ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DROGOWNITWA, 311206 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z 31.05.2012 Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 4 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM... 4 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIKA DROGOWNITWA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 5 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK DROGOWNITWA... 5 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE... 6 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK DROGOWNITWA Z INNYMI ZAWODAMI... 6 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK DROGOWNITWA... 8 12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DROGOWNITWA... 9 13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... 12 1. udownictwo ogólne... 13 2. Technologia robót ziemnych i nawierzchniowych... 17 3. Organizacja robót drogowych i utrzymaniowych... 28 4. Kosztorysowanie w budownictwie... 31 5. Język obcy zawodowy w drogownictwie... 34 6. Działalność gospodarcza w budownictwie... 37 7. Dokumentacja techniczna... 42 8. Roboty ziemne i nawierzchniowe... 46 9. Nadzór robót i utrzymanie dróg i obiektów mostowych... 51 10. Kosztorysowanie i dokumentacja przetargowa w budownictwie... 56 11. raktyki zawodowe... 62 ZAŁĄZNIK... 66 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
TY SZKOŁY: Technikum Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: dr inż. Elżbieta Suwała, mgr Krzysztof Zieliński Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Mirosław Żurek 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu technik drogownictwa opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw; Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r.; Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r.; Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r.; Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r.; Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zm.; Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r.; Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zm.; Ustawą o drogach publicznych z dnia 21 marca 1985 r.; Rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie z dnia 2 marca 1999 r.; Rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie z dnia 30 maja 2000 r.; Rozporządzeniem w sprawie sposobu numeracji i ewidencji dróg publicznych, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz rejestru numerów nadanych drogom, obiektom mostowym i tunelom z dnia 16 lutego 2005 r.; Rozporządzeniem w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących autostrad płatnych z dnia 16 stycznia 2002 r.; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM Dla zawodu technik drogownictwa wybrano dwa obowiązkowe zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego powiązane z zawodem, które realizowane będą w zakresie rozszerzonym: matematyka - 180 godz. oraz fizyka - 240 godz. rzy takiej propozycji ilości godz. matematyki i fizyki przedmiotem uzupełniającym jest historia i społeczeństwo w wymiarze 120 godz. Matematyka będzie realizowana w zakresie rozszerzonym od klasy 1, natomiast fizyka będzie realizowana w zakresie rozszerzonym od klasy II. Zgodnie z zapisami z ramowego planu nauczania dla technikum, łączna liczba godzin przedmiotów realizowanych w zakresie rozszerzonym oraz przedmiotu uzupełniającego wynosi 540 godzin. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIKA DROGOWNITWA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik drogownictwa uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik drogownictwa uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka i fizyka a także podstawy przedsiębiorczości i edukacji dla bezpieczeństwa. 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK DROGOWNITWA Technik drogownictwa samodzielnie lub we współpracy z inżynierem drogownictwa może organizować, wykonywać i nadzorować zadania zawodowe związane z budową, eksploatacją i utrzymaniem dróg, ulic, lotnisk i autostrad oraz z budową i eksploatacją obiektów mostowych a także może wykonywać prace związaniem z wykonywaniem kosztorysów robót drogowych, z wytwarzaniem materiałów i elementów do budowy dróg oraz obiektów inżynierskich, z zarządzaniem drogami i obiektami mostowymi a także wykonywać prace związane z badaniem materiałów i nawierzchni drogowych. Ze względu na różnorodność stanowisk pracy technik drogownictwa wykonuje je przede wszystkim na wolnym powietrzu (budowa dróg i obiektów mostowych) w firmach wykonawczych. Technik drogownictwa może również pracować w budynkach urzędy administracji drogowej, pracownie projektowe, laboratoria drogowe. Technik drogownictwa prawie zawsze pracuje w zespole. W zależności od wielkości i rodzaju zadania liczebność zespołu jest różna. W czasie wykonywania pracy współpracuje ze swoimi zwierzchnikami i nadzorem technicznym. zęsto kontaktuje się z właścicielami lub użytkownikami terenów przylegających do dróg. W rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
