Kazdy jest kmus ptrzebny edycja 3 Brszura dla nauczycieli szkól pdstawwych klas IV-VI
kazdy jest kmus ptrzebny Sprawiedliwść Prfesr Annie Świderkównie Gdyby wszyscy mieli p cztery jabłka gdyby wszyscy byli silni jak knie gdyby wszyscy byli jednakw bezbrnni w miłści gdyby każdy miał t sam nikt nikmu nie byłby ptrzebny Dziękuję Ci że sprawiedliwść Twja jest nierównścią t c mam i t czeg nie mam nawet t czeg nie mam kmu dać zawsze jest kmuś ptrzebne jest nc żeby był dzień ciemn żeby świeciła gwiazda jest statnie sptkanie i rzłąka pierwsza mdlimy się b inni się nie mdlą wierzymy b inni nie wierzą umieramy za tych c nie chcą umierać kchamy b innym serce wychłódł list przybliża b inny ddala nierówni ptrzebują siebie im najłatwiej zrzumieć że każdy jest dla wszystkich i dczytywać całść Ks. Jan Twardwski Szanwni Państw! Pmysłdawcą prjektu Każdy jest kmuś ptrzebny jest Fundacja Anny Dymnej Mim Wszystk. Od pnad 10 lat dkładamy wszelkich starań, aby zaangażwać w swje prjekty jak największą liczbę wlntariuszy. W czasie najbardziej intensywnych prac, wspiera nas pnad 200 wlntariuszy. Dzięki ich pmcy i zaangażwaniu, z rku na rk udaje się nam pmóc craz większej liczbie chrych i niepełnsprawnych sób z całej Plski. Prjekt Każdy jest kmuś ptrzebny pwstał z chęci pdzielenia się naszymi dświadczeniami z działań wlntariatu. Realizujemy g w Krakwie i pwiecie krakwskim, pnieważ t właśnie tutaj ma siedzibę nasza Fundacja. Pdczas sptkań z uczniami i ich wychwawcami, pkazujemy na knkretnych przykładach, jak wielką wartść ma pmaganie, zarówn dla sby, która trzymuje wsparcie, jak i dla tej, która je fiarwuje. Prwadzne przez nas zajęcia udwadniają, że bez względu na t kim jesteśmy i z czym się zmagamy Każdy jest kmuś ptrzebny! Dzięki wsparciu finanswemu Wjewództwa Małplskieg, mżemy realizwać nasz prjekt już p raz trzeci. Jesteśmy wdzięczni za zaufanie, którym zstaliśmy bdarzeni. Dłżymy wszelkich starań, aby tegrczna edycja wnisła jak najwięcej wartści w życie uczniów raz całej spłecznści szklnej, która zechce się w nią zaangażwać. Dziękujemy, że są Państw z nami! Katarzyna Walaszek, kierwnik Biura Młdych Fundacji Anny Dymnej Mim Wszystk, krdynatr prjektu Każdy jest kmuś ptrzebny. 2 3
O prjekcie Prjekt Każdy jest kmuś ptrzebny adreswany jest d uczniów szkół pdstawwych klas IV-VI raz ich wychwawców. Jeg główny cel t prmwanie wlntariatu, a także rzwijanie pstaw prspłecznych wśród uczniów i współdziałania na rzecz spłecznści klaswej, szklnej raz lkalnej. Idea prjektu wpisana jest w jeg nazwę Każdy jest kmuś ptrzebny (tytuł nawiązuje d wiersza ks. Jana Twardwskieg). W trakcie zajęć uczniwie wspólnie z prwadzącymi warsztaty, pszukują dpwiedzi na pytania: W jaki spsób mgę pmagać?, W jaki spsób mgę pprsić pmc?, Jak się czuję, kiedy pmagam i jak się czuję, kiedy ktś mi pmaga?, Na czym plega różnica między pmaganiem a wlntariatem?, Jakie cechy pwinien mieć superwlntariusz (w prjekcie nazywany jest n )?, W jaki spsób sam mgę stać się?. Zanim rzpczęły się 1. i 2. edycja prjektu, pracwnicy i wlntariusze Fundacji przeprwadzili w 2011 r. zajęcia piltażwe, dzięki którym zyskali wiedzę i umiejętnści ptrzebne d realizacji prjektu. W zajęciach piltażwych wzięli udział uczniwie siedmiu klas integracyjnych, ze Szkły Pdstawwej nr 12 i Szkły Pdstawwej nr 158 w Krakwie. W parciu te dświadczenia pwstały scenariusze zajęć, z któycja 2. ed ktu rymi mgą się Państw zapznać na str. 6-9. e prj W 2012 r. dbyła się pierwsza edycja prjektu. Zajęcia miały miejsce wówczas w