Prezentacja kierunku Wzornictwo Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach Andrzej Sobaś Katowice, czerwiec 2010
Prezentacja kierunku Wzornictwo Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W wymiarze gospodarczym i społecznym design jest obecnie jednym z najważniejszych czynników wpływających na rozwój i wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, miast czy regionów- zwiększa ich potencjał oraz buduje ich pozytywny wizerunek. W nowoczesnych społeczeństwach 1 takich jak: Stany Zjednoczone, Koree, Japonia, Wielką Brytania, Kanada, Singapur, Szwecja, Hong Kong, Norwegia i Dania, rośnie rola przemysłów kreatywnych. Design nie jest myśleniem o rzeczach ale o tym jak te rzeczy służą człowiekowi, o sposobach podnoszenia jakości naszego życia, dbałości o zdrowie, komfort życia, dostępność, bezpieczeństwo, jakość życia społecznego, jakość otoczenia i środowiska naturalnego. Coraz częściej design decyduje o sukcesie produktów i usług. Dizajn inspirując i wywołując pozytywne emocje może zwiększać zadowolenie i aktywność mieszkańców przez co budować dobry klimat życia, pracy, nauki i biznesu. Kultura designu obejmuje każdą bez wyjątku dziedzinę życia. Pamiętajmy, że design nie jest działalnością artystyczną. To nie tylko estetyką ale realne materiały, technologie, produkty i procesy wirtualne, które cechuje indywidualność, użyteczność i wysoka jakość. Kultura wymaga codziennej dbałości o jakość wszystkiego co nas otacza. Myślenie musi być sensowne i odpowiedzialne, wybiegać w przyszłość. Ciągle zwiększają się nasz oczekiwania, związane z pożytkiem społecznym np. zdrowe lokalne produkty, oszczędność surowców, energii, wody, ograniczania ilości śmieci, ograniczeniu emisji co2 itd. Taka postawa społeczna wymaga edukacji od małego, rozwoju wiedzy, świadomości społecznej, kreatywności, rozwoju indywidualności i dobrej współpracy. Wymaga myślenia nie tylko w wymiarze lokalnym ale również globalnym. Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach jako jedyna w Polsce uczelnia kształci na dwóch Wydziałach Wydziale Artystycznym i Wydziale Projektowym. Wydział Projektowy tworzą Kierunki: Projektowania Graficznego i Kierunek Wzornictwo. Prezentację Kierunku Wzornictwo otwiera zdjęcie przedstawiające zaniedbaną przestrzeń publiczną Śląska rzeczywistość, w której żyjemy i którą stopniowo staramy się zmienić na lepsze dzięki zwiększaniu ( kultury) projektowania oraz zwracając uwagę na potrzebę zwiększania jakości (kultury) wytwarzania (kultury) pracy i (kultury) czasu wolnego. Obecnie na Kierunku Wzornictwo 25 pedagogów kształci około 70 studentów w dwóch specjalizacjach: Projektowania Produktu i Komunikacji Wizualnej. Siła lokalnej tradycji Doceniamy rolę tradycji i zgodnie z dewizą : musisz być lokalny ale silny globalnie studenci realizują projekty wykorzystujące pozytywny potencjał ślaskiej tradycji. Przykładem jest projekt dyplomowy Marcina Kratera zestaw naczyń na potrawy śląskie Innym przykładem nawiązującym do śląskiej tradycji są tekturowe siedziska Małgorzaty Tatoj interpretujące bryłę węgla jako diamentowy skarb. Rozkładane i tanie w produkcji siedziska stanowią element wyposażenia domu lub akademika stanowią element promocji
uczelni. Prace semestralne i dyplomowe często adresowane są do lokalnych firm lub powstają we współpracy z lokalnymi firmami. Przykładem jest górniczy wóz wiertniczy do pracy na przodku, którego autorem jest Michał Latko. Wydziałowe archiwum zawiera również projekt związany z pilną potrzebą rozwiązania problemów komunikacyjnych w Metropolii. Proponowanym rozwiązaniem jest kolejka naziemna. Autorem projektu jest Rafał Ginko. Kolejnym dobrym przykładem projektowym jest projekt obudowy robota Robin Heart, który powstał we współpracy z Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu. Autorką projektu jest Katarzyna Sokołowska. Projektowanie odpowiedzialne społeczne Ważną częścią działalności Kierunku Wzornictwo w Katowicach są projekty społeczne służące