KRYTERIA OCENIANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY DLA KLASY V Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: nawiązuje kontakt werbalny z kolegami i nauczycielem, formułuje pytania i odpowiedzi do sytuacji komunikacyjnej, potrafi samodzielnie połączyć kilka zdań w logiczną wypowiedź, zachowuje porządek chronologiczny w opowiadaniu, nazywa cechy opisując przedmiot, krajobraz, wygląd postaci, potrafi zastosować słownictwo stosownie do intencji wypowiedzi, potrafi opanować pamięciowo krótki tekst poetycki, zna najważniejsze zasady poprawności językowej, dzięki którym jego wypowiedzi są zrozumiałe dla odbiorcy, stosuje się do zaleceń nauczyciela w doskonaleniu umiejętności komunikacji werbalnej, zna podstawowe niewerbalne środki wypowiedzi wzbogacające komunikat werbalny. czyta teksty cicho i rozumie ich ogólny sens, czyta teksty głośno i z pomocą nauczyciela stara się poprawnie akcentować oraz artykułować wyrazy, zna zasady intonacji zdaniowej, zna podział tekstów na artystyczne i użytkowe, prozatorskie i poetyckie, zna podstawowe pojęcia związane ze światem przedstawionym utworu (opowiadania, baśni, legendy, mitu, bajki, komiksu), rozumie informacje zawarte w tekście, Słuchanie słucha i rozumie sens poleceń, odróżnia informacje ważne od mniej ważnych w słuchanym tekście, potrafi sformułować pytania do najważniejszych treści słyszanej wypowiedzi, rozumie intonację nadawcy wypowiedzi. Pisanie buduje wypowiedzenia proste i złożone, kilkuzdaniowe wypowiedzi na określony temat, redaguje proste opowiadanie z dialogiem, zna podstawowe cechy tekstów użytkowych (list, zaproszenie, SMS, ogłoszenie, przepis, instrukcja), nazywa cechy wyglądu postaci fikcyjnej lub rzeczywistej 1
w najprostszej formie zapisuje informacje wybrane z tekstu, tworzy plan ramowy, zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji, pisze czytelnie, zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej. stosuje wiedze językową w zakresie: 1. słownictwa (dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne z podanych w rozsypance, zna wybrane związki frazeologiczne, przysłowia), 2. składni ( pomocą nauczyciela rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń zdanie pojedyncze, złożone, równoważnik zdania, zna różne typy wypowiedzeń - oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego, zna zasady interpunkcji zdania pojedynczego, 1. fleksji (z pomocą nauczyciela rozpoznaje części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek), 2. fonetyki (zna alfabet, dzieli wyrazy na głoski, litery, sylaby, z pomocą nauczyciela zauważa różnicę między wymową a zapisem samogłosek nosowych, głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, zna sposoby zaznaczania miękkości głosek). Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej, angażuje się w rozmowę na określony temat, buduje kilkuzdaniowe wypowiedzi ustne, opowiada i opisuje, używając odpowiednio dobranego słownictwa, buduje wypowiedzi zgodnie z intencją, wygłasza z pamięci teksty poetyckie, zgodnie z intonacją, doskonali umiejętności komunikacji werbalnej, stosując się do zaleceń nauczyciela, wzbogaca komunikat werbalny pozajęzykowymi środkami wyrazu. rozumie ogólny sens tekstów czytanych cicho, ich sens metaforyczny, płynnie czyta teksty głośno, poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy, stosuje zasady intonacji zdaniowej, rozróżnia teksty artystyczne i użytkowe, prozatorskie i poetyckie, rozumie podstawowe pojęcia związane ze świtem przedstawionym utworu fabularnego oraz tekstu poetyckiego (czas wydarzeń, miejsce wydarzeń, bohaterowie, wydarzenia, narrator, świat rzeczywisty, świat fantastyczny, zwrotka, wers, rym, wyraz dźwiękonaśladowczy, epitet, porównanie, wiersz biały), wyszukuje, rozpoznaje i rozumie informacje zawarte w tekście literackim, artykule, instrukcji. Słuchanie rozumie sens poleceń, instrukcji i innych wypowiedzi, selekcjonuje i wykorzystuje usłyszane informacje w samodzielnie tworzonym tekście, na podstawie słyszanego tekstu potrafi sformułować pytania do najważniejszych jego treści. 2
