Podręcznik Użytkownika. Moduł Jednostki Sterującej. Sigma MOD LED. Kod produktu: PW-033-A POD-002-PL R18

Podręcznik Użytkownika Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED Kod produktu: PW-033-A POD-00-PL R8

Konstruujemy, Produkujemy, Wdrażamy i Obsługujemy: Systemy Monitorowania, Wykrywania i Redukowania Zagrożeń Gazowych Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą na naszej stronie www.atestgaz.pl Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl www.atestgaz.pl

Uwagi i zastrzeżenia www.atestgaz.pl Podłączanie i eksploatacja urządzenia/systemu dopuszczalne jest jedynie po przeczytaniu i zrozumieniu treści niniejszego dokumentu. Producent nie ponosi odpowiedzialności za błędy, uszkodzenia i awarie spowodowane nieprawidłowym doborem urządzeń, przewodów, wadliwym montażem i niezrozumieniem treści niniejszego dokumentu. Niedopuszczalne jest wykonywanie samodzielnie jakichkolwiek napraw i przeróbek w urządzeniu. Producent nie ponosi odpowiedzialności za skutki spowodowane takimi ingerencjami. Zbyt duże narażenia mechaniczne, elektryczne bądź środowiskowe mogą spowodować uszkodzenie urządzenia. Niedopuszczalne jest używanie urządzeń uszkodzonych bądź niekompletnych. Jak używać tego podręcznika? W całym dokumencie przyjęto następującą symbolikę oznaczania kontrolek: Symbol Znaczenie Kontrolka świeci Kontrolka mruga Kontrolka wygaszona Stan kontrolki nie jest określony (zależny od innych czynników) Tabela : Znaczenie symboli użytych w dokumencie Wyróżnienia tekstu użyte w dokumencie: Na informacje zawarte w takim akapicie należy zwrócić szczególną uwagę. Podręcznik Użytkownika składa się z tekstu głównego i załączników. Załączniki są niezależnymi dokumentami które mogą występować bez Podręcznika Użytkownika. Załączniki posiadają własną numerację stron nie związaną z numeracją stron podręcznika. Dokumenty te mogą także posiadać własny spis treści. Każdy dokument podręcznika jest oznaczony w prawym dolnym rogu nazwą (symbolem) i rewizją (numerem wydania). s. 3 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Spis Treści Informacje wstępne...6. Opis urządzenia...6. Zasadza działania...8.3 Krótka charakterystyka...8 Interfejsy wejścia wyjścia. Listwa zaciskowa...9. Wyjścia przekaźnikowe PK 8...0. Wejścia dwustanowe DI 4...3.3 Port komunikacyjny SBUS...4.4 Port komunikacyjny ExBUS gateway danych, wejścia External DI...4.5 Polaryzacja linii komunikacyjnych...4 3 Interfejs użytkownika...5 3. Panel przedni...5 3.. Pole stanów własnych Modułu Jednostki Sterującej...6 3.. Pole wejść dwustanowych DI 4...6 3..3 Pole stanu pracy czujnika...6 3..4 Pole trybu pracy systemu...6 3..5 Klawiatura...7 3. Start urządzenia, test interfejsu...7 3.3 Widok podstawowy...8 3.3. Ogólna idea sygnalizacji...8 3.3. Sygnalizacja stanu czujnika alarmy gazowe...9 3.3.3 Sygnalizacja stanu czujnika stany specjalne...0 3.3.4 Reakcja na gaz... 3.4 Buczek wewnętrzny sygnalizator akustyczny... 3.5 Historia...4 4 Architektura systemu...5 5 Pozostałe informacje...6 5. Montaż urządzenia...6 5. Uruchomienie urządzenia...6 5.3 Utylizacja urządzenia...6 5.4 Oznaczenia...6 5.5 Podstawowe dane techniczne...7 5.6 Wymiary...8 5.7 Tabela konfiguracji urządzenia...9 6 Załączniki...30 s. 4 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Spis Tabel Tabela : Znaczenie symboli użytych w dokumencie...3 Tabela : Opis listwy zaciskowej...0 Tabela 3: Domyślne konfiguracja wyjść przekaźnikowych... Tabela 4: Domyślna konfiguracja wejść DI...3 Tabela 5: Domyślna konfiguracja wejść External DI...4 Tabela 6: Konfiguracja polaryzacji portów SBUS i ExBUS...5 Tabela 7: Opis kontrolek stanu Modułu Jednostki Sterującej...6 Tabela 8: Opis kontrolek stanu wejść DI...6 Tabela 9: Opis kontrolek stanu czujnika...6 Tabela 0: Opis kontrolek trybu pracy systemu...7 Tabela : Opis przycisków...7 Tabela : Opis kombinacji przycisków...7 Tabela 3: Sygnalizacja stanu czujnika alarmy gazowe...9 Tabela 4: Sygnalizacja stanu czujnika stany specjalne... Tabela 5: Opis kontrolek trybu pracy systemu...4 Tabela 6: Podstawowe parametry techniczne...7 Spis Ilustracji Ilustracja : Przypadki użycia Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED...7 Ilustracja : Poglądowy schemat współpracy Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED z otoczeniem (użyto przykładowych, typowych elementów środowiska pracy Modułu Jednostki Sterującej)...7 Ilustracja 3: Opis listwy zaciskowej...9 Ilustracja 4: Izolacja galwaniczna między interfejsami Modułu Jednostki Sterującej schemat blokowy...9 Ilustracja 5: Przekaźnik w stanie aktywacji i dezaktywacji...0 Ilustracja 6: Alarm optyczny (podtrzymany) zasada działania PK4 w zależności od przebiegu stężenia gazu... Ilustracja 7: Alarm akustyczny zasada działania PK5 w zależności od przebiegu stężenia gazu... Ilustracja 8: Sposób dołączania sygnału do wejść DI oraz DI...3 Ilustracja 9: Zwory polaryzacji portów SBUS i ExBUS po zdjęciu osłony...5 Ilustracja 0: Panel Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED z oznaczonymi polami...5 Ilustracja : Panel przedni test interfejsu...7 Ilustracja : Panel przedni numer rewizji oprogramowania...8 Ilustracja 3: Sygnalizacja Modułu Jednostki Sterującej w zależności od stężenia gazu mierzonego przez czujnik... Ilustracja 4: Zachowanie wewnętrznego buczka diagram czasowy...3 Ilustracja 5: Interfejs w trakcie podglądu historii...4 Ilustracja 6: Schemat blokowy systemu...5 Ilustracja 7: Wymiary urządzenia...8 s. 5 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Informacje wstępne. Opis urządzenia Stacjonarne Systemy Detekcji Gazów są stosowane od wielu lat do ciągłego monitorowania (śledzenia, wykrywania) obecności gazów niebezpiecznych w otoczeniu. Opisany w niniejszym dokumencie Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED wchodzi w skład większej całości, jaką jest System Pomiaru, Wykrywania i Redukcji Zagrożeń Gazowych Sigma Gas. System ten składa się z: czujników gazu ich zadaniem jest monitoring stanu atmosfery w chronionym obszarze, Jednostek Sterujących odpowiadają one za odczytywanie informacji pochodzących z czujników i wypracowywanie sygnałów m. in. potrzebnych do sterowania sygnalizacją alarmową, elementów sygnalizacyjnych (sygnalizatorów optycznych i akustycznych) dzięki nim osoby przebywające w niebezpiecznym środowisku zostaną ostrzeżone, osprzętu sieci Sigma Bus urządzenia te zapewniają bezpieczną wymianę danych w systemie, urządzeń stowarzyszonych, takich jak panele operatorskie, gateway'e danych, panele wizualizacyjne itp.-ich role to poszerzanie możliwości systemu o parametryzację, zaawansowaną prezentację danych, integrację z innymi systemami itd. Funkcjonalność Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED pokrywa kilka obszarów wymienionych powyżej. Są to (patrz również ilustracja oraz ): komunikacja z czujnikami gazu, sterowanie sygnalizacją optyczną oraz akustyczną (za pomocą wyjść stykowych), udostępnianie danych o stanie systemu innym systemom zewnętrznym (za pomocą łącza cyfrowego RS-485 oraz wyjść stykowych), prezentacja stanu systemu operatorowi (za pomocą kontrolek optycznych oraz wewnętrznego buczka), sterowanie działaniem systemu (za pomocą wbudowanych przycisków, wejść dwustanowych oraz łącza cyfrowego RS-485). s. 6 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Sigma MOD LED Prezentuj stan systemu Udostępnij dane o stanie systemu Operator Steruj systemem System automatyki, PLC, SCADA, PPoż. Obsługuj czujniki Steruj sygnalizacją Czujnik Gazu Sigma SmArt Sygnalizatory obiektowe Ilustracja : Przypadki użycia Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED Urządzenia systemu Sigma Gas wejścia DI Magistrala Sigma Bus Sigma MOD LED RS485 wyjścia PK wejścia DI Operator wyświetlacz klawiatura System automatyki, PLC, SCADA, PPoż. Magistrala Sigma Bus wejścia DI wyjścia PK Czujnik Gazu Sigma SmArt Użytkownik na instalacji Obiekt objęty monitoringiem stężenia Sygnalizatory obiektowe Ilustracja : Poglądowy schemat współpracy Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED z otoczeniem (użyto przykładowych, typowych elementów środowiska pracy Modułu Jednostki Sterującej) s. 7 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