związku z tym w zawodzie technik drogownictwa ważna jest umiejętność nawiązywania kontaktów i bezkonfliktowego współżycia z ludźmi, zarówno z właścicielami terenów, jak i ze współpracownikami, którzy w tym zawodzie zmieniają się często chociażby ze względu na specyfikę robót, lub miejsce wykonywanych robót. Technika drogownictwa winna charakteryzować dobra pamięć (dotycząca ludzi, rzeczy, a szczególnie orientacji w terenie). raca przy zmiennych, niekorzystnych warunkach atmosferycznych i często nieprzewidzianych warunkach technicznych, wymaga cierpliwości i umiejętności szybkiego dostosowania do nowej sytuacji. Duże znaczenie w tym zawodzie ma dobra sprawność fizyczna oraz duża odporność na zmienne warunki atmosferyczne. Ważną cechą jest dobry wzrok, gdyż wiele pomiarów wykonywanych jest za pomocą przyrządów optycznych. rzydatny jest zmysł wyczucia odległości i oceny spadków terenu. Technik drogownictwa może być zatrudniony w: firmach drogowych budujących oraz utrzymujących drogi i obiekty mostowe, biurach projektów projektujących drogi i obiekty mostowe, organach administracji państwowej i samorządowej, wytwórniach materiałów budowlanych i drogowych, w laboratoriach drogowych. Technik drogownictwa może założyć własną firmę. W zawodzie technika drogownictwa można wyróżnić grupy stanowisk związanych z: wykonawstwem robót drogowych: ziemnych, odwodnieniowych oraz nawierzchniowych, kierowaniem robotami drogowymi, kosztorysowaniem robót, pełnieniem nadzoru w zakresie budowy dróg, ulic, autostrad i lotnisk oraz inżynierskich obiektów drogowych, eksploatacją, utrzymaniem oraz zarządzaniem drogami w urzędach administracji terytorialnej i samorządowej państwa. 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE o wejściu olski do Unii Europejskiej zaistniała konieczność dostosowania infrastruktury do wymagań europejskich, w tym budowy i przebudowy sieci dróg i autostrad a także obiektów mostowych. ołożenie olski w centrum Europy powoduje, że natężenie ciężkiego ruchu samochodowego, szczególnie w kierunku wschód - zachód, z roku na rok intensywnie wzrasta. udowa i utrzymanie nowoczesnych dróg i obiektów mostowych w dobie szybko rozwijającej się gospodarki wymaga zatrudniania wysoko wyspecjalizowanej kadry technicznej a w tym pracowników ze średnim wykształceniem technicznym. Technicy drogownictwa należą do grupy poszukiwanych pracowników. Rynek pracy oczekuje na pracowników elastycznie reagujących na zmieniające się warunki pracy, które w drogownictwie często mają miejsce ze względu na specyfikę tego zawodu. 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK DROGOWNITWA Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje uelastycznia kształcenie zawodowe umożliwiając uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do aktualnych potrzeb rynku pracy jak również realizacji własnych potrzeb i ambicji zawodowych. W branży drogowej wspólną kwalifikację ma zawód kształcony na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej mechanik maszyn i urządzeń drogowych i technik drogownictwa. Dla tych zawodów wyodrębniona została kwalifikacja.2, która stanowi wspólną kwalifikację kształcenia w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń drogowych oraz technik drogownictwa. Dla obu tych zawodów wspólne efekty kształcenia stanowi podbudowa określona kodem KZ(.a). Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia tylko w zawodzie technik drogownictwa stanowią efekty opisane kodem KZ(.j). Natomiast umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach branży budowlanej obejmujące zawody: kominiarz, monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, monter rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
