ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK HODOWA KONI 314203 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ Wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 r. Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
TY SZKOŁY: TEHNIKUM 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Elżbieta ogusławska mgr inż. Joanna Jakubowska-Wójcik mgr inż. Maria Majewska Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu TEHNIK HODOWA KONI opracowany jest zgodnie z następującymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach, rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania, rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników, rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z późn. zmianami), rozporządzenie z dnia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, rozporządzenie. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach ustawa rawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. z późn. zmianami, rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 października 2005r. w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów, ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (dotyczy: organizowania i prowadzenia szkolenia osób w zakresie jazdy konnej). rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
5. ELE GŁÓWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W technikum zaplanowano następujące przedmioty w zakresie rozszerzonym: biologia 240 godzin, matematyka 180 godzin oraz przedmiot uzupełniający: historia i społeczeństwo 120 godzin. 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK HODOWA KONI Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik hodowca koni uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik hodowca koni uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie biologii i matematyki - przedmiotów ogólnokształcących nauczanych na poziomie rozszerzonym. W zakresie biologii jest to genetyka i zmienność genetyczna oraz różnorodność biologiczna. W zakresie matematyki są to: liczby rzeczywiste (obliczenia procentowe, podatki, zyski z lokat), elementy statystyki opisowej, teoria prawdopodobieństwa i kombinatoryka (średnia ważona, odchylenie standardowe zestawu danych, proste sytuacje kombinatoryczne, prawdopodobieństwo w prostych sytuacjach). Realizacja wybranych przedmiotów w zakresie rozszerzonym będzie sprzyjać pogłębieniu wiedzy zawodowej oraz zwiększy szanse na kontynuację nauki w szkołach wyższych na kierunkach zgodnych z wyuczonym zawodem. 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK HODOWA KONI Technik hodowca koni wykonuje zadania zawodowe związane z planowaniem, organizowaniem i prowadzeniem chowu oraz hodowli koni. Zajmuje się również sprzedażą koni hodowlanych i zakupem niezbędnego wyposażenia stadniny. Technik hodowca koni jest przygotowany do wykonywania zadań zawodowych związanych z użytkowaniem wierzchowym koni (rekreacyjnym i sportowym) oraz marketingiem i sprzedażą usług związanych z użytkowaniem koni. Organizuje różnego rodzaju imprezy związane ze sportem jeździeckim, turystyką i rekreacją konną. Może prowadzić indywidualne gospodarstwo rolne, a także samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. rowadzi i obsługuje ciągnik rolniczy z przyczepą (przyczepami). 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE o wprowadzeniu na szeroką skalę mechanizacji, koń został w znaczącym stopniu wyeliminowany z rolnictwa i transportu. Skończyło się masowe wykorzystywanie koni roboczych jako żywej siły pociągowej w gospodarstwach rolnych. Konie są nadal potrzebne w tych gospodarstwach rolnych, gdzie ze względu na rodzaj podłoża czy ukształtowanie powierzchni nie mogą pracować maszyny. Wzrasta także zainteresowanie użytkowaniem koni w gospodarstwach ekologicznych i ogrodniczych, w agroturystyce jako atrakcja dla turystów oraz w pracach leśnych. hów, jak i hodowla koni przechodzą obecnie przeobrażenia. Stworzona możliwość swobodnego obrotu końmi między sektorem prywatnym a publicznym, spowodowała żywiołowy rozwój prywatnych ośrodków hodowli i użytkowania koni. Wzrosło użytkowanie wierzchowe koni, zarówno sportowe, jak i rekreacyjne. Konie rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
