Literka.pl W ciemnościach jasne dni - konstytucja 3 MAJA Data dodania: 2004-04-15 15:30:00 W ciemnościach jasne dni to prawdziwa, ciekawa lekcja historii Polski z czasów rozbiorów. W żywy, atrakcyjny sposób przedstawione są chwile chwały pośród mroku kolejnych rozbiorów Polski. Scenariusz ten powstał jako podsumowanie cyklu lekcji Sławni Polacy w klasie trzeciej szkoły podstawowej. Dwukrotnie, z powodzeniem, montaż ten przygotowywany był przez dwie równoległe klasy trzecie w Szkole Podstawowej w Wądrożu Wielkim, przy wsparciu zespołu wokalnego z klas starszych. ELŻBIETA GÓRALSKA WądrożeWielkie W CIEMNOŚCIACH JASNE DNI - scenariusz uroczystości z okazji rocznicy uchwalenia KONSTYTUCJI 3 MAJA Scenariusz powstał jako posumowanie cyklu lekcji Sławni Polacy w klasie trzeciej szkoły podstawowej. Montaż ten przygotowywany był przez dwie, równoległe klasy trzecie w Szkole Podstawowej w Wądrożu Wielkim. W przedstawieniu obok recytatorów i narratorów występują następujące postacie historyczne przebrane w stroje z XVIII wieku: T. Kościuszko, J. Kiliński szlachta, mieszczanie, chłopi. Wstęp: (jeden z uczniów) 3 MAJA 1791 roku Polacy uchwalili pierwszą w Europie i drugą na świecie konstytucję, czyli ustawę określającą zasady rządzenia w państwie. W ciemnościach 123 lat zaborów wielkim blaskiem jaśnieje ten dzień. Zapraszamy na krótką lekcję historii Polski z czasów rozbiorów. Wiersz Rocznica S. Aleksandrzak Recytator 1: Trzeci Maja radością wiosenną wszystkich ludzi dziś w Polsce powitał, Sztandarami biało-czerwonymi umaiła się Rzeczpospolita. Umaiły się też pierwszym kwieciem łąki, pola i w ogrodach drzewa, Maj się pieśnią zwycięskiej wiosny zgodnym chórem z ludzi rozśpiewał. Rozpłynęła się już pieśń radosna
Głośnym echem po ojczystym kraju, -Witaj, witaj, Majowa Rocznico, pamiętny Trzeci Maju. Wiersz Trzeci Maj M. Arct Recytator 2: Maj- rocznica pięknych serc! Maj- rocznica wielkich myśli, Tym, co dawno przeminęli, Hołd składają ci, co przyszli. Choć przeminął dawno wiek, Dawne hasła się zmieniły, Orzeł począł nowy bieg. Lecz z przeszłości czerpał siły. Z tych w ciemnościach jasnych chwil, Kiedy miłość pobratała W jedną całość Polski stany, Miłość ponad wszystko trwała. Tym co w Polsce dali myśl, Aby stworzyć cud majowy, Cześć z oddaniem złóżmy dziś, Przed pamiątką chyląc głowy. Pieśń Mazurek Trzeciego Maja.( Witaj majowa jutrzenko... 3 zw.) Polska w XVIII wieku pogrążyła się w chaosie wskutek samowoli magnatów i nieudolnych rządów dynastii saskiej. Coraz częściej mieszały się państwa ościenne w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej. Ówczesny historyk ksiądz Adam Naruszewicz- tak pisał: Recytator 3 Czegoż się błędny uskarżasz narodzie, Los swój zwalając na obce uciski? Szukaj nieszczęścia w twej własnej swobodzie I bolej na jej opłakane zyski. Żaden kraj cudzej potęgi nie zwabił, Który sam siebie pierwej nie osłabił. Narrator 2 Ta wielka swoboda i samowola szlachecka doprowadziły do samoosłabienia i poddania się obcym wpływom, szczególnie rosyjskim. Dyplomaci rosyjscy i pruscy, wykorzystując obowiązujące prawo zrywania sejmówliberum veto, hamowali wszelkie próby naprawy ustroju Rzeczpospolitej. Przeciw takiemu stanowi rzeczy wystąpiły patriotyczne kręgi społeczeństwa polskiego. W
roku 1768 doszło do zawiązania Konfederacji Barskiej. Jej cele możnaby streścić w jednym zdaniu: Obrona niepodległości ojczyzny i katolicyzmu Wysłuchajmy teraz pieśni Nigdy z królami..., która pochodzi z tamtego okresu. Pieśń Konfederatów Barskich- chór szkolny- patrz ANEKS(tekst i akordy) Narrator 3 Próba naprawy Rzeczypospolitej podjęta przez konfederatów barskich została udaremniona przez wojska rosyjskie i zdrajców. Nastąpił I rozbiór Polski, który był wielkim wstrząsem dla narodu. Opowiada o tym wiersz Franciszka Karpińskiego. Recytator 4 Śladem bieda przyszła, śladem Za zbytkami za nieładem! Długo nad granicą stała, Wolności się dotknąć bała. Wolności się dotknąć bała, Bo ją dawno szanowała. Wolności, niebieskie dziecko Ułowiono cię zdradziecko. W klatkę cię mocno zamknięto, Bujnych skrzydełek przycięto. Narrator 4 Po katastrofie I rozbioru światli Polacy zaczęli nawoływać do naprawy ojczyzny. Stanisław Staszic tak pisał: Recytator 5 Powiem kto mojej ojczyźnie szkodzi. Z samych panów możnowładztwa zguba Polaków. Oni zniszczyli wszystkie uszanowanie prawa. - Kto na sejmikach uczy obywatela zdrady, podstępów, podłości, gwałtu? (wszyscy razem, oskarżycielsko!) -Kto niewinną szlachtę, najpoczciwiej i najszczerzej swej ojczyźnie życzącą, oszukuje, przekupuje i rozpija? -Kto od wieków robił nieczynną władzę ustawodawczą, rwał sejmy? -Kto wojska obce do kraju wprowadził? - Kto od pewnego czasu, niby to czynności sejmu powracając, zamienił wolę narodu w wolę dworu moskiewskiego? - Panowie! -Kto przedawał Polaków? - Kto przy rozbiorze kraju brał zagraniczne pensje? - Panowie!