. Zasadza działania Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED odczytuje stan czujników podłączonych do systemu. Informacje te prezentuje za pomocą kontrolek optycznych. Na podstawie mierzonego stężenia gazu oraz innych stanów specjalnych (np. awarii), steruje posiadanymi wyjściami stykowymi. W szczególnym przypadku mogą do nich być podłączone sygnalizatory optyczne i akustyczne. Moduł Jednostki Sterującej odczytuje stan wejść dwustanowych (zarówno elektrycznych DI jak i logicznych External DI) i, bazując na ich stanach, steruje pracą systemu (uruchamia bądź dezaktywuje wyjścia). Obraz systemu jest udostępniany na zewnątrz za pomocą cyfrowego łącza RS-485 z protokołem MODBUS. Dzięki temu możliwe jest podłączenie zewnętrznych systemów automatyki, czy też paneli wizualizacyjnych. Całość pracuje w oparciu o nowoczesne rozwiązania elektroniczne, a producent dołożył wszelkich starań, by produkt miał wysoką jakość i niezawodność..3 Krótka charakterystyka Cechy urządzenia: obsługuje do 3 czujników, posiada 8 wyjść przekaźnikowych, posiada 4 wejścia dwustanowe, prezentuje stany podłączonych czujników (pracę, przekroczenia progów, jego stany specjalne oraz stan diagnostyki), prezentuje zapamiętane stany historyczne (przekroczenia progów, awarie), pozwala wpływać na działanie systemu. Moduł Jednostki Sterującej przeznaczony jest do współpracy z: Czujnikami Gazu Sigma SmArt oraz Sigma ProGas, Modułem Jednostki Sterującej Sigma MOD DRV, innymi urządzeniami zgodnymi z wbudowanymi interfejsami wejścia wyjścia. Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED przeznaczony jest do pracy w sterowniach, szafach sterowniczych oraz innych miejscach wewnątrz budynków. Nie może być montowany w strefach zagrożenia wybuchem. Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED jest urządzeniem, które posiada szerokie możliwości konfiguracji, jednak dla poprawy czytelności tego podręcznika, wiele funkcjonalności opisanych jest w oparciu o konfigurację domyślną. s. 8 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Interfejsy wejścia wyjścia. Listwa zaciskowa Urządzenie posiada następujące elektryczne interfejsy wejścia wyjścia: 8 wyjść stykowych (PK PK8), 4 wejścia dwustanowe (DI DI4), łącza cyfrowe w standardzie RS-485 (SBUS, ExBUS). Funkcje tych interfejsów są szeroko konfigurowalne, jednak ze względu na czytelność są one opisane w oparciu o konfiguracje domyślną (szczegóły w kolejnych podrozdziałach). Wszystkie interfejsy dostępne są za pomocą listwy zaciskowej. Jej opis znajduje się na ilustracji 3 oraz w tabeli. GND + GND + 3 4 COM NC NO COM NC NO COM NC NO COM NC NO COM Zasilanie DI PK PK PK3 PK4 Polaryzacja linii SBUS ExBUS Polaryzacja PK5 PK6 PK7 PK8 GND A B GND A B linii COM NO NC COM NO NC COM NO NC COM NO NC 3 4 5 6 7 Ilustracja 3: Opis listwy zaciskowej Niektóre z interfejsów są izolowane galwanicznie między sobą. Przedstawia to schemat blokowy poniżej. 4 5 3 3 3 3 Zasilanie Wejścia DI PK PK PK 3 PK 4 SBUS, EXBUS PK 5 PK 6 PK 7 PK 8 3 3 3 3 3 3 Sigma MOD LED Ilustracja 4: Izolacja galwaniczna między interfejsami Modułu Jednostki Sterującej schemat blokowy s. 9 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Nr Nazwa Zacisk Opis Zasilanie Port zasilania urządzenia. Parametry patrz rozdział 5.5. GND Ujemny biegun zasilania. Oba zaciski GND są wewnętrznie połączone. + Dodatni biegun zasilania. Oba zaciski + są wewnętrznie połączone. DI Wejścia dwustanowe, patrz rozdział.. 3 Polaryzacja linii 4 Zacisk wejścia DI DI4. COM Wspólny zacisk wejść DI. Zwory konfiguracyjne polaryzacji portu SBUS. Patrz rozdział.5. 4 SBUS Systemowy port komunikacyjny. Służy do wymiany danych między urządzeniami systemu Sigma Gas. A Linia sygnałowa A. B Linia sygnałowa B. GND Masa sygnału. Wewnętrznie połączona z zaciskiem GND portu zasilania. 5 ExBUS Port komunikacyjny, patrz rozdział.4. 6 Polaryzacja linii A Linia sygnałowa A. B Linia sygnałowa B. GND Masa sygnału. Wewnętrznie połączona z zaciskiem GND portu zasilania. Zwory konfiguracyjne polaryzacji portu ExBUS. Patrz rozdział.5. 7 PK PK8 Wyjścia przekaźnikowe, patrz rozdział.. COM NO NC Tabela : Opis listwy zaciskowej Zacisk wspólny przekaźnika. Styk normalnie otwarty przekaźnika. Styk normalnie zamknięty przekaźnika. Szczegółowe informacje o wykonywaniu połączeń patrz rozdział 4.. Wyjścia przekaźnikowe PK 8 Moduł Jednostki Sterującej wyposażony jest w osiem uniwersalnych wyjść przekaźnikowych. Wyjścia te mogą znajdować się w jednym z dwóch stanów: aktywacji bądź dezaktywacji (stan aktywacji oznacza, że na cewkę przekaźnika podano napięcie). Zaciski są wówczas połączone jak na schematach poniżej: Aktywacja Dezaktywacja NO COM NC NO COM NC Ilustracja 5: Przekaźnik w stanie aktywacji i dezaktywacji Parametry techniczne wyjść patrz rozdział 5.5. s. 0 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Wyjścia te są szeroko konfigurowalne. Opis możliwości: wyzwalanie przekaźnika: z dowolnej kombinacji progów alarmowych, dowolnych czujników (możliwość organizowania stref alarmowych), sygnałem awarii pochodzącej z dowolnego czujnika, ze zbiorczego sygnału awarii (w tym awarii samego Modułu Jednostki Sterującej), ze stanów specjalnych tj. serwis, pomiar (możliwość sterowania zbiorczym sygnalizatorem stanu systemu), z wejścia DI oraz External DI, praca z histerezą opartą na progach alarmowych czujników, opóźnienie załączenia w zakresie od s do 00 min, opóźnienie wyłączenia w zakresie od s do 00 min, praca z podtrzymaniem po zaniku pobudzenia (kasowanie podtrzymania za pomocą przycisku na panelu przednim, wejścia DI lub wejścia External DI), czasowa dezaktywacja wyjścia mimo aktywnego pobudzenia (za pomocą sygnałów j.w.), negowanie wyjścia, sterowanie zaworem z cewką 30 V bez diagnostyki linii zaworu (3 impulsy s / s przerwy). Poniżej opisano konfigurację domyślną: Nr wyjścia Funkcja Aktywacja wyjścia Dezaktywacja wyjścia PK OSTRZEŻENIE PK OSTRZEŻENIE PK3 PK4 PK5 PK6 PK7 PK8 OPTYCZNY (podtrzymany) AKUSTYCZNY POMIAR SERWIS AWARIA Ostrzeżenie przekroczony został pierwszy próg ostrzeżenia. Ostrzeżenie przekroczony został drugi próg ostrzeżenia. przekroczony został próg alarmowy. Ostrzeżenie przekroczony został pierwszy próg ostrzeżenia. Patrz ilustracja 6. przekroczony został trzeci próg alarmowy. Patrz ilustracja 7. Przynajmniej jeden czujnik znajduje się w trybie pomiaru. Przynajmniej jeden czujnik znajduje się w trybie SERWIS. Żadne z urządzeń nie znajduje się w stanie AWARII. Tabela 3: Domyślne konfiguracja wyjść przekaźnikowych Spadek mierzonego stężenia gazu poniżej pierwszego progu ostrzeżenia. Spadek mierzonego stężenia gazu poniżej drugiego progu ostrzeżenia. Spadek mierzonego stężenia gazu poniżej progu alarmowego. Sygnał kasowania alarmu podtrzymanego (przycisk ) po spadku stężenia poniżej pierwszego progu ostrzeżenia. Patrz ilustracja 6. Spadek mierzonego stężenia gazu poniżej trzeciego progu alarmowego. Możliwa czasowa dezaktywacja (przycisk ). Patrz ilustracja 7. Żaden z czujników nie znajduje się w trybie pomiaru. Żaden z czujników nie znajduje się w trybie SERWIS. Przynajmniej jedno urządzenie w systemie sygnalizuje stan awarii lub Moduł Jednostki Sterującej jest pozbawiony zasilania. Patrz rysunek 5. s. 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Konfigurację wyjść PK PK8 należy określić na etapie zamówienia (wyjścia konfigurowane są przez producenta w procesie produkcji). Stężenie gazu próg ostrz. Przycisk Wyjście PK4 czas Test alarmu Pulse_External_DI_3 Wyłączanie testowania alarmu Pulse_External_DI_3 Ostrzeżenie - aktywacja wyjścia Zanik ostrzeżenia - Mimo to, wyjście jest nadal aktywne Operator wciska przycisk wyjście wyłącza się (alternatywnie za pomocą Pulse_External_DI_3) Wyjścia nie można wyłączyć ostrzeżenie jest aktywne (przycisk nie reaguje, również przy pobudzeniu Pulse_External_DI_3) wytłuszczono równoważne sygnały z układu zewnętrznego Ilustracja 6: Alarm optyczny (podtrzymany) zasada działania PK4 w zależności od przebiegu stężenia gazu Stężenie gazu Przycisk Wyjście PK5 Test alarmu Static_External_DI_3 Wyłączanie testowania alarmu Static_External_DI_3 Pojawił się alarm, aktywacja wyjścia Zanik alarmu, dezaktywacja wyjścia (alternatywnie za pomocą Static_External_DI_3) Operator wciska przycisk, dezaktywacja mimo aktywnego alarmu (alternatywnie za pomocą Pulse_External_DI_3) Na powyższych ilustracjach wytłuszczono równoważne sygnały z układu zewnętrznego (szczegóły patrz rozdział.4). t DEZ czas Upływa czas dezaktywacji, Wyjście znowu aktywne Parametr, czas dezaktywacji Ilustracja 7: Alarm akustyczny zasada działania PK5 w zależności od przebiegu stężenia gazu s. 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

