OCENA ZABEZPIECZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2010 ROKU

OCENA ZABEZPIECZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2010 ROKU Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej Oddział Zdrowia Publicznego Szczecin 2012

CZĘŚĆ I...5 1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA...5 2. ZASOBY KADROWE W OCHRONIE ZDROWIA...9 3. OPIEKA STACJONARNA...16 3.1 SZPITALE OGÓLNE...17 3.2 ZAKŁADY PSYCHIATRYCZNE...21 3.3 ZAKŁADY OPIEKI DŁUGOTERMINOWEJ...23 4. AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA...25 4.1 PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA...25 4.2 SPECJALISTYCZNA AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA...43 5. POMOC DORAŹNA...52 CZĘŚĆ II...56 A. PODSTAWOWE DZIEDZINY MEDYCYNY...56 1. ANESTEZJOLOGIA I INTENSYWNA TERAPIA...56 2. AUDIOLOGIA I FONIATRIA...57 3. CHIRURGIA DZIECIĘCA...58 4. CHIRURGIA KLATKI PIERSIOWEJ...59 5. CHIRURGIA OGÓLNA...60 6. CHIRURGIA PLASTYCZNA...61 7. CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA...62 8. CHIRURGIA SZCZĘKOWO-TWARZOWA...62 9. CHOROBY WEWNĘTRZNE...63 10. CHOROBY ZAKAŹNE...64 11. DERMATOLOGIA I WENEROLOGIA...65 12. DIAGNOSTYKA LABORATORYJNA...67 13. EPIDEMIOLOGIA...68 14. GENETYKA KLINICZNA...69 15. KARDIOCHIRURGIA...69 16. KARDIOLOGIA...70 17. MEDYCYNA NUKLEARNA...71 18. MEDYCYNA PRACY...72 19. MEDYCYNA RATUNKOWA...73 20. MEDYCYNA RODZINNA...74 21. MEDYCYNA SĄDOWA...75 22. MEDYCYNA TRANSPORTU...76 23. MIKROBIOLOGIA LEKARSKA...76 24. NEONATOLOGIA...77 25. NEUROCHIRURGIA...78 26. NEUROLOGIA...79 27. OKULISTYKA...80 28. ONKOLOGIA KLINICZNA...81 29. ORTODONCJA...82 30. ORTOPEDIA I TRAUMATOLOGIA NARZĄDU RUCHU...83 31. OTORYNOLARYNGOLOGIA...84 32. PATOMORFOLOGIA...85 33. PEDIATRIA...85 34. PERIODONTOLOGIA...86 35. POŁOŻNICTWO I GINEKOLOGIA...87 36. PROTETYKA STOMATOLOGICZNA...88 2

37. PSYCHIATRIA...89 38. PSYCHIATRIA DZIECI I MŁODZIEŻY...90 39. RADIOLOGIA I DIAGNOSTYKA OBRAZOWA...91 40. RADIOTERAPIA ONKOLOGICZNA...92 41. REHABILITACJA MEDYCZNA...93 42. STOMATOLOGIA DZIECIĘCA...93 44. STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Z ENDODONCJĄ...95 44. TRANSFUZJOLOGIA KLINICZNA...95 45. UROLOGIA...96 46. ZDROWIE PUBLICZNE...97 B. SZCZEGÓŁOWE DZIEDZINY MEDYCYNY...99 1. ALERGOLOGIA...99 2. ANGIOLOGIA...100 3. BALNEOLOGIA I MEDYCYNA FIZYKALNA...101 4. CHIRURGIA NACZYNIOWA...101 5. CHIRURGIA ONKOLOGICZNA...103 6. CHOROBY PŁUC...104 7. DIABETOLOGIA...105 8. ENDOKRYNOLOGIA...106 9. FARMAKOLOGIA KLINICZNA...107 10. GASTROENTEROLOGIA...108 11. GERIATRIA...108 12. GINEKOLOGIA ONKOLOGICZNA...109 13. HEMATOLOGIA...110 14. HIPERTENSJOLOGIA...111 15. IMMUNOLOGIA KLINICZNA...112 16. KARDIOLOGIA DZIECIĘCA...112 17. MEDYCYNA PALIATYWNA...113 18. MEDYCYNA SPORTOWA...114 19. NEFROLOGIA...115 20. NEUROLOGIA DZIECIĘCA...116 21. NEUROPATOLOGIA...117 22. ONKOLOGIA I HEMATOLOGIA DZIECIĘCA...117 23. OTORYNOLARYNGOLOGIA DZIECIĘCA...118 24. REUMATOLOGIA...118 25. SEKSUOLOGIA...120 26. TOKSYKOLOGIA KLINICZNA...120 27. TRANSPLANTOLOGIA KLINICZNA...121 28. UROLOGIA DZIECIĘCA...122 C. DZIEDZINY MAJĄCE ZASTOSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA...123 1. FIZJOTERAPIA...123 2. PSYCHOLOGIA KLINICZNA...123 3. EPIDEMIOLOGIA...125 4. ZDROWIE PUBLICZNE...125 D. DZIEDZINY FARMACJI...126 1. FARMACJA APTECZNA...126 E. DZIEDZINY PIELĘGNIARSKIE...128 1. PIELĘGNIARSTWO OGÓLNE...128 2. PIELĘGNIARSTWO GINEKOLOGICZNO-POŁOŻNICZE...129 3. PIELĘGNIARSTWO RODZINNE...129 3

4. PIELĘGNIARSTWO EPIDEMIOLOGICZNE...130 5. PIELĘGNIARSTWO ONKOLOGICZNE...131 6. PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNE...132 7. PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE...133 8. PIELĘGNIARSTWO ANESTEZJOLOGICZNE I INTENSYWNEJ OPIEKI...134 4

CZĘŚĆ I 1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA Województwo zachodniopomorskie jest jednym z 16 województw, które powstało 1 stycznia 1999 r. w wyniku reformy administracji publicznej. Obszar województwa podzielony został na 21 powiatów, w tym 3 powiaty grodzkie i 18 ziemskich. Na powierzchni 22 892 km 2 według stanu na 31.12.2010 roku zamieszkiwały 1 693 072 osoby. Województwo zachodniopomorskie zajmuje piąte miejsce w Polsce pod względem wielkości (7,3% powierzchni kraju), a jedenaste pod względem liczby mieszkańców (4,4% ludności kraju). Średnia gęstość zaludnienia wyniosła 74 osoby na 1 km 2 i była znacznie niższa niż średnia krajowa (122), co uplasowało województwo zachodniopomorskie na 13 miejscu. Rys. 1.1 Średnia gęstość zaludnienia na 1 km 2 w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów 5

Wskaźnik gęstości zaludnienia w znacznej części województwa zachodniopomorskiego (w 15 powiatach) był mniejszy od średniego wskaźnika dla województwa. Większy wskaźnik odnotowano w miastach na prawach powiatu: Szczecinie, Koszalinie i Świnoujściu oraz w powiecie stargardzkim, polickim i kołobrzeskim. Największe zaludnienie w województwie zachodniopomorskim odnotowano w dwóch miastach na prawach powiatów, tj. mieście Szczecinie (1 350) i mieście Koszalinie (1 098). mężczyzn wynosiła 821 132 (tj. 48,5% ogółu ludności województwa) a liczba kobiet 871 940 (tj. 51,5% ludności województwa). W 2010 r. współczynnik feminizacji województwa zachodniopomorskiego wyniósł 1,06 co oznacza, że na 100 mężczyzn przypadało statystycznie 106 kobiet. Rys. 1.2 Współczynnik feminizacji w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Najwyższy współczynnik feminizacji odnotowano w mieście Szczecinie i mieście Koszalinie, a najniższy w powiecie koszalińskim i pyrzyckim. 6