w sporcie, turystyce i rekreacji to, według znawców tematu, szansa dla rozwoju tych dziedzin na najbliższe lata, to również praca dla ludzi zajmujących się hodowlą i użytkowaniem koni. Jeździectwo jest sportem szczególnym jako element tzw. przemysłu końskiego (horse Industry, l industrie du cheval) - złożonego kompleksu ekonomicznego obejmującego hodowlę, różne sposoby użytkowania koni oraz działania gospodarcze i wytwórcze na rzecz hodowli i użytkowania koni). Oferuje on bardzo zróżnicowane pole działalności zawodowej, od typowo rolniczej (hodowca, producent pasz) aż po instruktora sportu, organizatora jeździeckich imprez sportowych, turystycznych i rekreacyjnych, producenta sprzętu, pracownika wydawnictwa, reklamy i marketingu. 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK HODOWA KONI Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Zawód technik hodowca koni nie ma wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami z obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska. Ma jedynie wspólne umiejętności, oznaczone symbolem: KZ(R.c), stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: ogrodnik, technik ogrodnik, pszczelarz, technik pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, operator maszyn leśnych, technik leśnik, rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego oraz technik weterynarii. 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK HODOWA KONI Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik hodowca koni powinien być przygotowany do wykonywania przynajmniej następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i prowadzenia chowu i hodowli koni; 2) szkolenia oraz przygotowania koni do użytkowania i sprzedaży; 3) prowadzenia gospodarstwa rolnego; 4) prowadzenia i obsługi ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami); 5) organizowania rekreacji konnej i turystyki jeździeckiej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik hodowca koni: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, KS, OMZ, JOZ); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(R.c) i KZ(R.k); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: Organizacja chowu i hodowli koni (R.19) oraz Szkolenie i użytkowanie koni (R.20). rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK HODOWA KONI Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik hodowca koni minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - 400 godzin na kształcenie w ramach kwalifikacji R.19., - 500 godzin na kształcenie w ramach kwalifikacji R.20., - 290 godzin na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Tabela 3. lan nauczania do programu o strukturze przedmiotowej Lp. Nazwa przedmiotu Klasa Liczba godzin w cyklu kształcenia I II III IV tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1 rodukcja rolnicza 2 2,5 4,5 135 2 Technika w rolnictwie 2 2 60 3 rzepisy ruchu drogowego 1 1 30 4 Działalność gospodarcza w rolnictwie 1 2 3 90 5 hów i hodowla koni 1 3 4 120 6 odstawy użytkowania koni 2 4,5 2 8,5 255 7 Język obcy zawodowy 1 1 2 60 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne 6 11,5 5,5 2 25 750 Kształcenie zawodowe praktyczne* 8 rowadzenie produkcji rolniczej 3 3 6 180 9 Obsługa środków technicznych 3 3 90 10 rowadzenie chowu i hodowli koni 4,5 4,5 135 11 Użytkowanie koni 2,5 4 6,5 195 12 RAKTYKI ZAWODOWE** 5 5 160 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe praktyczne 6 7,5 7,5 4 25 760 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe 12 19 13 6 50 1510 raktyki zawodowe w II i III klasie po 4 tygodnie *zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. **w przypadku praktyk realizowanych w wymiarze ponad 4 tygodnie. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (R.19.) odbywa się pod koniec klasy drugiej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (R.20.8.) odbywa się po I semestrze klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
Wykaz działów programowych dla zawodu TEHNIK HODOWA KONI Nazwa przedmiotu/działu programowego Liczba godzin 1. rodukcja rolnicza 135 1.1. harakterystyka roślin uprawnych 10 1.2. Agrotechnika i ochrona roślin uprawnych 20 1.3. Wybrane technologie produkcji pasz 30 1.4.Określanie cech fizjologicznych i użytkowych zwierząt 15 1.5. Żywienie i zabiegi zoohigieniczne zwierząt 25 1.6.Wybrane technologie produkcji zwierzęcej 35 2. Technika w rolnictwie 60 2.1. harakterystyka sprzętu rolniczego 120 2.2. Zastosowanie maszyn do prac rolniczych 25 2.3. Transport i urządzenia w produkcji roślinnej i zwierzęcej 15 3. rzepisy ruchu drogowego 30 3.1. ezpieczeństwo w ruchu drogowym 10 3.2. Zasady ruchu drogowego 10 3.3. Jazda w różnych warunkach drogowych 10 4. Działalność gospodarcza w rolnictwie 90 4.1. odejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej 30 4.2. harakterystyka przedsiębiorstw i instytucji rolniczych 30 4.3. Sporządzanie biznesplanu 30 5. hów i hodowla koni 120 5.1 Rasy koni i ocena pokroju 40 5.2 Żywienie koni i wymagania zoohigieniczne 40 5.3 Użytkowanie rozpłodowe 40 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
