Ochrona peceta i rybek Tylko 1 użytkownik peceta na 10 wykorzystuje zasilacze awaryjne. Tymczasem nawet niedrogi UPS chroni zarówno przed utratą danych w wypadku zaniku prądu, jak i spaleniem sprzętu podczas burzy. Ponadto UPS ma też wiele nietypowych zastosowań. Robert Dutkiewicz *»ik i gdy pracujemy na komputerze, może nas kosztować sporo nerwów, zwłaszcza gdy nie zapisaliśmy aktualnej pracy. To jednak nic w porównaniu z nagłym skokiem napięcia w sieci elektrycznej, gdyż ten oznacza niemal pewne straty w naszym sprzęcie. Takie problemy rozwiąże UPS. Zasilacz bezprzerwowy umożliwia pracę po utracie zasilania, a ponadto chroni nasz komputer przed przykrymi niespodziankami w ciekawe, może chronić nie tylko peceta, ale też telewizor, system alarmowy czy... osprzęt w akwarium niezbędny do zapewnienia życia rybkom. Ważna informacja: na zasilacz awaryjny stać praktycznie każdego, gdyż dobry model można kupić już za około 300 zl. Również do zasilaczy awaryjnych odnosi się powiedzenie: Stary, ale jary". Model Eaton Powerware PW5115 750i, który w naszym laboratorium przetestowaliśmy juz wieie lai lemu, w aktualnym rankingu wciąż zajmuje bardzo dobre, czwarte miejsce. To dowodzi, że nie mamy do czynienia z segmentem rynku, która rozwija się w tak ogromnym tempie, jak na przykład procesory czy karty graficzne, w przypadku których wystarczy pół roku aby sprzęt był przestarzały. I 5 tu jednak zdarzają się rewolucyjne zmia- * ny - patrz ramka o zastosowaniu super kondensatora zamiast tradycyjnego aku- <S mulatora. APC Back-UPS BR800I To bardzo dobrze wyposażony UPS, o dobrych parametrach podtrzymania napięcia, ze sprawnie działającym układem AVR. Możliwa jest dość łatwa regulacja progów przełączania na pracę bateryjną. Urządzenie charakteryzuje się najwyższą wartością mocy czynnej - 540 W. 9 Easy Touch ET 124B UPS 600 Niska cena to nie jedyna zaleta tego sprzętu. Nieduże rozmiary, przyzwoity czas podtrzymania w trakcie pracy bez prądu z sieci oraz całkiem dobre wyposażenie sprawiają, że także pod względem funkcjonalności model znalazł się dość wysoko w rankingu. Mały minus za sygnalizację o przeciążeniu - pojawia się dopiero podczas pracy z baterii. Fideltronik UPS Lupus 700 Zapewnia najdłuższy czas podtrzymania. To prawdziwy długodystansowiec - podczas normalnej pracy podtrzymywał napięcie o 15 minut dłużej niż najlepsze UPS-y konkurencji. Ponadto w bardzo dobrej cenie, jak na swoje możliwości. Niestety, mocniej dociążony nie ma już tak rewelacyjnych osiągnięć. NA PŁYCIE Pełną tabelę testową znajdziesz, wpisując kod: UPS
TOPOLOGIA Sposób działania zasilacza Topologia to dział matematyki zajmujący się badaniem położenia, natomiast w wypadku zasilaczy UPS określa ona sposób działania urządzenia. Najlepsze, czyli także najdroższe, modele wykonane są w topologii online (ponieważ przeznaczone są one na rynek korporacyjny, nie uwzględniliśmy ich w teście). Urządzenie podłączone do takiego zasilacza jest odseparowane od sieci zasilającej. Prąd na wejściu jest przez układ transformatorowy zamieniany na prąd stały, a