. Wejścia dwustanowe DI 4 Wejścia te służą do wpływania na działanie systemu za pomocą zewnętrznych sygnałów, którymi mogą być np. inne systemy automatyki, systemy alarmowe, czy też przyciski. W zależności od podanego sygnału na wejście (patrz rozdział 5.5), wejścia te mogą znajdować się w dwóch stanach. Aktualny stan tych wejść można podejrzeć za pomocą interfejsu użytkownika (patrz rozdział 3..). Wejścia te są izolowane galwanicznie od reszty obwodów urządzenia, ale nie między sobą (patrz ilustracja 4). Aby używać wejść należy podać napięcie o dowolnej polaryzacji między odpowiedni dla wejścia zacisk 4 i zacisk COM. Pokazuje to rysunek poniżej: U U 3 4 COM Wejścia DI do DI 4 są szeroko konfigurowalne. Za pomocą nich można: czasowo wyciszyć (dezaktywować) wewnętrzny buczek (patrz rozdział 3.4), czasowo wyłączyć (dezaktywować) dowolne wyjście przekaźnikowe (w szczególnym wypadku wyciszyć zewnętrzny sygnalizator akustyczny), odblokować dowolne wyjście w stanie podtrzymania (w szczególnym wypadku skasować alarm optyczny, podtrzymany), wymusić włączenie dowolnego wyjścia przekaźnikowego. Każde z wejść może pracować w trybie niezanegowanym (podanie napięcia aktywuje wejście) oraz zanegowanym (podanie napięcia dezaktywuje wejście). Konfiguracja domyślna: Nr wejścia Funkcja Niezanegowane / zanegowane DI Dezaktywacja wewnętrznego buczka niezanegowane DI Dezaktywacja zewnętrznego sygnalizatora akustycznego niezanegowane DI 3 Kasowanie alarmu optycznego, podtrzymanego niezanegowane DI 4 Wymuszenie alarmu niezanegowane Tabela 4: Domyślna konfiguracja wejść DI Ilustracja 8: Sposób dołączania sygnału do wejść DI oraz DI Konfigurację wejść DI DI4 należy określić na etapie zamówienia (wejścia konfigurowane są przez producenta w procesie produkcji). s. 3 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

