PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI PSO został opracowany na podstawie: - warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych (rozp. MEN z dnia 30 kwietnia 2007 roku), - podstawy programowej dla gimnazjum (rozp. MEN z dnia 23 grudnia 2008 r.), - Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania (patrz Statut PG 2), - warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie (rozp. MEN z dnia 17 listopada 2010 r.), - zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej (rozp. MEN z dnia 17 listopada 2010 r.), - Programu nauczania informatyki w gimnazjum (G. Koba). 1. Na lekcjach obowiązuje następująca skala stopni: - 6 celujący, - 5 bardzo dobry, - 4 dobry, - 3 dostateczny, - 2 dopuszczający, - 1 niedostateczny. (Dopuszcza się użycie znaków + i -.) Oceny sprawdzianów wynikają ze skali punktowo-procentowej: - 0-24 % niedostateczny, - 25-29 % niedostateczny z plusem, - 30-34 % dopuszczający z minusem, - 35-42 % dopuszczający, - 43-49 % dopuszczający z plusem, - 50-54 % dostateczny z minusem, KONTROLA OSIĄGNIĘĆ oraz sposoby poprawiania wyników niekorzystnych
- 55-62 % dostateczny, - 63-69 % dostateczny z plusem, - 70-74 % dobry z minusem, - 75-82 % dobry, - 83-86 % dobry z plusem, - 87-91 % bardzo dobry z minusem, - 92-97 % bardzo dobry, - 98-99 % bardzo dobry z plusem. - 100 % i zadanie dodatkowe celujący (Stopień celujący patrz ogólne kryteria dotyczące stopni.) 2. Uczeń może zostać oceniony za: a) zadania praktyczne prace/ćwiczenia na komputerze (wykonywane podczas lekcji), b) kartkówki 5-10 min. i/lub odpowiedzi ustne z zagadnień omawianych na 3 ostatnich lekcjach, - kartkówki/odpowiedzi mają miejsce przynajmniej raz w ciągu semestru i są niezapowiedziane, c) sprawdziany 20-35 min., z zagadnień i pojęć omawianych w ostatnim dziale lub jego części, - częstotliwość sprawdzianów może zależeć od bieżących postępów w nauce większości grupy, - sprawdzian wiadomości powinien być zapowiedziany najpóźniej na tydzień przed planowanym terminem, - uczeń może poprawić/zaliczyć (w formie i terminie ustalonych przez nauczyciela) sprawdzian wiadomości w ciągu dwóch tygodni od daty udostępnienia ocen/(omówienia sprawdzonych prac) lub od powrotu do szkoły w związku z usprawiedliwioną nieobecnością (jeżeli wynik poprawki jest taki sam lub gorszy od wyniku sprawdzianu, to uczeń traci możliwość poprawiania prac pisemnych w danym roku szkolnym), każdy wynik poprawki jest zapisywany do dziennika jako dodatkowa ocena, a wystawiony stopień poprawkowy nie zastępuje stopnia wcześniej otrzymanego, - uczeń, który otrzymał stopień niedostateczny lub nie pisał sprawdzianu (z przyczyn usprawiedliwionych), powinien być gotowy do poprawy/zaliczenia obowiązującego materiału również na najbliższych zajęciach, - nieoddanie pracy pisemnej nauczycielowi lub nieusprawiedliwiona nieobecność gimnazjalisty na sprawdzianie są równoznaczne z otrzymaniem przez niego najniższego stopnia za tę pracę, ocena taka nie podlega poprawie, d) prowadzenie zeszytu systematyczne notatki z lekcji, odrabianie zadań domowych itp., e) aktywność i zaangażowanie w czasie lekcji (zazwyczaj po kilku lekcjach wzmożonej aktywności lub pracy znacznie poniżej własnych możliwości), f) za nieodrobienie pracy domowej, brak zeszytu lub jednego podręcznika na ławce uczeń może otrzymać ocenę niedostateczną, g) godne reprezentowanie klasy/szkoły podczas konkursów przedmiotowych. 3. Poszczególnym kategoriom ocen są przypisane tzw. wagi (które mają znaczenie statystyczne i nie muszą się przekładać bezpośrednio na oceny klasyfikacyjne):
