Geologic. Zleceniodawca: Pracownia Urbanistyczna w Rybniku sp. z o.o. ul. Wodzisławska Rybnik. Tomasz Miłowski

Geologic 44-203 Rybnik, Strzelecka 78 Tel: 502773557 email: geologic1@wp.pl PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA MPZP TERENU OBEJMUJĄCEGO PÓŁNOCNĄ I WSCHODNIĄ CZĘŚĆ ZŁOŻA PIASKU BUDOWLANEGO JEZIORKI, NA POTRZEBY EKSPLOATACJI KOPALIN Zleceniodawca: Pracownia Urbanistyczna w Rybniku sp. z o.o. ul. Wodzisławska 30 44-200 Rybnik Autorzy: Sylwia Miłowska Tomasz Miłowski Data wykonania: listopad 2014 r. Geologic Tomasz Miłowski - ochrona środowiska, doradztwo prawne, konsulting; ul. Strzelecka 78, 44-203 Rybnik; tel: 502773557, email: geologic1@wp.pl; nip: 642-283-41-91, REGON: 241759860

SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie... 1.1 Cel, zakres pracy, powiązania z innymi dokumentami... 4 1.2 Metody zastosowane przy sporządzaniu prognozy... 6 1.3 Cele ochrony środowiska oraz sposoby ich realizacji w planie... 6 1.4 Ustalenia i główne cele miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego... 7 2. Charakterystyka środowiska... 2.1 Położenie fizyczno-geograficzne... 8 2.2 Budowa geologiczna... 8 2.3 Wody powierzchniowe i zagrożenie powodziowe... 10 2.4 Wody podziemne... 10 2.5 Klimat... 11 2.6 Powierzchnia ziemi... 12 2.6.1 Ukształtowanie terenu i zagrożenia osuwiskowe...... 12 2.6.2 Gleby... 12 2.7 Zasoby naturalne... 12 2.8 Środowisko przyrodnicze... 14 2.9 Obszary chronione na podstawie ustawy z 16.04.2004 r.... 14 2.10 Krajobraz... 15 2.11 Zabytki i obiekty o wartościach kulturowych... 15 3. Ocena potencjalnych zmian stanu środowiska przy braku realizacji ustaleń planu... 15 4. Istniejące problemy ochrony środowiska... 15 5. Skutki dla środowiska wynikające z realizacji ustaleń planu... 16 5.1 Wpływ na wody powierzchniowe... 16 5.2 Wpływ na wody podziemne... 16 5.3 Wpływ na klimat... 16 5.4 Powierzchnia ziemi... 17 5.4.1 Wpływ na ukształtowanie terenu... 17 5.4.2 Wpływ na gleby... 17 5.5 Wpływ na zasoby naturalne... 17 5.6 Wpływ na środowisko przyrodnicze... 18 5.7 Wpływ na obszary chronione na podstawie ustawy z 16.04.2004 r.... 19 5.8 Wpływ na krajobraz... 19 5.9 Wpływ na zabytki i obiekty o wartościach kulturowych... 19 5.10 Wpływ na warunki i jakość życia mieszkańców... 19 5.10.1 Jakość powietrza atmosferycznego... 19 5.10.2 Klimat akustyczny... 20 5.10.3 Pole elektromagnetyczne 21 5.10.4 Gospodarka odpadami... 21 5.10.5 Zagrożenie powodziowe... 22 5.10.6 Zagrożenie osuwiskowe... 22 6. Przewidywane możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko... 21 7. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensacje przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko... 22 2

8. Możliwości rozwiązań alternatywnych dla obszaru Natura 2000... 23 9. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego planu oraz częstotliwości jej przeprowadzania... 23 10. Streszczenie w języku niespecjalistycznym... 24 11. Literatura... 25 12. Dokumentacja fotograficzna... 26 Spis rysunków Rys. 1 Położenie terenu objętego mpzp skala 1:25000 3

1. WPROWADZENIE 1.1 CEL, ZAKRES PRACY, POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów, który został sporządzony w Pracowni Urbanistycznej w Rybniku we wrześniu 2014 r. Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika z przepisu art. 51 ust 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235). Podstawowym celem prognozy jest wykazanie, jak określone w planie kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy wpłyną na środowisko i czy, a jeśli tak to w jakim stopniu naruszą zasady prawidłowej gospodarki zasobami naturalnymi. Ze względu na dużą złożoność zjawisk przyrodniczych, ograniczony zakres rozpoznania środowiska oraz ogólny charakter dokumentów planistycznych, ocena potencjalnych przekształceń środowiska wynikających z projektowanego przeznaczenia terenu ma formę prognozy. Do pozostałych celów realizacji prognozy zalicza się: a) wyeliminowanie jeszcze na etapie sporządzania planu, ustaleń sprzecznych z zasadami zrównoważonego rozwoju analizowanego obszaru i jego otoczenia, b) ocenę skutków oddziaływania przyjętych kierunków zagospodarowania gminy na środowisko, a co za tym idzie określenie wpływu nowego przeznaczenia terenów na poszczególne rodzaje użytkowania oraz określenie warunków zagospodarowania tych obszarów, c) wprowadzenie ustaleń umożliwiających działalność gospodarczą na analizowanym terenie i zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnej przy równoczesnym zachowaniu równowagi przyrodniczej i trwałości procesów przyrodniczych, d) ocenę na ile ustalenia planu pozwolą na zachowanie istniejących wartości zasobów środowiska, na ile wzbogacą lub odtworzą obniżone, czy też zdegradowane wartości oraz w jakim stopniu spotęgują lub osłabią istniejące zagrożenia, a także na ile stwarzają możliwość pojawienia się nowych szans dla ukształtowania wyższej jakości środowiska. Reasumując prognoza nie jest dokumentem rozstrzygającym o słuszności realizacji zamierzeń inwestycyjnych przewidzianych nowymi ustaleniami planu, a jedynie przedstawia prawdopodobne skutki jakie niesie za sobą realizacja ustaleń planu na poszczególne komponenty środowiska w ich wzajemnym powiązaniu, w szczególności na ekosystemy, krajobraz, a także na ludzi, dobra materialne oraz dobra kultury. Niniejsza prognoza została sporządzona w oparciu o wymogi wynikające z przepisu art. 51 ust 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235). Zgodnie z wyżej wymienionym artykułem sporządzana prognoza: a) zawiera 4

- ustalenia i główne cele projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów oraz jego powiązania z innymi dokumentami, - informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, - informacje na temat przewidywanych możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko, - propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego planu oraz częstotliwości jej przeprowadzania, - streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym, b) określa, analizuje i ocenia - istniejący stan środowiska, - potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji postanowień projektowanego dokumentu, - przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko przy realizacji postanowień projektowanego dokumentu, - istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, - cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby w jakich te cele zostały uwzględnione, c) przedstawia - rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, - możliwości rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do obszaru Natura 2000. Zakres niniejszej prognozy został również uzgodniony z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Krakowie pismem znak OO.411.3.48.2014.AZ z dnia 18 lipca 2014. Natomiast pismo przesłane do Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Chrzanowie w sprawie uzgodnienia zakresu prognozy pozostało bez odpowiedzi. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego fragmentu gminy Chrzanów powiązany jest z następującymi dokumentami: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego z 2004 r., Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów przyjętego uchwałą Nr L/407/98 Rady Miejskiej w Chrzanowie z dnia 21 kwietnia 1998 r. ze zm. Opracowanie ekofizjograficzne dla mpzp terenu obejmującego północną i wschodnią część złoża piasku budowlanego Jeziorki, na potrzeby eksploatacji kopalin, Geologic Tomasz Miłowski, Rybnik, sierpień 2014 r. W uzgodnieniu zakresu prognozy Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska wskazał by przeanalizować zgodność z wnioskami wynikającymi z opracowania ekofizjograficznego. Dla analizowanego terenu zostało wykonane Opracowanie ekofizjograficzne dla mpzp terenu obejmującego północną i wschodnią część złoża piasku budowlanego Jeziorki, na potrzeby eksploatacji kopalin, Geologic Tomasz Miłowski, Rybnik, sierpień 2014 r. 5