6. odstawy użytkowania koni 255 6.1. Jeździectwo 110 6.2. Transport koni 55 6.3. Turystyka konna i rekreacja 90 7. Język obcy zawodowy 60 7.1. orozumiewanie się z gośćmi zagranicznymi i współpracownikami w języku obcym 40 7.2. Informacje usługowo-handlowe 20 8. rowadzenie produkcji rolniczej 180 8.1. Agrotechnika roślin uprawianych na paszę 40 8.2. Technologie produkcji pasz 55 8.3. rodukcja zwierzęca 85 9. Obsługa środków technicznych 90 9.1. Nauka jazdy ciągnikiem 30 9.2. Zastosowanie maszyn i urządzeń 60 10. rowadzenie chowu i hodowli koni 135 10.1. Obsługa stajni - pielęgnacja, profilaktyka i pierwsza pomoc 115 10.2. Etyka zawodowa i higiena pracy 20 11. Użytkowanie koni 195 11.1. Jazda konna i turystyka jeździecka 100 11.2. Trening koni 95 12. raktyki zawodowe 160 12.1. Trening koni 100 12.2.Konie w turystyce jeździeckiej 60 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu technik hodowca koni zastosowano taksonomię celów A. Niemierko. 1. rodukcja rolnicza 135 2. Technika w rolnictwie 60 3. rzepisy ruchu drogowego 30 4. Działalność gospodarcza w rolnictwie 90 5. hów i hodowla koni 120 6. odstawy użytkowania koni 255 7. Język obcy zawodowy 60 8. rowadzenie produkcji rolniczej 180 9. Obsługa środków technicznych 90 10. rowadzenie chowu i hodowli koni 135 11. Użytkowanie koni 195 12. raktyki zawodowe 160 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
1. RODUKJA ROLNIZA W programie nauczania zastosowano taksonomię celów A. Niemierko. Liczba godzin w cyklu kształcenia: 135 Wykaz działów programowych 1.1. harakterystyka roślin uprawnych 1.2. Agrotechnika i ochrona roślin uprawnych 1.3. Wybrane technologie produkcji pasz 1.4.Określanie cech fizjologicznych i użytkowych zwierząt 1.5. Żywienie i zabiegi zoohigieniczne zwierząt 1.6.Wybrane technologie produkcji zwierzęcej 1.1. harakterystyka roślin uprawnych Uszczegółowione efekty kształcenia ozio m wym agań progr amo wych Kateg ( oria lub ) takso nomi czna Materiał kształcenia KZ(R.k)(2)1. rozpoznać elementy budowy morfologicznej zbóż; - harakterystyka biologiczna roślin zbożowych, okopowych i KZ(R.k)(2)2. rozpoznać gatunki zbóż i ich fazę rozwojową; motylkowych drobnonasiennych. - harakterystyka roślin użytków zielonych: traw, roślin motylkowych, KZ(R.k)(2)4. rozpoznać elementy budowy morfologicznej roślin okopowych; ziół i chwastów. KZ(R.k)(2)6. rozpoznać nasiona i rośliny motylkowe drobnonasienne w różnych fazach rozwojowych; KZ(R.k)(2)8. scharakteryzować grupy roślin użytków zielonych; KZ(R.k)(2)9. ocenić wartość pokarmową użytku zielonego na podstawie składu botanicznego; lanowane zadania: Spośród zgromadzonych okazów roślin rozpoznaj i zakwalifikuj je do następujących grup produkcyjnych: zboża, trawy, rośliny motylkowe, zioła i chwasty. Na podstawie otrzymanej instrukcji należy rozpoznaj rośliny i przydziel je do odpowiedniej grupy produkcyjnej. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Środki dydaktyczne Okazy naturalne roślin uprawnych, chwastów; atlasy roślin i chwastów; zielniki roślin uprawnych i chwastów; próbki nasion uprawnych. Zalecane metody dydaktyczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
Wymagane jest stosowanie aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy myśli, dyskusji dydaktycznej. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy maksymalnie 5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, rozpoznawanie roślin przy zielnikach lub korzystając z okazów roślin. Kryteria oceniania dotyczyć będą poprawności merytorycznej, dyscypliny wykonania, kolejności poszczególnych czynności. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. Agrotechnika i ochrona roślin uprawnych Uszczegółowione efekty kształcenia KZ(R.k)(1)1 scharakteryzować przyrodnicze i ekonomiczne czynniki w produkcji roślinnej; KZ(R.k)(3)1. scharakteryzować składniki pokarmowe wpływające na wzrost i rozwój roślin; KZ(R.k)(3)2. zaplanować nawożenie pod określone rośliny uprawne; KZ(R.k)(1)2. sklasyfikować gleby występujące w olsce i ocenić ich przydatność rolniczą; KZ(R.k)(1)3. scharakteryzować zasady uprawy roli; R.19.1(7)2. wskazać czynniki mające wpływ na kulturę rolną; R.19.1(6)1. wymienić różnice między konwencjonalnym i ekologicznym sposobem uprawy gleby; oziom wymaga ń program owych ( lub ) Kategori a taksono miczna Materiał kształcenia - zynniki klimatyczne i glebowe siedliska. - Klasyfikacja gleb w olsce. - Zasady uprawy roli. - Zasady nawożenia organicznego i mineralnego. - hwasty, choroby i szkodniki w uprawie roślin. - odział i stosowanie ŚOR. - Kryteria rolnictwa ekologicznego w zakresie produkcji roślinnej. - Zabiegi agrotechniczne w gospodarstwach ekologicznych. - Zasady Zwykłej Dobrej raktyki Rolniczej na użytkach zielonych. - Ekologiczne metody produkcji roślinnej. - Etapy wprowadzania w gospodarstwie ekologicznych metod produkcji. - Zasady kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym. race wykonywane podczas ekologicznej produkcji roślin. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