W województwie zachodniopomorskim liczba mieszkańców miast była większa niż mieszkańców wsi: w miastach mieszkało 68,8% ogólnej liczby mieszkańców (1 164 509 osób), na wsi mieszkało 31,2% ogólnej liczby mieszkańców (528 563 osoby). Struktura ludności według grup wiekowych w 2010 roku była następująca: w wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat) było 312 929 osób, tj. 18,5% ogółu mieszkańców województwa, w wieku produkcyjnym (mężczyźni w wieku 18-64 lata i kobiety w wieku 18-59 lat) było 1 112 013 osób, tj. 65,7% ogółu mieszkańców województwa, w wieku poprodukcyjnym (mężczyźni w wieku 65 lat i więcej lat oraz kobiety w wieku 60 lat i więcej lat) było 268 130 osób, tj. 15,8% ogółu mieszkańców województwa. Rys. 1.3 Ludność wg płci i wieku w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. MĘŻCZYŹNI 821,1 tys. (48,5%) mediana wieku 36,3 lat mężczyźni w wieku poprodukcyjnym 90 i więcej 80 70 kobiety w wieku poprodukcyjnym nadwyżka liczby kobiet nad liczbą mężczyzn KOBIETY 871,9 tys. (51,5%) mediana wieku 40,2 lat 60 50 mężczyźni w wieku produkcyjnym 40 kobiety w wieku produkcyjnym 30 20 nadwyżka liczby mężczyzn nad liczbą kobiet mężczyźni w wieku przedprodukcyjnym 10 0 kobiety w wieku przedprodukcyjnym 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 16000 12000 8000 4000 0 0 4000 8000 12000 16000 7

Na przestrzeni ostatnich kilku lat w województwie zachodniopomorskim zaobserwowano dodatni przyrost naturalny ludności. W 2010 roku przyrost naturalny w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wynosił 0,5. Rys. 1.4 Przyrost naturalny na 1000 ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Ujemny przyrost naturalny odnotowano w mieście Świnoujściu (-1,4), powiecie świdwińskim (-1,2), mieście Szczecinie (-1,0) oraz w powiecie kamieńskim (-0,5) i szczecineckim (-0,1). W pozostałych powiatach przyrost naturalny był dodatni, przy czym największy odnotowano w powiecie polickim (5,0) i był on znacznie większy niż średni przyrost naturalny w województwie zachodniopomorskim (0,5). 8

2. ZASOBY KADROWE W OCHRONIE ZDROWIA Źródłem informacji dotyczących kadry medycznej są roczne sprawozdania MZ-88 sporządzane przez publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej a także prywatne praktyki. Tabl. 2.1 Wybrany personel medyczny z wyższym wykształceniem w województwie zachodniopomorskim Zawód lub specjalność pracującego personelu medycznego (w osobach) stan w dniu 31.12.2009 stan w dniu 31.12.2010 Lekarze 01 3 623 3 756 w tym kobiety 02 1 963 2 035 Lekarze dentyści 03 828 872 w tym kobiety 04 651 684 Farmaceuci 05 45 43 w tym kobiety 06 39 37 Analitycy medyczni 07 103 122 w tym kobiety 08 96 109 Pracownicy z wyższym wykształceniem zatrudnieni w pracowniach diagnostycznych niewymienieni 09 229 232 w wierszach 01-08 1) Pielęgniarki z wyższym wykształceniem ogółem 10 1 075 1 291 w tym mgr pielęgniarstwa 11 315 399 Położne z wyższym wykształceniem ogółem 12 96 141 w tym mgr położnictwa 13 10 16 Ratownicy medyczni z wyższym wykształceniem ogółem 14 x 83 w tym mgr ratownictwa medycznego 15 x 23 Rehabilitanci z wyższym wykształceniem ogółem 16 142 144 w tym mgr rehabilitacji 17 103 103 Fizjoterapeuci z wyższym wykształceniem ogółem 18 166 219 w tym mgr fizjoterapii 19 98 102 Technolodzy żywności i żywienia /dietetycy/ 20 120 119 Psycholodzy 21 80 94 Logopedzi 22 30 25 Personel techniczny obsługujący aparaturę medyczną 23 41 36 Źródło: MZ-88 1) W wierszu został wykazany personel z wyższym wykształceniem zatrudniony w pracowniach diagnostycznych, np. chemicy, biolodzy, lekarze weterynarii 9

Porównując liczbę wybranego pracującego personelu z wyższym wykształceniem w 2010 roku z rokiem poprzednim, zauważamy wzrost liczby personelu w większości grup zawodowych. Najbardziej wzrosła liczba personelu w następujących grupach zawodowych: pielęgniarki z wyższym wykształceniem ogółem (o 216), lekarze (o 133). Spadek liczby personelu medycznego nastąpił natomiast w następujących grupach zawodowych: personel techniczny obsługujący aparaturę medyczną, logopedzi, farmaceuci i dietetycy i był on nieznaczny w porównaniu z rokiem poprzednim. W 2010 roku po raz pierwszy wyszczególniona została grupa zawodowa ratowników medycznych z wyższym wykształceniem (83), która w latach poprzednich była wykazywana razem z ratownikami medycznymi ze średnim wykształceniem. Tabl. 2.2 Wybrany średni personel medyczny w województwie zachodniopomorskim Zawód lub specjalność pracującego personelu medycznego (w osobach) stan w dniu 31.12.2009 stan w dniu 31.12.2010 Pielęgniarki 01 6 203 6 115 w tym o niepełnych kwalifikacjach (łącznie z asystentkami pielęgniarstwa) 02 47 36 Położne 03 785 782 Felczerzy 04 6 5 Technicy dentystyczni 05 32 37 Technicy farmaceutyczni 06 60 65 Technicy elektroniki medycznej 07 10 8 Technicy /laboranci/ analityki medycznej 08 489 461 Technicy /laboranci/ elektroradiologii 09 338 333 Technicy fizjoterapii 10 598 561 Technicy biomechaniki 11 5 1 Technicy masażyści /masażyści/ 12 130 138 w tym niewidomi 13 28 27 Instruktorzy higieny 14 33 28 Instruktorzy terapii zajęciowej 15 56 63 10

Dietetycy /tylko z wykształceniem średnim/ 16 52 44 Higienistki szkolne 17 30 26 Higienistki stomatologiczne 18 60 57 Asystentki stomatologiczne 19 172 202 Ortoptyści 20 17 17 Technicy ortopedzi 21 4 3 Opiekunki dziecięce 22 153 167 Ratownicy medyczni 23 575 496 Źródło: MZ-88 Porównując liczbę wybranego pracującego personelu medycznego ze średnim wykształceniem w 2010 roku z rokiem poprzednim, zauważamy spadek liczby personelu medycznego w większości grup zawodowych, przy czym największy był w grupie: pielęgniarek (o 88) techników fizjoterapeutów (o 37) techników (laborantów) analityki medycznej (o 28). Wzrost pracującego personelu medycznego ze średnim wykształceniem nastąpił natomiast w następujących grupach zawodowych: asystentki stomatologiczne (o 30), opiekunki dziecięce (o 14), technicy masażyści (o 8), instruktorzy terapii zajęciowej (o 7) technicy dentystyczni i technicy farmaceutyczni (o 5). Do dalszej analizy wybrane zostały następujące grupy personelu medycznego: lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne. Na terenie województwa zachodniopomorskiego na koniec grudnia 2010 r. opiekę medyczną zabezpieczało: 3 756 lekarzy, 872 lekarzy dentystów, 7 406 pielęgniarek łącznie z pielęgniarkami z wyższym wykształceniem oraz 923 położnych łącznie z położnymi z wyższym wykształceniem. 11