.3 Port komunikacyjny SBUS Port ten służy do wymiany informacji między urządzeniami systemu Sigma Gas. Jest to port cyfrowy, pracujący w oparciu o łącze RS-485 i protokół Sigma Bus. Port jest wyposażony w polaryzację linii. Szczegóły patrz rozdział.5..4 Port komunikacyjny ExBUS gateway danych, wejścia External DI Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED jest wyposażony w port komunikacyjny nazwany ExBUS, który służy do wymiany danych między systemem Sigma Gas a światem zewnętrznym (np. PLC, SCADA itp.). Port jest dwukierunkowy i za jego pomocą można odczytywać informacje o aktualnym stanie systemu Sigma Gas, takie jak statusy czujników itp. Możliwe jest również wpływanie na działanie systemu za pomocą wejść binarnych. Zakres ich stosowania jest taki sam jak dla wejść DI patrz rozdział.. Wymiana danych odbywa się w oparciu o cyfrowe łącze RS-485 oraz protokół MODBUS, a Moduł Jednostki Sterującej jest urządzeniem typu SLAVE. W/w funkcjonalności realizowane są przez odczyt i zapis rejestrów z obszaru holding registers urządzenia. Dostępne są dwie odmiany tego protokołu: MODBUS ASCII parametry transmisji 900 baud, 7 bitów danych, bit parzystości, bit stop jest to konfiguracja domyślna; MODBUS RTU parametry transmisji 900 baud, 8 bitów danych, brak bitu parzystości bit stopu. Adres urządzenia może być konfigurowany w zakresie od do 55. Domyślna wartość to 0. Mapa pamięci urządzenia patrz załącznik [4]. Domyślną konfigurację wejść External DI zamieszczono w tabeli poniżej: Bit Flaga Opis Konfiguracja domyślna 0 External_DI_0 Wejście nr 0 Dezaktywacja wewnętrznego buczka External_DI_ Wejście nr Dezaktywacja zewnętrznego sygnalizatora akustycznego External_DI_ Wejście nr Kasowanie alarmu optycznego, podtrzymanego 3 External_DI_3 Wejście nr 3 Wymuszenie alarmu 4..5 External_DI_4..5 Wejście nr 4..5 Nieprzypisane Tabela 5: Domyślna konfiguracja wejść External DI Wszelkie ustawienia funkcjonalności tego portu powinny być ustalone na etapie zamówienia (dotyczy rodzaju protokołu oraz przypisanie wejść External DI do odpowiednich funkcji). Port jest wyposażony w polaryzację linii. Szczegóły patrz rozdział.5..5 Polaryzacja linii komunikacyjnych Porty komunikacyjne SBUS i ExBUS wyposażone są w polaryzację linii. Aby skonfigurować ich pracę należy delikatnie zdjąć osłonę portów SBUS, ExBUS i umieścić zwory w odkrytym złączu: s. 4 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Zwory polaryzacji portu SBUS Port SBUS Port ExBUS Zwory polaryzacji portu ExBUS Ilustracja 9: Zwory polaryzacji portów SBUS i ExBUS po zdjęciu osłony Ustawienia są zebrane w tabeli poniżej: Ustawienia zworek Działanie Schemat Polaryzacja portów SBUS, ExBUS wyłączona A B Polaryzacja portów SBUS, ExBUS załączona +5V 5,6kΩ A B 5,6kΩ 5,6kΩ Tabela 6: Konfiguracja polaryzacji portów SBUS i ExBUS 3 Interfejs użytkownika 3. Panel przedni PRACA AWARIA POMIAR AWARIA 3 4 5 6 7 8 SYSTEM: PRACA SERWIS STOP WEJŚCIA: 3 4 Ilustracja 0: Panel Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED z oznaczonymi polami Panel przedni Modułu Jednostki Sterującej Sigma MOD LED składa się z następujących pól:. pole stanu własnego Modułu Jednostki Sterującej,. pole stanu wejść dwustanowych DI, 3 4 5 s. 5 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

3. pole stanu pracy czujników 4. pole stanu systemu (tryb wymiany informacji dla magistrali Sigma Bus), 5. pole klawiatury. Opis pól znajduje się w kolejnych rozdziałach. 3.. Pole stanów własnych Modułu Jednostki Sterującej Kontrolki w tym polu mają zadanie sygnalizowania stanu Modułu Jednostki Sterującej. Kontrolka PRACA (kolor zielony) AWARIA (kolor żółty) Opis stanów Świecenie ciągłe poprawna praca urządzenia. Równomierne mruganie _ _ _ _ _ konfiguracja urządzenia jest niepełna. Skontaktuj się z producentem. Pojedynczy błysk (co s) _ urządzenie w trakcie konfiguracji. Świecenie ciągłe awaria krytyczna urządzenia, skontaktuj się z producentem. Równomierne mruganie _ _ _ _ _ awaria niekrytyczna urządzenia, skontaktuj się z producentem. Tabela 7: Opis kontrolek stanu Modułu Jednostki Sterującej 3.. Pole wejść dwustanowych DI 4 Kontrolki w tym polu służą do podglądu stanu wejść dwustanowych DI 4 (patrz rozdział.). Kontrolka 4 (kolor zielony) Świecenie ciągłe wejście DI aktywne. Wygaszona wejście DI nieaktywne. Opis stanów Tabela 8: Opis kontrolek stanu wejść DI 3..3 Pole stanu pracy czujnika Na płycie czołowej umieszczony jest ośmiokanałowy panel sygnalizacyjny stanu czujnika składający się z kontrolek: Kontrolka Barwa Opis - czerwona Przeciążenie gazowe. - czerwona Przekroczony próg alarmowy. - czerwona Przekroczony drugi próg ostrzeżenia. - czerwona Przekroczony pierwszy próg ostrzeżenia. POMIAR - zielony Czujnik pracuje normalnie (stan pracy czujnika). AWARIA - żółta Awaria czujnika. Tabela 9: Opis kontrolek stanu czujnika Szczegółowe informacje patrz rozdziały 3.3., 3.3.3. 3..4 Pole trybu pracy systemu Kontrolki w tym polu pokazują stany wymiany informacji dla magistrali Sigma Bus. s. 6 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Kontrolka PRACA (kolor zielony) SERWIS (kolor zielony) STOP (kolor czerwony) Opis stanów Świecenie ciągłe system jest w trybie praca. Równomierne mruganie _ _ _ _ _ system jest w trybie serwis. Świecenie ciągłe praca systemu została zatrzymana przez operatora. Tabela 0: Opis kontrolek trybu pracy systemu 3..5 Klawiatura Klawiatura urządzenia składa się z 4 klawiszy. Każdy klawisz posiada kontrolkę wskazującą jego aktywność. Klawiatura służy do odczytywania pamięci oraz kasowania ściśle określonych sygnałów. Opis przycisków: Przycisk Kontrolka Opis - zielona - czerwona Klawisz kasowania buczka służy do czasowego wyciszenia (dezaktywacji) wewnętrznego buczka. Klawisz kasowania zewnętrznego sygnalizatora akustycznego służy do czasowego wyciszenia (dezaktywacji) zewnętrznego sygnalizatora akustycznego. - zielona Klawisz pamięci stanów służy do odczytywania i kasowania pamięci. - czerwona Klawisz kasowania alarmu podtrzymanego umożliwia skasowanie alarmu podtrzymanego. Tabela : Opis przycisków Szczegółowe informacje patrz ilustracje 6, 7 i rozdział 3.5. Kombinacje klawiszy: Kombinacja przycisków Opis Jednoczesne wciśnięcie Uruchomienie testu interfejsu patrz rozdział 3.. Tabela : Opis kombinacji przycisków 3. Start urządzenia, test interfejsu Bezpośrednio po podłączeniu urządzenia do zasilania, wykonywany jest test interfejsu. Polega on na zapaleniu wszystkich kontrolek świetlnych na panelu przednim oraz uruchomienia wewnętrznego buczka 3. Sigma MOD LED Ilustracja : Panel przedni test interfejsu W celu uproszczenia opisu jako buczek przyjmuje się wewnętrzny sygnalizator akustyczny. 3 Sygnał może nie być słyszalny, jeśli urządzenie zostało skonfigurowane na pracę bez wewnętrznego buczka (patrz rozdział 3.4). s. 7 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Po sekundach na ekranie prezentowany jest numer rewizji 4 produktu: Sigma Mod LED Ilustracja : Panel przedni numer rewizji oprogramowania Rysunek powyżej pokazuje przykładowo rewizję 03 produktu (zawsze pojawiają się dwie cyfry). Po kolejnych sekundach test jest przerywany i urządzenie przechodzi do prezentacji widoku podstawowego (patrz rozdział 3.3). Test interfejsu (czyli powyższą sekwencję) można wywołać na żądanie za pomocą klawiatury (patrz rozdział 3..5). Zaleca się wykonywanie tego testu raz na tydzień i w tym czasie należy obserwować, czy wszystkie kontrolki, wyświetlacz oraz buczek działają prawidłowo. 3.3 Widok podstawowy W tym widoku Moduł Jednostki Sterującej wyświetla: stany wszystkich kanałów (patrz rozdział 3..3), stany własne (patrz rozdział 3..), stany wejść dwustanowych DI (patrz rozdział 3..), stan systemu (patrz rozdział 3..4), stan aktywności poszczególnych klawiszy (patrz rozdział 3..5). 3.3. Ogólna idea sygnalizacji Sygnalizacja stanu pracy czujnika podlega następującej konwencji: zielone światło ciągłe w ogólnym znaczeniu mówi o tym, że urządzenie wykonuje swą podstawową funkcję (np. dokonuje pomiaru stężenia), kolor czerwony oznacza zagrożenie gazowe, kolor żółty oznacza wszelkie awarie i uszkodzenia, inne kolory oraz sygnały błyskowe, których nie można sklasyfikować powyższymi punktami inne stany specjalne. 4 Nr rewizji produktu - jest to identyfikator wydania produktu, obejmuje on sprzęt, zainstalowane oprogramowanie oraz dokumentację. s. 8 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

