Urząd Patentowy RP w ekosystemie innowacji wyniki i perspektywy

Warszawa 18 01 2017 r. INFORMACJA PRASOWA Urząd Patentowy RP w ekosystemie innowacji wyniki i perspektywy 1 - Ochrona własności przemysłowej w liczbach 2 - Usprawnienia w zakresie procedur udzielania praw wyłącznych: - w aspekcie krajowym: - Wprowadzenie wstępnej oceny zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych oraz doprecyzowanie zapisów ustawowych - System sprzeciwowy dla znaków towarowych - Wzory przemysłowe - Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej - w aspekcie międzynarodowym: - Wyszehradzki Instytut Patentowy - Global Patent Prosecution Highway 3 - Działania edukacyjne i promocyjne Urzędu Patentowego RP na rzecz wspierania innowacyjności i przedsiębiorczości 4 - Główne założenia projektowanej nowelizacji ustawy Prawo własności przemysłowej w roku 2017 korzyści dla zgłaszających 5 - Projektowane usprawnienia informatyczne str. 1

1 - Ochrona własności przemysłowej w liczbach str. 2

Struktura praw wyłącznych udzielonych w 2016 roku podmiotom krajowym Patenty i prawa ochronne na wzory użytkowe 3,22% 5,26% Rejestracje znaków towarowych jednostki naukowe PAN; 0,04% instytuty badawcze; 0,36% szkoły wyższe; 0,41% 6,02% Rejestracje wzorów przemysłowych 17,19% 17,15% 39,49% 6,84% 3,14% 34,88% 93,22% 72,92% podmioty sektora gospodarki szkoły wyższe instytuty badawcze jednostki naukowe PAN osoby fizyczne Wg pierwszego zgłaszającego str. 3

Średni czas od zgłoszenia do wydania decyzji o udzieleniu patentu w wybranych krajach 2008-2015 (w latach) PL 6,7 4,7 Polska W 2016 roku średni czas w UPRP wyniósł 3,6 roku Źródło: The Long Wait for Innovation: The Global Patent Pendency Problem Mark Schultz & Kevin Madigan, Center for Protection of Intellectual Property, 2016 str. 4

str. 5

Usprawnienia w zakresie procedur udzielania praw wyłącznych w aspekcie krajowym: - Wprowadzenie wstępnej oceny zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych oraz doprecyzowanie zapisów ustawowych W 2016 roku istotną nowością w procedurze rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych było wprowadzenie w interesie zgłaszających tzw. wstępnej oceny zgłoszenia dokonywanej jeszcze przed publikacją w Biuletynie Urzędu Patentowego. Otrzymując od eksperta na piśmie wstępną ocenę zgłoszenia, autor rozwiązania może znacznie szybciej usunąć zauważone błędy i usterki już na etapie sporządzania sprawozdania o stanie techniki. Poprawnie przeredagowane zgłoszenie, uwzględniające uwagi eksperta przekazane we wstępnej ocenie, może zdecydowanie przyspieszyć udzielenie zwłaszcza patentu, ponieważ ekspert nie musi na etapie badania merytorycznego (po publikacji o zgłoszeniu) wysyłać zawiadomienia wskazującego na brak spełnienia warunków ustawowych do uzyskania patentu ani wzywać postanowieniem zgłaszającego do przeredagowania zgłoszenia lub wprowadzenia określonych zmian. Uznanie przez eksperta zmian wprowadzonych przez zgłaszającego po otrzymaniu wstępnej oceny powinno zaowocować udzieleniem patentu niezwłocznie po przekazaniu sprawy do Departamentu Badań Patentowych po publikacji o zgłoszeniu bez konieczności dalszej korespondencji ze zgłaszającym. Wprowadzono także rozwiązania pozwalające na przeciwdziałanie negatywnemu zjawisku tzw. patentów wiecznie zielonych. Tak więc, o ile zgłoszenie wynalazku spełnia wymóg jednolitości, zgłaszający może dokonywać skutecznie zgłoszenia wydzielonego tylko do czasu ogłoszenia o zgłoszeniu tj. w ciągu 18 miesięcy od dnia zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym RP. Zapobiega to przedłużaniu procedury przez tych zgłaszających, którzy nie tyle zainteresowani są szybkim zakończeniem postępowania, co stałym utrzymywaniem w niepewności konkurentów, co do możliwości swobodnej eksploatacji rozwiązań wchodzących do stanu techniki. W zakresie rozwiązań biotechnologicznych zobowiązano zgłaszających, którzy chcą chronić sekwencje lub częściowe sekwencje genu do wskazania ich funkcji. Takie rozwiązanie przeciwdziała udzielaniu ochrony na odkrycia, które jako takie nie str. 6