dziewięciu klasach trzech szkół pdstawwych: nr 12, nr 105 i nr 162 w Krakwie. Rk później dbyła się druga edycja prjektu, w którą zaangażwani zstali uczniwie Publicznej Szkły Pdstawwej Sióstr Salezjanek im. bł. Laury Vicuna i Prywatnej Szkły Salwatr w Krakwie raz Zespłu Szkół im. Władysława Jagiełły w Tenczynku (każda ze szkół wytypwała d udziału w prjekcie p jednej klasie). Owcem bu edycji prjektu Każdy jest kmuś ptrzebny był zainicjwanie wspólneg działania na rzecz spłecznści klaswej, szklnej lub lkalnej. Najciekawsze prjekty zstały nagrdzne statuetką. Czym jest wlntariat? Wlntariat (łac. vlntarius dbrwlny) t dbrwlna, bezpłatna, świadma praca na rzecz innych lub całeg spłeczeństwa, wykraczająca pza związki rdzinn-kleżeńsk-przyjacielskie. Działalnść wlntariuszy w Plsce regulują ustawy: 1. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. działalnści pżytku publiczneg i wlntariacie (Dz.U. 2003 nr 96 pz. 873 ze zm.). 2. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. Przepisy wprwadzające ustawę działalnści pżytku publiczneg i wlntariacie (Dz.U. 2003 nr 96 pz. 874 ze zm.). kt mze byc wlntariuszem? Wlntariuszem jest każda sba fizyczna która bez wynagrdzenia, wyknuje świadczenia na rzecz uprawninych rganizacji i instytucji na zasadach kreślnych w ustawie działalnści pżytku publiczneg i wlntariacie. Wlntariusz pwinien psiadać kwalifikacje i spełniać wymagania dpwiednie d rdzaju i zakresu wyknywanych świadczeń, jeżeli bwiązek psiadania takich kwalifikacji i spełniania stswnych wymagań wynika z drębnych przepisów (za Ustawą działalnści pżytku publiczneg i wlntariacie). Czy wlntariuszem mże zstać sba niepełnletnia? Wlntariuszem mże zstać również sba niepełnletnia. Pd warunkiem, że uzyska zgdę rdziców lub piekunów prawnych. Jakie cechy pwinien mieć wlntariusz? W trakcie sptkań w krakwskich szkłach pdstawwych uczniwie klas IV-VI wymienili następujące cechy: bystry, lubiany, pracwity, wytrwały, uczciwy, sympatyczny, dbry, dważny, szczery, ciekawy, radsny, uparty, inteligentny, kulturalny i punktualny. Lista jest nadal twarta Więcej na temat zasad dtyczących wlntariatu: www.biurmldych.rg Pd adresem www.ng.krakw.pl znajduje się lista krakwskich rganizacji pzarządwych, w których działania mżna się zaangażwać. 4 5
Scenariusze lekcji dtyczace wlntariatu jest punktualny Główny nacisk w prjekcie Każdy jest kmuś ptrzebny zstał płżny na zajęcia warsztatwe, które pzwlą ucznim wczuć się w prpnwane wzrce i idee raz twórcz się w nie zaangażwać. Prjekt zakłada dwa 90-minutwe sptkania z każdą z klas. zajecia nr 1 W trakcie pierwszych zajęć prpagwane są takie wartści jak: zaangażwanie, empatia, dwaga, dpwiedzialnść, tlerancja, umiejętnść słuchania, gra fair, szanwanie dmiennści i dstrzeżenie wartści w tym, że każdy z pszczególnych uczniów jest inny d pzstałych człnków grupy, a tym samym wyjątkwy. Pdczas zajęć warsztatwych uczniwie mają za zadanie m.in. wskazanie mcnych cech swjej klasy raz pzytywnych cech pszczególnych człnków grupy. P zakńczeniu zadania uczniwie pwiadają tym, jak się czuli, słysząc pzytywne pinie na własny temat i na temat swjej klasy. Zadanie 1 Każdy z uczniów się przedstawia. W tym czasie jedna z sób prwadzących zajęcia pisze na kartce samprzylepnej jeg imię i nakleja mu kartkę w widcznym miejscu (w przypadku, gdy zajęcia prwadzi wychwawca, nie jest t knieczne). Zadanie 2 Każdy z uczniów trzymuje kartkę frmatu A4, na której dryswuje swją dłń. Wewnątrz dłni wpisuje swje imię i nazwisk. P zewnętrznej strnie dłni