Inwestowanie dla rednio zaawansowanych dr Ma gorzata Dec-Kruczkowska Dyrektor Departamentu Analiz Ministerstwo Skarbu Pa stwa
Edukacja inwestorów To program dla inwestorów indywidualnych, który zosta zapocz tkowany przez Ministerstwo Skarbu Pa stwa podczas debiutów gie dowych spó ek: PZU, Tauron Polska Energia oraz GPW w Warszawie. W ramach programu prowadzone s dzia ania edukacyjne maj ce na celu zach cenie spo ecze stwa do wiadomego inwestowania w papiery warto ciowe. Osoby stawiaj ce pierwsze kroki na gie dzie, jak i aktywni gracze gie dowi, mog wzi udzia w licznych spotkaniach z ekspertami, szkoleniach oraz warsztatach, podczas których przekazywana jest im wiedza niezb dna do korzystania z mo liwo ci, jakie daje rynek kapita owy. 2
Instytucje finansowe i po rednicy Do czego s y rachunek maklerski? Dzi ki posiadaniu rachunku maklerskiego inwestor otrzymuje dost p do gie dy a tym samym mo e nabywa, zbywa i posiada akcje spó ek dopuszczonych do obrotu publicznego. 4
Instytucje finansowe i po rednicy Czym ró ni si rachunki maklerskie? Op at za prowadzenie rachunku i us ugi dodatkowe oraz wysoko ci prowizji od transakcji. Prowadzeniem placówek obs ugi klienta b obs ug internetow. Jako ci obs ugi i wsparcia merytorycznego, jakie zapewniaj brokerzy. 5
Instytucje finansowe i po rednicy Kryteria wyboru domu maklerskiego oferta porady, analizy op aty i prowizje komfort inwestowania (online, mobilne) jako obs ugi profesjonalizm 6
Rynek inwestycyjny Jak za rachunek maklerski? 1. wybieramy dom maklerski 2. decydujemy, czy wniosek sk adamy przez Internet czy w oddziale 3. wype niamy formularz danymi osobowymi i adresowymi (nr rachunku bankowego, nr NIP oraz dane Urz du Skarbowego) 4. ustalamy has o do konta maklerskiego (has o do logowania przez Internet oraz has o dost pu kana em telefonicznym) 5. wype niamy obowi zkowy test MIFID (test adekwatno ci i odpowiedzialno ci) 6. wniosek trafia do domu maklerskiego celem weryfikacji danych 7. dom maklerski kontaktuje si z nami w celu podpisania umowy GOTOWE! KROK PO KROKU 7
Rynek inwestycyjny Sk adanie zlecenia maklerskiego 1. 2. 3. 4. 5. 6. osobi cie w punkcie obs ugi klienta przez telefon przez Internet 8
Rynek inwestycyjny Jak z zlecenie przez Internet? 1. 2. 3. 4. 5. 6. z menu konta maklerskiego wybierz polecenie np. zakup akcji wybierz odpowiedni spó podziel kwot, któr masz zamiar zainwestowa przez kurs po, którym zamierzasz kupi akcje wpisz liczb akcji i kurs zakupu do formularza (kwota pobrana z konta na zakup akcji zostanie powi kszona o prowizj ) potwierd zakup has em kiedy Twoje zlecenie kupna zostanie zjednane z ofert sprzeda y (po tym samym kursie) staniesz si posiadaczk akcji 9
Rynek inwestycyjny zlecenia z limitem ceny sk adaj inwestorzy, którzy maj okre lony pogl d na to, po jakiej cenie dokona transakcji i nie chc si zda na przypadek; cena, po której transakcja jest dokonywana jest wa niejsza ni czas jej realizacji (Inwestor musi pami ta, e im bardziej korzystn dla siebie cen poda, tym d ej mo e czeka na realizacj swojego zlecenia); kupuj cy mo e naby akcje po cenie ni szej ni wynosi okre lony przez niego limit, a sprzedaj cy mo e sprzeda akcje po cenie wy szej ni wynosi okre lony przez niego limit. Tak si dzieje, gdy limit jest wy szy od bie cego kursu (w przypadku kupna) lub ni szy (w przypadku sprzeda y). 10