następnie przez układ falownika ponownie zamieniany na przemienny. Dzięki temu UPS w pełni kontroluje parametry napięcia dostarczanego na podłączony sprzęt. W momencie zaniku napięcia na wejściu układ przechodzi na pracę bateryjną. Układ offline (Eaton Powerware 3105 on Libert PSPXT 700VA) po prostu napięcie na wejściu dostarcza na podłączone urządzenie i poprzez układ prostownika doładowuje akumulator. W momencie zaniku napięcia lub jego wzrostu przełącznik wykrywa ten fakt i przestawia zasilacz w ciągu 2-6 milisekund na pracę akumulatorową. Większość przetestowanych urządzeń to zasilacze. Ta topologia to w zasadzie wzbogacona wersja offline. Urządzenia zawierają układ filtrów i stabilizację napięcia oraz sprawują większą kontrolę nad parametrami przebiegu wejściowego. PRAWIE S1NUS0IDA Sprzęt nie lubi niektórych UPS-ów Podczas pracy sieciowej na wyjściu w każdym przypadku otrzymujemy czysty sygnał sinusoidalny, czyli ten, który mamy w gniazdku po przejściu przez filtr. Natomiast większość testowanych zasilaczy na wyjściu - przy pracy z akumulatora - ma sygnał ąuasi-sinusoidalny. Czyli nie jest to idealna sinusoida, jak w gniazdku elektrycznym, a jedynie jej schodkowe" przybliżenie. Na szczęście większość sprzętu go nic sobie /. tego nie robi i pracuje normalnie. Ale zdarzają się wyjątki, np. kasy fiskalne lub zasilacze z aktywnym PFC (korekcją współczynnika mocy) mogą nie zechcieć współpracować z prawie sinusoida. Warto więc upewnić się, czy sprzęt, który chcemy chronić, nie jest na to wrażliwy". Czystym sygnałem na wyjściu może poszczycić się sześć urządzeń w teście, m.in. notowany na czwartym miejscu Eaton Powerware PW5115 750i. Co ważne, moc znamionowa podawana przez producentów jest mocą pozorną mierzoną w woltoamperach (VA), a nie w watach (W), do czego jesteśmy przyzwyczajeni. Chcąc sprawdzić, jaki zasi- 300 W, musimy zapoznać się z jego danynie wartością mocy pozornej. WYNIKI TESTU Pomiary laboratoryjne Czas podtrzymania pracy komputera po zaniku napięcia mierzyliśmy po wstępnym rozładowaniu i naładowaniu akumulatora. Na testowym komputerze uruchomiony został program, który symuluje normalną pracę. Mierzyliśmy czas aż do momentu, gdy akumulator zasilacza całkowicie się wyczerpał i przestał dostarczać prąd do komputera. Oczywiście w domu zalecamy wcześniejsze zamknięcie systemu. Pierwsza trójka w tej kategorii to dwa modele firmy Fideltronik - Lupus 700 i Ares 700 - oraz Eaton Powerware PW5115 750i. W całym teście zwyciężył jednak zasilacz APC Back-UPS BR800I. Oprócz długiego czasu podtrzymywania wyróżnia go przemyślana budowa i bogate wyposażenie. Pozwala on regulować parametry wejściowe napięcia nawet z poziomu panelu - można na przykład ręcznie wybrać próg napięcia, który spowoduje przejście na pracę bateryjną. Ważnym parametrem określającym jakość sprzętu jest także jego zachowanie podczas pracy z akumulatora. Przede wszystkim liczy się, czy następuje automatyczna regulacja napięcia - wszak akumulator powoli rozładowuje się, a więc napięcie spada. Większość ~>