pisze: Lubię Cię za.... Kartki krążą dtąd p klasie, aż wszyscy uczniwie napiszą, za c lubią pzstałych klegów i kleżanki. Następnie prwadzący zajęcia dczytują je na frum klasy. Zadanie 3 W czasie zajęć mówimy ucznim, że zł jest łatwe, a dbr jest przymitem bhaterów. Pytamy kt jest dla nich bhaterem? Prsimy wymienienie knkretnych sób i pstaci. Jakie cechy pwinien ich zdaniem mieć prawdziwy bhater? Niech wypiszą te cechy na kartkach, a ptem, p klei, na głs przeczytają. Osba prwadząca zapisuje je na tablicy. Zadanie 4 Uczniwie dzielą się na dwu-, trzysbwe grupy (najlepiej jeśli będą t sby siedzące w tej samej ławce alb bk siebie). Każda z grup trzymuje puzzle, z których będzie musiała ułżyć zdanie, dzięki któremu dkryje klejne cechy, jakie pwinien psiadać wzrwy wlntariusz, czyli. P ułżeniu tekstu, każda z grup czyta głśn dkryte zdanie, dknując jeg interpretacji, a następnie pdchdzi d tablicy i zapisuje tekst w dpwiednim miejscu (pszczególne zdania będą pnumerwane). P złżeniu wszystkich cytatów pwstaje braz. Każdy z uczniów trzyma puzzle, które będzie mógł również ułżyć samdzielnie w dmu, a następnie fiarwać kmuś innemu. dziala bezintereswnie jest pracwity Na mzna liczyc jest dpwiedzialny Pdsumwanie zajec: nie bi sie nwych wyzwan ma pczucie humru mzna zaufac jest dwazny ptrafi sluchac Przypmnienie wszystkich pzytywnych cech, które były wymieniane w trakcie sptkania. Uświadmienie ucznim, że każdy z nich mże mieć te wszystkie dbre cechy, jeśli tylk będzie chciał i nad sbą pracwał. Uświadmienie, że każdy z uczniów jest w tej klasie ważny i ptrzebny, b bez nieg nie byłaby t już ta sama klasa. Na zakńczenie prpnujemy zadanie z tratwą. Będzie n zapwiedzią teg, c wydarzy się na klejnym sptkaniu. Ptrzebny będzie duży kartn. Uczniwie dzielą się na kilka małych grup (ich wielkść zależy d wielkści kartnu). Każdy z nich ma sbie wybrazić, że jest t tratwa ratunkwa, d której musi zmieścić się cała grupa, a żeby stał się t mżliwe, pwinni sbie nawzajem pmóc. Pmysł na zadanie z tratwą ratunkwą zstał zaczerpnięty z prgramu prfilaktyczneg Ministerstwa Edukacji Nardwej dla dzieci i młdzieży Jak żyć z ludźmi (umiejętnści interpersnalne). 6 7
u t ia r ta n l w e c a z c y t Scenariusze lekcji d cia zaje 2 nr Celem drugieg sptkania jest uświadmienie ucznim, czym jest pmaganie, jak mądrze pmagać i jaka jest różnica między spntanicznym pmaganiem a wlntariatem. Pdczas zajęć należy nawiązać d pprzednieg mdułu, skupiając się głównie na innści, jej wartści i radzeniu sbie z trudnściami, które czasem ze sbą niesie. Zadanie 2 Próbujemy dpwiedzieć na pytanie, jaka jest różnica między pmaganiem, które jest reakcją na dstrzeżną sytuację, a wlntariatem. W starszych klasach (V, VI) przynsimy słwnik języka plskieg i prsimy przeczytanie definicji pmaganie i wlntariat. W IV klasie rzmawiamy tym. Mówimy, że pmaganie sam w sbie mże być jednrazwe, bez zbwiązań (dla każdej ze strn) lub takie, w trakcie któreg sba zbwiązuje się d systematycznej pmcy w ramach ściśle kreślnej rganizacji wlntariat. Zadanie 1 - Jak t jest byc sba niepelnsprawna? Celem teg zadania jest wczucie się w rlę sby niepełnsprawnej lub zmagającej się ze ściśle kreślną dysfunkcją. Zadanie będzie plegał na wyknaniu prstych z pzru czynnści, takich jak: napisanie SMS-a, przeczytanie fragmentu książki, twarcie butelki z wdą, zawiązanie butów, wyciągnięcie kartki z kszulki biurwej przy użyciu przedmitów utrudniających wyknywanie tych czynnści, m.in.: rękawic rbczych, zatyczek przeciwhałaswych, kularów