Tabl. 2.3 Struktura zatrudnienia wybranych grup personelu medycznego według rodzaju jednostki ochrony zdrowia (stan na dzień 31.12.2010 r.) publiczne zakłady opieki zdrowotnej niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej indywidualne i grupowe praktyki lekarze 60,3% 32,8% 6,9% lekarze dentyści 4,1% 53,7% 42,2% pielęgniarki 1) 68,1% 30,7% 1,2% położne 1) 67,8% 30,6% 1,6% 1) łącznie personel z wyższym i ze średnim wykształceniem Rys. 2.1. pracujących lekarzy w przeliczeniu na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 roku w województwie zachodniopomorskim średnia liczba pracujących lekarzy w przeliczeniu na 10 tys. ludności wyniosła 22,2 i nieznacznie wzrosła w stosunku do roku poprzedniego (21,4). Wskaźnik pracujących lekarzy w większości powiatów (17) był mniejszy od średniego wskaźnika dla województwa. Najmniejsza wartość wskaźnika, odbiegająca znacznie od średniego wskaźnika wojewódzkiego, była w powiecie koszalińskim (4,0). Wartość wskaźnika przewyższającą średnią wartość wskaźnika wojewódzkiego odnotowano natomiast w mieście Szczecinie i Koszalinie oraz w powiecie kołobrzeskim i gryfickim. 12

Rys. 2.2 pracujących lekarzy dentystów w przeliczeniu na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W województwie zachodniopomorskim w 2010 r. średnia liczba pracujących lekarzy dentystów przypadająca na 10 tys. ludności utrzymała się na podobnym poziomie jak w 2009 roku i wyniosła 5,2. W większości powiatów (18) zanotowano mniejszy wskaźnik pracujących lekarzy dentystów od średniego wskaźnika dla województwa. Najmniej lekarzy dentystów na 10 tys. mieszkańców było w powiecie koszalińskim (1,4). Większe wartości od średniego wskaźnika wojewódzkiego odnotowano natomiast w mieście Szczecinie i Koszalinie oraz w powiecie kołobrzeskim. 13

Rys. 2.3 pracujących pielęgniarek w przeliczeniu na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 r. średnia liczba pracujących pielęgniarek (ze średnim i wyższym wykształceniem) w województwie zachodniopomorskim w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców wyniosła 43,7 i wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim (o 0,7). Najwyższą wartość wskaźnika odnotowano w powiecie kołobrzeskim (76,1), a najniższą i równocześnie znacznie odbiegającą od średniego wskaźnika dla województwa w powiecie koszalińskim (6,5). Rys. 2.4 pracujących położnych w przeliczeniu na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów 14

W województwie zachodniopomorskim w 2010 r. średnia liczba pracujących położnych, łącznie z położnymi z wyższym wykształceniem, przypadająca na 10 tys. mieszkańców utrzymała się na podobnym poziomie jak w 2009 roku i wyniosła 5,5. Najwięcej pracujących położnych na 10 tys. mieszkańców było w powiecie polickim (13,4), a najmniej w powiecie koszalińskim (0,5). 15

3. OPIEKA STACJONARNA Stacjonarna opieka zdrowotna obejmuje swym zakresem świadczenia zdrowotne udzielane w szpitalach ogólnych, zakładach psychiatrycznych i zakładach opieki długoterminowej. Rys. Nr 3.1 Rozmieszczenie szpitali ogólnych, zakładów psychiatrycznych i zakładów opieki długoterminowej w województwie zachodniopomorskim na koniec 2010 roku Legenda: Szpital publiczny Zakład psychiatryczny publiczny Zakład opieki długoterminowej publiczny Szpital niepubliczny Zakład psychiatryczny niepubliczny Zakład opieki długoterminowej niepubliczny Oddziały szpitalne Źródło danych: sprawozdanie MZ-29, MZ-29a, MZ-30, dane z portalu ZOZ (odnośnie liczby zakładów opieki zdrowotnej podległych MON i MSWiA) 16

3.1 SZPITALE OGÓLNE łóżek szpitalnych za 2010 rok została przedstawiona według nowej metodologii liczenia łóżek szpitalnych, tj. do liczby łóżek szpitalnych wliczono liczbę inkubatorów i łóżeczek dla noworodków. Na terenie województwa zachodniopomorskiego na koniec 2010 roku szpitale ogólne dysponowały 7 786 łóżkami (w tym 455 miejscami dla noworodków), na których łącznie przebywały 315 383 osoby (w tym 15 457 na oddziałach neonatologicznych). Pacjenci byli leczeni w 21 szpitalach ogólnych publicznych i 10 niepublicznych (razem w 31 szpitalach ogólnych bez szpitali podległych MON i MSWiA). W porównaniu z rokiem 2009 ogólna liczba szpitali w 2010 roku nie uległa zmianie. Zmieniła się natomiast proporcja miedzy liczba szpitali publicznych i niepublicznych (ilość szpitali publicznych zmniejszyła się o 1, a niepublicznych zwiększyła się o taką samą ilość). łóżek w stosunku do roku 2009 uległa zmniejszeniu o 166 (porównujemy liczbę łóżek szpitalnych razem z liczbą miejsc dla noworodków). W 2010 roku liczba łóżek w przeliczeniu na 10 tys. ludności wynosiła 46,0. Największy wskaźnik odnotowano w mieście Szczecinie (79,3), w powiecie choszczeńskim (78,1) i w powiecie gryfickim (76,6), a najniższy w powiecie łobeskim (7,9) i w powiecie gryfińskim (12,2). Wskaźnik wykorzystania łóżek w szpitalach ogólnych wynosił 238,8 dni tj. 65,4%, średni czas pobytu pacjenta - 5,9 dnia, a liczba leczonych na 1 łóżko - 40,3. Tabl. 3.1.1 Wybrany personel zatrudniony w szpitalach ogólnych Wyszczególnienie ogółem (w osobach) w tym pełnozatrudnieni (w osobach) ogółem (w osobach) w tym pełnozatrudnieni (w osobach) stan w dniu 31.12.2009 r. stan w dniu 31.12.2010 r. Lekarze 2 520 1 590 2 689 1 608 w tym specjaliści 1 790 987 1 754 990 Lekarze stomatolodzy 12 7 11 6 Psycholodzy 47 33 60 41 Pielęgniarki razem 4 843 4 379 4 907 4 419 w tym w wyższym wykształceniem 880 803 1 051 935 Położne razem 624 602 634 606 w tym z wyższym wykształceniem 69 65 103 98 mgr farmacji 36 26 39 29 Diagności laboratoryjni 55 53 99 90 mgr fizjoterapii 44 37 51 42 Technicy elektroradiologii 306 266 310 264 Źródło danych: sprawozdanie MZ-29 17

