Konferencja prasowa POLACY O ENERGII JĄDROWEJ 25.08.2014
PLAN KONFERENCJI O projekcie Cel projektu Hipotezy badawcze Badania ilościowe i jakościowe Wyniki badań W oczach ekspertów Weryfikacja hipotez badawczych Pytania/Dyskusja Zaproszenie na prezentację Raportu 2
O PROJEKCIE Energetyka jądrowa w Polsce: bilans i perspektywy jest rocznym, wieloetapowym projektem badawczym realizowanym przez Biuro Badań i Analiz PISM. 3
O PROJEKCIE Działania obejmują: konsultacje z ekspertami reprezentującymi różne dyscypliny naukowe w ramach Rady Konsultacyjnej projektu; ogólnopolskie badanie opinii publicznej; wizyty studyjne; seminarium eksperckie; wydanie tematycznie powiązanych publikacji; konferencję prasową nt. wyników badania opinii publicznej; publikację raportu podsumowującego wyniki badań projektu; prezentację raportu końcowego w trakcie konferencji prasowej. 4
CEL PROJEKTU Główny cel projektu to wspieranie debaty publicznej na temat korzyści i zagrożeń wynikających z cywilnego wykorzystania energii jądrowej w oparciu o doświadczenia innych państw europejskich. 5
CEL BADANIA Określenie percepcji i poglądów Polaków na temat wykorzystania energii jądrowej w Polsce. 6
HIPOTEZY BADAWCZE (1) Energetyka jądrowa powinna być w Polsce rozwijana, obok innych technologii (węgla, źródeł odnawialnych, gazu). 7
HIPOTEZY BADAWCZE (2) Energetyka jądrowa przyniesie korzyści polskiej gospodarce w postaci zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego i ograniczenia emisji dwutlenku węgla. 8
HIPOTEZY BADAWCZE (3) Polska powinna brać pod uwagę sytuację w zakresie energetyki jądrowej w innych krajach Unii Europejskiej szczególnie w krajach sąsiednich. 9
BADANIA ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE Badanie ilościowe przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (faceto-face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w kwietniu 2014 r. na liczącej 1000 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. Badanie jakościowe 24 indywidualne wywiady pogłębione (IDI).
BADANIA JAKOŚCIOWE Komponent jakościowy 24 indywidualne wywiady pogłębione, w pięciu województwach, z przedstawicielami następujących podmiotów: Organizacje Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii Węglowych Centrum Innowacji NOT Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Pracodawcy RP Regionalna Izba Handlu i Przemysłu w Bielsku-Białej Stowarzyszenie Ekologów na Rzecz Energii Nuklearnej (SEREN) Stowarzyszenie EKO-UNIA Wrocław Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa Stowarzyszenie na rzecz Elektrowni Jądrowej w Województwie Pomorskim Polska Izba Przemysłu Chemicznego Zarząd Solidarności Katowice Dolnośląski Klaster Energii Odnawialnej Przedsiębiorstwa Zakłady Azotowe Chorzów S.A. Katowicki Holding Węglowy Jednostki Samorządu Terytorialnego Urząd Miasta Rybnik Urząd Gminy Kosakowo Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Starostwo Bełchatów Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Uczelnie Katedra Energetyki Jądrowej, Akademia Górniczo-Hutnicza Katedra Chemii i Radiochemii Środowiska, Uniwersytet Gdański Politechnika Łódzka, Instytut Elektroenergetyki, Zakład Elektrowni Politechnika Śląska 11
WYNIKI BADANIA ILOŚCIOWEGO 12
Czy Polska powinna dążyć do zwiększenia swojego bezpieczeństwa energetycznego? Raczej nie Raczej tak 28 % 7,4 % 0,4 % Ani tak, ani nie Zdecydowanie nie 0,5 % Zdecydowanie tak 63,7 % 13
