Def2000/WPR a proces Badania i Oceny Nadzorczej Bogdan Ludwiczak Pion Bankowości Spółdzielczej Cel prezentacji Celem prezentacji jest omówienie aktualnej i przyszłej (planowanej) funkcjonalności aplikacji def2000/wpr z punktu widzenia wymagań procesu Badania i Oceny Nadzorczej (BION). Materiały informacyjne 1
Agenda Istota procesu BION * System Informacji Zarządczej (SIZ) w procesie BION Dostępna funkcjonalność def2000/wpr Rozwój def2000/wrp a potrzeby procesu BION * Dr Andrzej Stopczyński, Proces Badania i Oceny Nadzorczej BION, www.knf.gov.pl Istota procesu BION Materiały informacyjne 2
Istota procesu BION - definicja BION (Badanie i Ocena Nadzorcza) całościowy proces oceny banku, wykorzystujący wszelkie dostępne informacje posiadane przez Nadzór na temat Banku, w tym informacje uzyskane: w wyniku czynności związanych z licencjonowaniem, analizy z za biurka, wizyt nadzorczych i czynności kontrolnych na miejscu w banku Istota procesu BION - geneza Art. 124 Dyrektywy 48/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe. Uchwała nr 2/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 7 stycznia 2008 r. w sprawie trybu wykonywania nadzoru bankowego wskazane szczegółowo elementy uwzględniane w procesie badania i oceny nadzorczej. Materiały informacyjne 3
Istota procesu BION - cele Ocena ryzyka występującego w banku Ocena jakości wewnątrzbankowego procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego (ICAAP), który zabezpiecza istotne ryzyko występujące w działalności bieŝącej, przewidywany poziom ryzyka w działalności przyszłej oraz uwzględnia negatywne zmiany czynników otoczenia zewnętrznego (art.128 ust.1 lit b. Prawa bankowego) Ocena zgodności działania banku z odpowiednimi ustawami i regulacjami ostroŝnościowymi oraz wewnętrznymi regulacjami i standardami Identyfikacja nieprawidłowości w działalności prowadzonej przez bank Istota procesu BION - cele Ocena ryzyka występującego w banku Ocena jakości wewnątrzbankowego procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego (ICAAP), który zabezpiecza istotne ryzyko występujące w działalności bieŝącej, przewidywany poziom ryzyka w działalności W przyszłej przypadku oraz banków uwzględnia spółdzielczych negatywne proces zmiany szacowania czynników kapitału otoczenia wewnętrznego zewnętrznego dokonywany (art.128 ust.1 jest lit w b. oparciu Prawa o model bankowego) wzorcowy opracowany przez banki zrzeszające, dostosowany do indywidualnych potrzeb i specyfiki Ocena zgodności działania banku z odpowiednimi ustawami i danego banku. regulacjami * ostroŝnościowymi oraz wewnętrznymi * Dr Andrzej regulacjami Stopczyński, i standardami Proces badania i oceny Identyfikacja nieprawidłowości w działalności prowadzonej przez bank Materiały informacyjne 4
Materiały informacyjne 5
Obszary objęte oceną nadzorczą Poziom ryzyka Czynniki kontrolne Ocena adekwatności ICAAP Ocena końcowa BION Ocena ryzyka netto ocena poziomu ryzyka z uwzględnieniem czynników kontrolnych (x50%) Zarządzanie Wynik finansowy Łączna ocena adekwatności kapitałowej (x30%) Ocena zarządzania (x15%) Ocena wyniku finansowego (x5%) Materiały informacyjne 6
System Informacji Zarządczej (SIZ) w procesie BION SIZ w systemie informacyjnym Banku Bank System informacyjny (obieg informacji w Banku) System informatyczny (komputery, oprogramowanie, urządzenia peryferyjne, zespół informatyków itd.) System informatyczny zarządzania (wszystkie elementy systemu informatycznego związane z zarządzaniem) Materiały informacyjne 7
SIZ z punktu widzenia procesu BION Bank System zarządzania (wszystkie czynności, osoby, przepisy i normy związane z zarządzaniem) SIZ System informacyjny zarządzania (wszystkie czynności, osoby, przepisy i środki techniczne związane z obiegiem informacji) System informatyczny zarządzania (skomputeryzowana część systemu informacyjnego) System Informacji Zarządczej (SIZ) w procesie BION 1. Podstawowe narzędzie pomiaru i raportowania ryzyka. 2. Zasady funkcjonowania SIZ są uwzględniane w ocenie czynników kontrolnych: identyfikacja i pomiar ryzyka, monitorowanie ryzyka, indywidualnie, dla wszystkich rodzajów ryzyka. 3. Istotny element oceny systemu zarządzania banku z punktu widzenia: zakresu raportowania, identyfikacji ryzyka, pomiaru ryzyka, monitorowania ryzyka. Materiały informacyjne 8