izolacji budowlanych, dekarz, cieśla, betoniarz-zbrojarz, kamieniarz, zdun, murarz-tynkarz, monter konstrukcji budowlanych, technik renowacji elementów architektury, technik budownictwa, technik dróg i mostów kolejowych, monter systemów rurociągowych, monter nawierzchni kolejowej, technik drogownictwa opisano kodem KZ(.c) Wspólną kwalifikację.30 mają także zawody branży budowlanej kształcone na poziomie technikum tj. technik dróg i mostów kolejowych, technik drogownictwa i technik budownictwa co pozwala po jej potwierdzeniu na szybszą zmianę zawodu w ramach tego obszaru kształcenia. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru budowlanego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(.c). oniższa tabela przedstawia powiązanie kwalifikacji z innymi zawodami branży budowlanej oraz podstawowymi elementami wspólnymi w grupie zawodów budowlanych..2..30..32. Kwalifikacja Wykonywanie robót drogowych Sporządzanie kosztorysów oraz przygotowywanie dokumentacji przetargowej Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych Symbol zawodu Zawód 834201 Mechanik maszyn i urządzeń drogowych 311206 Technik drogownictwa 311207 Technik dróg i mostów kolejowych 311206 Technik drogownictwa 311204 Technik budownictwa 311206 Technik drogownictwa Elementy wspólne KZ(.a) OMZ KZ(.c) KZ(.j) OMZ KZ(.a) KZ(.j) Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik drogownictwa po potwierdzeniu kwalifikacji.2. Wykonywanie robót drogowych,.32. Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych i.30. Sporządzanie kosztorysów oraz przygotowywanie dokumentacji przetargowej może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik budownictwa po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji.16. Wykonywanie robót zbrojarskich i betoniarskich albo.18. Wykonywanie robót murarskich i tynkarskich albo.20. Montaż konstrukcji budowlanych i.33. Organizacja i kontrolowanie robót budowlanych lub w zawodzie technik dróg i mostów kolejowych po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji.28. Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg kolejowych i.29. Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem obiektów mostowych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK DROGOWNITWA Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik drogownictwa powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i prowadzenia robót ziemnych związanych z budową dróg i obiektów mostowych; 2) organizowania i koordynowania robót związanych z budową i utrzymaniem dróg oraz obiektów mostowych; 3) prowadzenia bieżących i okresowych przeglądów technicznych dróg i obiektów mostowych; 4) wykonywania prac związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych; 5) sporządzania kosztorysów oraz przygotowywania dokumentacji przetargowej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik drogownictwa, które obejmują: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ, KS, OMZ); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(.a), KZ(.c), KZ(.j); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie obejmujące: kwalifikację.2. Wykonywanie robót drogowych; kwalifikację.32. Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg i obiektów mostowych. kwalifikację.30. Sporządzanie kosztorysów oraz przygotowywanie dokumentacji przetargowej; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DROGOWNITWA Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1 600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik drogownictwa minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji.2. minimum 500 godzin, - na kształcenie w ramach kwalifikacji.32. minimum 260 godzin, - na kształcenie w ramach kwalifikacji.30. minimum 100 godzin, - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru budowlanego na kształcenie przeznaczono minimum 330 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej dla zawodu technik drogownictwa Klasa Liczba godzin w cyklu kształcenia Lp. Nazwa przedmiotu I II III IV tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1. udownictwo ogólne 1 2 3 90 2. Technologia robót ziemnych i nawierzchniowych 3 3 3 9 270 3. Organizacja robót drogowych i utrzymaniowych 2 6 8 240 4. Kosztorysowanie w budownictwie 0,5 1,5 2 60 5. Język obcy zawodowy w drogownictwie 0,5 1 1,5 45 6. Działalność gospodarcza w budownictwie 0,5 0,5 1 30 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne 4 7 10,5 3 24,5 735 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
Kształcenie zawodowe praktyczne* 7. Dokumentacja techniczna 1 2 3 90 8. Roboty ziemne i nawierzchniowe 2 4 2 8 240 9. Nadzór robót i utrzymanie dróg i obiektów mostowych 2 3,5 5,5 165 10. Kosztorysowanie i dokumentacja przetargowa w budownictwie 1 3 4 120 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe praktyczne 3 8 6,5 3 20,5 615 raktyki zawodowe 5** 4 tyg. 320 *zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. **liczba godzin tygodniowo w przypadku praktyk realizowanych powyżej 4 tygodni. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację.2. odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy trzeciej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację.32. odbywa się pod koniec klasy trzeciej. Egzamin potwierdzający trzecią kwalifikację.30. odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