W opracowaniu ekofizjograficznym z 2014 r. wskazano, że teren złoża Jeziorki winien przede wszystkim pełnić funkcję leśną, tak jak miało to miejsce do tej pory. Wskazano jednak również, że dopuszczalne jest podjęcie eksploatacji tego złoża, gdyż występowanie surowca w tym miejscu jest również uwarunkowaniem środowiska, a jednocześnie brak jest przeciwskazań dla tego typu działalności. Obecnie dla części terenu złoża po południowej stronie analizowanego terenu wydzielono obszar i teren górniczy Jeziorki, gdzie trwa eksploatacja, natomiast w latach 80 XX w. eksploatacja tego złoża prowadzona była po stronie zachodniej, już na terenie miasta Jaworzno. W ramach istniejącego terenu górniczego po eksploatacji złoża teren sukcesywnie jest rekultywowany i wraca on do zasobu leśnego. Można więc mówić tu o czasowym wyłączeniu z produkcji leśnej. W opracowaniu ekofizjograficznym wskazano, że przy konstruowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy również uwzględnić występowanie terenów i obiektów chronionych na podstawie przepisów odrębnych: Udokumentowanego złoża kruszyw naturalnych Jeziorki ; Udokumentowanych złóż węgla kamiennego Jaworzno IV i Byczyna Obszaru i terenu górniczego Jeziorki ; Obszarów górniczych wyznaczonych dla eksploatacji węgla kamiennego Jaworzno IV i Byczyna oraz terenów górniczych Jaworzno-Jeleń i Byczyna Terenów ujętych jako las w ewidencji gruntów i pozostających w zarządzie Lasów Państwowych (konieczność uzyskania zgody Ministra Środowiska); Występowanie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 452 Zbiornik Chrzanów; Powyższe zostało w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego fragmentu gminy Chrzanów uwzględnione. 1.2 METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY W celu sporządzenia prognozy przeprowadzono następujące prace: zaznajomiono się z projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym z wnioskami do planu, zaznajomiono się z danymi fizjograficznymi oraz innymi dostępnymi opracowaniami sozologicznymi obejmującymi obszar objęty prognozą, dokonano oceny projektu MPZP w odniesieniu do obowiązujących aktów prawnych, w tym przepisów gminnych, przeprowadzono wizję obszaru objętego prognozą w sierpniu 2014 r., dokonano analizy czynników potencjalnie mogących przynieść negatywne skutki dla środowiska. 1.3 CELE OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ SPOSOBY ICH REALIZACJI W PLANIE W projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów powinny zostać uwzględnione priorytety w zakresie ochrony środowiska wynikające z 6

dokumentów ustanowionych na szczeblu rządowym, samorządowym, porozumień międzynarodowych oraz projektów dokumentów i dyrektyw Unii Europejskiej. Podstawą formułowania ustaleń projektu planu była zasada zrównoważonego rozwoju, która zakłada m.in. ochronę i racjonalne kształtowanie cennych zasobów środowiska przyrodniczego poprzez kształtowanie struktur przestrzennych nie naruszających jego walorów oraz umożliwiających aktywną ochronę jego wartości prowadzących do realizacji ekorozwoju. 1.4 USTALENIA I GŁÓWNE CELE PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Na terenie gminy Chrzanów obowiązuje studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów przyjętego uchwałą Nr L/407/98 Rady Miejskiej w Chrzanowie z dnia 21 kwietnia 1998 r. ze zm., w którym ujawnione zostało udokumentowane złoże kruszyw Jeziorki. W pobliżu analizowanego terenu prowadzona jest eksploatacja południowo-zachodniej części złoża Jeziorki. Po eksploatacji złoża teren sukcesywnie jest rekultywowany i powraca on do zasobu leśnego. Można więc mówić tu nawet tylko o czasowym wyłączeniu z produkcji leśnej. Podobnie też planuje się prowadzić eksploatację złoża Jeziorki 1 w części północnej. W projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego znalazły się następujące przeznaczenia podstawowe terenów: PE tereny eksploatacji powierzchniowej, Z Tereny zieleni nieurządzonej Podjęcie prac nad uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego związane jest z chęcią poszerzenia eksploatacji piasku o część północno-wschodnią złoża. Zakłada się, że eksploatacja będzie prowadzona w sposób podobny do eksploatacji południowo-zachodniej części złoża, polegającej na eksploatowaniu poszczególnych wydm i późniejszym sukcesywnym zalesianiu terenu w ramach rekultywacji. Założenie to przedstawione jest w Uproszczonej dokumentacji geologicznej złoża z 2000 r., niestety ze względów prawnych w dokumencie jakim jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie można ująć sposobów eksploatacji, gdyż jest to domeną koncesji na wydobycie. W projekcie planu uwzględniono granice udokumentowanych złóż Jeziorki, Jaworzno i Byczyna, a także ujawniono występowanie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 452 Zbiornik Chrzanów. W projekcie planu wskazano również obszary i tereny górnicze wyznaczone dla eksploatacji poszczególnych złóż. 1 Polak P., Uproszczona dokumentacja geologiczna w kategorii C1 złoża piasków budowlanych Jeziorki, Katowice, 2000 r. 7

2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA 2.1 POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE Pod względem administracyjnym analizowany obszar zlokalizowany jest w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim w gminie miejsko-wiejskiej Chrzanów, w jej północno-zachodniej części (część wiejska), w sołectwie Balin. Analizowany obszar znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie granicy gminy Chrzanów z miastem Jaworzno i obejmuje teren udokumentowanego złoża Jeziorki. Powierzchnia całego złoża Jeziorki to ok. 34,5 ha, natomiast powierzchnia terenu objętego niniejszym opracowaniem to ok. 19,5 ha. Wg danych GUS za 2012 r. powierzchnia całej gminy Chrzanów to 7944 ha, a gminę zamieszkiwało 48595 osób. Teren złoża Jeziorki, a także jego otoczenie stanowią grunty leśne pozostające w zagospodarowaniu Lasów Państwowych. Obecnie na niewielkiej części terenu poza południową granicą opracowania znajduje się kopalnia piasku Jeziorki, dla której ustanowiono obszar i teren górniczy Jeziorki. Obszar i teren górniczy obejmują ok. 15 ha. Należy również zauważyć, w celu uniknięcia pomyłki, że Jeziorki to jednocześnie dzielnica Jaworzna, z którą teren złoża sąsiaduje i od której wziął nazwę. W latach 80 XX w. właśnie w dzielnicy Jeziorki prowadzona była eksploatacja części tego złoża. Według podziału na jednostki fizyczno-geograficzne J. Kondrackiego 2 analizowany obszar znajduje się w prowincji Wyżyny Polskie (34), podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341), w obrębie dwóch makroregionów Wyżyna Śląsko-Krakowska (341.3) na wschodzie i Wyżyna Śląska na zachodzie. W obrębie Wyżyny Śląskiej wydziela się tu mezoregion Pagóry Jaworznickie (341.14), a w obrębie Wyżyny Śląsko-Krakowskiej mezoregion Rów Krzeszowicki (341.33). 2.2 BUDOWA GEOLOGICZNA Analizowany obszar położony jest w obrębie wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Rozpoznane tu zostały trzy piętra strukturalne, przedzielone kordancjami: 3 - piętro młodopaleozoiczne ze zbadanymi utworami dewonu i karbonu; - piętro permsko-mezozoiczne, obejmujące warstwy od permu po jurę górną; - piętro czwartorzędowe; Najstarszymi, znanymi tylko z nielicznych wierceń osadami są utwory dewonu, należące do dewonu środkowego i górnego. Są to skały węglanowe wapienie, dolomity i margle zawierające szczątki fauny. Karbon dolny wykazuje zróżnicowane wykształcenie. W części wschodniej całego arkusza mapy geologicznej Jaworzno przeważają wapienie krystaliczne o miąższościach przekraczających 600 m, na zachodzie zaś oprócz wapieni występują piaskowce, zlepieńce i mułowce o miąższościach przekraczających 1000 m. Najlepiej poznane zostały utwory należące do karbonu górnego, od namuru A po westfal D oraz najmłodsze osady stefanu, gdyż były i są one w dalszym ciągu przedmiotem 2 Kondracki J., Geografia Regionalna Polski, PWN, Warszawa 2001; 3 Na podstawie: Kaziuk H., Lewandowski J., Mapa Geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kraków, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1978 r. 8

