opolski system informacji społeczno-gospodarczej opolski system informacji społeczno-gospodarczej www.osisg.opolskie.pl www.osisg.opolskie.pl Kapitał zagraniczny w województwie opolskim - analiza ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu rynku pracy (wg stanu na 2008 rok / koniec 2008 roku) SPIS TREŚCI: 1. RESUME......2 2. SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJ. OPOLSKIM...4 3. ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJ. OPOLSKIM...19 4. INWESTYCJE SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO MAJĄCYCH SIEDZIBĘ W WOJ. OPOLSKIM...31 5. PRACUJĄCY W SPÓŁKACH Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJ. OPOLSKIM...35 6. WYNAGRODZENIA W SPÓŁKACH Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJ. OPOLSKIM...40 7. POZOSTAŁE DANE DOTYCZĄCE SPÓŁEK Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO W WOJ. OPOLSKIM W PRZEKROJU WG LICZBY PRACUJĄCYCH...45 Opole 2010 Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
resume Resume Niniejsze opracowanie powstało na podstawie danych pozyskanych ze złożonych sprawozdań dla podmiotów z kapitałem zagranicznym KZ (badanie wprowadzone Programem Badań Statystycznych Statystyki Publicznej), z uwzględnieniem najbardziej aktualnych danych dotyczących 2008 roku. Obowiązek sprawozdawczy w zakresie wypełniania sprawozdania KZ dotyczy spółek prawa handlowego, a w szczególności spółek z udziałem kapitału zagranicznego, oddziałów przedsiębiorców zagranicznych, a także podmiotów zorganizowanych w innej niż wymienione formie prawnej i posiadających udziały kapitału zagranicznego. Opracowanie nie obejmuje danych o podmiotach sektora finansowego, tj. bankach i instytucjach ubezpieczeniowych, w których inwestorzy zagraniczni posiadają swoje udziały. Wszystkie dane dotyczą stanu organizacyjnego gospodarki na moment przeprowadzenia badania. Zbadana zbiorowość stanowiła około 35% wszystkich podmiotów z kapitałem zagranicznym zarejestrowanych w REGON w województwie opolskim. Inwestycje zagraniczne mają istotny wpływ na rozwój gospodarczy i konkurencyjność regionu. Zmiany zachodzące w gospodarce regionalnej bezpośrednio korelują ze zmianami na rynku pracy napływ kapitału zagranicznego w większości przypadków generuje nowe miejsca pracy, wpływa na wielkość produkcji i inwestycji. Dane dotyczące spółek z udziałem kapitału zagranicznego w 2008 r. wskazują na następującą charakterystykę regionu w tym obszarze: w regionie działalność prowadzą 462 podmioty zagraniczne, z czego większość to spółki z udziałem kapitału niemieckiego (245) oraz holenderskiego (83), w przekroju wg powiatów najwięcej jednostek z kapitałem zagranicznym prowadziło działalność w Opolu (156) oraz kolejno w powiatach: opolskim (54) oraz kędzierzyńsko-kozielskim i krapkowickim (51), zaś najmniej w powiecie głubczyckim (6) i namysłowskim (10), spółki te odpowiadają za ok. 20% ogółu inwestycji w gospodarce narodowej, a także za ponad połowę sprzedaży eksportowej, skumulowana wartość zaangażowanego kapitału wynosi niecałe 1,5 mld złotych, kapitał zza granicy napłynął do województwa łącznie z trzydziestu krajów, jednak niemal połowa przypada zaledwie na jeden z nich (47,9% na Niemcy), www.osisg.opolskie.pl 2
resume Resume niemal ¾ kapitału zagranicznego zaangażowanego w regionie przypada na przetwórstwo przemysłowe (spółki z tej sekcji odpowiadają także za ¾ nakładów inwestycyjnych spółek z kapitałem zagranicznym), szczególnym zainteresowaniem inwestorów cieszą się przede wszystkim następujące branże: produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych (27,2% całego kapitału zagranicznego zaangażowanego w regionie), produkcja artykułów spożywczych i napojów (18,2%), produkcja wyrobów z metali (17,2%), a także produkcja wyrobów chemicznych (10%). Na wyróżnienie zasługują ponadto: handel i naprawy oraz obsługa nieruchomości i firm, spółki z udziałem kapitału zagranicznego, zatrudniające ponad 249 pracujących, generują ponad 50% przychodów z całokształtu działalności wszystkich podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim, podmioty zagraniczne cechuje ponadto korzystna średnia wartość wskaźnika poziomu kosztów, co świadczy o efektywności ekonomicznej tej grupy podmiotów. w województwie opolskim podmioty z udziałem kapitału zagranicznego skupiają ok. 25 tys. pracujących, z czego ponad 70% pracuje w sekcji przetwórstwo przemysłowe, zdecydowana większość spółek to podmioty mikro, zatrudniające do 9 pracujących - stanowią one 62% wszystkich jednostek, podmioty małe (10-49 pracujących) 17%, średnie (50-249) 16%, a duże (powyżej 249) 5%, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto dla podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego w 2008 r. wyniosło 3,6 tys. zł, podmioty średnie cechowała najwyższa wartość wynagrodzenia, tj. 3.8 tys. zł, natomiast w podmiotach małych i dużych średnie zarobki ukształtowały się na poziomie 3,5 tys. zł, www.osisg.opolskie.pl 3
