Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 16 LISTOPADA 2015 1. Test konkursowy zawiera 24 zadania. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny. 2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania. 3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach. 4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego wybierz jedną, prawidłową odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.: A B C D Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem B, po czym skreśl właściwą literę, np.: X A B C D 5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. 6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu. 7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu. 8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany. 9. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie. X X X
Zadanie 1. (4 p.) Oceń prawdziwość zdań. Wstaw znak X w odpowiednie miejsca tabeli. Lp. Zdanie Prawda Fałsz 1. Falangą nazywano zwarty oddział złożony ze słoni bojowych. 2. Rzym toczył wojny punickie z Kartaginą. 3. Hoplita był w starożytnej Grecji ciężkozbrojnym żołnierzem piechoty. 4. Patrycjusze byli najbiedniejszą grupą społeczną w starożytnym Rzymie. Zadanie 2. (2 p.) Spośród wymienionych wydarzeń, oznaczonych literami a-d, wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. W tabeli wpisz litery, którymi je oznaczono. Wydarzenie chronologicznie pierwsze Wydarzenie chronologicznie ostatnie a. Pierwsze igrzyska olimpijskie. b. Panowanie króla Dawida w Królestwie Izraela. c. Panowanie Hammurabiego. d. Założenie Rzymu (data przyjęta zgodnie z tradycją). Zadanie 3. (3 p.) Do każdego z podanych sformułowań dopisz termin, którego znaczenie ono podaje. a. Miał wiedzę fachową rzemieślnika, lecz nie był w stanie prowadzić własnego warsztatu, ponieważ nie zdał jeszcze egzaminu mistrzowskiego. b. Organizacja samorządu rzemieślniczego o charakterze społeczno-zawodowym, częściowo również gospodarczym, zrzeszająca rzemieślników jednego lub kilku pokrewnych zawodów. c. Przywilej dla osadników osiedlających się w nowym miejscu, pozwalał im na użytkowanie ziemi pańskiej bez ponoszenia za to stosownych opłat przez określoną liczbę lat.. Zadanie 4. (1 p.) Podkreśl poprawne dokończenie zdania. Zakładanie w Polsce od końca XII wieku nowych miast i wsi przez przyjezdnych, głównie niemieckiego pochodzenia, i nadawanie tym osadom określonej formy prawnej i organizacyjnej to a. alokacja. b. germanizacja. c. lokacja. 2 z 10
Zadanie 5. (3 p.) Przyjrzyj się ilustracji, przeczytaj opis i wykonaj polecenia. Monumentalne drzwi brązowe o dekoracji figuralnej, znajdujące się w jednej z najstarszych katedr Wielkopolski. Wykonane zostały ok. 1175 r., prawdopodobnie na zamówienie księcia Mieszka Starego. Przedstawiają sceny z życia biskupa praskiego, późniejszego świętego. Źródło: T. Maresz, E. Olczak, B. Kubisz, Spotkania z historią, Wyd. Szkolne PWN a. Podaj nazwę stylu w sztuce, w jakim wykonano przedstawione na ilustracji drzwi.... b. Podaj imię biskupa (później świętego), którego życiorys stał się inspiracją do wykonania scen przedstawionych na drzwiach.... c. Podaj rok zamordowania biskupa, którego losy zostały uwiecznione na drzwiach, oraz nazwę ludu, do którego należeć mieli sprawcy tej zbrodni.... Zadanie 6. (2 p.) Podane niżej cechy, oznaczone literami a-d, podziel na dwie grupy w zależności od tego, czy opisują monarchię patrymonialną, czy stanową. Dopisz odpowiednie oznaczenia literowe do podanych terminów. a. Podziały dynastyczne państwa dokonywane przez panującego. b. Ograniczenie władzy monarchy, np. na rzecz szlachty. c. Współrządy króla i reprezentacji stanów. d. Państwo było własnością panującego. Monarchia patrymonialna:... Monarchia stanowa:... 3 z 10