eksploatacji w kopalniach węgla kamiennego. Wśród występujących tu warstw karbonu wyróżnia się m.in. warstwy siodłowe, rudzkie, orzeskie oraz warstwy tzw. krakowskiej serii piaskowcowej, w obrębie której wydziela się warstwy łaziskie i libiąskie. Osady stefanu są najmłodszymi utworami karbonu na tym obszarze. Nie tworzą one ciągłego poziomu, zalegając niezgodnie na różnych ogniwach warstw starszych. Są to głównie żwiry, zlepieńce, piaski i piaskowce. Utwory te odsłaniają się na powierzchni na wschód od granic analizowanego terenu, w rejonie Sierszy i Trzebini. Charakterystyczną cechą tych osadów jest obecność obtoczonych fragmentów skamieniałych pni drzew araukarii. Na zdeformowanych w orogenezie waryscyjskiej utworach karbonu zalegają z niezgodnością kątową utwory permu, reprezentujące permsko-mezozoiczne piętro strukturalne. Występują tu wyłącznie utwory permu dolnego czerwonego spągowca, reprezentowane przez serie osadów lądowych. W obrębie utworów permu występują zlepieńce wapienne zwane myślachowickimi, zlepieńce porfirowo-wapienne, tufy kwaśne i tufity oraz iłowce i iły określane nazwą glin sławkowskich. Na utworach permu zalegają miąższe utwory triasowe. Sedymentację triasu rozpoczynają detrytyczno-ilaste osady triasu dolnego, należące do pstrego piaskowca dolnego i środkowego. Ich miąższość nie przekracza 10 m. Ku górze utwory te przechodzą stopniowo w morskie utwory górnego pstrego piaskowca retu. Warstwy retu to: dolomity detrytyczne i bioklastyczne oraz dolomity margliste. Trias środkowy wapień muszlowy, wykształcony jest na omawianym obszarze jako kompleks osadów węglanowych, w których wyróżnia się od spągu: warstwy gogolińskie zbudowane z wapieni bioklastycznych, mikrytowych i marglistych, z charakterystycznymi poziomami o teksturach falistych, zawierających także faunę. Miąższość tych warstw wynosi 25 30 m. dolomity kruszconośne to seria dolomitów wtórnych, krystalicznych, o zróżnicowanych teksturach, często porowatych. Z dolomitami kruszconośnymi wiąże się występowanie mineralizacji cynkowo-ołowiowej. Miąższość dolomitów kruszconośnych w zależności od pionowego zasięgu dolomityzacji waha się od 40 do 70 m. dolomity diploporowe to średnio i gruboławicowe dolomity detrytyczne, onkolitowe i oolitowe, kawerniste z fauną. Ich miąższość waha się od 15 do 25 m. warstwy tarnowickie i boruszowickie kończące profil wapienia muszlowego to dolomity mikrytowe i oolitowe oraz osady ilasto-mułowcowe, z wkładkami piaskowców. Miąższość tych warstw nie przekracza 20 m. Osady triasu górnego kajpru i retyku występują w postaci iłowców i mułowców, z wkładkami wapieni. Miąższość triasu górnego może wahać się od kilku do 170 m. 4 Powierzchniową budowę geologiczną analizowanego terenu tworzą piaski stożków napływowych sp Q p4 deponowane tu w trakcie Zlodowacenia Północnopolskiego. 5 Na 4 Na podstawie: Jochemczyk L., Kriege W., Mapa Geośrodowiskowa Polski ark. Jaworzno, PIG, Warszawa, 2002 r. 9

niewielkim fragmencie terenu, w części północno-wschodniej na powierzchni odsłaniają się iłowce, mułowce i wapienie ic T k+re, których wiek określa się na górny trias (karnik i retyk). Szczegółową budowę geologiczną analizowanego terenu opisuje dokumentacja geologiczna złoża Jeziorki. 6 W wyniku badań stwierdzono występowanie od 0 do 0,4 m gleby, pod glebą zalegają piaski o różnym zaileniu i granulacji. Przeważnie pod glebą zalegają piaski średnioziarniste żółte stanowiące właściwe złoże. Miąższość tych piasków waha się od 2,1 do 5,4 m. W niektórych otworach badawczych stwierdzono występowanie pod warstwą gleby piasku średnioziarnistego brązowego namułowego lub gliniastego, który z uwagi na zawartość frakcji ilastej nie nadaje się do wykorzystania do celów budowlanych. Piasków tych nie zaliczono do złoża i potraktowano jako nadkład. W otworach badawczych stwierdzono dużą zmienność makroskopową piasków stanowiących złoże. Występują tu piaski średnioziarniste żółte, średnioziarniste szare oraz piaski drobnoziarniste. W spągu złoża zalegaja gliny piaszczyste i gliny pylaste. Złoże zalega bardzo nieregularnie, obserwuje się na małych odcinkach znaczne różnice w miąższości. W odwierconych otworach miąższość złoża wahała się od 2,0 do 8,5 m. Z mapy miąższości złoża wykonanej metoda superpozycji z uwzględnieniem warstwic spągu i stropu złoża wynika, że jego maksymalna miąższość dochodzi do 14 m. 2.3 WODY POWIERZCHNIOWE I ZAGROŻENIE POWODZIOWE Całość analizowanego terenu należy do zlewni potoku Łużnik, który z kolei zasila Kozi Bród, a ten stanowi prawostronny dopływ Białej Przemszy. Na analizowanym terenie nie występują jakiekolwiek wody powierzchniowe, za wyjątkiem jednego niewielkiego rowu melioracyjnego. Znajduje się on po północnej stronie analizowanego. Jest to ciek bez nazwy mający charakter rowu melioracyjnego wykorzystywanego dla gospodarki leśnej. Ciek ten również nie został wyznaczony na mapach ewidencyjnych W trakcie przeprowadzenia inwentaryzacji terenowej pozbawiony on był wody. Zagrożenie powodziowe Na analizowanym terenie nie występują zjawiska powodziowe. 2.4 WODY PODZIEMNE Analizowany teren wchodzi w skład 7 górnośląskiego regionu hydrogeologicznego XVI, podregion chrzanowski XVI4, w którym główny poziom użytkowy wód podziemnych znajduje się w utworach triasu środkowego. Na analizowanym terenie w profilu hydrogeologicznym występuje piętro wodonośne w utworach czwartorzędu, triasu i karbonu, przy czym za główne piętro użytkowe uznane zostało piętro triasowe i karbońskie (równorzędnie) 8. Triasowe piętro wodonośne związane jest z węglanowymi utworami triasu środkowego wykształconymi jako dolomity i wapienie. Piętro to jest bardzo zasobne w wodę. 5 Kurek S., Paszkowski M., Preidl M.; Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski ark. Jaworzno, PIG, Warszawa, 1992 r. 6 Polak P., Uproszczona dokumentacja geologiczna w kategorii C1 złoża piasków budowlanych Jeziorki, Katowice, 2000 r. 7 Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kraków, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1980 r. 8 Gajowiec B., Siemiński A., Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1:50000, ark. Jaworzno, PIG, Warszawa 1997; 10