Wykaz działów programowych dla zawodu technik drogownictwa Nazwa przedmiotu Nazwa działu 1. udownictwo ogólne 1.1. Obiekty budowlane i technologie ich wykonywania 1.2. odstawy organizacji robót budowlanych 2. Technologia robót ziemnych 2.1. H i OŻ w przedsiębiorstwie drogowym i na placu budowy i nawierzchniowych 2.2. Maszyny drogowe 2.3. odstawowe wiadomości o drogach i mostach 2.4. Roboty ziemne przy budowie torowiska ziemnego 2.5. Roboty nawierzchniowe 3. Organizacja robót drogowych i utrzymaniowych 3.1.Klasyfikacja dróg publicznych 3.2 Konstrukcja jezdni drogowej 3.3. Inżynierskie obiekty drogowe i ich elementy 4. Kosztorysowanie w budownictwie 4.1. Rodzaje kosztorysów i zasady ich sporządzania 4.2. Zasady i tryb udzielania zamówień publicznych 5. Język obcy zawodowy w drogownictwie 5.1. orozumiewanie się z współpracownikami w języku obcym 6. Działalność gospodarcza w budownictwie 6.1. odstawy formalno-prawne działalności gospodarczej 6.2. rowadzenie przedsiębiorstwa w budownictwie drogowym 7. Dokumentacja techniczna 7.1. odstawy rysunku technicznego 8. Roboty ziemne i nawierzchniowe 8.1. Wykonywanie robót ziemnych 8.2. Technologia układania warstw konstrukcyjnych nawierzchni 9. Nadzór robót i utrzymanie dróg i obiektów 9.1. Nadzór robót w drogownictwie mostowych 9.2. Utrzymanie dróg i obiektów mostowych 10. Kosztorysowanie i dokumentacja przetargowa w budownictwie 10.1. rzedmiarowanie i obmiarowanie robót 10.2. Sporządzanie kosztorysów 10.3. rzetargi i umowy 11. raktyki zawodowe 11.1. Wykonawstwo robót drogowych 11.2. odstawy miernictwa drogowego rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu technik drogownictwa zastosowano taksonomię celów A, i wg. Niemiecko. 1. udownictwo ogólne 90 godz. 2. Technologia robót ziemnych i nawierzchniowych 270 godz. 3. Organizacja robót drogowych i utrzymaniowych 240 godz. 4. Kosztorysowanie w budownictwie 60 godz. 5. Język obcy zawodowy w drogownictwie 45 godz. 6. Działalność gospodarcza w budownictwie 30 godz. 7. Dokumentacja techniczna 90 godz. 8. Roboty ziemne i nawierzchniowe 240 godz. 9. Nadzór robót i utrzymanie dróg i obiektów mostowych 165 godz. 10.Kosztorysowanie i dokumentacja przetargowa w budownictwie 120 godz. 11.raktyki zawodowe 160 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
1. udownictwo ogólne 1.1. Obiekty budowlane i technologie ich wykonywania 1.2. odstawy organizacji robót budowlanych 1.1. Obiekty budowlane Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(1)1 rozróżnić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy; H(1)2 rozróżnić pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową; H(1)3 rozróżnić pojęcia związane z ochroną środowiska; H(1)4 rozróżnić pojęcia związane z ergonomią; H(2)1 rozróżnić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy; H(2)2 rozróżnić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy; H(2)3 rozróżnić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony środowiska w olsce; H(2)4 rozróżnić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony środowiska w olsce; KZ(.c)(1)1 rozpoznać rodzaje obiektów budowlanych; KZ(.c)(1)2 rozpoznać elementy budynku; KZ(.c)(1)3 określić zadania elementów budynku; KZ(.c)(2)1 rozróżnić rodzaje konstrukcji budynków; odstawy bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska w budownictwie odstawy ergonomii Instytucje i służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce odstawowe pojęcia w budownictwie Rodzaje obiektów budowlanych Elementy konstrukcyjne budynku Fundamenty Ściany Stropy Dachy i stropodachy Schody,pochylnie i dźwigi Izolacje budowlane Instalacje budowlane Elementy wykończeniowe i wyposażenie budynków Rodzaje konstrukcji budynków Technologie wykonywania budynków Roboty betoniarskie i zbrojarskie rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
KZ(.c)(2)2 rozróżnić technologie wykonania obiektów budowlanych; ojęcie kablobetonu i strunobetonu KZ(.c)(3)1 rozróżnić rodzaje instalacji budowlanych; KZ(.c)(3)2 rozpoznać elementy instalacji budowlanych na podkładach budowlanych; KZ(.c)(3)3 rozpoznać oznaczenia graficzne elementów instalacji budowlanych; KZ(.c)(4)1 rozpoznać materiały budowlane na podstawie opisu, rysunku itp.; KZ(.c)(4)2 wskazać zastosowanie materiałów budowlanych; Klasyfikacja materiałów budowlanych Rodzaje materiałów budowlanych stosowanych w budownictwie i ich zastosowanie echy techniczne materiałów budowlanych lanowane zadanie Otrzymałeś polecenie wykonania rysunku rzutu poziomego parteru budynku jednorodzinnego. Zadanie wykonaj indywidualnie korzystając z dostępnych w pracowni przykładowych projektów budynków jednorodzinnych. Rysunek zwymiaruj, zastosuj odpowiednie oznaczenia graficzne materiałów budowlanych niezbędnych do jego wykonania oraz sporządź ich zestawienie. Wykonaną pracę przedstaw do oceny nauczycielowi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni dokumentacji wyposażonej w odpowiednie przykładowe projekty budowlane domków jednorodzinnych, N, katalogi itp. materiały potrzebne do wykonywania rysunków. W pracowni powinny być także stanowiska komputerowe podłączone do sieci, przykładowe dokumentacje budowlane. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą podczas realizacji powinny być ćwiczenia. Wykonanie zadania powinno poprzedzić kilka pokazów z objaśnieniami, przykłady zestawień materiałów Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach do 15 osób. Uczniowie będą wykonać to zadanie indywidualnie pod nadzorem prowadzącego. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia danego działu odbędzie się na podstawie oddanej przez ucznia dokumentacji. W zaproponowanym zadaniu oceniany będzie wykonany rysunek i jego zgodność z zasadami sporządzania rysunków technicznych. Ocenie podlegać będą zastosowane do wykonania rysunku oznaczenia graficzne materiałów budowlanych oraz sporządzony wykaz materiałów niezbędnych do wykonania parteru budynku jednorodzinnego. Uczeń będzie musiał wykazać się również umiejętnością czytania dokumentacji budowlanej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
1.2. odstawy organizacji robót budowlanych Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(7)2 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej podczas prac budowlanych; H(7)3 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami ochrony środowiska podczas wykonywania prac budowlanych; KZ(.c)(8)3 rozróżnić przyrządy stosowane do obliczania powierzchni w robotach budowlanych; KZ(.c)(9)1 rozróżnić zasady wykonywania pomiarów liniowych stosowane w robotach budowlanych ; KZ(.c)(9)2 rozróżnić zasady wykonywania pomiarów kątowych stosowane w robotach budowlanych ; KZ(.c)(10)1 rozróżnić elementy zagospodarowania terenu budowy; KZ(.c)(10)2 rozpoznać elementy zagospodarowania terenu budowy; KZ(.c)(11)1 rozróżnić środki transportu stosowane w budownictwie; KZ(.c)(11)2 dobrać środki transportu w zależności od rodzaju materiału przeznaczonego do transportu; KZ(.c)(12)1 stosować zasady transportu materiałów budowlanych; KZ(.c)(12)2 stosować zasady składowania materiałów budowlanych; KZ(.c)(13)1 rozróżniać rodzaje rusztowań KZ(.c)(13)2 stosować zasady montażu, użytkowania i demontażu rusztowań; KZ(.a)(14)1. rozróżnić programy komputerowe stosowane w budownictwie; KZ(.a)(14)2. określić funkcje programów komputerowych stosowanych w budownictwie; Elementy dokumentacji budowlanej odstawowe pomiary w budownictwie rzyrządy pomiarowe stosowane w robotach budowlanych Zasady wykonywania pomiarów w robotach budowlanych Zagospodarowanie terenu budowy odstawowy zakres prac dotyczący przygotowania terenu budowy Rodzaje transportu budowlanego Środki transportu budowlanego odstawowe zasady transportu i składowania materiałów budowlanych Rodzaje rusztowań budowlanych Zasady montażu, użytkowania i demontażu rusztowań rogramy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań budowlanych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
KZ(.a)(14)3. obsłużyć programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w budownictwie lanowane zadania Zadaniem ucznia jest rozpoznanie podstawowych materiałów stosowanych do wykonywania pokryć dachowych. Uczniowie uczestniczący w lekcji po wysłuchaniu wprowadzenia na temat materiałów używanych do pokryć dachowych powinni otrzymać próbki materiałów lub gotowe wyroby budowlane stosowane do wykonywania pokryć dachowych opisane np. cyframi lub literami oraz kartę z przygotowaną tabelą. W tabeli powinny być przygotowane kolumny pozwalające na zapisanie nazwy rozpoznanego materiału, rodzaju dachu dla którego dany materiał można zastosować oraz krótkiej charakterystyki lub opisu materiałów przedstawionych w zestawie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni materiałoznawstwa. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: próbki materiałów budowlanych oraz stanowiska do wykonywania badań laboratoryjnych jak również sprzęt do wykonywania badań. Komputer z dostępem do Internetu, 1 stanowisko dla dwóch uczniów. Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Instrukcje do ćwiczeń, normy, gotowe tabele wspomagające prowadzenie ćwiczeń i podsumowanie wykonanych badań, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce budowlanej i drogowej. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych wspólnych dla obszaru budowlanego. W dziale tym powinny być kształtowane umiejętności związane z rozpoznawaniem obiektów budowlanych i ich elementów, materiałów do ich wznoszenia oraz metod wykonawstwa budowlanego itp., które są podstawą dalszego kształcenia. Dział programowy odstawy budownictwa ogólnego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń i tekstu przewodniego. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń laboratoryjnych, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