z granicznym plem widzenia itp. Część klasy będzie bserwwała sytuację. Następnie uczniwie bserwujący swich klegów, będą mieli za zadanie pmóc tym, którzy sbie nie radzą z zadaniem. P ukńczeniu zadań uczniwie, którzy pmagali, i ci, którzy trzymali pmc, zamienią się rlami. P tych ćwiczeniach dzieci wypwiadają się, jak czuły się w innej niż zwykle sytuacji; na czym plegała trudnść; czy p tym ćwiczeniu mgą pwiedzieć, że sbm z niepełnsprawnścią trudniej jest wyknać jakieś czynnści; czy my mżemy im jakś pmóc. Pwracając d knkretnych sytuacji, pwiadamy, w jaki spsób mżemy pmóc; jak pytać sby t, czy ptrzebują pmcy; c zrbić w sytuacji, kiedy sami ptrzebujemy pmcy; w jaki spsób mżemy nią pprsić. Zaknczenie: Prpnujemy ucznim, aby każdy z nich zaprpnwał prjekt lub działanie na rzecz swjej klasy bądź spłecznści szklnej. Uczniwie trzymują d wychwawcy termin, d któreg mgą zgłaszać pmysły. Najciekawsze zstają pddane pd głswanie, ten, który zdbędzie najwięcej głsów, będzie realizwany przez całą klasę. 8 9
h c y d l M r iu B i j e n m y D Fundacja Anny fundacja anny dymnej "Mim wszystk Jest Organizacją Pżytku Publiczneg. Zstała załżna 26 września 2003 r. przez aktrkę Annę Dymną. Głównym celem Fundacji jest pmc drsłym sbm z niepełnsprawnścią intelektualną. T właśnie dla nich Fundacja prwadzi śrdek Dlina Słńca, Teatr Radwanek raz współrganizuje Ogólnplski Festiwal Twórczści Teatraln-Muzycznej Osób Niepełnsprawnych Intelektualnie Albertiana. Z myślą sbach niepełnsprawnych Fundacja rganizuje Festiwal Zaczarwanej Pisenki im. Marka Grechuty, Ogólnplskie Dni Integracji Zwyciężać Mim Wszystk, wyprawy Każdy ma swje Kilimandżar, a także Akademię Odnalezinych Nadziei. Wkrótce twrzy Warsztaty Terapii Artystycznej w nadmrskim Lubiatwie. Prwadzi również pnad 100 subknt dla dzieci i sób drsłych, które zmagają się z ciężkimi chrbami i niepełnsprawnścią, funduje stypendia, sprzęt raz turnusy rehabilitacyjne. Aby aktywizwać nie tylk spłecznie, lecz także zawdw sby z niepełnsprawnścią, Fundacja załżyła Spółdzielnię Scjalną Republika Marzeń Mim Wszystk. W ciągu 10 lat istnienia Fundacja Anny Dymnej udzieliła pmcy pnad 20 tysiącm sób chrych i niepełnsprawnych z całej Plski. Wiecej na temat Fundacji: www.mimwszystk.rg Anna Dymna wlntariuszach: Czy mżemy cś zmienić? Nie wiem, czy Wy zadajecie sbie takie pytania; nie wiem też, czy znajdujecie na nie dpwiedź. A jednak t właśnie Wy zmieniacie nasz świat. Działacie intuicyjnie, druchami serca, z radścią i wiarą w t, że tak trzeba. Nie umiecie częst dpwiedzieć na pytanie, dlaczeg pmagacie innym, dlaczeg pświęcacie swój czas chrym, samtnym, cierpiącym Tłumaczycie: B ni przecież teg ptrzebują, B sprawia im t radść, B lubię, gdy ktś, dzięki mnie, się uśmiecha, B czuję się wtedy ptrzebny i w góle jest jakś jasn i lekk!. I dziwicie się nieraz, że ktś mże zadawać takie pytania. Dla Was pmc drugiemu człwiekwi jest tak czywista jak ddech. 10 Biur Mldych Wlntariusze działający w Fundacji są skupieni w Biurze Młdych. W 2013 r. działał w nim blisk 500 wlntariuszy. Najmłdszy ma kilka lat; najstarszy 75. Pierwszą wlntariuszką Fundacji była i nadal jest Anna Dymna. Funkcję prezesa rganizacji aktrka pełni spłecznie, c znacza, że za pracę wyknywaną na rzecz Fundacji nie trzymuje wynagrdzenia. www.biurm ldych.rg Biur Mldych NAS! DOLACZ DO 11
Szczególwe infrmacje na temat 3. edycji prjektu Kazdy jest kmus ptrzebny : www.biurmldych.rg Organizatr prjektu: Prjekt jest realizwany przy wsparciu finanswym Wjewództwa Małplskieg.