Tabl. 3.1.2 Działalność stacjonarna i dzienna w szpitalach ogólnych według rodzaju oddziałów Nazwa oddziału Kod resortowy łóżka w tym dla ogółem dzieci (do lat 18) stan w dniu 31.12.2010r. Działalność stacjonarna leczeni z ruchem międzyoddziałowym ogółem w tym dzieci w wieku do 18 lat Działalność dzienna liczba miejsc stan w dniu 31.12.2010r. leczeni w trybie dziennym Szpitalny oddział ratunkowy 3300 11 2 154 11 13 493 Szpitalny oddział ratunkowy dla dzieci 3301 3 15 478 Oddział chorób wewnętrznych 4000 1 027 41 559 20 Oddział diabetologiczny 4020 96 4 059 4 Oddział endokrynologiczny 4030 21 1 386 2 Oddział gastroenterologiczny 4050 30 2 221 10 Oddział gastrologiczny 4052 55 1 890 Oddział geriatryczny 4060 6 221 Oddział hematologiczny 4070 32 1 039 8 1 801 Oddział kardiologiczny 4100 195 11 192 2 148 Oddział kardiologiczny dla dzieci 4101 20 20 699 699 Oddział intensywnego nadzoru kardiologicznego 4106 42 4 345 8 1 54 Oddział nefrologiczny 4130 110 4 539 2 Oddział nefrologiczny dla dzieci 4131 23 23 2 035 2 035 Oddział dermatologiczny 4200 78 5 2 491 280 Oddział neurologiczny 4220 174 5 351 2 Oddział onkologiczny 4240 38 2 835 Oddział chemioterapii 4242 56 6 631 13 11 231 Oddział radioterapii 4244 139 3 051 3 086 Oddział anestezjologii i intensywnej terapii Oddział anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci 4260 116 6 2 753 155 4261 12 12 261 261 Oddział intensywnej terapii 4264 5 25 1 Oddział gruźlicy i chorób płuc 4270 250 5 839 5 Oddział reumatologiczny 4280 143 3 320 490 Oddział rehabilitacyjny 4300 445 6 333 424 10 24 Oddział rehabilitacji narządu ruchu dla dzieci 4303 132 132 Oddział rehabilitacji neurologicznej 4306 60 806 1 Oddział rehabilitacji kardiologicznej 4308 16 364 Oddział chorób zakaźnych 4340 24 688 Oddział AIDS 4342 10 164 18

Oddział WZW 4344 24 757 Oddział obserwacyjno-zakaźny 4348 42 12 1 253 377 Oddział obserwacyjno-zakaźny dla dzieci 4349 41 41 1 214 1 214 Oddział pediatryczny 4401 556 530 26 882 26 796 6 1 775 Oddział patologii noworodka 4405 16 16 933 933 Oddział neonatologiczny 4421 455 455 15 457 15 457 Oddział intensywnej terapii noworodka 4423 27 27 405 405 Oddział ginekologiczno-położniczy 4450 650 42 494 284 Oddział ginekologiczny 4452 62 3 797 127 Oddział położniczy 4456 82 3 401 71 Oddział chirurgiczny ogólny 4500 723 12 33 952 931 65 Oddział chirurgiczny dla dzieci 4501 60 60 3 944 3 944 Oddział chirurgii przewodu pokarmowego 4504 21 916 1 Oddział chirurgii klatki piersiowej 4520 60 1 389 10 Oddział chirurgii naczyniowej 4530 35 1 756 2 Oddział chirurgii onkologicznej 4540 83 5 518 3 239 Oddział chirurgii onkologicznej dla dzieci 4541 30 30 1 852 1 847 Oddział chirurgii plastycznej 4550 5 591 595 Oddział oparzeń 4554 17 844 25 Oddział kardiochirurgiczny 4560 34 1 198 Oddział neurochirurgiczny 4570 98 3 958 153 360 Oddział chirurgii urazowo - ortopedycznej Oddział chirurgii urazowo - ortopedycznej dla dzieci 4580 338 6 15 422 262 4581 18 18 772 771 Oddział okulistyczny 4600 148 24 9 653 726 17 3 301 Oddział okulistyczny dla dzieci 4601 18 18 1 179 1 008 Oddział otolaryngologiczny 4610 156 14 9 261 2 655 4 1 036 Oddział chirurgii szczękowo - twarzowej 4630 20 895 54 Oddział urologiczny 4640 118 9 917 18 433 Oddział transplantologiczny 4650 44 1 778 5 Oddział psychiatryczny (ogólny) 4700 372 5 686 2 36 239 Oddział rehabilitacji psychiatrycznej 4702 64 378 Oddział psychiatryczny dla dzieci i młodzieży Oddział psychiatryczny dla chorych somatycznie Oddział/Ośrodek leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji) Oddział/Ośrodek terapii uzależnienia od alkoholu Źródło danych: sprawozdanie MZ-29 4705 32 32 391 391 4710 29 424 4742 22 944 4744 52 489 19

Biorąc pod uwagę strukturę rozlokowania łóżek w 2010 roku w szpitalach ogólnych według rodzaju oddziałów zauważamy, że największą liczbą łóżek dysponowały następujące oddziały: chorób wewnętrznych - ok. 13,2% wszystkich łóżek chirurgiczne (jako suma oddziałów chirurgicznych ogólnych, oddziałów chirurgicznych dla dzieci i oddziałów chirurgii przewodu pokarmowego) ok. 10,3% wszystkich łóżek ginekologiczno-położnicze (jako suma oddziałów ginekologiczno-położniczych, ginekologicznych i położniczych) - ok. 10,2% wszystkich łóżek. W 2010 roku kolejność oddziałów dysponujących największą liczba łóżek była taka sama jak w roku 2009. W szpitalach ogólnych i przychodniach specjalistycznych dostępnych było 169 stanowisk dializacyjnych, na których wykonano 105 348 dializ (dializie poddano 1 564 pacjentów). W stosunku do roku 2009 wzrosła liczba stanowisk (o 21), liczba wykonanych dializ (o 10 749) oraz liczba dializowanych pacjentów (o 95). Tabl. 3.1.3 Sprzęt medyczny umieszczony w szpitalach ogólnych i przychodniach specjalistycznych aparatów aparatów Wyszczególnienie stan w dniu 31.12.2009 r. stan w dniu 31.12.2010 r. analizator biochemiczny wieloparametrowy 36 36 gammakamera 2 2 litotrypter 8 8 akcelerator liniowy 4 4 rezonans magnetyczny 1 4 urządzenie angiograficzne, zestaw do badań naczyniowych 10 13 tomograf komputerowy 14 16 echokardiograf (ultrasonograf kardiologiczny) 74 75 mammograf 19 21 aparat RTG z opcją naczyniową i obróbką cyfrową 17 20 aparat RTG z torem wizyjnym 54 66 Źródło danych: sprawozdanie MZ-29 i MZ-12 20

3.2 ZAKŁADY PSYCHIATRYCZNE W 2010 roku w województwie zachodniopomorskim zakłady psychiatryczne dysponowały 474 łóżkami, na których leczono łącznie 3 444 pacjentów. Świadczenia medyczne udzielane były w dwóch szpitalach psychiatrycznych, dwóch ośrodkach leczenia odwykowego i sześciu ośrodkach dla narkomanów (razem w 10 zakładach psychiatrycznych). W 2010 roku ogólna liczba zakładów psychiatrycznych w porównaniu z rokiem 2009 nie uległa zmianie. Na koniec 2010 roku zakłady psychiatryczne funkcjonowały w większości przypadków jako niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej (9 niepublicznych, 1 publiczny). zakładów psychiatrycznych publicznych i niepublicznych była taka sama jak w roku 2009. łóżek uległa zmniejszeniu w stosunku do roku 2009 (o 35), a liczba pacjentów przyjętych w 2010 roku była wyższa niż w roku poprzednim (o 354). łóżek w przeliczeniu na 10 tys. ludności wynosiła 2,8 i była mniejsza niż w roku 2009 (3,0). Wskaźnik wykorzystania łóżek w zakładach psychiatrycznych wynosił 345,7 dni tj. 94,7%, średni czas pobytu pacjenta 44,2 dnia, a liczba leczonych na 1 łóżko 7,8. Tabl. 3.2.1 Wybrany personel zatrudniony w zakładach psychiatrycznych Wyszczególnienie ogółem (w osobach) w tym pełnozatrudnieni (w osobach) ogółem (w osobach) w tym pełnozatrudnieni (w osobach) stan w dniu 31.12.2009 r. stan w dniu 31.12.2010 r. Lekarze 35 19 35 20 Pielęgniarki 42 38 44 36 Psycholodzy 19 16 22 18 Specjaliści terapii uzależnień Instruktorzy terapii uzależnień 27 23 40 34 21 19 15 13 Terapeuci zajęciowi 6 6 8 6 Źródło: sprawozdanie MZ-30 21

