SPRAWOZDANIE Załącznik do uchwały Nr XVIII/153/2008 Rady Powiatu w Bochni z dnia 27 marca 2008 roku POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W BOCHNI ZA 2007 r. I.Wstęp i uwagi ogólne dotyczące działalności Powiatowego Rzecznika Konsumentów 1.Formalno prawne usytuowanie Rzecznika w powiecie Powiatowy Rzecznik Konsumentów, powołany przez Radę Powiatu, zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów ( Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) wykonuje zadania powiatu w zakresie ochrony praw konsumentów. Na zasadzie art. 43 cytowanej ustawy Rzecznik Konsumentów w terminie do dnia 31 marca każdego roku przedkłada Radzie do zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim, a następnie przekazuje zatwierdzone przez Radę sprawozdanie Delegaturze Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ( UOKiK)w Krakowie. Art. 42 określa zadania Rzecznika, do których w szczególności należą: 1.zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów, 2.składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów, 3.występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, 4.współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi, 5.wykonywanie innych zadań określonych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów lub w przepisach odrębnych, 6.możliwość wytaczania powództw na rzecz konsumentów oraz wstępowanie, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów, 7.występowanie jako oskarżyciel publiczny w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów. 1
2. Struktura biura Rzecznika, stan kadrowy oraz kwalifikacje zawodowe W roku 2007 funkcję Powiatowego Rzecznika Konsumentów pełniła Pani mgr Małgorzata Szczepara powołana uchwałą Rady Powiatu w Bochni Nr V/41/07 z dnia 31 stycznia 2007 r. Obszar działania Powiatowego Rzecznika w Bochni to miasto Bochnia i gminy Powiatu bocheńskiego. Obsada kadrowa biura Rzecznika składała się z dwóch osób: 1.Powiatowy Rzecznik Konsumentów mgr Małgorzata Szczepara (Akademia Ekonomiczna w Krakowie Wydział Ekonomiki Produkcji, kierunek: Międzynarodowe Stosunki Społeczno- Gospodarcze, Uniwersytet Jagielloński Wydział Prawa i Administracji, kierunek: Prawo) - w wymiarze 1/3 etatu 2.Referent/podinspektor mgr Kinga Czarnota (Uniwersytet Jagielloński Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, kierunek: Zarządzanie i marketing firmą w wymiarze ¾ etatu II. Realizacja zadań wynikających z ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów 1.Zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony konsumentów Przedmiot sprawy Rodzaj udzielonej porady Ogółem telefoniczna osobista pisemna 1. Usługi, w tym: 458 397 9 864 bankowe 32 11 1 44 ubezpieczeniowe 9 20-29 systemy argentyńskie - 2-2 2
Przedmiot sprawy Rodzaj udzielonej porady Ogółem telefoniczna osobista pisemna inne finansowe 11 15-26 telekomunikacja (operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej, TV kablowa) 92 80 6 178 dostawa mediów (prąd, gaz, ciepło, woda) 16 21-37 Informatyczne 40 33-73 motoryzacyjne (serwis) 30 36-66 turystyczne i hotelarskie 7 4-11 pralnicze 39 10-49 remontowo budowlane 40 55-95 pocztowe 21 30 1 52 medyczne 3 6-9 dentystyczne 3 - - 3 3
Przedmiot sprawy edukacyjne (kursy językowe, szkolenia, szkoły niepubliczne) Rodzaj udzielonej porady Ogółem telefoniczna osobista pisemna 26 45-71 komunikacja 35 10-45 transportowe 21 3-24 kamieniarskie 10 4-14 fotograficzne 5 2-7 krawieckie 8 2-10 lokalowe 3 5 1 9 inne 7 3-10 2. Umowy sprzedaży, w tym: 582 326 8 916 wyposażenie wnętrz 76 30 1 107 sprzęt RTV i AGD 40 15-55 sprzęt komputerowy 40 18-58 4
Przedmiot sprawy Rodzaj udzielonej porady Ogółem telefoniczna osobista pisemna odzież 100 25-125 obuwie 90 92-182 samochody i akcesoria 22 10-32 nieruchomości 6 3-9 materiały budowlane 38 28 3 69 kosmetyki 8 10-18 sprzęt sportowy 20 6-26 sprzęt rehabilitacyjny 9 7-16 artykuły spożywcze 35 27 1 63 biżuteria 5 7-12 zabawki 26 3 1 30 zwierzęta - - - - płyty CD, DVD 2 - - 2 5