podlegają monopolizacji. Ustawa zawiera też doprecyzowania służące przeciwdziałaniu błędnej interpretacji przepisów, w szczególności odnoszących się do czasu powstawania efektów stanowiących podstawę ustalenia wynagrodzenia twórcy projektów wynalazczych, a także do kwestii odmowy udzielenia patentu z powodu niedostatecznego ujawnienia wynalazku w dokumentacji zgłoszeniowej w Urzędzie Patentowym RP. - Rozpatrywanie zgłoszeń znaków towarowych w systemie sprzeciwowym. Od 15 kwietnia 2016 roku obowiązuje nowa procedura rozpatrywania przez Urząd Patentowy RP zgłoszeń znaków towarowych system sprzeciwowy. Przyjęcie nowego systemu w znacznym stopniu skróciło czas rozpatrywania znaków towarowych. Była to oczekiwana zmiana, gdyż czas na uzyskanie prawa wyłącznego ma zasadnicze znaczenie dla ochrony interesów przedsiębiorców na dynamicznie zmieniającym się rynku. Ich konkurencyjność zależy bowiem od szybkości wprowadzania do obrotu nowych produktów oznaczanych chronionymi znakami towarowymi. Obecnie okres rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych w nowym systemie wynosi ok. 5 miesięcy, co przełożyło się na znaczny wzrost liczby zgłoszeń znaków towarowych (wzrost o ok. 14%). W poprzednim systemie średni czas rozpatrywania zgłoszeń wynosił ok. 18 miesięcy. Obecnie Urząd Patentowy ocenia nowe zgłoszenia tylko pod względem realizacji podstawowej funkcji znaku towarowego, którą co do zasady jest jego funkcja odróżniająca (przesłanki bezwzględne). Nie jest zatem udzielane prawo ochronne na oznaczenia, które m.in: nie mogą być znakiem towarowym, gdyż nie nadają się do odróżniania towarów, a także są sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, posiadają mylący charakter czy też są zgłoszone w złej wierze. Nowelizacja ustawy z dnia 15 kwietnia 2016 r. zniosła natomiast obowiązek przeprowadzania przez Urząd badania znaków pod kątem ich podobieństwa do wcześniej zarejestrowanych znaków (przesłanki względne), co znacznie wydłużało postępowanie. Kwestia podobieństwa do znaków wcześniejszych może jednak stanowić podstawę wniesienia sprzeciwu wobec udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy. Postępowanie w sprawie sprzeciwu zostało tak uregulowane, by z jednej strony przeciwdziałać nadmiernemu przedłużaniu postępowania, a z drugiej strony stworzyć warunki dla ugodowego załatwienia sprawy pomiędzy stronami. Jednocześnie wszystkie te str. 7

zmiany zbliżają krajową procedurę do unijnej procedury sprzeciwowej. Od momentu wprowadzenia nowej procedury do Urzędu Patentowego RP wpłynęło ponad 200 sprzeciwów do zgłoszeń znaków towarowych, co stanowi ok. 5,5 % wszystkich dokonanych w tym okresie zgłoszeń znaków towarowych. Dnia 14 października 2016 r. weszła w życie zmiana rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. Obniżona została opłata za zgłoszenie znaku towarowego z 550 zł do 450 zł. Nowe rozporządzenie zmieniło jednocześnie strukturę naliczania opłat za zgłoszenie znaku towarowego i znacznie ją uprościło. Obecnie opłata dla zgłoszenia znaku pobierana jest za jedną klasę towarową, a nie jak dotychczas za trzy klasy. Analizując dane w kolejnych latach, można zauważyć, że liczba znaków towarowych zgłaszanych i chronionych w jednej klasie to ponad 35 proc. wszystkich dokonywanych zgłoszeń. Także opłata za 10-letni okres ochronny nie jest już zróżnicowana i uzależniona od liczby klas. Wynosi ona obecnie 400 zł za każdą klasę, a nie jak było do tej pory 450 zł za każdą klasę powyżej trzech. W związku z wprowadzeniem systemu sprzeciwowego obniżeniu uległa również opłata od wniesionego sprzeciwu wobec zgłoszenia znaku towarowego z 1000 zł do 600 zł. - Wzory przemysłowe Rok 2016 przyniósł również istotne zmiany w zakresie wzorów przemysłowych. Nowelizacja ustawy Prawo własności przemysłowej, która weszła w życie 15 kwietnia 2016 r., wprowadziła instytucję pierwszeństwa z wystawienia na wystawach krajowych dla wzorów przemysłowych oraz użytkowych. Dla organizatorów targów jest to okazja do zaprezentowania nowości rynkowych i technicznych, które bez zabezpieczenia pierwszeństwa z wystawy nie miałyby szansy pojawienia się na wystawie. Działanie takie przyczynia się do upowszechniania wiedzy dotyczącej nowych rozwiązań zarówno z zakresu wzorów przemysłowych jaki i użytkowych. Należy wyraźnie zaznaczyć, iż powoływanie się na pierwszeństwo z wystawienia w przypadku omawianej regulacji, co do zasady ogranicza się tylko do wystaw na terytorium Polski. Chcąc skorzystać z takiego pierwszeństwa należy dokonać zgłoszenia wzoru przemysłowego lub wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym RP w okresie 6 miesięcy od daty jego wystawienia na wskazanej wystawie. Pierwszeństwo takie ma duże znaczenie marketingowe dla organizatorów wystaw, bowiem biorąc pod uwagę, że nie każda wystawa, czy targi dają taką możliwość, czyni to dane targi czy wystawę bardziej atrakcyjnymi dla str. 8