Superkondensator zamiast akumulatora O zastosowanie w UPS-ach najnowszej technologii wykorzystującej superkondensator pokusiła się nasza rodzima firma Ever. Superkondensator wyróżnia się tym, że ma niesamowicie dużą pojemność wynoszącą około - uwaga - 167 faradów! Aby znany z lekcji fizyki kondensator powietrzny mógt osiągnąć taką olbrzymią pojemność, musiałby mieć okładziny wielkości połowy powierzchni naszego kraju! Superkondensator to rodzaj kondensatora elektrolitycznego z wbudowaną elektroniczną kontrolą napięcia i temperatury. Zastosowanie tego elementu zamiast akumulatora daje naprawdę duże możliwości, przede wszystkim skraca czas ładowania z kilku godzin do... trzech minut. Żelowy akumulator wytrzyma od 400 do 600 cykli ładowania i rozładowania, natomiast w przypadku superkondensatora będzie to milion - co w praktyce oznacza niezniszczalność. Dużo szerszy jest też zakres temperaturowy, w którym działa zasilacz wykorzystujący superkondensator (od -40 C do +60 C), choć w warunkach domowych nie ma to zbyt wielkiego znaczenia. Pierwszą i bardzo poważną wadą urządzenia jest wysoki pobór prądu w pierwszej fazie ładowania. Powoduje to, że UPS wymaga specjalnych rozwiązań, aby nie doszło do przeciążenia sieci energetycznej. Wszystkie nowości mają jednak wadę - wysoką cenę. Dlatego Ever oferuje swoje rozwiązanie m.in. wojsku. Osobom prywatnym na rewolucję przyjdzie jeszcze trochę poczekać. \ijj~-i Dzięki superkondetisatoi owi urządzenie ładuje się zaledwie w trzy minuty! I I Nazwa urządzenia I Cena APC Back-UPS BR800I Fideltronik UPS tupus 700 APC Back-UPS RS 500VA (80 ił Eaton Powerware PW511 750i 520 zł I Dostawca www.fideltronik.com.pl www4j0werware.com I Gwarancja.' 1 lines Minie- I Moc wyjściowa [VA/W] 700/420 750/500 I Topologia liiieintemdre' I Możliwości I Opłacalność loojnnnnn * 9 8 CDUL ] 97 DnnBl^nnnni^nnnnB oiinnn»ne-interactive line interactive i>. Pełną tabelę 25 - lzasilaczy awaryjnych /UPS znajdziesz na Dane techniczne I Kształt napięcia wyjściowego quasi snnr.eii.ilnv quasi stausokfeis IJUsi -imisoiil.ilny I Czas przełączania I Gniazda z pełnym/tylko antyprzepięciowym zabezpieczeniem I Typ gniazd wyjściowych I Typ złącza do komunikacji z komputerem I Liczba zabezpieczonych złączy RJ-11/RJ45 I Dołączone oprogramowanie PowerChute Personal Edttian P.i,veiManager 3,1 PowerChute Personal Edition 2 I Wyniki testów I Czas podtrzymania (obciążenie) -160W I Czas podtrzymania - obciążenie 70% mocy nominalnej I Czas podtrzymania - pełne obciążenie mocą nominalną I Czas pracy UPS-a przy obciążeniu 120% wartości nominalnej I Czas pracy UPS-a przy obciążeniu 150% wartości nominalnej I Oceny składowe (możliwości) I Budowa i wyposażenie I Funkcjonalność I Jakość i wydajność Ocena celująca (100-90) Ocena dostateczna (59-45) Ocena bardzo dobra (89-75) 1 Ocena mierna (44-20) Ocena dobra (74-60) Ocena niedostateczna (19-0) Najlepszy wynik Najgorszy wynik