Pisanie pisze wypowiedzi o charakterze artystycznym (opowiadanie z dialogiem, opis) i użytkowym (list, zaproszenie, zawiadomienie ogłoszenie, instrukcja, SMS), opisuje cechy zewnętrzne i wewnętrzne postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, zapisuje najważniejsze informacje, tworzy plan ramowy, zna i stosuje zasady ortografii i interpunkcji, pisze czytelnie, przejrzyście, zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej. stosuje wiedzę językową w zakresie: 1. słownictwa (dopisuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, rozumie wybrane frazeologizmy, przysłowia, powiedzenia), 2. składni( rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń zdanie pojedyncze, złożone, równoważnik zdania, zna różne typy wypowiedzeń - oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego, zna zasady interpunkcji zdania pojedynczego, 3. fleksji (rozpoznaje części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek), 1. fonetyki (posługuje się alfabetem, poprawnie artykułuje głoski, uwzględnia różnicę między zapisem a wymową samogłosek nosowych, głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, oznacza miękkość głosek przez i oraz kreseczkę). Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: podtrzymuje kontakt werbalny z kolegami i nauczycielem, aby wykonać, sprawdzić i poprawić powierzone mu zadanie indywidualne, aktywnie uczestniczy w dyskusji na tematy związane z codziennymi sytuacjami, samodzielnie wypowiada się na temat przeczytanych lektur, argumentuje swoje stanowisko, odwołując się do przeczytanego tekstu, opowiada i opisuje, stosując odpowiednie słownictwo, stosuje niewerbalne środki komunikowania się, wygłasza tekst z pamięci, zwraca uwagę na ważne jego treści, zmusza odbiorcę do refleksji, stosuje się do norm językowych. czyta teksty cicho, rozumiejąc ich sens na poziomie semantycznym oraz odkrywa znaczenie przenośne, stosuje zasady wyrazistej artykulacji i intonacji w czasie płynnego czytania głośnego tekstów literackich, rozpoznaje i wskazuje charakterystyczne cechy różnych tekstów kultury (teksty literackie, użytkowe), przedstawień teatralnych i filmów, rozpoznaje i omawia elementy świata przedstawionego w utworze fabularnym oraz tekście poetyckim (czas wydarzeń, miejsce wydarzeń, bohaterowie, wydarzenia, narrator, świat rzeczywisty, świat fantastyczny, akcja, wątek, chronologia, morał, zwrotka, wers, rym, wyraz dźwiękonaśladowczy, przenośnia, epitet), odczytuje dane z artykułów, instrukcji. 3
Słuchanie słucha poleceń, instrukcji, innych wypowiedzi uczniów i nauczyciela, wyciąga wnioski, sporządza samodzielne notatki, wybiera i wykorzystuje informacje ze słyszanego tekstu dla stworzenia własnej wypowiedzi, rozumie sens przenośny tekstu artystycznego Pisanie samodzielnie redaguje opowiadanie z dialogiem, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci, list, zaproszenie, życzenia, przepis, pamiętnik, proste sprawozdanie, ogłoszenie, zawiadomienie, instrukcję), charakteryzuje postać literacką lub rzeczywistą, podaje i opisuje cechy wyglądu i charakteru, notuje informacje w wybranej formie, tworzy plan ramowy, stosuje charakterystyczne elementy świata przedstawionego oraz właściwą konstrukcję w opowiadaniu, baśni, legendzie, dba o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną pisanej wypowiedzi, pisze czytelnie, przejrzyście, zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej, stosuje akapity. umiejętnie stosuje wiedzę językowa w zakresie: 1. słownictwa (stosuje w zdaniu wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, wykorzystując wybrane frazeologizmy, przysłowia, powiedzenia), 2. składni ( rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń zdanie pojedyncze, złożone, równoważnik zdania, zna różne typy wypowiedzeń - oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego, zna zasady interpunkcji zdania pojedynczego i złożonego, 3. fleksji (rozpoznaje i poprawnie stosuje części mowy: rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki i przysłówki, określa ich formy gramatyczne, nazywa ich funkcję), 4. fonetyki (posługuje się alfabetem, poprawnie artykułuje głoski, uwzględnia różnicę między zapisem a wymową samogłosek nosowych, głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, oznacza miękkość głosek przez i oraz kreseczkę). 5. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń który: nawiązuje i podtrzymuje kontakt werbalny z kolegami oraz nauczycielem, aby skorygować lub udoskonalić powierzone zadanie indywidualne czy zespołowe, udziela twórczych wskazówek, instrukcji co do sposobu pracy grupy, istotnych dla rozwiązania zadania, wykonania polecenia, prowadzi (rozpoczyna, kończy) rozmowę na temat codziennej sytuacji, argumentuje swoje stanowisko w rozmowie, stawia problemowe pytania dotyczące przeczytanej lektury, ustosunkowuje się do wypowiedzi innych kolegów, 4
twórczo opowiada i opisuje, dostosowuje rodzaj komunikatu do sytuacji nadawczo-odbiorczej i celu wypowiedzi, wygłaszając tekst z pamięci, wskazuje na funkcję ekspresywną utworu, dokonuje korekty własnej wypowiedzi. czyta teksty cicho i rozumie ich sens na poziomie semantycznym oraz krytycznotwórczym, płynnie czyta głośno i podkreśla sensy utworu ważne dla rozumienia na poziomie semantycznym i krytycznym, analizuje elementy świata przedstawionego w utworze, odczytuje, przetwarza, wykorzystuje dane z instrukcji, schematów, wykresów, tabel itp. Słuchanie słuchając tekstu artystycznego, zauważa jego sens przenośny, słucha poleceń, instrukcji w celu samodzielnego lub zespołowego wykonania zadania; innych wypowiedzi uczniów i nauczyciela w celu sporządzenia notatek, słuchając tekstu, analizuje informacje w celu wykorzystania ich we własnej wypowiedzi. Pisanie samodzielnie buduje spójne wypowiedzi dostosowane do sytuacji komunikacyjnej, dobierając słownictwo i struktury składniowe świadczące o systematycznym kształceniu kompetencji językowych, pisze charakterystykę postaci fikcyjnej lub rzeczywistej, dokonuje oceny postaw bohatera, komponuje i pisze opowiadanie z dialogiem, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci, zwierzęcia, ilustracji, sprawozdanie, pamiętnik, list, zaproszenie, życzenia, przepis, ogłoszenie, zawiadomienie, instrukcję, tworzy plan ramowy, stosuje charakterystyczne elementy świata przedstawionego oraz właściwą jego konstrukcję w opowiadaniu, baśni, legendzie, micie, dba o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną pisanej wypowiedzi, pisze czytelnie, przejrzyście, zna zasady organizacji i kompozycji wypowiedzi pisemnej, stosuje akapity, dba o estetykę zapisu. sprawnie stosuje wiedzę językowa w zakresie: 1. słownictwa (stosuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, związki frazeologiczne, przysłowia i powiedzenia w tekście, wzbogacając język wypowiedzi), 2. składni (klasyfikuje wypowiedzenia, stosuje je w dłuższych formach wypowiedzi, analizuje budowę logiczno składniową zdania, rysuje wykres graficzny zdania pojedynczego, stosuje poprawny szyk wyrazów, dba o poprawną interpunkcję zdania pojedynczego i złożonego), 3. fleksji (poprawnie stosuje w wypowiedziach ustnych oraz pisemnych formy rzeczowników, czasowników, przymiotników i przysłówków), 4. fonetyki (bezbłędnie posługuje się alfabetem, swobodnie stosuje wiadomości dotyczące różnicy między wymową a zapisem, poprawnie zapisuje zmiękczenia). 5
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który posiadł pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych podstawą programową zajęć edukacyjnych wymagany w klasie IV oraz biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, proponuje nietypowe rozwiązania. Jest kreatywny, samodzielnie wykonuje dodatkowe zadania. Wykazuje się szczególnym zaangażowaniem i aktywnością (udział w konkursach, zajęciach pozalekcyjnych, apelach itp.). Węgorzewo, 20.09.2013 r. Kryteria opracował zespół w składzie: G. Cukrowska. E. Gładczyńska.. E. Zaniewska. 6