W triasowym i karbońskim piętrze wodonośnym wydzielono na analizowanym terenie jednostkę hydrogeologiczną 8abT 2,1 II/C 3. Średnia wydajność studni wierconej wynosi 70 120 m 3 /h, stopień zagrożenia tych wód jest średni, ze względu na obecność ognisk zanieczyszczeń i średnią odporność poziomu wodonośnego. Zabezpieczeniem tych wód jest występowanie lasów. Jakość wody jest dobra (Ib), choć może być nietrwała z uwagi na brak izolacji, woda nie wymaga uzdatniania. Wody te występują na głębokości 40 do 100 metrów p.p.t. (rzędne hydroizohipsy to ok. 270 do 210 m n.p.m.). Badania hydrogeologiczne przeprowadzone dla potrzeb dokumentowania złoża 9 wykazały występowanie wody gruntowej na zróżnicowanych poziomach od 0,5 m p.p.t. do 5,8 m p.p.t. Generalnie w części północnej wykazano dość silne zawodnienie złoża, szczególnie w części północnej poziom wód gruntowych zalega płytko pod powierzchnią terenu (0,5 do 1 m p.p.t.). Przesuwając się w kierunku południowym poziom wód gruntowych zalega coraz głębiej od 2,0 do 5,8 m p.p.t., a w niektórych otworach nie występuje w ogóle. Wyniki badań prób wody pobranych z otworów wskazują, że woda gruntowa wykazuje średni stopień agresywności węglanowej oraz słaby stopień agresywności kwasowej i ługującej względem konstrukcji budowlanych z betonu na cemencie portlandzkim wg normy PN-80/B- 01800. Według Mapy wstępnej waloryzacji głównych zbiorników wód podziemnych 10, materiałów Państwowej Służby Hydrogeologicznej oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz. U. 2006 nr 126 poz. 878) analizowany teren znajduje się w całości w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 452 Zbiornik Chrzanów. Według podziału Polski na jednolite części wód podziemnych analizowany teren znajduje się w obrębie JCWPd nr 146. Ujęcia wód powierzchniowych i podziemnych Na analizowanym terenie ani w pobliżu nie znajdują się ujęcia wód powierzchniowych lub podziemnych ani ich strefy ochronne. 2.5 KLIMAT Według podziału Polski na dzielnice rolniczo klimatyczne analizowany obszar leży w obrębie dzielnicy częstochowsko-kieleckiej, gdzie średnioroczna temperatura powietrza wynosi 8 C, czas zalegania pokrywy śnieżnej dochodzi do 100 dni, a długość okresu wegetacyjnego waha się od 200 do 210 dni. Roczne sumy opadów kształtują się na poziomie 750-850 mm. W ciągu roku przeważają wiatry zgodne z ogólną cyrkulacją atmosferyczną, a ich kierunek jest dodatkowo modyfikowany przez rzeźbę terenu. Wskutek tego zaznacza się przewaga wiatrów zachodnich, południowo-zachodnich i wschodnich o średnich prędkościach od 3 do 4 m/s 11. Na całym analizowanym terenie występuje topoklimat leśny. 9 Polak P., Uproszczona dokumentacja geologiczna w kategorii C1 złoża piasków budowlanych Jeziorki, Katowice, 2000 r. 10 Skrzypczyk L. [red], 2003: Mapa wstępnej waloryzacji Głównych Zbiorników Wód Podziemnych 1:800000, PIG, Warszawa; 11 Absalon i in. Mapa Hydrograficzna Polski w skali 1:50000, ark. Jaworzno, GGK, Warszawa, 2002 11

2.6 POWIERZCHNIA ZIEMI 2.6.1 UKSZTAŁTOWANIE TERENU, ZAGROŻENIE OSUWISKOWE, Analizowany teren znajduje się w zasięgu mezoregionu Pagórów Jaworznickich (część zachodnia) i mezoregionu Rowu Krzeszowickiego (część wschodnia), jednak w ukształtowaniu całego analizowanego terenu zaznaczają się głównie cechy Pagórów Jaworznickich. Pagóry Jaworznickie odznaczają się rzeźbą zrębową, na którą składają się płaskowyże, garby i pagóry, pomiędzy którymi rozciągają się zapadliskowe obniżenia. W obrębie Pagórów Jaworznickich występują dwa równoległe pasma wzniesień o przebiegu północny zachód południowy wschód. Między pasmami wzniesień zbudowanych z wapieni i dolomitów triasu i jury rozciąga się plejstoceńska równina denudacyjna (pradolina Białej Przemszy), w którą wcina się potok Łużnik, prawostronny dopływ Białej Przemszy. 12 Na analizowanym terenie występuje niemal płaska terasa ukształtowana głownie w wyniku procesów morfologicznych plejstocenu (akumulacji, erozji i denudacji), które przemodelowały silnie zróżnicowaną rzeźbę mezozoiczną. Ta płaska powierzchnia stanowiła w plejstocenie (zlodowacenie północnopolskim) rozległą dolinę dopływów Białej Przemszy. Najwyżej położony punkt analizowanego terenu znajduje się w części południowowschodniej, rzędne terenu wynoszą tu ok. 302 m n.p.m. Powierzchnia terenu opada łagodnie w kierunku północno-zachodnim, gdzie rzędne terenu wynoszą ok. 292 m n.p.m. Na terenie objętym opracowaniem występują wydmy, które wznoszą się na wysokość kilku metrów nad powierzchnią zrównania denudacyjnego. Deniwelacje terenu wynoszą tu około 5-7 m. Poza południową granicą opracowania znajduje się kopalnia piasku Jeziorki, na której widoczne są formy antropogeniczne związane z eksploatacją piasku. Odkrywka nie zaznacza się jednak w sposób znaczący, gdyż eksploatacji podlegają wyniesienia wydm. Po przeprowadzonej eksploatacji teren pozostaje wyrównany i poddany rekultywacji w kierunku leśnym. Zjawiska osuwiskowe Na analizowanym terenie nie stwierdzono występowania zjawisk osuwiskowych, ani występowania terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi. 2.6.2 GLEBY Na analizowanym terenie występują słabe jakościowo gleby wykształcone w postaci gleb bielicowych lub też pseudobielicowych, znacznie przekształcone na skutek prowadzenia intensywnej gospodarki leśnej. Ich słabe właściwości wynikają również z naturalnych właściwości podłoża (piaski, piaski gliniaste). Na dużej części terenu warstwę gleby stanowi prawie wyłącznie humus w typie mor. Na analizowanym terenie nie występuje rolnicza przestrzeń produkcyjna, tereny użytkowane są jako las przez Lasy Państwowe i w ewidencji gruntów oznaczone są jako Ls. 2.7 ZASOBY NATURALNE W podłożu analizowanego terenu udokumentowane zostały trzy złoża kopalin: złoża węgla kamiennego Jaworzno (ID Midas 340) i Byczyna (ID Midas 9734) oraz złoże piasków 12 Jochemczyk L., Kriege W., Mapa Geośrodowiskowa Polski ark. Jaworzno, PIG, Warszawa, 2002 r. 12

budowlanych Jeziorki (ID Midas 8417). W tabeli poniżej przedstawiono istotne informacje dotyczące tych złóż. Tabela 5 Udokumentowane złoża na terenie objętym opracowaniem ID Midas Kopalina Złoże/ Powierzchnia [ha]/zasoby geologiczne bilansowe 13 [tys. t] Obszar Górniczy/ Teren górniczy Stan zagospodarowania 340 Węgiel kamienny Jaworzno / 6000 ha/ 894 723 tys. ton (razem), 594 006 (A+B+C1), 300 717 (C2+D), 137 709 (zas. przemysłowe), 2608 (wydobycie) Jaworzno IV/ Jaworzno-Jeleń Złoże zagospodarowane Koncesja: 4/99 Data wydania: 1999-01-18 Termin ważności: 2017-01-17 Użytkownik: TAURON Wydobycie S.A. 8417 Piaski i żwiry Jeziorki/ 34,57 ha/ zasoby1517 Przemysłowe 413 wydobycie17 9734 Węgiel kamienny Byczyna / 850 ha/ 83 042 tys. ton (razem), 67 499 (A+B+C1), 15 543 (C2+D), 26 611 (zas. przemysłowe), 612 (wydobycie) Jeziorki/ Jeziorki Byczyna/ Byczyna Złoże zagospodarowane Koncesja: ŚR.V.BK.7415/32/03 Data wydania: 2003-07-11 Termin ważności: 2018-12-31 Użytkownik: Firma Produkcyjno- Handlowa Pias-Bud Jarosław Michałek Złoże zagospodarowane Koncesja: 2/2013 Data wydania: 2013-03-13 Termin ważności: 2017-07-14 Użytkownik: TAURON Wydobycie S.A. W 2000 roku udokumentowano złoże piasków budowlanych Jeziorki (ID Midas 8417). Projektem planu objęta została północna część złoża. Jest to złoże pokładowe o powierzchni 34,57 ha. Średnia miąższość złoża wynosi 7 m, a nadkład ma grubość 0,5 m. Z badań makroskopowych wynika, że złoże piasków Jeziorki stanowią piaski średnioziarniste, żółte, kwarcowe, z ziarnami skaleni. Przedmiotowe piaski charakteryzują się m.in.: - zawartością ziarn do 2 mm 99,9% - zawartością pyłów mineralnych 6,9% - zawartością nadziarna 0,1% - śladową zawartością siarki 0,03 0,05%, średnio 0,04% - zanieczyszczenia obce od brak do 0,1% W badanym piasku stwierdzono tylko ślady zanieczyszczeń organicznych. Piaski ze złoża Jeziorki mogą być stosowane do zapraw budowlanych oraz do betonów jako domieszka. Obecnie południowa część złoża eksploatowana jest na podstawie koncesji znak ŚR.V.BK.7415/32/03 z dnia 11 lipca 2003 r. i wyznaczono tam obszar i teren górniczy 13 Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu 31.XII.2013 r. MŚ, PIG, Warszawa 2014. 13