Zadanie 7. (1 p.) Ułóż wydarzenia w kolejności chronologicznej, wstawiając w wykropkowane miejsca w nawiasach numery odpowiadające ich kolejności (począwszy od najdawniejszego). a. Pokój w Budziszynie (..). b. Najazd księcia czeskiego Brzetysława na Polskę (..). c. Przyłączenie Rusi Halickiej do Polski (..). d. Chrzest Polski (..). e. Opanowanie Pomorza Gdańskiego przez Bolesława Krzywoustego (..). Zadanie 8. (2 p.) Poniższy rysunek przedstawia plan wsi, której mieszkańcy uprawiają rolę według funkcjonującego od czasów średniowiecza systemu uprawy ziemi. a. Podaj nazwę przedstawionego na rysunku systemu uprawy roli. b. Wyjaśnij, na czym polegał ten system.. Zadanie 9. (2 p.) Spośród nazw i pojęć zawartych w ramce wybierz, te które są związane z kulturą arabską albo kulturą bizantyńską i wpisz odpowiednio w wykropkowane miejsca ich oznaczenia literowe. A. Mozaika. B. Minuskuła. C. Arabeska. D. Meczet. E. Patriarcha. F. Ikona. G. Kalif. H. Minaret. I. Świątynia Hagia Sophia. J. Mekka. K. Konstantynopol. L. Cesarz. Ł. Akwizgran. Kultura arabska:... Kultura bizantyńska:... 4 z 10
Zadanie 10. (3 p.) Na podstawie mapy i własnej wiedzy uzupełnij tabelę, wpisując po jednej nazwie miejscowości znajdującej się na terenie każdej z wymienionych w tabeli dzielnic. Określenie dzielnicy Dzielnica Mieszka Starego Nazwa miejscowości Dzielnica Władysława Wygnańca (bez dzielnicy senioralnej) Dzielnica Bolesława Kędzierzawego Zadanie 11. (5 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując daty roczne koronacji lub imiona i przydomki władców z dynastii Piastów, których podane daty koronacji dotyczą. Rok koronacji a. 1333 b. Przemysł II c. 1076 Imiona i przydomki władców d. Władysław Łokietek e. 1025 5 z 10
Zadanie 12. (1 p.) Które ziemie utracił Władysław Łokietek w czasie swego panowania? Zaznacz właściwą odpowiedź. A. Wielkopolskę, ziemię dobrzyńską, Śląsk. B. Śląsk, Kujawy, Pomorze Zachodnie. C. Wielkopolskę, Pomorze Gdańskie, Pomorze Zachodnie. D. Ziemię dobrzyńską, Kujawy, Pomorze Gdańskie. Zadanie 13. (4 p.) Uzupełnij tablicę genealogiczną Jagiellonów, wpisując w puste ramki imiona władców Polski, następnie wykonaj polecenia. Władysław Jagiełło Władysław Aleksander Anna Jagiellonka a. Określ pokrewieństwo pomiędzy Aleksandrem i Anną Jagiellonką. b. Podaj imię władcy z dynastii jagiellońskiej, który nie panował ani w Koronie, ani na Litwie.. c. Wymień państwa, z którymi za panowania dynastii Jagiellonów Polska była połączona unią personalną... Zadanie 14. (1 p.) Podane wydarzenia, oznaczone literami a-d, uporządkuj tak, aby powstał logiczny, chronologiczny ciąg wydarzeń związanych z udziałem szlachty w obradach sejmu walnego. Wpisz odpowiednie oznaczenia literowe w zamieszczone niżej ramki. a. Zaopatrzenie posła w instrukcję sejmikową. b. Zwołanie sejmiku ziemskiego. c. Sejmik relacyjny. d. Obrady z królem. 6 z 10
Zadanie 15. (3 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując w odpowiednich kolumnach litery, którymi oznaczono władców z dynastii Piastów, Przemyślidów i Jagiellonów. A. Wacław II B. Władysław Jagiełło C. Władysław Warneńczyk D. Przemysł II E. Zygmunt August F. Zygmunt Stary G. Kazimierz Odnowiciel H. Bolesław Chrobry I. Bolesław Śmiały Piastowie Przemyślidzi Jagiellonowie Zadanie 16. (1 p.) Zaznacz odpowiedź, w której wydarzenia umieszczone są w porządku chronologicznym. A. Pokój toruński po wojnie trzynastoletniej koronacja Wacława II na króla Polski najazd cesarza Fryderyka I Barbarossy