2. Technologia robót ziemnych i nawierzchniowych 2.1.H i OŻ w przedsiębiorstwie drogowym i na placu budowy 2.2.Maszyny drogowe 2.3.odstawowe wiadomości o drogach i mostach 2.4.Roboty ziemne przy budowie torowiska ziemnego 2.5.Roboty nawierzchniowe 2.1. H i OŻ w przedsiębiorstwie drogowym i na placu budowy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(1)1 wyjaśnić zasady ochrony ppoż. w przedsiębiorstwie drogowym; H(1)2 rozróżnić środki gaśnicze; H(2)1 wymienić instytucje oraz służby działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska; H((2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; H(2)3 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy. H(3)1 rozróżnić prawa pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; H (3)2 rozróżnić obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; H(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie drogowym; H(4)1 dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych przy robotach drogowych; H(4)2 scharakteryzować sposoby przeciwdziałania zagrożeniom dla środowiska przy robotach drogowych; rzepisy bhp i ppoż. w przedsiębiorstwie drogowym odstawowe środki gaśnicze rawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp i ppoż. Zagrożenia dla zdrowia i życia oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zawodowych przy robotach drogowych Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane w robotach drogowych na placu budowy Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia pracownika Ochrona środowiska w drogownictwie hp na placu budowy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
H(4)3 określić typowe choroby zawodowe zagrażające pracownikowi wykonującemu prace przy robotach drogowych; H(5)1 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku robót drogowych; H(5)2 dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku robót drogowych; H(5)3 określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy robót drogowych; H(6)1 zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące przy robotach drogowych; H(6)2 dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(6)3 ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy; H(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w budownictwie drogowym; H(7)2 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy w drogownictwie. H(8)1 zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; H(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych w drogownictwie; H(8)3 dobrać środki ochrony zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych w drogownictwie; H(8)4 zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania. H(9)1 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych H(9)2 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(9)3 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych mechanika maszyn i urządzeń drogowych; H(10)1 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia przy wykonywaniu zadań zawodowych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
mechanika maszyn i urządzeń drogowych; Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego H(10)2. zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych technika drogownictwa H(10)3 zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia pracownika; lanowane zadanie Wyszukiwanie i selekcjonowanie informacji dotyczących przepisów bhp na placu budowy. Na podstawie uzyskanych w Internecie danych dokonaj selekcji informacji dotyczących składowania materiałów na placu budowy podczas budowy odcinka drogi o nawierzchni z betonowej kostki brukowej. raca nad zadaniami może odbywać się w niewielkich grupach, które następnie po zakończeniu zadania mogą prezentować swoje zrealizowane zadanie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy H na placu budowy H i OŻ w przedsiębiorstwie drogowym i na placu budowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa. owinny być kształtowane umiejętności analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu bezpiecznego wykonywania zadań zawodowych na placu budowy. Należy także kształtować postawę odpowiedzialności pracownika za bezpieczeństwo na placu budowy. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory przepisów prawa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zestawy przepisów ppoż., Komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. zasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące bhp. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa odpowiedzialnego za bezpieczeństwo podległych mu pracowników, mienia i sprzętu. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu przepisów bhp. Dział programowy hp w przedsiębiorstwie drogowym i na placu budowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy myśli, dyskusji dydaktycznej. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie są motywowani do samodzielnej pracy. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach 2-3 osobowych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
2.2. Maszyny drogowe Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(.a)(3)1 sklasyfikować maszyny i urządzenia drogowe według określonych odstawowe wiadomości z maszynoznawstwa kryteriów; Klasyfikacja maszyn i urządzeń drogowych: KZ(.a)(3)2 wyjaśnić budowę, zasady działania oraz przeznaczenie maszyn i maszyny do robót ziemnych, urządzeń stosowanych w robotach drogowych; maszyny do produkcji i i uszlachetniania kruszyw, KZ(.a)(3)3 objaśnić działanie napędów w maszynach i urządzeniach drogowych; maszyny do stabilizacji gruntów, maszyny do układania nawierzchni bitumicznych, KZ(.a)(3)4 określić wymagania, jakim powinny odpowiadać maszyny i maszyny do układania nawierzchni z betonu urządzenia drogowe. cementowego, KZ(.a)(5)1 sklasyfikować materiały stosowane w drogownictwie wg różnych maszyny do robót utrzymaniowych, kryteriów; maszyny do robót zbrojarskich i betoniarskich, KZ(.a)(5)2 rozróżnić materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach drogowych; maszyny i sprzęt do budowy mostów i przepustów KZ(.a)(5)3 scharakteryzować rodzaje oraz właściwości metali i ich stopów; udowa i zasada działania podstawowych maszyn i urządzeń stosowanych w drogownictwie KZ(.a)(5)4 składować materiały eksploatacyjne do maszyn i urządzeń Wymagania stawiane maszynom drogowym drogowych na placu budowy. Materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach drogowych Metale i ich stopy lanowane zadanie Dobór maszyn i sprzętu do wykonywania podbudów. Korzystając z katalogu KNR dobierz zestaw maszyn i sprzętu do wykonania podbudowy wskazanej w zadaniu. Dla każdej z dobranych maszyn lub sprzętu zestaw czynności, które można wykonać przy ich użyciu. W celu wykonania zadania przygotuj tabelę z odpowiednimi kolumnami. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy Maszyny drogowe wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa. owinny być kształtowane umiejętności związane z doborem maszyn i sprzętu do wykonywania podbudów. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: katalogi KNR, katalogi maszyn, sprzętu, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące pracy maszyn stosowanych w drogownictwie. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa. Dział programowy Maszyny drogowe wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego i dyskusji dydaktycznej. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.3. odstawowe wiadomości o drogach i mostach Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(.a)(12) 1 zastosować oznaczenia graficzne elementów i materiałów budowlanych; KZ(.a)(12)3 analizować elementy dokumentacji technicznej z zakresu konstrukcji dróg i mostów; KZ(.a)(12)4 dobrać elementy dokumentacji do planowanego zadania z zakresu budowy dróg; KZ(.a)(8)1 określić rolę i znaczenie dróg w gospodarce narodowej; KZ(.a)(8)2 dokonać podziału dróg na klasy techniczne; KZ(.a)(8)3 rozróżnić wymagania techniczne różnych klas dróg; odstawowe definicje w drogownictwie Klasyfikacja funkcjonalna i techniczna dróg Zarządcy dróg publicznych w olsce zęści składowe pasa drogowego i ich zadania Skrajnia drogi Dokumentacja techniczna dróg i obiektów mostowych Droga w planie Droga w przekroju poprzecznym Droga w profilu podłużnym odstawowe zasady projektowania dróg rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