przeciwdziałaniu wykluczeniom społecznym, projekty dla osób niepełnosprawnych, służące rehabilitacji. Przykładem jest projekt składanego trójkołowego wózka spacerowego dla dziecka niepełnosprawnego do 60 kg z mózgowym porażeniem dziecięcym, którego autorką jest Dominika Bablok. Projekt umożliwia transport i opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym. Wózek poprawia dostęp opiekuna do dziecka poprzez zmianę pozycji oparć bocznych, co jest szczególnie ważne podczas wkładania ciężkiego dziecka do wózka i wyjmowania go. Wózek zapewnia dziecku właściwą pozycję, komfort oraz bezpieczeństwo. Wózek można łatwo złożyć co ułatwia jego transportowanie i przechowywanie. Kolejne przykłady to zabawki rehabilitacyjne, których autorką jest Joanna Sowa. Na promocję zasługują również projekty kuli rehabilitacyjnej dla dzieci, która oprócz poprawy komfortu użytkowania przeciwdziałają problemowi wykluczania społecznego osób niepełnosprawnych problem dotyczy nawet osób czasowo niepełnosprawnych. Innym ciekawym projektem jest zabawka rehabilitacyjna dla dzieci, wykorzystująca dźwięki, wibracje i elektronikę, która generuje różne formy zachęt do ćwiczeń i jednocześnie pozwala na monitorowanie procesu rehabilitacji. Nagrody Wniosek badawczy Projektowanie zabawek rehabilitacyjnych z możliwością monitorowania procesu rehabilitacji, realizowany we współpracy z Politechniką Śląską w ramach konkursu Superpracownia 2004 został uhonorowany Nagrodą Prezydenta RP. Prowadzącym projekt był dr Andrzej Sobaś (ASP w Katowicach) oraz prof. Dagmara Tejszerska ( Politechnika Śląska ). Zarówno ASP w Katowicach jak i Politechnika Śląska otrzymały wyposażenie pracowni komputerowych. Spośród nagrodzonych projektów, których autorami są nasi studenci wybrałem zaledwie kilka - ale znaczących. Pierwsza Nagroda w dziale Best Use of Technology w Międzynarodowym w Konkursie InteriorMotives Design Award we Frankfurcie za projekt ciągnika siodłowego Volvo zdobył Michał Latko, który prezentował swoje projekty również na największej światowej wystawie motoryzacyjnej w Detroit (US). Laureatami Międzynarodowych konkursów byli także Marcin Krater oraz Marta Tuszkiewicz w konkursie Bombay Sapphire a Natalia Jakóbiec w konkursie International Design Award 2007 organizowanym przez Hettich i Rehau zdobyła nagrodę w kategorii mebla. Laureatem Śląskiej Rzeczy za projekt sygnalizatorów drogowych został Michał Latko.
Projektowanie dla przestrzeni publicznej Listę projektów adresowanych do przestrzeni publicznej otwiera projekt Design dla Katowic projekt i wyposażenie Plasu przy ulicy Sokolskiej. Autorami najciekawszych propozycji byli Marcin Krater z projektem city ball. Są to miejsca odpoczynku, które pozwalają popatrzeć na świat jak przez różowe okulary ora projektem message place projekt multimedialnej powierzchni parkowej tworzącej rodzaj wstęgi budującej meble ulicy ( ławki ). Projekt umożliwia przesyłanie komunikatów z ławki na ławkę przy pomocy telefony komórkowego co może służyć zabawie oraz sprzyjać poznawaniu i integracji ludzi. Robert Dróżdż jest autorem projektu ożywienia przestrzeni Akademii Muzycznej w Katowicach pt poczuj uniesienie To rodzaj mebla kinestetycznego - pozwalającego odczuć radość płynącą z odczuwania nietypowego ruchu. Innym pomysłem ożywienia tej przestrzeni jest projekt Agaty Szewczyk wyświetlający na ścianach zmieniające się obrazy, w tym przypadku Karola Szymanowskiego. Może to być pomysł na promocję wydarzeń, które odbywają się w sali koncertowej lub przed nią. Na zaproszenie miasta Zawiercie w latach 2009, 2008 odbyły się tygodniowe warsztaty projektowe design w przestrzeni publicznej Design dla Zawiercia. Opracowywane były elementy wyposażenia przestrzeni publicznej ( między innymi świecące ławki ) elementy reklamowe i promocyjne dla miasta Zawiercia, odbyły się publiczne prezentacje projektów, we współpracy z mieszkańcami powstało ogromne graffiti w przejściu dworca kolejowego. W efekcie współpracy z pedagogami ASP w Katowicach