Jeziorki. Według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r. zasoby geologiczne bilansowe wynoszą 1517 tys. ton, zasoby przemysłowe 413 tyś. ton, zaś wydobycie wyniosło 17 tyś ton. Termin ważności koncesji został określony na 31 grudnia 2018 r. W głębokim podłożu analizowanego terenu prowadzona jest eksploatacja węgla kamiennego przez KWK Sobieski, która należy do przedsiębiorstwa TAURON Wydobycie S.A. Eksploatacja prowadzona jest tu w obszarach górniczych Jaworzno IV i Byczyna. Dla tych obszarów górniczych ustalono tereny górnicze Jaworzno Jeleń i Byczyna. 2.8 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Na całości analizowanego terenu rośnie las gospodarczy pozostający w zarządzie Lasów Państwowych. Teren złoża Jeziorki w granicach opracowania obejmuje oddziały 230 i 231 Nadleśnictwa Chrzanów, Leśnictwo Szczakowa. Występujące tu lasy pod względem przyrodniczym przedstawiają niską wartość. Nie występują tu obiekty cenne przyrodniczo, występujące tu lasy to intensywnie eksploatowane gospodarcze monokultury sosnowe (miejscami brzozowo-sosnowe), które tylko w bardzo daleki sposób nawiązują do będącego tu zbiorowiskiem klimaksowym kontynentalnego boru mieszanego Querco roboris- Pinetum 14. Lasy te są silnie zniekształcone poprzez intensywnie prowadzoną gospodarkę leśną i zaznaczają się w nich wszystkie negatywne cechy: juwenalizacja, monotypizacja, pinetyzacja, fruitecetyzacja i cespityzacja. Dla poszczególnych wydzieleń Plan Urządzania Lasu Nadleśnictwa Chrzanów określa następujące wartości: 7Brz54, 10Brz74, 6So4, 10So74, 10So74, 8So104, 6Brz54. Na analizowanym terenie określono dwa typy siedliska leśnego: bór mieszany świeży i bór mieszany wilgotny. W strukturze lasu w zdecydowanej większości dominuje sosna, choć w części północno-zachodniej pojawiają się dość duże domieszki brzozy. W południowo-zachodniej części terenu w ostatnim czasie przeprowadzony został zrąb zupełny, obecnie rośnie tu nowo nasadzony młodnik. Na analizowanym terenie nie stwierdzono występowania stanowisk roślin chronionych czy cennych siedlisk przyrodniczych. Teren istniejącej odkrywki piasku znajdujący się po stronie południowej obecnie pozbawiony jest roślinności, zaś w miejscach poddanych rekultywacji rośnie młodnik. 2.9 OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004 Na analizowanym terenie brak jest obszarów objętych ochroną, teren ten nie był również proponowany do objęcia ochroną. 2.10 KRAJOBRAZ Na analizowanym terenie występuje mało interesujący krajobraz leśny w typie monokultur sosnowych. Tego typu krajobraz jest bardzo monotonny i nieciekawy. Urozmaiceniem krajobrazu są tu niewątpliwie piaszczyste formy deluwialne (w formie wydm), oraz co może budzić kontrowersję sama odkrywka kopalni piasku. Postrzeganie krajobrazu jest sprawą mocno subiektywną, nie mniej wydaje się, że budowa odkrywki spowodowała powstanie interesującego otwarcia widokowego na skarpy wydm i profile geologiczne, które dotychczas były właściwie niewidoczne. 14 wg Matuszkiewicz W. [red], 1995, Potencjalna roślinność naturalna Polski Mapa przeglądowa 1:300000 ark. 11, PAN, Warszawa. 14

2.11 ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH Na analizowanym terenie nie występują zabytki ani obiekty o wartościach kulturowych. 3. OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN STANU ŚRODOWISKA PRZY BRAKU REALIZACJI USTALEŃ PLANU Na analizowanym terenie obecnie brak jest obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku realizacji ustaleń planu teren pozostałby w użytkowaniu leśnym, nie zmieniłaby się jego funkcja. 4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA Na analizowanym terenie nie stwierdza się występowania szczególnych problemów ochrony środowiska, można jednak tu wspomnieć o niskiej jakości lasów, które tu występują. Są to jednolite monokulturowe plantacje sosny o bardzo niskiej wartości przyrodniczej. 15

5. SKUTKI DLA ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCE Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU 5.1 WPŁYW NA WODY POWIERZCHNIOWE Na terenie objętym planem nie występują wody powierzchniowe, ani w postaci cieków, ani w postaci zbiorników, w związku z czym nie przewiduje się zagrożenia tego komponentu środowiska. Jedynie w północnej części terenu, blisko granicy terenu objętego planem przebiega niewielki ciek o charakterze leśnego rowu melioracyjnego. W okresie prowadzenia inwentaryzacji ciek ten pozostawał bez wody. Specyfika prowadzonej na tym terenie eksploatacji (eksploatacja wydm do powierzchni terenu wyznaczonej rzędną w przybliżeniu 290 m n.p.m.) powoduje, że nie powstanie tu lej depresji, który mógłby zaburzyć spływ wód powierzchniowych oraz spowodować przesuszenie terenu. Dla ochrony rowu melioracyjnego znajdującego się w części północnej w projekcie planu wprowadzono zapis, który brzmi: ustala się (...) nakaz zachowania drożności i swobody spływu grawitacyjnego wód rowu melioracyjnego istniejącego wzdłuż północnej granicy terenu o symbolu 1PE. W związku z zapisami planu nie przewiduje się zagrożenia dla wód powierzchniowych. 5.2 WPŁYW NA WODY PODZIEMNE Na analizowanym terenie występuje triasowy użytkowy poziom wodonośny. W utworach triasowych wyznaczono również Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 452 Chrzanów. Głębokość występowania piętra wodonośnego to 40 do 100 m p.p.t. wg mapy hydrogeologicznej ark. Jaworzno, jednak wody gruntowe mogą pojawiać się wyżej jak wykazano to w dokumentacji geologicznej złoża. Specyfika prowadzonej na tym terenie eksploatacji (eksploatacja wydm do powierzchni terenu wyznaczonej rzędną w przybliżeniu 290 m n.p.m.) powoduje, że nie powstanie tu lej depresji, nie zostaną również zaburzone istniejące w podłożu poziomy wodonośne. Nie przewiduje się również odwadniania złoża. Na terenie eksploatacji nie będą prowadzone żadne procesy technologiczne, w tym uszlachetnianie kruszywa, w związku z czym nie przewiduje się powstania zagrożeń związanych np. z awarią sprzętu czy pozbywaniem się ścieków bytowych. Ewentualnym zagrożeniem może być wykorzystywanie do napędu maszyn olejów różnego rodzaju. W sytuacji awaryjnej może dojść do wycieku tych substancji do gruntu, jednak nawet w sytuacji gdyby doszło do wycieku substancji ropopochodnych do gruntu nie będzie to stanowiło istotnego zagrożenia dla jakości wód podziemnych, ze względu na niewielkie ilości substancji które mogłyby się przedostać do środowiska. Pracownicy każdorazowo są zobowiązani do przeciwdziałania tego typu awariom, co zabezpiecza obowiązujące prawo ochrony środowiska. 5.3 WPŁYW NA KLIMAT W szerszej skali realizacja ustaleń planu nie będzie miała wpływu na klimat ze względu na skalę planu. Natomiast na pewno zmianie ulegnie mikroklimat terenów na których będzie prowadzona eksploatacja. Obecnie występuje tu topoklimat leśny, w przypadku prowadzenia eksploatacji lokalny topoklimat będzie zmieniał się na topoklimat terenów otwartych, należy jednak zauważyć, że zjawisko to występuje również w trakcie prowadzenia zwykłej gospodarki leśnej, gdy prowadzone są zręby zupełne i odlesione są znacznie powierzchnie terenów. W przypadku prowadzenia eksploatacji zjawisko to będzie czasowe, gdyż po wyeksploatowaniu danego fragmentu złoża nastąpi rekultywacja w 16