Rynek inwestycyjny zlecenia bez limitu ceny przeznaczone dla inwestorów, którzy nie chc d ugo czeka na realizacj zlecenia; wa niejsze jest dla nich to, e w ogóle dokonaj transakcji, ni to, po jakiej cenie to zrobi ; ród zlece bez limitu ceny, inwestor ma do wyboru trzy mo liwo ci: po ka dej cenie (PKC), po cenie rynkowej (PCR), PEG zlecenie z limitem dynamicznie powi zanym z kursem referencyjnym. 11
Rynek inwestycyjny Zlecenia obronne zlecenia STOP To ustalanie z góry (przed kupnem papierów warto ciowych) maksymalnej dopuszczalnej straty. Polegaj na automatycznym zamkni ciu pozycji, po spe nieniu okre lonych warunków. 12
Akcjonariusze Prawa akcjonariuszy prawa maj tkowe prawo do udzia u w podziale zysku (dywidenda) prawo pierwsze stwa do obj cia akcji nowej emisji (prawo poboru) prawo do udzia u w podziale maj tku spó ki w razie jej likwidacji prawo do sprzeda y akcji prawa korporacyjne prawo do udzia u i g osowania przy podejmowaniu uchwa na WZ prawo zwo ania WZ prawo zg aszania projektów uchwa na WZ prawo zaskar ania uchwa WZ prawo wytoczenia powództwa prawo do informacji inne prawa, je eli okre lono w statucie 13
Akcjonariusze Obowi zki akcjonariuszy obowi zek zap aty za akcje w chwili zawierania transakcji ujawnienie stanu posiadania po przekroczeniu progów okre lonych w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi nabywanie znacznych pakietów akcji jest obarczone obowi zkiem dokonania wezwania do zapisywania si na sprzeda lub zamian tych akcji 14
Portfel inwestycyjny Konstrukcja portfela inwestycyjnego Portfel inwestycyjny powinien by zró nicowany!!! depozyty bankowe akcje aktywa rzeczowe obligacje fundusze 15
Portfel inwestycyjny Cena i warto akcji warto nominalna zapisana na akcji cena emisyjna pierwsza cena cena rynkowa cena aktualna 16
Portfel inwestycyjny Dywersyfikacja portfela akcji kraj ma e spó ki ró ne bran e zagranica du e spó ki 18
Portfel inwestycyjny Kryteria wyboru spó ki Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Krok 5 Krok 6 Wybieraj inwestycje, które rozumiesz Wybieraj bran e, którymi si interesujesz Dowiedz si jak najwi cej o wybranych spó kach Prze led najpopularniejsze portale finansowe Przeczytaj kilka raportów analityków Zrób w asn mini analiz wska nikow / techniczn / fundamentaln spó ki 19
Portfel inwestycyjny 16 spó ek Skarbu Pa stwa obecnie notowanych na GPW Spó ki SP notowane w WIG20 pozosta e spó ki SP notowane na GPW 20
