WyŜsza Szkoła a Biznesu w Gorzowie Wlkp. Wypadki w zatrudnieniu Obowiązki pracodawcy Kodeks pracy art. 234. 1. W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania ania eliminujące lub ograniczające ce zagroŝenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności ci i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. 1
c.d. 2. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, cięŝ ęŝkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o kaŝdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek zek z pracą,, jeŝeli eli moŝe e być uznany za wypadek przy pracy. 3. Pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków w przy pracy. 4. Koszty związane zane z ustalaniem okoliczności ci i przyczyn wypadków w przy pracy ponosi pracodawca. Art. 235. 1. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosi osić właściwemu organowi Państwowej Inspekcji Sanitarnej i właściwemu w inspektorowi pracy kaŝdy przypadek rozpoznanej choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę. 2. Obowiązek, o którym mowa w 1, dotyczy takŝe e lekarza, który rozpoznał lub podejrzewa przypadek choroby zawodowej. 2
c.d. 3. W razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany: 1. ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagroŝenia tąt chorobą,, działaj ając c w porozumieniu z właściwym w organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej, 2. przystąpi pić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze, 3. zapewnić realizację zaleceń lekarskich. 4. Pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr zachorowań na choroby zawodowe i podejrzeń o takie choroby. Art. 236. Pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny wypadków w przy pracy, chorób b zawodowych i innych chorób b związanych zanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze. 3
Art. 237. 1. Rada Ministrów w określi, w drodze rozporządzenia: 1. szczegółowe zasady postępowania powania przy ustalaniu okoliczności ci i przyczyn wypadków w przy pracy oraz sposób b ich dokumentowania, a takŝe e zakres informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków w przy pracy, 2. wykaz chorób b zawodowych, 3. szczegółowe zasady postępowania powania dotyczące ce zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób b zawodowych oraz podmioty właściwe w w tych sprawach. c.d. 2. Minister właściwy w do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, wzór protokołu ustalenia okoliczności ci i przyczyn wypadku przy pracy zawierający dane dotyczące ce poszkodowanego, składu zespołu powypadkowego, wypadku i jego skutków, stwierdzenie, Ŝe e wypadek jest lub nie jest wypadkiem przy pracy, oraz wnioski i zalecane środki profilaktyczne, a takŝe e pouczenie dla stron postępowania powania powypadkowego. 4
Art. 237. 3. Minister właściwy w do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, wzór statystycznej karty wypadku przy pracy, uwzględniaj dniając c dane dotyczące ce pracodawcy, poszkodowanego, wypadku przy pracy, a takŝe e jego skutków w oraz sposób b i terminy jej sporządzania i przekazywania do właściwego w urzędu statystycznego. Art. 237. 4. Minister właściwy w do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 1. sposób b dokumentowania chorób b zawodowych i skutków w tych chorób, a takŝe e prowadzenia rejestrów chorób b zawodowych, uwzględniaj dniając c w szczególno lności wzory dokumentów w stosowanych w postępowaniu powaniu dotyczącym cym tych chorób b oraz dane objęte rejestrem, 2. wytyczne diagnostyczno-orzecznicze orzecznicze i kryteria rozpoznawania chorób b zawodowych, uwzględniaj dniając c w szczególno lności rodzaj choroby oraz czynniki szkodliwe i uciąŝ ąŝliwe wywołuj ujące te choroby. 5
Art. 237 1. 1. Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy lub zachorował na chorobę zawodową określon loną w wykazie, o którym mowa w art. 237 1 pkt 2, przysługuj ugująświadczenia z ubezpieczenia społecznego, określone w odrębnych przepisach. 2. Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługuje od pracodawcy odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku zku z wypadkiem przedmiotów osobistego uŝytku u oraz przedmiotów w niezbędnych do wykonywania pracy, z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdów w samochodowych oraz wartości pienięŝ ęŝnych. Grupy wypadków: w: Wypadki przy pracy. Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy. Wypadki w szczególnych okolicznościach. ciach. Wypadki w drodze do lub z pracy. 6
Definicja wypadku przy pracy: Nagłe e zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzn trzną, powodujące uraz lub śmierć,, które nastąpi piło w związku zku z pracą. podczas lub w związku zku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych ych czynności ci lub poleceń przełoŝonych; onych; podczas lub w związku zku z wykonywaniem przez pracownika czynności ci na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. 7