kierunku leśnym, powróci tu więc topoklimat leśny. Zaznaczyć przy tym należy, że otwarta wskutek wylesienia powierzchnia nie przekroczy jednorazowo 1 ha i osłonięta będzie lasem. 5.4 POWIERZCHNIA ZIEMI 5.4.1 WPŁYW NA UKSZTAŁTOWANIE TERENU Na skutek prowadzenia eksploatacji nastąpi przekształcenie powierzchni terenu, które będzie polegało na wyeksploatowaniu występujących tu wydm do powierzchni ich podstawy, a więc do rzędnej ok. 290 m n.p.m. Po przeprowadzeniu eksploatacji powierzchnia terenu stanie się mniej więcej płaska. Nie przewiduje się realizacji dużej odkrywki poniżej powierzchni terenu, gdyż wyklucza to technika i przedmiot eksploatacji złoża. W projekcie planu ustalono granice terenów wymagających rekultywacji po zakończeniu eksploatacji kopaliny na terenach o symbolach 1PE i 2PE Dla terenów tych projekt planu ustala następujące zasady rekultywacji: nakazuje się prowadzenie rekultywacji w kierunku leśnym w sposób umożliwiający przywrócenie wartości użytkowych i przyrodniczych terenów oraz poprzez właściwe ukształtowanie rzeźby terenu pozwalające na realizację tego kierunku rekultywacji; zakazuje się stosowania odpadów niebezpiecznych i wydobywczych do rekultywacji terenów; dopuszcza się możliwość przekształcenia terenów, a następnie ich rekultywacji w kierunku leśnym, etapami, na powierzchni ograniczonej jednorazowo do 1,0 ha; sposób rekultywacji terenów wymaga nawiązania do sposobu rekultywacji terenów eksploatacji kopaliny na terenach przylegających od południa do terenów o symbolu 1PE; 5.4.2 WPŁYW NA GLEBY Na terenie objętym planem występują słabe jakościowo gatunki gleb, wykorzystywane do tej pory pod uprawy leśne. Niewątpliwie prowadzenie eksploatacji przyczyni się do usunięcia istniejącej pokrywy glebowej, teren jednak po zakończonej eksploatacji zostanie poddany rekultywacji na zasadach opisanych w punkcie 5.4.1. Należy pamiętać, że w świetle obowiązującego prawa zgodnie z ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1205) przeznaczenie występujących tu gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa na cele nieleśne wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. 5.5 WPŁYW NA ZASOBY NATURALNE Projekt planu nie wprowadza form zagospodarowania przestrzennego, które kolidowałyby ze złożami kruszyw naturalnych i uniemożliwiały w przyszłości ich eksploatację. Stosownie do art. 72 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1232) w projekcie planu uwzględniono obszary występowania złóż kopalin oraz obecnych i przyszłych potrzeb eksploatacji tych złóż. 17

Ujawnienie złóż udokumentowanych kopalin wymagane jest również art. 95 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2014 poz. 613 ze zm.). Projekt planu wypełnia również ustalenia art. 125 i art. 126 prawa ochrony środowiska, które dotyczą ochrony kopalin. Zgodnie z tymi przepisami: Art. 125 Złoża kopalin podlegają ochronie polegającej na racjonalnym gospodarowaniu ich zasobami oraz kompleksowym wykorzystaniu kopalin, w tym kopalin towarzyszących. Art. 126. 1. Eksploatację złoża kopaliny prowadzi się w sposób gospodarczo uzasadniony, przy zastosowaniu środków ograniczających szkody w środowisku i przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia i zagospodarowania kopaliny. 2. Podejmujący eksploatację złóż kopaliny lub prowadzący tę eksploatację jest obowiązany przedsiębrać środki niezbędne do ochrony zasobów złoża, jak również do ochrony powierzchni ziemi oraz wód powierzchniowych i podziemnych, sukcesywnie prowadzić rekultywację terenów poeksploatacyjnych oraz przywracać do właściwego stanu inne elementy przyrodnicze. 5.6 WPŁYW NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Na całości analizowanego terenu rośnie las sosnowy pozostający w zarządzie Lasów Państwowych. Występujące tu lasy pod względem przyrodniczym przedstawiają niską wartość. Nie występują tu obiekty cenne przyrodniczo, występujące tu lasy to intensywnie eksploatowane gospodarcze monokultury sosnowe, plantacje drzew. Podjęcie eksploatacji będzie wiązało się w fazie początkowej z wycinką lasu sosnowego w celu udostępnienia terenu. Pozbawienie drzew będzie miało jednak charakter wyłącznie czasowy, gdyż po wyeksploatowaniu poszczególnych wydm nastąpi rekultywacja terenu w kierunku leśnym. Po wyeksploatowaniu złoża tereny te z powrotem, już jako las, wrócą pod jurysdykcję Lasów Państwowych. Sytuację tę można porównać do procesu prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej, gdzie prowadzone są zręby zupełne i odlesione są znacznie powierzchnie terenów, następnie teren zaś z powrotem zostaje obsadzony drzewami. W przypadku złoża Jeziorki mamy dodatkową fazę splantowania terenu, która może pozytywnie wpłynąć na możliwości prowadzenia gospodarki leśnej, gdyż poprawione zostaną parametry związane z ukształtowaniem terenu oraz wilgotnością gleb. Reasumując na terenach przeznaczonych w projekcie planu pod eksploatację nie występują stanowiska roślin chronionych czy cenne siedliska przyrodnicze, które potencjalnie mogłyby zostać zniszczone, a projekt planu nie przyczyni się do pogorszenia stanu środowiska przyrodniczego. Na analizowanym terenie nie stwierdzono występowania: Gatunków roślin chronionych na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 roku w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z 2014 r. poz. 1409); Gatunków grzybów chronionych na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz. U. z 2014 poz. 1408); Nie stwierdzono również występowania gatunków chronionych na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony 18

gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014, poz. 1348), które można by zaliczyć do grupy zwierząt szczególnie rzadkich czy zagrożonych (wymienionych np. w Dyrektywie Siedliskowej czy Ptasiej). Mogą na analizowanym terenie występować pospolite gatunki ptaków śpiewających czy dzięciołów typowe dla lasów gospodarczych, przy czym wszystkie one objęte są ochroną gatunkową, co nie zmienia faktu ich powszechnego występowania. Ubytek powierzchni leśnej należy porównać w tym wypadku, jak to już wspomniano powyżej, z prowadzeniem zrębów zupełnych w ramach prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej. Po przeprowadzeniu eksploatacji teren powróci do zagospodarowania leśnego. Najistotniejsze z punktu widzenia niniejszej prognozy jest, że na analizowanym terenie nie występują siedliska rozumiane jako cenne pod względem przyrodniczym wymienione np. w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzajów siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. 2001 nr 92 poz. 1029, obecnie już nie obowiązujące). 5.7 WPŁYW NA OBSZARY CHRONIONE NA PODSTAWIE USTAWY Z 16 KWIETNIA 2004 Na analizowanym terenie, ani w jego pobliżu nie występują formy ochrony przyrody, teren ten również nie był proponowany do objęcia ochroną. 5.8 WPŁYW NA KRAJOBRAZ Nie przewiduje się wpływu na walory krajobrazowe, gdyż po wyeksploatowaniu złoża zostanie tu przeprowadzona rekultywacja w kierunku leśnym i teren wróci do obecnego stanu zagospodarowania - przywrócony zostanie tu krajobraz leśny. Czasowo na analizowanym terenie będzie występował krajobraz terenów otwartych związanych z eksploatacją kopalin. Postrzeganie krajobrazu jest sprawą mocno subiektywną, nie mniej wydaje się, że budowa odkrywki może spowodować powstanie interesującego otwarcia widokowego na skarpy wydm i na profile geologiczne, które obecnie są właściwie niewidoczne. Tak więc można również uznać, że eksploatacja piasku może prowadzić do urozmaicenia dość monotonnego krajobrazu. 5.9 WPŁYW NA ZABYTKI I OBIEKTY O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH Na analizowanym terenie nie występują zabytki ani obiekty o wartościach kulturowych. 5.10 WPŁYW NA WARUNKI I JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW 5.10.1 JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Projekt planu nie wprowadza funkcji, które w sposób znaczący mogłyby wpłynąć na potencjalne pogorszenie jakości powietrza atmosferycznego. Jedyną emisją, która może wystąpić w związku z eksploatacją kopaliny jest emisja niezorganizowana najdrobniejszych frakcji, gdyż eksploatowane złoże piasku jest niezorganizowanym powierzchniowym źródłem emisji pyłu. Od strony północno-zachodniej, północnej i północno-wschodniej teren złoża graniczy z terenami leśnymi, w związku z czym zagrożenie pyleniem nie będzie tu oddziaływało na tereny zamieszkałe. Natomiast od strony zachodniej, południowowschodniej i południowej w dość bliskim sąsiedztwie występuje zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. Od strony zachodniej zabudowa ta znajduje się w odległości ok. 200 m i oddzielona jest lasem. Od strony południowej odległość od zabudowy wynosi ok. 500 700 19