KZ(.a)(8)4 dokonać podziału dróg ze względu na zarządcę drogi; Skrzyżowania drogowe Drogi szybkiego ruchu KZ(.a)(9)1 rozróżnić części składowe pasa drogowego i określić ich zadania; Drogowe obiekty inżynierskie KZ(.a)(9)2 rozróżnić elementy drogi w przekroju poprzecznym; Rodzaje obiektów mostowych Klasyfikacja mostów KZ(.a)(9)3 rozróżnić elementy drogi w profilu podłużnym; zęści składowe mostu KZ(.a)(9)4 określić funkcje poszczególnych elementów pasa drogowego; odstawowe funkcje podpór i przęseł mostów KZ(.a)(10)1 rozróżnić rodzaje obiektów mostowych; Konstrukcja jezdni na moście Rodzaje konstrukcji mostów KZ(.a)(10)2 sklasyfikować mosty ze względu na przeznaczenie KZ(.a)(10)3 sklasyfikować mosty ze względu na materiały z jakich zostały wykonane; KZ(.a)(11)1 rozróżnić części składowe mostów; KZ(.a)(11)2 rozróżnić funkcje przęseł i podpór oraz konstrukcję jezdni na przęśle; lanowane zadania Rysowanie przekroju poprzecznego drogi na prostej i na łuku Zadaniem ucznia jest narysowanie przekroju poprzecznego drogi dla zadanych przez nauczyciela danych wyjściowych. rzekrój należy narysować na odcinku prostym i na łuku drogi. Obliczanie rzędnych przekroju poprzecznego drogi na prostej i na łuku Zadaniem ucznia jest obliczenie rzędnych pośrednich przekroju poprzecznego drogi dla zadanych warunków wyjściowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: przykładowe projekty dróg w tym szczególnie rysunki przekrojów poprzecznych drogi różnych klas technicznych, plansze edukacyjne przedstawiające elementy przekroju poprzecznego dróg, zestawy przykładowych ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa.dział programowy odstawowe wiadomości o drogach i mostach wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej. Dominująca metodą kształcenia powinna być tekstu przewodniego która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.4. Roboty ziemne przy budowie torowiska ziemnego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(.a)(13)1 rozpoznać grunt na podstawie analizy makroskopowej; Grunt jako materiał budowlany Mechanizacja robót ziemnych KZ(.a)(13)2 określić właściwości gruntów na podstawie przeprowadzonych badań; Zagęszczanie gruntu Transport w robotach ziemnych KZ(.a)(13)4 sklasyfikować grunt na podstawie wyników badań; Obliczanie objętości robót ziemnych w robotach KZ(.a)(15)1 rozróżnić przyrządy pomiarowe stosowane w robotach ziemnych; liniowych Metody wykonywania nasypów KZ(.a)(17)1 sklasyfikować środki transportu stosowane w drogownictwie; Metody wykonywania wykopów KZ(.a)(17)2 dobrać środki transportu odpowiednie do realizowanego zadania; Roboty ziemne w trudnych warunkach KZ(.a)(17)3 scharakteryzować rodzaje i zastosowanie środków transportu na Nasypy na bagnach podwoziach kołowych i gąsienicowych. Obliczanie kosztów robocizny i pracy sprzętu w.2.1(2)1 określić rodzaje robót podczas wykonywania robót ziemnych; robotach ziemnych Metody wzmacniania gruntów podłoża.2.1(2)3 zastosować różne techniki pracy w zależności od typu sprzętu Stabilizacja mechaniczna podłoża roboczego;.2.1(2)4 określić zasady spulchniania i zagęszczania gruntu;.2.1(3)1 posłużyć się tabelami robót ziemnych;.2.1(3)2 posłużyć się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną wykonywania robót ziemnych;.2.1(4)1 dobrać maszyny i sprzęt do stabilizacji i zagęszczania gruntu;.2.1(4)3 dobrać maszyny i sprzęt do wykonywania pali i ścianek szczelinowych; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
.2.1(4)4 dobrać maszyny i sprzęt do rodzaju wykopu;.2.1(8)1 określić jednostkowe koszty pracy sprzętu;.2.1(8)2 dokonać rozliczeń pracy sprzętu;.2.1(8)3 dokonać rozliczeń robocizny przy robotach drogowych. lanowane zadania Obliczanie objętości nasypów drogowych w terenie płaskim Zadaniem ucznia jest obliczenie objętości nasypu drogowego o podanej przez nauczyciela długości, o zadanych pochyleniach skarp i szerokości korony nasypu dla stałej wysokości. o zakończeniu wykonania zadania uczniowie powinni zaprezentować wynik obliczeń np. w przygotowanej przez nauczyciela tabeli celem porównania zmian objętości w zależności od zadanego pochylenia skarp nasypu. Rysowanie przekroju poprzecznego nasypu Zadaniem ucznia jest wykonanie w określonej skali przekroju poprzecznego nasypu dla zadanych danych wyjściowych Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: przykładowe projekty dróg, mostów, skrzyżowań drogowych i innej dokumentacji drogowej. Zestawy przykładowych ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika drogownictwa. Dział programowy Roboty ziemne przy budowie torowiska ziemnego wymaga stosowania metod kształcenia opartych na metodzie tekstu przewodniego. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnie prowadzonej pod nadzorem nauczyciela. Dominująca metodą kształcenia powinna być tekstu przewodniego która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji a także jej zastosowanie do własnego przypadku. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24