Zarządzanie terenami poprzemysłowymi w mieście Konferencja końcowa. Bydgoszcz, 16-17 kwietnia 2012 Rewitalizacja terenów poprzemysłowych możliwości i ograniczenia Urząd Miasta Bydgoszczy, LP, Grzegorz Boroń
Plan prezentacji Brownfield, rewitalizacja co to takiego? Dobry przykład z Czech Rewitalizacja po polsku Rewitalizacja problem samorządu Rewitalizacja badania i rozwój
Brownfields tereny problemowe Brak polskiej definicji teren zdegradowany ugór miejski ugór przemysłowy teren poprzemysłowy (powojskowy) miejski nieużytek Brownfields - sites that have been affected by the former uses of the site and surrounding land; are derelict and underused; may have real or perceived contamination problems; are mainly in developed urban areas; and require intervention to bring them back to beneficial use (CABERNET).
Brownfields tereny problemowe Aspekty dominujące: (negatywny) wpływ poprzedniego użytkowania terenu zaniedbanie, użytkowanie niezgodne z przeznaczeniem może występować, lub może być jedynie podejrzewane zanieczyszczenie (zagrożenie środowiskowe, zagrożenie dla zdrowia) położenie z reguły w obszarach zurbanizowanych, rzadziej poza takimi obszarami (np. tereny po bazach wojskowych) konieczność interwencji publicznej dla przywrócenia odpowiedniego sposobu użytkowania problemy społeczne
Rewitalizacja Przeobrażenie terenu w aspektach: środowiskowym urbanistycznym prawnym ekonomicznym i finansowym marketingowym społecznym kulturowym technicznym Niezbędne zintegrowane zarządzanie!
Projekty rewitalizacyjne Finansowane bez udziału środków publicznych PPP Finansowane ze środków publicznych
Dobry przykład z Czech Środki na usunięcie historycznych szkód w środowisku zanieczyszczenia wód, gruntu, struktury budowlanej wysokie ryzyko dla zdrowia i środowiska nie istniejący lub nieznany sprawca zanieczyszczenia Publiczna pomoc rządu w procesie prywatyzacji (do 30.06.2011) Wartość projektów: 1,99 mld Euro projekty zakończone 283 projekty w toku 186 Konieczna inwentaryzacja!
Dobry przykład z Czech Zanieczyszczenia po byłej Armii Radzieckiej 73 miejsca użytkowane przez byłą Armię Radziecką 60 miejsc ze znaczącymi szkodami w środowisku Okres Euro (mln) 1991-2011 59,0 2012-2016 6,1 Razem 65,1
Dobry przykład z Czech Środowiskowy program operacyjny linia 4.2 Remediacja starych zanieczyszczeń 144 projekty 63 projekty zakończone analizy ryzyka 101 projekty remediacji 42 Inwentaryzacja miejsc zanieczyszczonych 1 www.opzp.cz
Odpowiedzialność za szkody w środowisku Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 10.03.2004 r. w sprawie odpowiedzialności za szkody w środowisku obejmującej zapobieganie i naprawianie szkód w środowisku. Zasada zanieczyszczający płaci Nie ma zastosowania do szkód powstałych dawniej niż przed 30 laty Transpozycja do prawa polskiego Ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie Kompetencje administracyjne (rekultywacja, szkody) Starosta (POŚ, uogril, do 2007) Wojewoda (do 2008) RDOŚ
Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska (2008/C 82/01) 1.5.9. Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów (nie można zidentyfikować zanieczyszczającego; pomoc państwa może być uzasadniona, jeśli koszt rekultywacji terenu jest wyższy niż wzrost jego wartości po rekultywacji) 3.1.10. Pomoc na rekultywację zanieczyszczonych terenów (zasada zanieczyszczający płaci ; osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie prac może otrzymać pomoc wówczas, gdy zanieczyszczającego nie można zidentyfikować lub nie ma możliwości zobowiązania go do pokrycia kosztów) Intensywność pomocy do 100 % kosztów kwalifikowalnych