- praca w czasie lekcji: 5; - kartkówki/odpowiedzi ustne: 6; - sprawdziany: 8; - poprawy sprawdzianów: 7; - prowadzenie zeszytu: 3; - aktywność: 4; - nieodrobienie pracy domowej/brak zeszytu/podręcznika: 3; - reprezentowanie klasy/szkoły podczas konkursów przedmiotowych: 10. MOŻLIWOŚĆ POPRAWY OCENY ROCZNEJ (SEMESTRALNEJ) Ustala się następujące warunki i tryb uzyskania wyższych rocznych (śródrocznych) ocen klasyfikacyjnych: Jeżeli w wyniku klasyfikacji rocznej (śródrocznej) uczeń uzyska niższą niż oczekiwaną ocenę z zajęć edukacyjnych, może wystąpić do nauczyciela przedmiotu, w terminie 3 dni po ustaleniu przewidywanych ocen, o możliwość uzyskania wyższej oceny poprzez przystąpienie do sprawdzianu wiadomości i umiejętności z zakresu kwestionowanego materiału (półrocze/rok) na ocenę uwzględniającą stopnie od 1 do 6 wtedy, gdy z przyczyn usprawiedliwionych nie był obecny na sprawdzianach (z tego powodu ma mniej ocen) lub nie miał możliwości ich poprawy. Ze względu na dość odległy termin (co najmniej miesiąca przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej) poinformowania ucznia o przewidywanym stopniu niedostatecznym, wyjątkowo - w przypadku dłuższego i/lub rażącego lekceważenia obowiązków ucznia (dotyczących nauki) przez gimnazjalistę ze wstępnie zakładaną oceną pozytywną - można wystawić najniższą ocenę przewidywaną (1) najpóźniej na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej (w terminie informowania uczniów o wszystkich ocenach przewidywanych). OGÓLNE KRYTERIA dotyczące stopni* (*patrz też Wymagania edukacyjne) Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który: - nie opanował tych umiejętności i wiadomości, jakie są konieczne do dalszego kształcenia (uzyskania najważniejszych spośród podstawowych kompetencji w dziedzinie informatyki), - nie potrafi rozwiązać zadań praktycznych o elementarnym stopniu trudności, nawet z pomocą nauczyciela, - nie zna w niezbędnym stopniu urządzeń, programów i pojęć informatycznych, - nie przestrzega regulaminu szkolnej pracowni informatycznej. Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który: - ma duże braki w umiejętnościach i wiadomościach, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia,
- w koniecznym zakresie pamięta funkcje urządzeń, zastosowania podstawowych programów i najważniejsze pojęcia informatyczne, - potrafi z pomocą nauczyciela rozwiązać zadanie praktyczne (ew. teoretyczne) o niewielkim stopniu trudności, - w elementarnym stopniu jest przygotowany (stosownie do etapu kształcenia) do życia w społeczeństwie informacyjnym, czyli posiada niezbędne sprawności i postępuje zgodnie z istotnymi normami obowiązującymi podczas pracy z komputerem. Stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie umiejętności i wiadomości określone programem nauczania, - potrafi ze zrozumieniem zastosować wiadomości do rozwiązywania typowych zadań praktycznych lub teoretycznych z niewielką pomocą nauczyciela, - zna zastosowania zestawu komputerowego i w podstawowym zakresie obsługuje go, - stosuje najważniejsze programy użytkowe i edukacyjne oraz technologie i urządzenia oparte na technice komputerowej (zna większość podstawowych technik obsługi komputera). Stopień dobry otrzymuje uczeń, który: - opanował w dużym (rozszerzonym w stosunku do poprzedniego) zakresie umiejętności i wiadomości określone programem nauczania, - samodzielnie stosuje wiadomości do rozwiązywania typowych problemów oraz zadań praktycznych i teoretycznych, - sprawnie korzysta z dostępnych źródeł informacji (w tym z Internetu) oraz z prostych metod algorytmicznych (postępuje według powszechnie przyjętego algorytmu bez omawiania jego budowy, funkcji itp.) podczas rozwiązywania problemów praktycznych i szkolnych, - pewnie obsługuje elementy zestawu komputerowego i posługuje się omawianym oprogramowaniem. Stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który: - w pełnym (dopełniającym w stosunku do poprzedniego) zakresie opanował umiejętności i wiadomości programowe, - zdobytą wiedzę potrafi zastosować w nowych, problemowych sytuacjach (podobne programy użytkowe, zbliżone środowisko pracy, nietypowe zadania, w tym pozostające w korelacji z innymi przedmiotami), - sprawnie i samodzielnie analizuje i rozwiązuje problemy, - proponuje własne rozwiązania zadań (dobiera źródła, narzędzia i metody). Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: - spełnia wszystkie wymagania na stopień bardzo dobry, - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza podstawę programową, - umie formułować problemy, a także proponować i weryfikować ich nietypowe rozwiązania, np. podczas pisania procedur, - osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych.
1. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym Wymagania edukacyjne* dla klasy drugiej Opracowywanie za pomocą komputera danych liczbowych 2 3 4 5 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: zna zastosowania arkusza kalkulacyjnego i omawia budowę dokumentu arkusza; pisze formułę wykonującą jedno z czterech podstawowych działań arytmetycznych (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie); potrafi zastosować kopiowanie i wklejanie formuł; zna ogólne zasady przygotowania wykresu w arkuszu kalkulacyjnym; korzysta z kreatora wykresów do utworzenia prostego wykresu; zapisuje utworzony arkusz we wskazanym folderze docelowym zna i stosuje zasadę adresowania względnego; potrafi tworzyć formuły wykonujące bardziej zaawansowane obliczenia; stosuje funkcje arkusza kalkulacyjnego, tj.: SUMA, ŚREDNIA; modyfikuje tabele w celu usprawnienia obliczeń, m.in.: wstawia i usuwa wiersze (kolumny); zmienia szerokość kolumn i wysokość wierszy tabeli; wie, jak wprowadzić do komórek długie teksty i duże liczby; tworzy wykres składający się z dwóch serii danych, potrafi dodać do niego odpowiednie opisy potrafi prawidłowo zaprojektować tabelę arkusza kalkulacyjnego (m.in.: wprowadza opisy do tabeli, formatuje komórki arkusza; ustala format danych, dostosowując go do wprowadzanych informacji); rozróżnia zasady adresowania względnego, bezwzględnego i mieszanego; stosuje arkusz do kalkulacji wydatków i do obliczania ceny z podatkiem VAT; dostosowuje odpowiednio rodzaj adresowania; zna zasady doboru typu wykresu do danych i wyników; drukuje tabelę arkusza, dobierając odpowiednie parametry drukowania; rozróżnia linie siatki i obramowania potrafi układać rozbudowane formuły z zastosowaniem funkcji JEŻELI; potrafi samodzielnie zastosować adres bezwzględny lub mieszany, aby ułatwić obliczenia; wykonuje w arkuszu proste obliczenia z dziedziny fizyki, matematyki, geografii, np. tworzy tabelę do obliczania wartości funkcji liniowej i tworzy odpowiedni wykres; tworzy, zależnie od danych, różne typy wykresów: XY (punktowy), liniowy, kołowy; wstawia tabelę arkusza do dokumentu tekstowego jako obiekt osadzony i jako obiekt połączony; wstawia tabelę arkusza kalkulacyjnego do dokumentu tekstowego z pliku zna działanie i zastosowanie wielu funkcji dostępnych w arkuszu kalkulacyjnym; wyjaśnia różnicę między tabelą osadzoną a połączoną; samodzielnie wyszukuje opcje menu potrzebne do rozwiązania określonego problemu; projektuje samodzielnie tabelę arkusza z zachowaniem poznanych zasad wykonywania obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym
2. Bazy danych Opracowywanie za pomocą komputera bazy danych 2 3 4 5 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: podaje przykłady baz danych ze swojego otoczenia, np. w szkolnym sekretariacie, bibliotece; na przykładzie gotowego pliku bazy danych potrafi omówić jej strukturę określić, jakie informacje są w niej pamiętane i wyjaśnić pojęcia: tabela, rekord, pole; korzystając z gotowego formularza, potrafi zaktualizować dane w rekordzie i dopisać nowy rekord; potrafi wyświetlić wynik gotowego zapytania i omówić czego zapytanie dotyczyło; prezentuje informacje, korzystając z przygotowanych raportów podaje przykłady zbiorów informacji, które mogą być gromadzone w bazach danych; podaje przykłady oprogramowania do tworzenia baz danych; wymienia obiekty, jakie może zawierać plik bazy danych; wyjaśnia pojęcie klucza; potrafi ustalić porządek malejący lub rosnący w bazie