spółki z udziałem kapitału zagranicznego Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim www.osisg.opolskie.pl 4
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego w woj. opolskim w latach 2002-2008 (stan w końcu roku) 459 462 426 419 412 420 428 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Wyniki badań wskazują, iż w województwie opolskim działalność prowadzi niecałe pół tysiąca spółek z udziałem kapitału zagranicznego, z czego 33,8% w samym Opolu (więcej na str. 8). W porównaniu do 2002 roku liczba spółek zwiększyła się w regionie o 36 podmiotów. www.osisg.opolskie.pl 5
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego w woj. opolskim w latach 2002-2008 wg liczby pracujących Wyszczególnienie Lata (stan w końcu roku) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 do 9 pracujących 275 268 259 256 257 282 288 10-49 pracujących 85 85 86 89 83 76 77 50-249 pracujących 47 47 47 56 68 78 74 250 i więcej pracujących 19 19 20 19 20 23 23 Ogółem, 426 419 412 420 428 459 462 w tym nowopowstałe 18 18 48 35 44 33 28 W ostatnich siedmiu latach liczba spółek z kapitałem zagranicznym wzrosła, znacząco zwłaszcza w przypadku podmiotów o liczbie pracujących od 50 do 249 pracujących. Wśród mikroprzedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 250 osób, liczba podmiotów wzrosła nieznacznie. Każdego roku powstaje w województwie opolskim kilkadziesiąt podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego. W 2008 roku spośród 462 podmiotów, które zadeklarowały obecność kapitału zagranicznego, 28 stanowiły podmioty nowopowstałe. www.osisg.opolskie.pl 6
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek nowopowstałych w woj. opolskim wg kraju pochodzenia kapitału (2008 rok) Kraj pochodzenia kapitału Liczba nowopowstałych spółek Kapitał podstawowy w tys. zł W tym kapitał zagraniczny w tys. zł Austria 1 # # Chiny 1 # # Francja 1 # # Hiszpania 3 150 150 Irlandia 1 # # Łotwa 1 # # Niemcy 13 1 984 1 098 Holandia 2 # # Włochy 1 # # Republika Czeska 1 # # Kapitał mieszany 3 351 271 Województwo opolskie 28 3 035 2 011 Jak już wspomniano wcześniej, w 2008 roku w województwie opolskim powstało 28 nowych spółek z udziałem kapitału zagranicznego. Spośród nich niemal połowę stanowiły podmioty, w których zaangażowano kapitał niemiecki. Łącznie, w tym samym okresie, kapitał napłynął z 10 krajów (nie uwzględniając kapitału mieszanego). Ponad połowę kapitału zagranicznego, w nowopowstałych spółkach stanowił kapitał niemiecki. Zaprezentowanie bardziej szczegółowych danych nie jest możliwe z uwagi na tajemnicę statystyczną. www.osisg.opolskie.pl 7
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg powiatów i liczby pracujących (2008 rok) Wyszczególnienie ogółem do 9 pracujących 2008 (stan w końcu roku) od 10 do 49 pracuj ących od 50 do 249 pracujących powyżej 249 pracujących 1 Powiat brzeski 23 15 4 3 1 2 Powiat głubczycki 6 4-2 - 3 Powiat kędzierzyńsko-kozielski 51 25 11 13 2 4 Powiat kluczborski 13 8 1 1 3 5 Powiat krapkowicki 51 30 10 9 2 6 Powiat namysłowski 10 5 1 3 1 7 Powiat nyski 30 18 6 5 1 8 Powiat oleski 21 10 6 3 2 9 Powiat opolski 54 28 11 13 2 10 Powiat prudnicki 16 11 1 2 2 11 Powiat strzelecki 31 19 6 5 1 12 miasto Opole 156 115 20 15 6 Województwo opolskie 462 288 77 74 23 www.osisg.opolskie.pl 8
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba i udział (opolskie=100%) spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg gmin (2008 rok) pozostałe; 170; 37% Opole; 156; 34% Ozimek ; 12; 3% Gogolin ; 12; 2% Dobrzeń Wielki; 13; 3% Strzelce Opolskie; 15; 3% Nysa ; 19; 4% Krapkowice ; 28; 6% Kędzierzyn-Koźle; 37; 8% W przekroju wg powiatów, najwięcej spółek z kapitałem zagranicznym działało w Opolu (156), powiecie opolskim ziemskim (54) oraz powiatach: kędzierzyńsko-kozielskim i krapkowickim (po 51) - tabela na str. 8 W przekroju wg gmin najwięcej spółek z udziałem kapitału zagranicznego prowadziło działalność w Opolu (34%), i kolejno w gminach: Kędzierzyn-Koźle (8%), Krapkowice (6%), Nysa (4%), Strzelce Opolskie (3%) oraz Dobrzeń Wielki (3%) - wykres powyżej. www.osisg.opolskie.pl 9