Polskie podejście do rekultywacji Obowiązki podjęcia działań w zakresie identyfikacji, inwentaryzacji i rekultywacji terenów poprzemysłowych określały: II Polityka ekologiczna państwa (2000) Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 (2003) Program Wykonawczy do II Polityki ekologicznej państwa na lata 2002-2010 (2002) Krajowy plan gospodarki odpadami (2003) Rządowy program dla terenów poprzemysłowych (2004) (Euro 16 mln budżet państwa, fundusze ochrony środowiska, fundusze UE)
ŁÓDŹ Była fabryka włókiennicza Centrum handlowo-kulturalne (inwestycja prywatna) 1999-2006 Euro 200 mln DATABASE OF BROWNFIELD PROJECTS
BYTOM Dolomity Dolina Sportu Zakład wydobywczy Mieszkalnictwo, tereny sportowe, rekreacyjne (ppp) 2001-2002 Euro 1,5 mln DATABASE OF BROWNFIELD PROJECTS
BYDGOSZCZ Wyspa Młyńska Nagroda 2011 Przemysł lekki Ośrodek kultury Tereny rekreacyjne (środki publiczne) 2005-2012 Euro 20 mln DATABASE OF BROWNFIELD PROJECTS
NFOŚiGW Instrumenty finansowe środki krajowe 3.2. Zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów komunalnych Beneficjenci: JST, przedsiębiorcy Dotacja do 50 % kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, nie więcej niż 500 tys. zł na 1 ha rekultywowanego obszaru Pożyczka do 75 % kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia 3.5. Rekultywacja terenów zdegradowanych i likwidacja źródeł szczególnie negatywnego oddziaływania na środowisko Beneficjenci: JST, podmioty publiczne działające w imieniu Skarbu Państwa, przedsiębiorcy Dotacja do 80 % kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, Pożyczka do 80 % kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia (dot. tylko wskazanych przez GIOŚ bomb ekologicznych )
NFOŚiGW Instrumenty finansowe środki POIiŚ Działanie 2.2. POIiŚ Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich Forma dofinansowania: Dotacja Projekty inwestycyjne (według LPI): 2.2.1 - Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP (koszt całkowity 130 mln zł) 2.2.2 - Ochrona brzegów morskich w granicach Centralnego Poligonu Sił Powietrznych Wicko Morskie (koszt całkowity 130 mln zł) 2.2.6 - Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze gminy Zabrze (koszt całkowity 48 mln zł)
Brownfield problem samorządu Samorząd istotny gracz na rynku nieruchomości Właściciel ziemi właściciel problemu Ryzyko środowiskowe, zdrowotne, społeczne, finansowe Ograniczenie ryzyka Polecenie Prezydenta Bydgoszczy z dnia 1.03.2005 r. w sprawie przejmowania na rzecz gminy nieruchomości gruntowych Badania podłoża terenów inwestycyjnych na terenie Bydgoskiego Parku Przemysłowo Technologicznego
Brownfield problem samorządu HISTORIA 1906-1939 Fabryka Papy E. Aron 1945-1990 Skarb Państwa 1990-2006 Gm. Bydgoszcz (MZK) do pocz. 1992 PKS Gazownia COBRAMAN Projekt pilotażowy 281 tys. Euro
Rewitalizacja badania i rozwój Racjonalne Usprawnienie Remediacji Terenów Zdegradowanych w Europie 2011-2014 stworzenie systemu eksperckiego (innowacje, strategie, rozwiązania, technologie) analiza możliwości administracyjnych i uwarunkowań kulturowych uwarunkowania skutecznej remediacji, narzędzia priorytetyzacji strategie i technologie zintegrowanego rozpoznania i remediacji rozbiórka i ponowne wykorzystanie struktur i materiałów internetowe narzędzie zintegrowanego planowania i oceny opcji regeneracyjnych
Rewitalizacja badania i rozwój 2010-2014 Holistyczne Zarządzanie Regeneracją Brownfieldów Redukcja śladu węglowego i wzrost dobrobytu Zapobieganie powstawaniu i regeneracja brownfieldów Recykling gruntów Narzędzia wspomagające decyzie Dobór technologii i optymalizacja procesów regeneracji Zero Brownfield Policy
Name: Institution: Address: Phone: e-mail: web site: www.cobraman-ce.eu Grzegorz Boroń Urząd Miasta Bydgoszczy ul. Jezuicka 1, Bydgoszcz, Polska +48523288394 gboron@um.bydgoszcz.pl www.bydgoszcz,pl Dziękuję za uwagę! Thank you for your attention! This project is implemented through the CENTRAL EUROPE Programme co-financed by the ERDF.