Przedmiot sprawy Rodzaj udzielonej porady Ogółem telefoniczna osobista pisemna telefony komórkowe 65 45 2 112 inne - - - - 3.Umowy poza lokalem i na odległość: 7 4-11 6
W roku 2007 biuro Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Bochni rozpatrywało i udzielało w różnych formach porad i pomocy prawnej konsumentom w przypadku naruszenia ich interesów wynikających z różnego rodzaju wad towarów, niewłaściwie wykonywanych umów sprzedaży towarów oraz umów o dzieło, głównie dotyczących usług budowlanych. Działania Powiatowego Rzecznika Konsumentów skupiały się przede wszystkim na udzielaniu porad i prowadzeniu spraw w oparciu o reklamacje na podstawie gwarancji, która obok instytucji stwierdzenia niezgodności towaru z umową jest drugim narzędziem umożliwiającym konsumentom dochodzenie roszczeń w przypadku ujawnienia wady w towarze. Porady i pomoc prawna była udzielana osobiście konsumentom w biurze Rzecznika, telefonicznie, pisemnie oraz z wykorzystaniem poczty elektronicznej. Porady telefoniczne miały na celu wskazanie konsumentom trybu postępowania w danej sprawie, bądź kierowaniu ich do właściwych instytucji w sytuacji gdy sprawa nie podlegała kompetencjom Rzecznika. Konsumenci zadawali pytania dotyczące tzw. ustawy konsumenckiej. Najczęstsze pytania to: czy są zwroty towaru do sklepów?, jaki jest termin realizacji reklamacji?, czy można żądać zwrotu gotówki za towar?, co może zrobić konsument gdy reklamacja z tytułu gwarancji została odrzucona?, co można zrobić jeśli towar naprawiany jest już np. cztery razy i sprzedawca nie chce wymienić go na nowy? Itd. Znaczącą grupą spraw były zapytania dotyczące nieuwzględnionych reklamacji przez operatorów telefonii stacjonarnej i komórkowej. W pierwszym przypadku przedmiotem sporu było najczęściej złe naliczanie impulsów telefonicznych. Natomiast w przypadku operatorów sieci komórkowych sprawy nie dotyczyły połączeń telefonicznych, a wadliwego sprzętu oraz niekończących się napraw telefonów. Procederem zainteresował się z końcem roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (UOKiK). Było to spowodowane wejściem w życie w grudniu 2007 nowej ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym ( Dz. U. Nr 171 poz. 1206 z późn. zm.) Konsumenci najczęściej oddawali do naprawy sprzęt w ramach reklamacji na podstawie gwarancji nie czytając karty gwarancyjnej, co niejednokrotnie było dla nich niekorzystne. Często gwarancje te, były mało korzystnie sformułowane dla konsumenta a zainteresowani nie wiedzieli również o możliwości złożenia reklamacji na podstawie stwierdzenia niezgodności towaru z umową wynikającej z ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141 poz. 1176 z późn. zm.)- zwana dalej ustawą konsumencką, według której konsument ma prawo żądać naprawy bądź wymiany towaru na wolny od wad, a sprzedawca ma obowiązek udzielić odpowiedzi na reklamację w ciągu 14 dni. 7
Kolejną z rozpatrywanych grup spraw były sprawy remontowo - budowlane. Dotyczyły głównie złego wykonania usługi budowlanej lub wadliwych elementów budowlanych. Konsumenci pytali najczęściej na podstawie jakich przepisów mogą dochodzić swoich roszczeń. Coraz szerszą grupą spraw były reklamacje obuwia (182 sprawy osobiste i telefoniczne). Na terenie powiatu bocheńskiego można zauważyć tendencje wzrastających odmownych reklamacji obuwia. Sprzedawcy najczęściej przyjmowali obuwie na podstawie gwarancji, oddając obuwie do zaopiniowania przez biegłego i powołując się na nią. Natomiast konsumenci w wielu przypadkach dopiero po uzyskaniu porady konsumenckiej dowiadywali się o możliwości reklamacji na podstawie stwierdzenia niezgodności towaru z umową. Sprawy odnoszące się do artykułów spożywczych dotyczyły złego oznakowania towaru, przekroczonej daty ważności. Konsumenci nie składali wniosków, jednak sygnalizowali problem. W 2007 roku wzrosła liczba spraw dotycząca niebezpiecznych zabawek dla dzieci. Konsumenci najczęściej dzwonili lub przychodzili osobiście, skarżyli się na wadliwe wykonanie zabawek, które