywność własną na lokalnym rynku pracy. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. w 2011 roku uczestniczył w przekazywaniu informacji i propagowaniu wśród bezrobotnych szkoleń organizowanych przez: Ośrodek Kształcenia i Promocji Edukator z Golub Dobrzynia - projekt realizowany w Tomaszowie Maz. Twoja szansa na nową pracę ; Ośrodek Szkoleniowy A.T s.c. w Opocznie szkolenie w zakresie wychowawców placówek wypoczynku dla dzieci i młodzieży; Gminny Ośrodek Kultury w Lubochni, który realizował projekt Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji pt. Nowe umiejętności to więcej możliwości; Agencję Usług Oświatowych, Ośrodek Szkolenia Kierowców OLIMP s.c. realizował projekt Lepsze jutro w zasięgu ręki ; Biuro Obsługi Inicjatyw Europejskich w Łodzi szkolenie pt. ABC Małego Biznesu ; Firmę Xella Polska sp. z o.o. w Warszawie szkolenie z zakresu murowania ścian oraz wykańczania wnętrz, Kancelarię Podatkową, Biuro Rachunkowe ALFA w Łodzi szkolenie Export w Dziale Kadr i Płac, Firmę WKK Sp. z o.o. z Rzeszowa projekt realizowany na terenie woj. łódzkiego - Łódzkie pokłady nowych umiejętności (Kosztorysant Budowlany wraz z jęz. angielskim, AutoCAD wraz z jęz. angielskim), Towarzystwo ALTUM Programy Społeczno Gospodarcze ośrodek z Łodzi w ramach projektu Jestem mistrzem w swoim zawodzie szkolenie z uzyskaniem tytułu mistrza w zawodzie sprzedawca, Szkołę kosmetyki, wizażu i stylizacji fryzur ANAGRA w Łodzi- szkolenia: Kosmetyka leczniczo-pielęgnacyjna, Fryzjer kreatywny Ogólnopolski Związek Pracodawców Transportu Drogowego szkolenia w zakresie prawa jazdy kat. C, C+ E i D oraz kurs kwalifikacji wstępnej dla kierowców, SIGNA sp. Z o.o. w Łodzi realizowała projekt dotyczący bezpłatnych szkoleń dla bezrobotnych z terenu gminy Ujazd w zakresie prawa jazdy kat.c Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. w 2011 roku podobnie jak w latach ubiegłych czynnie uczestniczył w przedsięwzięciach z zakresu rynku pracy organizowanych na terenie naszego powiatu. 15

Pracownicy Urzędu Pracy aktywnie współuczestniczyli: 1. w targach pracy w ZSP Nr 3, 2. w spotkaniu z pracownikami ZSP Niewiadów" S.A. z uwagi na ogłoszenie upadłości zakładu i zawiadomienie PUP o zwolnieniach grupowych, 3. w konferencji organizowanej przez PKPP LEWIATAN w Łodzi na temat Polskie flexicurity propozycje założeń do zmian prawnych, 4. w konferencji na temat sytuacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy w woj. łódzkim realizowanej przez Regionalne Obserwatorrium Rynku Pracy w Łodzi, 5. w spotkaniach z uczniami klas maturalnych, w których udział wzięło 161 uczniów Technikum Informatycznego, Technikum Mechatonicznego, Technikum Hotelarstwa, Technikum Elektronicznego i Liceum Ogólnokształcącego (doradcy zawodowi omówili lokalny rynek pracy, zawody przyszłości i zapoznali zebranych z instrumenttami i usługami rynku pracy jakimi dysponuje PUP). Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizując zadania w zakresie dialogu społecznego i partnerstwa na rynku pracy współpracował : - z Regionalnym Związkiem Pracodawców Prywatnych Ziemi Łódzkiej w ramach realizacji projektu Elastyczne i bezpieczne for-my zatrudnienia odpowiedzią na kryzys gospodarczy, - z ośrodkami pomocy społecznej w zakresie realizacji projektów systemowych w ramach Działania 7.1.1 POKL, - z przedstawicielami gmin (wójtami) i kierownictwem gops-ów dla upowszechniania prac społecznie użytecznych, - z gminnymi centrami w zakresie wymiany informacji na temat bezrobocia w poszczególnych gminach, planowanych przedsięwzięciach, wymiany ofert pracy, - ze szkołami ponadgimnazjalnymi w zakresie kształcenia pod kątem potrzeb rynku pracy. Wszystkie formy współpracy nakierowane są na działania, które mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój rynku pracy i pomóc naszym klientom czyli pracodawcom i bezrobotnym. PUP w Tomaszowie Maz. po dokonaniu analizy wprowadzonego w 2010 roku systemu SEPI ( Samorządowej Elektronicznej Platformy Informacyjnej) w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej i uzyskaniu pozytywnej oceny postanowił ten system informatyczny wdrożyć we wszystkich gminach powiatu tomaszowskiego. I tak we wrześniu 2011 roku Urząd Pracy zorganizował spotkanie wójtów gmin i kierowników gminnych ośrodków pomocy społecznej, na którym przedstawiono propozycję włączenia się w system SEPI umożliwiający szczególnie pracownikom gops-ów bezpieczny i natychmiastowy dostęp do niezbędnych informacji na temat osób bezrobotnych i poszukujących pracy korzystających ze wsparcia 16

