Prof. Józef Nizioł luty 2010 Politechnika Krakowska Profesor Michał Życzkowski Uczony, Nauczyciel, Obywatel Profesor Michał Życzkowski urodził się 12 kwietnia 1930 roku w Krakowie. W roku 1954 ukończył studia wyższe na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej. Dwa lata wcześniej podjął pracę na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej w charakterze asystenta stażysty a później asystenta. Jeszcze jako student opublikował 5 samodzielnych prac w Przeglądzie Mechanicznym i Rozprawach Inżynierskich. Nadto opublikował samodzielnie książkę Tablice funkcji Eulera i pokrewnych PWN Warszawa 1954. Mając 25 lat obronił pracę doktorską w 1955 roku. W roku 1957 uzyskał staż naukowy w Londynie i w roku 1958 uzyskał stopień Diploma of Imperial College In London. W roku 1960 habilitował się będąc pierwszym doktorem habilitowanym Politechniki Krakowskiej. W roku 1962 uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego a w roku 1969 profesora zwyczajnego. W roku 1973 został członkiem korespondentem PAN a w 1989 członkiem rzeczywistym. Z chwilą odrodzenia się PAU w roku 1991 został jej członkiem czynnym. W roku 1995 otrzymał godność Doctora Honoris Causa Politechnika Krakowskiej. W roku 1997 został wybrany na członka rzeczywistego Austriackiej Akademii Nauk. W ponad 150 letniej jej działalności był jednym z 10 polaków i jedynym przedstawicielem nauk technicznych. Te dwa niezwykłe wyróżnienia Profesor cenił sobie najwyżej. Profesor Michał Życzkowski jako uczony. Dorobek naukowy profesora Michała Życzkowskiego jest imponujący. Był autorem trzech książek i współautorem 13 książek opublikowanych w renomowanych wydawnictwach krajowych i zagranicznych. Profesor był najbardziej dumny z trzech pozycji: Combined Loadings in the Theory of Plasticity PWN Nijhoff Warszawa 1981 (714 stron)
uwieczniającej prawie 20 lat Jego pracy naukowo-badawczej. W ośmiu rozdziałach tego dzieła podał precyzyjnie 3209 pozycji literatury całego świata Creep In Structures IV z zakresu teorii pełzania Springer Verlag, Berlin Heidelberg 1991 Optimal Structural Design under Stability Constraints Kluwer Academic Publishers, Dordrecht- Boston-London, 1988 (469 str.) wydanej wspólnie ze swoim wychowankiem A. Gajewskim Był autorem 83 publikacji naukowych w renomowanych czasopismach polskich i międzynarodowych oraz 139 publikacji współautorskich. Był autorem 25 publikacji w materiałach konferencji głównie międzynarodowych i 11 publikacji zespołowych. Na kongresach i konferencjach naukowych wygłosił na różnych kontynentach 57 referatów promujących osiągnięcia nauki polskiej w świecie. Profesor Michał Życzkowski nauczyciel i wychowawca. Profesor dbał wyjątkowo o rozwój talentów młodych ludzi, począwszy od studentów a kończąc na profesorach; popierał gorąco uzyskiwanie przez nich tytułów naukowych, członkowstw w renomowanych organizacjach naukowych np. PAN, PAU i godności Dr h.c. uczelni polskich i zagranicznych. Będąc członkiem Zespołu Dydaktycznego Podstawowe Problemy Techniki Min. Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1974-1981) opracował program dla specjalności Mechanika Stosowana która jako pierwsza w kraju została uruchomiona w Politechnice Krakowskiej w roku 1975, a następnie w Politechnice Warszawskiej i Gdańskiej. Na kierunku tym kształcono studentów w zakresie szeroko pojętej mechaniki materiałów i konstrukcji oraz jej zastosowań w problemach inżynierskich. Rok później, wzorując się na programach kształcenia opracowanych przez profesora Michała Życzkowskiego uruchomiono w ramach kierunku PPT specjalności: Wibroakustyka Stosowana i Matematyka Stosowana min. w AGH, UW, PW, UP. Po nieprzemyślanej likwidacji przez Ministerstwo w roku 1989 kierunku Podstawowe Problemy Techniki profesor Michał Życzkowski podjął wysiłek uruchomienia międzywydziałowego kierunku studiów Mechanika Komputerowa prowadzonego przez wydziały Inżynierii Lądowej, Inżynierii Sanitarnej i Wodnej i Mechaniczny. Kierunek ten jako pierwszy w Polsce został uruchomiony w Politechnice Krakowskiej w 1991 roku. Opublikowany plan studiów i programy szczegółowe Computational Mechanics Curriculum and Course Catalog - Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki 1992 (str. 192) spotkał się z bardzo pochlebnymi opiniami znaczących uniwersytetów z Austrii, Francji, Japonii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Dokładnie śledził proces dydaktyczny studentek i studentów tych specjalności prowadząc precyzyjne