stwarzały niebezpieczeństwo w użytkowaniu. Zabawki te najczęściej pochodziły z Chin. Powiatowy Rzecznik Konsumentów interweniował w omawianym okresie w w/w sprawie do UOKiK w Warszawie. Sprawy sygnalizowane drogą elektroniczną dotyczyły zapytań z dziedziny nieuwzględnionych reklamacji sprzętu AGD, sprzętu sportowego, aukcji i licytacji internetowych. W roku 2007 można zaobserwować wzrost liczby spraw związanych z aukcjami, licytacjami, oraz zakupem sprzętu poza lokalem przedsiębiorstwa. Dokładna analiza tego typu spraw okazała się niemożliwa z powodu utraty części korespondencji poczty elektronicznej na skrzynce pocztowej w okresie październik - listopad 2007. 8
2. Wystąpienia do przedsiębiorców w sprawie ochrony praw i interesów konsumentów Przedmiot sprawy Ilość Zakończone Zakończone Sprawy w wystąpień pozytywnie negatywnie toku ogółem 1. Usługi, w tym: 30 17 12 1 Bankowe 3 2 1 - Ubezpieczeniowe 2 2 - - systemy argentyńskie - - - - inne finansowe - - - - telekomunikacja (operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej, TV kablowa) dostawa mediów (prąd, gaz, ciepło, woda) 13 4 8 - - - - Informatyczne - - - - motoryzacyjne (serwis) 1 1 - - turystyczne i hotelarskie 1 1 - - Pralnicze - - - - 9
Przedmiot sprawy Ilość Zakończone Zakończone Sprawy w wystąpień pozytywnie negatywnie toku ogółem remontowo budowlane 7 5 1 1 Pocztowe - - - - Medyczne - - - - Dentystyczne - - - - edukacyjne (kursy językowe, szkolenia, szkoły niepubliczne) - - - - komunikacja 1 1 - - transportowe - - - - kamieniarskie - - - - fotograficzne - - - - krawieckie - - - - lokalowe - - - inne 3 1 2-10
Przedmiot sprawy Ilość Zakończone Zakończone Sprawy w wystąpień pozytywnie negatywnie toku ogółem 2. Umowy sprzedaży, w tym: 61 31 22 8 wyposażenie wnętrz 5 1 3 1 sprzęt RTV i AGD 10 7 3 - sprzęt komputerowy 3 2-1 odzież 1-1 - obuwie 9 5 4 - samochody i akcesoria 2 1 1- - nieruchomości - - - - materiały budowlane 10 4 3 3 kosmetyki - - - - sprzęt sportowy 4 4 - sprzęt rehabilitacyjny 4 3-1 11
Przedmiot sprawy Ilość Zakończone Zakończone Sprawy w wystąpień pozytywnie negatywnie toku ogółem artykuły spożywcze 1-1 - biżuteria - - - - zabawki 1 1 - - zwierzęta - - - - płyty CD, DVD - - - - telefony komórkowe 9 2 5 2 inne 2 1 1-3. Umowy poza lokalem i na odległość: 2 2 - - 12
Jak wynika z danych przedstawionych w powyższej tabeli w okresie sprawozdawczym przez PRK zostało rozpatrzonych 93 spraw pisemnych dotyczących ochrony praw i interesów konsumentów 50 spraw załatwionych zostało pozytywnie, 34 negatywnie na rzecz konsumentów a 9 spraw jest nadal w toku. Największą ilość stanowiły sprawy dotyczące sprzętu AGD, RTV, wadliwego sprzętu rehabilitacyjnego, należy zwrócić uwagę na fakt, iż sprawy te dotyczyły zazwyczaj osób z problemami zdrowotnymi. Pomoc tej grupie konsumentów dawała szczególną satysfakcję w pracy biura Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Bochni. Działanie Rzecznika w roku sprawozdawczym polegało również na nawiązywaniu kontaktu z przedsiębiorcami. Kierowane były do nich pisemne prośby o ustosunkowanie się do konkretnych spraw konsumenckich z poleceniem spełnienia żądań konsumentów, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zakres zgłaszanych spraw do Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Bochni dotyczył głównie realizacji uprawnień konsumentów wynikających z tytułu niezgodności towarów konsumpcyjnych z umową, jak również spraw z dziedziny prawa bankowego, ubezpieczeniowego i telekomunikacyjnego. Rozwiązywane były również sprawy dotyczące reklamowanego obuwia, usług budowlanych, oraz sprzętu AGD i RTV. Wpływały również liczne skargi i zapytania konsumentów dotyczące prawa energetycznego, kredytu konsumenckiego oraz umów zawieranych na odległość lub poza siedzibą przedsiębiorcy. 