Portfel inwestycyjny Nazwa podmiotu kurs otwarcia na 02.01.2014 r. (w z ) liczba akcji kupionych za kwot 500 z warto kupionych akcji (w z ) kurs otwarcia na 31.03.2015 r. (w z ) Przyk ad: sprzeda akcji potencjalna sprzeda akcji po kursie otwarcia na 31.03.2015 r. (w z ) warto zysku/ straty (w z ) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. 16,31 30 489,30 20,85 625,50 136,20 Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. 5,20 96 499,20 5,46 524,16 24,96 Powszechny Zak ad Ubezpiecze SA 457,40 1 457,40 484,65 484,65 27,25 KGHM Polska Mied S.A. 118,80 4 475,20 121,80 487,20 12,00 PKO BP S.A. 39,90 12 478,80 33,73 404,76-74,04 ENERGA S.A. 16,00 31 496,00 25,30 784,30 288,30 Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. 41,65 12 499,80 58,88 706,56 206,76 ENEA S.A. 13,87 36 499,32 16,85 606,60 107,28 TAURON Polska Energia S.A. 4,39 113 496,07 4,50 508,50 12,43 Polski Holding Nieruchomo ci S.A. 26,86 18 483,48 25,74 463,32-20,16 Gie da Papierów Warto ciowych w Warszawie S.A. 41,50 12 498,00 48,02 576,24 78,24 GRUPA AZOTY SPÓ KA AKCYJNA 63,10 7 441,70 82,15 575,05 133,35 Grupa Azoty Zak ady Chemiczne "Police" S.A. 24,10 20 482,00 24,00 480,00-2,00 Zak ady Azotowe "Pu awy" S.A. 174,00 2 348,00 147,10 294,20-53,80 Grupa LOTOS S.A. 35,67 14 499,38 27,15 380,10-119,28 SUMA 7 143,65 SUMA 7 901,14 757,49 21
Portfel inwestycyjny Zwrot z zainwestowanego kapita u warto zainwestowanego kapita u (w z ) zwrot zainwestowanego kapita u przy sprzeda y akcji 31.03.2015 r. (w z ) zysk z zainwestowanego kapita u (w z ) 7 143,65 7 901,14 757,49 (10,6%) Pami tajcie o podatku Belki (podatek od dochodów kapita owych) 19%! Na czysto 613,59 z! 22
Portfel inwestycyjny Nazwa podmiotu kurs otwarcia na 02.01.2014 r. (w z ) liczba akcji kupionych za kwot 500 z Przyk ad: dochody z tytu u dywidend w 2014 warto kupionych akcji (w z ) dywidenda na 1 akcj (w z ) warto dywidendy (w z ) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. 16,31 30 489,30 1,10 33,00 Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. 5,20 96 499,20 0,15 14,40 Powszechny Zak ad Ubezpiecze SA 457,40 1 457,40 34,00 34,00 KGHM Polska Mied S.A. 118,80 4 475,20 5,00 20,00 PKO BP S.A. 39,90 12 478,80 0,75 9,00 ENERGA S.A. 16,00 31 496,00 1,00 31,00 Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. 41,65 12 499,80 1,44 17,28 ENEA S.A. 13,87 36 499,32 0,57 20,52 TAURON Polska Energia S.A. 4,39 113 496,07 0,19 21,47 Polski Holding Nieruchomo ci S.A. 26,86 18 483,48 2,16 38,88 Gie da Papierów Warto ciowych w Warszawie S.A. 41,50 12 498,00 1,20 14,40 GRUPA AZOTY SPÓ KA AKCYJNA 63,10 7 441,70 0,20 1,40 Grupa Azoty Zak ady Chemiczne "Police" S.A. 24,10 20 482,00 0,31 6,20 Zak ady Azotowe "Pu awy" S.A. 174,00 2 348,00 10,38 20,76 SUMA: 6 644,27 SUMA: 282,31 23
Portfel inwestycyjny Zwrot z zainwestowanego kapita u warto zainwestowanego kapita u (w z ) zwrot zainwestowanego kapita u z lokat bankowych oprocentowanych 3% w skali roku (w z ) zwrot zainwestowanego kapita u w postaci dochodu z tytu u dywidendy (w z ) 6 644,27 199,33 282,31 (4,25%) podatek Belki 19% 161,46 228,67 24
Portfel inwestycyjny Zasady zarz dzania portfelem nie pozwól by zysk zmieni si w strat nie ryzykuj ca ego kapita u ani znacznej jego cz ci w jednej transakcji realizuj ma e straty i pozwól zyskom rosn 25
DZI KUJ ZA UWAG kontakt: dr Ma gorzata Dec-Kruczkowska Dyrektor Departamentu Analiz Ministerstwo Skarbu Pa stwa Tel. (22) 695 87 14 Fax. (22) 695 88 76 da@msp.gov.pl 26