wystawców oraz znacznie podnosi ich rangę. Pierwszeństwo z wystaw ma przede wszystkim duże znaczenie dla wystawców ponieważ w przypadku konkurencyjnych zgłoszeń do Urzędu Patentowego RP pierwszeństwo do uzyskania ochrony posiada zgłoszenie dokonane przez przedsiębiorcę biorącego udział w wystawie. Warunkiem uzyskania przez niego prawa wyłącznego jest wykazanie, że wzór przemysłowy lub użytkowy będący przedmiotem zgłoszenia został przez niego wystawiony na wystawie wcześniej niż zgłaszający konkurent dokonał swojego zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP. Instytucja pierwszeństwa z wystawienia zachęca także do prezentowania na targach nowych rozwiązań będących wzorami przemysłowymi czy użytkowymi bez obawy utraty nowości w wyniku ich wystawienia. Do chwili obecnej wpłynęły do Urzędu Patentowego RP wnioski o uznanie 69 wystaw krajowych za uprawniające do uzyskania pierwszeństwa z wystawienia, z czego 60 wystaw już otrzymało takie uprawnienia a pozostałe wnioski są obecnie rozpatrywane. Warto podkreślić, że także uproszczone zostały wymagania dotyczące dokumentacji niezbędnej do dokonania skutecznego zgłoszenia wzoru przemysłowego poprzez wyeliminowanie obowiązku sporządzania przez zgłaszających opisu wzoru przemysłowego. Ponadto jasno określone zostały wymagania techniczne dotyczące ilustracji wzoru będącego przedmiotem zgłoszenia. Dzięki wprowadzonym zmianom przedsiębiorcy oraz osoby fizyczne dokonujące zgłoszeń wzorów przemysłowych nie są obciążeni nadmiernymi obowiązkami w zakresie sporządzania niezbędnej dokumentacji oraz dysponują jasno określonymi zasadami wykonywania ilustracji zgłaszanych wzorów. Jednocześnie zmiany te powodują, iż liczba błędów i usterek w dokumentacji niezbędnej do skutecznego dokonania zgłoszenia znacznie się zmniejszyła, co w konsekwencji wpłynęło na przyspieszenie postępowania rejestrowego przed Urzędem Patentowym RP. Okres rozpatrywania zgłoszeń i wydania decyzji w sprawie udzielenia ochrony na wzór przemysłowy wynosi aktualnie 2-3 tygodnie. Od dnia 14 października 2016 r. obowiązują nowe stawki opłat w przypadku wzorów przemysłowych. Znacznie obniżono opłaty za kolejne okresy ochronne - opłata za pierwszy 5-letni okres ochronny wynosi aktualnie 150 zł (poprzednio 400 zł), a całkowity koszt uwzględniający zgłoszenie, ochronę oraz publikację zmniejszył się z 750 zł do 520 zł. Chroniąc wzór przemysłowy przez 10 lat, uprawniony z tego tytułu zyskuje 1000 zł oszczędności. Obniżone opłaty umożliwiły ochronę wzorów w postępowaniu krajowym przez firmy, które przy poprzednio obowiązujących stawkach opłat ze względów ekonomicznych nie zgłaszały swoich wzorów, bądź chroniły jedynie niewielką część wzorów wprowadzanych na rynek. str. 9

- Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 czerwca 2004 r. jest statutową komórką organizacyjną Urzędu Patentowego RP. Podstawowymi zadaniem Centrum jest udzielanie informacji o ochronie własności przemysłowej i prowadzonych postępowaniach w zakresie działania Urzędu Patentowego RP. Centrum poza podstawowymi kanałami komunikacji jak telefon, e- mail czy obsługa bezpośrednia, wykorzystuje również dodatkowe kanały informacyjne, takie jak: dwujęzyczna usługa przewodnika głosowego (IVR Interactive Voice Response), usługa komunikacji niewerbalnej dla osób niesłyszących i niedosłyszących oraz Punkt Spotkań z Ekspertami Urzędu zapewniający znaczną oszczędność czasu poprzez precyzyjne umawianie spotkań z ekspertami. Jedną z interaktywnych form kontaktu ułatwiających załatwianie spraw w Urzędzie Patentowym RP jest również współpraca w ramach Pojedynczego Punktu Kontaktowego dostępnego na portalu biznes.gov.pl. W ujęciu statystycznym działalność Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej w roku 2016 przedstawia się następująco: - 30 142 - obsłużonych interesantów - 1 min 21 sekund - średni czas oczekiwania klienta na naszej infolinii, tzw. time respond - 93% zadowolonych klientów z obsługi w Centrum Informacji o Ochronie Własności Przemysłowej str. 10