zasilaczy sprawowała się bardzo dobrze pod tym względem, a napięcie na wyjściu oscylowało do samego końca wokół 220 V. Kłopoty z utrzymaniem odpowiedniego napięcia miał tylko Fideltronik Lupus 500. DODATKOWE FUNKCJE Włączanie peceta bez prądu Wszystkie testowane zasilacze umożliwiają tzw. zimny start. Gdy chcemy uruchomić komputer, brak prądu nie jest wtedy żadnym problemem. Zasilacz awaryjny (oczywiście pod warunkiem, że akumulatory są naładowane) "^ APC Back-UPS CS 650VA 340 zt 650/400 Bi Ikin Regulator Pro Gold F6C525y220V 340 zł www.belkin.com 525/315 APCSmart-UPSSC620VA 620 zł 620/390 line-rnteractive 92 C 1 ~" 64 D in ^innnnn * JE LU' ] -51 1 r guasi-sinusoidalny mg i quasi-sinusoidalny gnasi-sinusoidalny 4 ms 2 ms 3/1 1,1 3/1 USB 1/0 szeregowe 2/0 szeregowe 1/0 PowerCInite Personal Edition 2 BELK IN BULLD0G Plus 3.2.19 PowerChute Biznes Edition 70.4 1284 s 1034 s 2212 s 165 s 429 s 594 s 109 s 213 s i 5s l 6s gaf t
daje nam tę możliwość. Naturalnie tylko na określony czas. Układ AYR (Automatic Yoltage Regulator) w zasilaczach bezprzerwowych kontroluje napięcie na wejściu. W przypadku wykrycia spadku napięcia w sieci elektrycznej podnosi je aa wyjściu, a odpowiednio obniża przy zbyt wysokim. czy się zasilanie bateryjne. Większość testowanych modeli ma taki układ, wyjątkami sa APC CyberFort BE700-CP, Eaton Powerware 3103 500i i Emerson I.ibert PSPXT700VA. Dobrze funkcjonujące powiadamia- Nietypowe rozwiązania Wyświetlacz w zasilaczach Lupus firmy Fideltronik zapewnia przejrzystą komunikację z użytkownikiem. Komunikaty o błędach czy przeciążeniu podawane są w czytelnej formie graficznej. Urządzenie APC CyberFort 700 ma kształt listwy przepięciowej, co umożliwia zamocowanie go na ścianie za pomocą kołków. Z kolei zasilacz Belkina kusi nie tylko nietypowym wyglądem, ale także wygodą podłączenia sprzętu. Złącza zostały umieszczone na górnej pokrywie. WMUMiWA Zasilacz firmy APC można bez problemu przymocować do ściany. nie o przeciążeniu również jest ważnym padku zaniku prądu. Dlatego jasny ko- akumulatora. W wielu przypadkach czas elementem układu zasilania. Im więcej munikat o kłopotach z zasilaniem po- pracy UPS-a przy przeciążeniu jest eksurządzeń podłączonych jest do UPS-a, zwoli nam szybko zdecydować, które tremalnie krótki. Jedynie Fideltronik tym krótszy będzie czas ich pracy w wy- urządzenia wyłączyć, by nie obciążały UPS Lupus 500 wytrzymał przeciążony Nazwa urządzenia! Libert PSA 650VA Easy touch ET 124B UPS 600 Lestar UPS MD-6 Easy touch ET 134BU UPS 800 Cena 190 zl 200 Zl Dostawca ikww.iebert.com nww.pronox.pl www.lestar.pl www.pronox.pl Gwarancja Moc wyjściowa 1VA/WI Topologia Możliwości Opłacalność 24 mieś 550/390 ine-mteractiw 500/360 625/375 llne-interactwe 800/480.lne-lnteractive MODDDD BSDDUGD sscnnnn <* 62 100 annan «- A. Pełną tabelę 25 Jzasilaczy awaryjnych J UPS znajdziesz na płycie I Dane techniczne I Kształt napięcia wyjściowego niiasi-sinusorrlalm quaa-sin«okutny quasi sńusojdam I Czas przełączania I Gniazda z pełnym/tylko antyprzepięciowynt zabezpieczeniem I Typ gniazd wyjściowych I Typ złącza do komunikacji z komputerem I Liczba zabezpieczonych złączy RJ-11/RJ45 I Dołączone oprogramowanie I Wyniki testói szeregowe i USB MnltiLink Viewer 3.6.003 i schuko z