3. Prowadzenie działalności konsumenckiej działania o charakterze edukacyjno informacyjnym Powiatowy Rzecznik Konsumentów w okresie sprawozdawczym prowadził również działalność o charakterze edukacyjno informacyjnym, poprzez udział w roli trenera w szkoleniach metodycznych dla uczniów w ramach programu Masz prawo - ogólnopolska edukacja młodych konsumentów - finansowanym przez UE oraz UOKiK, a prowadzonych przez stowarzyszenie Konsumentów Polskich. Szkolenia odbywały się w I Liceum Ogólnokształcącym w Bochni, Zespole Szkół nr 3 w Bochni oraz w Zespole Szkół w Łapanowie w wymiarze 22 godzin lekcyjnych.. W zakresie ochrony zbiorowych interesów konsumentów, Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Bochni w roku 2007 brał udział w konferencjach organizowanych przy współudziale rzeczników, a mających na celu weryfikację obowiązujących przepisów w zakresie zasad funkcjonowania rynku energii (zasad regulacji cen gazu ziemnego), oraz zasad i przepisów Telekomunikacji Polskiej S.A. 13
4. Prowadzenie działalności konsumenckiej - działania o charakterze mediacyjnym Pomoc konsumentom w wyjaśnianiu przedstawianych przez nich spraw celem doprowadzenia do pozytywnego załatwienia na ich rzecz to podstawowe zadanie działalności Rzecznika podejmowane przede wszystkim na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz. 1176 z późn. zm.), powołując się na w/w ustawę biuro Rzecznika udzielało konsumentom bezpłatnego poradnictwa prawnego oraz podejmowało działania mające na celu pomoc konsumentom w wyjaśnianiu spraw i rozwiązaniu sporów głównie drogą polubowną poprzez bezpośrednie mediacje i doprowadzanie do ich załatwienia drogą szeregu wezwań do przedsiębiorców albo połączenie obu tych metod.. Przykładem pozytywnie rozwiązanego sporu na drodze mediacji była sprawa dotycząca wykonania i montażu stolarki okiennej i drzwiowej i budowlanych robót wykończeniowych. Konsument zarzucił firmie niesolidne i wadliwe wykonanie oraz montaż zamówionej stolarki okiennej i drzwiowej. Po blisko dwóch latach sporu strony doszły do porozumienia w wyniku mediacji prowadzonych przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów Konsument zgodził się na uregulowanie ustalonej należności, natomiast przedstawiciel firmy uwzględnił żądania konsumenta i zgodził się na ostateczną poprawę usterek i wydania dokumentów. Sprawa zakończyła się pozytywnie- polubownie dla obu stron. 14
5. Wytaczanie powództw na rzecz konsumentów i wstępowanie do toczącego się postępowania Lp. Przedmiot sporu Rozstrzygnięcie sądu Sprawy w toku pozytywne negatywne Ilość powództw ogółem (np. uwzględniające żądanie w zasadniczej części) 1. Powództwa dotyczące reklamacji w zakresie niezgodności towaru z umową lub gwarancji towarów 2. Powództwa dotyczące niewykonania lub nienależytego wykonania usług 1 1-2 - 1 1 3. Przygotowanie konsumentom pozwów dotyczących reklamacji w zakresie niezgodności towaru z umową lub gwarancji towarów 4. Przygotowanie konsumentom pozwów dotyczących niewykonania lub nienależytego wykonania usług - - - - - - - - 15
Lp. Przedmiot sporu Rozstrzygnięcie sądu Sprawy w toku pozytywne negatywne Ilość powództw ogółem (np. uwzględniające żądanie w zasadniczej części) 5. Sprawy kierowane przez są do rozpatrzenia przez sąd polubowny 6. Wstępowanie rzecznika konsumentów do postępowań - - - - - - - - 7. Inne - - - - Razem 1 1 1 3 Jak wynika z powyższej tabeli w roku 2007 nastąpił spadek w stosunku do roku 2006 ilości powództw wytaczanych na rzecz konsumentów i występowanie do toczącego się postępowania Liczba ta ogółem wyniosła 3 powództwa. Sprawy te dotyczyły niesolidnego wykonania elewacji budynku jednorodzinnego przez firmę - sprawa w toku, błędnego zakwalifikowania przez sprzedawcę reklamacji dotyczącej telefonu komórkowego z gwarancji zamiast żądanej reklamacji z tytułu niezgodności towaru z umową. W wyniku braku wystarczających dowodów na rzecz konsumenta sprawa została oddalona, oraz sposobu przeprowadzenia reklamacji przez sprzedawcę dotyczącej lodówki zakupionej przez konsumenta. Sprawa ta została załatwiona pozytywnie zgodnie z żądaniami konsumenta. Spadek liczby powództw sądowych wynikał z przeniesienia ciężaru rozwiązywania spraw drogą mediacji a nie drogą sądową. Precedensową sprawą w omawianym okresie sprawozdawczym która jest przykładem nie skorzystania przez Rzecznika z przysługujących mu uprawnień do wytaczania powództw na rzecz konsumentów ze względu na wykazanie w toku prowadzonego postępowania braku podstaw była sprawa reklamacji blachy powlekanej dachówkowej. Tok postępowania ujawnił przedawnienie 16