Usprawnienia w zakresie procedur udzielania praw wyłącznych w aspekcie międzynarodowym: - Wyszehradzki Instytut Patentowy W dniu 1 lipca 2016 r. rozpoczął funkcjonowanie Wyszehradzki Instytut Patentowy, który obejmuje cztery państwa należące do Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry) i jest otwarty także dla innych zainteresowanych państw europejskich. Instytut jest organizacją międzyrządową do spraw współpracy patentowej, posiadającą osobowość prawną oraz autonomię administracyjną i finansową. Organem zarządzającym jest Rada Administracyjna składająca się z przedstawicieli umawiających się państw i ich zastępców, a funkcje administracyjne pełni Sekretariat kierowany przez Dyrektora. Miejscem siedziby Instytutu jest Budapeszt, natomiast urzędy własności przemysłowej umawiających się państw pełnią w tym zakresie funkcję oddziałów Instytutu. Wydatki Instytutu pokrywane są z własnych środków, tzn. z wpływów z opłat i z innych źródeł, a w razie potrzeby ze specjalnych wkładów finansowych umawiających się państw. Wyszehradzki Instytut Patentowy (WIP), działa jako Międzynarodowy Organ Poszukiwań (ISA) oraz Międzynarodowy Organ Badań Wstępnych (IPEA) w rozumieniu Układu o współpracy patentowej (PCT) sporządzonego w Waszyngtonie dnia 19 czerwca 1970 r., poprawionego dnia 2 października 1979 r. i zmienionego dnia 3 lutego 1984 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 70, poz. 303 + załącznik). Układ PCT jest administrowany przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO) z siedzibą w Genewie. Celem utworzenia Wyszehradzkiego Instytutu Patentowego było zapewnienie łatwiejszego i bardziej przyjaznego niż dotychczas dostępu do systemu PCT. Zgłaszający uzyskali możliwość przeprowadzenia międzynarodowych poszukiwań i badań wstępnych w swoim urzędzie krajowym korzystając przy tym ze zniżek z tytułu wykorzystania wyników krajowego poszukiwania w stanie techniki, co jest szczególnie ważne dla osób fizycznych, małych i średnich przedsiębiorstw, jak i uniwersytetów, instytutów badawczych oraz organizacji non-profit. Tekst umowy o utworzeniu Wyszehradzkiego Instytutu Patentowego wzorowany jest na przykładzie działającego od 2008 roku Nordyckiego Instytutu Patentowego, którego członkami są Dania, Islandia i Norwegia. Umowa o WIP została podpisana przez wszystkie państwa członkowskie w dniu 26 lutego 2015r. w Bratysławie i weszła w życie w dniu 12 grudnia tego samego roku.. str. 11

Korzyści dla zgłaszających : Utworzenie WIP jest korzystne dla krajowych użytkowników systemu PCT, zwłaszcza dla MŚP. Dzięki temu, że Urząd Patentowy RP, jako oddział WIP, wykonuje zadania ISA/IPEA, polscy użytkownicy zyskali dodatkową możliwość wyboru tego organu (oprócz Europejskiego Urzędu Patentowego), a tym samym uzyskali możliwość procedowania w języku polskim we własnym kraju. Dla użytkowników, którzy wybiorą WIP przewiduje się możliwość uzyskania refundacji 40% opłaty za sporządzenie sprawozdania z międzynarodowego poszukiwania, o ile zgłaszający korzysta z pierwszeństwa ze zgłoszenia krajowego i przedstawi sprawozdanie z krajowego poszukiwania. Pełna opłata ustalona przez WIPO wynosi obecnie 1875 Euro, praktycznie zamiast tej kwoty zgłaszający zapłaci jedynie 1125 Euro. Dodatkową korzyścią dla zgłaszającego jest również możliwość odroczenia konieczności dostarczenia do WIPO tłumaczenia zgłoszenia dla celów publikacji do 14 miesięcy od daty pierwszeństwa, a w przypadku uzyskania negatywnej opinii Organu Międzynarodowego zgłaszający może wycofać zgłoszenie i wówczas nie będzie musiał ponosić w ogóle kosztów tłumaczenia. Ponadto w przypadku ubiegania się o patent europejski zgłaszający, posiadający międzynarodowe sprawozdanie z poszukiwań sporządzone przez WIP, będzie mógł skorzystać ze zniżki w opłacie za dodatkowe europejskie sprawozdanie z poszukiwań, którą zobowiązani są wnosić zgłaszający, jeśli ich sprawozdanie z poszukiwań/badań wstępnych pochodzi od innych Organów Międzynarodowych niż Europejski Urząd Patentowy. Zamiast pełnej opłaty 1300 euro, zgłaszający zobowiązany będzie do wniesienia obniżonej opłaty wynoszącej 190 euro str. 12