według podanych przez nauczyciela kluczy; wyjaśnia funkcję formularzy i raportów; tworzy proste zapytanie na podstawie gotowej tabeli, korzystając z kreatora zadań wyjaśnia, na czym polega przetwarzanie danych w bazach danych; projektuje tabelę, stosując podstawowe zasady tworzenia tabel; tworzy prosty formularz za pomocą kreatora zadań; tworzy kwerendy w widoku projektu; w zapytaniach stosuje proste kryterium wyboru (dotyczące jednego lub dwóch pól); przygotowuje raporty na podstawie tabeli lub kwerendy; drukuje raporty tworzy formularze, dostosowując formularz do wprowadzanych danych; potrafi skorzystać z kreatora zadań i modyfikować formularz w widoku projektu; umieszcza w raporcie podsumowania, określające dane statystyczne (minimum, maksimum), porządkuje dane w raporcie według zadanych kryteriów; wymienia i omawia etapy projektowania systemów informatycznych; współpracuje w grupie, wykonując samodzielnie zadania szczegółowe potrafi samodzielnie zaprojektować poprawną strukturę bazy danych na wybrany przez siebie temat, w tym ustalić pola, zaprojektować formularz, zaplanować odpowiednie zapytania i raporty oraz je utworzyć; podaje przykłady systemów informatycznych z otoczenia i wyjaśnia ich zastosowanie; rozumie różnicę między wynikiem wyszukiwania dowolnego ciągu znaków z wykorzystaniem opcji Znajdź i z użyciem zapytania; potrafi skorzystać z tego samego raportu do wydrukowania danych na podstawie różnych zapytań
3. Algorytmika Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejścia algorytmicznego 2 3 4 5 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: zapisuje prosty algorytm liniowy w postaci listy kroków; zna podstawowe zasady prezentacji algorytmów w postaci schematów blokowych (zna podstawowe bloki potrzebne do budowania schematu blokowego); analizuje gotowy schemat blokowy prostego algorytmu wyjaśnia pojęcie algorytmu; określa dane do zadania oraz wyniki i zapisuje prosty algorytm liniowy w postaci listy kroków; określa sytuacje warunkowe, tj. takie, które wyprowadzają różne wyniki zależnie od spełnienia narzuconych warunków; buduje schemat blokowy prostego algorytmu liniowego, korzystając z programu edukacyjnego; analizuje schemat blokowy algorytmu z rozgałęzieniami omawia etapy rozwiązywania problemu (zadania); wie, na czym polega iteracja; analizuje algorytmy, w których występują powtórzenia i określa, od czego zależy liczba powtórzeń; buduje schemat blokowy algorytmu z warunkiem prostym, korzystając z programu edukacyjnego; realizuje algorytm liniowy i z warunkami w arkuszu kalkulacyjnym wyjaśnia pojęcie specyfikacja problemu; prezentuje algorytmy iteracyjne za pomocą listy kroków i schematu blokowego, korzystając z programu edukacyjnego; realizuje algorytm z warunkami w arkuszu kalkulacyjnym potrafi samodzielnie napisać specyfikację określonego zadania; potrafi samodzielnie zapoznać się z programem edukacyjnym przeznaczonym do konstrukcji schematów blokowych; buduje schemat blokowy algorytmu, w których wystąpią złożone sytuacje warunkowe; określa, kiedy może nastąpić zapętlenie w algorytmie iteracyjnym i potrafi rozwiązać ten problem; buduje schemat blokowy określonego algorytmu iteracyjnego, np. algorytmu Euklidesa, korzystając z programu edukacyjnego pisze proste programy w Logo, używając podstawowych poleceń pisze proste programy w Logo, używając podstawowych poleceń, realizuje proste algorytmy w programie Baltie/ELI definiuje procedury w Logo z parametrami i bez parametrów oraz wywołuje je; realizuje prostą sytuację warunkową w Logo; realizuje algorytmy iteracyjne w programie Baltie/ELI zna pojęcia: translacja, kompilacja, interpretacja; wyjaśnia, na czym polega prezentacja algorytmu w postaci programu; wyjaśnia pojęcia: parametr formalny i aktualny; zapisuje algorytmy iteracyjne w Logo wyjaśnia zasady programowania i kompilowania oraz wie, jak są pamiętane wartości zmiennych; rozróżnia kompilację od interpretacji; pisze programy w języku Logo, stosując procedury