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba i udział (opolskie=100%) spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg liczby pracujących (2008 rok) Wyniki badań wskazują, iż 62% spółek z udziałem kapitału zagranicznego stanowią mikroprzedsiębiorstwa, czyli podmioty o liczbie pracujących do 9 osób (288 spółek). 74; 16% 23; 5% Podmioty małe, o liczbie pracujących od 10 do 49 osób stanowią 17%, podmioty średnie 16%, a podmioty duże 5% (w województwie działalność prowadzą 23 spółki z udziałem kapitału zagranicznego, z których każda zatrudnia więcej niż 249 pracowników). Pomimo, iż mikroprzedsiębiorstwa stanowią prawie 2/3 wszystkich podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego, zaangażowanie w nich kapitału zagranicznego jest relatywnie niewielkie. Na wspomniane 62% spółek z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim przypada zaledwie ok. 11% całego zaangażowanego kapitału. 77; 17% 288; 62% Dla porównania: na dwadzieścia trzy największe podmioty w woj. opolskim (5% zbioru) przypada aż 38% kapitału do 9 osób od 10 do 49 osób od 50 do 249 osób powyżej 249 osób www.osisg.opolskie.pl 10
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg rodzaju udziałowców (2008 rok) Wyniki badań wskazują jednocześnie, iż w przekroju wg rodzaju udziałowców, niemal połowę stanowią osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą i nieposiadające polskiego obywatelstwa (47%). 10; 2% 32; 7% Wśród spółek z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim 44% to podmioty, których udziałowców stanowią osoby prawne z siedzibą za granicą. 218; 47% 202; 44% Na pozostałe dwie grupy udziałowców przypada zaledwie około 9% podmiotów. osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania za granicą, nieposiadająca obywatelstwa polskiego osoba prawna z siedzibą za granicą osoba prawna z siedzibą na terytorium Polski zależna od podmiotów zagranicznych pozostałe (w tym mieszany rodzaj udziałowca) www.osisg.opolskie.pl 11
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg kraju pochodzenia kapitału (2008 rok) 240 245 (53,0%) 160 80 83 (18,0%) 63 (13,6%) 20 (4,3%) 18 (3,9%) 13 (2,8%) 10 (2,2%) 10 (2,2%) 0 Niemcy Holandia Kapitał mieszany Włochy Austria Republika Czeska Wielka Brytania pozostałe Spośród wszystkich spółek z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim, ponad połowę z nich stanowią spółki, w których zaangażowano kapitał z Niemiec. Na drugim miejscu (18%) znajdują się spółki holenderskie. Wysoki udział spółek z udziałem kapitału niemieckiego w strukturze spółek z kapitałem zagranicznym jest wyróżnikiem województwa opolskiego (tab. na str. 13). Co czwarta spółka z udziałem kapitału niemieckiego ulokowana jest w Opolu (26,1%), a w dalszej kolejności w powiatach: krapkowickim (17,1%), opolskim ziemskim (13,9%) oraz kędzierzyńsko-kozielskim (12,2%). Natomiast, w przypadku spółek holenderskich zdecydowana większość z nich prowadzi działalność w Opolu (59,0%), a w mniejszym stopniu w powiecie opolskim ziemskim (8,4%) i strzeleckim (6,0%). www.osisg.opolskie.pl 12
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego wg kraju pochodzenia kapitału w woj. opolskim i w Polsce (2008 rok) Kraj pochodzenia kapitału Województwo opolskie (opolskie=100%) Polska (Polska=100%) Niemcy 53,0% 27,7% Holandia 18,0% 11,0% Włochy 3,9% 5,3% Austria 2,8% 4,0% Republika Czeska 2,2% 2,2% Wielka Brytania 2,2% 5,2% Irlandia 1,5% 1,8% Belgia 1,1% 2,9% Francja 1,1% 5,7% Norwegia 1,1% 1,5% Pozostałe 13,1% 32,7% www.osisg.opolskie.pl 13
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg sekcji PKD (2008 rok) 35,9% W przekroju wg sekcji PKD najwięcej spółek z udziałem kapitału zagranicznego prowadzi działalność w przetwórstwie przemysłowym (35,9%). W spółkach tych ulokowano 72,5% kapitału zagranicznego w regionie. 23,2% Na drugim miejscu znajdują się spółki zajmujące się obsługą nieruchomości i firm (23,2%). Ulokowano w nich jednak tylko 8% kapitału zagranicznego obecnego w województwie opolskim. www.osisg.opolskie.pl 14