na Polskę unia w Lublinie. B. Najazd cesarza Fryderyka I Barbarossy na Polskę koronacja Wacława II na króla Polski pokój toruński po wojnie trzynastoletniej unia w Lublinie. C. Koronacja Wacława II na króla Polski pokój toruński po wojnie trzynastoletniej unia w Lublinie najazd cesarza Fryderyka I Barbarossy na Polskę. D. Najazd cesarza Fryderyka I Barbarossy na Polskę pokój toruński po wojnie trzynastoletniej unia w Lublinie koronacja Wacława II na króla Polski. Zadanie 17. (1 p.) Które z podanych niżej postanowień znalazło się w przywileju radomskim (konstytucji) z 1505 roku? A. Szlachta uzyskała prawo do udziału w elekcji królewskiej w wypadku śmierci poprzedniego władcy. B. Król został pozbawiony prawa do wydawania postanowień w sprawach miast królewskich i chłopów w królewszczyznach. C. Król nie mógł wydać ustawy bez zgody senatu i izby poselskiej. D. Podejmowanie najważniejszych decyzji w sprawach państwa zostało zastrzeżone do kompetencji senatu. Zadanie 18. (4 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując pod każdym wydarzeniem rok, w którym do niego doszło. Unia brzeska (prawosławia z katolicyzmem) Śmierć ostatniego króla Polski z dynastii Piastów Układ w Krewie Nadanie przywileju koszyckiego 7 z 10
Zadanie 19. (4 p.) Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Wstaw znak X w odpowiednie miejsca tabeli. Lp. Zdanie Prawda Fałsz 1. 2. 3. 4. Spór o inwestyturę pomiędzy cesarstwem a papiestwem trwał do końca XIV w. Księstwo Kurlandii, które było lennem Polski i Litwy, powstało w XVI wieku. Ruch egzekucyjny, zwany też ruchem egzekucji dóbr i praw, był antyszlachecką akcją magnaterii. W 1573 roku sejm uchwalił akt konfederacji warszawskiej, który stał się podstawą tolerancji religijnej w Rzeczypospolitej. Zadanie 20. (4 p.) Na podstawie obrazu Jana Matejki Hołd pruski i własnej wiedzy wykonaj polecenia zamieszczone pod ilustracją. I. Podaj rok wydarzenia, do którego w tytułowej scenie nawiązał autor obrazu. II. Podaj imiona i nazwiska (przydomki) postaci, które na ilustracji zostały oznaczone literami A i B. A. B. III. Napisz, w jakich latach toczono wojnę, której konsekwencją było przedstawione na ilustracji wydarzenie. Zadanie 21. (1 p.) Spośród podanych informacji dotyczących bitew zaznacz tę, która jest nieprawdziwa. A. Cecora 1620 rok na polu bitwy zginął hetman Stanisław Koniecpolski. B. Chocim 1621 rok dowodził Jan Karol Chodkiewicz. C. Kłuszyn 1610 rok oddziałami polskim dowodził Stanisław Żółkiewski. D. Beresteczko 1651 rok rozegrała się w trakcie powstania Chmielnickiego. 8 z 10
Zadanie 22. (1 p.) Podaj pełną nazwę państwa, które powstało w wyniku podpisania unii realnej przez Koronę i Wielkie Księstwo Litewskie... Zadanie 23. (3 p.) Do podanych przyczyn konfliktów Polski w XVII wieku dobierz z ramki nazwy państw i skutki konfliktów oraz wpisz je do tabeli. Nazwa państwa Przyczyna konfliktu Skutek konfliktu Spór o Mołdawię Włączenie Estonii do Polski przez króla Zygmunta III Wazę Mieszanie się króla i magnatów polskich w wewnętrzne sprawy tego państwa, tzw. dymitriada Rosja Turcja Szwecja rozejm w Starym Targu (Altmarku) rozejm w Dywilinie klęska pod Cecorą Zadanie 24. (4 p.) Do podanych informacji dopisz imiona i nazwiska (przydomki) królów Polski, których one dotyczą. a. Podpisał jako pierwszy akty prawne sformułowane w czasie bezkrólewia, zwane artykułami henrykowskimi.... b. Zginął w bitwie pod Warną.... c. W czasie potopu szwedzkiego musiał opuścić na kilka miesięcy granice Rzeczypospolitej.... d. Przyjął w Gnieźnie cesarz niemieckiego Ottona III.... 9 z 10
Brudnopis (nie jest sprawdzany) 10 z 10