- Global Patent Prosecution Highway (Global PPH) Global PPH umożliwia zgłaszającym wnioskowanie o zastosowanie przyspieszonej procedury w dowolnym z uczestniczących w tym programie urzędów, jeżeli chociaż jedno z zastrzeżeń analogicznego zgłoszenia patentowego zostało zaakceptowane przez którykolwiek z urzędów będących stroną wielostronnego porozumienia GPPH. Podstawą wniosku o zastosowanie GPPH są zarówno czynności podjęte przez urząd wcześniejszego badania (OEE) wskazujące na udzielenie, bądź zamiar udzielenia patentu w trybie krajowym, jak również czynności dokonane przez ten urząd jako Organ Międzynarodowy działający w trybie PCT. Urząd Patentowy RP przystąpił do programów PPH w 2013 r. podpisując dwustronne umowy z Japońskim Urzędem Patentowym (JPO) i Państwowym Urzędem Własności Intelektualnej Chińskiej Republiki Ludowej (SIPO), w 2014 r. z Urzędem ds. Patentów i Znaków Towarowych Stanów Zjednoczonych (USPTO) oraz w 2016 r. z Koreańskim Urzędem Własności Intelektualnej (KIPO). Pozytywne opinie użytkowników systemu PPH skłoniły UPRP do przystąpienia do Global PPH od dnia 6 stycznia 2017 r. Od powyższej daty nie mają zastosowania wnioski o PPH na podstawie umów dwustronnych z USPTO, JPO i KIPO. W związku z tym składając wnioski do tych urzędów o zastosowanie PPH należy stosować uproszczoną, jednolitą procedurę ujętą w porozumieniu GPPH. Natomiast występując o zastosowanie przyspieszonej procedury do SIPO, należy stosować dotychczasowe wytyczne zawarte w umowie dwustronnej pomiędzy UPRP i SIPO. Niezależnie od tego, w którym z 22 urzędów stron GPPH zgłoszenie zostanie dokonane wcześniej, urząd przeprowadzający badanie później (Office of Later Examination OLE) będzie mógł, na wniosek zgłaszającego i przy zachowaniu określonych wymogów, skorzystać z wyników tego wcześniejszego badania przeprowadzonego w urzędzie określanym jako Office of Earlier Examination OEE. Zakres porozumienia GPPH obejmuje również program PCT-PPH zobowiązujący do akceptowania wyników wstępnej oceny i raportu z poszukiwań przeprowadzonych przez urzędy-strony będące Organami Międzynarodowymi PCT. Dokonując zgłoszenia w UPRP, a następnie analogicznego zgłoszenia (zarówno w trybie zgłoszenia krajowego, regionalnego jak również w ramach procedury PCT) w jednym z pozostałych 21 urzędów należących do Global PPH, zgłaszający po uzyskaniu decyzji UPRP o udzieleniu patentu, może wystąpić do tego urzędu o zastosowanie procedury PPH, czyli skorzystanie z przyspieszonej ścieżki badania. Szczegółowe wytyczne i formularze wniosków składanych do urzędów uczestniczących w programie GPPH dostępne są na stronie: http://www.jpo.go.jp/ppph-portal/globalpph.htm str. 13

Działania edukacyjne i promocyjne Urzędu Patentowego RP na rzecz wspierania innowacyjności i przedsiębiorczości Kluczowym aspektem tworzenia klimatu innowacyjnego, niezbędnego dla rozwoju przedsiębiorczości i konkurencyjności, jest także kształtowanie świadomości znaczenia własności intelektualnej oraz stałe podnoszenie społecznej kultury w tym zakresie. Edukacja jest jednak działaniem długofalowym, a jej cel ukształtowanie w społeczeństwie takich postaw, jak kreatywność, proinnowacyjność, ochrona własnej twórczości i poszanowanie praw osób trzecich, wymaga systematycznego działania. Urząd Patentowy RP opracowuje wiele publikacji, poradników, organizuje konferencje, sympozja, warsztaty szkoleniowe, współpracuje z krajowymi organizacjami biznesowymi, zrzeszeniami pracodawców oraz stowarzyszeniami twórczymi, a także z uczelniami wyższymi w zakresie problematyki ochrony własności przemysłowej. Wiele spośród tych inicjatyw realizuje w ścisłej współpracy ze Światową Organizacją Własności Intelektualnej, Europejskim Urzędem Patentowym, Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej oraz urzędami patentowymi innych krajów. Przy szczególnym zaangażowaniu Urzędu m.in. wprowadzono do obligatoryjnych standardów nauczania (obecnie krajowych ram kwalifikacyjnych) - na wszystkich kierunkach studiów - zagadnienia dotyczące ochrony własności intelektualnej. Działania te wymagają kształcenia profesjonalnej kadry dydaktycznej oraz stałej aktualizacji wiedzy wykładowców zajmujących się wspomnianą problematyką. Nie ulega wątpliwości, że inwestując w edukację przyszłych kreatorów innowacji, inwestujemy w społeczeństwo pracowników oraz pracodawców o nastawieniu proinnowacyjnym, co ma szczególne znaczenie w warunkach gospodarki konkurencyjnej. Działania edukacyjne realizowane przez Urząd Patentowy RP obejmują obszary mające wpływ na rozwój innowacyjności związane przede wszystkim z poszerzaniem dostępu do wiedzy na temat ochrony własności intelektualnej. Urząd podejmuje także szereg inicjatyw mających charakter informacyjny i edukacyjny, służących ograniczaniu negatywnych zjawisk gospodarczych ("piractwa" oraz innych naruszeń praw wyłącznych). Bardzo istotne jest również współdziałanie z organizacjami i podmiotami z otoczenia biznesu ukierunkowanymi na rozwój innowacyjności. Współpraca ta obejmuje w szczególności środowiska przedsiębiorców, kadrę zarządzającą, kadrę naukową uczelni wyższych i ośrodków badawczo-rozwojowych, środowiska twórcze, młodzież szkolną i akademicką, rzeczników patentowych, adwokatów oraz radców prawnych, sędziów, prokuratorów, służbę celną oraz policję. Inicjatywy podejmowane przez Urząd Patentowy RP obejmują także zagadnienia związane z transferem technologii z nauki do przemysłu. Międzynarodowe sympozja, organizowane co roku przez Urząd i poświęcone tej tematyce, umożliwiają szeroką wymianę str. 14