Tabl. 3.2.2 Działalność zakładów psychiatrycznych według oddziałów Oddziały Kod resortowy łóżek stan w dniu 31.12.2010 r. leczonych */ psychiatryczne 4700 123 1 312 leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych terapii uzależnienia od alkoholu terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych leczenia zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji) rehabilitacyjne dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych Źródło: sprawozdanie MZ-30 */ z ruchem międzyoddziałowym 4742 19 802 4744 93 954 4746 31 109 4748 3 45 4750 205 516 Biorąc pod uwagę strukturę rozlokowania łóżek w 2010 roku w zakładach psychiatrycznych według rodzaju oddziału zauważamy, że największą liczbą łóżek dysponowały następujące oddziały: rehabilitacyjne dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych - ok. 43% wszystkich łóżek psychiatryczne - ok. 26% wszystkich łóżek terapii uzależnienia od alkoholu - ok. 20% wszystkich łóżek. Pozostałe 11% łóżek według kolejności znajdowało się na następujących oddziałach: terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych - ok. 6% wszystkich łóżek leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych - ok. 4% wszystkich łóżek leczenia zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji) - ok. 1% wszystkich łóżek. 22

3.3 ZAKŁADY OPIEKI DŁUGOTERMINOWEJ W 2010 r. zakłady opieki długoterminowej dysponowały 707 łóżkami, na których w ciągu roku przebywało łącznie 2 414 osób. Świadczenia medyczne udzielane były w 17 zakładach opieki długoterminowej. Zakłady opieki długoterminowej w większości przypadków funkcjonowały jako publiczne zakłady opieki zdrowotnej (10 zakładów publicznych i 7 niepublicznych). W porównaniu z rokiem 2009 ogólna liczba zakładów opieki długoterminowej w 2010 roku nie uległa zmianie, jak również nie zmieniła się proporcja między ilością zakładów publicznych i niepublicznych. W 2010 roku w porównaniu z rokiem poprzednim zwiększeniu uległa zarówno liczba łóżek (o141) jak i liczba pacjentów (o 264). łóżek w przeliczeniu na 10 tys. ludności wynosiła 4,2 i była wyższa niż w roku 2009 (3,3). Średni czas pobytu chorego wynosił 108,7 dnia i wzrósł w stosunku do roku poprzedniego (100,3). 3.3.1 Wybrany personel zatrudniony w zakładach opieki długoterminowej Wyszczególnienie Udzielający świadczeń ogółem (w osobach, stan w dniu 31.12.2009 r.) Udzielający świadczeń ogółem (w osobach, stan w dniu 31.12.2010 r.) lekarze 58 82 pielęgniarki 232 251 psycholodzy 15 19 pedagodzy 3 - rehabilitanci 32 12 fizjoterapeuci x 36 terapeuci zajęciowi x 17 logopedzi x 12 opiekunowie 68 76 pracownicy socjalni 10 11 salowe 47 46 Źródło danych: sprawozdanie MZ-29a 23

Tabl. 3.3.2 Działalność zakładów opieki długoterminowej według rodzaju zakładu/oddziału Wyszczególnienie Kod oddziału Miejsca (stan w dniu 31.12.2010 r.) pacjentów objętych opieką w ciągu roku sprawozdawczego ogółem w tym kobiety Zakład/oddział pielęgnacyjno-opiekuńczy Zakład/oddział Pielęgnacyjno-opiekuńczy psychiatryczny Zakład/oddział opiekuńczoleczniczy Zakład/oddział opiekuńczoleczniczy psychiatryczny 5160 309 854 559 5162 58 138 88 5170 244 740 459 5172 60 107 61 Hospicjum stacjonarne 5180 36 575 251 Źródło danych: sprawozdanie MZ-29a Biorąc pod uwagę strukturę rozlokowania łóżek w 2010 roku w zakładach opieki długoterminowej według rodzaju zakładów/oddziałów zauważamy, że największą liczbą łóżek dysponowały następujące zakłady/oddziały: pielęgnacyjno-opiekuńcze - ok. 44% wszystkich miejsc opiekuńczo-lecznicze - ok. 35% wszystkich miejsc. Pozostałe 21% łóżek według kolejności znajdowało się w następujących zakładach/oddziałach: opiekuńczo-leczniczych psychiatrycznych i pielęgnacyjno-opiekuńczych psychiatrycznych - po ok. 8% wszystkich miejsc hospicjach stacjonarnych - ok. 5% wszystkich miejsc. 24

4. AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA 4.1 PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA Informacje odnośnie podstawowej opieki zdrowotnej podano na podstawie rocznych sprawozdań MZ-11. Świadczenia zdrowotne udzielane były przez publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej oraz posiadające kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia indywidualne i grupowe praktyki lekarskie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, grupowe praktyki pielęgniarek i położnych w zakresie opieki profilaktycznej nad dziećmi do lat 3. W województwie zachodniopomorskim w 2010 w podstawowej opiece zdrowotnej świadczeń zdrowotnych udzielało: 948 lekarzy (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 5,6), 1 371 pielęgniarek (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 8,1), 277 położnych (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 1,6). Wskaźnik na 10 tys. ludności w 2010 r. dla lekarzy i położnych był taki sam jak w roku 2009, natomiast dla pielęgniarek uległ zmniejszeniu (o 0,5). Rys. 4.1.1 Wskaźnik lekarzy pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów 25

W podstawowej opiece zdrowotnej w przeliczeniu na 10 tys. ludności najwięcej lekarzy udzielało świadczeń zdrowotnych w mieście Szczecinie i w powiecie kamieńskim (6,7) oraz w powiatach: gryfińskim (6,6), polickim (6,5) i myśliborskim (6,4), a najmniej w powiecie wałeckim (3,5) i koszalińskim (3,6). Rys. 4.1.2 Wskaźnik pielęgniarek pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W województwie zachodniopomorskim w 2010 roku najwyższy wskaźnik pielęgniarek pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiatach: białogardzkim (10,8), świdwińskim (10,4) i szczecineckim (9,9), a najniższy w powiecie wałeckim (4,6) i koszalińskim (4,7). 26

Rys. 4.1.3 Wskaźnik położnych pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej na 10 tys. ludności w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 roku liczba położnych pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej w przeliczeniu na 10 tys. ludności najwyższa była w powiecie świdwińskim (2,3) oraz gryfińskim i choszczeńskim (2,2), a najniższa w powiecie koszalińskim (0,5) Tabl. 4.1.1 Opieka profilaktyczna nad dziećmi do lat 3 w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. Porady udzielone przez lekarzy dzieciom zdrowym Wyszczególnienie po raz pierwszy (pierwsza porada w życiu dziecka) razem do 14 dnia w tym w wieku od 2 do 4 tygodnia 1-11 miesięcy po raz następny razem w tym w wieku do 1 roku Poradnia dla dzieci Lekarz rodzinny 15 394 5 962 5 708 3 724 116 258 60 651 Źródło: sprawozdanie MZ-11 27

