BR-01.0063-7-20/03 PROTOKÓŁ NR 23/03 z posiedzenia Komisji Mieszkalnictwa Rady Miasta Krakowa, które odbyło się 30 października 2003 roku w sali 303 Urzędu Miasta Krakowa W posiedzeniu, któremu przewodniczył Jerzy Fedorowicz - Przewodniczący Komisji uczestniczyli członkowie Komisji oraz zaproszeni goście. Listy obecności stanowią odpowiednio załączniki nr 1 i 2 do protokołu. Przewodniczący Komisji o godzinie 14.40 otworzył posiedzenie i po powitaniu członków Komisji oraz zaproszonych gości stwierdził, że w posiedzeniu uczestniczy 5 członków Komisji co stanowi quorum pozwalające na podejmowanie prawomocnych decyzji. Następnie przedstawił porządek posiedzenia. Komisja bez uwag przyjęła następujący porządek posiedzenia: 1.Zaopiniowanie polityki mieszkaniowej Gminy Miejskiej Kraków (druk nr 292). 2.Zaopiniowanie projektu uchwały w sprawie sprzedaży lokali użytkowych stanowiących własność Gminy Miejskiej Kraków (druk nr 303). 3.Sprawy bieżące, rozpatrzenie korespondencji. Ad. 1. Zaopiniowanie polityki mieszkaniowej Gminy Miejskiej Kraków (druk nr 292). Jerzy Fedorowicz - Przewodniczący Komisji przypomniał, że na poprzednim posiedzeniu projekt polityki mieszkaniowej został przedstawiony Komisji i zaproponował, aby obecnie od razu przejść do dyskusji. W dyskusji, w której udział wzięli: Wiesław Misztal, Kajetan d`obyrn, Bogusław Kośmider, Stanisława Urbaniak - Zastępca Prezydenta Miasta, Eugeniusz Roganowicz - Dyrektor Wydziału Mieszkalnictwa, Elżbieta Szczawińska - Zastępca Dyrektora Wydziału Mieszkalnictwa, Jadwiga Wójcik - Prezes Stowarzyszenia Lokatorzy w Obronie Prawa m.in.: Wiesław Misztal przedstawił swoją ocenę projektu. Zwrócił uwagę, że skupia się on na realizacji potrzeb socjalnych mieszkańców, na wypełnianiu obowiązkowych zadań m.in. zabezpieczeniu mieszkań w związku z wyrokami sądów o eksmisji, katastrofami budowlanymi itd. Bardzo mało zapisów dotyczy polityki mieszkaniowej wychodzącej naprzeciw ogółowi mieszkańców. Polityka zakłada pozyskiwanie mieszkań komunalnych i socjalnych i gospodarowanie nimi. Celem polityki powinno być zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych i Gmina nie powinna ograniczać się tylko do części socjalnej, ale wspomagać wszystkie grupy mieszkańców np. budownictwo prywatne poprzez ułatwienia w uzyskiwaniu decyzji WZiZT, pozwoleń na budowę, poprzez odpowiednią politykę planistyczną, uzbrajanie terenów itd. Odnosząc się do konkretnych zapisów stwierdził m.in. że gmina nie powinna remontować pustostanów przed przydziałem, tylko pozostawić to przyszłym lokatorom, Gmina powinna wychodzić ze wspólnot mieszkaniowych, wydawanie gminnych środków na remonty powinno być uzależnione od wyjścia ze wspólnot, aby środki były racjonalnie wydawane. Należy się zastanowić czy celowe jest zwiększanie czynszu skoro większość osób korzystających z dodatków mieszkaniowych to lokatorzy mieszkań w zasobie komunalnym. Zwiększenie czynszów będzie oznaczać zwiększenie ilości osób uprawnionych do pobierania dodatków. Jeśli chodzi o budownictwo i pozyskiwanie mieszkań to jego zdaniem gmina powinna się skupić na powiększaniu zasobu mieszkań socjalnych