Def2000/WPR w SIZ Bank System zarządzania (wszystkie czynności, osoby, przepisy i normy związane z zarządzaniem) Def2000/WPR System informacyjny zarządzania (wszystkie czynności, osoby, przepisy i środki techniczne związane z obiegiem informacji) System informatyczny zarządzania (skomputeryzowana część systemu informacyjnego) Dostępna funkcjonalność def2000/wpr Materiały informacyjne 9
Dostępna funkcjonalność def2000/wpr Pomiar ryzyka dla potrzeb wzorcowego * modelu ICAAP Ekspozycje z wagami ryzyka dla potrzeb weryfikacji wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka kredytowego (Filar I) Pomiar ryzyka koncentracji: duŝych ekspozycji kredytowych geograficznej, w jednorodny instrument, zabezpieczeń, w sektor gospodarki Pomiar ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej, z uwzględnieniem: ryzyka przeszacowania, krzywej dochodowości, bazowego i opcji klienta Pomiar ryzyka płynności Ryzyko kapitałowe * Model opracowany przez Banki Zrzeszające Dostępna funkcjonalność def2000/wpr Ryzyko kredytowe Dywersyfikacja portfela Aktywa wg wag ryzyka (wymóg kapitałowy) Jakość portfela kredytowego Kredytowanie osób wewnętrznych Indywidualne limity koncentracji produktowej i sektorowej Wymogi Rekomendacji S Dywersyfikacja portfela (ekspozycje, wartość zabezpieczeń, LtV) Ekspozycja na ryzyko (wymóg kapitałowy) Ekspozycje indywidualnie istotne Jakość portfela ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie Monitorowanie zabezpieczeń (wraz z LtV) Źródła finansowania Materiały informacyjne 10
Rozwój def2000/wpr a potrzeby procesu BION Rozwój def2000/wrp a potrzeby procesu BION Modyfikacje istniejącej funkcjonalności Nowe obszary pomiaru ryzyka Materiały informacyjne 11
Zakres parametryzacji * Zmiana sposobu konfiguracji klas ryzyka dla kont bilansowych i pozabilansowych, obsługa klasy ryzyka dla odsetek donatora Wprowadzenie moŝliwości identyfikacji powiązań, Parametryzacja wyłączeń z raportów koncentracji MoŜliwość definiowania powiązań dla ryzyka kapitałowego (powiązania udziałowców) Parametryzacja eksportu danych do arkusza wzorcowego (w zł lub w tys.) Ułatwienie parametryzacji dzięki wprowadzeniu słowników (np. dla wag ryzyka) Identyfikacja jednostek banku (do celów raportowania) * Dostępny od wersji 2.00.002.00 MoŜliwości raportowania * Wprowadzenie raportów analitycznych (weryfikacja raportów syntetycznych) Raportowanie zapisów ewidencji księgowej Raportowanie zrywalności/ spłacalności przed terminem w sposób analityczny raportowanie sposobu likwidacji depozytu (w jednostkach) Zmiana algorytmu wybierania duŝych ekspozycji kredytowych (uwzględnianie wszystkich rodzajów powiązań dostępnych w defbanku wg przyjętych parametrów) Obsługa podstawowych wyłączeń z raportów koncentracji Umieszczenie na raportach wartości parametrów i informacji dodatkowych Zmiany w wyświetlaniu i konfiguracji raportów kontrolnych moŝliwość losowego wybierania referencji * Dostępne od wersji 2.00.002.00 Materiały informacyjne 12
Administrowanie aplikacją 1 Rozszerzenie identyfikacji (logowania) błędów dla bazy transferowej def2000/wpr, zwiększenie odporności na nieprawidłowe dane Wprowadzenie ról dla UŜytkowników (Administrator, Analityk, Operator) Wprowadzenie uprawnień UŜytkowników do raportów (podstawowych i analitycznych) Sterowanie archiwizacją wczytanych plików, zawierających dane z systemu defbank MoŜliwość współpracy z Hurtownią Danych 2 1 Dostępne od wersji 2.00.002.00 2 Dostępne od wersji 2.00.003.00 Planowane modyfikacje istniejącej funkcjonalności Zwiększenie funkcjonalności w zakresie wizualizacji wyników (tabela, wykres, raport ) MoŜliwość przetwarzania końca miesiąca/roku niezaleŝnie od dziennych zasileń (np. w celu obsługi korekt księgowych) Autozasilanie systemu Parametryzacja częstotliwości wyliczania raportów Automatyczna dystrybucja raportów (Intranet) Mechanizm współpracy def2000/wpr z SIZARO (pozyskiwanie danych źródłowych dotyczących ryzyka operacyjnego) Materiały informacyjne 13