betom I Czas podtrzymania (obciążenie) -160W I Czas podtrzymania - obciążenie 70% mocy nominalnej I Czas podtrzymania - pełne obciążenie mocą nominalną I Czas pracy UPS-a przy obciążeniu 120% wartości nominalnej I Czas pracy UPS-a przy obciążeniu 150% wartości nominalnej I Oceny składowe (możliwości) I Budowa i wyposażenie I Funkcjonalność I Jakość i wydajność Ocena celująca (100-90) Ocena dostateczna (59-45) Il Ocena bardzo tlobfa (89-75) Ocena mierna (44-20) Ocena dobra (74-60) Ocena niedostateczna (19-0) Najlepszy wynik Najgorszy wynik
około pięciu minut, wcześniej wyraźnie sygnalizując przeciążenie. W reszcie urządzeń ten czas wahał się od zera do dwóch minut, a więc był bardzo krótki. Sześć urządzeń nie informuje nas, niestety, o przeciążeniu. Są to: Mustek, Action, Ever 500, Emerson 700 oraz dwa modele Fideltronik Ares. A dwa modele Easy Touch sygnalizują ten fakt dopiero podczas pracy bateryjnej. Ważnym wyposażeniem UPS-a mogą stać się dodatkowe gniazda bez ochrony bateryjnej, a jedynie z ochroną przepięciową i filtrem. Do nich podłączymy sprzęt wymagający większej mocy, np. drukarkę laserową. Wprawdzie nie zadziała ona podczas przerwy w dostawie prądu, ale będzie chroniona przed wahnięciami zasilania. ~> 12 13 EatonPowervvare5U07O0i USB 310 zł www.powerware.com 700/420 Ever ECO Pro 700 CDS 420 zł www.evereom.pl 700/420 26021 www.lestar.pl!! ssaannn ssonnan 82 59DDDBB 42DDDDI 67 inc-interactive tlll.ki-.imjml.lilij quasi-smusoidalny schuko z bolcem LanSafe 5.1.0.2 PowerSoft Plus 4.2 UPSilon 2000 3.3
CHIP 2008-09-01 Ponad polowa C H I P PRZED ZAKUPEM Najlepszy zakup to rzecz jasna zwycięzca rankignu - APC Back-UPS BR800I. War to przyjrzeć się także modelom Fidelektronik UPS Lupus 700 oraz APC Back-UPS RS500VA, które znajdują się w ścisłej czołówce. Naszym zdaniem wyrzucaniem pieniędzy jest zakup On/aldi 700 Sinus. Nie warto kupować także urządzenia Active Power 600 firmy Action, gdyż ten UPS zajął ostatnie miejsce w zestawieniu. Czas pracy bez prądu Im dłużej możemy praco wać bez prądu z sieci elektrycznej, tym oczywi ście lepiej. Dzięki nawigatorowi dowiecie się, które zasilacze awa ryjne UPS opłaca się kupić, a których lepiej unikać. Strata pieniędzy Q Umiarkowana korzyść Korzystny zakup ^m Moc APC BACK-UPS BR800I Cena: 610 zl Najczęściej już na podstawie nazwy urządzenia zorientu FIDELTRONIK UPS LUPUS 700 Cena: 380 zl jemy się, jaka jest maksymal APC BACK-UPS RS 500VA Cena: 410 zl na moc pozorna pobierana przez sprzęt, który możemy chronić. Lepiej jednak spraw dzić moc czynną wyrażoną w watach. Nawet spory za ACTION A C T I V E POWER 6 0 0 Cena: 150 zl pas mocy nie zaszkodzi. EASY TOUCH ET 124BUPS600 Cena: 190 zl Ochrana przepięciowa szym zapotrzebowaniem na warto kupić UPS z dodatko wymi gniazdami objętymi tylko ochroną przepięciową. 50 Umożliwi to jego dodatkowe także zwykłe z bolcem. Wcześniej więc sprawdźmy, jakie będą nam potrzebne. Niektórzy producenci oferu ją te same modele z różnymi wyjściami, można je dobrać według potrzeb. 