gminy. Wystosowano pisma do wójtów gmin z prośbą o przesłanie informacji odnośnie włączenia gminnych ośrodków pomocy społecznej w system SEPI i otrzymano pozytywne odpowiedzi. W związku z tym w grudniu 2011 roku została zawarta umowa z firmą SYGNITY S.A. na włączenie do systemu SEPI 10 - ciu gops-ów. Podpisanie umów z poszczególnymi ośrodkami pomocy społecznej i umożliwienie im dostępu do systemu SEPI nastąpiło w styczniu 2012 roku. W roku 2011 Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizował rozpoczęty od sierpnia 2009 roku Indywidualny Plan Działania, który jest formą ustaleń pomiędzy urzędem pracy i osobą zarejestrowaną w urzędzie. Przygotowanie IPD dla bezrobotnego jest obowiązkowe w przypadku nieprzerwanego pozostawania bezrobotnego w rejestrze przez okres co najmniej 180 dni od dnia rejestracji. Realizacja działań przewidzianych w tych ustaleniach powinna doprowadzić do zmiany sytuacji zawodowej osoby uczestniczącej w IPD tak, aby mogła ona aktywnie włączyć się w rynek pracy. W stosunku do klientów objętych Indywidualnym Planem Działania Urząd może stosować wszystkie formy wsparcia, jak również może ich skierować do uczestnictwa w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielniania, lokalnym programie pomocy społecznej. W omawianym okresie Indywidualny Plan Działania Urząd Pracy przygotował dla 2309 bezrobotnych i osób poszukujących pracy. W 2011 roku Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizował projekt systemowy sukurs finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Wsparciem objęliśmy 370 osób (staż - 194 osoby, szkolenia 100 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej - 76 osób). W czerwcu 2011 roku Urząd Pracy opracował: 1. Powiatowy Program Promocji Zatrudnienia oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na lata 2011-2013, którego priorytety są zgodne z Krajowym Planem Działań na Rzecz Zatrudnienia na lata 2009 2011, a ich realizacja będzie służyła osiągnięciu celów założonych w Strategii Rozwoju Społeczno - gospodarczego Powiatu Tomaszowskiego na lata 2007-2015; 2. Powiatowy Program Działań Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji zawodowej na lata 2011-2013, którego zadania są kontynuacja działań realizowanych w latach 2007 2010 i są spójne z Powiatową Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych; 3. Lokalny Program Rozwoju Zróżnicowanych Form Wspierania Zatrudnienia i Przedsiębiorczości Społecznej Dostosowanych do Potrzeb Osób z Zaburzeniami Psychicznymi, którego celem jest aktywi- 17

zacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi poprzez: wsparcie doradcze, pozyskiwanie nowych miejsc pracy, inspirowanie i tworzenie programów mających na celu aktywizację zawodową, szkolenia, upowszechnianie zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących uczestnikami programu wśród pracodawców. W ramach struktury Powiatowego Urzędu Pracy działa wyodrębnione w 2010 roku Centrum Aktywizacji Zawodowej realizujące zadania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy. Misją Centrum jest m.in. wzmocnienie prymatu działań aktywizujących nad pasywnymi i koncentracja na potrzebach coraz trudniejszych klientów. W celu prawidłowego określenia kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo - kwalifikacyjnej na tomaszowskim rynku pracy, Urząd opracowuje monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych -raport półroczny i roczny dostępny na stronie internetowej Urzędu. Na jakość usług świadczonych przez Urząd mają w dużej mierze wpływ kwalifikacje kadry urzędniczej. Należy podkreślić, że 68% ogółu pracowników PUP posiada wyższe wykształcenie, a 61% to osoby z długoletnim (10-20 lat i powyżej 20 lat) stażem pracy w służbach zatrudnienia. Pracownicy ciągle się dokształcają poprzez uczestnictwo w szkoleniach zewnętrznych celem podwyższenia kwalifikacji oraz prawidłowej realizacji zadań wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Profesjonalne działania Urzędu wspiera sprawowana na bieżąco kontrola zarządcza. VII. FUNDUSZ PRACY Na realizację zadań wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. na przełomie 12 m-cy 2011roku wydatkowano z Funduszu Pracy kwotę 22.356.790 zł., w tym: - na zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 13.750.674 zł. - na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu 7.656.604 zł. Z informacji zawartych w Tab.7 wynika, że w porównaniu do roku 2010 wydatki z FP w 2011 roku były niższe o ponad połowę (50,6%). Zmalały zarówno wypłacone zasiłki i składki ZUS (o 8.944.620 zł.) jak i wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu (o 13.348.412 zł.) Analizując strukturę wydatków na aktywne formy pomocy bezrobotnym, którą przedstawia Tab.8 ( załącznik 4), zauważa się, że ponad połowę stanowiły koszty związane z organizacją staży dla bezrobotnych tj.51,6%. Na przełomie12 miesięcy 2011r. przyznany limit na realizację programów przeciwdziałania bezrobociu wykonano w 100,0%. 18

VIII. PODSUMOWANIE Wydatki ogółem Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Maz. w 2011 roku wyniosły 30.678.479,84 zł. (Tabela 9 ( załącznik 5) - środki budżetowe, Fundusz Pracy, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) i były niższe o 22.019.432,13 zł. w stosunku do 2010 roku. Bardzo skromne (w wysokości 7.658.400 zł., w tym 2.583.300 zł. z EFS) były środki jakimi Urząd Pracy mógł dysponować w 2011 roku na realizację programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej. Stanowiły one zaledwie 36,5% środków FP z 2010 roku. Wszystkie działania Urzędu Pracy mają na celu pomoc naszym klientom, pracodawcom i osobom poszukującym pracy. Opracowała: Krystyna Płuciennik Starszy Inspektor 19

Tabela 5. Poziom bezrobocia w powiecie według gmin Załącznik 1 Lp. Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych na dz. 31.12.2010r. Liczba bezrobotnych na dz. 31.12.2011r. Wzrost lub spadek w % 1. Tomaszów Maz. - miasto 4885 4790-1,9 2. Będków - gmina 150 150-3. Budziszewice - gmina 144 130-9,7 4. Czerniewice - gmina 298 324 +8,7 5. Inowłódz - gmina 325 251-22,8 6. Lubochnia - gmina 539 522-3,2 7. Rokiciny - gmina 249 251 +0,8 8. Rzeczyca - gmina 200 213 +6,5 9. Tomaszów Maz. - gmina 751 703-6,4 10. Ujazd - gmina 514 573 +11,5 11. Żelechlinek - gmina 188 202 + 7,4 Ogółem 8243 8109-1,6