opracowany został Miejski System Informacji Wizualnej dla Zawiercia, którego autorami są: Justyna Kucharczyk, Agnieszka Stawarczyk, Anna Kmita, Andrzej Sobaś 2009. System jest na etapie pilotażu. Przykładem jest świecąca ławka, która zbliża ludzi i zachęca do spędzania czasu wolnego w naturalnym środowisku parku również po zmroku. Lista działań pedagogów i studentów, związanych z aktywnością na rzecz lokalnej społeczności jest długa. Prezentując przykład wykorzystania wyprodukowanych prac studenckich wspomnę o współpracy Akademii sztuk Pięknych w Katowicach ze Śląskim Zamkiem Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie. Byliśmy obecni na Dniach Nauki w Zabrzu i na wystawach zagranicznych. Współpraca z firmami Przykładem dobrze służącej studentom ASP i promocji firmy Roca jest współpraca przy realizacji projektów dyplomowych realizowanych w Pracowni Projektowania Produktu prowadzonej przez Jerzego Wuttke, profesora ASP. Przykładem jest projekt umywalki, którego autorem jest Łukasz Jaworski. W tym roku, we wpółpracy z firmą Roca, realizowane były projekty elementów wyposażenia łazienki. Dzięki firmie Roca powstały prototypy projektów dyplomowych prezentowane na licznych wystawach. Pozwolę sobie wpomnieć o współpracy z firmą ZREMB SA w Gliwicach. W plebiscycie magazynu 2+3D ( nr 20/2006 ) wózek widłowy ZREMB SA zaprojektowany przez Andrzeja Sobasia uznany został za jeden z 10 najlepszych polskich projektów produktu z ostatnich pięciu lat. Sukcesem zakończył się zrealizowany w 2008 roku projekt systemu oznakowania Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice. W 2008 roku projekt został nagrodzony w konkursie Śląska Rzecz. Autorami projektu są pedagodzy Akademii Sztuk Pięknych
w Katowicach Justyna Kucharczyk i Andrzej Sobaś. Bądz silny globalnie. Warsztaty projektowe w Rondzie Sztuki w Katowicach Realizując strategię rozwoju Kierunku Wzornictwo, wykorzystującą doświadczena najlepszych ośrodków projektowania na świecie do prowadzenia warsztatów projektowych dla studentów naszej uczelni zapraszamy najlepszych projektantów. Mamy już kilkuletnią tradycję organizacji ogólnopolskich warsztatów projektowych w Rondzie Sztuki w Katowicach. Warsztaty organizuje Koło Wzornictwa. Prowadzącym warsztaty w 2007 roku pt. Wnętrze zaradne był Tomek Rygalik (projektant, wykładowca Royal Collage of Art w Londynie) W 2008 roku warsztaty poprowadziła Zuzanna Skalska - Senior Consultant Trend Research, VanBerlo Strategy & Design, która monitoruje rynek większości branż przemysłu. Co roku odwiedza ponad 25 międzynarodowych targów na świecie, jest autorem specjalistycznych raportów o trendach, jest członkiem zarządu Dutch Design Week Eindhoven w Holandii, i wykładowcą Technical University TU/e Eindhoven, Department of Industrial Design Z.Skalska@vanberlo.nl, W 2009 roku warsztaty projektowe Samochód przyszłości Rondo Sztuki Katowice prowadził Wojtek Sokołowski. W miarę możliwości staramy się zapraszać do udziału w tych warsztatach również studentów Akademii Ekonomicznej w Katowicach oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 2010 roku prowadzącym warsztaty projektowe "miejsce potrzebne", których sponsorem była Roca, był Marek Cecuła, wybitny polski ceramik, pracujący w Nowym Yorku i Kielcach. Ciągły rozwój i współpraca Obecnie uczelnia realizuje ambitny plan rozwoju, przygotowując projekt i realizację nowego budynku, w którym przewidywane jest utworzenie Laboratoriów Designu oraz Biblioteki Materiałów regionalnego zaplecza warsztatowego designu, które powinno stworzyć studentom oraz regionalnym partnerom ASP warunki umożliwiające modelowanie, prototypowanie oraz tworzyć miejsce spotkań i wymiany wiedzy. International Design Scoreboard: Initial indicators of international design capabilities, 2009 Authors Dr James Moultrie, Design Management Group, Institute for Manufacturing, University of Cambridge Finbarr Livesey, Centre for Industry and Government, Institute for Manufacturing, University of Cambridge