2 natomiast nie powinna powiększać zasobu mieszkań komunalnych. Osoby ubiegające się o mieszkania komunalne powinny mieć możliwość pozyskania mieszkań np. poprzez TBS-y. Gmina nie powinna być inwestorem budownictwa mieszkaniowego, ponieważ są wyspecjalizowane firmy, które się tym zajmują. Koszt budowy mieszkań przez Gminę na pewno będzie wyższy niż poprzez wyspecjalizowane firmy. Gmina powinna np. zamawiać mieszkania u tych firm. Kajetan d`obyrn pytał o analizy finansowe dotyczące dochodów z czynszów oraz wydatków na remonty i dodatki mieszkaniowe, np. przy określonej stawce czynszu ile gmina może przeznaczyć na dodatki mieszkaniowe, a ile na remonty, jaka powinna być stawka czynszu, aby można było przeprowadzić niezbędne remonty. Zwrócił uwagę na niejasny podział kompetencji między Wydziałem Mieszkalnictwa a Zarządem Budynków Komunalnych. Zwracając uwagę na ponoszone przez Miasto duże koszty niezwiązane bezpośrednio z utrzymaniem budynków pytał czy nie wymaga to regulacji stanów prawnych. W związku ze strategią inwestycyjną w zakresie pozyskiwania mieszkań pytał, czy celowe jest przeznaczanie pod budownictwo komunalne terenów np. przy ul. Lubostroń, które są bardzo drogie, czy nie korzystniej byłoby sprzedać te tereny, a budować na terenach tańszych. Stwierdził także, że budowanie pełno standardowych mieszkań nie jest zadaniem pierwszoplanowym gminy. Powinno być jasno określone jakie mieszkania gmina chce nabywać. Priorytetem jest pozyskanie mieszkań socjalnych i zamiennych, aby Gmina nie płaciła wysokich odszkodowań. Poruszył sprawę uzbrajania terenów pod budownictwo mieszkaniowe zwracając uwagę, że mogłoby być finansowane m.in. z Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Bogusław Kośmider podziękował za przygotowanie projektu polityki mieszkaniowej, które wymagało dużo pracy. Jednocześnie stwierdził, że projekt powinien określać wymierne i realizowalne cele. Powinny być przedstawione w formie tabelarycznej nakłady, koszty i źródła finansowania. Należy przygotować harmonogram realizacji poszczególnych zadań (terminy realizacji poszczególnych zadań i cele jakie zostaną osiągnięte). Wyraził zaniepokojenie rezygnacją z pozyskiwania mieszkań poprzez TBS-y, zwracając uwagę, że są one tańsze m.in. ze względu na środki z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Jego zdaniem Gmina powinna wcześniej określić ile mieszkań będzie kupować w kolejnych latach i jakimi mieszkaniami jest zainteresowana oraz dążyć do przyspieszenia procesu inwestycyjnego poprzez usprawnienie wydawania decyzji WZiZT i pozwoleń na budowę oraz poprzez uzbrajanie terenów. Zwrócił także uwagę, że nie sprawdziło się funkcjonowanie ZBK jako jednostki budżetowej. Poruszył sprawę wspólnot mieszkaniowych i remontów. Za strategiczne sprawy uznał: politykę czynszową (Miasto nie powinno poprzez niskie czynsze dopłacać do tych mieszkańców, których stać na zapłatę, powinny być wyższe czynsze i przez to Miasto miałoby do zagospodarowania wyższe środki m.in. na dodatki mieszkaniowe, które mogłoby przeznaczyć dla najbardziej potrzebujących. W ciągu najbliższych 2 lat powinna być przygotowana nowa polityka czynszowa), sprawę pozyskiwania mieszkań (przy polityce czynszowej zmierzającej do czynszu rynkowego Gmina nie powinna pozyskiwać mieszkań komunalnych. Gmina powinna zabezpieczać mieszkania dla najbiedniejszych mieszkańców, czyli mieszkania socjalne, natomiast dla tych osób, które stać na czynsz powinny być np. mieszkania w TBS-ach). Jego zdaniem projekt nie uwzględnia nowych zasad finansowania samorządu, zgodnie z którymi gmina ma otrzymywać mniej subwencji i dotacji a mieć więcej udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. W związku z tą zmianą Miastu powinno zależeć na przybywaniu do Krakowa nowych mieszkańców, którzy płaciliby podatki. Należy w tym kierunku kreować politykę miasta np. poprzez dawanie możliwości nabywania gruntów czy nieruchomości. Jego zdaniem nie należy przyspieszać przyjęcia polityki mieszkaniowej, tylko zastanowić się o co jeszcze ją uzupełnić, być może należy