R.19.1(6)2. zaplanować przestawienie produkcji na metody ekologiczne; R.19.1(6)4. scharakteryzować zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne stosowane w rolnictwie ekologicznym; R.19.1(2)1. zaprojektować zespoły uprawek pod wybraną roślinę zbożową; - reliminarz i bilans pasz w gospodarstwie rolnym. R.19.1(2)2. zaprojektować zespoły uprawek pod wybraną roślinę okopową; R.19.1(2)3. zaprojektować zespoły uprawek pod wybraną roślinę motylkową drobnonasienną; R.19.1(2)4. opracować metodą pełnej uprawy zagospodarowanie użytków zielonych; D KZ(R.K)(1)4. rozpoznać choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; KZ(R.K)(1)5. dobrać metody ochrony roślin; R.19.1(7)1. scharakteryzować wymagania dotyczące stosowania zabiegów środkami ochrony roślin; R.19.1(6)5. omówić ekologiczne podstawy ochrony roślin; R.19.1(3)1. scharakteryzować sposoby zbioru zbóż i przechowywania ziarna; R.19.1(3)2. zaplanować zbiór roślin okopowych oraz dobrać sposoby przechowywania płodów rolnych; R.19.1(3)3. zaplanować zbiór zielonki z motylkowych i traw; R.19.1(3)4. dobrać sposoby konserwacji i przechowywania zielonki; R.19.1(6)6. zaplanować i zorganizować produkcję wybranych roślin pastewnych w gospodarstwie ekologicznym; D R.19.1(7)3. scharakteryzować wymagania dotyczące produkcji, przetwarzania, przechowywania pasz; R.19.1(8)1. przygotować produkty pochodzenia rolniczego do sprzedaży; R.19.1(8)2. omówić wymagania dotyczące produkcji pasz; R.19.1(6)3. określić zasady kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
R.19.1(9)1. sporządzić kalkulacje kosztów produkcji wybranej rośliny D pastewnej; lanowane zadania Na podstawie klas bonitacyjnych gospodarstwa, dobierz zabiegi uprawowe pod określoną roślinę, wykonaj terminarz nawożenia i ochrony chemicznej dla gospodarstwa konwencjonalnego i ekologicznego. Uczeń ma do wykonania zadanie polegające na samodzielnym dotarciu do map bonitacyjnych danego gospodarstwa i dobraniu zabiegów uprawowych, nawożenia i ochrony roślin z podziałem na gospodarstwo ekologiczne i konwencjonalne, wykonuje również terminarz zabiegów i przedstawia wyniki w postaci prezentacji na forum klasy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny znajdować się komputery z dostępem do Internetu, 1 stanowisko dla dwóch uczniów. Urządzenia multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda projektu. Środki dydaktyczne: Mapy bonitacyjne gleb wybranych gospodarstw. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub w grupach 2 osobowych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia. Sprawdzanie będzie przeprowadzone na podstawie wykonanego projektu. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna, sposób prezentacji, poprawność i terminowość wykonania projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.3 Wybrane technologie produkcji pasz Uszczegółowione efekty kształcenia oziom wymaga ń program owych ( lub ) R.19.1(1)2. scharakteryzować znaczenie poszczególnych roślin w żywieniu zwierząt; R.19.1(1)1. scharakteryzować nowoczesne technologie produkcji zbóż; KZ(R.k)(2)3. dobrać gatunki i odmiany zbóż do określonych warunków klimatyczno- glebowych; Kategori a taksono miczna Materiał kształcenia - Uprawa zbóż. - Odmiany zbóż. - Uprawa ziemniaków i buraków. - Odmiany ziemniaków i buraków. i bezpieczeństwo zdrowotne żywności. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
R.19.1(1)3. opracować kartę technologiczną wybranej rośliny zbożowej; - Uprawa roślin motylkowych drobnonasiennych. KZ(R.k)(2)5. dobrać gatunki i odmiany okopowych do warunków - Wymagania klimatyczno-glebowe roślin motylkowych klimatyczno- glebowych; drobnonasiennych. R.19.1(1)4. opracować kartę technologiczną wybranej rośliny okopowej; - Odmiany roślin motylkowych drobnonasiennych. - Klasyfikacja użytków zielonych. KZ(R.k)(2)7. dobrać gatunki i odmiany roślin motylkowych - Użytkowanie łąk i pastwisk. Obsada i obciążenie pastwiska. drobnonasiennych do określonych warunków siedliskowych; - Organizacja wypasu w zależności od gatunku zwierząt gospodarskich. R.19.1(1)5. opracować kartę technologiczną wybranej rośliny motylkowej drobnonasiennej; R.19.1(1)6. scharakteryzować sposoby użytkowania łąk i pastwisk; R.19.1(1)7. zorganizować wypas pastwiska w zależności od gatunku zwierząt, obsady i obciążenia; lanowane zadania: Zaplanuj technologię uprawy określonego zboża. Scharakteryzujować technologię uprawy zbóż w gospodarstwie szkolnym lub rodziców, obejrzyj film dydaktyczny na temat technologii produkcji zbóż i opracuj technologię uprawy określonej rośliny zbożowej. orównaj opracowaną technologię uprawy z otrzymaną kartą technologiczną produkcji zbóż. Dokonaj samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne rzykładowe karty technologiczne, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. zasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być pokaz z objaśnieniem, metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Grupy 5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego, który pozwoli potwierdzić opanowanie założonych efektów kształcenia.. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