doświadczeń z partnerami krajowymi oraz zagranicznymi w zakresie problematyki transferu technologii z ośrodków naukowych do przemysłu i gospodarki. Stanowią one stały element działań Urzędu upowszechniających wiedzę na temat nowoczesnego zarządzania sferą własności przemysłowej. Problematyka ta jest bowiem niezwykle istotna szczególnie dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność innowacyjną w obszarze nowych technologii i będących partnerami uczelni oraz jednostek naukowobadawczych w procesach transferu wiedzy. Biorąc pod uwagę znaczenie nowych rozwiązań dla rozwoju cywilizacyjnego jest oczywiste, że innowacyjność przedsiębiorstw w zakresie techniki czyli zdolność do kreowania i wdrażania nowych technologii i produktów, zależy w dużym stopniu od skutecznej ochrony praw do wartości niematerialnych takich jak wynalazki oraz wzory użytkowe i przemysłowe, a także znaki towarowe. Posiadając taką ochronę przedsiębiorcy skłonni są do inwestowania w rozwiązania mające walor nowości, co jest podstawowym warunkiem wzrostu konkurencyjności oraz bardziej efektywnego wykorzystania potencjału gospodarczego. W roku 2016 Urząd Patentowy zorganizował ponad 30 różnego rodzaju przedsięwzięć: sympozjów, konferencji, warsztatów, szkoleń, spotkań konsultacyjnoinformacyjnych, konkursów, w których łącznie wzięło udział prawie 3000 osób, reprezentujących środowisko naukowe, przedsiębiorców, instytucje otoczenia biznesu, jednostki administracji rządowej. Wśród tych wydarzeń znalazły się między innymi: 3 MIĘDZYNARODOWE SYMPOZJA 31 marca -1 kwietnia 2016 r. w Warszawie - IX Międzynarodowa Konferencja z cyklu "Innowacyjność i kreatywność w gospodarce" pod hasłem "Innowacje społeczne we wzornictwie przemysłowym" Konferencja obejmowała zagadnienia związane z tworzeniem i wykorzystaniem nowatorskich rozwiązań projektowych dla podnoszenia jakości życia. Podczas konferencji przedsiębiorcy oraz przedstawiciele środowisk związanych z sektorem kreatywnym mieli możliwość wymiany doświadczeń, zdiagnozowania przyczyn, które utrudniają ich efektywną współpracę, a także omówienia niezbędnych działań finansowych, prawnych oraz edukacyjnych, które przyczyniłyby się do większego wykorzystania wzornictwa przemysłowego w sferze innowacji społecznych. Przedstawione zostały także możliwości uzyskiwania przez przedsiębiorców wsparcia innowacyjnej działalności związanej z wzornictwem przemysłowym służącym rozwiązywaniu potrzeb związanych m.in. z występującymi obecnie procesami i trendami demograficznymi. str. 15

21 czerwca 2016 r. w Warszawie - Sympozjum naukowe pt. Znaki towarowe w Unii Europejskiej. Program Sympozjum obejmował m.in. następujące zagadnienia: implementacja dyrektywy unijnej dotyczącej znaków towarowych, używanie znaków towarowych na terytorium państw Unii Europejskiej, formy naruszenia znaku renomowanego, dochodzenie roszczeń w zakresie znaków towarowych, sprzeczność z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami w kontekście najnowszego orzecznictwa unijnego, zasada jednolitości znaku towarowego oraz zasada terytorializmu ochrony znaku towarowego. 1-2 września 2016 r. w Krakowie - Międzynarodowe Sympozjum pt. Własność intelektualna w innowacyjnej gospodarce. Startupy w świecie innowacji". Tematyka obrad była ściśle związana z ostatnimi działaniami Rady Ministrów na rzecz wspierania polskich przedsiębiorców i została poświęcona zarządzaniu kapitałem intelektualnym, ze szczególnym uwzględnieniem funkcjonowania startupów. Liczne przykłady i statystyki wskazują, że jest to coraz popularniejsza w Polsce forma prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza wśród młodych przedsiębiorców. Wiele z tych firm opiera swoją przewagę konkurencyjną na kapitale intelektualnym i innowacjach. Niezwykle ważna w tym kontekście jest świadomość konieczności prawnego zabezpieczenia innowacji należących do danej organizacji, jak również stałe podnoszenie wiedzy na temat zarządzania i możliwości ochrony własności intelektualnej. W obradach uczestniczyło wielu ekspertów z Izraela, Niemiec, Szwajcarii oraz państw nordyckich, którzy dzielili się własnymi doświadczeniami w zakresie funkcjonowania startupów w tych krajach. Prezentacjom i dyskusjom panelistów towarzyszyły sesje równoległe poświęcone między innymi pozyskiwaniu wsparcia finansowego na podejmowanie innowacyjnej działalności. 2 KONFERENCJE 26 kwietnia 2016 r. w Warszawie - Konferencja pt. Wyzwania dla prawa własności intelektualnej w gospodarce cyfrowej Znaki towarowe w erze hashtagów, wzory przemysłowe w świecie layoutów. Konferencja miała na celu zdefiniowanie obszarów, w jakich prawo własności intelektualnej wchodzi w interakcję z elektronicznym środowiskiem informacyjnym oraz sposobu, w jaki ochrona własności intelektualnej powinna funkcjonować w warunkach coraz bardziej dynamicznych procesów digitalizacji gospodarki. str. 16