Jakie działania należałoby przede wszystkim podjąć w celu zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju? Rozwój odnawialnych źródeł energii (elektrownie wiatrowe, słoneczne, wodne, elektrownie na biopaliwa itp.) 58,1 % Budowa elektrowni jądrowej 47,6 % Wydobywanie gazu łupkowego 21,3 % Skupienie się na ograniczeniu zużycia energii 16,1 % Dalszy rozwój energetyki węglowej 7,9 % Trudno powiedzieć 2,8 % Import energii z zagranicy 1,6 % Inne działania, jakie? 0,5 % 14
Które technologie pozyskiwania energii powinny być przede wszystkim rozwijane w Polsce? Trudno powiedzieć 3,8 % Rozwój energetyki węglowej 0,1 % Technologie oparte na paliwach kopalnych 6,8 % Jednoczesne rozwijanie różnorodnych technologii 29,7 % Technologie oparte o odnawialne źródła energii 34 % Technologie oparte o energię jądrową 25,6 % 15
Technologia jądrowa powinna być w Polsce rozwijana obok innych technologii pozyskiwania energii 15,2 % Raczej nie 8,8 % Ani tak, ani nie Zdecydowanie nie 4,7 % Zdecydowanie tak 26,6 % Raczej tak 44,7 % 16
Energetyka jądrowa jest atrakcyjnym i sprawdzonym sposobem pozyskiwania energii 14,8 % Zdecydowanie nie Raczej nie 7,9 % 6,1% Ani tak, ani nie Zdecydowanie tak 26,9 % Raczej tak 44,3 % 17
Czy wykorzystanie energii jądrowej przez Polskę może przyczynić się do odniesienia korzyści gospodarczych? 17,4 % Raczej nie 7,9 % Ani tak, ani nie Zdecydowanie nie 5,2 % Zdecydowanie tak 28,4 % Raczej tak 41,1 % 18
Jakie mogą to być korzyści? Niezależność energetyczna Polski 56,7 % Ograniczenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery 47,9 % Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego 45,5 % Zmniejszenie kosztów zaopatrzenia w energię 42,5 % Powstanie nowych miejsc pracy 42,1 % Awans technologiczny - rozwój nowych technologii 26,1 % Udział polskich przedsiębiorstw w budowie elektrowni 23,9 % Nie widzę żadnych korzyści w tym zakresie Trudno powiedzieć 6,5 % Inne korzyści, jakie 0 % 8,7 % 19
Czy wykorzystanie energii jądrowej przez Polskę może przyczynić się do wystąpienia istotnych zagrożeń? Raczej nie 39,5 % Zdecydowanie nie 11,2 % Zdecydowanie tak 12,8 % Raczej tak 20,3 % Ani tak, ani nie 16,2 % 20
Jakie zagrożenia mogą wiązać się z rozwojem energetyki jądrowej w Polsce? Wystąpienie awarii elektrowni 56,9 % Złe zarządzanie odpadami radioaktywnymi 46,2 % Zagrożenie dla środowiska naturalnego 39,9 % Promieniowanie wokół elektrowni 28,8 % 26,2 % Nie widzę żadnych zagrożeń w tym zakresie 18 % Atak terrorystyczny wobec elektrowni 15,2 % Trudno powiedzieć 5,8 % Inne zagrożenia 1,2 % 21
Które z wymienionych zagadnień powinny być szczególnie brane pod uwagę przy projektowaniu i realizacji budowy elektrowni jądrowej w Polsce? Odległość od zabudowań mieszkalnych 77,7 % Partycypacja (uczestnictwo) okolicznych mieszkańców- społeczności lokalnych w podejmowaniu decyzji związanych z projektowaniem i budową i elektrowni jądrowe, 53,4 % Zapewnienie szerokiego nadzoru i kontroli ze strony państwa 51 % Wpływ elektrowni na środowisko naturalne 36,7 % Zapewnienie publicznego dostępu do informacji związanych z realizacją inwestycji (np. strona internetowa, darmowy telefon informacyjny, centrum informacji) 23,1 % Zapewnienie odpowiednich korzyści dla okolicznych gmin 16,9 % Wpływ elektrowni na turystykę 11,6 % Trudno powiedzieć 3,5 % Inna odpowiedź 0,8 % 22