Narrator 3 Najwybitniejszy reformator okresu Sejmu Wielkiego- Hugo Kołłataj obok spraw gospodarczych poruszał również kwestie społeczne, między innymi ucisk mieszczan i chłopów. Recytator 6 Miasta wszystkie królewskie w krajach Rzeczypospolitej winny być wolne. Obywatele takowych miast jako ludzie wolni, ziemia w miastach przez nich osiadła, ich domy, wsie i terytoria własnością ich dziedziczną winny pozostawać. Dziedzicom przynależy prawo do zakładania miast z ludzi wolnych na swoich gruntach. Wedle swej woli, winni móc rolników wolnością nadawać. W kilkanaście lat po pierwszym rozbiorze widoczne było odrodzenie narodu. Powszechnie żądano uchwalenia nowych praw, które by zapewniły Polsce siłę i rozwój. Narrator 2 W Warszawie zebrał się sejm, zwany Sejmem Czteroletnim, gdyż obradował przez cztery lata. Obradom przewodniczył marszałek Stanisław Małachowski, a wśród posłów przeważali ludzie mądrzy i rozsądni, szczerzy patrioci. Sejm ten uchwalił prawo pozwalające mieszczanom zajmować urzędy i wybierać posłów do sejmu. Postanowił także zwiększyć liczbę wojska do 100 000. Narrator 2 Zobaczmy, co działo się na warszawskiej Starówce tego pamiętnego dnia. Obrazek sceniczny Odsłonięcie dekoracji z Placu Zamkowego w Warszawie np. namalowany na szarym papierze fragment Zamku Królewskiego z Kolumną Zygmunta. Recytatorzy przebrani za XVIII wiecznych mieszczan i szlachtę. Recytator I (zwracając się do innego recytatora) Cóż to za święto takie radosne, że miasto całe drży i faluje? Czy wracającą lud wita wiosnę? Czy na cześć wiosny tak wiwatuje? Recytator II (odpowiadając) O, coś większego Polska dziś święci! To Konstytucja Trzeciego Maja! Akt wielki, ważny, godny pamięci, Co naród cały jednością spaja. Recytator III ( mówi do innych z wielkim przejęciem) Biją dzwony... Pieśń radosna poprzez cały leci kraj, w złotym słońcu wstała wiosna i z nią drogi Trzeci Maj...
Recytator IV (mieszczka warszawska) - Co to za wrzawa?! Co to za hałasy?! Cóż to za czasy!!! Recytator V Grają trąby... dzwonią dzwony, radość dziś napełnia kraj. (...) Wiwat! Wiwat Trzeci Maj! Recytator IV (mieszczka) - Jak to?! Mówcie co się stało? Recytator II Ano wszystko się udało! Nasi mądrzy patriocici, którzy kochają Polskę zadbali, by jej już nigdy nikt nie deptał cudzym wojskiem. Recytator III W dniu trzeciego maja posłowie nam mili nową KONSTYTUCJĘ zgodnie uchwalili! Recytator V Potem wzięto króla wspólnie na ramiona. Zabłysła mu w słońcu Ojczysta Korona... Recytator IV ( mieszczka) - Widziałeś to Waćpan? Recytator V - Widziałem. W owe chwile szczęśliwe (... ) i senat i posły W dniu Trzeciego maja w ratuszowej sali Zgodzonego z narodem króla fetowali. A potem wołano: Wiwat król kochany! Recytator III Wiwat sejm! Recytator II Wiwat naród! Wszyscy razem Wiwat wszystkie stany! Recytator II Szlachta, mieszczanie, lud uciskany Stają się równi w obliczu prawa.
Wiwat Sejm! Naród i wszystkie stany! (razem) Takim okrzykiem brzmi wciąż Warszawa. Recytator III Będzie pod opieką wieśniak i mieszczanin, ulepszymy prawa, by rządzić się sami. Veto Nie pozwalam! - nie zdarzy się więcej. Obroni nas wojsko: dzielne sto tysięcy... Recytator I Bo oto dzisiaj równi z równymi, Równość i jedność na polskiej ziemi Dłonie podają w braterskiej zgodzie. Więc ciesz się, Polsko! Ciesz się narodzie! ( ukłon; zsunięcie dekoracji) Narrator 3 Nowa konstytucja, uchwalona 3 maja 1791 roku oddawała lud wiejski pod opiekę rządu, znosiła prawo zrywania sejmu jednym głosem sprzeciwu, ustanawiała dziedziczność tronu. Naród polski przyjął ją jako zapowiedź zmiany na lepsze. Polonez 3 maja chórek szkolny (3 zwrotki) Z takiego przebiegu wydarzeń w Polsce bardzo niezadowoleni byli zwolennicy Rosji, ślepo... Dostęp do pełnej treści możliwy po zalogowaniu. Literka.pl Literka.pl