3 uzupełnić o sugestie zgłaszane podczas posiedzenia Komisji. Zapowiedział, że jeśli nie zostaną wprowadzone poprawki przez Prezydenta to on zgłosi na sesji propozycje poprawek. Jadwiga Wójcik - Prezes Stowarzyszenia Lokatorzy w Obronie Prawa zwróciła uwagę na zwiększającą się ilość wpływających do Gminy wniosków o mieszkania socjalne w związku z wyrokami eksmisyjnymi. Wynika to m.in. z ubożenia społeczeństwa i zwiększania się grupy osób, których nie stać na płacenie czynszu. W ubiegłym roku nie zrealizowano ponad 300 wyroków eksmisyjnych. Z ustawy wynika, że jeśli Gmina nie zapewni mieszkania socjalnego to właściciel mieszkania, którego lokator posiada wyrok eksmisyjny może żądać odszkodowania od Gminy. Gmina powinna również zapewnić mieszkania zamienne dla lokatorów prywatnych kamienic, którym upływa termin 3 letniego wypowiedzenia. Poruszyła również sprawę wysokości czynszów w lokalach gminnych i prywatnych (duża różnica w wysokości czynszów - dwie kategorie mieszkańców), konieczność zapewnienia przez Gminę mieszkań zamiennych na czas remontów kamienic w związku z decyzjami Inspektora Nadzoru Budowlanego o konieczności remontu ze względu na zagrożenie życia i częste trudności z odzyskaniem mieszkań po remoncie (luka prawna). Jej zdaniem nadzór budowlany powinien wydawać decyzje o zagrożeniu budowlanym, tylko gdy takie istnieje, aby Gmina nie była wykorzystywana. Elżbieta Szczawińska udzielając wyjaśnień w związku z uwagami zgłoszonymi przez członków Komisji m.in. stwierdziła, że w przedstawionej polityce skupiono się na dwóch podstawowych sprawach tj. pomocy społecznej i gospodarowaniu zasobem mieszkaniowym. Dopiero jako kolejną sprawę uwzględniono rolę Gminy jako animatora rozwoju mieszkalnictwa. Poinformowała, że równocześnie opracowywana jest strategia rozwoju miasta, która również obejmuje sprawy związane z mieszkalnictwem i będzie je przedstawiać szerzej m.in. z uwzględnieniem takich spraw jak planowanie przestrzenne, wydawanie decyzji. Polityka mieszkaniowa dotyczy tylko spraw najważniejszych. Poinformowała, że w posiedzeniu Komisji uczestniczą przedstawiciele zespołu, który opracowuje strategię rozwoju miasta w zakresie mieszkalnictwa. W związku z uwagą dotycząca remontu pustostanów poinformowała, że Gmina remontuje lokale przeznaczane na mieszkania socjalne, ponieważ ich przyszłych najemców nie stać na remont. Odnosząc się do tematu czynszów i dodatków mieszkaniowych poinformowała, że 14 tys. osób korzysta rocznie z dodatków, z tego 6 tys. mieszka w zasobie komunalnym. Zwróciła uwagę, że na ilość korzystających z dodatków ma wpływ nie tylko wysokość czynszów, ale także np. ceny za media. Poinformowała, że z informacji jakie podał Krakowski Sejmik Spółdzielni Mieszkaniowych wynika, iż gospodarka lokalami użytkowymi pozwala na obniżenie czynszu w spółdzielniach mieszkaniowych o 40-60%. Tymczasem ZBK nie dysponuje obecnie środkami z lokali użytkowych. Większość czynszów gminy to czynsze socjalne, które wynoszą 0,52 zł za m 2. Poinformowała, że Wydział postara się przygotować do II czytania symulacje dotyczące czynszów i remontów. Przyznała rację, że gmina potrzebuje przede wszystkim lokali socjalnych. Jednocześnie stwierdziła, że lokali socjalnych nie uda się pozyskać na wolnym rynku, tylko poprzez zamienianie na nie lokali o obniżonym standardzie. Poinformowała, że Gmina nie będzie sama budowała mieszkań, tylko ogłosi przetarg, w którym wyłoni wykonawcę. Budowy