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg sekcji i działów PKD (2008 rok) Liczba spółek Liczba pracujących A Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 14 3,0% 110 0,4% 01 rolnictwo, łowiectwo, włączając działalność usługową 14 3,0% 110 0,4% C Górnictwo 4 0,9% 235 0,9% 14 pozostałe górnictwo 4 0,9% 235 0,9% D Przetwórstwo przemysłowe 166 35,9% 18583 73,5% 15 produkcja artykułów spożywczych i napojów 17 3,7% 2849 11,3% 18 produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich 5 1,1% 151 0,6% 20 produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny 7 1,5% 427 1,7% 21 produkcja masy włóknistej oraz papieru 1 0,2% # # 22 działalność wydawnicza; poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji 6 1,3% 153 0,6% 23 produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej 1 0,2% # # 24 produkcja wyrobów chemicznych 16 3,5% # # 25 produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych 15 3,2% 826 3,3% 26 produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych 17 3,7% 2102 8,3% www.osisg.opolskie.pl 15
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg sekcji i działów PKD (2008 rok) 27 produkcja metali 4 0,9% 396 1,6% 28 produkcja wyrobów z metali 35 7,6% 2389 9,4% 29 produkcja maszyn i urządzeń 15 3,2% 2224 8,8% 31 produkcja maszyn i aparatury elektrycznej 5 1,1% 515 2,0% 32 produkcja sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych 3 0,6% 42 0,2% 33 produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków 2 0,4% # # 34 produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep 5 1,1% # # 35 produkcja pozostałego sprzętu transportowego 2 0,4% # # 36 produkcja mebli; pozostała działalność produkcyjna 6 1,3% 596 2,4% 37 przetwarzanie odpadów 4 0,9% # # E Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 5 1,1% # # 40 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę 5 1,1% # # F Budownictwo 38 8,2% 1884 7,4% 45 budownictwo 38 8,2% 1884 7,4% www.osisg.opolskie.pl 16
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg sekcji i działów PKD (2008 rok) G Handel i naprawy 86 18,6% 1817 7,2% 50 sprzedaż i naprawa pojazdów samochodowych i motocykli; sprzedaż detaliczna paliw 8 1,7% # # 51 handel hurtowy i komisowy 65 14,1% 1318 5,2% 52 handel detaliczny, naprawa artykułów użytku osobistego i domowego 13 2,8% # # H Hotele i restauracje 9 1,9% 39 0,2% 55 hotele i restauracje 9 1,9% 39 0,2% I Transport, gospodarka magazynowa i łączność 23 5,0% 622 2,5% 60 transport lądowy i rurociągowy 18 3,9% 441 1,7% 63 działalność wspomagająca transport; działalność związana z turystyką 4 0,9% # # 64 poczta i telekomunikacja 1 0,2% # # K Obsługa nieruchomości i firm 107 23,2% 1595 6,3% 70 obsługa nieruchomości 28 6,1% 51 0,2% 71 wynajem maszyn i urządzeń bez obsługi oraz wypożyczanie artykułów użytku osobistego i 8 1,7% # # domowego 72 informatyka 2 0,4% # # www.osisg.opolskie.pl 17
SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Spółki z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg sekcji i działów PKD (2008 rok) 74 działalność gospodarcza pozostała 69 14,9% 1470 5,8% M Edukacja 2 0,4% # # 80 edukacja 2 0,4% # # N Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 3 0,6% # # O 85 ochrona zdrowia i pomoc społeczna 3 0,6% # # Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 5 1,1% # # 90 odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, gospodarowanie odpadami, pozostałe usługi sanitarne i pokrewne 4 0,9% 39 0,2% 92 działalność związana z kulturą, rekreacją i sportem 1 0,2% # # Województwo opolskie 462 100,0% 25292 100,0% www.osisg.opolskie.pl 18
ZAANGAŻOWANie KAPITAŁu ZAGRANICZNego Zaangażowanie kapitału zagranicznego w województwie opolskim www.osisg.opolskie.pl 19
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Wprowadzenie Zaangażowanie kapitału zagranicznego wykazuje w Polsce 39,1% znaczne skoncentrowanie. W świetle wyników badań, prawie 40% kapitału zagranicznego zaangażowane jest w Warszawie... 52,9%... jednak jeśli wziąć pod uwagę tylko mikroprzedsiębiorstwa (o liczbie pracujących do 9 osób) to aż ponad połowa kapitału zagranicznego w tych spółkach przypada na stolicę... www.osisg.opolskie.pl 20