m i zabudowa jest tu oddzielona terenami pól, nieużytków i zadrzewień oraz terenem obecnie prowadzonej eksploatacji. Od strony południowo-wschodniej odległość od zabudowy jest najbliższa i wynosi ona ok. 40 metrów. Ze względu na odległość, ale także i formę zalegania złoża i możliwy sposób jego eksploatacji nie przewiduje się jakiegokolwiek wpływu na tereny zabudowy mieszkaniowej od strony zachodniej i południowej, natomiast ze względu na bliskość zabudowy od strony południowo-wschodniej istnieją tu potencjalne możliwości wystąpienia uciążliwości. Na obecnym etapie, t.j. na etapie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie sposób jest oszacować stopnia uciążliwości i czy w ogóle one wystąpią. Nie są znane takie parametry jak n.p. ilość zatrudnionych, ilość pracujących maszyn, czas prowadzonej eksploatacji i.t.p., nie są to bowiem zagadnienia, które rozstrzyga miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W niniejszej prognozie wskazuje się jedynie, że w niesprzyjających okolicznościach uciążliwości mogłyby wystąpić. Szczegółowe rozstrzygnięcie tej kwestii winno zostać zbadane na etapie oceny oddziaływania na środowisko przed wydaniem koncesji na wydobycie, kiedy to będą znane już bardziej szczegółowe, zastrzeżone dla tego etapu, dane o eksploatacji. W razie stwierdzenia możliwości wystąpienia uciążliwości istnieje szereg zabezpieczeń, które można stosować, jak n.p. stosowanie zraszaczy, ograniczenie wydobycia w dni szczególnie wietrzne, natychmiastowe obsadzanie terenów otwartych zielenią, mycie pojazdów i dróg dojazdowych czy stosowanie zieleni izolującej lub tez innych elementów izolujących. Wprowadzenie tego typu zabezpieczeń wykracza jednak poza ramy ustawowe miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Należy również podkreślić, że na terenie odkrywki, która funkcjonuje na południe od analizowanego terenu nie występowały tego typu zjawiska, można więc przypuszczać, że podobnie eksploatacja będzie przebiegała w części północnej. Niezależnie od powyższego należy również przywołać art. 144 prawa ochrony środowiska: Eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, emisję hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych nie powinna (...) powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny. Z tego artykułu jednoznacznie wynika, że zarządzający odkrywką będzie zobligowany do usunięcia wszelkich przekroczeń standardów jakości środowiska, o ile te wykraczałyby poza teren do którego posiada tytuł prawny. 5.10.2 KLIMAT AKUSTYCZNY Dopuszczalne poziomy hałasu powinny odpowiadać wymaganiom rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 112). Prowadzenie działalności na terenach o funkcjach usługowych, infrastrukturalnych i przemysłowych nie powinno powodować przekroczenia standardów jakości środowiska, o czym wyraźnie mówi art. 144 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska. W dalszej części w ust. 2 tego artykułu jest wyraźny nakaz dotyczący ewentualnego oddziaływania na środowisko i tereny sąsiednie, tj. eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, emisje hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych nie powinna powodować przekroczenia standardów jakości środowiska, poza terenem do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny. Jak to już opisano w rozdziale powyżej z trzech stron występują tereny zabudowy jednorodzinnej: od strony zachodniej w odległości ok. 200 m, od strony południowej w odległości ok. 500 700 m i od strony południowo-wschodniej w odległości ok. 40 m. Stosunkowo duża 20

odległość odkrywki od strony zachodniej i południowej oraz istniejące zadrzewienia i las powoduje, że wystąpienie uciążliwości jest tu mało prawdopodobne. Natomiast ze względu na bliskość zabudowy od strony południowo-wschodniej istnieją tu potencjalne możliwości wystąpienia uciążliwości. Na obecnym etapie, t.j. na etapie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie sposób jest oszacować stopnia uciążliwości i czy w ogóle one wystąpią. Nie są znane takie parametry jak n.p. ilość zatrudnionych, ilość pracujących maszyn, czas prowadzonej eksploatacji i.t.p., nie są to bowiem zagadnienia, które rozstrzyga miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W niniejszej prognozie wskazuje się jedynie, że w niesprzyjających okolicznościach uciążliwości mogłyby wystąpić. Szczegółowe rozstrzygnięcie tej kwestii winno zostać zbadane na etapie oceny oddziaływania na środowisko przed wydaniem koncesji na wydobycie, kiedy to będą znane już bardziej szczegółowe, zastrzeżone dla tego etapu, dane o eksploatacji. W razie stwierdzenia możliwości wystąpienia uciążliwości istnieje szereg zabezpieczeń, które można stosować, jak n.p. czasowe ograniczenie wydobycia czy stosowanie ekranów akustycznych. Wprowadzenie tego typu zabezpieczeń wykracza jednak poza ramy ustawowe miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Należy również podkreślić, że na terenie odkrywki, która funkcjonuje na południe od analizowanego terenu nie występowały tego typu zjawiska, można więc przypuszczać, że podobnie eksploatacja będzie przebiegała w części północnej. Bez względu na powyższe niewątpliwym jest, ze na terenie przyszłej odkrywki i w jej otoczeniu nastąpi pogorszenie klimatu akustycznego poprzez pracę maszyn oraz ruch ciężarówek, o skali tego zjawiska będą jednak decydowały szczegóły nieznane na etapie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Niezależnie od powyższego należy również przywołać art. 144 prawa ochrony środowiska: Eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, emisję hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych nie powinna (...) powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny. Z tego artykułu jednoznacznie wynika, że zarządzający odkrywką będzie zobligowany do usunięcia wszelkich przekroczeń standardów jakości środowiska, o ile te wykraczałyby poza teren do którego posiada tytuł prawny. 5.10.3 POLA ELEKTROMAGNETYCZNE Na analizowanym terenie nie znajdują się obecnie linie elektroenergetyczne, nie przewiduje się również budowy takiej infrastruktury w przyszłości. W związku ze specyfiką przeznaczenia terenu ustalonego w projekcie planu nie wystąpią zagrożenia związane z ponadnormatywnym oddziaływaniem elektromagnetycznym. Należy również dodać, że zgodnie z ustawą z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie może ustanawiać zakazów, a przyjmowane w nim rozwiązania nie mogą uniemożliwiać rozwoju telefonii komórkowej. 5.10.4 GOSPODARKA ODPADAMI Specyfika planu (powierzchniowa eksploatacja kopalin) powoduje, że właściwie nie wystąpi wzrost wytwarzania odpadów. Będą tu powstawały minimalne ilości odpadów wytwarzane przez pracowników, czy też w trakcie pracy maszyn. Gospodarka odpadami obostrzona jest szeregiem przepisów oraz systemu kontroli, stojących poza systemem 21

planowania przestrzennego. Problem ten regulują zarówno ustawy (ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach, ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) jak również odpowiednie uchwały Rady Gminy oraz programy gospodarki odpadami, nie ma więc potrzeby, ani delegacji ustawowej do regulowania tego zagadnienia przepisami miejscowego planu. 5.10.5 ZAGROŻENIE POWODZIOWE Na analizowanym terenie nie występują zjawiska powodziowe. 5.10.6 ZAGROŻENIE OSUWISKOWE Na analizowanym terenie nie występują osuwiska ani tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi. 6. PRZEWIDYWANE MOŻLIWOŚCI TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie oddziaływać na środowisko. 7. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJE PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO Specyfika miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów (jednolity teren leśny wskazany pod eksploatację piasku), powoduję, że w projekcie planu trudno było ująć rozwiązania mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko. Zakres planu określony w ustawie z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. 2012 r., poz. 647 z póź. zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) przewiduje tylko w bardzo ograniczonym zakresie możliwość wprowadzenia jakichkolwiek ustaleń dla eksploatacji kopalin. Zgodnie z art. 4 ust. 1 i art. 14 ust 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 15 ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Natomiast wydanie koncesji na eksploatację kopalin następuje na podstawie działu III ustawy prawo geologiczne i górnicze. Zgodnie z art. 30 ust 1 i 2 ustawy prawo geologiczne i górnicze 16 : 1. Koncesja określa: 1) rodzaj i sposób wykonywania zamierzonej działalności; 2) przestrzeń, w granicach której ma być wykonywana zamierzona działalność; 3) czas obowiązywania koncesji; 4) termin rozpoczęcia działalności określonej koncesją, a w razie potrzeby przesłanki, których spełnienie oznacza rozpoczęcie działalności. 15 Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. 2012 r., poz. 647 ze zm.) 16 Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2014 poz. 613 ze zm.) 22

