ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE OBIEKTÓW SAKRALNYCH bryg. Grzegorz Fischer KM PSP Żory SITP Katowice Żory, 25 września 2013
Zgodnie z art. 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1380) właściciel, zarządca, lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu jest zobowiązany zapewnić jego ochronę przeciwpożarową poprzez: 1. przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych 2. wyposażenie budynku, obiektu lub terenu w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze 3. zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji 4. przygotowanie budynku obiektu lub terenu do prowadzenia akcji ratowniczej, 5. ustalenie sposobu postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
Kryteria wymaganych zabezpieczeń Kategoria zagrożenia ludzi (ZLI lub ZLIII) Wysokość budynku (liczba kondygnacji) Wielkość strefy pożarowej Liczba osób mogących przebywać w budynku (pomieszczeniu) wpis na listę zabytków wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z KGPSP do wyposażenia w SSP
Podstawowe akty prawne zawierające wymagania ochrony przeciwpożarowej dla budynków - ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1380 z późn. zm.) - rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) - rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) - rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 ze zmianami) - ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 156 poz. 1118 z późn. zm.)
Kontrole w kościołach w Polsce - 2012 rok Skontrolowano 668 kościołów 432 kościoły z usterkami (64,7%)! Stwierdzono nieprawidłowości 1344 Instalacje użytkowe (302 kościoły) Warunki ewakuacji (139 kościołów, w tym 55 mogą stwarzać zagrożenie dla życia ludzi) Instalacja wodociągowa ppoż. (60) Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego (147) Gaśnice (111 kościołów) Pożary w 2012 roku - 52
PRZYCZYNY POWSTANIA POŻARÓW W OBIEKTACH KULTURY (w Polsce) Przyczyna pożaru Nieostrożność % 34 Urządzenia i instalacje elektryczne % 8 Urządzenia ogrzewcze % 7 Wyładowania atmosferyczne % 1 Podpalenia % 30 Inne % 8 Nieustalone % 12
Przykładowe pożary: dachu kościoła w Orzeszu (wada przewodów kominowych, podpalenie?) dachu w kościele w Dębieńsku k. Rybnika (prace pożarowo niebezpieczne); ta sama przyczyna w Gdańsku, sadzy w kominie w kościele św. Pawła w Rudzie Śląskiej (brak czyszczenia przewodów spalinowych), cennego obrazu nad ołtarzem głównym w kościele w Warszawie (zwarcie instalacji elektrycznej), kościoła drewnianego na Podkarpaciu (zwarcie instalacji elektrycznej lub podpalenie), kościoła drewnianego w Czarnowąsach woj. opolskie (podpalenie), uderzenie pioruna w wieżę kościoła w Kłobucku, pożar wieży kościoła w Białymstoku,...
WADY URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
WADY URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
WADY URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH Kontrola instalacji elektrycznej co najmniej raz na 5 lat
URZĄDZENIA GRZEWCZE
INSTALACJA ODGROMOWA
INSTALACJA ODGROMOWA Należy stosować instalację odgromową ze zwodami podwyższonymi Kontrola instalacji odgromowej co najmniej raz na 5 lat
WYPOSAŻENIE W PODRĘCZNY SPRZĘT GAŚNICZY Gaśnica proszkowa BC Gaśnica proszkowa ABC Przegląd co najmniej raz w roku
OZNAKOWANIE EWAKUACYJNE Należy wykonać oznakowanie ewakuacyjne poprzez zastosowanie tablic zgodnych z PN lub podświetlanych znaków ewakuacyjnych
HYDRANTY WEWNĘTRZNE 25 Przegląd co najmniej raz w roku, badanie węży co 5 lat
SYSTEMY SYGNALIZACJI POŻAROWEJ ORAZ STAŁE URZĄDZENIA GAŚNICZE Przegląd co najmniej raz w roku (zgodnie z zaleceniem producenta)
SKŁADOWANIE MATERIAŁÓW PALNYCH
DROGI POŻAROWE
ZAOPATRZENIE W WODĘ DO ZEWNĘTRZNEGO GASZENIA POŻARU Hydranty zewnętrzne przeciwpożarowe powinny być co najmniej raz w roku poddawane przeglądom i konserwacji przez właściciela sieci wodociągowej przeciwpożarowej.
ZAOPATRZENIE W WODĘ DO ZEWNĘTRZNEGO GASZENIA POŻARU
Podstawowe zalecenia profilaktyczne Wykonać na budynku kościoła instalację odgromową ze zwodami poziomymi podwyższonymi. Wykonać zasilanie elektryczne kościoła podziemną linią kablową ze złączem usytuowanym w odległości co najmniej 10 m od budynku. Przy złączu wykonać przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Umieścić grzejniki elektryczne z odkrytą spiralą grzejną w odległości co najmniej 0,5 m od materiałów palnych lub usunąć je z obiektu. Przeprowadzać przeglądy okresowe instalacji odgromowej i elektrycznej nie rzadziej niż raz na 5 lat Wyposażyć obiekty w gaśnice przystosowane do gaszenia ciał stałych cieczy i gazów (gaśnice ABC) oraz utrzymywać je w pełnej sprawności technicznej. Poddawać sprzęt gaśniczy okresowym przeglądom (nie rzadziej niż raz w roku). Wykonać oznakowanie ewakuacyjne obiektu. Usunąć wszelkie materiały palne spod zadaszonych przestrzeni znajdujących się przy ścianach zewnętrznych kościoła.
Opracować Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego. Plan ewakuacji zabytków ruchomych Systematycznie czyścić przewody spalinowe i wentylacyjne. Zabezpieczyćśrodkiem ognioochronnym do właściwości nie rozprzestrzeniania ognia (NRO) drewniane elementy budynku kościoła. Zapewnić możliwość dojazdu pożarowego do budynku kościoła. Zabezpieczyć obiekt kościoła przed dostępem osób postronnych. Dążyć do wyposażenia obiektu kościoła w instalacje sygnalizacji pożaru, stałe urządzenia gaśnicze oraz systemy antywłamaniowe i monitorujące. Istniejące systemy bezpieczeństwa utrzymywać w ciągłej sprawności technicznej i funkcjonalnej. Współpraca z właściwą miejscowo Komendą Państwowej Straży Pożarnej
Urządzenia przeciwpożarowe wykonać na podstawie projektu uzgodnionego z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. W szczególnych przypadkach korzystać z rozwiązań zamiennych (ekspertyzy uzgodnione w KWPSP) Urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice przenośne i przewoźne, powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez ich producentów. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych (Dz. U. Nr 165, poz. 987)
Systemy sygnalizacji pożarowej CEN/TS 54-14:2004
Hydranty wewnętrzne PN-EN 671-1 i/lub EN 671-2
Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne PN-EN 50172:2005
Pozytywne przykłady z Polski
Pozytywne przykłady z Polski
Pozytywne przykłady z Polski
Pozytywne przykłady z Polski
Pozytywne przykłady z Polski
Wykorzystane materiały Materiały z konferencji nt. Ochrony przeciwpożarowej w obiektach zabytkowych w woj. opolskim Dobrzeń k. Opola Czasopismo Ochrona Mienia i Informacji Opracowanie KMPSP Kraków (mł. bryg. mgr inż. Waldemar Cholewa, st. kpt. mgr Adam Wiśniowski) Zdjęcia z portali internetowych Materiały dostępne na stronie KGPSP Informacje ze strony Narodowego Instytutu Dziedzictwa
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Kontakt: KMPSP Żory gfischer@poczta.fm gfischer@wp.pl Tel. 505951211