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Wprowadzenie... a w podmiotach największych (powyżej 249 pracujących) 35,9% na Warszawę przypada 35,9%. Dla podmiotów małych (10-49 pracujących) wskaźnik ten wynosi 36,1%, a dla średnich 39,7%. 6 W zaledwie sześciu powiatach, spośród prawie czterystu w Polsce, nie ma żadnej spółki z udziałem kapitału zagranicznego. W woj. opolskim kapitał zagraniczny występuje w każdym powiecie. www.osisg.opolskie.pl 21
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Wprowadzenie W województwie opolskim, spośród całego zaangażowanego 31,4% kapitału zagranicznego w regionie, 31,4% zaangażowano w mieście Opolu...... jednak biorąc pod uwagę wyłącznie kapitał zaangażowany w 51,9% podmiotach o liczbie pracujących powyżej 249 osób, na Opole przypada prawie 52% kapitału zagranicznego. www.osisg.opolskie.pl 22
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Wartość kapitału zagranicznego zaangażowanego w woj. opolskim w latach 2002-2008 (w mln zł) 1455,8 1400 1327,8 1270,4 1269,9 1202,5 1200 1125,1 1110,7 1000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Wartość kapitału zagranicznego w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego szacowana jest w województwie opolskim na 1 455,8 mln zł (2008 rok, wartość skumulowana). W latach 2002-2008 wartość ta wzrosła w regionie o ponad 29%. Kapitał zagraniczny ulokowany jest głównie w spółkach, w których liczba pracujących przekracza 49 osób (83,7%). Na podmioty średnie (50-249 pracujących) przypada 45,7% kapitału zagranicznego, a na podmioty największe (powyżej 249 pracujących) 38%. W mikroprzedsiębiorstwach (do 9 pracujących) zaangażowano 11,2%, a w podmiotach małych (10-49 pracujących) 5,1% - tabela na stronie 24. www.osisg.opolskie.pl 23
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Wartość kapitału zagranicznego zaangażowanego w woj. opolskim wg wielkości podmiotu w latach 2002-2008 (w mln zł) Wyszczególnienie Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 do 9 pracujących 50,3 91,2 104,0 224,9 119,1 112,5 163,4 11,2% 10-49 pracujących 80,3 71,8 88,1 70,6 69,4 74,8 73,8 5,1% 50-249 pracujących 607,8 659,0 366,9 432,3 536,3 593,5 665,1 45,7% 250 i więcej pracujących 386,6 380,5 551,8 542,7 545,1 546,9 553,5 38,0% Ogółem 1 125,1 1 202,5 1 110,7 1 270,4 1 269,9 1 327,8 1 455,8 100% www.osisg.opolskie.pl 24
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Rozkład kapitału zagranicznego, liczby spółek z udziałem kapitału zagranicznego oraz pracujących w spókach z udziałem kapitału zagranicznego w zależności od wielkości podmiotu (w 2008 roku) 80% zaangażowanie kapitału zagranicznego spółki z kapitałem zagranicznym pracujący 62,3% 56,9% 60% 45,7% 38,0% 40% 32,9% 20% 11,2% 16,7% 16,0% 3,0% 5,1% 7,1% 5,0% 0% do 9 pracujących 10-49 pracujących 50-249 pracujących 250 i więcej pracujących www.osisg.opolskie.pl 25
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Zaangażowanie kapitału zagranicznego w województwie opolskim wg powiatów (2008 rok, opolskie=100%, w %) miasto Opole 31,4% Powiat kędzierzyńsko-kozielski 19,6% Powiat krapkowicki 17,2% Powiat opolski 9,7% Powiat kluczborski Powiat prudnicki Powiat brzeski Powiat strzelecki Powiat nyski 3,1% 2,3% 2,1% 1,1% 1,0% Powiat głubczycki + namysłowski + oleski 12,5% 0% 10% 20% 30% Niemal 1/3 całego kapitału zagranicznego zaangażowanego w województwie opolskim przypada na miasto Opole. Na kolejnych miejscach znajdują się odpowiednio powiaty: kędzierzyńsko-kozielski (19,6%), krapkowicki (17,2%) oraz opolski (9,7%). Najmniej kapitału zza granicy napłynęło zaś do powiatów: namysłowskiego, głubczyckiego, strzeleckiego oraz zajmującego ostatnią pozycję powiatu nyskiego. W przekroju wg podregionów, na podregion opolski przypada niemal 90% kapitału zagranicznego zaangażowanego w województwie. www.osisg.opolskie.pl 26
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Rola Opola w przyciąganiu kapitału zagranicznego do województwa opolskiego (opolskie=100%, w %) 62,5% 60% 51,9% 40% 31,4% 20% 9,3% 9,2% 0% ogółem do 9 pracujących od 10 do 49 pracujących od 50 do 249 pracujących powyżej 249 pracujących Jak wspomniano wcześniej, znaczącą rolę w przyciąganiu kapitału zagranicznego odgrywa Opole, gdzie zaangażowano 31,4% kapitału. Jednak - w przekroju wg wielkości podmiotu - omawiane zaangażowanie przedstawia się nieco inaczej. Opole zdecydowany prym wiedzie w przyciąganiu kapitału do mikrospółek (do 9 pracujących), a także do spółek największych, w których zaangażowano odpowiednio: 62,5% oraz 51,9%. Kapitał w spółkach małych (10-49 pracujących) to głównie powiaty kędzierzyńsko-kozielski, opolski i strzelecki, a w spółkach średnich kędzierzyńsko-kozielski i krapkowicki. www.osisg.opolskie.pl 27