roszczeń oraz brak podstawowego dokumentu na podstawie którego można byłoby dochodzić roszczeń i wytoczyć powództwo. Powiatowy Rzecznik Konsumentów wystosował ostateczne pismo do konsumentek, wyjaśniające swoje stanowisko w tej sprawie. III. Opis podejmowanych działań wynikających z odrębnych przepisów W sprawozdawczym okresie 2007 r. Powiatowy Rzecznik Konsumentów realizował również inne zadania wynikające z ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów, w szczególności w formie współpracy z Inspekcją Handlową- Delegatura w Tarnowie oraz UOKiK Delegatura w Krakowie - Departament Nadzoru Rynku. Zakres spraw realizowanych we współpracy z Inspekcją Handlową obejmował weryfikację wskazanych przez PRK placówek handlowych w zakresie przestrzegania przepisów prawa w szczególności metod i procedur stosowanych w postępowaniu reklamacyjnym prowadzonych z gwarancji oraz z niezgodności towaru z umową jak również stosowania wiedzy przedsiębiorców z zasad zawartych w ustawie z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 141, poz. 1176 z późn. zm.) Współdziałanie z UOKiK przejawiało się min. w kierowaniu przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów do Departamentu Nadzoru Rynku wniosku o zbadanie, czy w przypadku konkretnego produktu ( zabawka latająca) nie doszło do naruszenia przez producenta przepisów ustawy i Rozporządzenia Rady Ministrów w zakresie bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek. Przedmiotowy produkt zabawka latające śmigło, pochodzące z Chin, było wadliwie skonstruowane, skutkiem czego osoba dorosła uruchamiając zabawkę dziecku zgodnie z instrukcją, doznała obrażenia twarzy wymagającego interwencji chirurgicznej i okulistycznej, wskutek rozsypania się materiału z którego wykonana była zabawka. Efektem działania Rzecznika i Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej Delegatura w Tarnowie, było przeprowadzenie kontroli w kilku sklepach, oraz poinformowanie Departamentu Nadzoru Rynku UOKiK w Warszawie celem eliminacji podobnych przypadków w przyszłości. Przykładem następnej sprawy współdziałania z UOKiK jest wniosek Rzecznika o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sprawie niesłusznego naliczania rachunków za usługi telekomunikacyjne, a w szczególności w technicznym rozstrzygnięciu czy zachodzi wadliwość systemu rejestracyjnego lub niesprawność urządzeń telekomunikacyjnych u operatora 17
sieci Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z.o.o., w związku z czym konsumentowi naliczono wielokrotnie wyższy rachunek. Na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r., Nr. 125, poz. 874 z późn. zm.) Powiatowy Rzecznik Konsumentów współpracował z Burmistrzem Miasta Bochni. W okresie sprawozdawczym dwukrotnie wydawał opinię odnośnie zmiany zezwolenia na wykonywanie przewozów regularnych w zakresie zmiany godzin rozkładu jazdy oraz zmiany trasy i przystanków postoju poszczególnych linii autobusowych. IV. Wnioski i podsumowanie Podsumowując okres działalności Rzecznika, jako organu ochrony interesów konsumentów na terenie powiatu bocheńskiego, pozwala na stwierdzenie, iż instytucja ta spełnia ustawowe zadania służąc radą i pomocą coraz szerszej grupie konsumentów. Mimo wystąpienia utrudnień w funkcjonowaniu Biura Rzecznika Konsumentów, w postaci ponad półtora miesięcznej nieobecności pracownika zatrudnionego na ¾ etatu, pod koniec roku, Rzecznik podjął trud całościowej obsługi Biura, bez żadnego wsparcia kadrowego w okresie nasilonej pracy, wynikającej z kończącego się roku oraz zbliżającego się okresu sprawozdawczego. Podjęta misja spowodowana była chęcią rzetelnego wywiązania się z powierzonych obowiązków wynikających z przyjętej funkcji. W oparciu o przedstawioną analizę można zauważyć, iż w 2007 roku mamy do czynienia z następującymi zmianami w świadczeniu porad konsumenckich przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Bochni w stosunku do roku 2006: 1.