Za wypadek przy pracy uwaŝa a się równieŝ nagłe e zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzn trzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpi piło o w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu u podczas: c.d. uprawiania sportu w trakcie zawodów w i treningów w przez osobę pobierającą stypendium sportowe; wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania; pełnienia mandatu posła a lub senatora, pobierającego uposaŝenie; sprawowania mandatu posła a do Parlamentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskie odbywania szkolenia, staŝu u lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego szkolenia, staŝu u lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd d pracy lub przez inny podmiot kierujący; wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek k rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi r z członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów w o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni; 8
c.d. wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, ug, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące ce zlecenia; współpracy pracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, ug, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące ce zlecenia; wykonywania zwykłych ych czynności ci związanych zanych z prowadzeniem działalno alności pozarolniczej w rozumieniu przepisów w o systemie ubezpieczeń społecznych; wykonywania zwykłych ych czynności ci związanych zanych ze współprac pracą przy prowadzeniu działalno alności pozarolniczej w rozumieniu przepisów w o systemie ubezpieczeń społecznych; wykonywania przez osobę duchowną czynności ci religijnych lub czynności ci związanych zanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi; c.d. odbywania słuŝby s zastępczej; nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy s pobierających stypendium; wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, ug, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące ce zlecenia, albo umowy o dzieło, jeŝeli eli umowa taka została a zawarta z pracodawcą,, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeŝeli eli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy; pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązk zków słuŝbowych. 9
Na równi r z wypadkiem przy pracy,, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ: 1) w czasie podróŝy y słuŝbowejs w okolicznościach ciach innych niŝ ww., chyba Ŝe e wypadek spowodowany został postępowaniem powaniem pracownika, które nie pozostaje w związku zku z wykonywaniem powierzonych mu zadań; 2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony; 3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działaj ające u pracodawcy organizacje związkowe. zkowe. Za wypadek powstały y w szczególnych okolicznościach ciach uznać naleŝy y wypadek przy ratowaniu innych osób b od groŝą Ŝącego ich Ŝyciu niebezpieczeństwa; przy chronieniu własnow asności publicznej przed groŝą Ŝącą jej szkodą; przy udzielaniu przedstawicielowi organu państwowego lub organu samorządu terytorialnego pomocy przy spełnianiu czynności ci urzędowych; przy ściganiu lub ujęciu osób b podejrzanych o popełnienie przestępstwa pstwa lub przy chronieniu innych osób b przed napaści cią; przy wykonywaniu funkcji radnego lub członka komisji rady wszystkich jednostek samorządu terytorialnego albo przy wykonywaniu przez sołtysa czynności ci związanych zanych z tym stanowiskiem; przy wykonywaniu funkcji ławnika w sądzie; s 10
w czasie zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych przez jednostki organizacyjne systemu oświaty, o zajęć w szkole wyŝszej lub zajęć na studiach doktoranckich albo w czasie odbywania praktyki przewidzianej organizacją studiów w lub nauki; przy pracy w Ochotniczych Hufcach Pracy na innej podstawie niŝ umowa o pracę; przy pracy wykonywanej w ramach terapii zajęciowej w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz publicznych zakładach adach opieki zdrowotnej; przy wykonywaniu bezpośredniej ochrony przed klęskami Ŝywiołowymi; owymi; przy wykonywaniu funkcji członka komisji powołanej przez organ państwowy lub organ samorządu terytorialnego do przeprowadzenia wyborów w lub referendum, przy wykonywaniu świadczeń przez wolontariusza, o którym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o działalno alności poŝytku publicznego i o wolontariacie w trakcie uczestnictwa w centrum integracji społecznej, przy wykonywaniu przez bezrobotnego prac społecznie uŝytecznych, o których mowa w art. 73a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Wypadki przy pracy dzielimy na: indywidualny, zbiorowy, cięŝ ęŝki, śmiertelny. 11
CięŜ ęŝki wypadek przy pracy Wypadek, w wyniku którego nastąpi piło o cięŝ ęŝkie uszkodzenie ciała, a, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne albo rozstrój j zdrowia, naruszający podstawowe funkcje organizmu, a takŝe e choroba nieuleczalna, zagraŝaj ająca Ŝyciu, trwała a choroba psychiczna, całkowita lub częś ęściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie ciała Śmiertelny wypadek przy pracy Wypadek, w wyniku którego nastąpi piła śmierć w okresie nie przekraczającym cym 6 miesięcy od dnia wypadku. 12