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Zaangażowanie kapitału zagranicznego w woj. opolskim wg kraju pochodzenia kapitału (w %, 2008 rok) Holandia 19,8% Kapitał mieszany 4,5% pozostałe kraje 27,8% Cechą charakterystyczną województwa opolskiego jest wysoka rola kapitału niemieckiego w strukturze całego zaangażowanego kapitału. Kapitał niemiecki w woj. opolskim to niemal połowa kapitału zza granicy (47,9%). Na drugim miejscu znajdują się inwestorzy z Holandii, na których przypada 19,8% zaangażowanego kapitału. Niemcy 47,9% W kraju sytuacja jest odwrotna. W strukturze kapitału zagranicznego dominuje kapitał holenderski (24,2%), a kapitał niemiecki plasuje się na pozycji drugiej (17,8%). Kolejne miejsca zajmują: Francuzi (16,2%) oraz Amerykanie, Szwajcarzy oraz Luksemburczycy (po 3,8%). www.osisg.opolskie.pl 28
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Zaangażowanie kapitału niemieckiego w Polsce wg podregionów (kapitał zagraniczny w danym podregionie=100%, 2008 rok) 17,8% POLSKA 47,9% OPOLSKIE 49,6% PODREGION OPOLSKI 37,3% PODREGION NYSKI Legenda: 40,0 i wiêcej od 30,0 do 39,9 od 20,0 do 29,9 od 10,0 do 19,9 poni ej 10,0 Podregion opolski: 6 miejsce Podregion nyski: 12 miejsce www.osisg.opolskie.pl 29
ZAANGAŻOWANIE KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO Zaangażowanie kapitału zagranicznego w woj. opolskim i Polsce wg sekcji (w %, 2008 rok) Wyszczególnienie Województwo opolskie Polska Przetwórstwo przemysłowe 72,5% 41,7% Handel i naprawy 10,5% 23,6% Obsługa nieruchomości i firm 8,0% 11,7% Górnictwo 5,5% 0,4% Budownictwo 1,4% 2,8% Transport, gospodarka magazynowa i łączność 0,9% # Pozostałe sekcje 1,2% # Województwo opolskie na tle kraju różnicuje nie tylko kraj pochodzenia kapitału, ale także jego zaangażowanie w poszczególnych sekcjach gospodarki. W regionie opolskim niemal 3/4 kapitału zagranicznego zaangażowano w przetwórstwie przemysłowym, podczas gdy w Polsce średnio zaledwie 41,7%. Inwestorzy zza granicy generalnie inwestują w regionie przede wszystkim w branże związane z przemysłem, w mniejszym zaś stopniu w działalność usługową. www.osisg.opolskie.pl 30
INWESTYCJE Inwestycje spółek z udziałem kapitału zagranicznego mających siedzibę na terenie województwa opolskiego www.osisg.opolskie.pl 31
INWESTYCJE Wprowadzenie ~0,5-0,9 Spółki z udziałem kapitału zagranicznego, mające siedzibę na terenie województwa opolskiego, inwestują łącznie każdego roku od ok. 0,5 do 0,9 mld złotych. ~20% W ostatnich latach, nakłady inwestycyjne spółek z udziałem kapitału zagranicznego stanowiły w regionie około 20% ogółu nakładów inwestycyjnych w gospodarce narodowej. www.osisg.opolskie.pl 32
INWESTYCJE Inwestycje spółek z udziałem kapitału zagranicznego w woj. opolskim w latach 2002-2008 891 41,9% 900 600 445 547 630 495 697 744 22,3% 23,5% 23,5% 17,1% 18,7% 19,0% 300 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Wartość nakładów inwestycyjnych spółek z udzialem kapitału zagranicznego mających siedzibę na terenie województwa opolskiego (w mln zł) Udział nakładów inwestycyjnych spółek z udziałem kapitału zagranicznego mających siedzibę na terenie województwa opolskiego w nakładach inwestycyjnych w gospodarce narodowej. www.osisg.opolskie.pl 33
INWESTYCJE Inwestycje spółek z udziałem kapitału zagranicznego wg wielkości podmiotu w woj. opolskim w latach 2002-2008 Wyszczególnienie Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 do 9 pracujących 4,5% 7,6% 9,4% 17,7% 9,4% 8,5% 11,2% 10-49 pracujących 7,1% 6,0% 7,9% 5,6% 5,5% 5,6% 5,1% 50-249 pracujących 54,0% 54,8% 33,0% 34,0% 42,2% 44,7% 45,7% 250 i więcej pracujących 34,4% 31,6% 49,7% 42,7% 42,9% 41,2% 38,0% Ogółem 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% www.osisg.opolskie.pl 34
PRACUJĄCY Pracujący w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim www.osisg.opolskie.pl 35