W 2010 roku w województwie zachodniopomorskim opieką profilaktyczną w pierwszym roku życia objęto 15 394 dzieci zdrowych (o 761 mniej niż w roku 2009). wszystkich porad udzielonych dzieciom zdrowym do lat 3 wyniosła 116 258 (o 2 571 więcej niż w roku poprzednim). Wskaźnik porad lekarskich udzielonych dzieciom zdrowym do 4-go tygodnia życia w 2010 roku wynosił 75,8% i był niższy niż w roku 2009 (78,5%). Rys. 4.1.4 Wskaźnik porad lekarskich udzielonych dzieciom zdrowym do 4-go tygodnia życia w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Najwyższy wskaźnik porad lekarskich udzielonych dzieciom zdrowym do 4-go tygodnia życia odnotowano w powiecie choszczeńskim (93,5%), a najmniejszy w powiecie gryfickim (42,8%). 28

W 2010 roku w województwie zachodniopomorskim w ramach profilaktycznych badań lekarskich przebadano 90 589 dzieci i młodzieży w wieku 2-19 lat, co stanowiło 69,5% całej populacji podlegającej badaniu. Odsetek zbadanych dzieci i młodzieży w 2010 r. był zbliżony do wartości w roku ubiegłym (70,1%). Rys. 4.1.5 Profilaktyczne badania dzieci i młodzieży w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. w przedziałach wiekowych (liczby bezwzględne) 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 29 111131911110 5 000 2 lata 4 lata 6 lat 10 lat 13 lat 16 lat 18-19 lat liczba dzieci podlegających badaniu liczba dzieci zbadanych Źródło: sprawozdanie MZ-11 Tabl. 4.1.2 Odsetek przebadanych dzieci i młodzieży według grup wiekowych w województwie zachodniopomorskim Wiek Odsetek dzieci i młodzieży zbadanych w % 2009 2010 2 lata 73,8 73,5 4 lata 63,7 63,1 6 lat 76,9 77,5 10 lat 79,7 77,9 13 lat 78,9 76,6 16 lat 68,2 65,3 18-19 lat 58,7 60,8

W 2010 roku opieką czynną objęto ogółem 68 850 dzieci i młodzieży w wieku 0-18 lat (o 1 060 mniej niż w roku 2009), w tym 12 445 po raz pierwszy (o 461 mniej niż w roku 2009). Wskaźnik na 10 tys. ludności ogółem wynosił 2 055,8 (2 050,6 w 2009 r.), natomiast wskaźnik dla osób zakwalifikowanych do opieki czynnej po raz pierwszy wynosił 371,6 (378,6 w 2009 r.). Tabl. 4.1.3 Dane o stanie zdrowia dzieci i młodzieży leczonych w poradniach lecznictwa podstawowego w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według rozpoznania Rozpoznanie / kod rozpoznania wg ICD 10 / Osoby, u których stwierdzono schorzenia ogółem liczby bezwzględne wskaźnik na 10 tys. ludności Osoby, u których stwierdzono schorzenia po raz pierwszy w okresie sprawozdawczym liczby bezwzględne wskaźnik na 10 tys. ludności Ogółem 68 850 2 055,8 12 445 371,6 Nowotwory 756 22,6 235 7,0 Niedokrwistości 7 158 213,7 1 784 53,3 Choroby tarczycy 1 809 54,0 487 14,5 Cukrzyca 819 24,5 194 5,8 Niedożywienie 698 20,8 173 5,2 Otyłość 5 671 169,3 1 249 37,3 Zaburzenia odżywiania 655 19,6 171 5,1 Upośledzenie umysłowe 1 540 46,0 217 6,5 Padaczka 2 005 59,9 295 8,8 Dziecięce porażenie mózgowe 930 27,8 98 2,9 Zaburzenia refrakcji i akomodacji oka 4 913 146,7 662 19,8 Choroba nadciśnieniowa 1 716 51,2 311 9,3 Alergie Razem 26 563 793,2 4 559 136,1 dychawica oskrzelowa 15 649 467,3 2 425 72,4 pokarmowe 3 986 119,0 810 24,2 skórne 6 928 206,9 1 324 39,5 Zniekształcenia kręgosłupa 14 740 440,1 1 877 56,0 Choroby układu moczowego 4 015 119,9 712 21,3 Wady rozwojowe układu nerwowego 549 16,4 90 2,7 układu krążenia 1 857 55,4 313 9,3 narządów płciowych 570 17,0 107 3,2 aberracje chromosomowe 337 10,1 47 1,4 inne 632 18,9 82 2,4 30

Zaburzenia rozwoju 3 441 102,7 547 16,3 w tym fizycznego 1 823 54,4 262 7,8 psychomotorycznego 904 27,0 159 4,7 Trwałe uszkodzenia narządu ruchu 1 036 30,9 84 2,5 Pacjenci z innymi schorzeniami wymagający opieki czynnej 1 946 58,1 512 15,3 Źródło: sprawozdanie MZ-11 W 2010 r. przedziale wiekowym 0-18 lat tak samo jak w 2009 r. najliczniejszą grupę stanowili pacjenci z następującymi rozpoznaniami: alergia 26 563 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 793,2), w 2009 roku 27 130 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 795,8), zniekształcenia kręgosłupa 14 740 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 440,1), w 2009 roku 15 099 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 442,9), niedokrwistości 7 158 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 213,7), w 2009 roku 6 661 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 195,4), otyłość 5 671 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 169,3), w 2009 roku 5 622 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 164,9). Zauważamy, iż kolejność nowych zachorowań wśród dzieci i młodzieży jest taka sama jak kolejność zachorowań ogółem, jak również po raz pierwszy w 2009 r. i przedstawia się następująco: alergia 4 559 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 136,1), w 2009 roku 4 431 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 130,0), zniekształcenia kręgosłupa 1 877 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 56,0), w 2009 roku 2 258 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 66,2), niedokrwistości 1 784 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 53,3), w 2009 roku 1 794 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 52,6), otyłość 1 249 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 37,3), w 2009 roku 1 150 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 33,7). 31

Rys. 4.1.6 Wskaźnik leczonych z powodu alergii na 10 tys. ludności w wieku 0-18 lat w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy W województwie zachodniopomorskim w 2010 roku najwięcej leczonych z powodu alergii w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiatach: goleniowskim (1 408,5), kołobrzeskim (1 327,3) i białogardzkim (1 208,4), a najmniej w powiecie wałeckim (244,5). Natomiast najwięcej nowych zachorowań na alergię w przeliczeniu na 10 tys. ludności było w powiecie drawskim (328,9) i kołobrzeskim (273,3), a najmniej w powiecie wałeckim (18,0) i koszalińskim (29,2). 32

Rys. 4.1.7 Wskaźnik leczonych z powodu zniekształceń kręgosłupa na 10 tys. ludności w wieku 0-18 lat w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy Najwyższy wskaźnik leczonych z powodu zniekształceń kręgosłupa w przeliczeniu na 10 tys. ludności był w powiecie łobeskim (823,0) i sławieńskim (802,6), a najniższy w mieście Świnoujściu (180,4) i w powiatach: białogardzkim (181,4), szczecineckim (189,0), wałeckim (198,1), gryfickim (235,2) i myśliborskim (267,9) oraz w mieście Koszalinie (298,7). Natomiast najwyższy wskaźnik nowych zachorowań na zniekształcenia kręgosłupa w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie drawskim (140,0), a najniższy w powiecie koszalińskim (11,1). 33