90 60 STERUJĄCE Wygodna obsługa Tylko Fideltronik UPS Lupus 500 i Ac tion Active Power 600 nie mają oprogra mowania do zarządzania UPS-em z po ziomu komputera. Zainstalowanie do datkowego oprogramowania wiąże się z uzyskaniem nowych możliwości stero wania. Większość dołączonych aplikacji kontroluje parametry pracy zasilacza, stan napięcia, pobór prądu czy poziom naładowania akumulatorów. Zanik zasilania, przeciążenie, awaria akumulatorów, a nawet przegrzanie UPS-a - o takich właśnie zdarzeniach zostaniemy poinformowani specjalnym komunikatem na ekranie. Gdy nie bę dzie nas przy komputerze i nastąpi awa ria -' 100 Opłacalność zabezpieczenie. cza, a inne PROGRAMY przez nas czasie, zamknąć systei nie oprogramowanie dostarczone z zasi laczem firmy Belkin nie oferuje takiej funkcjonalności.!valdi 700 SINUS Cena: 350 zl moc, np. drukarkę laserową, Gniazda zasi ce mogą auto Jeśli mamy sprzęt z więk Jedne urządzenia mają złą testowanych oferuje taka możliwość. NIETYPOWE Rybki pod prądem IJim.miJ^.llM Płyta główna AMD Asus M3A32-MVP Deluxe Płyta główna Intel Gigabyte GA-X48T-DQ6 Monitor Pamięć RAM Karta graficzna Beng FP92W 2xlGBGoodRAMPR0PC7200DDR2 Nvidia GeForce 6800 GT 256MB HDD WDRaptor36,7GB Lite-On DVDRW SH-16A7S Napęd optyczny Mysz i klawiatura System operacyjny Logitech Black Pro 2400 Cordless Desktop Microsoft Windows XP Professional + SP2 Procedura testowa Budowa i wyposażenie - ocenialiśmy układ stabilizacji napięcia, wymiary i wagę urządzenia, pojemność akumulatorów, złącza, pa Budowa i wyposażenie Funkcjonalność rametry wejścia i wyjścia oraz dokumentację. Zwracaliśmy uwagę na czas gwarancji oraz przydzielaliśmy punkty za ubezpieczenie podłączonego sprzętu na wypadek nieprawidłowej pracy UPS-a. Funkcjonalność - sprawdzaliśmy możliwość kontrolowania parametrów pracy urządzenia, rodzaj komunikatów alarmo wych oraz możliwość sterowania warunkami pracy UPS-a zarówno z poziomu panelu urządzenia, jak i aplikacji. Ocenia liśmy także ergonomię. Jakość i wydajność - mierzyliśmy czas podtrzymania bateryj ZASTOSOWANIA Jakość i wydajność nego, stabilizację napięcia, zakres AVR (progi przełączeń z pracy sieciowej na akumulatorową i na odwrót), maksymalną moc wyjściową. Sprawdziliśmy, jak zachowuje się sprzęt podczas pracy z przeciążeniem, oraz zmierzyliśmy pobór mocy. Zasilacze awaryjne można, jak się okazuje, wykorzystać także w nietypowy sposób, np. podłączając do nich aparaturę akwa rium. Filtr do wody, sprzęt natleniający, grzałka - to urządzenia, które podobnie jak pecety, przestają działać w wypadku zaniku prądu. A jeśli ten ostatni potrwa nieco dłużej, dla egzotycznych rybek mo że skończyć się to fatalnie. Nic więc dziw nego, że akwaryści dołączyli do grona osób kupujących zasilacze awaryjne. UPS można też podłączyć do układu zasilającego automatyczne otwieranie bramy wjazdowej - wszak braki prądu często występują podczas burzy. Skoro mamy już automat, który otwiera bramę, to właśnie po to, by w taka deszczową po godę nie musieć wychodzić z samochodu. Zasilacz może też wydłużyć pracę syste mu alarmowego czy chłodziarki do wina. Nietypowych zastosowań UPS-Ów ciągle