Planowane modyfikacje istniejącej funkcjonalności Raportowanie bilansu, rachunku wyników Wskaźnikowa ocena wyników Wyliczanie wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego (metoda wskaźnika bazowego) Modyfikacja wzorcowego arkusza kalkulacyjnego ICAAP dla potrzeb eksportu danych z def2000/wpr Rozszerzenie moŝliwości analitycznych w module oceny ryzyka kredytowego o model stress testingu (wpływ zmian sytuacji rynkowej na poziom ryzyka kredytowego) Rozszerzenie moŝliwości w zakresie identyfikacji ekspozycji detalicznych Planowane modyfikacje istniejącej funkcjonalności Raportowanie bilansu, rachunku wyników Wskaźnikowa ocena wyników Wyliczanie wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego (metoda wskaźnika bazowego) Modyfikacja wzorcowego arkusza kalkulacyjnego ICAAP dla potrzeb eksportu danych z def2000/wpr Rozszerzenie moŝliwości analitycznych w module oceny ryzyka kredytowego o model stress testingu (wpływ zmian sytuacji rynkowej na poziom ryzyka kredytowego) Rozszerzenie moŝliwości w zakresie identyfikacji ekspozycji detalicznych Materiały informacyjne 14
Planowane modyfikacje istniejącej funkcjonalności Raportowanie bilansu, rachunku wyników Wskaźnikowa ocena wyników Wyliczanie wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego (metoda wskaźnika bazowego) Modyfikacja wzorcowego arkusza kalkulacyjnego ICAAP dla potrzeb eksportu danych z def2000/wpr Rozszerzenie moŝliwości analitycznych w module oceny ryzyka kredytowego o model stress testingu (wpływ zmian sytuacji rynkowej na poziom ryzyka kredytowego) Rozszerzenie moŝliwości w zakresie identyfikacji ekspozycji detalicznych Kapitał ekonomiczny Strata nieoczekiwana Strata oczekiwana Model CR+ Materiały informacyjne 15
Skumulowane prawdopodobieństwo straty 100.0% 90.0% 80.0% 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% 0 140 028 290 058 440 088 590 118 740 148 890 178 1 040 208 1 190 238 1 340 268 1 490 298 1 640 328 1 790 358 1 940 388 2 090 418 2 240 448 2 390 478 2 540 508 2 690 538 2 840 568 2 990 598 3 140 628 3 290 658 3 440 688 3 590 718 3 740 748 3 890 778 4 040 808 Prawdopodobieństwo Strata Model CR+ Skumulowane prawdopodobieństwo straty 100.0% 90.0% Prawdopodobieństwo 80.0% 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% 0 140 028 290 058 440 088 590 118 740 148 890 178 1 040 208 1 190 238 1 340 268 1 490 298 1 640 328 1 790 358 1 940 388 2 090 418 2 240 448 2 390 478 2 540 508 2 690 538 2 840 568 2 990 598 3 140 628 3 290 658 3 440 688 3 590 718 3 740 748 3 890 778 4 040 808 Strata Model CR+ Materiały informacyjne 16
Rozwój def2000/wrp a potrzeby procesu BION Modyfikacje istniejącej funkcjonalności Nowe obszary pomiaru ryzyka Ryzyko stopy procentowej Ryzyko walutowe Ryzyko płynności Ryzyko stopy procentowej w def2000/wpr - funkcjonalność Zgodność modelu pomiaru wzorcową procedurą ICAAP Ocena profilu ryzyka Pomiar ryzyka metodą luki Analiza ryzyka z uwzględnieniem elastyczności zmian oprocentowania Banku w stosunku do zmian stawek referencyjnych MoŜliwość analizy symulacyjnej Prognozowanie dochodów, kosztów i wyniku odsetkowego Wariantowa ocena ryzyka przeszacowania Wskaźnikowa ocena ryzyka stopy procentowej Monitorowanie wykorzystania limitów Materiały informacyjne 17
Ryzyko walutowe w def2000/wpr - funkcjonalność Codzienne monitorowanie otwartej pozycji walutowej Szacowanie kapitału na pokrycie ryzyka walutowego metodą standardową (Filar I) Wpływ szokowej zmiany kursów walut na poziom wymogu kapitałowego (stress testing) Pomiar ryzyka walutowego metodąvalueatrisk szacowanie potencjalnej straty w zadanym okresie czasu Uwzględnianie, w metodzie VaR, wpływu korelacji kursów walut Struktura bazy depozytowej (w zaleŝności od waluty) Ryzyko płynności w def2000/wpr - funkcjonalność Wyliczanie nadzorczych norm płynności Stabilność bazy depozytowej - zobowiązania wobec duŝych deponentów (z uwzględnieniem powiązań) - zobowiązania wobec osób wewnętrznych - ocena stabilności bazy depozytowej (szacowanie osadu, zrywalność i odnawialność depozytów, średnia wartość depozytów i liczba rolowań) Pomiar płynności metodą luki Urealnianie płynności Wskaźnikowa ocena płynności Prognozowanie wybranych pozycji płynności Struktura kredytów i źródeł ich finansowania (depozytów) Materiały informacyjne 18
BION a docelowa funkcjonalność def2000/wpr Obszary objęte oceną nadzorczą Poziom ryzyka Czynniki kontrolne Ocena adekwatności ICAAP Ocena końcowa BION Ocena ryzyka netto ocena poziomu ryzyka z uwzględnieniem czynników kontrolnych (x50%) Zarządzanie Wynik finansowy Identyfikacja i pomiar Polityka banku Organizacja i kontrola Monitorowanie Łączna ocena adekwatności kapitałowej (x30%) Ocena zarządzania (x15%) Ocena wyniku finansowego (x5%) Dziękuję za uwagę Materiały informacyjne 19