Rys. 4.1.8 Wskaźnik leczonych z powodu niedokrwistości na 10 tys. ludności w wieku 0-18 lat w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy Najwięcej pacjentów leczących się z powodu niedokrwistości w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiatach: białogardzkim (574,1), kołobrzeskim (349,9) i łobeskim (332,2), a najmniej w powiecie sławieńskim (32,5). Nowych zachorowań na niedokrwistości w przeliczeniu na 10 tys. ludności najwięcej odnotowano w powiecie kołobrzeskim (160,3), a najmniej w powiecie wałeckim (1,7). 34

Rys. 4.1.9 Wskaźnik leczonych z powodu otyłości na 10 tys. ludności w wieku 0-18 lat w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy W 2010 roku najwięcej leczonych z powodu otyłości w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie goleniowskim (439,7) i gryfińskim (301,4), a najmniej w powiecie wałeckim (28,3). Natomiast najwięcej nowych zachorowań na otyłość w przeliczeniu na 10 tys. ludności było w powiatach: świdwińskim (110,6), drawskim (80,4) i sławieńskim (74,5), a najmniej w mieście Koszalinie (1,7) oraz w powiatach: białogardzkim (3,8), wałeckim (5,1) i kamieńskim (7,5). W 2010 roku w podstawowej opiece zdrowotnej opieką czynną objęto ogółem 530 273 osób w wieku 19 lat i więcej (o 11 312 mniej niż w roku 2009), w tym 67 555 po raz pierwszy (o 13 670 mniej niż w roku 2009). Wskaźnik na 10 tys. ludności ogółem wynosił 3 904,3 (4 005,0 w 2009 r.), natomiast wskaźnik dla osób zakwalifikowanych do opieki czynnej po raz pierwszy wynosił 497,4 (600,7 w 2009 r.). 35

Tabl.4.1.4 Dane o stanie zdrowia osób dorosłych leczonych w poradniach lecznictwa podstawowego w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według rozpoznania Rozpoznanie / kod rozpoznania wg ICD 10 / Osoby, u których stwierdzono schorzenia ogółem liczby bezwzględne wskaźnik na 10 tys. ludności Osoby, u których stwierdzono schorzenia po raz pierwszy w okresie sprawozdawczym liczby bezwzględne wskaźnik na 10 tys. ludności Ogółem 530 273 3 904,3 67 555 497,4 Gruźlica 1 031 7,6 169 1,2 Nowotwory 21 524 158,5 3 499 25,8 Choroby tarczycy 33 899 249,6 4 411 32,5 Cukrzyca 63 166 465,1 6 328 46,6 w tym leczeni insuliną 18 665 137,4 1 793 13,2 Niedokrwistość 18 922 139,3 3 126 23,0 Choroby obwodowego układu nerwowego 70 082 516,0 8 437 62,1 Choroby układu krążenia 293 601 2 161,7 27 720 204,1 przewlekła choroba reumatyczna 5 506 40,5 702 5,2 choroba nadciśnieniowa 194 894 1 435,0 15 515 114,2 w tym: choroby naczyń mózgowych 18 538 136,5 2 640 19,4 niedokrwienna choroba serca 65 106 479,4 5 507 40,5 w tym przebyty zawał serca 11 471 84,5 1 507 11,1 Przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa 53 702 395,4 5 366 39,5 Przewlekłe choroby układu trawiennego 83 103 611,9 8 657 63,7 Choroby układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej Pacjenci z innymi schorzeniami wymagający opieki czynnej Źródło: sprawozdanie MZ-11 143 945 1 059,8 13 842 101,9 25 438 187,3 3 263 24,0 36

W 2010 roku najwięcej pacjentów w przedziale wiekowym 19 lat i więcej leczyło się ogółem i po raz pierwszy z powodu takich samych schorzeń. Kolejność ta w obu przypadkach była również taka sama jak w roku poprzednim i przedstawiała się następująco: Najwięcej pacjentów ogółem leczyło się z powodu następujących schorzeń: choroby układu krążenia 293 601 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 2 161,7), w 2009 roku 300 433 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 2 221,7), choroby układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej 143 945 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 1 059,8), w 2009 roku 148 858 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 1 100,8), przewlekłych chorób układu trawiennego 83 103 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 611,9), w 2009 roku 85 040 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 628,9). Najwięcej nowych zachorowań zanotowano z powodu: chorób układu krążenia 27 720 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 204,1), w 2009 roku 35 718 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 264,1), chorób układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej 13 842 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 101,9), w 2009 roku 20 140 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 148,9), przewlekłych chorób układu trawiennego 8 657 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 63,7), w 2009 roku 12 012 (wskaźnik na 10 tys. ludności wynosił 88,8). 37

Rys. 4.1.10 Wskaźnik leczonych z powodu chorób układu krążenia na 10 tys. ludności w wieku 19 lat i więcej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy W województwie zachodniopomorskim najwięcej leczonych na choroby układu krążenia w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie białogardzkim (3 435,9) i myśliborskim (2 900,3) oraz w mieście Koszalinie (2 823,1), a najmniej w powiecie wałeckim (1 087,7). Nowych zachorowań na choroby układu krążenia w przeliczeniu na 10 tys. ludności najwięcej odnotowano w powiecie drawskim (558,9), a najmniej, podobnie jak leczonych ogółem w powiecie wałeckim (21,2). 38

Rys. 4.1.11 Wskaźnik leczonych z powodu chorób układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej na 10 tys. ludności w wieku 19 lat i więcej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy Najwyższy wskaźnik leczonych na choroby układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej w przeliczeniu na 10 tys. ludności był w mieście Koszalinie (1 789,8), a najniższy w powiecie świdwińskim (295,1) i wałeckim (426,1). Natomiast najwyższy wskaźnik nowych zachorowań na choroby układu mięśniowo-kostnego i tkanki łącznej w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie białogardzkim (323,3), a najniższy w powiecie świdwińskim (4,5). 39

Rys. 4.1.12 Wskaźnik leczonych z powodu przewlekłych chorób układu trawiennego na 10 tys. ludności w wieku 19 lat i więcej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy W 2010 roku najwięcej leczonych na przewlekłe choroby układu trawiennego w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie białogardzkim (1 072,4), a najmniej w powiecie świdwińskim (254,0). Najwięcej nowych zachorowań na przewlekłe choroby układu trawiennego w przeliczeniu na 10 tys. ludności było również w powiecie białogardzkim (215,7), a najmniej w powiatach: szczecineckim (7,3), wałeckim (7,8), świdwińskim (11,3) i łobeskim (18,4). Poważny problem zdrowotny i społeczny w naszym województwie stanowią schorzenia związane z negatywnymi skutkami życia w warunkach wysoko rozwiniętej cywilizacji (sytuacjach stresowych, napięciu nerwowym, małej ruchliwości mięśniowej, oddziaływaniu skażeń środowiska i hałasu, nieracjonalnym odżywianiu), tzw. choroby cywilizacyjne. Zaliczamy do nich między innymi choroby układu krążenia, choroby nowotworowe i cukrzycę. Największym zagrożeniem dla naszego życia i zdrowia podobnie jak w latach poprzednich nadal są choroby układu krążenia. W podstawowej opiece zdrowotnej w województwie zachodniopomorskim liczba leczonych z powodu chorób układu krążenia ogółem wynosiła 293 601 osób, w tym po raz pierwszy 27 720. 40