3.3. Sygnalizacja stanu czujnika alarmy gazowe Sytuacja Opis Kontrolki Buczek Brak zagrożenia Czujnik pracuje poprawnie, dokonuje pomiaru stężenia, o czym świadczy świecąca ciągłym światłem kontrolka Pomiar. Pomiar Awaria Ostrzeżenie Ostrzeżenie Alarm Przeciążenie Blokada 5 Stężenie gazu jest powyżej pierwszego progu ostrzeżenia. Na panelu świeci ciągłym światłem kontrolka, uruchamia się wewnętrzny buczek, który można skasować za pomocą klawiatury. Stężenie gazu jest powyżej drugiego progu ostrzeżenia. Na panelu świecą ciągłym światłem kontrolki oraz, uruchamia się wewnętrzny buczek, który można skasować za pomocą klawiatury. Stężenie gazu jest powyżej progu alarmu. Na panelu świecą ciągłym światłem kontrolki, oraz, uruchamia się wewnętrzny buczek, który można skasować za pomocą klawiatury. Stężenie gazu jest powyżej wartości przeciążenia. Na panelu świecą ciągłym światłem kontrolki,, oraz. Czujnik nadal dokonuje pomiaru o czym świadczy ciągłe światło kontrolki Pomiar. Stężenie gazu jest powyżej wartości przeciążenia. Na panelu świecą ciągłym światłem kontrolki, oraz, kontrolka mruga równomiernie (_ _ _ _ _). Czujnik jest w stanie blokady zatrzaśnięta została ostania wartość stężenia. Czujnik nie dokonuje pomiaru wygaszona kontrolka Pomiar. Pomiar Awaria Pomiar Awaria Pomiar Awaria Pomiar Awaria Pomiar Awaria Tabela 3: Sygnalizacja stanu czujnika alarmy gazowe 5 Stan występuje tylko dla czujników, które posiadają mechanizm blokady. s. 9 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

3.3.3 Sygnalizacja stanu czujnika stany specjalne Sytuacja Opis Kontrolki Buczek Wygrzewanie Przygotowanie czujnika do pracy. Jego wskazania są ignorowane. Kontrolki zapalają się kolejno w kierunku od dołu do góry. Pomiar Awaria Kalibracja Czujnik jest w stanie kalibracji jego wskazania są ignorowane. Kontrolka Pomiar - jedno mrugnięcie na s (_ ). Pozostałe kontrolki wygaszone. Pomiar Awaria Awaria niekrytyczna Awaria krytyczna Niesprawność czujnika zagrażająca jego dokładności pomiarowej (np. przekroczenie czasu do kalibracji okresowej). Czujnik nadal dokonuje pomiaru. Kontrolka Awaria mruga równomiernie (_ _ _ _ _). Czujnik jest uszkodzony, nie dokonuje pomiarów. Kontrolka Awaria świeci światłem ciągłym, pozostałe wygaszone. Uruchomiony zostaje wewnętrzny buczek. Pomiar Awaria Pomiar Awaria Brak komunikacji przez krótki czas Krótka przerwa w komunikacji z czujnikiem. Obowiązuje poprzedni stan czujnika, wygaszona kontrolka Pomiar. Pomiar Awaria Brak komunikacji Czujnik nie odpowiada przez dłuższy czas. Jest to szczególny przypadek awarii czujnika. Kontrolka Awaria świeci światłem ciągłym, pozostałe wygaszone. Wewnętrzny buczek aktywny. Pomiar Awaria s. 0 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Sytuacja Opis Kontrolki Buczek Tryb Inhibit Czujnik został czasowo usunięty z systemu. W tym stanie flagi związane z czujnikiem są ignorowane. Wszystkie kontrolki mrugają jednocześnie dwoma błyskami co 30 s (_ _ ). Awaria Pomiar Tryb STOP Praca systemu została wstrzymana na polecenie operatora. Wszystkie kontrolki mrugają jednocześnie jednym błyskiem co s (_ ). Na panelu świeci się kontrolka STOP. Pomiar Awaria Tabela 4: Sygnalizacja stanu czujnika stany specjalne 3.3.4 Reakcja na gaz O poprawnej pracy czujnika świadczy świecenie się kontrolki w kolorze zielonym. Jeżeli w otoczeniu pojawi się gaz niebezpieczny oraz jego stężenie przekracza pierwszy, drugi próg ostrzeżenia lub próg alarmu, zapalają się odpowiednie dla progu kontrolki w polu stanu pracy czujnika (patrz rozdział 3..3), czyli kontrolki oznaczone, lub. Jednocześnie, uruchamiany jest wewnętrzny buczek, który może zostać skasowany za pomocą klawiatury (patrz rozdział 3..5). Jeśli stężenie gazu przekroczy wartość progu przeciążenia gazowego, to: dla detektorów z sensorami katalitycznymi czujnik zostaje zablokowany (sensor zostaje wyłączony, detektor zatrzaskuje ostatni dokonany pomiar). Na polu stanu pracy czujnika wyświetlany jest stan blokady (patrz rozdział 3.3.). Aby detektor wrócił do normalnej pracy, należy wykonać operację Kasuj blokadę za pomocą innego urządzenia dołączonego do systemu. Dla detektorów z innymi sensorami na polu stanu pracy czujnika zapalana jest kontrolka oznaczona. Czujnik nadal pracuje i dokonuje pomiarów stężenia, o czym świadczy zapalona kontrolka Pomiar. Poniżej zamieszczono rysunek prezentujący zachowanie stanu interfejsu w reakcji na przykładowe zmiany stężenia gazu, rejestrowane przez czujnik: s. 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Stężenie gazu Przeciążenie. próg ostrz. Operacja "Kasuj blokadę". próg ostrz. Sensor Sn0, PID elektrochemiczny, IR Pomiar czas Sensor katalityczny Pomiar Opis Brak zagrożenia Ostrzeżenie Brak zagrożenia Ostrzeżenie Ostrzeżenie Ostrzeżenie Ostrzeżenie Alarm Wygrzewanie Przeciążenie gazowe Stężęnie gazu spada, a wraz z nim zanikają ostrzeżenia Blokada sensora sensor został wyłączony, zatrzaśnięty jest ostani zarejstrowany pomiar Ilustracja 3: Sygnalizacja Modułu Jednostki Sterującej w zależności od stężenia gazu mierzonego przez czujnik 3.4 Buczek wewnętrzny sygnalizator akustyczny W Moduł Jednostki Sterującej wbudowany jest wewnętrzny sygnalizator akustyczny, zwany buczkiem. Jego zadaniem jest generowanie sygnału akustycznego w przypadkach, w których konieczna może być interwencja operatora, takich jak zagrożenie gazowe czy awaria części systemu. Buczek uruchamiany jest w przypadku: alarmów gazowych, czyli pojawienia się pierwszego i drugiego ostrzeżenia oraz alarmu raportowanego przez którykolwiek z podłączonych czujników, awarii, czyli pojawienia się awarii krytycznej któregokolwiek z podłączonych czujników, zaniku komunikacji z nimi oraz w przypadku awarii krytycznej Modułu Jednostki Sterującej. Aktywowany buczek generuje sygnał dźwiękowy, modulowany, 0,5 s dźwięku, 0,5 s ciszy. s. 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Buczek może zostać wyciszony na pewien czas (zdezaktywowany czasowo). Wtedy, mimo że sygnał pobudzający go jest aktywny, buczek nie generuje dźwięku. Jeśli jednak upłynie czas dezaktywacji, a sygnał pobudzający jest aktywny, buczek wznawia działanie (reaktywuje się). Jeśli w czasie dezaktywacji buczka nastąpi nowy alarm gazowy 6 lub awaria, buczek wznowi działanie. Po zaniku źródła wzbudzenia, buczek się wyłącza. Buczek można zdezaktywować za pomocą klawiatury (patrz rozdział 3..5), wejść DI (patrz rozdział.) oraz wejść External DI (patrz rozdział.4). Mechanizm czasowej dezaktywacji traktowany jest osobno dla alarmów gazowych i osobno dla awarii. Możliwe czasy dezaktywacji to: dla alarmów gazowych: 90 minut, dla awarii: 68 godzin ( tydzień) oraz nieskończoność (buczek nie będzie się reaktywował). Poniżej zamieszczono diagram czasowy zachowania wewnętrznego sygnału akustycznego (założono, że sygnałem wzbudzenia jest alarm gazowy i dezaktywacja odbywa się za pomocą przycisku): Stężenie gazu próg ostrz. próg ostrz. Przycisk Stan buczka Zagrożenie gazowe, włączenie buczka Zanik zagrożenia, buczek milknie Operator wciska przycisk, czasowa dezaktywacja Nowy alarm, buczek wznawia działanie Operator wciska przycisk, czasowa dezaktywacja Parametr, czas dezaktywacji Ilustracja 4: Zachowanie wewnętrznego buczka diagram czasowy t DEZ czas Upłynął czas deaktywacji, Buczek wznawia działanie Buczek może zostać skonfigurowany również w taki sposób, że nie będzie się uruchamiał w ogóle. Konfiguracje buczka należy określić na etapie zamówienia (buczek konfigurowany jest przez producenta na etapie produkcji). 6 Nowy alarm gazowy to przekroczenie wyższego progu alarmowego na danym czujniku lub pojawianie się przekroczenia w innym czujniku. s. 3 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