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego, dokonywanego za pośrednictwem telefonu w przypadku usług, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 1,01%, 2.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego dokonywanego osobiście przez konsumentów w przypadku usług, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 1,10%, 3.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego dokonywanego pisemnie (drogą elektroniczną) przez konsumentów w przypadku usług, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 3%, 4.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego, dokonywanego za pośrednictwem telefonu w przypadku umów sprzedaży, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 1,16%, 5.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego dokonywanego osobiście przez konsumentów w przypadku umów sprzedaży, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 1,04 %, 6.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego dokonywanego pisemnie (drogą 18
elektroniczną) przez konsumentów w przypadku umów sprzedaży, nastąpił wzrost ilości zgłoszeń o 2,66%. 7.W zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego dokonywanego za pośrednictwem telefonu oraz osobiście przez konsumentów w przypadku umów poza lokalem przedsiębiorstwa, w roku 2007 odnotowano 11 zgłoszeń, co w stosunku do roku 2006 stanowiło wzrost o 1,57%. 8.W przypadku wystąpień Rzecznika do przedsiębiorców w sprawie ochrony praw i interesów konsumentów w zakresie usług, nastąpił spadek ilości zgłoszeń o 0,96% 9.W przypadku wystąpień Rzecznika do przedsiębiorców w sprawie ochrony praw i interesów konsumentów w zakresie umów sprzedaży, nastąpił wzrost o 1,03%, 10. W przypadku wystąpień Rzecznika do przedsiębiorców w sprawie umów poza lokalem przedsiębiorstwa, w roku 2007 odnotowano 2 zgłoszenia, natomiast w 2006 roku nie odnotowano takich zgłoszeń. 11.W przypadku wytaczania powództw na rzecz konsumentów i wstępowania do toczącego się postępowania, nastąpił spadek z 11 do 3 spraw. W roku 2007 weszły w życie dwie ustawy, porządkujące prawo konsumenckie, oraz w szczególności sytuacje konsumentów w stosunkach z przedsiębiorcami. Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) dostosowała ściślej polskie prawo do wymogów prawa wspólnotowego. Uwzględniła kilkuletnie doświadczenie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz zmieniające się warunki rynkowe, wychodząc naprzeciw zmieniającej się sytuacji na rynku konsumenckim. Zasadniczą nowością wprowadzoną w/w ustawą jest możliwość nakładania przez Prezesa UOKiK kar pieniężnych na przedsiębiorców stosujących praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów (max. wysokość kary to 10% przychodu przedsiębiorcy w roku poprzedzającym rok wydania decyzji). Przepisy te mają pełnić funkcję prewencyjną w kierunku eliminacji naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Nowa ustawa przewiduje, że przedsiębiorca będzie mógł złożyć do Prezesa Urzędu zawiadomienie w sprawie stosowania zakazanych praktyk, które może być impulsem do wszczęcia postępowania. Zostały doprecyzowane również przepisy dotyczące sytuacji prawnej Rzecznika Konsumentów min. w powiecie. Utrzymana została nadal zasada podporządkowania bezpośredniego Radzie i ponoszenia przed nią odpowiedzialności przez Rzecznika, natomiast została doprecyzowana rola Starosty, gdyż zarówno czynności w sprawach z zakresu prawa pracy jak i określania warunków płacy i pracy, należą w całości do Starosty zgodnie także z przyjętą zasadą podporządkowania Rzecznika przepisom ustawy o pracownikach 19