1.4. Określanie cech fizjologicznych i użytkowych zwierząt Uszczegółowione efekty kształcenia oziom wymaga ń program owych ( lub ) Kategori a taksono miczna Materiał kształcenia KZ(R.k)(1)6. scharakteryzować przyrodnicze i ekonomiczne czynniki produkcji zwierzęcej; KZ(R.k)(1)7. dobrać kierunki produkcji zwierzęcej do warunków - rzyrodnicze i ekonomiczne czynniki produkcji zwierzęcej. - Anatomia i fizjologia zwierząt gospodarskich. - Ocena stanu zdrowia zwierząt. omiar temperatury ciała, tętna i gospodarstwa rolnego; R.19.1(4)1. scharakteryzować budowę anatomiczną poszczególnych ilości oddechów. - horoby zwierząt gospodarskich. gatunków zwierząt gospodarskich; - Nowoczesne biotechnologie w rozrodzie zwierząt gospodarskich. R.19.1(4)2. wyjaśnić przebieg procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie zwierzęcym; R.19.1(4)3. rozróżnić podstawowe choroby dla określonej grupy zwierząt; R.19.1(4)4. zapobiec chorobom zwierząt; R.19.1(4)5. dostrzec znaczenie i rolę nowoczesnych metod rozpłodu w hodowli zwierząt; lanowane zadania W otrzymanej karcie pracy, dokonaj topografii narządów i układów poznanych zwierząt gospodarskich. Dokonaj zapisów na karcie pracy zaznaczając i opisując topografię narządów i układów. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy Określanie cech fizjologicznych i użytkowych zwierząt wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych. Środki dydaktyczne Szkielety, przekroje i modele zwierząt gospodarskich, atlasy ras zwierząt, zestawy ćwiczeń i karty pracy. Zalecane metody dydaktyczne Dział ten wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy myśli, dyskusji dydaktycznej. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać poprzez ocenę pracy podczas wypełniania karty pracy. Kryteria oceniania dotyczyć będą poprawności merytorycznej, dyscypliny wykonania, kolejności poszczególnych czynności. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.5. Żywienie i zabiegi zoohigieniczne zwierząt Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi. oziom wymaga ń program owych ( lub ) Kategori a taksono miczna Materiał kształcenia KZ(R.k)(3)3. scharakteryzować wpływ składników pokarmowych pasz na wzrost i rozwój organizmów zwierzęcych; KZ(R.k)(3)4. scharakteryzować wartość pokarmową i energetyczną pasz i - asze stosowane w żywieniu zwierząt gospodarskich. - otrzeby pokarmowe zwierząt gospodarskich. - asze ekologiczne w żywieniu zwierząt. ocenić metodą organoleptyczną; KZ(R.k)(3)5. ustalić normę i dawkę pokarmową dla zwierząt gospodarskich; - Zasady normowania i dawkowania pasz. - Rodzaje budynków inwentarskich i pomieszczeń dla bydła i świń. - Zoohigieniczna ocena pomieszczeń. KZ(R.k)(3)6. sporządzić preliminarz pasz dla różnych gatunków zwierząt - Zasady identyfikacji, pielęgnacji i higieny zwierząt gospodarskich. gospodarskich; - rzepisy o zwalczeniu chorób zakaźnych zwierząt R.19.1(7)4. określić warunki utrzymania poszczególnych gatunków zwierząt; i ochrony środowiska dotyczące chowu zwierząt. R.19.1(6)7. zastosować ekologiczne metody wytwarzania i przechowywania - Działalność Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie badań zwierząt produktów zwierzęcych; R.19.1(7)5. omówić wymagania dotyczące identyfikacji i rejestracji poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich; rzeźnych i mięsa. - Zasady profilaktyki i leczenia zwierząt w gospodarstwie ekologicznym. R.19.1(7)6. omówić sposoby przechowywania obornika i gnojowicy zgodnie z Dyrektywą azotanową; R.19.1(7)7. przestrzegać przepisów dotyczących ochrony zdrowia oraz zwalczania chorób zakaźnych; R.19.1(9)2. przeprowadzić kalkulacje kosztów żywienia koni; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
R.19.1(9)3. sporządzić preliminarz i bilans pasz dla koni; lanowane zadania Rozpoznaj pasze i określ różnice między poszczególnymi rodzajami pasz, przeprowadź ocenę organoleptyczną wybranej paszy. Obejrzyj dokładnie próbki pasz, porównaj barwę, konsystencję i zapach i określ nazwy poszczególnych pasz. Korzystając z reklam wynotuj parametry pasz treściwych. rzeprowadź ocenę organoleptyczną pasz i napisz notatkę z wykonanego ćwiczenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Normy żywienia, próbki pasz, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. zasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące jakości i rodzajów pasz.. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, pokazu z instruktażem, metody sytuacyjnej, przypadków, przewodniego tekstu, oraz ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Wskazane jest stosowanie filmów i wycieczek dydaktycznych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz ocenę wykonanego zadania. Kryteria oceniania dotyczyć będą poprawności merytorycznej, dyscypliny wykonania, kolejności poszczególnych czynności. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.6.Wybrane technologie produkcji zwierzęcej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi. KZ(R.k)(4)1. wymienić rasy i kierunki użytkowania bydła; - Typy użytkowe bydła. ozio m wym agań progr amo wych ( lub ) Kateg oria takso nomi czna R.19.1(5)1. zaplanować reprodukcję stada bydła i wychów młodych cieląt; R.19.1(5)2. scharakteryzować wymogi dotyczące ochrony cieląt; - Użytkowanie rozpłodowe bydła. - Wychów cieląt. Materiał kształcenia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