19-20 maja 2016 r. w Warszawie -XXI Ogólnopolska Konferencja pt. Informacja patentowa dla nauki i przemysłu. Konferencja skierowana do ośrodków informacji patentowej sieci PATLIB oraz użytkowników informacji patentowej reprezentujących środowisko naukowe i przedsiębiorców. SEMINARIA 11 Seminariów regionalnych pt. Możliwości ochrony znaków towarowych w Polsce i w Unii Europejskiej poświęconych procedurom ochrony znaków towarowych. Seminaria miały za zadanie przybliżyć zarówno nowy system rejestracji znaków towarowych w Polsce, jak i przedstawić specyfikę procedury regionalnej przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej oraz procedury międzynarodowej, administrowanej przez Światową Organizację Własności Intelektualnej. 12-16 września 2016 r. w Cedzynie koło Kielc odbyło się 35. Seminarium Rzeczników Patentowych Szkół Wyższych. Wzięło w nim udział 120 rzeczników patentowych ze szkół wyższych, instytutów naukowych, ośrodków badawczorozwojowych i zakładów przemysłowych. Uczestnicy zapoznawali się z praktycznym funkcjonowaniem wielu obowiązujących regulacji prawnych, orzecznictwem krajowym i unijnym, dyskutowali o potrzebie działań innowacyjnych zarówno w nauce, jak i w gospodarce oraz komercjalizacji wyników badań naukowych czy kwestii nauczania zagadnień ochrony własności intelektualnej na wszystkich kierunkach studiów. 10-11 października 2016 r. w Warszawie odbyły się seminaria Urzędu Patentowego RP pt. Od pomysłu do komercjalizacji zbuduj swoją strategię ochrony. Seminaria były poświęcone budowaniu strategii ochrony z uwzględnieniem wybranych przedmiotów własności przemysłowej: wynalazków, wzorów użytkowych, znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Zaprezentowane zostały praktyczne aspekty uzyskiwania ochrony oraz ostatnie zmiany w przepisach prawnych w tym zakresie. Seminaria poprowadzili specjaliści w dziedzinie ochrony własności intelektualnej i zarządzania dobrami niematerialnymi: pracownicy naukowi, rzecznicy patentowi oraz eksperci Urzędu Patentowego. str. 17

WARSZTATY 22 marca 2016 r. w Urzędzie Patentowym RP, w ramach projektu edukacyjnego Akademia Wynalazców im. Roberta Boscha odbyły się warsztaty młodych wynalazców pt.: Wynalazek i co dalej?, podczas których uczniowie mieli za zadanie przygotować w kilkuosobowych grupach rozwiązania ułatwiające codzienne funkcjonowanie. Ocenie podlegały nie tylko same rozwiązania, ale właściwa prezentacja pomysłu, zainteresowanie jury: jego specyfiką, zasadami działania, kosztami wytworzenia i wdrożenia wynalazku do produkcji. 2 września 2016 r. w Krakowie zorganizowano warsztaty pt. Własność intelektualna w sektorze farmaceutyczno-medycznym czy jesteśmy innowacyjni? W ich trakcie zaprezentowano wstępne wyniki projektowych analiz ekonomicznych i patentowych dotyczących polskich przedsiębiorstw z sektora zdrowia takich jak firmy farmaceutyczne, producenci urządzeń medycznych, dostawcy usług medycznych. Uczestnicy warsztatów dyskutowali o wsparciu instytucji publicznych, współpracy nauki z biznesem i innowacyjności polskich przedsiębiorstw w sektorze zdrowia. KONKURSY 1 czerwca 2016 r. w Muzeum Techniki i Przemysłu NOT w Warszawie odbyło się rozstrzygnięcie konkursu Ambasador Szkolnej Wynalazczości, który ma na celu kształtowanie kreatywności oraz promowanie wśród dzieci i młodzieży postawy młodego naukowca-wynalazcy. 10 czerwca 2016 r. w Urzędzie Patentowym RP miało miejsce wręczenie nagród VI edycji Ogólnopolskiego Konkursu Student-Wynalazca i nagrodzonych laureatów podczas 44. Międzynarodowej Wystawy Wynalazków w Genewie. Konkurs organizowany jest co roku przez Politechnikę Świętokrzyską w ramach projektu pt. Systemowe wsparcie wynalazczości studenckiej. Stanowi on część programu realizowanego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą Kreator innowacyjności wsparcie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej. 16 grudnia 2016 r. w Warszawie odbyło się wręczenie nagród laureatom 14. edycji konkursów na pracę habilitacyjną, doktorską, magisterską i studencką oraz na plakat, które poświęcone były problematyce własności intelektualnej. Nagrody wręczono także zwycięzcom konkursów na krótki film promujący korzyści wynikające z ochrony własności intelektualnej oraz informację medialną z zakresu własności intelektualnej. 14 edycja konkursów ogłoszonych przez Urząd Patentowy RP zaowocowała przyznaniem łącznie 60 nagród i wyróżnień dla autorów prac naukowych, projektów str. 18