Zbiorowy wypadek przy pracy Wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy y co najmniej 2 osoby. Aby zdarzenie było o uznane za wypadek przy pracy, muszą wystąpi pić łącznie wszystkie te elementy: nagłość zdarzenia, przyczyna zewnętrzna, związek zek z praca, uraz lub śmierć. 13
Nagłość zdarzenia: Czas działania, ania, czyli krótkie, momentalne, jednorazowe lub gwałtowne zadziałanie anie przyczyny zewnętrznej Przyczyna zewnętrzna: Przyczyna stanowiąca źródło wypadku, leŝą Ŝąca poza organizmem pracownika. 14
Uraz lub śmierć: W ogólnym pojęciu uraz jest to naruszenie sprawności organizmu lub uszkodzenie tkanek ciała Między czterema wymienionymi cechami wypadku przy pracy musi zachodzić związek zek przyczynowo - skutkowy 15
Dokumentacja powypadkowa: zapis wyjaśnie nień poszkodowanego, zapis informacji uzyskanych od świadka, pisemna opinia lekarza lub innych specjalistów w w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków w wypadku, szkice lub fotografie miejsca wypadku, protokół powypadkowy lub karta wypadku. Świadczenia z tytułu u wypadków przy pracy zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, wnawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu u niezdolności do pracy, renta szkoleniowa, renta rodzinna, dodatek do renty rodzinnej, dodatek pielęgnacyjny. 16
Wypadek w drodze do lub z pracy: nagłe e zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzn trzną, które nastąpi piło o w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalno alności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeŝeli eli droga ta była a najkrótsza i nie została a przerwana. JednakŜe e uwaŝa a się, Ŝe e wypadek nastąpi pił w drodze do pracy lub z pracy, mimo Ŝe e droga została a przerwana jeŝeli eli przerwa była Ŝyciowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a takŝe e wówczas, w wczas, gdy droga, nie będąc b c drogą najkrótsz tszą, była a dla ubezpieczonego, ze względów w komunikacyjnych, najdogodniejsza. Za drogę do pracy lub z pracy uwaŝa a się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu równier wnieŝ drogę do miejsca lub z miejsca: innego zatrudnienia lub innej działalno alności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego; zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych; zwykłego spoŝywania posiłków; odbywania nauki lub studiów. 17
Statystyczna karta wypadku Część I statystycznej karty sporządza się nie później p niŝ w terminie 14 dni roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku. PowyŜsz szą część pracodawca przekazuje do urzędu statystycznego właściwego w dla województwa, na którego terenie znajduje się siedziba pracodawcy, w terminie do 15 dnia roboczego miesiąca następuj pującego po miesiącu cu,, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku. c.d. Wypełnion nioną część II - uzupełniaj niającą, statystycznej karty pracodawca przekazuje do urzędu statystycznego, nie później p niŝ z upływem 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu u powypadkowego lub od dnia sporządzenia karty wypadku. Statystyczną kartę przekazuje się w formie pisemnej. 18
Obowiązek pracownika Pracownik, który uległ wypadkowi, jeŝeli eli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełoŝonego. onego. Pracodawca Zabezpiecza miejsce wypadku w sposób wykluczający: cy: dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych, uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządze dzeń technicznych, które w związku zku z wypadkiem zostały y wstrzymane, dokonywanie zmiany połoŝenia maszyn i innych urządze dzeń technicznych, jak równier wnieŝ zmiany połoŝenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności. ci. 19
Zespół powypadkowy Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku jest obowiązany przystąpi pić do ustalenia okoliczności ci i przyczyn wypadku Zespół powypadkowy Pracownik słuŝby s bhp i społeczny inspektor pracy. Pracownik słuŝby s bhp i przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia okresowego w dziedzinie bhp. Pracodawca i specjalista bhp spoza zakładu adu pracy. U pracodawcy, który zgodnie z Kp nie ma obowiązku tworzenia słuŝby s bezpieczeństwa i higieny pracy, w skład zespołu u powypadkowego, zamiast pracownika słuŝby s bezpieczeństwa i higieny pracy, wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań słuŝby bhp, albo specjalista spoza zakładu adu pracy. 20
Rejestr wypadków w przy pracy Imię i nazwisko poszkodowanego; Miejsce i data wypadku; Informacja o skutkach wypadku dla poszkodowanego; Data sporządzenia protokołu u powypadkowego; Stwierdzenie czy zdarzenie jest wypadkiem przy pracy; Data przekazania do ZUS wniosku o świadczenia z tytułu u wypadku przy pracy; Liczba dni niezdolności do pracy; Inne informacje, w tym wnioski i zalecenia. Archiwizacja 10 lat 21