R.19.1(5)3. wykonać dój ręczny i mechaniczny; - Użytkowanie mleczne bydła. R.19.1(8)3. scharakteryzować wymagania weterynaryjne dla gospodarstw - Ocena mikrobiologiczna mleka. wprowadzających produkty zwierzęce do obrotu (mleko); - Użytkowanie mięsne bydła. R.19.1(5)4. zaplanować i wykonać prace związane z produkcją żywca - Rasy i typy użytkowe trzody chlewnej. wołowego; - Krzyżówki towarowe. - Użytkowanie rozpłodowe świń. KZ(R.k)(4)2. dobrać kierunki chowu trzody chlewnej; - Wychów prosiąt. KZ(R.k)(4)3. scharakteryzować rasy i linie hodowlane trzody chlewnej; - Rodzaje tuczu. KZ(R.k)(4)4. omówić podstawowe schematy krzyżowania towarowego; - Opłacalność produkcji zwierzęcej. R.19.1(5)5. zaplanować reprodukcję stada trzody chlewnej i wychów młodych prosiąt; R.19.1(5)6. zaplanować i wykonać prace związane z produkcją żywca wieprzowego; R.19.1(5)7. ustalić dawki pokarmowe dla różnych grup bydła i trzody chlewnej; R.19.1(9)4. ocenić efekty produkcyjne wybranych działów produkcji zwierzęcej; R.19.1(9)5. obliczyć opłacalność produkcji zwierzęcej. D lanowane zadania Zaplanuj reprodukcję stada trzody chlewnej i wychów prosiąt. Na podstawie otrzymanej instrukcji i informacji z Internetu, każda grupa opracowuje inne metody rozpłodu loch z zastosowaniem biotechnik rozrodu. Następnie wynotuj okresy krytyczne w wychowie prosiąt. Otrzymane wyniki zapisz w karcie pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu, kalendarz prośności loch Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Formy organizacyjne raca powinna być wykonywana samodzielnie lub w grupach dwuosobowych ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceniając osiągnięcia uczniów, należy zwrócić również uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas wykonania zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
2. Technika w rolnictwie W programie nauczania zastosowano taksonomię celów A. Niemierko. Liczba godzin w cyklu kształcenia: 60 Wykaz działów programowych 2.1. harakterystyka sprzętu rolniczego 2.2. Zastosowanie maszyn do prac rolniczych 2.3. Transport i urządzenia w produkcji roślinnej i zwierzęcej 2.1. harakterystyka sprzętu rolniczego. Uszczegółowione efekty kształcenia ozio m wym agań progr amo wych ( lub ) Kateg oria takso nomi czna R.19.2(3)1. wymienić rodzaje i właściwości żeliwa, staliwa i stali; R.19.2(3)2. określić właściwości metali kolorowych i ich stopów; R.19.2(3)3. przedstawić zastosowanie tworzyw sztucznych, gumy i innych materiałów w technice rolniczej; R.19.2(4)1. przedstawić zasady obsługi instalacji elektrycznej w gospodarstwie; R.19.2(4)2. scharakteryzować zasady podłączenia silników elektrycznych do sieci; R.19.2(4)3. ocenić prawidłowość zabezpieczenia przeciwporażeniowego; R.19.2(4)4. wymienić urządzenia wykorzystujące energię elektryczną w produkcji zwierzęcej; R.19.2(4)5. scharakteryzować niekonwencjonalne źródła energii; R.19.2(4)6. określić sposoby i warunki wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii w rolnictwie; R.19.2(8)2. przestrzegać zasady bhp przy obsłudze instalacji elektrycznej; KZ(R.k)(5)1. rozróżnić maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w Materiał kształcenia - Materiały stosowane w budowie maszyn i urządzeń rolniczych. - Obsługa instalacji elektrycznej w gospodarstwie. - Urządzenia wykorzystujące energię elektryczną produkcji zwierzęcej. - Niekonwencjonalne źródła energii. - Sprzęt rolniczy. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
gospodarstwie rolnym; KZ(R.k)(5)2. dobrać narzędzia do uprawy i doprawiania roli; KZ(R.k)(5)3. scharakteryzować zasady agregatownia maszyn i urządzeń; KZ(R.k)(5)4. dobrać maszyny do nawożenia organicznego i mineralnego; R.19.2(8)1. przestrzegać zasad bhp przy obsłudze i naprawach maszyn i narzędzi do uprawy, nawożenia roli; KZ(R.k)(5)6. dobrać maszyny do zbioru zielonek; KZ(R.k)(5)7. dobrać technologię zbioru zboża i sposób zagospodarowania słomy; R.19.2(5)3. dobrać narzędzia, maszyny i urządzenia do określonej technologii uprawy roślin; KZ(R.k)(5)5. scharakteryzować budowę wybranych maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w produkcji rolniczej; lanowane zadanie: Zaplanuj wykonanie różnych zabiegów doprawiających rolę. Z katalogów maszyn dobierz narzędzia lub maszyny uprawowe do wykonania określonych zabiegów. Zwracaj uwagę na charakterystykę techniczną poszczególnych maszyn i dobierz do nich ciągniki o odpowiedniej mocy. osłuż się instrukcjami dostępnych narzędzi i maszyn uprawowych podczas ich dobierania do wykonania określonego zabiegu. Opisz czynności obsługowe i regulacyjne. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu, modele, katalogi, instrukcje obsługi pojazdów i maszyn rolniczych Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, praca w grupach. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracując w grupach mają dostęp do katalogów i instrukcji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach i indywidualnie. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego z bieżącą obserwacją postępów edukacyjnych ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