Załącznik 2 Tabela 6. Wybrane kategorie bezrobotnych w gminach powiatu tomaszowskiego na 31.12.2011r. Lp. Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem Kobiety % udz. Bezrobotni bez prawa do zasiłku % udz. Osoby niepełnosprawne % udz. 1. Tomaszów Maz - miasto 4790 2356 49,2 3906 81,5 408 8,5 2. Będków - gmina 150 73 48,7 122 81,3 9 6,0 3. Budziszewice - gmina 130 59 45,4 115 88,5 6 4,6 4. Czerniewice - gmina 324 154 47,5 264 81,5 17 5,2 5. Inowłódz - gmina 251 127 50,6 201 80,1 14 5,6 6. Lubochnia - gmina 522 260 49,8 429 82,2 35 6,7 7. Rokiciny - gmina 251 125 49,8 214 85,3 14 5,6 8. Rzeczyca - gmina 213 90 42,3 188 88,3 4 1,9 9. Tomaszów Maz. - gmina 703 336 47,8 567 80,7 33 4,7 10. Ujazd - gmina 573 279 48,7 433 75,6 45 7,9 11. Żelechlinek - gmina 202 80 39,6 170 84,2 12 5,9 Ogółem 8109 3939 48,6 6609 81,5 597 7,4

Załącznik 3 Tabela 7. Struktura wydatków z Funduszu Pracy Lp. Wyszczególnienie 2010r. 2011r. styczeń - grudzień % udz. styczeń - grudzień % udz. 1. Zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 22.695.294 50,2 13.750.674 61,5 2. LIMITOWANE Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w tym: 21.005.016 46,5 7.656.604 34,3 KRUS 9.681-7.374-3. Pozostałe wydatki OGÓŁEM WYDATKI Funduszu Pracy 1.521.941 3,3 949.512 4,2 45.222.251 100 22.356.790 100

Tabela 8. Wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Załącznik 4 2010r 2011r % wykonania Lp Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu wykonanie limit wykonanie 5:3 5:4 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Szkolenia Prace interwencyjne Roboty publiczne Prace społecznie użyteczne Staże Jednorazowe środki na dział. gospod. Wyposażenie, doposażenie KRUS Badania lekarskie zdolność bezrobotnego do pracy Studia podyplomowe Opieka nad dzieckiem do lat 7 Stypendia naukowe 1.574.147,57 1.074.499,83 1.152.816,57 90.020,82 8.052.179,72 5.135.571,17 3.791.194,20 9.681,00 2.459,00 94.351,70 4.965,88 23.128,80 416.950 959.300 113.500 107,300 3.954.427 1.581.533 448.600 7.380 1.500 21.010 3.400 43.500 416.665 959.283 113.451 107.231 3.953.285 1.581.528 448.594 7.374 1.480 21.002 3.225 43.486 26,5 89,3 9,8 119,1 49,1 30,8 11,8 76,2 60,2 22,3 64,9 188,0 99,9 100,0 100,0 99,9 100,0 100,0 100,0 99,9 98,7 100,0 94,9 100,0 OGÓŁEM 21.005.016,26 7.658.400 7.656.604 36,5 100,0

Tabela 9. Struktura wydatków Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim wg realizowanych zadań w 2011r. Załącznik 5 Lp. Wyszczególnienie Kwota w zł 1. Środki budżetowe 7.876.718,76 w tym: Europejski Fundusz Społeczny 338.971,71 Składki na ubezpieczenie społeczne osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku 4.595.122,00 2. Fundusz Pracy 22.356.790,16 w tym: a) wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu 7.656.603,92 w tym: Europejski Fundusz Społeczny 2.582.579,08 b) wydatki na zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 13.750.674,36 c) pozostałe wydatki ( dodatki aktywizacyjne, wydatki fakultatywne ) 949.511,88 3. PFRON 444.970.92 Ogółem środki 30.678.479,84