3.5 Historia Mruganie kontrolki znajdującej się obok klawisza Pamięci stanów (patrz rozdział 3..5) oznacza, iż zapamiętano co najmniej jedno zdarzenie. Przycisk Kontrolka Opis stanów Tabela 5: Opis kontrolek trybu pracy systemu Kontrolka wygaszona pamięć Modułu Jednostki Sterującej jest pusta lub ciągle trwa alarm gazowy. Równomierne mruganie _ _ _ _ _ zapamiętano co najmniej jedno zdarzenie, klawisz aktywny, wciśnięcie go spowoduje wyświetlanie pamięci. Świecenie ciągłe wyświetlany jest zapamiętany stan. Po wciśnięciu klawisza Moduł Jednostki Sterującej prezentuje zapamiętane zdarzenie historyczne: Pomiar Awaria Ilustracja 5: Interfejs w trakcie podglądu historii Ponieważ prezentowane stany nie są aktualną sytuacją, kontrolka Pomiar jest zawsze wygaszona. Zapamiętywane stany historyczne to: alarmy gazowe: przekroczenie -go, -go progu ostrzeżenia oraz progu alarmu, awaria niekrytyczna i krytyczna czujnika. Po upływie 0 sekund Moduł Jednostki Sterującej automatycznie przechodzi do wyświetlania stanu aktualnego. Przytrzymanie klawisza Pamięci stanów w trybie podglądu pamięci na czas 3 sekund pozwala na skasowanie zawartości pamięci i powrót do wyświetlania stanu aktualnego. s. 4 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

4 Architektura systemu Ethernet, MODBUS TCP, Profibus EBUS Sigma MOD LCD Sigma MOD LCD Moduł Konwertera Sygnałów MOD SEP PLC, SCADA 4 DI 8 PK RS- 485, MODBUS ASCII / RTU SBUS Sigma MOD DRV Sigma MOD LED Sigma MOD LED Sigma MOD AO 4 DI 8 PK 4 DI 8 PK 8 4..0 ma UWAGA! Na schemacie zamieszczono przykładowy zestaw urządzeń. Liczba i rodzaj Modułów Jednostek Sterujących może być zmieniany w zależności od potrzeb. 3 czujniki Sigma SmArt Ilustracja 6: Schemat blokowy systemu Zaleca się by wszelkie połączenia z zewnętrznymi systemami za pomocą portów RS-485 wykonane były z izolacją galwaniczną. s. 5 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

5 Pozostałe informacje 5. Montaż urządzenia Moduł Jednostki Sterującej należy zamontować w szafie sterowniczej na szynie DIN 35 lub umieścić w szafce przyłączeniowej w orientacji patrz 0. Urządzenie umieścić w miejscu dostępnym dla uprawnionej obsługi, jednak w miarę możliwości tak by utrudnić dostęp osobom niepowołanym. Zaleca się zastosowanie takie wysokości montażu, by umożliwić swobodny dostęp do urządzenia. Należy unikać miejsc o dużej wilgotności. Przewody podłączane do zacisków Modułu Jednostki Sterującej powinny być wykończone końcówkami tulejkowymi. 5. Uruchomienie urządzenia Po poprawnym połączeniu i skonfigurowaniu urządzenie nie wymaga przeprowadzania dodatkowego procesu uruchamiania. 5.3 Utylizacja urządzenia 5.4 Oznaczenia Ten symbol na produkcie lub jego opakowaniu oznacza, że nie wolno wyrzucać go wraz z pozostałymi odpadami domowymi. W tym wypadku użytkownik jest odpowiedzialny za właściwą utylizację przez dostarczenie urządzenia do wyznaczonego punktu, który zajmie się dalszą utylizacją sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Osobne zbieranie i przetwarzanie wtórne niepotrzebnych urządzeń ułatwia ochronę środowiska naturalnego i zapewnia, że utylizacja odbywa się w sposób chroniący zdrowie człowieka i środowisko. Więcej informacji na temat miejsc, do których można dostarczać niepotrzebne urządzenia do utylizacji, można uzyskać od władz lokalnych, lokalnej firmy utylizacyjnej oraz w miejscu zakupu produktu. Urządzenia można również odesłać do producenta. Kod produktu PW-033-A Moduł Jednostki Sterującej Sigma MOD LED. Urządzenie s. 6 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