Z powodu cukrzycy leczyło się 63 166 osób, w tym po raz pierwszy 6 328, a z powodu chorób nowotworowych 21 524 osoby, w tym po raz pierwszy 3 499. Rys. 4.1.13 Wskaźnik leczonych z powodu cukrzycy na 10 tys. ludności w wieku 19 lat i więcej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy W województwie zachodniopomorskim najwięcej leczonych z powodu cukrzycy w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie choszczeńskim (626,9), a najmniej w powiecie wałeckim (257,5). Natomiast najwięcej nowych zachorowań na cukrzycę w przeliczeniu na 10 tys. ludności było w powiecie polickim (85,6) i sławieńskim (79,5), a najmniej w powiatach: wałeckim (9,2), szczecineckim (13,0), świdwińskim (19,0) i kamieńskim (22,7). 41

Rys. 4.1.14 Wskaźnik leczonych z powodu nowotworów na 10 tys. ludności w wieku 19 lat i więcej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów Leczeni ogółem Leczeni po raz pierwszy Najwyższy wskaźnik leczonych na choroby nowotworowe w przeliczeniu na 10 tys. ludności był w powiecie białogardzkim (257,5) i w mieście Świnoujściu (248,7), a najniższy w powiecie świdwińskim (53,7) i sławieńskim (99,0). Najwyższy wskaźnik nowych zachorowań na choroby nowotworowe w przeliczeniu na 10 tys. ludności odnotowano w powiecie polickim (47,7) i drawskim (46,2), natomiast najniższy w powiecie świdwińskim (4,2) i wałeckim (5,4). 42

4.2 SPECJALISTYCZNA AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA Źródłem informacji w zakresie specjalistycznej opieki zdrowotnej są roczne sprawozdania MZ-12 i MZ-15 sporządzane przez publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej oraz posiadające kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie, grupowe praktyki lekarskie udzielające świadczeń specjalistycznych, praktyki indywidualne i grupowe lekarzy dentystów. W 2010 roku w ambulatoryjnej specjalistycznej opiece zdrowotnej udzielono ogółem 3 747 829 porad. W porównaniu z 2009 rokiem liczba porad wzrosła o 105 385. W przeliczeniu na 1 mieszkańca w województwie zachodniopomorskim liczba porad wyniosła 2,21 i była nieznacznie większa niż w roku poprzednim (2,15). Rys. 4.2.1 udzielonych porad w ambulatoryjnej specjalistycznej opiece zdrowotnej w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według rodzaju poradni 1 500 000 1 200 000 900 000 600 000 300 000 0 Chorób wewnętrznych Innych specjalności zachowawczych Opieka nad matką i dzieckiem Zabiegowe Chorób psychicznych i uzależnień Źródło: sprawozdanie MZ-12, MZ-15 Najwięcej porad w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. w specjalistycznej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej udzielono w poradniach zabiegowych (38,9% wszystkich porad), natomiast najmniej w poradniach psychicznych i uzależnień (6,9% wszystkich porad). Udział procentowy liczby porad w pozostałych poradniach był na zbliżonym poziomie i przedstawiał się następująco: poradnie innych specjalności zachowawczych (18,7%), poradnie chorób wewnętrznych (18,2%) i poradnie opieki nad matką i dzieckiem (17,3%). 43

Tabl. 4.2.1 Działalność poradni chorób wewnętrznych Kody resortowe Rodzaj poradni udzielonych porad liczby bezwzględne wskaźnik na 1 mieszkańca 1000-1180 Chorób wewnętrznych 682 387 0,40 1010-1016 alergologiczne 97 143 0,06 1020 diabetologiczne 63 598 0,04 1130 nefrologiczne 25 457 0,02 1100-1104 kardiologiczne 179 923 0,11 w tym: Źródło: sprawozdanie MZ-12 W 2010 roku w poradniach chorób wewnętrznych udzielono ogółem 682 387 porad (o 66 542 porady więcej niż w roku poprzednim). W przeliczeniu na 1 mieszkańca liczba porad wyniosła 0,40 i nieznacznie wzrosła w stosunku do roku poprzedniego (0,36). Rys. 4.2.2. udzielonych porad w poradniach chorób wewnętrznych w przeliczeniu na 1 mieszkańca w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 roku w powiecie koszalińskim poradnie chorób wewnętrznych nie funkcjonowały. Największa liczba porad przypadająca na 1 mieszkańca była w mieście Szczecinie (0,99) i mieście Koszalinie (0,94). W pozostałych powiatach wartość wskaźnika była mniejsza od średniego wskaźnika dla województwa, przy czym aż w dziewięciu powiatach odnotowano wartość wskaźnika mniejszą niż 0,1. 44

Tabl. 4.2.2 Działalność poradni innych specjalności zachowawczych Kody resortowe Rodzaj poradni udzielonych porad liczby bezwzględne wskaźnik na 1 mieszkańca 1200-1390 Innych specjalności zachowawczych 701 814 0,41 1200-1202 dermatologiczne 231 560 0,14 1220-1228 neurologiczne 166 928 0,10 w tym: 1240-1244 onkologiczne 54 565 0,03 1300-1308 rehabilitacyjne 84 838 0,05 1340-1348 chorób zakaźnych 8 192 0,005 Źródło: sprawozdanie MZ-12 W 2010 roku w poradniach innych specjalności zachowawczych udzielono ogółem 701 814 porad (o 25 438 porad mniej niż w roku poprzednim). W przeliczeniu na 1 mieszkańca liczba porad wyniosła 0,41 i była nieznacznie mniejsza niż w roku poprzednim (0,43). Rys. 4.2.3 udzielonych porad w poradniach innych specjalności zachowawczych w przeliczeniu na 1 mieszkańca w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 roku w poradniach innych specjalności zachowawczych największą liczbę porad przypadającą na 1 mieszkańca odnotowano w mieście Szczecinie (0,88) i w mieście Koszalinie (0,86). W znacznej części województwa zachodniopomorskiego (w 18 powiatach) wartość wskaźnika była mniejsza od średniego wskaźnika dla województwa. Najniższą wartość wskaźnik osiągnął w powiecie koszalińskim (0,01) i drawskim (0,08). 45

Tabl. 4.2.3 Działalność poradni opieki nad matką i dzieckiem Kody resortowe Rodzaj poradni udzielonych porad liczby bezwzględne wskaźnik na 1 mieszkańca 1401-1474 Opieki nad matką i dzieckiem 646 478 0,62 1401-1409 pediatryczne 10 095 0,03 1421 neonatologiczne 6 177 0,35 1450-1458 w tym: Źródło: sprawozdanie MZ-12 ginekologiczno-położnicze 626 632 0,84 W 2010 roku w poradniach opieki nad matką i dzieckiem udzielono ogółem 646 478 porad (o 4 056 porad więcej niż w roku poprzednim). W przeliczeniu na 1 mieszkańca liczba porad wyniosła 0,62 i była na podobnym poziomie jak w roku poprzednim (0,61). Rys. 4.2.4 udzielonych porad w poradniach opieki nad matką i dzieckiem w przeliczeniu na 1 mieszkańca w województwie zachodniopomorskim w 2010 r. według powiatów W 2010 roku w poradniach opieki nad matką i dzieckiem największą liczbę porad przypadającą na 1 mieszkańca (kobiety ogółem i mężczyźni w wieku do 18 roku życia) odnotowano w mieście Szczecinie (0,97). W większości powiatów (14) wartość wskaźnika była mniejsza od średniego wskaźnika dla województwa. Najmniejszą wartość wskaźnika odnotowano w powiatach: choszczeńskim (0,23), koszalińskim (0,29) i kołobrzeskim (0,32). 46