pracujący Liczba pracujących dyznamika w spółkach produkcji z udziałem spryedaneslu kapitału zagranicznego w PolsceyyyyYyy w woj. + opolskim grudyienw latach 2002-2008 (w osobach) 25 452 25292 25000 22 416 20 683 20000 17 399 18 036 18 563 15000 10000 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 W spółkach z udziałem kapitału zagranicznego pracuje w województwie opolskim 25,3 tys. osób, o 45% wiecej niż w 2002 roku. W przekroju wg wielkości podmiotu: - w podmiotach o liczbie pracujących do 9 osób pracuje 0,8 tys. osób (3% ogółu pracujących w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego), - w podmiotach o liczbie pracujących od 10 do 49 osób pracuje 1,8 tys. osób (7,1%), - w podmiotach o liczbie pracujących od 50 do 249 pracujących pracuje 8,3 tys. osób (32,9%), a - w podmiotach największych (co najmniej 250 pracujących) 14,4 tys. osób (56,9%) - tabela na str. 37. www.osisg.opolskie.pl 36
pracujący Liczba pracujących w spółkach z udziałem kapitału dyznamika zagranicznego produkcji spryedaneslu w woj. opolskim w PolsceyyyyYyy w latach 2002-2008 + grudyien wg wielkości podmiotu (w osobach) Wyszczególnienie Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 do 9 pracujących 740 686 682 705 671 726 762 3,0% 10-49 pracujących 1 892 1 870 1 950 2 126 1 960 1 882 1800 7,1% 50-249 pracujących 5 319 5 336 5 283 6 465 7 415 8 513 8330 32,9% 250 i więcej pracujących 9 448 10 144 10 648 11 387 12 370 14 331 14 400 56,9% Ogółem 17 399 18 036 18 563 20 683 22 416 25 452 25 292 100% www.osisg.opolskie.pl 37
pracujący Pracujący w spółkach z dyznamika udziałem kapitału produkcji zagranicznego spryedaneslu w woj. PolsceyyyyYyy opolskim wg + powiatów grudyien (opolskie=100%, w %, 2008 rok) powiat opolski 21,6% miasto Opole 19,4% powiat krapkowicki 12,8% powiat kędzierzyńsko-kozielski 10,7% powiat kluczborski powiat oleski 6,9% 6,9% powiat nyski powiat strzelecki powiat namysłowski powiat prudnicki powiat brzeski 5,2% 4,5% 4,3% 3,3% 3,2% powiat głubczycki 1,1% 0% 10% 20% Spośród 25,3 tys. osób pracujących w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego, 21,6% z nich pracuje w podmiotach prowadzących działalność w powiecie opolskim, 19,4% w Opolu, a 12,8% w powiecie krapkowickim. Najmniej osób pracuje w powiatach: prudnickim (3,3%), brzeskim (3,2%) oraz głubczyckim (1,1%). www.osisg.opolskie.pl 38
pracujący Liczba pracujących w spółkach dyznamika udziałem produkcji kapitału spryedaneslu zagranicznego w PolsceyyyyYyy w woj. opolskim + wg grudyien kraju pochodzenia kapitału (2008 rok) Kraj pochodzenia Pracujący Liczba kapitału udział spółek w osobach (opolskie=100%) Niemcy 13 428 53,1% 245 Kapitał mieszany 3 688 14,6% 20 Holandia 3 625 14,3% 83 Austria 849 3,4% 13 Wielka Brytania 545 2,2% 10 Finlandia 531 2,1% 4 Francja 481 1,9% 5 Włochy 327 1,3% 18 Irlandia 167 0,7% 7 Norwegia 161 0,6% 5 Belgia 118 0,5% 5 Dania 101 0,4% 3 Republika Czeska 42 0,2% 10 Pozostałe 1 229 4,9% 34 Natomiast, w przekroju wg kraju pochodzenia kapitału, najwięcej osób pracuje w spółkach z udziałem kapitału niemieckiego (53,1%), mieszanego (14,6%) oraz holenderskiego (14,3%). www.osisg.opolskie.pl 39
WYNAGRODZENIA Wynagrodzenia w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim www.osisg.opolskie.pl 40
wynagrodzenia Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w spółkach z udziałem kapitału zagr. w woj. opolskim w latach 2002-2008 (w tys. zł) 4 spółki z udziałem kapitału zagr. gospodarka narodowa 3,3 3,6 3 2,6 1,9 2,5 2,0 2,7 2,7 2,1 2,1 2,9 2,2 2,4 2,7 2 1 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego wyniosło w 2008 roku 3,6 tys. zł - o ponad 38% więcej niż sześć lat wcześniej i o niecały tysiąc złotych więcej niż w tym samym czasie w gospodarce narodowej w województwie opolskim. Wynagrodzenie w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego było również wyższe niż wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw powyżej 9 pracujących (o ok. 0,7 tys. zł). www.osisg.opolskie.pl 41
wynagrodzenia Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w spółkach z udziałem kapitału zagr. wg wielkości podmiotu w woj. opolskim w latach 2002-2008 (w tys. zł) Wyszczególnienie Lata 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 do 9 pracujących 1,9 2,0 2,9 2,2 3,0 3,2 3,6 10-49 pracujących 2,8 2,5 2,9 3,1 3,1 3,0 3,5 50-249 pracujących 2,7 2,8 2,8 3,0 2,9 3,5 3,8 250 i więcej pracujących 2,6 2,4 2,6 2,6 2,8 3,3 3,5 Ogółem 2,6 2,5 2,7 2,7 2,9 3,3 3,6 O ile jeszcze w 2002 roku przeciętne wynagrodzenie w podmiotach z udziałem kapitału zagranicznego było zróżnicowane pod względem wielkości podmiotu, o tyle w 2008 roku różnice były niewielkie. Najwyższe wynagrodzenia oferowały spółki średnie - o liczbie pracujących od 50 do 249 posób (3,8 tys. zł) oraz mikroprzedsiębiorstwa (do 9 pracujących), w których przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wyniosło 3,6 tys. zł. www.osisg.opolskie.pl 42