plakatów, przekazów medialnych oraz filmów. Nagrodzono 26 prac naukowych, w tym: 2 rozprawy habilitacyjne, 3 prace doktorskie oraz 21 prac magisterskich. Nagrodzono również 20 projektów plakatów. W 4. edycji konkursów na krótki film i informację medialną o tematyce związanej z ochroną własności intelektualnej nagrodzono 9 filmów oraz przyznano nagrody indywidualne dla 10 dziennikarzy, a także 5 nagród WIPO IP Enterprise Trophy przyznanych dla redakcji medialnych przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO) w dowód uznania za szczególne zaangażowanie w promowanie wykorzystania własności intelektualnej jako narzędzia rozwoju gospodarczego, społecznego, kulturalnego i technologicznego. WIPO uhonorowała także wyróżnieniem indywidualnym Medal for Creativity dr inż. Antoniego Latuszka z Politechniki Warszawskiej za całokształt działalności służącej wspieraniu innowacyjności, szczególnie wśród młodego pokolenia twórców rozwiązań technicznych. Specjalną nagrodę WIPO Schoolchildren s Trophy otrzymał natomiast uczeń Jakub Krzywonos za wynalazek mechanicznej ręki. SPOTKANIA W FORMIE WYKŁADÓW 18 marca 2016 r. odbyło się spotkanie gimnazjalistów i licealistów z młodymi wynalazcami w Urzędzie Patentowym RP pt. I ty możesz zostać wynalazcą! w ciągu 2016 roku zorganizowano również w siedzibie Urzędu Patentowego 6 spotkań konsultacyjno-informacyjnych, których wykładowcami byli wybitni specjaliści w zakresie prawa własności intelektualnej. str. 19

- Główne założenia projektowanej nowelizacji ustawy Prawo własności przemysłowej w roku 2017 korzyści dla zgłaszających - znaczne przyspieszenie rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych; - wnoszenie opłat za kolejny okres ochrony przedmiotów własności przemysłowej bez konieczności składania wniosków o przedłużenie ochrony; - wprowadzenie klauzuli natychmiastowej wykonalności w postępowaniu rejestracyjnym; - możliwość wprowadzania poprawek i uzupełnień do zgłoszenia wynalazku do czasu wydania decyzji w sprawie udzielenia patentu pod warunkiem, że nie wykraczają one poza zakres ujawnienia w dacie zgłoszenia; - przeniesienie z Konwencji monachijskiej przepisu dotyczącego przesłanek wyłączających ochronę patentową - możliwość ograniczenia prawa z patentu z inicjatywy uprawnionego; - przywilej hodowcy wykorzystanie materiału genetycznego w celu hodowli lub tworzenia nowych odmian nie narusza patentu - wykluczenie z patentowania wytworów uzyskanych czysto biologicznym sposobem hodowli roślin lub zwierząt (przypadek orzeczenia Rozszerzonej Komisji odwoławczej EPO dotyczący brokuł i pomidorów) - rezygnacja z wymogu graficznego przedstawienia znaku towarowego. str. 20

- Projektowane usprawnienia informatyczne - erejestry Nowe narzędzie informatyczne umożliwi prowadzenie i zarządzenie rejestrami Urzędu w formie elektronicznej. System ten pozwoli na gromadzenie i udostępnianie informacji na temat chronionych przedmiotów własności przemysłowej wraz z ich aktualnym stanem prawnym erejestry umożliwią znacznie szybszy dostęp do informacji o danej sprawie oraz wydanie wyciągu z rejestru i wniesienie stosownej opłaty. - epowiadomienia Planowane jest stworzenie elektronicznego mechanizmu e-powiadomień, odpowiedzialnego za informowanie właścicieli praw wyłącznych (np. poprzez sms/email/dedykowany kanał komunikacji) o istotnych zdarzeniach związanych z ochroną przedmiotów własności przemysłowej. Użytkownik systemu ochrony będzie otrzymywał informację o zbliżającym się terminie wygaśnięcia ochrony znaku towarowego, możliwości jej przedłużenia oraz ewentualnej konieczności wniesienia stosownych opłat. Podobna funkcjonalność jest przewidywana dla pozostałych kategorii przedmiotów własności przemysłowej. - dedykowany kanał komunikacji z Urzędem Urząd Patentowy RP planuje stworzenie dedykowanego kanału komunikacji elektronicznej z Klientem uwzględniającego specyfikę procedowania w sprawach związanych z ochroną własności przemysłowej. Rozwiązanie usprawni procesy realizowane przez Urząd i poszerzy katalog spraw, które Klienci Urzędu będą mogli prowadzić drogą elektroniczną. Dzięki kompleksowości i ergonomii świadczonych usług Klienci będą w stanie działać efektywniej, jednocześnie ograniczając do minimum konieczność osobistego kontaktu z Urzędem. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Dodatkowych informacji udziela: Adam Taukert Rzecznik Prasowy Urzędu Patentowego RP tel. (+48 22) 579 00 50; e-mail: ataukert@uprp.pl ; www.uprp.pl str. 21