2.2. Zastosowanie maszyn do prac rolniczych Uszczegółowione efekty kształcenia R.19.2(1)1. posłużyć się dokumentacją technologiczną oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; R.19.2(1)2. posłużyć się danymi technicznymi, poradnikami, normami i literaturą fachową; R.19.2(5)1. scharakteryzować podział środków technicznych stosowanych w produkcji roślinnej; R.19.2(8)4. przestrzegać zasad bhp przy obsłudze maszyn i urządzeń do zbioru i przygotowywania pasz; R.19.2(6)2. ocenić wykonanie prac pod względem jakościowym i ilościowym w produkcji roślinnej; R.19.2(5)2. scharakteryzować podział środków technicznych stosowanych w produkcji zwierzęcej; R.19.2(5)4. dobrać narzędzia, maszyny i urządzenia do linii technologicznej stosowanej w produkcji zwierzęcej; R.19.2(8)3. ocenić stan przygotowania pojazdów i maszyn do pracy; R.19.2(6)1. ocenić organizację produkcji w gospodarstwie rolnym, w zakresie jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego produktów oraz ochrony środowiska; ozio m wym agań progr amo wych ( lub ) Kateg oria takso nomi czna Materiał kształcenia - Urządzenia do przygotowywania pasz. - Urządzenia do zadawania pasz. - Urządzenia do mechanizacji dojenia i schładzania mleka. - Urządzenia do usuwania obornika. - Urządzenia do pielęgnacji i treningu zwierząt. R.19.2(6)3. ocenić wykonanie prac pod względem jakościowym i ilościowym w produkcji zwierzęcej; lanowane zadania Dobierz maszyny i narzędzia do ochrony i pielęgnacji roślin, podaj przykładowy sposób prowadzenia ewidencji wykonywanych w gospodarstwie zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin. Na podstawie otrzymanej karty pracy wyszukaj w Internecie, dokonaj selekcji informacji dotyczących stosowanych w ochronie roślin opryskiwaczy z uwzględnieniem norm i wymagań obowiązujących w Unii Europejskiej. Dobierz maszyny i narzędzia do pielęgnacji roślin( każda grupa ma inną roślinę uprawną. Otrzymane wyniki zapisz w karcie. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, praca w grupach Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia. Zaleca się sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych uczniów za pomocą takich form, jak: sprawdziany pisemne, obserwacja czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczenia. odczas oceny dokonywanej w formie ustnej należy zwrócić uwagę na merytoryczną jakość wypowiedzi. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.3. Transport i urządzenia w produkcji roślinnej i zwierzęcej Uszczegółowione efekty kształcenia oziom wymaga ń program owych ( lub ) R.19.2(7)1. scharakteryzować podział środków transportu stosowanych w rolnictwie; R.19.2(7)2. dobrać pojazdy i środki transportu do produkcji roślinnej; R.19.2(7)3. dobrać środki transportu do produkcji zwierzęcej; R.19.2(9)3. omówić zasady konserwacji i przechowywania sprzętu rolniczego; R.19.2(2)1. posłużyć się danymi technicznymi korzystając z Internetu; R.19.2(2)2. śledzić rynek maszyn rolniczych obejmujący informacje o poziomie produkcji, sprzedaży i cenach środków produkcji; R.19.2(9)1.scharakteryzować zakres czynności dotyczących przeglądów technicznych pojazdów, maszyn i urządzeń rolniczych; R.19.2(9)2.scharakteryzować przeglądy gwarancyjne i pogwarancyjne. Kategori a taksono miczna Materiał kształcenia - harakterystyka transportu rolniczego. - Kołowe środki przewozowe. - rzenośniki. - Środki transportu wewnętrznego w liniach technologicznych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
lanowane zadanie: Zaplanuj naprawę i posezonową konserwację kultywatora. osługując się katalogiem części, sporządź zamówienie na uszkodzone elementy narzędzia. Dobierz narzędzia i materiały konserwacyjne, przygotuj kultywator do naprawy i konserwacji, zabezpiecz elementy metalowe przed korozją. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu, modele, katalogi, instrukcje obsługi pojazdów i maszyn rolniczych Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, praca w grupach. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracując w grupach mają dostęp do katalogów i instrukcji, maszyn i narzędzi. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24