5.5 Podstawowe dane techniczne Parametr Znamionowe parametry zasilania: Napięcie U ZAS 0 34 V DC Moc P ZAS 5 W Warunki środowiskowe: zakres temperatur otoczenia zakres wilgotności względnej Stopień IP Parametry wejść dwustanowych: R WE nieaktywne (niezanegowane) aktywne (niezanegowane) Wartość 0 +50 C 0 90% ciągle, bez kondensacji IP0 0 kω 0 V 0 34 V polaryzacja dowolna Parametry wyjść dwustanowych: przekaźnik Styki bezpotencjałowe, przełączne, 30 V AC / 3 A 30 V DC / 0,5 A Niezabezpieczone Parametry komunikacji cyfrowej: Port SBUS Standard elektryczny Protokół komunikacyjny Port ExBUS Standard elektryczny Protokół komunikacyjny Wbudowana sygnalizacja optyczna Wbudowana sygnalizacja akustyczna Klasa ochronności elektrycznej Wymiary: wysokość szerokość głębokość RS - 485 Sigma Bus Przekrój kabla złącz zaciskowych mm Materiał obudowy Masa Sposób montażu Tabela 6: Podstawowe parametry techniczne RS - 485 Modbus ASCII, 900 b/s 7E opcjonalnie: Modbus RTU, 900 b/s 8N Kontrolki optyczne typu LED 70dB w odległości 0, m III Patrz rysunek pkt 5.6 Samo-gasnący PPO 0,4 kg Na szynie DIN-35 / TS35 s. 7 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

5.6 Wymiary 58 60 45 90 Wymiary w mm. Ilustracja 7: Wymiary urządzenia s. 8 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

5.7 Tabela konfiguracji urządzenia Nr seryjny: Rewizja produktu: Adresy czujników: Adres portu SBUS: Adres portu ExBUS: Protokół i parametry: ASCII, 900 7E... Nr wyjścia PK OSTRZEŻENIE Ustawienie domyślne (zgodne z podręcznikiem) Konfiguracja na życzenie klienta PK OSTRZEŻENIE PK3 PK4 OPTYCZNY (podtrzymany) PK5 AKUSTYCZNY PK6 POMIAR PK7 SERWIS PK8 AWARIA (zanegowana) Nr wejścia Ustawienie domyślne (zgodne z podręcznikiem) DI Dezaktywacja wewnętrznego buczka (niezanegowane) Konfiguracja na życzenie klienta DI Dezaktywacja zewnętrznego sygnalizatora akustycznego (niezanegowane) DI3 DI4 Kasowanie alarmu optycznego, podtrzymanego (niezanegowane) Wymuszenie alarmu (niezanegowane) Uwagi: s. 9 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

6 Załączniki [] DEZG07-PL Deklaracja Zgodności UE Sigma MOD LED, LCD [] PU-Z-003-PL Wytyczne do okablowania systemu z interfejsem RS-485 [3] PU-Z-005 Schemat połączeń systemu Sigma Gas [4] PU-Z-006-PL Mapa pamięci funkcjonalności GTW w Modułach Jednostki Sterującej Sigma MOD LCD, Sigma MOD LED s. 30 30 Podręcznik Użytkownika: POD-00-PL R8

Deklaracja Zgodności UE Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. deklaruje z pełną odpowiedzialnością, że produkt: (Rodzaj) Moduł Jednostki Sterującej (Nazwa handlowa produktu) Sigma MOD LED, Sigma MOD LCD (Typ lub Kod produktu) PW-033 do którego odnosi się niniejsza deklaracja, jest zgodny z następującymi dyrektywami i normami: w zakresie dyrektywy 04/30/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do kompatybilności elektromagnetycznej: PN-EN 5070:007 w zakresie dyrektywy 04/35/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do udostępniania na rynku sprzętu elektrycznego przewidzianego do stosowania w określonych granicach napięcia: PN-EN 60335-:0 PN-EN 6059:003 PN-EN 60950-:007 Niniejsza deklaracja zgodności wydana zostaje na wyłączną odpowiedzialność producenta. Przeznaczenie i zakres stosowania: produkt przeznaczony jest do pracy w systemach gazometrycznych dla środowiska mieszkalnego, handlowego i przemysłowego. Ta Deklaracja Zgodności UE traci swoją ważność, jeżeli produkt zostanie zmieniony lub przebudowany bez naszej zgody. Gliwice, 8.07.06... (Nazwisko i Podpis) Współwłaściciel Aleksander Pachole Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. / DEZG07-PL R05

Wytyczne do okablowania systemu z interfejsem RS-485 Informacje wstępne Zaleca się, by wszystkie elementy systemu były wykonane według projektu stworzonego przez osoby o odpowiednich umiejętnościach i uprawnieniach. Kabel połączeniowy Linię transmisji danych dla czujników pracujących w standardzie RS-485 należy wykonywać wyłącznie za pomocą kabla ekranowanego typu skrętka. W przypadku, jeżeli nie określa tego projekt można zastosować następujące typy kabli ekranowanych do podłączenia czujników: Instalacje zewnętrzne Przykładowy symbol kabla Instalacje wewnętrzne YvKSLYekw-P 300 / 300 V xx YKSLYekw-P 300/300 V xx 8,9 - LiYCY-P 300 / 500 V xx 9,5 YvKSLYekw-P 300 / 300 V xx,5 YKSLYekw-P 300/300 V xx,5 0,8 - LiYCY-P 300 / 500 V xx,5,7 Zaleca się: Orientacyjna średnica zewnętrzna [mm] zastosowanie przewodów o dokładniejszym, okrągłym przekroju, wykonywanych ciśnieniowo, (lepsze uszczelnienie w przepustach Ex). 3 Źródło zasilania Linię zasilającą należy zaprojektować w ten sposób by przy najniższym spodziewanym napięciu zasilania napięcie mierzone na zaciskach czujnika nie spadło poniżej dopuszczalnej wartości. Po stronie źródła zasilania należy rozpatrywać najmniej korzystne warunki. Należy założyć, iż w sytuacji awaryjnej w czasie braku zasilania sieciowego napięcie zasilania pochodzące z zacisków akumulatora spadnie poniżej nominalnej wartości. Należy zapoznać się z dokumentacją systemu zasilania awaryjnego (typowa minimalna wartość napięcia zasilania podczas pracy na zasilaniu awaryjnym akumulatorowym, to V; poniżej tej wartości następuje odłączenie systemu). Różne rodzaje izolacji mogą być potrzebne dla róznych lokalizacji np. oleje, rozpuszczalniki, wysokie temperatury, itp. Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. / Załącznik: PU-Z-003-PL R06