byłyby realizowane na terenie gminnym i Miasto miałoby możliwość uzgodnienia na etapie projektu struktury mieszkań jakie potrzebuje. W związku z uwagami dotyczącymi terenów pod budownictwo komunalne poinformowała, że pracuje zespół pod kierownictwem Pana Kazimierza Bujakowskiego - Pełnomocnika Prezydenta ds. tworzenia zasobów nieruchomości Miasta Krakowa i Skarbu Państwa, który ma wskazać wszystkie tereny Miasta, które mogą być przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe. Tereny, które zostały wymienione w projekcie, to tereny przeznaczone pod budownictwo w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Poinformowała, że budownictwo komunalne będzie budowane na obrzeżach,
4 będą to pojedyncze budynki. Gmina nie może budować mieszkań niepełnostandardowych, dlatego będą budowane pełnostandardowe i później będą np. zamieniane na lokale komunalne o obniżonym standardzie lub przeznaczane na lokale zamienne. Poinformowała, że Miasto nie rezygnuje z pozyskiwania mieszkań poprzez TBS-y, jednak rynek mieszkań w TBS-ach jest płytki, nie zawsze odpowiadają one potrzebom Gminy. W związku z uwagami dotyczącymi zapewnienia mieszkań najemcom, którym upływa 3-letni okres wypowiedzenia, poinformowała, że o taką pomoc zgłosiło się ok. 500 osób. Wszystkie osoby, które spełniają kryteria kierowane są do TBS-ów. Po wysłuchaniu wyjaśnień Kajetan d`obyrn zgłosił wniosek formalny o nie opiniowanie projektu na obecnym posiedzeniu Komisji i o wystąpienie do Prezydenta Miasta z wnioskiem o przedstawienie analizy finansowej i harmonogramu realizacji polityki mieszkaniowej oraz o przedstawienie stanowiska w sprawie uwag do projektu zgłaszanych podczas posiedzenia Komisji. Komisja w obecności 7 osób - 7 głosami za - jednomyślnie przyjęła zaproponowany wniosek. Ad. 2. Zaopiniowanie projektu uchwały w sprawie sprzedaży lokali użytkowych stanowiących własność Gminy Miejskiej Kraków (druk nr 303). Projekt uchwały przedstawiła Teresa Bulińska z Zarządu Budynków Komunalnych. Poinformowała, że dotyczy on sprzedaży lokali użytkowych, które nie znalazły najemcy po przeprowadzeniu co najmniej trzech przetargów pisemnych na najem oraz lokali, których własność stanowi jedyny udział Gminy w danym budynku. Przedstawiła zasady proponowanej sprzedaży. Poinformowała, że obecnie jest 115 takich lokali a szacowane wpływy, które miasto powinno uzyskać ze sprzedaży to ok. 4 mln zł. Maria Huk - Z-ca Dyrektora Wydziału Skarbu poinformowała, że Wydział Skarbu będzie prowadził czynności związane ze sprzedażą danego lokalu po wyłonieniu nabywcy. Koszty wyceny i wyodrębnienia lokali będą ponosić przyszli nabywcy. W dyskusji, w której udział wzięli: Adam Udziela, Bogusław Kośmider, Wiesław Misztal, Kajetan d`obyrn, Teresa Bulińska, m.in. zwracano uwagę, że intencją Radnych, którzy składali projekt uchwały w sprawie sprzedaży lokali użytkowych była sprzedaż wszystkich lokali użytkowych (z wyjątkiem tych, które nie powinny być sprzedane z ważnych powodów jak np. interes gminy, obiekty zabytkowe itp.), aby dotychczasowi najemcy, prowadzący w tych lokalach działalność mogli je zakupić na własność. Oczekują tego m.in. środowiska kupców, przedsiębiorców. Tymczasem przedstawiony projekt zakłada sprzedaż tylko małej części lokali użytkowych i to tych, których nikt nie zechciał dotychczas wynająć. Zdaniem członków Komisji przedstawiony projekt może być drugim krokiem po sprzedaży garaży, natomiast Prezydent powinien przygotować pełną koncepcję sprzedaży lokali użytkowych, która powinna określać termin jej