samorządowych z dnia 22 marca 1990 r. ( Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 z późn. zm.), głównie jeżeli chodzi o wynagradzania. W cytowanej ustawie (art.114) ustawodawca przewidział skonkretyzowanie sankcji karnych w razie naruszania obowiązku udzielania Rzecznikowi wyjaśnień i informacji, które jest zagrożone karą grzywny nie mniejszą niż dwa tysiące złotych. Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 weszła w życie z dniem 21 grudnia 2007 r.( Dz. U. Nr 171, poz.1206) o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Ustawa implementuje Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym. Dyrektywa UE, reguluje poszczególne kwestie kazuistycznie, nie pozostawiając państwom członkowskim pola manewru w zakresie zastosowania jej w prawie krajowym. W ustawie zostały wprowadzone pojęcie praktyki, które są uznane za nieuczciwe. Obejmują one dwie grupy praktyk: wprowadzających w błąd, wymieniających 23 pozycje, oraz agresywnych, których ustawa wskazuje osiem. Jeżeli zostanie wykazane, że przedsiębiorca stosował daną praktykę, to takie działanie jest uznane z góry za nieuczciwe i uruchamia sankcje określone w ustawie. Ustawa rozszerza bardzo szeroko pojęcie przedsiębiorcy i produktu. Według w/w ustawy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową, nawet jeżeli działalność ta nie ma charakteru zorganizowanego i ciągłego, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz. Produkt zaś oznacza każdy towar lub usługę w tym nieruchomości, prawa i obowiązki wynikające ze stosunków cywilnoprawnych.konsument którego interes został zagrożony w wyniku dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej ma możliwość dochodzenia szkody stąd wynikłej i wyrównania strat na drodze cywilnej, przy czym ciężar dowodowy spoczywa na przedsiębiorcy. Cele i zamierzenia Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Bochni na 2008 r. obejmują: 1. Zmiany pracy biura mających na uwadze poprawę realizacji jego zadań w zakresie ochrony indywidualnych i zbiorowych praw konsumentów poprzez: Dalszą intensyfikację prowadzenia polityki informacyjno edukacyjnej obejmującą: a)przeprowadzenie w siedzibie Starostwa cyklu szkoleń dla zainteresowanych przedsiębiorców z zakresu prawa konsumenckiego, b)przeprowadzanie osobistych wizyt w siedzibach przedsiębiorców na terenie powiatu w celu upowszechniania przysługujących praw sprzedawcom i konsumentom wynikających z 20
obowiązującego prawa konsumenckiego. c)popularyzowanie wiedzy o prawach konsumentów poprzez udział Rzecznika w zajęciach z przedsiębiorczości w bocheńskich szkołach ponadgimnazjalnych oraz rozpropagowanie materiałów edukacyjnych opracowanych przez UOKiK oraz Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, d)promowanie działalności biura Powiatowego Rzecznika Konsumentów w mediach lokalnych z zakresu obowiązującego prawa konsumenckiego. e)stworzenie na stronie internetowej Starostwa działu konsumenckiego, gdzie będą umieszczane bieżące informacje z rynku konsumenckiego, wzory pism reklamacyjnych, oraz obowiązujące podstawy prawne. Wszystko to w celu usprawnienia pracy biura i zapewnienia konsumentom łatwiejszego dostępu do informacji z zakresu prawa konsumenckiego, 2.Zintensyfikowanie współpracy: a) z Państwową Inspekcją Handlową oraz organizacjami konsumenckimi celem większej weryfikacji przestrzegania przepisów prawa przez sprzedawców powiatu bocheńskiego i tym samym zagwarantowania konsumentom skuteczniejszej ochrony ich podstawowych praw, b) z UOKiK w zakresie występowania Rzecznika z wnioskami o wszczęcie postępowań w zakresie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w zależności od występujących potrzeb, c) z samorządami terytorialnymi Powiatu bocheńskiego. 3. Szersze uczestnictwo w szkoleniach problemowych dotyczących spraw które obejmują problematykę konsumencką, w celu poszerzenia swojej wiedzy i przekazywania jej stronom w prowadzonych postępowaniach. 4. Zorganizowanie konferencji szkoleniowej Miejskich i Powiatowych Rzeczników na terenie Bochni i Powiatu, co jest związane z promocją regionu. 21