opisuje algorytm, znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym, na przykładzie wyboru najwyższego ucznia spośród pięciu opisuje algorytm, znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym, na przykładzie wyboru największej liczby spośród n liczb stosuje przeszukiwanie liniowe; stosuje algorytm poszukiwania przez połowienie w zabawie w zgadywanie liczby omawia algorytm sortowania przez wybór na konkretnym przykładzie; analizuje gotową listę kroków tego algorytmu; omawia algorytm sortowania bąbelkowego na konkretnym przykładzie opisuje algorytm znajdowania wybranego elementu w zbiorze uporządkowanym stosuje algorytm poszukiwania przez połowienie; analizuje gotowy schemat blokowy algorytmu sortowania bąbelkowego, korzystając z programu ELI tworzy schematy blokowe wybranych algorytmów, korzystając z programu edukacyjnego ogląda, korzystając z gotowych plików, modele zjawisk analizuje i omawia gotowe modele różnych zjawisk, np. przyrodniczych wyjaśnia, na czym polega modelowanie rzeczywistości; omawia, korzystając z gotowego przykładu, np. modelu rzutu kostką sześcienną do gry, na czym polega modelowanie wykonuje prosty model, np. rzutu monetą, korzystając z arkusza kalkulacyjnego korzystając z dodatkowych źródeł, np. Internetu, wyszukuje informacje na temat modelowania *Wskazówki i uwagi: 1) Wymagania na wyższe stopnie obejmują wymagania na niższe oceny. 2) Uczniów ze stwierdzonym znacznie obniżonym poziomem rozwoju intelektualnego i/lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego nie dotyczą wiadomości i umiejętności wykraczające poza treści wymagań podstawy programowej, które zapisano niepogrubioną czcionką. Wszystkie wymagania z dwóch pierwszych kolumn tabelek (ocena dopuszczająca i dostateczna) obowiązują ich wyłącznie na stopień celujący. Zapisy p. 2 nie dotyczą uczniów z orzeczoną potrzebą kształcenia specjalnego ze względu na zaburzenie/zaburzenia jakie nie uniemożliwiają przyswojenia wiedzy i nabycia umiejętności z informatyki. 3) We wszystkich grupach przewiduje się dodatkowe 5-10 min. (w zależności od potrzeb) na każdą pracę kontrolną (teoretyczną i praktyczną), co pozwoli gimnazjalistom z zalecanym wydłużeniem limitów czasowych na jej dokończenie. Dotyczy to także osób nieposiadających wskazań PPP, ale o niskim tempie pracy. Od zwiększenia czasu odstępuje się w przypadku stwierdzenia niesamodzielnej pracy ucznia lub po samowolnym przerwaniu rozwiązywania przez niego zadań. 4) Prace kontrolne gimnazjalistów ze stwierdzoną (w aktualnej opinii PPP) dysleksją rozwojową są oceniane głównie ze względu na ich zawartość merytoryczną, a podczas podawania poleceń zawsze jest sprawdzana ewentualna konieczność ich powtórzenia. Stosuje się też zapis z punktu 3. 5) Uczniów nadpobudliwych, z obniżoną sprawnością manualną, ze stwierdzonymi deficytami uwagi, zaburzoną percepcją i/lub komunikacją, oraz z podobnymi zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się dotyczą uwagi przewidziane w punkcie 4.