3. rzepisy ruchu drogowego W programie nauczania zastosowano taksonomię celów A. Niemierko. Liczba godzin w cyklu kształcenia: 30 Wykaz działów programowych 3.1. ezpieczeństwo w ruchu drogowym 3.2. Zasady ruchu drogowego 3.3. Jazda w różnych warunkach drogowych 3.1. ezpieczeństwo w ruchu drogowym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia H (10)1. scharakteryzować przyczyny wypadków drogowych; odstawowe pojęcia dotyczące ruchu drogowego. H (10)4. scharakteryzować skutki prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu Wpływ alkoholu lub innych środków na działania kierującego. lub innego środka odurzającego; rzyczyny wypadków drogowych. KZ(R.c)(1)1. ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; Wpływ stanu technicznego na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. KZ(R.c)(1)2. zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; Sprawdzenie stanu technicznego pojazdu. KZ(R.c)(1)3. wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w Oświetlenie pojazdu. ruchu drogowym; Wyposażenie obowiązkowe pojazdu. H (10)2. wyjaśnić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom rocedury postępowania podczas wypadku. poszkodowanym podczas wypadku; rocedury postępowania podczas kolizji drogowej. H (10)3. ustalić działania w przypadku powstania zagrożenia w bezpieczeństwie Udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. ruchu drogowego; Elementy kontrolno-pomiarowe pojazdu. Zakres czynności kontrolno-obsługowych. ozio m wym agań progr amo wych ( lub ) Kateg oria takso nomi czna lanowane zadania Analizowanie przyczyn wypadków drogowych. Na podstawie informacji z Internetu i zgromadzonych opisów wypadków drogowych, dokonaj klasyfikacji ich przyczyn. Ustalanie procedur postępowania podczas różnych wypadków drogowych. Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy planowanych działań podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym. Na podstawie otrzymanego opisu wypadku należy opracować procedurę wzywania i udzielania pomocy, charakterystykę planowanych działań, korzystając z zasobów w Internecie, literaturze. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy ezpieczeństwo w ruchu drogowym wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25
przygotowują ucznia do dalszego kształcenia z zakresu użytkowania pojazdów, a w szczególności kierowania nimi po drogach publicznych. owinny być kształtowane umiejętności poszukiwania, analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu bezpieczeństwa w ruch drogowym pojazdów, odczytywania informacji ze wskazań przyrządów kontrolno-pomiarowych poszczególnych układów pojazdu. Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji jest kluczową w zakresie poznawania najnowszych przepisów w zakresie ruchu pojazdów, które często ulegają zmianom. ardzo ważnym zagadnieniem, na który należy przeznaczyć co najmniej 4 godziny dydaktyczne jest opanowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Zajęcia te, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia na każdą kategorię prawa jazdy, należy przeprowadzić przy współudziale ratownika medycznego jest to wymóg formalny kształcenia kandydatów na kierowców. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne W pracowni pojazdów rolniczych powinny się znajdować: tablice poglądowe dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy, katalogi i oferty handlowe producentów pojazdów samochodowych i ciągników rolniczych z rozmieszczeniem elementów kontrolno sterujących na pulpicie. Ważne jest umożliwienie korzystania ze stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). W pracowni powinny znajdować się urządzenia multimedialne, akty prawne dotyczące przepisów ruchu drogowego, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów a także zadania testowe analogicznie, jak na egzaminie państwowym. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metody kształcenia powinien przede wszystkim odpowiedzieć na następujące pytania: jakie ma zaplanowane do osiągnięcia cele podczas zajęć? jakie metody będą najbardziej odpowiednie do możliwości percepcyjnych uczących się? jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? jak zmotywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie w proces dydaktyczny? Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. W tym dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu przyczyn wypadków drogowych różnych pojazdów. Ten dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej w różnych odmianach. Niektóre elementy zajęć muszą być wspomagane wykładem konwersatoryjnym. odczas zajęć należy wykonywać ćwiczenia, do których należy przygotować opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie będą pracować samodzielnie lub w zespołach. ardzo ważnym jest praktyczne wykonanie symulacji postępowania podczas wypadku drogowego w różnych sytuacjach drogowych, z uczestnikami o różnorodnych obrażeniach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego wykonywania ćwiczeń. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu zgodnie ze standardami ośrodka egzaminacyjnego oraz testu praktycznego podczas którego zweryfikowana zostanie umiejętność działania podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 26