statystyki. Absolwentów zapraszał do swojego domu na Żuławskiego na herbatkę, ciasteczka, luźne rozmowy i wpis do specjalnej księgi pamiątkowej. Chociaż była to specjalność stawiająca studentom duże wymagania wykształciła ona ogółem ponad 320 magistrów inżynierów poszukiwanych zarówno przez nowoczesne zakłady /np. Delphi Automatics Systems, Asea Brown Boveri, Arthur Andersen Consalting/ jak i wyższe uczelnie i ośrodki obliczeniowe. Pełniąc funkcję dyrektora Instytutu Mechaniki i Podstaw Konstrukcji maszyn w latach 1973-1996 (pierwszy w Politechnice Krakowskiej bezpartyjny dyrektor instytutu po reorganizacji w 1973 roku) opracował wzorcowy życiorys rozwoju pracownika naukowego zawierający wiele dość wygórowanych progów w trzech obszarach: nauka, dydaktyka, organizacja. W każdym z nich zawierających od 4 do 10 pozycji pracownik ze swoim opiekunem naukowym zgłaszał się co roku na spowiedź a po uzyskaniu stopnia doktora samodzielnie. Po przedstawieniu sprawozdania i rozmowie z dyrektorem otrzymywał zieloną strzałkę w lewo (zrealizowane przed terminem), lub czerwoną w prawo (opóźnienie). Na zaproszenie wielu uniwersytetów zagranicznych profesor Michał Życzkowski prowadził cykle wykładów z teorii plastyczności, optymalnego kształtowania konstrukcji w zakresie sprężysto-plastycznym narażonych na obciążenia dynamiczne dla doktorantów i profesorów w Anglii, Brazylii, RFN, NRD, USA i we Włoszech. Profesor Michał Życzkowski wypromował 29 doktorów. Był recenzentem 37 prac habilitacyjnych i 61 prac doktorskich. Był promotorem w dwóch postępowaniach o nadanie godności Doctora Honoris Causa Politechniki Krakowskiej. Działalność organizacyjna profesora Michała Życzkowskiego na rzecz rozwoju Nauki Profesor Michał Życzkowski był członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej w 1958 roku i v-prezesem Zarządu Głównego PTNTiS 1969-1971, przewodniczącym Komisji Mechaniki Stosowanej Oddziału Krakowskiego PAN 1984-1992, v-przewodniczącym Komitetu Mechaniki PAN 1984-1993, członkiem Komitetu Badań Naukowych 1989-2001, przewodniczącym Komitetu Redakcyjnego wydawnictwa encyklopedycznego Mechanika Techniczna 1991-2006. Za główne międzynarodowe osiągnięcia naukowo-organizacyjne profesor uważał pełnione funkcje członka pięcioosobowego zespołu oceniającego projekty sympozjów IUTAM w latach 1984-1992 (na funkcję tę został wybrany na walnym zgromadzeniu IUTAM w Lyngby w 1984) oraz korespondenta organizacji Euromech na teren Polski w latach 1975-1996, w okresie tym proponował polskich uczestników kolokwiów Euromech. W Krakowie organizował dwie konferencje międzynarodowe: IV Polsko-Niemiecką konferencję
Mechanics of I? Media and Structures 1987 oraz Sympozjum IUTAM Creep In Structures IV 1990, a w Udine konferencję naukowo-szkoleniową Structural Optimization dunder Stability and Vibration Contraints 1988. Był też członkiem zespołów redakcyjnych: 6 naukowych czasopism zagranicznych i 4 polskich Nagrody i odznaczenia 1. Nagroda im. MT Hubera 1963 2. Nagroda Sekretarza Naukowego PAN 1977 3. Nagroda Prezesa Rady Ministrów jedna w kraju za wybitne osiągnięcia naukowe 2000. 4. Osiem nagród różnych Ministrów Szkolnictwa Wyższego. 5. 25 nagród Rektora Politechniki Krakowskiej Profesor najwyżej cenił sobie te trzy pierwsze nagrody Profesor Michał Życzkowski został odznaczony Krzyżami Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz wieloma innymi odznaczeniami resortowymi i branżowymi. Profesor Michał Życzkowski jako Obywatel Profesor Michał Życzkowski był nie tylko niezwykłym autorytetem naukowym i moralnym. Razem z żoną Teresą wychowali czwórkę dzieci i pomagali w miarę możliwości wychowywać 11 wnucząt (obecnie już 12), ucząc ich pracowitości rzetelności i patriotycznej postawy. W latach 60-tych i 70-tych organizował turnieje brydża towarzyskiego, majowe pikniki w Grodzisku koło Tyńca połączone z ogniskami i różnymi turniejami np. badmintona. Pozostaje w naszej pamięci jako niezwykły badacz i człowiek wielkiego serca.