2. Koncesja może określać inne wymagania dotyczące wykonywania działalności objętej koncesją, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i ochrony środowiska. Tak więc tylko porównanie tych dwóch delegacji ustawowych pozwala rozdzielić kompetencje wynikające z poszczególnych ustaw: domeną planowania przestrzennego jest ustalenie przeznaczenia terenu, natomiast domeną koncesji na wydobycie jest określenia zasad eksploatacji kopalin. Szczegółowe zasady ochrony środowiska, a także rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą będą musiały zostać ustalone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz w koncesji na wydobycie. W projekcie mpzp nie wprowadzono zapisów dotyczących kompensacji przyrodniczej. Zakres kompensacji przyrodniczej może zostać określony, zgodnie z art. 75 ust. 4 i 5 prawa ochrony środowiska w pozwoleniu na budowę lub w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ze względu na charakter planu oraz brak znaczących negatywnych oddziaływań na elementy środowiska w prognozie oddziaływania na środowisko nie proponuje się działań zapobiegawczych lub minimalizujących negatywne oddziaływania. Działaniem, które wskazano w projekcie planu, a które było możliwe do zawarcia w akcie prawa miejscowego jakim jest mpzp było wyznaczenie kierunku rekultywacji. W projekcie mpzp wskazano, że teren po przeprowadzeniu eksploatacji należy rekultywować w kierunku leśnym, co spowoduje powrót do obecnego stanu zagospodarowania. Ten zapis można uznać za działanie jednocześnie zapobiegawcze, ograniczające oraz kompensujące negatywne oddziaływanie. Ustalono również konieczność ochrony rowu melioracyjnego przebiegającego w pobliżu północnej granicy analizowanego terenu. 8. MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby oddziaływać na jakikolwiek obszar Natura 2000, więc nie ma potrzeby rozpatrywania rozwiązań alternatywnych. 9. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA Na etapie projektu planu nie wprowadzono konkretnych rozwiązań mających na celu analizę skutków realizacji oraz częstotliwości jej przeprowadzania. Zakres planu określony w ustawie z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. 2012 r., poz. 647 ze zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) nie przewiduje możliwości określenia monitoringu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jednocześnie skutki realizacji postanowień planu będą podlegały bieżącemu monitoringowi odpowiednich służb ochrony środowiska, służb ochrony przyrody, organów administracji oraz organizacji ekologicznych. Bardzo ważna jest również postawa obywateli, którzy powinni reagować natychmiastową interwencją w przypadku stwierdzenia wystąpienia uciążliwości. 23

10. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów obejmującego część złoża Jeziorki. Prognoza ma na celu określenie prawdopodobnych skutków realizacji ustaleń planu na poszczególne elementy środowiska w ich wzajemnym powiązaniu, w szczególności na ekosystemy, krajobraz, a także na ludzi, dobra materialne i dobra kultury. Została ona wykonana zgodnie z obowiązującym przepisami. Celem planu było umożliwienie eksploatacji udokumentowanego złoża kruszyw naturalnych Jeziorki. Analizowany obszar obejmuje część złoża Jeziorki, które położone jest w zachodniej części gminy Chrzanów. Na powierzchni terenu na przeważającym obszarze występują piaski eoliczne. Na analizowanym terenie nie występują cieki powierzchniowe, za wyjątkiem niewielkiego rowu melioracyjnego w części północnej. Wody podziemne reprezentowane są przez triasowe piętro użytkowe. Na analizowanym terenie nie występuje rolnicza przestrzeń produkcyjna, teren porasta las pozostający w zarządzie Lasów Państwowych. Występujące tu lasy pod względem przyrodniczym przedstawiają niską wartość. Nie występują tu obiekty cenne przyrodniczo, występujące tu lasy to intensywnie eksploatowane gospodarcze monokultury sosnowe. Na analizowanym terenie nie występują formy ochrony przyrody, teren ten również nie był proponowany do objęcia ochroną. Na analizowanym terenie nie występują zabytki ani obiekty o wartościach kulturowych. Na analizowanym terenie nie występują zagrożenie osuwiskowe i powodziowe. Nie przewiduje się znaczącego negatywnego wpływu na środowisko. W szczególności nie przewiduje się znaczącego wpływu na wody powierzchniowe, podziemne, klimat, przyrodę ożywioną, zabytki, krajobraz oraz na zdrowie i jakość życia mieszkańców. Zmianie ulegnie powierzchnia terenu na skutek eksploatacji wydm. Nie przewiduje się przekroczenia standardów powietrza i klimatu akustycznego od strony zachodniej, południowej i północnej, gdyż najbliższe tereny mieszkaniowe znajdują się w odległościach 200 600 m i oddziela je ściana lasu. Natomiast od strony południowo-wschodniej bliskość zabudowy powoduje, że możliwym jest wystąpienie pogorszenia jakości klimatu akustycznego i powietrza, co jednak na etapie prognozy oddziaływania na środowisko jest bardzo trudne do dokładnego oszacowania. Ograniczenia tych uciążliwości, jeśli wystąpią, winny być wskazane na etapie uzyskiwania koncesji na wydobycie. Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby potencjalnie transgranicznie oddziaływać na środowisko. Rozwiązaniem kompensującym konieczność wycinki istniejącego lasu gospodarczego jest prowadzenie rekultywacji w kierunku leśnym. Na etapie oceny projektu planu nie wprowadzono konkretnych rozwiązań mających na celu analizę skutków realizacji oraz częstotliwości jej przeprowadzania, nie ustalono również prac kompensacyjnych, gdyż ustawodawca nie przewiduje wprowadzenia takich rozwiązań w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 24

Projekt planu nie wprowadza funkcji, które mogłyby wpłynąć na cele, przedmiot ochrony oraz integralność jakiegokolwiek obszaru Natura 2000, w związku z czym nie ma potrzeby wprowadzenia rozwiązań alternatywnych. 11. LITERATURA Abasalon i in., Mapa Sozologiczna Polski, ark. Jaworzno, Główny Geodeta Kraju, Warszawa, 2002 r. Abasalon i in., Mapa Hydrograficzna Polski, ark. Jaworzno, Główny Geodeta Kraju, Warszawa, 2002 r. Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu 31.XII.2013 r. MŚ, PIG, Warszawa 2014. Centralna Baza Danych Geologicznych strona internetowa PIG, http://baza.pgi.gov.pl/ Gajowiec B., Siemiński A., Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1:50000, ark. Jaworzno, PIG, Warszawa 1997; Jochemczyk L., Kriege W., Mapa Geośrodowiskowa Polski ark. Jaworzno, PIG, Warszawa, 2002 r. Kaziuk H., Lewandowski J., Mapa Geologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kraków, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1978 r. Kondracki J., Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa 2001; Kurek S., Paszkowski M., Preidl M.; Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski ark. Jaworzno, PIG, Warszawa, 1992 r. Matuszkiewicz W. [red], Potencjalna roślinność naturalna Polski Mapa przeglądowa 1:300000 ark. 11, PAN, Warszawa, 1995; Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1:200000 ark. Kraków, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 1980 r. Polak P., Uproszczona dokumentacja geologiczna w kategorii C1 złoża piasków budowlanych Jeziorki, Katowice, 2000 r. Różkowski A. [red.], 1997: Mapa warunków występowania, użytkowania, zagrożenia i ochrony zwykłych wód podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia; 1 : 100 000. PIG, Warszawa; Skrzypczyk L. [red], 2003: Mapa wstępnej waloryzacji Głównych Zbiorników Wód Podziemnych 1:800000, PIG, Warszawa; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chrzanów przyjętego uchwałą Nr L/407/98 Rady Miejskiej w Chrzanowie z dnia 21 kwietnia 1998 r. 12. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA 25

Fot. 1 Południowo-wschodnia część obszaru Fot. 3 Południowo-zachodnia część obszaru Fot. 2 Północno-zachodnia część obszaru Fot. 4 Teren istniejącej kopalni piasku Jeziorki, poza południową granicą terenu objętego opracowaniem Geologic Tomasz Miłowski - ochrona środowiska, doradztwo prawne, konsulting; ul. Strzelecka 78, 44-203 Rybnik; tel: 502773557, email: geologic1@wp.pl; nip: 642-283-41-91, REGON: 241759860