Jak P. ocenia poziom swojej wiedzy w zakresie energetyki jądrowej w Polsce? Trudno powiedzieć 5,8 % Wydaje mi się, że mam wystarczającą wiedzę w tym zakresie 17 % Nie mam właściwie żadnej wiedzy w tym zakresie 42,5 % Czuję niedosyt wiedzy w niektórych kwestiach w zakresie energetyki jądrowej 34,7 % 23
W jakich obszarach chciał/a/by P. poszerzyć przede wszystkim swoją wiedzę? Wpływ elektrowni jądrowych na zdrowie i życie ludzi 60,8 % Wpływ elektrowni jądrowych na środowisko naturalne 52,4 % Składowanie odpadów z elektrowni jądrowych Obecna sytuacja energetyczna w Polsce 49,1 % 38,9 % Korzyści gospodarcze wynikające z energetyki jądrowej 37,9 % Energia jądrowa jako przyszłe źródło energii dla Polski 33,2 % Nie odczuwam potrzeby poszerzania wiedzy w tym zakresie 15 % Trudno powiedzieć 5,2 % Inny obszar, jaki 1,1 % 24
Kto przede wszystkim powinien informować społeczeństwo o korzyściach i zagrożeniach związanych z energetyką jądrową? 57,9 % 49,3 % Rząd RP Naukowcy - eksperci z zakresu energetyki jądrowej 20 % 13,7 % 9,2 % 9,2 % 7 % Władze samorządowe poszczególnych gmin Władze samorządowe poszczególnych województw Organizacje pozarządowe Trudno powiedzieć. Władze samorządowe poszczególnych powiatów 1,2 % Jeszcze ktoś inny, kto 0 10 20 30 40 50 60 25
CZY POPIERA PANI/PAN BUDOWĘ ELEKTROWNI JĄDROWEJ W POLSCE? WYNIK 26
CZY POPIERA PANI/PAN BUDOWĘ ELEKTROWNI JĄDROWEJ W POLSCE? Zdecydowanie nie 12,8 % Ani tak, ani nie 11,7 % Zdecydowanie tak 20,7 % raczej nie 11,6 % Raczej tak 43,2 % 27
POPARCIE DLA BUDOWY ELEKTROWNI JĄDROWEJ WG WOJEWÓDZTW 28
WYNIKI BADANIA JAKOŚCIOWEGO 29
Oczami ekspertów Ja mimo, że mocno jestem związany z branżą górniczą to uważam, że nie da się utrzymać hegemonii węgla i ta hegemonia węgla w miksie energetycznym 2050 będzie mocno zredukowana. Z obecnych 80% jak będzie 30% to będzie oczywiście sukces dla górnictwa. Wywiad 9. 30
Oczami ekspertów Energetyka jądrowa to jest dla nas nie tylko szansą na stabilne źródło energii elektrycznej, ale też na innowację. Rozwija się nauka, rozwija się edukacja w tym kierunku, ciągle są jakieś prace nad generatorami czwartej generacji i tak dalej. Wywiad 6. 31
Oczami ekspertów Obecnie wykorzystywane zasoby króla energii (węgla) mogą zapewnić stabilną sytuację energetyczną, ale pod pewnymi warunkami. Jeżeli zwolnią się naciski polityczne. Węgiel kamienny, którego jeszcze jest całkiem sporo przy dobrym wykorzystaniu jest w stanie zapewnić na dłuższy czas stabilną sytuację energetyczną, o ile nie będzie obciążony jakimiś specjalnymi opłatami związanymi z polityką klimatyczną. Wywiad 5. 32
WYNIKI BADAŃ DOSTĘPNE 10 WRZEŚNIA NA STRONIE PISM 33
WERYFIKACJA HIPOTEZ BADAWCZYCH (1) Zarówno badanie sondażowe, jak i komponent jakościowy, wskazują na powszechną świadomość potrzeby dywersyfikacji źródeł energii, które powinny być wzbogacone o energię jądrową. 34
WERYFIKACJA HIPOTEZ BADAWCZYCH (2) W oczach uczestników badania, może to przynieść znaczne korzyści w postaci całkowicie nowej gałęzi gospodarki, która przyczyni się do wzrostu zatrudnienia. 35
WERYFIKACJA HIPOTEZ BADAWCZYCH (3) Jednocześnie Polska powinna bazować na doświadczeniach innych krajów, zwłaszcza najbliższych sąsiadów oraz największego, europejskiego potentata technologicznego w tej dziedzinie. 36
PYTANIA / DYSKUSJA 37
29 września 2014 roku Polski Instytut Spraw Międzynarodowych zaprasza na konferencję 38
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Aleksandra Gawlikowska-Fyk Zuzanna Nowak 39