wynagrodzenia Przeciętne miesięczne wynagrodzenie dyznamika produkcji brutto spryedaneslu w spółkach z w udziałem PolsceyyyyYyy kapitału + zagr. grudyien w woj. opolskim w latach 2002-2008 (w tys. zł) opolskie Polska 5,6 5,3 4 4,0 3,6 3,6 3,5 4,4 3,8 3,5 3,8 2 0 ogółem do 9 pracujących od 10 do 49 pracujących od 50 do 249 pracujących powyżej 249 pracujących Wynagrodzenia w spółkach z udziałem kapitału zagranicznego są w województwie opolskim wyższe niż w gospodarce narodowej, ale pomimo tego, są niższe niż wynagrodzenia w takich spółkach przeciętnie w Polsce. Największe różnice dotyczą mikroprzedsiębiorstw (do 9 pracujących), najmniejsze zaś podmiotów największych - zatrudniających powyżej 249 pracowników. www.osisg.opolskie.pl 43
wynagrodzenia Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w spółkach dyznamika z udziałem produkcji kapitału spryedaneslu zagranicznego w PolsceyyyyYyy wg kraju pochodzenia + grudyien kapitału w województwie opolskim (2008 rok) Kraj pochodzenia kapitału Liczba spółek Liczba pracujących Przeciętne m-czne wynagrodzenie brutto Republika Czeska 10 42 5,4 tys. zł Austria 13 849 4,2 tys. zł Holandia 83 3 625 4,2 tys. zł Kapitał mieszany 20 3 688 3,7 tys. zł Niemcy 245 13 428 3,5 tys. zł Wielka Brytania 10 545 3,0 tys. zł Belgia 5 118 2,9 tys. zł Włochy 18 327 2,7 tys. zł Francja 5 481 2,1 tys. zł Ogółem województwo 462 25 292 3,6 tys. zł www.osisg.opolskie.pl 44
Pozostałe dane w przekroju wg liczby pracujących Pozostałe dane dotyczące spółek z udziałem kapitału zagranicznego w województwie opolskim w przekroju wg liczby pracujących www.osisg.opolskie.pl 45
Pozostałe dane w przekroju wg liczby pracujących Pozostałe dyznamika dane dotyczące produkcji spółek spryedaneslu z udziałem w kapitału PolsceyyyyYyy zagranicznego + grudyien mających siedzibę w woj. opolskim 2008 Wyszczególnienie do 9 pracujących od 10 do 49 pracujących od 50 do 249 pracujących powyżej 249 pracujących ogółem 1 2 3 4 5 Wydatki inwestycyjne na aktywa trwałe (w Polsce i za granicą, opolskie=100%) Sprzedaż eksportowa wyrobów podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) Sprzedaż eksportowa usług podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) Sprzedaż eksportowa towarów i materiałów podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) Import podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) 7,6% 9,1% 50,4% 32,8% 100% 0,2% 6,4% 33,1% 60,3% 100% # 8,5% 46,6% # 100% 18,4% 8,8% 44,1% 28,8% 100% 3,7% 8,0% 26,8% 61,5% 100% 6 Wartość kapitału podstawowego podmiotów z udziałem kapitału zagr. (opolskie=100%) 10,8% 6,8% 44,6% 37,7% 100% www.osisg.opolskie.pl 46
Pozostałe dane w przekroju wg liczby pracujących Pozostałe dyznamika dane dotyczące produkcji spółek spryedaneslu z udziałem w kapitału PolsceyyyyYyy zagranicznego + grudyien mających siedzibę w woj. opolskim 2008 Wyszczególnienie do 9 pracujących od 10 do 49 pracujących od 50 do 249 pracujących powyżej 249 pracujących ogółem 7 Przychody ze sprzedaży produktów podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) 1,4% 5,6% 41,2% 51,8% 100% 8 Przychody z całokształtu działalności podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (opolskie=100%) 2,9% 9,0% 33,5% 54,7% 100% 9 Wskaźnik poziomu kosztów podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego 93,3% 93,5% 95,4% 89,3% 91,8% 10 Wynik finansowy brutto podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (w tys. zł) 24 481 66 362 197 425 749 601 1 037 869 11 Wynik finansowy netto podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego (w tys. zł) 17 423 54 834 142 660 631 623 846 540 12 Wartość kapitału zagranicznego w woj. opolskim (Polska=100%) 1,0% 0,7% 0,7% 3,0% 0,6% www.osisg.opolskie.pl 47
Uwagi: egzemplarz bezpłatny a) prezentowane dane mogą mieć charakter danych nieostatecznych, b) prezentowane dane opracowywane są każdorazowo wg aktualnego stanu organizacyjnego gospodarki, c) znak # - dane niedostępne. www.osisg.opolskie.pl Opracowano w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Opolskiego w ramach projektu na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie i Urzędu Statystycznego w Opolu.