realizacji, przedmiot sprzedaży (które lokale będą sprzedawane a które nie) oraz przeznaczenie pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży. Zwracano uwagę, że sprzedaż powoduje zmniejszenie wpływów z wynajmu, które obecnie są przeznaczane na mieszkalnictwo (m.in. na wypłatę dodatków mieszkaniowych), natomiast może być źródłem dużych dochodów Gminy w okresie sprzedaży, które powinny być odpowiednio wykorzystane. Prezydent powinien przedstawić analizę pozytywnych i negatywnych skutków sprzedaży, powinien wskazać na co zostaną przeznaczone środki uzyskane dzięki sprzedaży oraz czym zostaną zastąpione wpływy z wynajmu, które były dotychczas przeznaczane na dodatki mieszkaniowe. Wiesław Misztal poinformował, że przygotował poprawkę do przedstawionego projektu uchwały, która wyczerpuje całość zagadnienia sprzedaży lokali użytkowych. Propozycja
5 zostanie przekazana wszystkim klubom radnych, aby mogły się z nią zapoznać. Jeśli będzie taka wola to poprawka zostanie zgłoszona. Poinformował, że przygotowując tą poprawkę zapoznał się z ok. 20 uchwałami w tej sprawie z innych miast. Uchwała ma przede wszystkim pomóc kupcom i małym przedsiębiorcom. Kajetan d`obyrn zwrócił uwagę, że rozstrzyganie o sprzedaży wszystkich lokali użytkowych w formie poprawki do projektu uchwały nie jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ do poprawki nie ma już możliwości wprowadzania poprawek, tymczasem nie ze wszystkimi proponowanymi zapisami się zgadza. Jego zdaniem projekt powinien np. określać, które lokale nie powinny być sprzedane, należy się zastanowić, czy nie dać preferencji przy zakupie wspólnotom mieszkaniowym, jeśli najemca nie skorzysta z prawa pierwszeństwa itd.. Zaproponował, aby pozwolić Prezydentowi przygotować odrębny projekt w sprawie całościowej sprzedaży lokali użytkowych. Prezydent powinien przedstawić skutki finansowe tej sprzedaży dla Gminy. Adam Udziela wyraził pogląd, że pieniądze ze sprzedaży powinny być przeznaczone na budownictwo mieszkaniowe. Jego zdaniem Miasto powinno wyzbywać się własności, aby pozyskać podatek katastralny, który zostanie wprowadzony w najbliższych latach, a nie być jego płatnikiem. Wiesław Misztal wyraził wątpliwość czy Prezydent przygotuje projekt uchwały w sprawie całościowej sprzedaży lokali użytkowych. Przypomniał, że Radni zabiegają o przygotowanie takiego projektu od ubiegłej kadencji. Jego zdaniem Rada powinna opowiedzieć się czy jest za sprzedażą, czy nie i temu m.in. ma służyć proponowana przez niego poprawka. Jego zdaniem sprzedaż lokali nie nastąpi szybko, będzie trwała przez wiele lat i będzie źródłem dochodów dla Miasta. Bogusław Kośmider zaproponował, aby potraktować omawiany projekt jako pilotaż do dużej sprzedaży lokali użytkowych i zaopiniować go pozytywnie. Projekt w sprawie takiej sprzedaży powinien przedstawić Prezydent Miasta, przedstawiając jednocześnie odpowiednie analizy finansowe, m.in. jak zabezpieczy środki na dodatki mieszkaniowe, aby Rada mogła odpowiedzialnie podjąć decyzję. Po dyskusji Komisja w obecności 7 członków Komisji - 7 głosami za - jednomyślnie p o z y t y w n i e zaopiniowała projekt uchwały w sprawie sprzedaży lokali użytkowych stanowiących własność Gminy Miejskiej Kraków (druk nr 303) (Opinia nr 27/03 z 30 października 2003 r.). Ad. 3. Sprawy bieżące, rozpatrzenie korespondencji. Nie zgłoszono spraw bieżących. Wobec wyczerpania przyjętego porządku posiedzenia - Przewodniczący Komisji - o godzinie 17.20 zamknął obrady. Przewodniczący Komisji Protokołowała Jadwiga Jaskiernia Jerzy FEDOROWICZ