4 Zasilanie czujnika Standardowo w czujnikach z cyfrową transmisją danych przyjmuje się, iż napięcie to nie może spaść poniżej V (patrz dokumentacja czujnika). Pobór mocy przez czujnik jest wielkością stałą w zakresie dopuszczalnych napięć zasilania. W miarę spadku napięcia zasilania rośnie pobór prądu z zasilacza. Przykładowo jeśli czujnik pobiera W, to: przy zasilaniu z 4 V prąd zasilania wyniesie W / 4 V = 40 ma przy zasilaniu z 5 V prąd zasilania wyniesie W / 5 V = 67 ma przy zasilaniu z 0 V prąd zasilania wyniesie W / 0 V = 00 ma 5 Przykład system z pojedynczym czujnikiem Zadanie: Dane: Dobrać kabel zasilający czujnik w warunkach jak niżej: pobór mocy przez czujnik: W min. napięcie zasilacza: 4 V min. napięcie zasilania awaryjnego V min. dopuszczalne napięcie zasilania czujnika: V odległość pomiędzy centralką a czujnikiem: 800 m Obliczenia: maks. pobór prądu przez czujnik: W / V = 0,67 A dopuszczalny spadek napięcia na linii: V V = 9 V maksymalna dopuszczalna rezystancja linii: 9 V / 0,67 A = 54 Ω Dobór kabla: kabel o przekroju 0,5 mm: R(x800 m) = 36 / 000 * 600 = 57,6 Ω > 54 Ω Kabel ma rezystancję większą niż maksymalna dopuszczalna rezystancja linii, tak więc nie spełnia on wymagań i nie może być zastosowany w powyższym systemie. kabel o przekroju,0 mm: R(x800 m) = 8 / 000 * 600 = 8,8 Ω < 54 Ω Rezystancja kabla jest mniejsza niż maksymalna dopuszczalna rezystancja linii wymagania są spełnione, więc kabel może być zastosowany do powyższego systemu. Projektowana linia nie może być dłuższa niż 00 m. Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. / Załącznik: PU-Z-003-PL R06

Schemat połączeń systemu Sigma Gas Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl Załącznik: PU-Z-005 R0 s.

Mapa pamięci funkcjonalności GTW w Modułach Jednostki Sterującej Sigma MOD LCD, Sigma MOD LED Mapa pamięci Zakres rejestrów 4000 40064 Status czujników na kanałach 3 40065 40066 Stan wyjść PK PK8 oraz wejść DI DI4 40067 40067 Status jednostki sterującej 40068 40099 Temperatura w głowicy pomiarowej czujników na kanałach 3 4350 43503 Interfejs do wykonywania poleceń operatorskich (dostępne tylko w Sigma MOD LCD) 4400 4400 Wejścia sterujące External DI. Statusy czujników (tylko odczyt) Nr kanału Rejestr Nazwa Opis Typ 4000 State_A Status czujnika flagi 4000 N sygnał wyjściowy (stężenie) U6 40003 State_A Status czujnika flagi 40004 N sygnał wyjściowy (stężenie) U6............... 3 40063 State_A Status czujnika flagi 40064 N sygnał wyjściowy (stężenie) U6 Opis State_A status czujnika na danym kanale. Znaczenie bitów opisuje tabela poniżej. Bit Flaga Opis 0 Collective_W przekroczenie pierwszego progu ostrzeżenia Collective_W przekroczenie drugiego progu ostrzeżenia Collective_AL przekroczenie progu alarmu 3 Collective_CrFail zbiorcza informacja o awarii krytycznej 4 Collective_NonCrFail zbiorcza informacja o awarii niekrytycznej 5 - nieużywany 6 Gas_HiHi_Range przeciążenie gazowe 7 Sensor_Lock blokada sensora (zatrzaśnięty został ostatni pomiar) U6 liczba 6-bitowa bez znaku. Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. /4 Załącznik: PU-Z-006-PL R07

Bit Flaga Opis 8 Calibration tryb kalibracji 9 Test tryb testu 0 Warm_Up Wygrzewanie sensora Sensor_Inhibit tryb "Inhibit" Comm_Error Błąd komunikacji z czujnikiem 3 Calibration_Warning Przekroczony czas kalibracji (awaria niekrytyczna) 4 Monitoring Czujnik dokonuje pomiarów 5 System_Stop System jest w zatrzymany N stężenie gazu. Wartość 0 odpowiada stężeniu 0, wartość 000 odpowiada stężeniu równemu zakresowi czujnika.. Stan wyjść PK PK8 oraz wejść DI DI4 (tylko odczyt) Rejestr Nazwa Opis Typ / zakres 40065 DO_Status Stan zasilania cewek przekaźników PK PK8. Odpowiednie bity odpowiadają poszczególnym wyjściom: bit 0 PK; ; bit 7 PK8. Wartość bitu : PK w stanie aktywnym. Wartość bitu 0: PK w stanie nieaktywnym. 40066 DI_Status Stan wejść DI Odpowiednie bity odpowiadają poszczególnym wejściom: bit 0 DI; ; bit 3 DI4. Wartość bitu : DI w stanie aktywnym. Wartość bitu 0: DI w stanie nieaktywnym..3 Status jednostki sterującej (tylko odczyt) Rejestr Nazwa Opis Typ / zakres 40067 CU_Status status modułu jednostki sterującej flagi CU_Status status modułu jednostki sterującej. Znaczenie bitów opisuje tabela poniżej. Bit Flaga Opis 0 System_fail Zbiorcza awaria systemu CU_fail Awaria modułu jednostki sterującej..5 - nieużywane flagi flagi Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. /4 Załącznik: PU-Z-006-PL R07

.4 Temperatura w głowicy pomiarowej czujników (tylko odczyt) Nr kanału Rejestr Nazwa Opis Typ 40068 Temp. Temperatura w głowicy pomiarowej S6 40069 Temp. Temperatura w głowicy pomiarowej S6............... 3 40099 Temp. Temperatura w głowicy pomiarowej S6.5 Wejścia sterujące External DI (odczyt / zapis) Rejestr Nazwa Opis Typ / zakres 4400 Static_External_DI Wejścia External DI statyczne. Zapis ustalenie wartości wejścia na aktywne Zapis 0 ustalenie wartości wejścia na nieaktywne Odczyt aktualny stan wejść. Zastosowanie: źródło aktywacji wyjścia 4400 Pulse_External_DI Wejścia External DI impulsowe. Zapis Poprzednia wartość 0: generuje pojedynczy dodatni impuls na wybranym wejściu Zapis Poprzednia wartość : bez zmian Zapis 0 wejście bez zmian (pozostaje poprzednia wartość wejścia) Odczyt zawsze 0. Zastosowanie: czasowa dezaktywacja, kasowanie podtrzymania Static_External_DI, Pulse_External_DI opis bitów zawiera tabela poniżej. Bit Flaga Opis 0 External_DI_0 Wejście nr 0 External_DI_ Wejście nr......... 5 External_DI_5 Wejście nr 5 flagi flagi S6 liczba 6-bitowa ze znakiem. Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. 3/4 Załącznik: PU-Z-006-PL R07

.6 Interfejs do wykonywania poleceń operatorskich (odczyt / zapis; dostępne tylko w Sigma MOD LCD) Rejestr Nazwa Opis Typ / zakres 4350 Command_Status Aktualny status wykonania polecenia Zapis dane są ignorowane Odczyt status, możliwe wartości to: 0 brak aktywności polecenie w trakcie wykonywania zadanie wykonane z sukcesem; wartość ta jest podtrzymana przez czas 5 s od zakończenia wykonania 3 niepowodzenie wykonania polecenia, nieprawidłowe polecenie lub jego parametry; wartość ta jest podtrzymana przez czas 5 s od zakończenia wykonania 4350 Command_Code Kod polecenia do wykonania Zapis kod polecenia do wykonania; zapis do tego rejestru inicjuje wykonanie polecenia Odczyt aktualna wartość kodu polecenia Możliwe wartości patrz opis poniżej 43503 Command_Param Parametr polecenia Odczyt, zapis parametr polecenia Możliwe wartości patrz opis poniżej U6 U6 U6 Zestawienie komend: Kod polecenia Kasowanie blokady czujnika. Parametry wykonania nr kanału czujnika, którego blokadę należy skasować, możliwe wartości: 3. Opis Atest-Gaz A. M. Pachole sp. j. ul. Spokojna 3, 44-09 Gliwice NIP: 969-43-3-3 tel.: +48 3 38 87 94 fax: +48 3 34 9 7 e-mail: biuro@atestgaz.pl s. 4/4 Załącznik: PU-Z-006-PL R07